MỘT số GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO GIÁO dục bảo vệ môi TRƯỜNG CHO học SINH TRƯỜNG THPT NHƯ THANH

0

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ

TRƯỜNG THPT NHƯ THANH

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

PMỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO GIÁO DỤC
BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG CHO HỌC SINH TRƯỜNG
THPT NHƯ THANH

Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Xuân
Chức vụ: Giáo viên - CTCĐ
Đơn vị công tác: Trường THPT Như Thanh
SKKN thuộc môn: Địa lí

THANH HOÁ NĂM 2020


MỤC LỤC
1. MỞ ĐẦU..........................................................................................................1
1.1 Lí do chọn đề tài............................................................................................1
1.2. Mục đích nghiên cứu....................................................................................2
1.3. Đối tượng nghiên cứu...................................................................................2
1.4. Phương pháp nghiên cứu.............................................................................2
1.5. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu...........................................................3
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.................................................3
2.1. Cơ sở lí luận..................................................................................................3
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến.......................................3
2.3. Giải pháp thực hiện......................................................................................4

2.3.1. Tăng cường giáo dục tư tưởng, ý thức cho học sinh về bảo vệ môi
trường...................................................................................................................4
2.3.2. Thông qua các tiết dạy của môn học trong chương trình......................4
2.3.3. Thông qua tiết sinh hoạt tập thể lớp........................................................7
2.3.4. Phối hợp với Nhà trường và các tổ chức Đoàn thể trong trường.........7
2.3.5. Thường xuyên tổ chức cho học sinh thể hiện hành vi bảo vệ môi
trường thông qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp: Hoạt động trải nghiệm..8
2.4. Hiệu quả của Sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với
bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.............................................................18
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.......................................................................18
3.1. Kết luận.......................................................................................................18
3.2. Kiến nghị.....................................................................................................20


1
1. MỞ ĐẦU
1.1 Lí do chọn đề tài.
Môi trường là vấn đề đã và đang thu hút sự quan tâm của toàn nhân loại.
Trong mấy chục năm trở lại đây do sự phát triển của khoa học - kỹ thuật, sự gia
tăng dân số quá nhanh và quá trình đô thị hoá mạnh mẽ đã làm cho cường độ
khai thác và sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên, môi trường ngày càng to
lớn. Kết quả là, nhiều nguồn tài nguyên bị cạn kiệt, nhiều hệ sinh thái bị suy
giảm, nhiều cân bằng trong tự nhiên bị phá huỷ, rối loạn và môi trường sống của
chúng ta đang lâm vào tình trạng khủng hoảng với quy mô toàn cầu.
Để bảo vệ môi trường, cái nôi sinh thành của mình, con người đã thực hiện
nhiều biện pháp khác nhau, trong đó có biện pháp giáo dục môi trường (GDMT).
GDMT được xem là một biện pháp có hiệu quả cao, bởi vì nó giúp con người có
được biện pháp đúng đắn trong việc khai thác, sử dụng hợp lí các nguồn tài
nguyên và có ý thức trong việc thực hiện các nhiệm vụ bảo vệ môi trường.
Hiện nay, việc giáo dục môi trường qua giảng dạy trong các trường học,

nhất là các trường THPT có ý nghĩa và chiếm vị trí đặc biệt. Nhà trường là nơi
đào tạo thế hệ trẻ, những người chủ tương lai đất nước, những người sẽ thực
hiện khai thác, sử dụng, cải tạo và bảo vệ các nguồn tài nguyên thiên nhiên và
môi trường đất nước mình. Nếu các em có nhận thức đầy đủ các vấn đề về môi
trường, thì khi ra đời, dù bất cứ lĩnh vực nào, hoạt động nào các em đều có thể
thực hiện nhiệm vụ bảo vệ môi trường một cách có hiệu quả.
Đứng trước tình trạng này, con người phải có biện pháp làm trong sạch
môi trường sống, bởi vì mục tiêu đào tạo con người trong giai đoạn mới ở nước
ta là phát triển con người toàn diện .Chính vì thế nhà trường cần làm tốt việc
giáo dục bảo vệ môi trường, nó có vai trò quan trọng bởi vì lực lượng thanh,
thiếu niên là lực lượng nòng cốt, là tương lai của đất nước, góp phần xây dựng
đất nước.
Chúng ta phải giáo dục ý thức bảo vệ môi trường với toàn thể học sinh vì
lực lượng này rất đông đảo, sẽ là thế hệ tiếp tục xây dựng quê hương, đất nước
và bảo vệ môi trường chúng ta thêm xanh - sạch- đẹp. Nếu nhận thức của mỗi
học sinh tốt, thực hiện tốt việc bảo vệ môi trường đó cũng là lực lượng tốt bảo
vệ, khôi phục thiên nhiên, góp phần xóa đói giảm nghèo cải thiện sức khỏe con
người. Nhưng ý thức không là chưa đủ mà cần phải có những biện pháp, những
cách làm, biện pháp để góp phần bảo vệ môi trường.
Để thực hiện chỉ thị số 40/2008/CT - BGD - ĐT về việc phát động phong
trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện và học sinh tích cực học tập”.
Thiết nghĩ đây là việc làm đúng đắn và kịp thời, bản thân tôi là một giáo viên
đang trực tiếp đứng lớp, để thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ của ngành đề ra trước
vấn đề lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường trong các tiết học cũng
như các hoạt động khác.... Bản thân tôi luôn trăn trở, tìm tòi, học hỏi ở đồng
nghiệp để tìm ra một số biện pháp tích hợp có hiệu quả nhất, Địa lý là một môn
học có nội dung gần gũi với cuộc sống, cấu trúc rõ ràng hệ thống bài học logic.
Việc lồng ghép giáo dục môi trường vào giảng dạy môn Địa lý ở những bài học
liên quan giúp cho học sinh có kĩ năng sống tốt, làm cho môi trường xanh, sạch,

2
đẹp; học sinh có ý thức tự giác ở mọi lúc mọi nơi như khi đến trường, sinh hoạt
ở gia đình, thôn xóm, đi biển... Chính vì động cơ thúc đẩy đó mà tôi thực hiện đề
tài “Một số giải pháp nhằm giáo dục bảo vệ môi trường cho học sinh trường
THPT Như Thanh”.
Những gì mà các em nhận thức hôm nay sẽ là dấu ấn sâu sắc không thể
phai mờ trong toàn bộ cuộc đời sau này của các em. Ở lứa tuổi này các em có tính
tích cực cao để tiếp thu, cho nên việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho các
em là vấn đề hết sức quan trọng mà đội ngũ giáo viên THPT hiện nay cần quan
tâm đẩy mạnh hơn nữa. Cho học sinh nhận ra trách nhiệm của mình đóng góp bảo
vệ môi trường nhằm góp tiếng nói chung trong quá trình đào tạo thế hệ trẻ.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Chúng ta biết rằng giáo dục môi trường cho học sinh THPT được xem
như là một chiến lược lâu dài của nhà nước. Bởi vì học sinh THPT là lứa tuổi
mà tâm sinh lí đang trên đà phát triển mạnh. Ở lứa tuổi này các em dễ bắt chước
và làm theo những gì các em cho là đúng, là lí tưởng. Vì vậy cần phải đẩy mạnh
giáo dục môi trường ở lứa tuổi này để đem lại hiệu quả cao. Đồng thời ở lứa tuổi
này các em đang phát triển và hoàn thiện nhân cách của mình vì vậy việc trang
bị cho các em một hệ thống kiến thức về môi trường, bảo vệ môi trường là hành
trang bước đầu để các em bước vào cuộc sống sau này góp phần cho mục tiêu
bảo vệ môi trường duy trì sự sống.
Vấn đề môi trường là vấn đề cấp bách và nóng bỏng, tác động ảnh hưởng
đến sự tồn tại, phát triển của con người và các cơ thể sinh vật. Đây là việc làm
không của riêng ai, không phải của quốc gia nào, một tổ chức nào mà đây là
nhiệm vụ chung của mọi người trên toàn thế giới. Vì vậy mục đích của bản thân
- là giáo viên luôn học hỏi, tìm tòi, nghiên cứu, phải sáng tạo ra những biện
pháp, hình thức và phương pháp (phù hợp với kiến thức, khả năng) trong môn
học và các hoạt động ngoài giờ thật là cần thiết. Có như vậy học sinh rất hứng
thú học tập, tiết học diễn ra tự nhiên, nhẹ nhàng, học sinh nhớ kiến thức bài sâu,

lớp học sôi nổi, tinh thần tự học cao, vận dụng kiến thức năng nổ, hoạt bát … Từ
đó phát triển tư duy mềm dẻo tăng cường khả năng vận dụng trong cuộc sống để
dễ dàng thích nghi với điều kiện mới của xã hội. Với mong muốn được góp phần
nhỏ bé của mình vào việc giáo dục, phát triển nhân cách cho học sinh, đồng thời
nâng cao năng lực sư phạm cho bản thân, tôi luôn cố gắng tìm tòi, suy nghĩ và
vận dụng. Cụ thể:
- Tìm hiểu thực trạng việc dạy lồng ghép bảo vệ môi trường cho học sinh
trường THPT Như Thanh.
- Vận dụng cách dạy và học theo hướng mở, tích cực hóa hoạt động của
học sinh để từ đó nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường cho học sinh
trường THPT Như Thanh.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Là giáo viên và học sinh trường THPT Như Thanh- Huyện Như Thanh –
Thanh Hóa.
Đề tài đã được nghiên cứu và thực nghiệm thông qua quá trình giảng dạy
trong các năm học 2018 – 2019; 2019-2020 tại trường THPT Như Thanh.
1.4. Phương pháp nghiên cứu


3
- Phương pháp quan sát và hỏi đáp
Kỹ năng quan sát rất cần thiết cho học sinh khi thực hiện học về bảo vệ
môi trường: Quan sát trên lớp theo gợi ý, hướng dẫn của giáo viên hoặc tự quan
sát thực tế về môi trường xung quang các em như ở nhà, ở nơi khu phố, nơi công
cộng, .... Sử dụng phương pháp hỏi đáp kết hợp với quan sát sẽ giúp các em
phân biệt được tại sao phải bảo vệ môi trường.
- Phương pháp thống kê:
Phương pháp này giúp tôi tổng hợp kết quả thực hiện, kiểm tra, đối chiếu
kết quả đạt được để từ đó kịp thời tìm ra biện pháp giúp đỡ các em hiệu quả hơn.
- Phương pháp nêu gương:

Khi học sinh biết bảo vệ môi trường, thấy rác là nhặt, giữ gìn môi trường
trong sạch tôi kịp thời khen ngợi, kích thích sự phấn đấu, nỗ lực của học sinh.
- Phương pháp đàm thoại gợi mở
- Phương pháp trực quan
- Phương pháp mô tả hoặc trích dẫn tài liệu
- Phương pháp nêu và giải quyết vấn đề
- Phương pháp kiểm tra đánh giá
1.5. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu
Dựa trên thực tế, từ đó tôi chọn viết đề tài “Một số giải pháp nhằm giáo
dục bảo vệ môi trường cho học sinh trường THPT Như Thanh” và sau quá
trình thực hiện tôi thấy đã đem lại hiệu quả thiết thực. Việc giáo dục cho các em
ý thức bảo vệ môi trường không những làm cho môi trường xanh - sạch - đẹp
mà còn đem lại khoản tiền nho nhỏ cho các em và cho nhà trường để lấy làm
kinh phí hoạt động cho câu lạc bộ và đây là hoạt động có tính lâu dài.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận
Như chúng ta đã biết môi trường của con người là cả vũ trụ, bao gồm cả
môi trường tự nhiên, môi trường văn hóa - xã hội và môi trường nhân tạo. Nó
không chỉ là cái nơi cho con người và các sinh vật sinh sống mà còn là nơi chứa
đựng các chất thải của đời sống, sản xuất và cũng chính là nơi lưu trữ, cung cấp
các thông tin, tài nguyên cho con người.
Do vậy ba môi trường nói trên cùng tồn tại và có mối quan hệ tương tác,
chặt chẽ với nhau cùng tác động ảnh hưởng đến sự tồn tại, phát triển của con
người và các cơ thể sinh vật. Đây là việc làm không phải của riêng ai, không
phải của một quốc gia, một tổ chức nào mà đây là vấn đề toàn cầu, là nhiệm vụ
chung của mọi con người trên toàn thế giới.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến
Hiện nay các trường THPT thực hiện theo sự chỉ đạo của ngành đã lồng
ghép giáo dục môi trường vào các tiết dạy, môn Địa lý ở lớp 11 và 12 không có
tiết riêng biệt nên việc hình thành hành vi bảo vệ môi trường cho các em là có

hạn. Chính vì thế, qua nhiều năm thực hiện, giáo dục môi trường được lồng ghép
vào các giờ học chính khóa hay các hoạt động tập thể và một vài năm gần đây
nhóm chuyên môn cũng xây dựng chuyên đề về môi trường và ý thức bảo vệ
môi trường ở các em đều đã được nâng lên. Tuy nhiên cũng chỉ mới dừng lại ở


4
cung cấp kiến thức còn vận dụng kiến thức đã học vào thực tế, kĩ năng sống về
bảo vệ môi trường thể hiện trong cuộc sống hàng ngày của các em còn hạn chế.
Bên cạnh đó hiện tượng ô nhiễm môi trường: chất bẩn, rác thải vẫn còn
nhiều trên đường và các điểm công cộng do ý thức, hành vi của một số người
dân bảo vệ môi trường chưa cao đã ảnh hưởng không nhỏ đến hành vi của các
em ngoài phạm vi nhà trường.
- Được dạy lồng ghép vào các môn học. Mỗi ngày học sinh đã có thói
quen nhặt rác trước giờ vào học.
- Cùng với Đoàn thanh niên tham gia vào các ngày: thứ 7 tình nguyện,
ngày chủ nhật xanh…
Để biết được thói quen, ý thức ban đầu của học sinh, vào đầu năm học tôi
đã tiến hành khảo sát tại các lớp, kết quả cụ thể như sau:
Khảo sát đầu năm về thói quen, ý thức bảo vệ môi trường của học sinh.
Tổ chức khảo sát đánh giá thực trạng của lớp bám theo hai mục tiêu, 5 yêu cầu
và 5 nội dung của phong trào."Xây dựng trường học thân thiện - Học sinh tích
cực". Việc khảo sát này giúp cho tôi thấy rõ tình hình điều kiện khi tham gia
nghiên cứu đề tài trong năm 2018 – 2019; năm học 2019-2020 và những năm
tiếp theo.
Kết quả khảo sát
+ Tổng số học sinh được khảo sát: 80 em lớp 11B2 và 10 C2
+ Trong đó có 52 em trả lời được câu hỏi của giáo viên đưa ra liên quan
đến môi trường nơi các em đang sinh sống, số còn lại các em chưa hiểu biết môi
trường đem lại cho ta những lợi ích gì.

Qua cuộc khảo sát tôi nhận thấy rằng học sinh có kiến thức trong việc
bảo vệ môi trường chưa đồng đều, còn nhiều hạn chế, với kết quả như vậy tôi
đã mạnh dạn đi sâu vào tìm hiểu và thực hiện một số biện pháp giáo dục học
sinh trường THPT Như Thanh ý thức bảo vệ môi trường.
2.3. Giải pháp thực hiện
Giáo dục môi trường qua môn địa lý có nhiều hình thức và phải pháp khác
nhau tùy vào đối tượng học sinh và địa phương cụ thể. Với đề tài này tôi áp
dụng các giải pháp như sau:
2.3.1. Tăng cường giáo dục tư tưởng, ý thức cho học sinh về bảo vệ
môi trường.
Muốn có hành động đúng thì tư tưởng phải thông, phải hiểu rõ vấn đề đó. Khi
các em đã hiểu như thế nào là bảo vệ môi trường và bảo vệ môi trường là như thế
nào? Thì các em mới có hành động, hành vi đúng trong việc Bảo vệ môi trường.
2.3.2. Thông qua các tiết dạy của môn học trong chương trình
Dựa vào kế hoạch chương trình nhà trường của bộ môn, tôi đã đưa nội
dung giáo dục môi trường lồng ghép qua từng bài dạy cụ thể theo quy định của
ngành.
Những nội dung giáo dục môi trường có thể lồng ghép trong chương trình
Địa lí lớp 10 bao gồm các chương:
Chương III. Cấu trúc của Trái đất. Các quyển của lớp vỏ địa lí.
Chương IV. Một số quy luật của lớp vỏ đại lí
Chương V. Địa lí dân cư.


5
Chương VII. Địa lí các ngành kinh tế.
Chương VIII. Môi trường và sự phát triển bền vững.
Cụ thể là ở các bài: Cấu trúc của Trái Đất. Thạch quyển. Thuyết kiến tạo
mảng, tác động của nội lực đến địa hình bề mặt Trái Đất, tác động của ngoại lực
đến địa hình bề mặt Trái Đất, khí quyển, thuỷ quyển. Một số nhân tố ảnh hưởng

tới chế độ nước sông. Một số sông lớn trên Trái Đất, dân số và sự gia tăng dân
số, đia lí các ngành công nghiệp, các ngành nông nghiệp, các ngành dịch vụ …
Chúng ta phải lồng ghép cho được những nội dung giáo dục môi trường
sau đây vào trong bài dạy: Vai trò của từng thành phần tự nhiên, kinh tế xã hội
đối với hoạt động sống và hoạt động kinh tế con người. Sự biến đổi của các
thành phần tự nhiên do hoạt động của con người, sự cần thiết phải bảo vệ các
thành phần tự nhiên.
Bản thân tôi và các giáo viên trong trường, luôn nỗ lực tìm tòi tài liệu liên
quan đến việc bảo vệ môi trường giảng dạy trực tiếp trong các tiết học có thể
gắn nội dung tích hợp môi trường. Như là tích hợp toàn phần, tích hợp bộ phận,
tích hợp liên hệ ở mỗi nội dung có trong chương trình.
Trong các giờ học trên lớp, để làm được nhiệm vụ GDMT thông qua tiết
học bài học, giáo viên có thể thực hiện nhiều phương pháp tuỳ vào đặc trưng của
mỗi tiết, mỗi bài, mỗi phần mà giáo viên có thể lựa chọn phương pháp phù hợp,
đem lại hiệu quả giáo dục cao nhất. Sau đây là một số phương pháp lồng ghép
GDMT thường sử dụng có hiệu quả.
a. Phương pháp đàm thoại gợi mở
Đối với việc liên hệ giữa kiến thức bài học chính với kiến thức môi
trường thì phương pháp đàm thoại gợi mở được sử dụng rộng rãi và phổ biến
nhất. Để mang lại hiệu quả thì hệ thống câu hỏi gợi mở phải ở mức độ phát huy
trí lực và sự sáng tạo của học sinh, câu hỏi đòi hỏi học sinh gắn kiến thức môn
học đã biết với kiến thức môi trường mà có thể học sinh chưa biết phải tìm tòi
suy nghĩ vận dụng nhiều thao tác tư duy mới tìm ra câu trả lời.
Ví dụ 1: Khi dạy bài 15 “Thuỷ quyển một số nhân tố ảnh hưởng tới chế
độ nước sông , một số sông lớn trên Trái Đất”
Sau bài học chúng ta có thể đặt câu hỏi:
Nước trong các sông và hồ hiện nay đang đối mặt với nguy cơ gì ?
Nguyên nhân và biện pháp khắc phục ? Giáo viên có thể liên hệ với sông
hồ ở đia phương (Vấn đề sông Khe Rồng, Hồ Bến En)
Ví dụ 2: Ở bài 18 khi day đến mục 2 “Ảnh hưởng của con người đến sự

phát triển và phân bố của sinh vật trên Trái Đất”. Giáo viên có thể đặt câu hỏi
gợi mở sau:
Những hoạt động của con người làm nguy hại đến đời sống sinh vật?
Hậu quả và biện pháp khắc phục?
b. Phương pháp trực quan
Là phương pháp mà giáo viên sử dụng các phương tiện trực quan: Bản đồ,
biểu đồ, tranh ảnh….. để dạy học và GDMT. Phương tiện trực quan bao giờ
cũng có hai chức năng: Nguồn tri thức và đồ dùng minh hoạ. Hiệu quả của
phương pháp này phụ thuộc vào mục đích và chức năng sử dụng của giáo viên
trong quá trình dạy học. Khi đề cập đến các vấn đề ô nhiễm môi trường, đất,


6
nước, không khí…có liên quan đến hoạt động con người, giáo viên nên dùng các
tranh ảnh để minh hoạ thì hiệu quả GDMT sẽ cao hơn nhiều.
Lưu ý: Khi sử dụng tranh ảnh chúng ta cần kết hợp với các câu hỏi đàm
thoại gợi mở để học sinh tự khai thác kiến thức môi trường.
c. Phương pháp mô tả hoặc trích dẫn tài liệu
Ở nhiều bài, do đặc trưng của nội dung và do thời gian giáo viên vẫn có
thể sử dụng phương pháp mô tả hoặc trích dẫn một đoạn văn, một bài viết về
vấn đề môi trường để giúp học sinh khai thác được những khía cạnh về môi
trường có liên quan đến bài học.
Ví dụ 1: Khi dạy đến các bài 11,12,13… Giáo viên có thể liên hệ đến sự
khủng hoảng tầng ôzôn, lỗ thủng tầng ôzôn (diện tích, vị trí lỗ thủng …), các
hiện tượng “nổi loạn” của tự nhiên mà có liên quan đến con người như các hiện
tượng thời tiết, khí hậu thất thường có hại đến đời sống con người mà trước đây
các hiện tượng này hầu như không xảy ra.
Ví dụ 2: Thông thường trong 1 tiết học, thời gian dành cho việc liên hệ
đến vấn đề môi trường rất ít, trong 1 số trường hợp giáo viên chỉ cần sử dụng
những tin tức, những bài viết trong sách báo trên các phương tiện thông tin để

đọc hoặc thông báo ngắn gọn để học sinh nắm được, chẳng hạn: Thông báo
những vụ cháy rừng lớn, đọc tin về những vụ ngộ độc lớn do chất thải công
nghiệp, hoặc do ăn phải nông sản có hàm lượng thuốc trừ sâu cao… sau đó nêu
trong các bài đó có liên quan đến vấn đề môi trường, giáo viên có thể yêu cầu
học sinh tìm hiểu nguyên nhân, hậu quả và biện pháp khắc phục hạn chế.
d. Phương pháp nêu và giải quyết vấn đề
Thực chất đây là một quan điểm dạy học hiện đại. Bản chất của phương
pháp dạy học này là giáo viên tạo các tình huống có vấn đề và giúp học sinh
nhận thức, giải quyết các tình huống đó. Tình huống có vấn đề xuất hiện khi có
mâu thuẫn giữa cái cho và cái tìm được cấu trúc, xử lí về mặt sư phạm làm cho
mâu thuẫn mang tính chất nêu vấn đề.
Đưa ra tình huống nghịch lí đòi hỏi phải giải thích. Tình huống nghịch lí
là cái vô lí, trái với lẽ thông thường được mọi người công nhận, một điều gì
không bình thường so với cách hiểu cũ của học sinh và đôi khi ban đầu thoạt
nghe, tưởng chừng vô lí làm học sinh ngạc nhiên.
Ví dụ: Ở bài 21 phần 2 ta có thể đặt câu hỏi: Vì sao nước ta ở cùng vĩ độ
với các nước ở khu vực Tây Á, Bắc Phi nhưng thiên nhiên nước ta mang tính
chất nhiệt đới ẩm gió mùa còn ở khu vực trên thiên nhiên mang tính chất bán
hoang mac và hoang mạc? (do sự hoạt động của gió mùa và biển đông)
Từ đó ta có thể đặt câu hỏi: Rừng có vai trò gì? Tại sao đối với nước ta
rừng lại có vai trò hết sức quan trọng?
Tất cả những phương pháp được trình bày ở trên đây, thường không tách rời
nhau và không độc lập trong mỗi bài, mỗi tiết mà luôn có sự kết hợp chặt chẽ và


7
nhuần nhuyễn, sự thao tác thuần thục của giáo viên sẽ làm cho bài dạy có chất lượng
cao không chỉ trong nhiệm vụ giáo dục môi trường mà cả nhiệm vụ môn học.
e. Phương pháp kiểm tra đánh giá
Sau mỗi bài học hoặc mỗi chương Giáo viên đã hệ thống hóa kiến thức

bằng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm theo mức độ khác nhau nhằm cung cấp cho
học sinh dễ học, dễ nhớ và cuối cùng thông qua qua bài kiểm tra thường xuyên
và định kì: Trong đề kiểm tra thường xuyên và định kì bản thân tôi cũng đã đưa
vào một số câu hỏi liên quan đến môi trường để các em liên hệ thực tiễn có thể
lựa chọn đáp án đúng.
2.3.3. Thông qua tiết sinh hoạt tập thể lớp
Trong kế hoạch chủ nhiệm tôi luôn chú trọng đưa nội dung giáo dục môi
trường vào kế hoạch tuần phù hợp với chủ điểm từng tháng. Muốn làm tốt công
tác chủ nhiệm thì bản thân tôi phải chú trọng từ việc xây dựng kế hoạch chủ
nhiệm tháng, tuần từ đó tổ chức các hoạt động phù hợp. Tôi đã tiến hành như sau.
Tôi cung cấp một số tranh ảnh bảo vệ môi trường sống, nhắc nhở học sinh
sưu tầm. Tôi sẽ chọn một số tranh ảnh đẹp đúng nội dung bảo vệ môi trường gắn
vào bảng tin của lớp để tuyên dương những học sinh tích cực.
- Bảng tin của nhà trường, giáo viên xem thường xuyên để nhắc nhở học
sinh nâng cao nhận thức.
- Bản thân phối hợp với Đoàn thanh niên kịp thời tuyên truyền giáo dục
và vận động học sinh hưởng ứng thực hiện tốt những ngày như:
+ Ngày 1/3 là tháng hành động vì môi trường: tuyên truyền vận động và
cùng mọi người thực hiện “Trồng và chăm sóc cây xanh”.
+ Ngày 25/4 là ngày tuần lễ nước sạch: tuyên truyền vận động và cùng
mọi người thực hiện “Sử dụng tiết kiệm điện, nước; bảo vệ nguồn nước”.
+ Ngày 5/6 là ngày lịch sử môi trường thế giới: tuyên truyền vận động và
cùng mọi người thực hiện “Vệ sinh, giữ gìn đường phố xanh, sạch, đẹp”.
- Cách thực hiện:
+ Thông qua tiết sinh hoạt tập thể tuyên truyền bằng hình ảnh, ý nghĩa để
học sinh hiểu rõ vì sao có các ngày trên.
+ Các nhóm học sinh thu thập thông tin, xử lý thông tin…. Giáo viên tổ
chức cho các em thuyết trình theo chủ đề.
+ Nhắc học sinh về tuyên truyền các bạn, gia đình, khu phố (thôn xóm)
cùng hưởng ứng, thực hiện.

+ Báo cáo kết quả thực hiện hàng tuần ở tiết sinh hoạt lớp tiếp theo.
2.3.4. Phối hợp với Nhà trường và các tổ chức Đoàn thể trong trường.
- Về nhà trường :
Phải đưa khẩu hiệu phòng học “Xanh - sạch - đẹp” vào trong lớp, và cho
các em học sinh đăng kí lớp sạch.
Phải đưa nội dung bảo vệ môi trường vào nội quy học sinh và xem là tiêu
chí thi đua của các lớp.


8
Phải đề ra các kế hoạch thi đua bảo vệ môi trường ở trong trường và trong
gia đình các em và mỗi tuần sẽ báo cáo lại và nhận xét đánh giá.
Nhà trường chia ra khu vực chứa rác và thùng chứa rác theo phân loại trên
và hướng dẫn cho các em biết vị trí để bỏ rác cho đúng theo quy định. Mỗi tuần
chúng ta sẽ tiến hành kiểm tra và thực hiện quá trình tiêu hủy rác, không để tồn
lại quá lâu.
Luôn phối kết hợp với nhà trường vận động học sinh không ăn quà vặt và
bỏ rác vào đúng nơi quy định.
- Về phía Công Đoàn: Ban chấp hành công đoàn chú trọng công tác tuyên
truyền về công tác bảo vệ môi trường cho CBGV - NVLĐ và cả phụ huynh học
sinh, khơi dậy tính tự giác, ý thức bảo vệ môi trường.. tạo môi trường xanh - sạch đẹp cho các em học sinh được coi là tiêu chí gắn kết quả thực hiện phong trào với
tiêu chí đánh giá thi đua nâng cao ý thức và tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận
thức giữ gìn môi trường xanh - sạch - đẹp trong đội ngũ CBGV-NVLĐ.
- Về phía Đoàn thanh niên: Chúng ta phải giáo dục cho học sinh biết
được những tác hại từ những rác thải thông qua các buổi sinh hoạt dưới cờ, tổ
chức cho các em thi về môi trường, diễn kịch về môi trường …..từ đó các em sẽ
có nhận thức đúng đắn hơn về môi trường xung quanh nơi các em sinh sống học
tập, để tự bản thân các em nói, các em diễn các em sẽ ý thức cao hơn và có tác
dụng hơn là thầy cô nói, thầy cô sinh hoạt vì như thế các em sẽ nhàm chán, nghe
xong rồi sẽ quên.

- Về phía học sinh: Đối với lớp học đòi hỏi các em phải có 2 sọt đựng rác
để phân loại rác và phân công 2 học sinh phụ trách công việc đổ rác theo đúng
quy định (từng loại rác, từng khu vực chứa rác, rác lá học sinh tiêu hủy đúng
nơi, đúng thời gian quy định, hoặc ủ phân xanh bón cây cảnh trong khuôn viên
nhà trường, rác thải nhựa cho vào ngôi nhà 200 đồng).
Như vậy với cách làm này sẽ góp phần giảm thiểu lượng rác thải và làm sạch
thêm cho sân trường, cũng giáo dục cho học sinh tính tiết kiệm, ý thức bảo vệ môi
trường, thể hiện ở chỗ là các em đổ rác theo quy định, theo phân loại rác, và các em
cũng thấy được rác không phải là thứ bỏ đi mà nó còn có thể đem lại lợi ích cho
chúng ta. Như vậy chúng sẽ góp phần cho sân trường thêm sạch hơn, hạn chế được
lượng rác thải và cũng gây được tính ý thức cho học sinh không bỏ rác bừa bãi nữa
vì rác cũng đem lại lợi ích cho các em, thu được khoản tiền từ rác thải.
2.3.5. Thường xuyên tổ chức cho học sinh thể hiện hành vi bảo vệ môi
trường thông qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp: Hoạt động trải nghiệm
Ngoài việc lập kế hoạch xây dựng hướng dẫn học sinh tham gia các hoạt
động bảo vệ môi trường tương ứng với nội dung lồng ghép giáo dục qua bài học
theo tuần để hình thành hành vi cho các em thì tôi thường xuyên tổ chức cho học
sinh thể hiện bảo vệ môi trường sống của mình qua các hoạt động cụ thể sau:
Một là: Thông qua hội thi, câu lạc bộ xanh
Hội thi:


9
- Nhân dịp kỉ niệm 89 năm ngày thành lập Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt
Nam (20/10/1930-20/10/2019) Bản thân tôi là Chủ tịch Công đoàn nhà trường
đã chỉ đạo, hướng dẫn chi hội Nữ sinh tổ chức Hội diễn thời trang “Nữ sinh với
bảo vệ môi trường” Được tạo dựng từ ý tưởng bảo vệ môi trường những người
mẫu và nhà thiết kế không chuyên của Học sinh trường THPT Như Thanh đã
mang đến thông điệp “Bảo vệ môi trường xanh - sức khỏe đẹp” với thông điệp
này các bạn học sinh đã làm ra những bộ trang phục tái chế rất phong cách và

ấn tượng.

Tập thể GV và HS tham gia trình diễn thời trang từ những vật liệu tái chế.
Các loại rác tưởng chừng như không ai sử dụng như bao nilon, ống hút,
giấy báo… trở thành những bộ dạ hội sang trọng, quý phái và được những người
mẫu không chuyên lớp 10 C5 trình diễn như một sàn catwalk thực thụ.
Buổi trình diễn của các mẫu không chuyên đã mang đến thông điệp ý
nghĩa chung tay bảo vệ môi trường, hành tinh xanh của chúng ta.
Trang phục từ vật liệu tái chế không phải là ý tưởng xa lạ. Nhưng các bộ
lễ phục, trang phục truyền thống lộng lẫy từ rác do học sinh trường THPT Như
Thanh thiết kế trình diễn đã gây ấn tượng mạnh với bạn bè các trường lân cận.
Mục đích của việc phát động cuộc thi thiết kế thời trang nhằm khuyến
khích các em học sinh có ý thức, trách nhiệm hơn về việc bảo vệ môi trường,
hưởng ứng việc chống rác thải nhựa theo công văn của Bộ và sở GD&ĐT.
- Vẽ tranh (giấy, ghế đá) Nằm trong chuỗi hoạt động chào mừng ngày
Nhà giáo Việt Nam (20/11) bản thân tôi phối hợp với Đoàn thanh niên tổ chức
hội thi vẽ tranh cổ động theo chủ đề bốc thăm, gồm có 5 chủ đề được lựa chọn
trong đó có chủ đề về bảo vệ môi trường. Cuộc thi nhằm tuyên truyền về các vấn
đề xã hội như Bạo lực học đường, an toàn giao thông, ma túy học đường, sức


10
khỏe sinh sản và vấn đề bảo vệ môi trường, cuộc thi gióng lên hồi chuông cảnh
báo về thực trạng ô nhiễm môi trường, nâng cao nhận thức về việc giữ gìn và
bảo vệ môi trường tới các bạn học sinh, thầy cô và phụ huynh. Tạo điều kiện cho
các em thể hiện khả năng sáng tạo nghệ thuật hội họa. Thông qua đó nhằm tìm
kiếm và bồi dưỡng các em có sở trường, năng khiếu và đam mê hội họa để từ
đó làm tốt công tác hướng nghiệp cho các em khi lên lớp 12.

Tranh vẽ chủ đề “Bảo vệ môi trường” – HS Đặng Đức Minh lớp 10C1.K54

Trong số đó nhiều bức tranh được nhà trường tuyển chọn làm pano treo
trong sân trường, để hàng ngày các bạn ĐVTN đều có thể nhìn thấy đọc được và
ý thức hơn trong việc bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp.
Bước vào cổng trường thật sự ấn tượng khi đứng giữa sân trường rợp
bóng cây xanh những dãy phòng học kiên cố khang trang là những bích họa màu
sắc tươi sáng được các bạn học sinh vẽ lên ghế đá, Những bức tranh thể hiện
nhiều chủ đề thông điệp khác nhau: tuyên truyền biển đảo quê hương, bảo vệ
môi trường sống xanh, sạch, đẹp, nói không với rác thải nhựa … đang được các
bạn cựu học sinh và thầy cô giáo tô điểm với nhiều sắc màu vui tươi. Đây là
phương pháp giáo dục bằng hình ảnh trực quan sinh động giúp học sinh được
thả mình vào không gian đầy màu sắc, kích thích trí tưởng tượng, bên cạnh đó


11
các em cũng dễ ghi nhớ những thông điệp ý nghĩa, tử tế. Đồng thời những thay
đổi nhỏ dần dần sẽ giúp các em có ý thức tốt hơn về việc bảo vệ cảnh quan
trường lớp của mình thật sạch đẹp.

ảnh ghế đá Cựu học sinh khóa 2002-2005 thiết kế và vẽ
Với ý tưởng này các bạn học sinh trường THPT Như Thanh đã và đang
góp một cách làm hay, ý nghĩa nhằm truyền tải những thông điệp “tử tế” đến
mọi người.


12
Câu lạc bộ xanh
- Mục tiêu là xây dựng một lực lượng Hội viên và cộng tác viên nòng cốt
ngay tại trường THPT Như Thanh có tâm huyết và kiến thức về môi trường cùng
lên tiếng bảo vệ và giữ gìn môi trường xanh - sạch - đẹp.
- Nội dung:

Tên câu lạc bộ: Câu lạc bộ môi trường xanh.
Câu lạc bộ là tập hợp các cá nhân tự nguyện có tâm huyết xây dựng và
bảo vệ môi trường, nhằm xây dựng trường THPT Như thanh xanh - sạch - đẹp.
- Chức năng nhiệm vụ:
+ Đoàn kết có tâm huyết và có kiến thức, ý thức về bảo vệ môi trường.
+ Cổ vũ động viên và hỗ trợ nhau trong việc giữ gìn môi trường xanh sạch - đẹp.
+ Tổ chức các buổi sinh hoạt định kì, thường xuyên nhằm đưa ra những
giải pháp về môi trường trong khuôn viên nhà trường, bên ngoài nhà trường.
- Kế hoạch hoạt động của câu lạc bộ trong năm học 2019-2020.
+ Giao cho mỗi lớp 12 làm một thùng đựng rác từ lốp xe ô tô, xe máy, tận dụng
lốp xe hỏng không dùng các bạn học sinh đã lượm về sơn màu và chế tạo thành
những thùng rác bắt mắt, bộ bàn ghế để gốc cây trong khuôn viên nhà trường
thêm thân thiện.


13

Lốp xe được khoác lên màu áo mới sử dụng làm thùng rác, bộ bàn ghế
trong khuôn viên sân trường
+ Xây dựng ngôi nhà 200 đồng. Với mục đích giáo dục các em học sinh
nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, sử dụng được rác thải tái chế có hiệu quả,
câu lạc bộ xanh lớp 10 C2 đã hoàn thành công trình ngôi nhà 200 đồng và đã
đưa vào sử dụng có hiệu quả với thông điệp “Đoàn viên thanh niên hãy chung
tay giữ gìn môi trường sư phạm nhà trường xanh, sạch, đẹp” Ngôi nhà có
chiều dài 1,5m, chiều rộng 1m và chiều cao 1,3m được bọc lưới xung quanh và
có mái che, có thể di chuyển vị trí khác được. Cách sử dụng ngôi nhà rất đơn
giản, các bạn học sinh sau khi uống nước xong, vỏ chai hoặc lon nước ngọt chỉ
cần đổ hết nước trong chai rồi đóng nắp lại thả vào trong công trình. Một chai
nhựa, một lon nước hay vài trang giấy lộn … thu gom được vừa giữ sạch môi
trường nhờ vậy mà cảnh quan xung quanh nhà trường luôn đảm bảo sạch, giúp

các em có không gian vui chơi sau mỗi giờ ra chơi vừa góp phần gây quỹ ủng hộ
học sinh nghèo khó khăn của lớp của nhà trường.

Ngôi nhà 200 đồng phối hợp với Công đoàn và Đoàn thanh niên


14
Sau hơn 1 tháng công trình “Ngôi nhà 200 đồng” đi vào hoạt động đã thu
được kết quả đáng khích lệ các bạn học sinh đã có ý thức hơn trong việc phân
loại rác và vứt rác đúng nơi quy định. Qua đó giúp học sinh của nhà trường cũng
sẽ nhận thức được hơn về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường cũng như
hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của rác thải - không phải cứ là rác thì sẽ không
còn giá trị. Hành động nhỏ của các bạn học sinh nhưng ý nghĩa thì thật lớn lao.
Hai là: Hoạt động trải nghiệm tại địa phương.
- Giáo viên lập kế hoạch cụ thể về hoạt động trải nghiệm cho lớp 10C2.
- Lên nội dung cần giải quyết trong buổi Hoạt động trải nghiệm.
- Giáo viên chia lớp thành 4 nhóm, cho các nhóm lên bốc thăm nội dung
tìm hiểu của nhóm mình trong buổi trải nghiệm.
- Kết quả bốc thăm:
TỔ 2 : Ô nhiễm môi trường nước
Tổ 3: Ô nhiễm môi trường đất.
- Nước
- Tình hình ô nhiễm môi trường đất
- Ô nhiễm môi trường nước
trên thế giới.
- Nguồn gây ô nhiễm
- Tình hình ô nhiễm môi trường đất
- Các chất gây ô nhiễm
ở Việt Nam.
- Nguyên nhân

- Nguyên nhân gây ô nhiễm môi
- Giải pháp (liên hệ)
trường đất
- Giải pháp (liên hệ).
Tổ 1: Ô nhiễm môi trường không khí.
Tổ 4: Biến đổi khí hậu
- Các hiểu biết chung về không khí
- Khái niệm về biến đổi khí hậu
- Ô nhiễm không khí và nguồn gây ô - Nguyên nhân gây ra tình trạng
nhiễm không khí.
biến đổi khí hậu
- Ảnh hưởng của ô nhiễm không khí dến - Biểu hiện của biến đổi khí hậu
con người và hệ sinh thái.
- Hậu quả
- Nguyên nhân
- Giải pháp (liên hệ)
- Giải pháp (liên hệ)
Nhiệm vụ: Các nhóm tìm hiểu các chủ đề đã được giao tại địa phương
mình theo cấu trúc giáo viên cung cấp sau đó về làm ppt buổi học hôm sau
thuyết trình.
Ba là: Sưu tầm các câu nói về môi trường (treo gốc cây)
- Kế hoạch: Từ thực tiễn giáo viên lồng ghép kiến thức về bảo vệ môi
trường trong các giờ học chính khóa, sau nhiều tiết học được lồng ghép và để
học sinh ghi nhớ, khắc sâu hơn về việc bảo vệ môi trường. Tôi đã giao nhiệm vụ
cho các lớp sưu tầm những câu nói hay (Sologan) truyền động lực bảo vệ môi
trường. Sologan là một thông điệp đặc biệt, Sologan môi trường giupos truyền
đtạ thông điệp, mục tiêu. Sologan ảnh hưởng đến suy nghĩ của người nghe, kêu
gọi và thúc dục hành vi của họ.
- Tổ chức thực hiện: Sau khi có nội dung, các lớp sẽ lựa chọn vật liệu để
khắc câu nói về môi trường (có thể khắc chữ trên bề mặt gỗ, có thể tận dụng

những miếng gỗ nhỏ hoặc viết chữ lên tấm alu).
- Kết quả sản phẩm: Những câu nói tuyên truyền về bảo vệ môi trường sẽ
được treo lên các gốc cây ngoài sân trường, cầu thang các dãy lớp học. Vị trí của
các câu khẩu hiệu về môi trường sẽ được thay đổi vị trí cho nhau để đảm bảo


15
học sinh chào cờ hay tham gia các hoạt động tập thể … vẫn đọc được các câu
khẩu hiệu khác nhau.

Sản phẩm ứng dụng của nhóm học sinh lớp 11B2
Bốn là: Thông qua bài thuyết trình, việc làm tốt.
* Bài thuyết trình.
- Giáo viên dành một buổi để đại diện các nhóm lên thuyết trình vấn đề
nhóm mình tìm hiểu, các nhóm khác có thể phản biện.

Toàn cảnh buổi thuyết trình về Môi trường của Học sinh
lớp 10 C2 trường THPT Như Thanh


16
* Nhật kí việc làm tốt góp phần bảo vệ môi trường.
Hệ lụy về ô nhiễm môi trường ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống
của mỗi con người và sự phát triển ổn định của kinh tế xã hội. Tuy nhiên để bảo
vệ môi trường sống hiện tại không nhất thiết phải làm những việc lớn lao mà chỉ
cần thay đổi thói quen hàng ngày là có thể góp phần tích cực vào việc bảo vệ
môi trường.
Mỗi học sinh nên có một cuốn sổ ghi nhật kí trong đó có nội dung về việc
làm tốt bảo vệ môi trường: (sau đây là một vài gợi ý việc làm tốt góp phần bảo
vệ môi trường hàng ngày của mỗi học sinh)

- Thu gom pin hỏng
- Hạn chế dùng túi ni lông: làm thế nào để thay thế được túi nilon, thay
thế luôn các sản phẩm dùng 1 lần? Chúng ta có thể sử dụng túi vải, túi giấy.. hay
bất kì loại túi nào dùng được nhiều lần và có thể phân hủy thay cho túi nilon.
Đơn giản chỉ là đem theo vài chiếc túi mỏng, nhẹ cho vào giỏ xách hoặc cặp
sách đề phòng những lúc mua đồ. Như vậy là ta đã góp phần bảo vệ môi trường
rất nhiều rồi đấy.
- Tái tạo rác hữu cơ thành phân xanh.
- Sử dụng bánh xà phòng từ nguyên liệu thiên nhiên.
- Hạn chế dùng chai nước 1 lần, mà hãy mua những loại chai sử dụng
được nhiều lần và tập cho mình thói quen tự mang những chai nước này khi hoạt
động ngoài trời, khi đi du lịch hay đi học …
- Không dùng mĩ phẩm chứa hạt vi nhựa
- Mua cốc, ống hút riêng (cà phê, trà sữa)
- Đeo khẩu trang vải, hạn chế dùng khẩu trang y tế.
- Làm túi giấy đựng bài kiểm tra.
Năm là: Thông qua mạng xã hội facbook, zalo.
Hiện nay việc tuyên truyền không hoàn toàn chỉ thực hiện trên bài giảng
mà thông qua các mạng xã hội cũng rất hiệu quả. Với đề tài này tôi đã sử dụng
mạng FB, zalo để giáo dục bảo vệ môi trường cho học sinh trường THPT Như
Thanh như sau:
Phối hợp với Đoàn thanh niên bản thân tôi đã xây dựng kịch bản cho các
em đóng kịch về bảo vệ môi trường nhân Giờ Trái Đất ngày 29/3/2020. Tập trung
chủ đạo vào những ngày này mang tính tuyên truyền sâu rộng tới các bậc phụ
huynh để một phần học sinh được cha mẹ nhắc nhở, giáo dục ngay ở nhà, một
phần là để đem tới sự am hiểu về kiến thức bảo vệ môi trường tới mọi người dân.
- Tuyên truyền và nhắc nhở các em ĐỪNG QUÊN TẮT CÁC THIẾT BỊ
ĐIỆN KHÔNG CẦN THIẾT để hưởng ứng chiến dịch Giờ Trái đất 2020 từ
20h30p-21h30p thứ 7 ngày 28/03/2020. Do dịch COVID-19 đang diễn biến
phức tạp nên các bạn hưởng ứng Giờ Trái đất 2020 tại nhà, hoặc qua những hoạt

động online, không tổ chức tụ tập đông người nhé?
+ Giáo viên đăng bài trên fb và zalo trước vài hôm và đúng ngày
28/3/2020 để các bạn học sinh theo dõi đều thấy bài đăng.
+ Giáo viên đăng lên trang fb của Đoàn thanh niên, Trường THPT Như Thanh.
+ Giáo viên gửi thông điệp vào các nhóm lớp.


17
Với các hình thức như vậy ít nhiều học sinh tiếp thu và hưởng ứng chiến
dịch Giờ Trái đất 2020. Kết quả hàng loạt học sinh hưởng ứng tắt đèn và chụp
ảnh gửi tin nhắn báo cáo với cô.
- Thiết kế logo khung hình đại diện fb về bảo vệ môi trường và phát động
học sinh trong lớp trong trường thay khung hình đại diện fb hoặc zalo để hưởng
ứng ngày Môi trường thế giới (5/6)

- Đăng bài trên trang cá nhân về môi trường có kèm hình ảnh bản thân
mình đang tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường.
Sáu là: Tuyên truyền và phối hợp với phụ huynh
Phụ huynh là nguồn động viên khích lệ và luôn sát cánh bên tôi bởi vì
không những phụ huynh rèn nề nếp cho con em của mình mà còn tuyên truyền
cho các bậc phụ huynh khác cùng ý thức để bảo vệ môi trường và nhiệt tình ủng
hộ các phong trào của trường lớp. Vì vậy, việc tuyên truyền và phối hợp với phụ
huynh trong công tác giáo dục ý thức bảo vệ môi trường là một biện pháp
không thể thiếu khi giáo dục cho học sinh. Và tôi đã sử dụng một số biện pháp
sau:
- Tôi luôn tìm và tải trên mạng các bài báo, phóng sự nêu cao ý thức bảo
vệ môi trường của người dân rồi dán vào bảng tin của lớp.
- Tôi cùng phụ huynh trao đổi về phân loại rác thải, sau đó hướng dẫn cho
học sinh biết được cần phân loại rác thải, vì một số loại rác có thể dùng để tái
chế ra một số loại phân bón cho cây trồng.

- Cùng giáo viên chủ nhiệm tuyên truyền, vận động phụ huynh về tầm
quan trọng của việc bảo vệ môi trường trong cuộc sống hàng ngày và nhắc nhở
phụ huynh cùng tham gia thực hiện bằng khẩu hiệu“Mỗi người hãy trồng thêm
một cây xanh là thêm một hành động bảo vệ môi trường”. Qua đó tôi thường
cùng các em trò chuyện về ích lợi của cây xanh: Cây xanh đóng góp rất lớn
trong việc bảo vệ bầu khí quyển, làm cho không khí trong lành, làm giảm ô
nhiễm môi trường, giảm bụi, giảm tiếng ồn, cây xanh trồng ở rừng còn giúp


18
ngăn chặn lũ lụt…ngoài ra cây xanh còn cung cấp nhiều hoa thơm quả ngọt,
thuốc chữa bệnh…
- Làm tốt công tác vận động hỗ trợ của phụ huynh về nguồn nguyên vật
liệu thải bỏ để giáo viên tận dụng, hướng dẫn học sinh, làm đồ dùng học tập
đơn giản cho mình và làm đồ chơi để tặng người thân. Thông qua công tác tuyên
truyền, vận động này phụ huynh sẽ hiểu rõ hơn tầm quan trọng của việc giáo dục
ý thức bảo vệ môi trường cho con em không phải chỉ ở phía nhà trường mà còn
ở gia đình nữa.
2.4. Hiệu quả của Sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
- Đối với bản thân tác giả
+ Đây là một cách có thể đem lại hiệu quả cao trong giáo dục ý thức bảo
vệ và giữ gìn môi trường cho học sinh trong trường, giữ cho lớp học thêm sạch,
cho trường thêm sạch.
+ Giúp tôi có thêm kinh nghiệm trong giáo dục học sinh về bảo vệ môi
trường
- Đối với học sinh
+ Giúp các em hiểu sâu hơn về môi trường nếu biết sử dụng đúng cách, giúp
các em có ý thức trong việc giữ gìn môi trường vì rác không phải là thứ bỏ đi mà
nó đem lại lợi ích như trên, chính vì thế giúp các em ý thức hơn từ đó các em sẽ

không vứt rác bừa bãi mà bỏ rác đúng quy định. Các lớp tôi phụ trách cũng đã thực
hiện biện pháp trên Sẽ góp phần thực hiện tốt phong trào thi đua trường học “Xanh
- sạch - đẹp”. Làm cho trường học thêm sạch hơn, thân thiện hơn.
+ Giáo dục môi trường ở trường THPT không chỉ có thể áp dụng với môn
Địa lí mà có thể áp dụng với nhiều môn học khác. Đã dến lúc "Mỗi giáo viên
phải trở thành một nhà giáo dục môi trường để giảng dạy các môn trong nhà
trường" (GS.TS Vũ Ngọc Hải)
- Đối với đồng nghiệp và nhà trường
Với đề tài này đã thu hút được sự quan tâm và ủng hộ của BGH, các đoàn
thể và CBGV trong trường tham gia tích cực, mỗi CBGV là một tuyên truyền
viên về bảo vệ môi trường, tạo được không khí thi đua sôi nổi, môi trường trong
sạch, mỗi ngày đến trường là một ngày vui.
Như vậy, những vấn đề được nghiên cứu giáo dục bảo vệ môi trường đã
được thực hiện đến với học sinh một cách gần gũi và thuận lợi. Từ đề tài này tôi
mong rằng có thể tiếp tục nghiên cứu và giáo dục học sinh thêm về những vấn
đề tiếp theo như: Vấn đề giáo dục bảo vệ môi trường học sinh ở tại khu dân vì
có rất nhiều tình trạng rác thải bừa bãi... Vấn đề lồng ghép môi trường biển hải
đảo vì hiện nay môi trường biển cũng đang là vấn đề nóng bỏng và cấp thiết cần
tập trung nghiên cứu và áp dụng giáo dục học sinh. Từ đó học sinh có tình yêu,
tự hào và ý thức bảo vệ, giữ gìn biển đảo quê hương Việt Nam.
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
Để thực hiện được nhiệm vụ GDMT, vai trò của người giáo viên đặc biệt
quan trọng. Bởi vì GDMT được đưa vào nhà trường với hình thức chủ yếu là


19
lồng ghép thông qua tất cả các môn học và đây là một quá trình giáo dục suốt
đời như vậy nếu người giáo viên nhận thức được điều đó mới biến nhận thức trở
thành trách nhiệm, và từ trách nhiệm mới chuyển thành hành động trong mỗi bài

dạy, tiết dạy của mình. Trong cuốn hướng dẫn chung về GDMT dành cho người
đào tạo giáo viên, khi đề cập đến vai trò nhiệm vụ của người giáo viên có nêu
“Có thể hình dung người giáo viên như một người nhạc trưởng trong dàn nhạc,
mỗi một loại đàn hay kèn, hay sáo đều thổi một nốt theo cách riêng đặc trưng
của mỗi nhạc cụ. Song tất cả đều hoà đồng để tạo ra một bản nhạc. Bản nhạc
đó là chuẩn mực, trong đó mỗi nhạc cụ phản ánh nó bằng cách riêng của
mình”.
Muốn cho hoạt động GDMT mang lại hiệu quả đích thực cho người học thì
người giáo viên nên làm đúng vai trò “nhạc trưởng” tức là làm nhiệm vụ thiết
kế hoạt động và hướng dẫn học sinh hoạt động.
Người giáo viên chỉ là người tổ chức, hướng dẫn và giúp học sinh tìm tòi
những tri thức mới bằng cách tạo ra tình huống, hướng dẫn học sinh giải quyết
vấn đề. Với hướng này không khí lớp học cởi mở về mặt tâm lí, học sinh hoạt
động và hành động … hiệu quả giáo dục sẽ cao hơn.
Như vậy vai trò của người thầy Địa lí là rất quan trọng nhưng đòi hỏi người
giáo viên phải có kiến thức địa lí môi trường, phải có phương pháp giáo dục môi
trường và điều cốt yếu là phải tâm huyết yêu nghề.
3.1.1. Những bài học kinh nghiệm
- Thông qua các hoạt động của Đoàn thanh niên đã có phát động nhiều
phong trào thi đua về bảo vệ môi trường, đã có tuyên truyền dưới nhiều hình
thức như sinh hoạt dưới cờ, hội thi, sân khấu hóa…..
- Hoạt động dạy học cũng được lồng ghép nội dung môi trường vào một số
môn như: Địa , Sinh , GDCD.
- Phối hợp với Nhà trường và các tổ chức đoàn thể ( Công đoàn, Đoàn
thanh niên, Hội LHTN, câu lạc bộ…) rút kinh nghiệm kịp thời.
- Xử lý kịp thời và hiệu quả những trường hợp vi phạm, gây ô nhiễm môi trường.
- Tham gia nhiều buổi tuyên truyền về môi trường do địa phương tổ chức.
3.1.2 Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm
- Đây là cách làm tuy nhỏ nhưng đã đem lại hiệu quả tương đối cao.Vì nó
góp phần giáo dục học sinh ý thức bảo vệ và giữ gìn mội trường trong trường

học cũng như trong gia đình và xã hội, góp phần thực hiện tốt phong trào thi đua
xây dựng trường học xanh - sạch - đẹp.
- Giúp nhà trường có cách xử lý rác tốt hơn,vạch ra cho các em học sinh
những biện pháp góp phần bảo vệ và giữ gìn môi trường sạch hơn và gia đình
các em cũng có cách để xử lý rác thải tốt hơn và đem lại hiệu quả cao.
3.1.3. Khả năng ứng dụng và triển khai
- Có thể áp dụng và triển khai ở mỗi học sinh các khối lớp và các trường
học trong Huyện, trong tỉnh vì đây là một cách làm không quá khó gì và nó gần
gũi với chúng ta, với các em học sinh, không đòi hỏi yêu cầu gì cao và cơ sở vật
chất gì tốn kém cho việc làm trên.
- Từ mô hình này có thể phát triển, nhân rộng thành các mô hình với các
chủ đề tương tự như: Chống bạo lực học đường, Ma túy, An toàn giao thông,


20
tuyên truyền biển đảo hoặc các trường THCS có thể cho học sinh viết các công
thức cần ghi nhớ lên bảng gỗ treo gốc cây…
- Thông qua mạng xã hội mô hình của tôi cũng được nhiều trường bạn hỏi
thăm cách làm và triển khai thực hiện như trường THPT Thạch Thành 3, THPT
Hà Trung, THPT Tĩnh Gia 2, THPTT Nguyễn Đình Liễn (Hà Tĩnh)
3.2. Kiến nghị
Bảo vệ môi trường là trách nhiệm của xã hội và là hành vi đạo đức nó gắn
liền với nhau. Nếu môi trường trong lành tạo điều kiện cho học sinh phấn khởi
học tập, phát huy mọi tiềm năng tư duy, ngược lại nếu môi trường xung quanh bị
ô nhiễm sẽ ảnh hưởng xấu đến học sinh về mọi mặt, học sinh chán trường học
dẫn đến chất lượng giáo dục giảm sút. Chính vì thế giáo dục ý thức bảo vệ môi
trường cho học sinh là cần thiết, nhưng phải có sự phối hợp giữa gia đình, nhà
trường và xã hội. Phải có đầy đủ những yếu tố này thì việc giáo dục ý thức các
em tốt hơn.
Để nâng cao chất lượng, hiệu quả của hoạt động dạy và học theo định

hướng phát triển phẩm chất năng lực, tôi
Đối với nhà trường
- Tăng cường hơn nữa công tác giáo dục môi trường cho các em và xem
đây là nhiệm vụ cần thiết của mỗi học sinh.
- Thường xuyên tổ chức các phong trào thi đua về môi trường cho các em
tham gia theo chủ đề của từng đợt thi đua.
- Tất cả giáo viên đều phải giáo dục các em chứ không phải là nhiệm vụ
của riêng cá nhân nào, Mỗi giáo viên là một tấm gương về bảo vệ môi trường.
- Tạo mọi điều kiện để các em thực hiện tốt việc phân loại rác.
- Nhà trường đầu tư, trang bị tốt hơn về cơ sở vật chất, phương tiện, thiết bị
dạy học hiện đại tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng các phương pháp, kĩ thuật
dạy học tích cực. Quản lí hồ sơ giáo viên trên trang điện tử, hạn chế in văn bản,
giáo án…
- Với tổ chuyên môn, tham mưu cho lãnh đạo nhà trường trang bị những
tài liệu liên quan đến nội dung trên.
Đối với Sở giáo dục
- Sở Giáo dục và Đào tạo tạo điều kiện thuận lợi để giáo viên được tham
gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng thường xuyên về chuyên môn, nghiệp vụ, quản
lí giáo án bằng giáo án điện tử bỏ in giáo án.
- Tăng cường công tác kiểm tra các trường học về vấn đề bảo vệ môi trường.
- Kiểm tra các môn học có lồng ghép môi trường.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
XÁC NHẬN CỦA THỦ
Thanh Hóa, ngày 20 tháng 06 năm 2020
TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Tôi xin cam đoan sáng kiến kinh nghiệm
này là do tôi hoàn toàn nghiên cứu, không
sao chép của ai.
Người viết đề tài

21
Nguyễn Thị Thanh Xuân


22
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Lê Huy Bá. Môi trường khí hậu thay đổi - mối hiểm hoạ toàn cầu.
2. Nguyễn Đình Khoa. Môi trường sống và con người.
3. Nguyễn trọng Đức, Giáo dục bảo vệ môi trường trong môn địa lí trung học
phổ thông , NXB giáo dục, 2008.
4. Nguyễn Dược, Giáo dục bảo vệ môi trường trong nhà trường phổ thông- NXB
giáo dục, 1986.
5. Nguyễn phi Hạnh Giáo dục môi trường qua môn địa lí ở các trường phổ
thông, NXB giáo dục, 1997.
6. Lê Thông, Sách giáo khoa địa lí 10, NXB giáo dục, 2006.
7. Lê Thông, Sách giáo viên địa lí 10, NXB giáo dục, 2006


DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ CÁC
CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Họ và tên tác giả: NGUYỄN THỊ THANH XUÂN
Chức vụ và đơn vị công tác: CTCĐ – GV môn Địa lí.
Cấp đánh
giá xếp loại
(Ngành GD
TT
Tên đề tài SKKN
cấp
huyện/tỉnh;
Tỉnh...)
Một số phương pháp giải đề Ngành GD
nguồn lực bộ môn Địa lý trong Thanh Hóa
1
các kỳ ôn thi CĐ-ĐH của học sinh
THPT
Phương pháp sử dụng lược đồ Ngành GD
câm trong dạy học một số bài địa Thanh Hóa
2
lý lớp 11
Ứng dụng “Giáo dục sử dụng Ngành GD
năng lượng tiết kiệm và hiệu quả” Thanh Hóa
3
vào dạy học có hiệu quả môn địa
lý ở trường THPT Như Thanh

Một số biện pháp giáo dục di sản Ngành GD
qua môn địa lý cho học sinh lớp Thanh Hóa
4
12 trường THPT Như Thanh
Thiết kế chương trình nhà trường Ngành GD
trong dạy học chủ đề Biển đảo Thanh Hóa
sách giáo khoa Địa lý 12 theo
5
định hướng phát triển năng lực
học sinh.
“Rèn luyện các kỹ năng Địa lý Ngành GD
trong ôn thi học sinh giỏi, thi Thanh Hóa
66
THPT Quốc gia cho học sinh
trường THPT Như Thanh”
“Phương pháp xây dựng chuyên Ngành GD
đề dạy học theo định hướng phát Thanh Hóa
triển phẩm chất, năng lực của học
77
sinh và vận dụng kiến thức liên
môn trong dạy học Địa lí phần
dân số lớp 10”.

Kết quả
đánh giá
xếp loại
(A, B,
hoặc C)

Năm học

đánh giá
xếp loại

C

2005

C

2008

B

2011

B

2014

B

2016

B

2017

B

2019