SKKN một số biện pháp cho trẻ 24 36 tháng tuổi làm quen với tác phẩm văn học tại trường mầm non nga mỹ

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGA SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHO TRẺ 24 – 36 THÁNG
LÀM QUEN VỚI TÁC PHẨM VĂN HỌC TẠI
TRƯỜNG MẦM NON NGA MỸ

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hợp
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Nga Mỹ
SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn


THANH HÓA, NĂM 2018


MỤC LỤC
STT

NỘI DUNG

1

1. Mở đầu

1

2

1.1. Lí do chọn đề tài

1

3

1.2. Mục đích nghiên cứu

2

4

1.3. Đối tượng nghiên cứu

2

5

1.4. Phương pháp nghiên cứu

2

6

2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm

2

7

2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm

2

8

2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh
nghiệm
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề

3

9

TRANG

5

17

2.3.1. Tự học, tự bồi dưỡng nâng cao kiến thức, kỹ năng sư
phạm cho bản thân để tổ chức có hiệu quả cho trẻ làm quen
với tác phẩm văn học.
2.3.2. Tạo môi trường văn học phong phú cho trẻ tham gia
vào hoạt động làm quen với tác phẩm văn học.
2.3.3. Nâng cao chất lượng cho trẻ thông qua hoạt động cho
trẻ làm quen với tác phẩm văn học.
2.3.4. Giải pháp làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho hoạt động
làm quen với tác phẩm văn học.
2.3.5. Giáo dục cá biệt, động viên khuyến khích trẻ làm

quen với các tác phẩm văn học
2.3.6. Trao đổi với phụ huynh về tầm quan trọng của việc
cho trẻ làm quen với các tác phẩm văn học
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động
giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
3. Kết luận, kiến nghị

18

3.1. Kết luận

19

19

3.2. Kiến nghị

20

10
11
12
13
14
15
16

5
6
8

15
16
17
18
19


1. MỞ DẦU
1.1. Lí do chọn đề tài
Văn học là nghệ thuật của ngôn ngữ, ngôn ngữ là vỏ bọc của tri thức. Văn
học như nguồn sữa ngọt ngào nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ, nó gắn bó với chúng
ta ngay từ khi còn trong nôi, những bài thơ, những câu chuyện cổ tích của bà,
của mẹ đã đưa ta vào giấc ngủ êm đềm, như một nguồn động viên an ủi tiếp sức
cho chúng ta phấn đấu vươn lên trong cuộc sống để đáp ứng đòi hỏi của thực
tiễn góp phần quan trọng để tạo tiền đề cho việc hình thành và phát triển nhân
cách con người. Vì vậy việc cho trẻ mầm non nói chung và trẻ nhà trẻ nói riêng:
Làm quen với tác phẩm văn học là vô cùng quan trọng, đó chính là cho trẻ được
tiếp xúc với những bài thơ hay, những bài đồng dao, ca dao, tục ngữ mượt mà,
những câu chuyện cổ tích có hậu, những nhân vật hiền lành như cô tấm, ông bụt,
bà tiên, đưa trẻ đến với thế giới văn học như đến với thế giới của những điều kỳ
thú, những âm thanh trầm bổng, sâu lắng với những xúc cảm tình cảm ban đầu
đẹp đẽ trong sáng và vô cùng gần gũi thân thiết giúp trẻ phát triển tình cảm thẩm
mỹ, từ đó trẻ biết yêu quê hương, đất nước, yêu con người, yêu mọi vật xung
quanh, biết yêu quý cái đẹp đồng thời phát triển tư duy và trí tưởng cho trẻ. Bên
cạnh đó việc cho trẻ nhà trẻ làm quen với tác phẩm văn học nhằm phát triển
ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ để trẻ biết thể hiện yêu cầu, mong muốn của bản thân
với người khác bằng ngôn ngữ. [01]
Các hoạt động trong trường Mầm non có ý nghĩa rất lớn đối với sự phát triển
của trẻ. Đặc biệt là hoạt động làm quen với tác phẩm văn học. Từ khi còn nằm
trong nôi, ở lớp nhà trẻ trẻ đã được đắm mình trong những lời hát ru của cô, được

nghe những âm thanh nhịp điệu, những bài hát, những câu chuyện, bài thơ cô đọc,
cô kể. Thế giới thơ ca đó nó đã để lại trong tâm trí của trẻ từ những ấn tượng sâu
sắc về những ông bụt, bà tiên, âm hưởng thơ ca cổ tích. Những âm hưởng ấy rất
gần gũi, dịu hiền là nguồn nước trong lành, tưới mát tâm hồn trẻ. Cho trẻ làm quen
với tác phẩm văn học, trẻ được hoá thân vào những nhân vật ngộ nghĩnh, ly kỳ
trong những câu chuyện cổ tích, những bài ca dao, đồng dao.[02]
Mang truyện, thơ đến cho trẻ hay nói cách khác cho trẻ làm quen với tác phẩm
văn học đã mở mang nhận thức của trẻ. Có thể nói tác phẩm văn học phản ánh
muôn mặt của thế giới xung quanh trẻ. Thông qua đó giúp trẻ chính xác hoá các
biểu tượng về thực tế xã hội xung quanh. Dần dần từng bước cung cấp cho trẻ
những khái niệm mở rộng. Văn học đã góp phần giáo dục đạo đức và bồi dưỡng
những phẩm chất tâm hồn cho trẻ, giáo dục trẻ tình yêu gia đình, yêu thương, chia
sẻ, giúp đỡ những người xung quanh gần gũi với trẻ, sống ngay thẳng, sống chân
thật, dũng cảm, khiêm tốn, vị tha ... Biết phân biệt cái thiện, cái ác. Thông qua các
câu chuyện, bài thơ giáo dục cho trẻ tình cảm thẩm mỹ, phát triển vốn từ, tích luỹ
vốn kinh nghiệm văn học. Vì vậy việc đem tác phẩm văn học đến cho trẻ là một
1


việc rất quan trọng và cần thiết, tuy nhiên đối với trẻ nhà trẻ, quá trình được tiếp
xúc với tác phẩm văn học phải từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, để từ đó
trẻ bộc lộ khả năng cảm thụ văn học của mình. Khả năng cảm thụ đó là sự phát
triển trực tiếp của trẻ về các lĩnh vực: Nhận thức – ngôn ngữ - tình cảm xã hội,
đòi hỏi người giáo viên phải có những suy nghĩ sáng tạo và lựa chọn những tác
phẩm hay phù hợp với lứa tuổi, có ý nghĩa giáo dục trẻ để từ đó đưa ra những
phương pháp, biện pháp thích hợp nhằm giúp trẻ phát triển tốt khả năng cảm thụ
tác phẩm văn học.[ 02] Căn cứ vào thực tế của trường Mầm non Nga Mỹ trong
những năm học trước việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học còn gặp nhiều
khó khăn, hiệu quả chất lượng giảng dạy chưa cao. Do đó trong quá trình giảng
dạy cũng như việc truyền thụ kiến thức, kỹ năng cho trẻ làm quen với tác phẩm

văn học Tôi đã lựa chọn đề tài “Một số biện pháp cho trẻ 24- 36 tháng làm
quen với tác phẩm văn học tại trường Mầm Non Nga Mỹ”. Làm đề tài nghiên
cứu của mình năm học 2017 – 2018.
1.2. Mục đích nghiên cứu:
Xuất phát từ thực tế việc dạy trẻ làm quen với tác phẩm văn học trong
trường Mầm Non. Tôi đã nghiên cứu tìm ra một số biện pháp cho trẻ làm quen
với văn học ở tại nhóm lớp mình đang phụ trách, nhằm tìm ra một số biện pháp
phát triển vốn từ cho trẻ, phát triển lời nói mạch lạc, dạy trẻ nói đúng ngữ pháp
và giúp ngôn ngữ trẻ mang tính biểu cảm.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Trẻ 24- 36 tháng tuổi, tại nhóm lớp Họa My ( 24- 36 tháng), trường
Mầm Non Nga Mỹ.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
Trong quá trình tiến hành nghiên cứu đề tài, Tôi đã sử dụng các phương
pháp sau.
- Phương pháp thực hành.
- Phương pháp trực quan- minh họa.
- Phương pháp dùng lời.
- Phương pháp đánh giá nêu gương.
- Phương pháp tác động bằng tình cảm.
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm:
- Trong cương lĩnh chính trị của Đảng, giáo dục được coi là quốc sách hàng
đầu để phát triển đất nước, phát triển con người. Với ý nghĩa đó giáo dục vừa là
động lực tăng trưởng kinh tế, phát triển xã hội, vừa tạo ra những điều kiện và cơ
hội để ai cũng được học hành, được thụ hưởng nền giáo dục và phát triển
2


một cách toàn diện. Vì thế mỗi giáo viên phải luôn luôn nỗ lực phấn đấu nâng

cao nghiệp vụ chuyên môn, có đủ trình độ để bồi dưỡng nhân tài cho đất nước.
Cho nên các cấp học, bậc học phải luôn tìm tòi đổi mới về nội dung, hình thức,
phương pháp dạy học để nâng cao chất lượng dạy và học tốt hơn. Trong đó bậc
học Mầm Non đóng một vai trò hết sức quan trọng trong sự nghiệp trồng người.
Đối tượng của giáo viên Mầm Non là trẻ nhỏ, hoàn toàn còn non trẻ, nhạy cảm
với tác động bên ngoài, đồng thời cũng là lúc phát triển rất nhanh về mọi mặt, cả
về thể chất, tinh thần và trí tuệ. Đây cũng chính là giai đoạn khởi điểm của việc
hình thành và phát triển nhân cách của trẻ. Các mặt phát triển toàn diện của trẻ
hòa quyện đan xen vào nhau ảnh hưởng lẫn nhau, không tách rời rõ nét. Cho nên
cho trẻ bước đầu làm quen với các môn học, người giáo viên Mầm Non mang
trách nhiệm của người thiết kế, thi công đặt nền móng cho việc hình thành và
phát triển non nhân cách con người ở trẻ mầm. [03]
Có thể nói hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học giữ vai trò
rất quan trọng đối với việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ lứa tuổi
Mầm Non nói chung và đối với trẻ lứa tuổi 24 - 36 tháng tuổi nói riêng, có tác
động đối với lứa tuổi nhà trẻ, tuy mới tiếp cận với văn học nhưng những tác
phẩm của văn học cũng phần nào hình thành ở trẻ những tư tưởng tình cảm tốt
đẹp, trẻ biết yêu quê hương làng xóm, yêu mọi vật xung quanh, biết kính trọng
lễ phép với người trên nhường nhịn bạn và em nhỏ, biết đoàn kết giúp đỡ mọi
người phát triển cho trẻ những cảm xúc thẩm mỹ. Biết yêu cái đẹp, ghét cái xấu,
biết được điều thiện, điều ác từ đó trẻ có những dung cảm thẩm mỹ ước muốn
vươn lên làm ra cái đẹp có hành vi tốt đẹp đó là cánh cửa mở cho trẻ những
bước đi chập chững đầu tiên vào thế giới có giá trị nghệ thuật phong phú chứa
đựng trong đó các tác phẩm văn học chọn lọc những bài thơ câu chuyện với nội
dung ngắn gọn dễ hiểu sẽ kích thích phát triển ngôn ngữ mạch lạc, mở rộng vốn
từ và phát triển toàn diện nhân cách của trẻ ngay từ lứa tổi nhà trẻ.[ 04] Mặc dù
làm quen với các tác phẩm văn học có sức ảnh hưởng rất lớn đối với trẻ tuy
nhiên trên thực tế giảng dạy Tôi thấy việc sử dụng các phương pháp cho trẻ làm
quen với các tác phẩm văn học còn chưa đạt hiệu quả cao, chủ yếu là dạy trẻ đọc
thuộc thơ, kể chuyện một cách máy móc, đồ dùng trực quan đơn giản vì vậy

chưa gây được sự chú ý của trẻ vào giờ học. Như vậy làm thế nào để cho trẻ làm
quen với tác phẩm văn học đạt hiệu quả, phát triển tối ưu ở trẻ Mầm Non đó
chính là những câu hỏi luôn đặt ra cho Tôi trong công tác giáo dục trẻ.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
Trong quá trình nghiên cứu và làm sáng kiến Tôi đã gặp không ít những
thuận lợi và khó khăn sau:
a, Thuận lợi:
3


- Trường mầm non Nga Mỹ là trường chuẩn quốc gia có đầy đủ đồ dùng đồ
chơi phục vụ cho công tác chăm sóc giáo dục trẻ đặc biệt là cho hoạt động làm
quen với tác phẩm văn học. Lớp học đảm bảo đủ diện tích, thoáng mát, thuận lợi
cho các hoạt động của trẻ.
- Nhà trường có Ban giám hiệu năng nổ, nhiệt tình có năng lực, luôn quan
tâm đến chất lượng dạy và học, luôn dự giờ thăm lớp góp ý xây dựng cho các
hoạt động của nhóm lớp.
- Có hội phụ huynh luôn quan tâm đến các hoạt động của nhà trường đặc
biệt là chi hội phụ huynh của nhóm trẻ 24-36 tháng tuổi do Tôi phụ trách, đã đầu
tư đồ dùng đồ chơi cho con em mình đầy đủ, hưởng ứng mọi phong trào của
trường của nhóm đề ra.
- Bản thân là giáo viên trẻ có trình độ Đại học, luôn nhiệt tình trong công tác
chăm sóc và giáo dục trẻ, tâm huyết với nghề, yêu nghề mến trẻ, coi trẻ như con
em mình. Bên cạnh đó còn được tiếp thu đầy đủ các chuyên đề, được dự giờ dạy
mẫu từ đồng nghiệp, luôn tham khảo sách báo, tập san, các thông tin đại
chúng… để tìm ra các phương pháp, biện pháp dạy, cách tổ chức cho trẻ hoạt
động phù hợp với trẻ nhóm mình, giúp trẻ tích cực tham gia các hoạt động học
tập, vui chơi cũng như hoạt động làm quen với văn học.
b, Khó khăn:
Ngoài những thuận lợi tôi đã nêu trên trong quá trình thực hiện, bản thân

Tôi gặp không ít khó khăn nhất định.
Năm học 2017 - 2018 Tôi được nhà trường phân công phụ trách nhóm trẻ
24-36 tháng tuổi với số cháu là 20 cháu. Tháng tuổi của các cháu không đồng
đều nhau, cháu sinh đầu năm, cháu sinh cuối năm do đó mà nhận thức của các
cháu không giống nhau nhiều cháu còn nhút nhát bỡ ngỡ.
Mặt khác môn học này là một môn học khó đối với trẻ, việc truyền thụ
kiến thức đến với trẻ còn nhiều hạn chế, trẻ chỉ được nghe thông qua giọng đọc,
lời kể của cô qua hành động và đồ dùng trực quan nên trẻ hiểu và nắm bắt nội
dung bài học chưa sâu, chưa chính xác, trẻ chưa đọc đúng ngữ điệu, giọng điệu,
chưa thể hiện được tính cách của từng nhân vật trong tác phẩm.
c, Kết quả của thực trạng:
Số trẻ
Đạt
Chưa đạt
khảo
NỘI DUNG
Số
Tỷ lệ
Số
Tỷ lệ
sát
cháu
%
cháu
%
Nghe và hiểu nội dung bài
20
15
75
5

25
thơ, câu chuyện,
20
Trả lời và đặt câu hỏi
14
70
6
30
Khả năng đọc thuộc thơ, đồng
20
15
75
5
25
dao, ca dao.
4


Từ kết quả trên, bản thân Tôi rất băn khoăn, trăn trở phải làm gì, bằng
cách nào để nâng cao chất lượng cho trẻ 24 – 36 tháng làm quen với tác phẩm
văn học đạt hiệu quả. Từ đó đã thôi thúc Tôi tìm ra một số giải pháp và Tôi đã
áp dụng trong năm qua và đã đạt được một số kết quả rất khả quan.
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề:
2.3.1. Tự học, tự bồi dưỡng nâng cao kiến thức, kỹ năng sư phạm cho bản
thân để tổ chức có hiệu quả cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học.
Mặc dù chuyên đề cho trẻ “Làm quen với văn học và chữ viết” đã được
triển khai và tổ chức thực hiện trong nhiều năm qua, bản thân đã nắm được bản
chất của chuyên đề và vận dụng vào hoạt động giảng dạy. Nhưng trong quá
trình thực hiện Tôi vẫn còn lúng túng, chưa tích cực sáng tạo vì thế trong năm
học 2017 - 2018 Trường Mầm Non Nga Mỹ vẫn tiếp tục chỉ đạo thực hiện. Là

một giáo viên phụ trách nhóm 24 - 36 tháng tuổi để nâng cao chất lượng cho trẻ
làm quen với tác phẩm văn học, Tôi đã không ngừng tự học tập, tự bồi dưỡng
để nắm chắc nội dung, phương pháp, sáng tạo trong khi dạy trẻ. Tôi sử dụng
bằng một số hình thức như:
Tham gia các buổi hội thảo, các buổi dự giờ, thao giảng của các bạn đồng
nghiệp cũng như các trường trọng điểm trong huyện. Qua đó Tôi cùng bạn bè
đồng nghiệp được tìm hiểu và trả lời các câu hỏi do Ban giám hiệu nhà trường
xây dựng như:
+ Làm quen với tác phẩm văn học cho trẻ nhà trẻ, mẫu giáo gì?
+ Mục tiêu giáo dục cho trẻ làm quen tác phẩm văn học ?
+ Nội dung làm quen tác phẩm văn học được tiến hành thông qua những
hoạt động nào?
+ Để giúp trẻ hứng thú tham gia hoạt động với tác phẩm văn học bạn sẽ
làm như thế nào?...
+ Đặc biệt là việc áp dụng chuyên đề giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong
giáo dục Mầm Non.
Ngoài ra Tôi còn tự học tập, tự nghiên cứu qua các tài liệu, các tạp san,
qua mạng Internet về những kiến thức có liên quan như:
+ Phương pháp làm quen tác phẩm văn học cho trẻ Mầm Non.
+ Phương pháp tổ chức hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học.
+ Phương pháp kể chuyện sáng tạo, kể chuyện theo tranh
+ Làm đồ dung sáng tạo phục vụ cho trẻ nhà trẻ 24 – 36 tháng làm quen
với tác phẩm văn học.

5


Như vậy: Qua việc được tiếp thu các chuyên đề, dự các buổi hội thảo,
tham gia dự giờ thao giảng các đồng ngiệp, học hỏi trường bạn để kịp thời uốn
nắn bổ sung những hạn chế tồn tại của bản thân.

Từ đó giúp Tôi nắm vững kiến thức một cách cơ bản trong việc cho trẻ
làm quen với tác phẩm văn học nói chung và đặc biệt là cho trẻ 24 - 36 tuổi tàm
quen với tác phẩm văn học như cách giới thiệu bài, giọng đọc, giọng kể phù
hợp với từng tác phẩm văn học.
2.3.2. Tạo môi trường văn học phong phú cho trẻ tham gia vào hoạt
động làm quen với tác phẩm văn học.
Để giúp trẻ cảm thụ tốt môn văn học thì việc tạo cơ hội cho trẻ tiếp xúc
với tác phẩm văn học phải thường xuyên vì vậy xây dựng môi trường văn học
trong và ngoài lớp học là điều Tôi luôn chú trọng.
- Tạo môi trường trong lớp học
Ngay đầu năm học, Tôi đã vận động phụ huynh và trẻ cùng tham gia làm
đồ dùng, đồ chơi, trang trí lớp nhằm giúp trẻ hứng thú tham gia các hoạt động.
Chẳng hạn Tôi vận động phụ huynh cùng mang những nguyên vật liệu phế thải,
các nguyên liệu sẵn có ở địa phương để làm đồ dung đồ chơi cho trẻ làm quen
với tác phẩm văn học…
Hay vận động phụ huynh mang sách, báo có các câu chuyện, bài thơ phù
hợp đối với trẻ để những lúc trẻ hoạt động ở góc nghệ thuật trẻ mang ra xem
hình ảnh để trẻ kể chuyện theo tranh…
Bên cạch đó, trong lớp Tôi luôn tận dụng diện tích chú ý bố trí, sắp xếp
các học cụ đội hình để tạo môi trường học tập thoải mái cho trẻ.
Ví dụ: Ở chủ đề: “Gia đình” Tôi đã trang trí lớp bằng cách trang trí các
hình ảnh về gia đình, bố mẹ, anh chị em, tranh chủ đề gia đình, hình ảnh các bài
thơ, câu chuyện kèm tranh chữ to để tạo cho trẻ hứng thú hoạt động.
( Hình ảnh: Xây dựng môi trường văn học trong lớp)
Ngoài ra Tôi còn chuẩn bị các con rối được may bằng vải, bằng bông, các
que kem… để trẻ kể chuyện, đọc thơ, kể chuyện sáng tạo theo ý thích…
Hay ở chủ đề “Giao thông” môi trường Tôi xây dựng là hình ảnh các
phương tiện giao thông, các đồ dùng, đồ chơi tự làm cho trẻ hoạt động Bên
trong góc này tôi luôn tìm kiếm, sưu tầm, trưng bày các loại tranh truyện chữ to,
thơ chữ to, các bài ca dao, đồng dao, truyện kể sáng tạo, truyện cổ tích, truyện

dân gian Việt Nam và một số tranh ảnh, tạp chí khác phù hợp. Khi cho trẻ xem
tranh tôi hướng dẫn cho trẻ đọc từ trái sang phải, từ trên xuống dưới, bản thân
cũng tham gia đọc sách cùng trẻ, tập cho trẻ kể chuyện theo tranh,
6


giúp trẻ hiểu nội dung ý nghĩa của chữ viết, rèn luyện khả năng quan sát, chú ý
có chủ định của trẻ.
Để trẻ có thể lĩnh hội những kiến thức đã học hay thích khám phá những
đề tài mới Tôi đã tạo cho trẻ một góc thư giãn nhỏ để trẻ có thể tự do xem tranh,
ảnh, theo các nội dung câu chuyện, nghe những bài thơ, bài hát mà Tôi đã ghi
âm…qua đó trẻ cảm thấy hứng thú hơn khi tham gi các hoạt động.
- Tạo môi trường ngoài lớp học.
Bên cạnh đó môi trường ngoài lớp cũng được Tôi quan tâm như: Tạo môi
trường văn học và chữ viết bằng cách tận dụng những khoảng tường trống để vẽ
các nhân vật có trong các câu chuyện, các bài thơ, ca dao, đồng dao, xây dựng
vường cổ tích, ... giúp trẻ cảm thấy gần gũi với các nhân vật hơn, biết yêu cái
tốt, học tập cái tốt, ghét cái xấu, lên án cái xấu... gợi mở cho trẻ cùng nhau kể
chuyện, đọc thơ.
Ví dụ: Chủ đề “Cây, rau, quả và những bông hoa đẹp” Tôi có thể vẽ
hình quả bầu tiên, cây chuối, cây bắp cải… là các bài thơ, câu chuyện nói về các
loại cây, rau, quả được trồng rất nhiều trong gia đình, rất gần gũi quen thuộc ở
cuộc sống ngoài đời nay lại xuất hiện trong truyện, thơ, ca dao đồng dao sẽ càng
gây tính tò mò khám phá cho trẻ vì thế mà trẻ đến được với thơ, truyện, đồng
dao ca dao rất tự nhiên và hứng thú từ đó trẻ cảm nhận thiết thực hơn, thích học
thơ, truyện hơn trong các hoạt động ngoài giờ.
(Hình ảnh: Xây dựng các bài thơ, câu chuyện cho trẻ làm quen với văn học)
Hay Tôi đã tham mưu với nhà trường để xây dựng “ Vườn cổ tích” của bé với
các câu chuyện có trong chương trình như: Gà và vịt, Tấm cám, Sự tích Quả
dưa hấu, Bạch tuyết và bảy chú lùn…

( Hình ảnh: Vườn cổ tích )
* Kết quả:
- Tôi đã tạo được môi trường phong phú được thể hiện qua góc sách
truyện, vườn cổ tích của bé, các mảng tường quanh lớp.
- 100% trẻ hứng thú với môi trường tôi và trẻ đã xây dựng.
- Trẻ hứng thú hơn khi tham gia các hoạt động cho trẻ làm quen với tác
phẩm văn học.
2.3.3. Nâng cao chất lượng cho trẻ thông qua hoạt động cho trẻ làm
quen với tác phẩm văn học.
7


Cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học trên hoạt động học là một con
đường chính xác nhất bởi qua đọc thơ, kể chuyện diễn cảm cho trẻ nghe giúp
trẻ thoả mãn nhu cầu ham hiểu biết. Muốn nội dung của tác phẩm đến với trẻ
làm rung động lòng trẻ, gây hứng thú nghe hiểu cho trẻ thì cô giáo phải là người
tìm ra thủ thuật đọc kể diễn cảm. Trước tiên phải xác định loại tác phẩm văn
học thơ hay truyện từ đó tìm hiểu nội dung truyện thơ, luyện giọng điệu, biến
giọng điệu của mình thành giọng điệu của tác phẩm và kết hợp với cử chỉ, điệu
bộ nét mặt.
Vậy làm thế nào để giúp trẻ làm quen văn học một cách tốt nhất? Thực
hiện vấn đề này Tôi đã tổ chức thực hiện như sau.
- Xây dựng nề nếp trong hoạt động học
Bằng những kiến thức đã học cùng với kinh nghiệm giảng dạy của bản
thân, Tôi thấy để một hoạt động học cho trẻ làm quen với các tác phẩm văn học
đạt kết quả tốt, việc đầu tiên chúng ta phải xây dựng được nề nếp thói quen tốt
cho trẻ, song việc xây dựng nề nếp thói quen còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố
như đối với lớp Tôi phụ trách gồm 20 trẻ, số trẻ nữ chỉ có 1/3 còn lại là 2/3 trẻ
nam, do đó các cháu rất hiếu động. Mặt khác lại có nhiều cháu sinh vào cuối

năm do vậy so với các cháu đầu năm thì số cháu này về thể lực còn hơi yếu, khả
năng phát âm còn kém, việc nắm bắt kiến thức lại càng yếu hơn. Chính vì những
yếu tố này đã khiến Tôi quan tâm đến vấn đề nề nếp của lớp, Tôi đã phân công
cháu hiếu động ngồi cạnh những cháu có thói quen nề nếp tốt, cháu khá ngồi
cạnh cháu yếu, cháu mạnh dạn ngồi cạnh cháu nhút nhát, rụt rè để gây sự đoàn
kết đua nhau học tập giúp đỡ lẫn nhau, đưa chất lượng của lớp ngày càng tốt
hơn.
Ví dụ: Những trẻ thiếu tập trung Tôi luôn nhắc nhở khéo các cháu ngồi
học phải ngồi ngoan, muốn nói gì phải giơ tay xin phép cô, khi phát biểu phải
đứng ngay ngắn, nói đủ câu, diễn đạt mạch lạc, trước khi nói phải thưa cô.
Ngoài những nề nếp thói quen chung, tôi còn rèn cho trẻ nề nếp thói quen
đặc trưng của hoạt động văn học như: Chú ý nghe cô đọc, kể, chú ý lắng nghe
tên câu chuyện, tên bài thơ, ca dao đồng dao mà cô đang dạy, chú ý nhớ tên các
nhân vật, giọng kể của các nhân vật….
( Hình ảnh: Trẻ giơ tay trả lời câu hỏi của cô)
Từ việc rèn nề nếp thói quen thường xuyên cho trẻ như vậy mà trẻ chú ý
học tập hơn, kết quả là các cháu đã biết ngồi ngay ngắn nghe cô kể chuyện, đọc
thơ, ca dao đồng dao, trẻ nhớ tên bài thơ, tên tác giả một cách chính xác hơn.
Những cháu còn rụt rè, chưa mạnh dạn cũng tự tin hơn, thích thú và hứng thú
học tập hơn.
8


Kết quả: Sau khi xây dựng nề nếp trong lớp học Tôi thấy trẻ ngoan hơn,
tự tin và hứng thú tham gia vào các hoạt động hơn điều đó giúp trẻ tiếp cận với
các tác phẩm văn học nhanh hơn.
- Thay đổi hình thức tổ chức cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học
trên hoạt động học có chủ định
Để tránh tình trạng trẻ phải ngồi ì trong suốt giờ học, khiến trẻ nhàm chán
không hứng thú thì việc cho trẻ thay đổi “Động- tĩnh” trong giờ học và phù hợp

với nội dung bài dạy là điều rất cần thiết.
Ví dụ: Trong hoạt động kể chuyện “Chú mèo tinh nghịch” chủ đề:
Những con vật đáng yêu
Tôi cho trẻ cùng hát bài “Rửa mặt như mèo”.
Hay trong hoạt động thơ “Hoa đào” chủ đề: Ngày tết vui vẻ
Tôi sử dụng hình thức hội thi với tên gọi “Vườn thơ của bé”
Gồm 3 nội dung.
Nội dung1: Bài thơ bí mật: yêu cầu trẻ chia làm 2 đội lên lật các miếng
ghép có hình bông hoa đào. Chủ đề của bài thơ sẽ là “Hoa đào”
Nội dung 2: Những chiếc cặp kỳ diệu đó là những cánh cửa mang biểu
tượng các con vật các đội sẽ chọn 1 biểu tượng sẽ là một câu hỏi yêu cầu trẻ trả
lời, nếu đúng thì ô cửa đó là phần quà cho đội trả lời.
Nội dung 3: Giao lưu giữa các đội. 2 đội cùng đọc thi với nhau
Và cuối cùng là nghe theo băng đài. Đây cũng là hình thức đề giúp trẻ
phát triển khả năng ghi nhớ, rèn luyện ngôn ngữ mạch lạc làm tăng thêm sự cảm
thụ, hiểu biết của trẻ về tác phẩm văn học.
- Tổ chức có hiệu quả hoạt động làm quen với tác phẩm văn học trên
hoạt động học có chủ định
Để thành công trong hoạt động dạy, điều đầu tiên Tôi phải dùng thủ thuật
thu hút được sự chú ý của trẻ vào hoạt động trẻ có hứng thú thì mới tham gia
hoạt động tích cực và thể hiện được các yêu cầu của cô. Trước tiên muốn tiến
hành một giờ làm quen với văn học được tốt ngoài soạn giáo án đầy đủ, nghiên
cứu kỹ bài, xác định giọng đọc, lời kể phù hợp với nội dung của tác phẩm, còn
lựa chọn những loại đồ dùng, đồ chơi phổ biến, điển hình đẹp, rõ nét, sống động
có như vậy mới truyền tải được lượng tri thức đến với các cháu, giúp các cháu
lĩnh hội kiến thức một cách dễ dàng nhưng lại đảm bảo được sự thoải mái hứng
thú trong giờ học. Bởi vì ở lứa tuổi này các cháu chủ yếu là nhờ vào đồ dùng
trực quan, hình ảnh thông qua các loại đồ dùng này các cháu mới hiểu biết hơn
về thế giới xung quanh. Song nếu chúng ta chỉ sử dụng sơ sài một số tranh ảnh
9

có sẵn hoặc qua một số cử chỉ, hành động của cô thôi thì các cháu sẽ không
hứng thú trong hoạt động học. Chính vì thế Tôi không chỉ sử dụng phương pháp
mới là làm các mô hình thật đẹp, hấp dẫn, Tôi còn sử dụng thêm màn hình máy
chiếu, tivi cho trẻ quan sát đúng với nội dung và yêu cầu thì kết quả sẽ khác xa
hơn so với cách lâu nay chúng ta vẫn sử dụng là dùng tranh minh hoạ.
Ví dụ: Đối với giờ làm quen với câu chuyện “Thỏ con không vâng lời
mẹ” Để hoạt động đạt kế quả cao, Tôi chuẩn bị một sa bàn về rừng núi, trong đó
có cây to, cây nhỏ khác nhau, các loại cây này Tôi làm bằng bìa cứng để đựng,
chuẩn bị một bức tranh về phong cảnh khu rừng có núi non, bầu trời, nhà cửa…
Đây là cách tạo dựng ban đầu để gây sự chú ý của trẻ, để đi sâu vào trọng tâm
và cũng là bước quan trọng nhất đó là mô hình các con vật (Thỏ mẹ, thỏ con,
bác gấu…) hiện ra. Các con vật này được làm từ nhiều nguyên liệu khác nhau
nhưng bắt mắt, giống như thật, có màu sắc rõ ràng, hợp lý, hài hoà, có khả năng
di động để gây sự chú ý của các cháu vào nội dung câu chuyện mà cô cần truyền
đạt. Khi chuẩn bị đồ dùng xong một điều không kém phần quan trọng tạo ra sự
thành công của hoạt động học đó là cô giáo còn phải chuẩn bị cách giới thiệu bài
sao cho hấp dẫn, nhằm gây cảm xúc và hứng thú cho các cháu trong cả hoạt
động.
Vì vậy đối với hoạt động học này Tôi còn chuẩn bị một chú thỏ bằng đồ
chơi chạy bằng pin cất kín trong tủ. Khi đến giờ học cô bấm cót cho thỏ chạy ra
giữa lớp và cất tiếng chào các bạn. Các bạn ơi các bạn có biết tôi là ai không
(Thỏ con). Tôi đến từ đâu?. Bây giờ tôi và các bạn cùng chơi trò chơi “con thỏ,
con thỏ” nhé. Các bạn có biết tôi đến từ câu chuyện nào không? Muốn biết điều
đó thì các bạn hãy lắng nghe cô giáo kể câu chuyện ấy nhé. Rồi Tôi tiến hành
các bước của một hoạt động học có chủ định. Đến lúc đàm thoại và trích giảng
nội dung Tôi lại cho các cháu quan sát hình ảnh các nhân vật trong truyện qua
màn hình máy chiếu để kích thích sự tò mò khám phá của các cháu. Với cách
giới thiệu và chuẩn bị đồ dùng như thế Tôi thấy các cháu rất hứng thú học,

những đôi mắt tròn to hướng về phía cô giáo lắng nghe cô kể và xem các thao
tác của cô đưa tranh cũng như đưa các con vật trong truyện theo lời kể của cô
phù hợp với nội dung của từng nhân vật.
(Hình ảnh: Hoạt động kể chuyện)
Như vậy các con vật dần được xuất hiện trước mắt trẻ. Chính vì thế mà
từng lời đối thoại, hay từng câu hỏi cô đưa ra cho các cháu đều trả lời được và
trẻ rất sôi nổi, trẻ hiểu bài và nắm được nội dung của câu chuyện. Với Tôi trẻ
thơ là tất cả, khi thấy trẻ hiểu bài và hăng say học tập Tôi rất vui đó là động lực
10


thúc đẩy Tôi tìm tòi ra các biện pháp mới, những sáng kiến hay để truyền đạt tới
trẻ nhằm đưa chất lượng của môn học này lên cao hơn nữa. Do đó việc cho trẻ
làm quen với các tác phẩm văn học là việc không hề đơn giản. Mặt khác đối với
trẻ 24- 36 tháng khả năng phát âm các câu, các từ còn khó, diễn đạt chưa rõ
ràng, mạch lạc, vốn từ còn hạn chế, mọi cử chỉ, hành động của trẻ đều phụ thuộc
vào người lớn, trẻ hầu như chưa hiểu nghĩa của các từ. Chính vì thế mà qua mỗi
bài thơ, mỗi câu chuyện sẽ cung cấp cho trẻ nhiều từ mới bằng các phương
pháp, biện pháp, Tôi dần dần trang bị cho trẻ một vốn từ nhất định, từ đó làm
cho ngôn ngữ trẻ ngày càng phong phú, đồng thời sửa ngọng, sửa sai cho trẻ
nhằm giúp cho trẻ phát âm một cách chính xác hơn.
Ví dụ: Khi dạy bài thơ “Con tàu” ở chủ đề “Bé đi khắp nơi bằng phương
tiện giao thông gì?”
Tôi chuẩn bị đầy đủ những gì cần thiết cho một hoạt động (Soạn giáo án,
chuẩn bị tranh minh hoạ, mô hình, máy chiếu…) ngoài ra Tôi còn chuẩn bị một
con tàu di động cất trong tủ kín, khi vào hoạt động Tôi tiến hành trình tự các
bước của một hoạt động. Tôi hỏi trẻ khi tàu chạy nó kêu thế nào? Trẻ không trả
lời được thì lúc này Tôi đưa con tàu chạy ra và kêu “xình xịch, xình xịch” và
cho trẻ đọc lại nhiều lần, trong khi đọc thì có nhiều trẻ còn nói ngọng “Xần xật,
xần xật” thì ngay lập tức tôi gọi những cháu đó phát âm lại và sửa sai cho trẻ,

không nhắc lại âm sai nữa.

Hình ảnh: Hoạt động thơ
Với hình thức cho trẻ làm quen với từ mới, từ khó như thế Tôi thấy trẻ rất
hứng thú học, trẻ hiểu và biết thêm từ mới từ làm cho giờ học đạt kết quả khả
quan, ngôn ngữ của trẻ được nâng lên rõ rệt hơn.
Kết quả: Lồng ghép giáo dục làm quen với tác phẩm văn học cho trẻ
thông qua hoạt động học có chủ định là hình thức tích hợp hiệu quả. Qua các
hoạt động học trẻ được thể hiện khả năng đọc, kể, được rèn lyện kiến thức kỹ
năng. Đồng thời tạo cho trẻ sự hứng thú tham gia vào hoạt động học hiệu quả
hơn.
- Hướng dẫn trẻ đọc kể diễn cảm tác phẩm văn học
Đây cũng là một biện pháp giúp cô có thể đánh giá kết quả của trẻ trong
quá trình tiếp xúc với tác phẩm văn học, Tôi luôn sử dụng linh hoạt các hình
thức kể chuyện theo tranh, đọc nối luân phiên theo hiệu lệnh, cá nhân trẻ đọc…
Tuỳ thuộc vào tác phẩm mà Tôi có thể hướng dẫn trẻ thể hiện đọc, kể diễn cảm
tác phẩm văn học. Đặc biệt khi nghe cô đọc, kể diễn cảm, thể hiện giọng điệu,
cử chỉ điệu bộ… của các nhân vật trong tác phẩm sẽ khơi dậy tâm hồn của trẻ
lôi cuốn trẻ, khiến trẻ tập trung hơn vào giờ học.
11


Ví dụ: Với hoạt động kể chuyện “Giọt nước tí xíu” ở chủ đề “Mùa hè đến
rồi”. Thì Tôi phải thể hiện được giọng kể của từng nhân vật, ông mặt trời thì thể
hiện sự rạng rỡ trên khuôn mặt, giọng nói nhẹ nhàng còn giọng của tý xíu thì
ngây thơ, ngộ nghĩnh.[05]
Hay trong bài thơ: “Yêu mẹ” ở chủ đề “Gia đình thân yêu của bé” Tôi
phải thể hiện được sự hồn nhiên của đứa trẻ khi kể về mẹ của mình
“Mẹ đi làm
Từ sáng sớm

Dậy thổi cơm
Mua thịt cá”
Rồi thay đổi ngữ điệu ở những câu sau “Ơi mẹ ơi
Yêu mẹ lắm”
Hay trong bài đồng dao “Chi chi, chành chành”
Tôi đọc với giọng vui tươi và nhanh khoẻ, dõng dạc…
- Cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học ở mọi lúc, mọi nơi:
Như chúng ta đã biết đối với trẻ hình thức “Chơi mà học, học mà chơi” là
không thể tách rời nhau, nó đan quện vào nhau hỗ trợ nhau để chuyển tải nội
dung tri thức đến với trẻ bởi chúng rất hiếu động, thích khám phá thế giới xung
quanh, đòi hỏi giáo viên phải linh hoạt sáng tạo, tìm tòi, phải biết sử dụng văn
học cho trẻ làm quen ở mọi lúc mọi nơi, trong sinh hoạt hàng ngày. Tôi có thể
cho trẻ làm quen với bài sắp học, ôn luyện bài cũ hoặc cho trẻ kể chuyện sáng
tạo theo tranh. Qua đó Tôi có thể phát hiện được những điểm mạnh, yếu của trẻ
với hoạt động để điều chỉnh trẻ cũng như phương pháp hướng dẫn của cô.
Một số hình thức kết hợp khi đưa văn học vào sinh hoạt hàng ngày như:
- Cho trẻ nghe các bài thơ, đồng dao, ca dao, truyện trong chương trình
học thông qua giờ ngủ trưa, đón, trả trẻ, giờ ăn cơm.
Ví dụ: Kể cho trẻ nghe câu truyện “Sẻ con, chú mèo tinh nghịch…” hay
đọc bài thơ “ Giờ ăn, bạn mới, yêu mẹ…” cho trẻ nghe.[05]
- Cho trẻ xem tranh truyện, kể chuyện theo tranh, biểu diễn rối, chơi trò
chơi qua đồng dao, ca dao, tục ngữ ở hoạt động ngoại khoá, hoạt động ngoài
trời.
Ví dụ: Khi cho trẻ quan sát thời tiết ở chủ đề: Mùa hè đến rồi. Trước khi
quan sát Tôi cho trẻ đọc bài thơ “Mặt trời của bé” để trẻ nhận biết xem thời tiết
hôm nay thế nào.
Ngoài ra Tôi còn đưa tác phẩm văn học vào giờ hoạt động góc nhằm giúp
trẻ ôn luyện củng cố bài trong giờ hoạt động có chủ định.
12

Ví dụ: Ở hoạt động góc (Chủ đề những con vật đáng yêu) Tôi lồng văn
học vào bằng cách: đưa câu truyện “Chim sẻ” ở hoạt động chung vào, hay cho
trẻ chơi một số trò chơi dân gian, đọc đồng dao, ca dao.
ở khu vực nghệ thuật Tôi trang trí thật sinh động và chuẩn bị trang phục
thật đẹp, hấp dẫn cho trẻ biểu diễn, đọc thơ, kể chuyện…
Kết quả: Tích hợp giáo dục làm quen với tác phẩm văn học trong hoạt
động mọi lúc mọi nơi, ngoài việc tạo hứng thú cho trẻ tham gia các hoạt động ;
đồng thời tạo điều kiện cho trẻ được ôn luyện thường xuyên các kiến thức , kỹ
năng đã học. Từ đó chất lượng giáo dục làm quen với tác phẩm văn học cho trẻ
được nâng lên.
2.3.4. Giải pháp làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động làm
quen với tác phẩm văn học.
Giáo dục văn học ở trường Mầm Non là một hoạt động mang tính nghệ
thuật vì vậy đồ dùng phục vụ cho hoạt động này rất đa dạng phong phú đồ dùng
chính là nguồn kích thích trẻ tham gia tích cực vào hoạt động. Vì đặc điểm của
lứa tuổi Mầm Non là trẻ dễ nhớ và cũng mau quên chính vì vậy mà muốn cho trẻ
thuộc thơ, đọc thơ diễn cảm, thuộc chuyện và kể chuyện sang tạo thì đồ dùng đồ
chơi là điều kiện cần thiết để gây hứng thú cho trẻ, bởi đồ dùng, đồ chơi chính là
sách giáo khoa của trẻ giúp trẻ tiếp nhận kiến thức một cách dễ dàng và trẻ sẽ rất
hào hứng khi học. Qua thời gian giảng dạy Tôi đã nghiên cứu, tận dụng những
nguyên vật liệu phế thải, các đồ dùng bỏ đi để làm nên những mô hình, đồ vật,
con vật nghộ nghĩnh, xinh xắn theo nội dung bài thơ, câu chuyện có trong
chương trình áp dụng vào dạy học.
Ví dụ: Chủ đề : Những con vật đáng yêu: Tôi đã sử dụng những mảnh vải
vụn và những vỏ chai nhựa bỏ đi Tôi đã vệ sinh sạch xẽ may thành con rối,
những vỏ hộp sữa chua chai nhựa, len, xốp màu tạo thành chú mèo con, chú lợn
con, đàn gà con, con công, con thiên nga và những chú lật đật rât đáng yêu, hoặc
những mảnh xốp cắt vẽ tạo thành mô hình theo nội dung của câu chuyện

13


(Hình ảnh: Đồ dùng đồ chơi tự tạo)
Ví dụ: Chủ đề: “Cây xanh, rau quả thơm và những bông hoa đẹp”: Tôi đã
dùng vỏ hộp sữa chua ,vỏ râu câu và xốp mầu, bông, tạo thành cây hoa, cây tre,
củ su hào và các loại quả.
Ví dụ: Chủ đề: Gia đình tân yêu của bé: Tôi đã sử dụng que kem ,vỏ chai
nhựa taọ thành bộ ấm chén ,và ngôi nhà rất là đẹp
Ví dụ: Chủ đề: Bé đi khắp nơi bằng phương tiện giao thông gì? Tôi đã sử
dụng vỏ chai nhựa làm thành ô tô, tàu thuyền.
Đối với chủ đề khác Tôi thường xuyên thay đổi đồ dựng tự làm để gúp
phần phong phú thêm, sinh động thêm hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm
văn học.
Trẻ được trực tiếp quan sát những hình ảnh cụ thể do cô giáo tự làm sẽ
làm trẻ ghi nhớ tác phẩm văn học một cách tích cực và chính xác, từ đó gúp trẻ
phát triển trớ tuệ, tình cảm, thẩm mỹ cho trẻ.
Kết quả: Trong quá trình làm đồ dùng đồ chơi Tôi đã làm được một số
bộ tiêu biểu như sau: Tôi đã làm được 3 bộ về rối dẹt phục vụ cho truyện kể,
tranh về câu chuyện sáng tạo, và làm được 5 bộ con vật để phục vụ chủ đề
những con vật đáng yêu và 3 bộ cây hoa, quả phục vụ cho chủ đề cây xanh rau,
14


quả thơm và những bông hoa đẹp 2 bộ về chủ đề bé đi khắp nơi bằng các
phương tiện giao thông gì?, 2 bộ chủ đề mẹ và những người thân yêu của bé và
Tôi đã áp dụng vào giờ hoạt động học của trẻ và trẻ rất hứng thú và Tôi đã đạt
được kết quả cao.
2.3.5. Giáo dục cá biệt, động viên khuyến khích trẻ làm quen với các
tác phẩm văn học.

Việc đón trước sự phát triển và phát hiện sớm tài năng để bồi dưỡng cho
trẻ là việc làm rất cần thiết để tìm ra những trẻ vượt trội hơn để đưa ra các hình
thức biện pháp khuyến khích trẻ phát triển. Với trẻ có năng khiếu phát triển sớm
Tôi luôn khuyến khích , khích lệ trẻ trong mỗi hoạt động, Tôi đưa ra những yêu
cầu và nhiệm vụ cao hơn bằng cách sử dụng những câu hỏi kích thích trẻ và tạo
điều kiện cho trẻ tham gia vào các hoạt động văn học sáng tạo nhiều hơn trong
hoạt động kể chuyện.
Đối với trẻ cá biệt, rụt rè ít nói Tôi sẽ bồi dưỡng trẻ ở mọi lúc mọi nơi,
động viên khuyến khích trẻ, khi đặt câu hỏi Tôi đưa ra yêu cầu với trẻ thấp hơn,
sử dụng những câu hỏi đơn giản hơn để khích lệ, động viên trẻ tạo môi trường
cho trẻ mạnh dạn, tự tin khi trả lời câu hỏi của cô. Tôi có thể sử dụng những bài
thơ ngắn dễ thuộc để trẻ làm quen và chọn những câu truyện ngắn ít nhân vật để
trẻ học tập.
Ví dụ: Trong câu truyện: “Đôi bạn nhỏ” [05]
Tôi có thể hỏi những câu hỏi đơn giản để trẻ trả lời:
- Cô vừa kể câu truyện gì?
- Trong câu truyện có những nhân vật nào?
Nếu trẻ trả lời tốt Tôi có thể gợi mở để trẻ trả lời thêm.
- Trong câu truyện bạn vịt bị làm sao?
- Ai đã cứu bạn vịt?
- Các con thích bạn nào?
- Vì sao con thích?

1
5


(Hình ảnh: Hoạt động kể chuyện)
Ngoài ra, trong quá trình trẻ tham gia Tôi luôn khuyến khích động viên cổ
vũ trẻ hoạt động cùng bạn, luôn dành thời gian nhiều hơn trò chuyện với trẻ để

tháo gỡ những khúc mắc cho trẻ giúp trẻ tự tin học hoạt động văn học tạo cơ hội
để trẻ tham gia các hoạt động nhiều hơn.
Kết quả: Việc giáo dục trẻ cá biệt giúp trẻ yếu hòa đồng hơn với các bạn
đồng thời giúp những bạn vượt trội hơn thể hiện được hết khả năng cảm thụ văn
học của mình.
2.3.6. Trao đổi với phụ huynh về tầm quan trọng của việc cho trẻ làm
quen với các tác phẩm văn học.
Việc phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường tạo nên sự liên kết giữa
trường lớp Mầm Non và cha mẹ nhằm chia sẻ kinh nghiệm hỗ trợ lẫn nhau trong
quá trình chăm sóc giáo dục trẻ, góp phần không nhẹ vào việc cho trẻ làm quen
với các tác phẩm văn học. Để việc phối hợp đạt được kết quả cao Tôi đã phôtô
các bài thơ, câu truyện, các bài ca dao đồng dao có trong chương trình học cho
phụ huynh, đồng thời thông báo với phụ huynh biết là hôm nay con mình học
những gì, bài thơ hay câu truyện gì qua góc tuyên truyền để phụ huynh dạy thêm
và khích lệ trẻ đọc thơ, kể chuyện cho ông bà, bố mẹ nghe, khuyến khích bố mẹ
các cháu mua thêm tranh ảnh tài liệu tạo điều kiện cho các cháu được nghe, làm
quen thêm và xem các chương trình có liên quan đến môn học, bên cạnh đó Tôi
luôn tìm hiểu và quan sát quá trình hoạt động của từng trẻ để đưa ra những
thông tin chính xác và bổ ích cho phụ huynh biết và cách thức tổ chức một giờ
học cho trẻ làm quen với các tác phẩm văn học, trong mỗi giờ hoạt động của cô

16


và trẻ đã làm những gì, những trẻ nào hiếu động, nhanh nhẹn, những trẻ nào
nhút nhát thì gia đình cần khích lệ động viên trẻ hơn.
Việc cho trẻ làm quen với các tác phẩm văn học cũng cần rất nhiều đồ
dùng, đồ chơi để gây hứng thú phục vụ hoạt động cho trẻ như tranh ảnh, các con
gióng, rối, tranh truyện, các nguyên vật liệu, phế thải… Vì thế Tôi đặt vấn đề
kêu gọi phụ huynh cung cấp nguyên vật liệu phế thải và cùng làm đồ dùng, đồ

chơi cho trẻ hoạt động, bên cạnh đó Tôi trao đổi với phụ huynh cho trẻ đi học
thường xuyên, đều đặn để trẻ có thể tiếp thu bài một cách có hệ thống, liên tục
và trọn vẹn hơn.
Kết quả: Việc làm tốt công tác phối hợp giữa giáo viên và phụ huynh đã
giúp Tôi nắm vững hơn khả năng của trẻ, từ đó có kế hoạch cụ thể và biện pháp
phù hợp đối với từng trẻ, nhằm giúp trẻ làm quen với các tác phẩm văn học. Tôi
đã vận động phụ huynh cung cấp nguyên vật liệu phế thải và cùng làm đồ dùng
đồ chơi phục vụ cho hoạt động văn học:
Phục vụ cho hoạt động thơ: 5 bộ tranh thơ, 5 mô hình, 3 bộ rối.
Phục vụ cho hoạt động kể chuyện: 4 bộ tranh chuyện, 4 mô hình chuyện,
2 bộ rối
Vận động phụ uynh đóng góp mua: Ti vi, đầu đĩa phục vụ cho hoạt động
văn học.
Bản thân tham gia thi đồ dùng đồ chơi cấp trường: Đạt giải nhì.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
Sau gần một năm nghiên cứu và làm sáng kiến cho trẻ làm quen với tác
phẩm văn học Tôi nhận thấy nhóm trẻ do Tôi chủ nhiệm phát triển rõ rệt, vốn từ
của trẻ tăng nhanh, trẻ nói rõ ràng mạch lạc, hiểu được nội dung các bài thơ, câu
chuyện, đọc các bài ca dao, đồng dao, trả lời được các câu hỏi một cách lưu loát,
thể hiện, xúc cảm, tình cảm mạnh dạn trong giao tiếp.
Số trẻ
khảo
sát
20
20
20

NỘI DUNG
Nghe và hiểu nội dung bài

thơ, câu chuyện,
Trả lời và đặt câu hỏi
Khả năng đọc thuộc thơ, đồng
dao, ca dao.

Đạt
Số
Tỷ lệ
cháu
%

Chưa đạt
Số
Tỷ lệ
cháu
%

20

100

0

0

19
20

95
100

1
0

5
0

17


Tỷ lệ cháu đạt yêu cầu tăng lên 100% so với ban đầu là:
- Số trẻ đạt tăng 5 cháu = 25% trong nội dung nghe và hiểu nội dung câu
chuyện, bài thơ.
- Số trẻ đạt tăng 5 cháu = 25% trong nội dung trả lời và đặt câu hỏi.
- Số trẻ đạt tăng 5 cháu = 25% trong nội dung khả năng đọc thuộc thơ,
đồng dao, ca dao.
Từ hiệu quả của việc thực hiện các giải pháp trên, Tôi đã tự tin vào việc lựa
chọn và tổ chức thực hiện các giải pháp trên.
3. Kết luận, kiến nghị:
3.1. Kết luận:
Từ hiệu quả của việc thực hiện các giải pháp trên, Tôi đã tự tin vào việc lựa
chọn và cách tổ chức thực hiện các giải pháp trên. Tôi rút ra bài học kinh
nghiệm sau:
- Trước tiên cô phải nắm bắt được tâm lý và khả năng vốn có của trẻ để từ
đó giúp cô có biện pháp tác động phù hợp đến trẻ hơn.
- Cô cần nghiên cứu kỹ nội dung tác phẩm văn học đưa ra mục đích yêu cầu,
kiến thức, kỹ năng thái độ phù hợp với trẻ.
- Cần nghiên cứu, tìm tòi, học hỏi để có biện pháp thu hút lôi cuốn trẻ vào
hoạt động học một cách tự nhiên thoải mái, tạo điều kiện để trẻ có cơ hội thể
hiện khả năng của mình trước bạn bè.

- Cần đưa ra yêu cầu phù hợp với thực tế nhóm lớp, quan tâm đến các đối
tượng trẻ trong lớp và phương pháp luôn lấy trẻ làm trung tâm để tổ chức các
hoạt động.
- Cần động viên khen trẻ kịp thời để tạo được hứng thú và tính tích cực của
trẻ, luôn sử dụng hệ thống các câu hỏi gợi mở để giúp trẻ phát triển tư duy tích
cực.
- Chú ý giáo dục trẻ theo nhóm và cá nhân.
- Bản thân luôn trau dồi kiến thức, tham khảo tài liệu, tham gia các lớp bồi
dưỡng về chuyên đề làm quen với các tác phẩm văn học, trao đổi học hỏi đồng
nghiệp để nâng cao năng lực sư phạm của bản thân,
- Cần tìm tòi sáng tạo trong việc làm đồ dùng trực quan và sử dụng nó hợp
lý.
Tóm lại: Việc cho trẻ làm quen với môn làm quen với các tác phẩm văn
học thì không chỉ ngày một ngày hai mà cần phải có biện pháp thực hiện thường
xuyên, liên tục trong suốt quá trình chăm sóc giáo dục bởi không có biện pháp
nào là tối ưu nhất mà chúng ta phải căn cứ vào thực tế của nhóm lớp, từng đối

18


tượng để có cách sử dụng các biện pháp linh hoạt và phù hợp hơn nhằm phát
triển toàn diện cho trẻ về mọi mặt.
3.2. Kiến nghị:
Để thực hiện tốt đề tài này, bản thân Tôi là người trực tiếp chăm sóc giáo
dục trẻ, muốn cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học đạt hiệu quả rất mong
muốn lãnh đạo cấp trên quan tâm nhiều hơn nữa trong việc bổ sung thêm thiết
bị, đồ dùng phục vụ cho hoạt động.
Trên đây là “Một số biện pháp cho trẻ 24- 36 tháng làm quen với tác
phẩm văn học tại trường Mầm Non Nga Mỹ". Rất mong được sự góp ý của
ban giám hiệu và các đồng nghiệp.

XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Nga Sơn, ngày 12 tháng 04 năm 2018
Tôi xin cam đoan SKKN này là do tôi
tự nghiên cứu và tìm tòi, không sao
chép của người khác.
Người thực hiện

Phạm Thị Nguyệt

Nguyễn Thị Hợp

19


TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Giáo dục học mầm non (tập 1.2)- Đào thanh Âm - NXB
Đại học Quốc gia Hà Nội, 1997.
[2]. Tâm lý học trẻ em lứa tuổi Mầm non - Nguyễn Thị Ánh
tuyết – NXB giáo dục, 1994.
[3]. Học hỏi qua mạng, qua đồng nghiệp, tranh ảnh sách
báo. Nguồn:
[4]. Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm
non- NXB giáo dục, 2016.
[5]. Tuyển tập trò chơi câu đố các độ tuổi 24 - 36 tháng
tuổi-Nhà xuất bản giáo dục việt nam, 2009

20

DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG
ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT
KỂ TỪ KHI ĐƯỢC TUYỂN DỤNG VÀO NGÀNH GIÁO DỤC
Họ và tên: Nguyễn Thị Hợp
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên - Trường mầm non Nga Mỹ
TT

1

2

3

Tên đề tài SKKN

Một số biện pháp giúp trẻ
24-36 tháng học tôt hoạt
động kể chuyện
Biện pháp giúp trẻ 24-36
học tốt hoạt động nhận biết
tập nói tại trường Mầm
non Nga Mỹ
Một số biện pháp phát
triển ngôn ngữ cho trẻ 2436 tháng tuổi tại trường
Mầm non Nga Mỹ

Cấp đánh giá
xếp loại
( Phòng, Sở,

Tỉnh…)

Kết quả
đánh giá
xếp loại
(A, B,
C)
B

- Phòng giáo dục

Năm học
được đánh
giá xếp loại

2012-2013

- Phòng giáo dục

B

- Phòng giáo dục

A

2013-2014

2014-2015
- Sở giáo dục
B

21