SKKN một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học tin học 10 ở trường THPT DTNT tỉnh

Sáng kiến kinh nghiệm

Bô ̣môn Tin học

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ

TRƯỜNG THPT DÂN TỘC NỘI TRÚ THANH HÓA

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY
HỌC TIN HỌC 10 Ở TRƯỜNG THPT DÂN TỘC NỘI TRÚ
TỈNH

Người thực hiện: Trương Văn Phát

0


Sáng kiến kinh nghiệm

Bô ̣môn Tin học

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
STT Từ
1

Từ viết tắt
GD ĐT

Nghĩa từ viết tắt

Giáo dục Đào tạo

2

CNTT

Công nghệ Thông tin

3

THPT

Trung học phổ thông

4

THCS

Trung học cơ sở

5

CPU

Bộ xử lý trung tâm

6

STVB

Soạn thảo văn bản

7

SGK

Sách giáo khoa

8

PPCT

Phân phối chương trình

1


Sáng kiến kinh nghiệm

Bô ̣môn Tin học

1. Mở đầu
1.1. Lý do chọn đề tài
Môn Tin học trong chương trìì̀nh giáo dục THPT cũng giốố́ng như nhiều
môn học khác ở cấp học này. Chương trìì̀nh Tin học lớp 10 hiện nay là cơ sở để
hìì̀nh thành kiến thức, kỹ năng thực hanh may tính của bộ môn Tin học ở cấp
THPT, giúp các em tìì̀m kiếm được kiến thức và kỹ năng mới, bài tập thựự̣c hành
tin học là công cụ hữu hiệu để kiểm tra kiến thức, kỹ năng của học sinh. Giúp
giáo viên phát hiện được trìì̀nh độ của học sinh, làm bộc lộ những khó khăn sai
lầm của học sinh trong học tập tin học. Đồng thời có biện pháp giúp cac em mở

mang kiến thức, giáo dục tư tưởng đạo đức, kỹ năng cho học sinh ngay từ nhưng
ngay đâu tiên. Như vậy thông qua môn tin học 10 học sinh được rèn về kiến thức,
kỹ năng, kỹ xảo, về đạo đức và tư duy thực hanh, từì̀ đó gây hứng thú học tập và
nghiên cứu bộ môn đốố́i với học sinh trong những năm tiếp theo.
Qua nhiều năm triển khai kiến thức trên bục giảng cho học sinh, tôi nhận
thấy kiến thức trong sách hiện nay đã không còn mới và không còn bắt kịp với sựự̣
phát triển của Công nghệ thông tin (CNTT), tuy nhiên nếu biết cách khai thác bài
dạy và liên hệ thựự̣c tế, thêm các kiến thức thựự̣c tế thìì̀ những kiến thức nghĩ rằng
đã cũ lại không hề khô khan và cũ.
Trong dạy học môn tin, tôi nhận thấy điều quan trọng nhất là có một
phương pháp tốố́t sẽ gây hứng thú cho học sinh vìì̀ học sinh luôn muốố́n học những
điều mới lạ, học sinh rất thíố́ch làm quen và khám phá các công nghệ mới, có thể
nhận thấy đây là một điều kiện thuận lợi cho giáo viên. Tuy nhiên với chương
trìì̀nh tin học đòi hỏi sựự̣ linh hoạt rất cao của các giáo viên, sử nhạy bén, tư duy có
sựự̣ quan sát và sáng tạo và kỹ năng sử dụng máy tíố́nh cua hoc sinh để giải quết vấn
đề, vìì̀ vậy đòi hỏi phải tìì̀m ra phương pháp giảng dạy để học sinh dễ hiểu, dễễ̃ dàng
tìì̀m được sựự̣ gắn kết giữa các kiến thức, kỹ năng thựự̣c hành.
Với những líố́ do như trên tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “Một số giải pháp
nâng cao chất lượng dạy học tin học 10 ở trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh”

2


Sáng kiến kinh nghiệm

Bô ̣môn Tin học

1.2. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
- Pham vi: Nghiên cứu thựự̣c tế học sinh khối 10 trường THPT Dân tộc nội
trú Tỉnh Thanh Hóa.

- Đối tương: Nghiên cứu giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy học tin
học 10 ở trường THPT.
1.3. Mục đích nghiên cứu
Tìì̀m ra những phương pháp mới dựự̣a trên cơ sở khoa học để truyền thụ kiến
thức cho học sinh thêm sinh động và thựự̣c tế hơn, đặc biệt đốố́i với chương trìì̀nh
Tin học lớp 10.
Xác định cơ sở thựự̣c tiễễ̃n của một sốố́ giải pháp nâng cao chất lượng giáo
dục đổi mới phương pháp dạy học – lấy người học làm trung tâm.
1.4. Điểm mới của sang kiên
Ứng dung CNTT vao giang day la nhưng chu chương cua Nganh Giao duc,
trong đo co thê kê đên như giao an điêṇ tư, mô phong cac ví du, thí nghiêṃ trực
quan... như đa từng ap dung, trên cơ sơ đo kêt hơp vơi thao tac trên cac thiêt bi
thực tê vơi ky năng thực hanh trên thiêt bi may tính như bô ự̣môn Tin hoc. Từ kêt
qua thao tac thực tê, thực hanh cua hoc sinh qua mỗi tiêt hoc, hoc sinh co thê tự
mình đanh gia kiên thưc tiêp thu bai cua mình, cua ban kêt hơp tự đanh gia cua
giao viên đốố́i vơi mỗi hoc sinh. Qua đo hoc sinh co thê tự điêu chinh qua trình hoc
tập cua mình đê linh hôịtri thưc môṭcach đây đu và tốt nhât, thây cung điêu chính
đươc hoat đôngự̣ day cua thây, dẫn đên nâng cao chât lương bô ự̣môn Tin hoc trong
nha trương. Có thể nói điểm mới của sáng kiến chíố́nh là học sinh học lý thuyết va
hoc ly thuyêt từ thựự̣c tê thưc hành trựự̣c tiếp với các thiết bị trựự̣c quan, may tính,
kêt hơp học sinh tựự̣ đánh giá chính mìì̀nh, đánh giá bạn đã làm được gìì̀? Chưa làm
được gìì̀ so với yêu cầu đăṭra qua các tiết thựự̣c hành.
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lý luận củủ̉a sáng kiến kinh nghiệm
2.1.1. Cac định nghia khai niêm
Phương pháp được hiểu là con đường, là cách thức để đạt những mục tiêu nhất định

3

Sáng kiến kinh nghiệm

Bô ̣môn Tin học

Phương phap dạy học la cach thưc hoat đôngự̣ và giao lưu của thầy gây nên
những hoạt động và giao lưu cần thiết của trò nhằm đạt được mục tiêu dạy học.
Phương phap nâng cao chât lương la cach thưc tiên hanh cac hoat đôngự̣ day
hoc đê nâng cao qua trình tiêp thu bai cua hoc sinh.
Phương pháp dạy học Tin học là nghiên cứu những mốố́i liên hệ có tíố́nh quy
luật giữa các thành phần của quá trìì̀nh dạy học môn Tin học chủ yếu là giữa mục
tiêu, nội dung và phương pháp dạy học nhằm nâng cao hiệu quả của việc dạy học
môn này theo các mục đíố́ch đặt ra.
2.1.2. Cac văn bản chỉ đao
Ngày 07/01/2008 Bộ GD-ĐT thông báo kết luận của Phó Thủ tướng, Bộ
trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễễ̃n Thiện Nhân tại cuộc họp Ban Chỉ đạo Công nghệ
thông tin (CNTT), Bộ GD-ĐT. Theo đó, 2008-2009 là năm học CNTT, năm học
có ý nghĩa thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động CNTT trong các cơ sở GD-ĐT.
Theo Chỉ thị 58-CT/TW ngày 17/10/2000 của Bộ Chíố́nh trị.
Nghị quyết sốố́ 29 - NQQ/ TW ban hành ngày 04/11/2013 của Hội nghị TW
8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.
2.2. Thực trạng chất lượng giảủ̉ng dạy môn tin học lớp 10 tại trường THPT
Dân tộc nội trú Tỉủ̉nh Thanh Hóa.
2.2.1. Đăcc̣điêm tình hình
Trường THPT Dân tộc nội trú Tỉnh Thanh Hóa là một trường chuyên biệt,
100% học sinh là người dân tộc thiểu sốố́, sinh sồng tại 11 Huyện miền núi của
Tỉnh Thanh Hóa được hưởng chế độ chíố́nh sách của nhà nước và của Tỉnh.
Cơ bản cơ sơ vâṭchât nha trương đã được cấp, cơ quan quản lý trang bị đầy
đủ, đa đươc trang bi may chiêu, may tính, phong tin hoc phuc vu cho công tac day
va hoc cua nha trương, nhưng trường được xây dựự̣ng từì̀ những năm 1993, nên
không gian phòng học nhỏ, có nhiều hạn chế trong triển khai giờ dạy.

Đôịngu giao viên trẻ, năng đông,ự̣ nhiêṭtình trong công tac cùng vơi 540 hoc
sinh toàn trường được chi làm 18 lớp:
Khốố́i 10: 06 lớp với 180 học sinh.
Khốố́i 11: 06 lớp với 180 học sinh.
4


Sáng kiến kinh nghiệm

Bô ̣môn Tin học

Khốố́i 12: 06 lớp với 180 học sinh.
2.2.2. Thực trạng củủ̉a vấn đề:
a. Thuâṇ lơi:
Đươc sự quan tâm cua Sơ Giao duc & Đao tao trương đươc trang bi 02
phong may tính, ngoai ra cũng có một sốố́ phòng học đươc trang bi may chiêu,
may tính phuc vu cho nhu câu công tac giang day ưng dung CNTT cua giao viên.
b. Kho khăn:
Trong thời gian qua, càng ngày tíố́nh đa dạng về trìì̀nh độ học sinh trong các
lớp càng tăng. Làm cách nào để có thể giúp cho học sinh khai thác tốố́i đa bài
giảng của thầy, nhất là đốố́i với học sinh yếu không thựự̣c sựự̣ hứng thú với bộ môn.
Ở các em có sựự̣ khác biệt về: khả năng tiếp thu bài, phong cách nhận thức,… khác
với môn học khác, môn Tin học đòi hỏi phải có sựự̣ tư duy, thao tac, kỹ năng sử
dụng máy tíố́nh mà hầu như ở các em đều thiếu.
Trương THPT Dân tộc nội trú Tỉnh có 100% hoc sinh la ngươi dân tôcự̣
thiêu số, ơ cac xa đăcự̣ biêṭkho khăn. Học sinh khốố́i 10 nhà trường, trước đây phần
đa chưa được tiếp xúc với bộ môn tin học, với máy tíố́nh. Giờ đây các em cũng
không có điều kiện tiếp xúc nhiều với máy tíố́nh, nên chưa có kỹ năng sử dụng máy
tíố́nh.
Sốố́ tiết thựự̣c hành trong chương trìì̀nh sách giáo khoa còn chưa đu, hoc sinh

chưa kịp làm quen với thao tác thực hanh may tính thìì̀ thời lượng giành cho tiết
thựự̣c hành đã hết, nên chưa đap ưng đươc yêu câu vê ky năng, dẫn đên hoc sinh
cam thây không hưng thu hoc dẫn đên chan hoc dẫn đên lươi hoc dẫn đê không
hiêu bai kêt qua thâp.
c. Nguyên nhân
Cac trương THCS trên đia ban 11 Huyện miền núi đại đa số cac trương
chưa đưa môn Tin hoc vao giang day chính khoa ma chỉ xem môn tin hoc như la
môn hoc tự chon va cung chưa đươc trang bi phong may tính. Lên đên 90% hoc
sinh tuyên mơi vao lơp 10 trương THPT Dân tộc nội trú Tỉnh chưa đươc tiêp xuc
với Tin hoc, vơi may tính , nhiều học sinh ban đầu còn lúng túng chưa biết cầm và
sử dụng chuột như thế nào.
5


Sáng kiến kinh nghiệm

Bô ̣môn Tin học

PPCT môn tin học 10 có rất nhiều nội dung bai lý thuyết cần đến kỹ năng
thao tác sử dụng máy tíố́nh mà môn Tin học lại là môn cần có sựự̣ thựự̣c tế như thựự̣c
hành, nếu không có những bài giảng và phương pháp phùì̀ hợp với đốố́i tượng học
sinh, dễễ̃ làm cho học sinh không có hứng thú học với môn học. Ví dụ như:

Bài
Tên bài
trang
3 Giới thiệu về máy tíố́nh
19-26
10 Khái niệm hệ điều hành
62-63

11 Tệp và quản lý tệp
64-67
12 Giao tiếp với hệ điều hành
68-70
14-19 Các bài chương soan thảo văn bản
92-128
20 Mạng máy tíố́nh
134-140
22 Một sốố́ dịch vụ cơ bản của internet....
145-151
Nhiều giáo viên chỉ đơn thuần khai thác kiến thức như lâu nay chúng ta vẫễ̃n
làm - dạy lý thuyết trên lớp bìì̀nh thường, đến bài thựự̣c hành, học sinh mới được thựự̣c
hành, khi đó bài học trở nên khó gợi được hứng thú tíố́ch cựự̣c cho học sinh, vì khi đo
hoc sinh gân như lai phai hoc lai ly thuyêt trong giơ thựự̣c hanh mơi lam đươc.

3. Môṭsô giảủ̉i phap đã tiên hanh đê nâng cao chât lương giảủ̉ng dạy tin hoc 10
ơ trương THPT Dân tộc nội trú Tỉủ̉nh Thanh Hóa.
Đat đươc muc đích day hoc cua mỗi bai hoc la niêm trăn trơ cua mỗi ngươi
lam nghê day hoc: đê lam đươc điêu đo mỗi giao viên đêu co môṭcach truyên thu
phương phap riêng, nhưng điêu quan trong đâu tiên la, lam thê nao đê hoc sinh
hao hưng trong mỗi tiêt giang, từ đo yêu thích môn hoc cua mình, say mê hoc tâpự̣
nghiên cưu, sang tao.... Dươi đây la môṭsố biên phap đối vơi môn Tin hoc.
3.1. Vân dụng các thiết bịc̣ phần cứng máy tính để mô tảủ̉ trực quan:
Tin học là một môn không chỉ học kiến thức khoa học về Tin học mà còn
gắn liền với kỹ năng sử dụng thiết bị là máy tíố́nh. Máy tíố́nh là công cụ không thể
thiếu được của tin học do vậy để đạt được kiến thức cũng như kỹ năng sử dụng
thiết bị là máy tíố́nh, chúng ta phải làm chủ được thiết bị này.
Víố́ dụ ở Bài 3. “giới thiệu về máy tíố́nh” . có kiến thức nói đến “sơ đồ cấu
trúc của một máy tíố́nh”:

6


Sáng kiến kinh nghiệm

Bô ̣môn Tin học
Bộ nhớ ngoài

Bộ xử lớ trung tõm
Bộ điều khiển
Thiết bị vào

Bộ sốố́ học/logic

Thiết bị ra
Bộ nhớ trong

Sơ đồ cấu trúc máy tính
Từì̀ sơ đồ cấu trúc máy tíố́nh trên ta có đầy đủ cac thiêt bi cu thê một máy
tíố́nh gồm đầy đủ các thành phần trong sơ đồ như sau:

Vậy ta thấy bên trong vỏ Case máy tíố́nh gồm bộ nhớ trong, bộ nhớ ngoài,
CPU, có hìì̀nh ảnh cụ thể như thế nào. Sau đây tôi giới thiệu sơ qua những thành
phần đó để học sinh được tận mắt thấy được:

3.2. Thiết kế bài giảủ̉ng điện tử để mô phỏng các quá trìì̀nh, kiến thức bài học:

7

Sáng kiến kinh nghiệm

Bô ̣môn Tin học

Để đạt được mục đíố́ch, yêu cầu của bài dạy theo đúng chuẩn kiến thức kỹ
năng của môn học là việc mà tất cả các nhà giáo đặc biệt là những người đang
trựự̣c tiếp đứng trên bục giảng trăn trở với từì̀ng trang giáo án, làm sao để học sinh
hiểu được nội dung của bài học, hiểu được những kiến thức mà thầy cô muốố́n
truyền tải đến học trò của mìì̀nh. Nội dung kiến thức bài học thìì̀ như nhau, nhưng
nhận thức của mỗễ̃i học sinh, của mỗễ̃i vùì̀ng là khác nhau đặc biệt là với học sinh ở
trường THPT Dân tộc nội trú thìì̀ việc đơn giản hóa kiến thức như: íố́t trừì̀u tượng, íố́t
phải tư duy... để học sinh dễễ̃ hiểu và vận dụng ngay được kiến thức bài học.
Với bộ môn Tin học không chỉ yêu cầu học sinh năm được kiến thức môn
học, mà còn có kỹ năng trong thựự̣c hành, vìì̀ vậy thiết kế bài giảng điện tử đã giải
quyết được phân nao yêu cầu truyền đạt kiến thức cho học sinh.
Víố́ dụ ở Bài Thuật toán trong chương trìì̀nh tin học lớp 10 có nêu ra bài
toán: Tìì̀m ước sốố́ chung lớn nhất của hai sốố́ nguyên dương bất kỳ M, N:
Khi dạy bài này giáo viên thường đưa ra những víố́ dụ cụ thể cho M, N như
10, 15; 20, 25.... để áp dụng vào thuật toán giảng cho học sinh dễễ̃ hiểu. Nhưng học

sinh vẫễ̃n cảm thấy trừu tượng khó hìì̀nh dung, do vậy chúng ta có thể kết hợp cả
thuật toán với víố́ dụ cụ thể để diễễ̃n tả từng bươc cua thuâṭtoan, với mong muốố́n cụ
thể hóa quá trìì̀nh thựự̣c hiện của thuật toán, học sinh dễễ̃ ràng nhận biết bằng thuật
toán dạng sơ đồ khốố́i sau:

Mô phỏng diễn tả tuâṭtoan cùng vi dụ bằng Flash
Hay khi dạy bài Mạng thông tin toàn cầu Internet có nhiều kiến thức mang
tíố́nh trừì̀u tượng hóa đốố́i với học sinh như phần (3. các máy tíố́nh giáo tiếp với nhau
8

Sáng kiến kinh nghiệm

Bô ̣môn Tin học

bằng cách nào). Với phần kiến thức này giáo viên thường đi từì̀ víố́ dụ cụ thể như:
Hai người muốố́n giao tiếp với nhau được cần phải có phương tiện gìì̀? Phương tiện
đó phải như thế nào. Rồi dẫễ̃n học sinh tới việc các máy tíố́nh trong mạng giao tiếp
với nhau được thông qua bộ giao thức. Nhưng học sinh rất khó hìì̀nh dung được là
dữ liệu được truyền tải đi như thế nào giữa các máy tíố́nh trong mạng. Khi đó
chúng ta mô phỏng các gói tin được truyền đi kết hợp với sựự̣ giảng giải của giáo
viên thìì̀ học sinh rất dễễ̃ hiểu được vấn đề và hìì̀nh vẽ sau là một víố́ dụ:

Mô phỏỏ̉ng quá trình truyền tảỏ̉i các gói dữ liệu trên mạng bằng Flash
Khi nói về giao thức TCP/IP mô phỏng các gói tin được truyền đi theo
các đường khác nhau cuốố́i cùì̀ng vẫễ̃n đến đúng địa chỉ máy nhận
3.3. Chia đối tượng học sinh
3.3.1. Với học sinh học khá bộ môn tin học
Với học sinh có nhận thức, có tư duy tốố́t giáo viên tạo điều kiện cho các
em khám phá tìì̀m hiểu sâu hơn so với yêu cầu đạt được của bộ môn. Chương soạn
thảo văn bản đây là chương hầu như chủ yếu hướng dẫễ̃n học sinh biết và sử dụng
phần mềm vào trong công việc thựự̣c tế - Sách giáo khoa chỉ giới hạn những kiến
thức kỹ năng cơ bản để học sinh bước đầu biết về soan thảo văn bản. Những với
học sinh đã có kỹ năng sử dụng máy tíố́nh các em hầu như rất hào hứng được khám
phá với chỉ tò mò của mìì̀nh, khi đó giáo viên có thể hướng dẫễ̃n các em một sốố́
chức năng cao hơn chẳng han như: định dạng chữ to đầu dòng, chia cột trong văn
bản, chèn ảnh, ký hiệu đặc biệt, các đường nét trong bảng biểu.... và có thể cho
9

Sáng kiến kinh nghiệm

Bô ̣môn Tin học

các em tựự̣ hướng dẫễ̃n các học sinh yếu hơn lúc đó các em mạnh dạn hơn trong học
hỏi: “học thầy không tày học bạn”
3.3.2. Với học sinh học yếu
Học sinh chưa có kỹ năng sử dụng máy tíố́nh giáo viên cũng lên tạo điều
kiện cho các em thựự̣c hành nhiều hơn để làm chủ được với thao tác trên máy tíố́nh,
khi các em đã làm được những điều mà trước đó các em chưa làm được thìì̀ học
sinh có suy nghĩ rất hào hứng và muốố́n khám phá nhiều hơn tạo ấn tượng tốố́t cho
bộ môn. Hơn nưa cac em manh dan hơn khi hoi môṭsố ban biêt hơn chi ro cho
minh, hơn la hoi cac thây cô giao vì: theo tâm ly cac em cang không biêt thì cang
không dam hoi thây, cô.
3.4. Kết hợp đánh giá củủ̉a thầy với tự đánh giá củủ̉a trò
Trong dạy học, việc đánh giá học sinh không chỉ nhằm mục đíố́ch nhận định
thựự̣c trạng và điều chỉnh hoạt động học của trò mà còn đồng thời tạo điều kiện
nhận định thựự̣c trạng và điều chỉnh hoạt động dạy của thầy.
Trong qua trình đanh gia hoc sinh nhiêu giao viên thương yêu câu hoc sinh
hoc thuôcự̣ long cac đinh nghia cac khai niêṃ cua SGK, tôi thây viêcự̣ nay la rât
không nên va không cân thiên vì tin học là một môn học với đặc tíố́nh công nghệ
cao, các khái niệm đi liền với công nghệ và thay đổi rất nhanh. Những khái niệm
rất cơ bản như thông tin, khái niệm tệp, thư mục, khái niệm bộ nhớ, mạng máy
tíố́nh... đều đã thay đổi rất nhiều.
Vâỵthì lam thê nao đê kiêm tra đươc kiên thưc vê ly thuyêt đối vơi hoc sinh?
Kiêm tra ly thuyêt cua môn tin hoc băng viêcự̣ mô ta khai niêṃ ly thuyêt

băng tình huống, hình anh va thao tac trên may tính. Do vâỵ cân đươc tiên hanh
môṭcach linh hoat thông qua cac câu hoi tình huống, cac thao tac cu thê trên may
tính. Như khi hỏi về khái niệm Tệp, Thư mục học sinh không cần học thuộc lòng

định nghĩa trong sách. Giáo viên sẽ đưa ra các tìì̀nh huốố́ng, câu hỏi và học sinh trả
lời, víố́ dụ: Trên màn hìì̀nh Desktop là tệp hay thư mục? Thư mục LOP 10a1 có nằm
trong thư mục DATA không? Những câu hỏi tìì̀nh huống kiêu như vậy vừì̀a là các
gợi ý vừì̀a là cách tốố́t nhất để học sinh hiểu rõ hơn các khái niệm.
10


Sáng kiến kinh nghiệm

Bô ̣môn Tin học

Ví du: Trong môṭgiơ thực hanh đâu tiên giao viên thương đưa ra muc đích
yêu câu cua bai thực hanh, sau đo hương dẫn lai cac kiên thưc, ky năng ma giơ ly
thuyêt đa hoc. Đê thực hiêṇ đươc muc đích đo hoc sinh phai co kiên thưc va ky
năng nhât đinh nao đo mơi đat đươc. Cuối mỗi buôi thực hanh giao viên gianh
khoang 3 – 5 phut goi 1, 2 hoc sinh tự đanh gia lai xem, em đa lam đươc nhưng gì
qua buôi thực hanh so vơi yêu câu cua thây, cuối cùng giao viên đanh gia khai
quat lai va chi ra nhưng chỗ hoc sinh chưa lam đươc va nguyên nhân vì sao? Qua
đo ban thân hoc sinh đo va cac hoc sinh khac thây đươc mình con yêu ơ phân nao,
vì sao? đê tiêp tuc điêu chinh, khăc phuc ơ giơ tiêp theo, từ đo thuc đây y thưc hoc
tâpự̣ cua hoc sinh. Phương phap nay thơi gian qua tôi đa ap dung ơ khối lơp 12a,
12b, 10a1, 10a2, 10a6 va kêt qua cung rât kha quan.
Ban đâu: 80% hoc sinh noi không thích tự đanh gia qua mỗi buôi.
10 % hoc sinh noi không biêt vì cac em đêu co thao tac đươc vơi may tính.
Giưa hoc ky II: qua khao sat 76% hoc sinh noi thích đanh gia như vâỵ vì
qua đo cac em thây đươc mình con yêu chỗ nao đê điêu chinh cach hoc kip thơi.
Giáo viên lên hương dẫn va khuyên kích hoc sinh phát triển kĩ năng tựự̣ đánh
giá để tựự̣ điều chỉnh cách học. Giáo viên cần tạo điều kiện thuận lợi để học sinh được
tham gia đánh giá lẫễ̃n nhau. Tựự̣ đánh giá đúng và điều chỉnh hoạt động kịp thời là
năng lựự̣c rất cần cho sựự̣ thành đạt trong cuộc sốố́ng mà nhà trường phải trang bị cho

học sinh. Để đào tạo theo hương phat triên những con người năng động, sớm thíố́ch
nghi với đời sốố́ng xã hội, thìì̀ việc kiểm tra, đánh giá không thể dừì̀ng lại ở yêu cầu tái
hiện các kiến thức, lặp lại các kĩ năng đã học mà phải khuyến khíố́ch tríố́ thông minh,
óc sáng tạo trong việc giải quyết những tìì̀nh huốố́ng thựự̣c tế.

4. Hiêụ quả của sang kiên
Từì̀ thựự̣c tế dạy học của bản thân những năm gần đây các lớp 10 tại THPT
Dân tộc nội trú Tỉnh, tôi nhận thấy phương pháp này có những mặt tíố́ch cựự̣c sau
đây:
Giờ học trở lên sinh động, giam bơt kiên thưc trừì̀u tượng, không sa vời
thựự̣c tế mà thiết thựự̣c với học sinh, gây hứng thú thựự̣c sựự̣ cho học sinh, sựự̣ yêu tíố́ch
môn học tăng lên rõ rệt. Phát huy được sựự̣ tíố́ch cựự̣c chủ động của học sinh trong
11


Sáng kiến kinh nghiệm

Bô ̣môn Tin học

năm bắt kiến thức từì̀ thựự̣c tiễễ̃n và từì̀ kỹ năng thựự̣c hành.
Kết quả: Sau khi học xong các bài đươc ap dung thựự̣c tế, học sinh được
thựự̣c hành ngay, tôi đã thu được kết quả khá khả quan. Có 90% học sinh ở những
lớp tôi giảng dạy trả lời là rất hứng thú với bài học, hiểu bài hơn, dễễ̃ nhớ hơn, yêu
thích môn hoc hơn tuy có vất vả hơn.
Qua thơi gian ap dung phương phap trên tôi nhâṇ thây chất lượng dạy và
học của nhà trường nói chung của môn Tin học nói riêng ngày càng được nâng
cao, chất lượng giáo dục ngày càng có sựự̣ chuyển biến rõ rệt. Vị thế của nha
trường được xã hội nghi nhận.
Cụ thể xếp loại học lựự̣c 2 năm học triển khai các giải pháp trên
Năm học

Số học sinh
khôi 10

2017-2018

Giỏi

Xếp loại học lực bộ môn Tin học khôi 10
Khá
TB
Yếu

Kém

180

34
106
40
0
0
18.9%
58.9%
22.2%
0%
0%
2018-2019
180
42

118
20
0
0
23.3%
65.6%
11.1%
0%
0%
Như vậy, so với kết quả học lựự̣c của bộ môn tin học lớp 10 tại trường
THPT Dân tộc nội trú tỉnh thanh hóa của những năm học 2016-2017 tỉ lệ và chất
lượng cao hơn rất nhiều.
5. Ứng dung vao thưc tiễn
5.1. Bai hoc kinh ngiêm
Khi soạn giảng, dạy bằng cách trên tôi nhận thấy một sốố́ điểm như sau:
Mất nhiều thời gian để đầu tư cho bài giảng hơn.
Các thao tác kỹ năng thựự̣c hành còn chậm với một sốố́ học sinh yếu và hoc
sinh chưa được tiếp xúc với máy tíố́nh nhiều đẫễ̃n đến “cháy” giáo án.
Dẫễ̃u vậy thìì̀ cách dạy này vẫễ̃n là một trong các giải pháp khá hữu hiệu đốố́i
với học sinh chưa có điều kiện tiếp xúc với máy tíố́nh nhiêu như Dân tộc nội trú
Tỉnh, chỉ cần:
Giáo viên chuẩn bị bài giảng tốố́t, sưu tầm và lựự̣a chọn các thiết bị máy tíố́nh
đã hỏng, phòng máy, máy chiếu cho từì̀ng bài học.

12


Sáng kiến kinh nghiệm

Bô ̣môn Tin học

Qua các tiết giảng dần dần học sinh sẽ có thao tác kỹ năng thựự̣c hành ngày
càng tốố́t lên. Từì̀ đó kíố́ch thíố́ch sựự̣ tò mò khám phá của học sinh khắc phục điều
kiện bản thân tựự̣ học, tựự̣ tin để vươn lên trong học tập.
5.2. Ý nghĩa
Đề tài SKKN đưa ra một sốố́ đề xuất và lý giải một sốố́ giải pháp để nâng
cao chất lượng giáo dục bộ môn Tin học 10 cho học sinh trường THPT Dân tộc
nội trú Tỉnh để trang bị kiến thức, rèn luyện kỹ năng cho học sinh phùì̀ hợp với
đặc điểm tìì̀nh hìì̀nh của địa phương.
Việc học thông qua các thiết bị thựự̣c tế và các thao tác kỹ năng thựự̣c hành
tin học có ý nghĩa quan trọng: không chỉ đơn thuần là tiếp thu kiến thức của bài
giảng trong Tin học 10 mà còn nhằm phát huy tíố́nh tíố́ch cựự̣c, chủ động, sáng tạo
của học sinh dưới dựự̣ hướng dẫễ̃n của giáo viên. Qua đó tạo sựự̣ hứng thú niêm tin
đốố́i với môn học, phát huy năng lựự̣c tư duy, sáng tạo độc lập của học sinh.
Thông qua đó trang bị cho cho học sinh nhà trường kỹ năng thựự̣c hành sử
dụng máy tíố́nh và mạng máy tíố́nh phục vụ học tập, bước đầu vận dụng vào cuộc
sốố́ng, đó cung chíố́nh là một phần hành trang tương lai của học sinh sau nay.
5.3. Tinh khả thi va khảủ̉ năng ứng dụng triển khai
Trong môi trường dạy học với điều kiện đổi mới phương pháp, ứng dụng
CNTT vào giảng dạy là một trong các chủ trương của Đảng nhà nước, Bộ giáo
dục Đào tạo, các cơ sở giáo dục đều được trang bị phòng máy tíố́nh và máy chiếu
May tính đê giao viên sư dung, giao viên hâu như đêu co may tính ca nhân. Cac
thiêt bi may tính hong dễ dang tìm kiêm đươc ơ cac cưa hang may tính, do đo vơi
giao viên tin hoc đêu co thê thực hiêṇ đươc.
Vơi đối tương hoc sinh con xa la vơi may tính, Tin hoc như ơ trương THPT
Dân tộc nội trú Tỉnh thì kha năng ưng dung triên khai la rât co hiêụ qua. Nhờ vận
dụng phương pháp này trong những năm qua ở trường THPT Dân tộc nội trú Tỉnh
tôi đã đạt được một sốố́ kết quả nhất định. Học sinh cởi mở, hứng thú, lĩnh hội kiến
thức dễễ̃ dàng hơn làm cho học sinh tựự̣ tin hơn vào việc học tập của bản thân, tạo
cơ hội cho hoc sinh kham pha chi thưc cho cac chu nhân tương lai.

13


Sáng kiến kinh nghiệm

Bô ̣môn Tin học

6. Kết luận, kiến nghịc̣
6.1. Kêt luâṇ
Vấn đề đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng giáo
dục là chủ chương của Đảng, Nhà nước và của Ngành Giáo dục trong các năm
gần đây, do vây ta thấy được sựự̣ cần và cấp thiết đổi mới phương pháp giảng dạy
của từì̀ng giáo viên, từì̀ng bộ môn, từì̀ng thời kỳ.
Bản thân là một giáo viên đứng lớp, đứng trước chủ chương của ngành, của
đơn vị tôi luôn trăn trở rằng làm thế nào để nâng cao chất lượng của bộ môn góp
phần nâng cao chất lượng giáo dục chung của nhà trường. Từì̀ đó tôi đã áp dụng
các phương pháp như đã trìì̀nh bày ở trên, ban đầu do học sinh chưa quen nên
cũng găp khó khăn như: vừì̀a học lý thuyết học sinh vừì̀a thao tác thựự̣c hành ngay
dẫễ̃n đến mất nhiều thời gian “cháy” giáo án, đặc biệt là phương pháp học sinh tựự̣
đánh giá qua các giơ học thựự̣c tế trên máy tíố́nh. Nhưng sau một thời gian thựự̣c hiện
cung đã cho kết quả khá khả quan. Học sinh hứng thú học, ham học, yêu thíố́ch
môn học, tiếp thu bài tốố́t hơn và kết quả cao hơn và điều quan trọng là kỹ năng sử
dụng máy tíố́nh của học sinh cao hơn rõ rệt.
6.2. Kiến nghịc̣, đề xuất.
Vấn đề đổi mới phương pháp trong giờ học đang là vấn đề cần thiết. Để dạy
học Tin hoc trong nhà trường có hiệu quả, tôi đề nghị một sốố́ vấn đề như sau:
Đê thực hiêṇ tốt bài giảng đoi hoi giao viên phai co long đam mê yêu thích
môn hoc yêu thích vi tính, đâu tư thơi gian tìm toi sang tao hơn nưa.
Là giáo viên ai cũng có thể thựự̣c hiện và thựự̣c hiện tốố́t sáng kiến này.
Ngoai phong tin hoc, phong hoc đươc trang bi may chiêu phông chiêu, nha

trương co thê thiêt kê môṭphòng học chung riêng biêṭtrang bi cố đinh hê ự̣ thống
may moc cac thiêt bi điêṇ tư (may tính, may chiêu, loa, phông chiêu, nêu co thê
thì trang bi thêm may phat điêṇ...) phuc vu cho viêcự̣ giang day cac môn hoc khác.
Với thựự̣c trạng học Tin học trong nhà trường và yêu cầu đổi mới phương
pháp hạy học Tin học, có thể coi đây là một quan điểm của tôi đóng góp ý kiến
vào việc nâng cao chất lượng Tin học.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
14


Sáng kiến kinh nghiệm

Bô ̣môn Tin học

XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày.... tháng ... năm...
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mìì̀nh viết, không sao chép nội dung của
người khác.

Trương Văn Phát

15


Sáng kiến kinh nghiệm

Bô ̣môn Tin học

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bô ự̣Giao duc & Đao tao - Sách giáo khoa tinh học 10- NXB Giao duc
2. Bô ự̣Giao duc & Đao tao - Sách giáo viên tin học 10 - NXB Giao duc
3. Líố́ luận và phương pháp dạy học tin học - NXB Đai hoc Sư pham
4. Phương phap day hoc đai cương môn tin hoc – NXB Đai hoc Sư pham
5. Website của Bộ GD&ĐT: />
16


Sáng kiến kinh nghiệm

Bô ̣môn Tin học

MỤC LỤC
1. Mở đầu.......................................................................................................................................................... 1
1.1. Lý do chọn đề tài............................................................................................................................ 1
1.2. Phạm vi và đốố́i tượng nghiên cứu.......................................................................................... 2
1.3. Mục đíố́ch nghiên cứu.................................................................................................................... 2
1.4. Điểm mới cua sang kiên............................................................................................................. 2
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm..................................................................................................... 2
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.......................................................................... 2
2.2. Thựự̣c trạng chất lượng giảng dạy môn tin học lớp 10 tại trường THPT Dân tộc nội

trú Tỉnh Thanh Hóa................................................................................................................................ 3
3. Môṭsố giải phap đa tiên hanh đê nâng cao chât lương giảng dạy tin hoc 10 ơ
trương THPT Dân tộc nội trú Tỉnh Thanh Hóa............................................................................. 5
3.1. Vân dụng các thiết bị phần cứng máy tíố́nh để mô tả trựự̣c quan:............................ 5
3.2. Thiết kế bài giảng điện tử để mô phỏng các quá trìì̀nh, kiến thức bài học:......7
3.3. Chia đốố́i tượng học sinh.............................................................................................................. 8
3.4. Kết hợp đánh giá của thầy với tựự̣ đánh giá của trò....................................................... 9

4. Hiêụ qua cua sang kiên...................................................................................................................... 10
5. Ứng dung vao thực tiễn..................................................................................................................... 11
5.1. Bai hoc kinh ngiêṃ..................................................................................................................... 11
5.2. Ý nghĩa.............................................................................................................................................. 12
5.3. Tính kha thi va khả năng ứng dụng triển khai.............................................................. 12
6. Kết luận, kiến nghị............................................................................................................................... 13
TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................................................. 15

17