LOGO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
PHÁT TRIỂN CHO VAY ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN
NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
Hà Nội 2018
Tính cấp thiết của đề tài
Trong thời gian qua, Agribank Chi nhánh thành phố Vinh đã có sự quan tâm phát triển tín dụng đối
với loại hình DNVVN, điều đó được thể hiện qua số khách hàng và dư nợ tăng lên hàng năm cả về
số lượng và chất lượng. Tuy nhiên, việc phát triển hoạt động cho vay đối với DNVVN tại các Chi
nhánh vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế đó là: thiếu chiến lược phát triển bài bản, quy mô khách hàng,
dư nợ thấp, thị phần cho vay còn nhỏ so với thị trường tiềm năng trên địa bàn, chưa xứng với tiềm
lực, hệ thống mạng lưới và thế mạnh của Chi nhánh. Xuất phát từ thực tiễn trên tôi chọn đề tài:
“Phát triển cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển
Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh thành phố Vinh” để làm luận văn thạc sỹ.
KẾT CẤU LUẬN VĂN
Chương 1: Cơ sở lý luận về phát triển cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ của ngân hàng
1
thương mại.
2
3
Chương 2: Thực trạng phát triển cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Agribank Chi
Chương 2: Thực trạng phát triển cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Agribank Chi
nhánh Thành phố Vinh.
nhánh Thành phố Vinh.
Chương 3: Giải pháp phát triển hoạt động cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tạiAgribank Chi nhánh
Chương 3: Giải pháp phát triển hoạt động cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tạiAgribank Chi nhánh
Thành phố Vinh.
Thành phố Vinh.
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN CHO VAY
ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Quan niệm về phát triển cho vay DNVVN
•
Phát triển cho vay DNVVN là việc các ngân hàng thương mại cải thiện chất lượng, đổi mới
cách thức, tăng trưởng dư nợ và nâng cao chất lượng cho vay dành cho các DNVVN. Phát
triển bao gồm hai khía cạnh
•
Thứ nhất: mở rộng quy mô cho vay DNVVN. Các NHTM phải đảm bảo sự gia tăng dư nợ
cho vay dành cho DNVVN, gia tăng tỷ trọng dư nợ cho vay DNVVN trong tổng tài sản có
của NHTM.
•
Thứ hai: tăng cường chất lượng cho vay DNVVN. NHTM phải đảm bảo duy trì tỷ lệ nợ quá
hạn, nợ xấu.ở mức hợp lý
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN CHO VAY
ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Các tiêu chí phản ánh sự phát triển cho vay DNVVN
• a) Nhóm chỉ tiêu phản ánh quy mô của cho vay DNVVN
• 1. Về số lượng khách hàng DNVVN vay vốn
• 2. Về dư nợ cho vay DNVVN
• 3. Về thu lãi từ hoạt động cho vay
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN CHO VAY
ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Các tiêu chí phản ánh sự phát triển cho vay DNVVN
• b) Nhóm chỉ tiêu phản ánh chất lượng cho vay DNVVN
• 1. Nợ quá hạn và tỷ lệ nợ quá hạn
• 2. Nợ xấu và tỷ lệ nợ xấu
• 3. Tỷ lệ dư nợ cho vay DNVVN có tài sản đảm bảo
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN CHO VAY
ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển cho vay DNVVN
• a) Nhóm nhân tố khách quan
• Môi trường kinh tế-chính trị -xã hội
• Từ phía DNVVN
• Từ đối thủ cạnh tranh
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN CHO VAY
ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển cho vay DNVVN
•
•
•
•
•
•
b) Nhóm nhân tố chủ quan
Chính sách cho vay của ngân hàng
Quy mô vốn và cơ cấu vốn cho vay
Chất lượng công tác thẩm định cho vay
Chất lượng đội ngũ cán bộ NH
Công nghệ, trang thiết bị NH…
Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY
DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI AGRIBANK CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH
2.1. Tổng quan về Agribank Chi nhánh thành phố Vinh
Được thành lập từ năm 1996, cũng như nhiều chi nhánh khác, Agribank Chi nhánh Thành phố Vinh là đại
diện pháp nhân, có con dấu riêng, có bảng cân đối kế toán, hạch toán phụ thuộc, hoạt động theo điều lệ
và quy chế của Ngân hàng Nông nghiệp Việt Nam. Hoạt động của Chi nhánh với chức năng nhiệm vụ
chính là huy động vốn, cho vay các thành phần kinh tế, làm dịch vụ trong lĩnh vực tiền tệ trên địa bàn
Từ
khi phố
đi vào
hoạt động đến nay với lợi thế thương hiệu và vị trí địa lý các điểm giao dịch rải đều khắp
Thành
Vinh.
các cụm phường xã trong thành phố, Agribank Chi nhánh thành phố Vinh đã hoạt động rất hiệu quả và
đóng góp một phần không nhỏ vào kết quả kinh doanh của toàn hệ thống Agribank. Liên tục trong nhiều
năm chi nhánh có vai trò là một trong những chi nhánh lớn, có nhiều đóng góp quan trọng cho hệ thống
Agribank về huy động vốn, tín dụng, dịch vụ, lợi nhuận…
Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY
DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI AGRIBANK CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH
2.2. Thực trạng phát triển cho vay các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Agribank Chi nhánh thành phố Vinh
2.2.1. Quy trình cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Agribank Chi nhánh thành phố Vinh
Bước 1. Tiếp nhận nhu cầu và hồ sơ cho vay
Bước 2. Thẩm định khoản vay
Bước 3. Kiểm soát hồ sơ cho vay
Bước 4. Thông qua hồ sơ khoản vay tại Hội đồng tín dụng Agribank nơi cho vay
Bước 5. Quyết định cho vay
Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY
DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI AGRIBANK CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH
2.2.2. Đặc trưng khách hàng doanh nghiệp vừa và nhỏ vay vốn tại Agribank Chi nhánh thành phố Vinh
Số lượng và chất lượng DNVVN tại địa bàn thành phố Vinh năm 2015 có nhiều biến động do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế, các cơ chế chính
sách như cắt giảm đầu tư công, cạnh tranh hội nhập, thị trường bất động sản đóng băng,…đã làm cho nhiều DNVVN có năng lực yếu, thiếu chủ động trong
kinh doanh lâm vào tình trạng giải thể, đóng cửa, số lượng doanh nghiệp mới thành lập ít, do đó đã ảnh hưởng nhiều đến công tác phát triển khách hàng
DNVVN để cho vay tại Chi nhánh. Đến giai đoạn 2016 - 2017 sau khi nền kinh tế phát triển ổn định trở lại, nhiều doanh nghiệp sau khi tái cơ cấu đã hoạt
động sản xuất kinh doanh trở lại, nhiều doanh nghiệp mới được thành lập,… do vậy, việc phát triển khách hàng DNVVN để cho vay tại Chi nhánh đã có
bước tăng trưởng khá.
Bảng 1. Bảng số lượng khách hàng DNVVN
Chỉ tiêu
- Số lượng KHDN
- % Tăng trưởng
Năm 2015
Năm 2016
Năm 2017
268
380
417
-2,5%
+41,8%
+12,4
Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY
DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI AGRIBANK CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH
2.2.3. Tình hình phát triển hoạt động cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ
Bảng 2.6. Doanh số cho vay, thu nợ giai đoạn 2015-2017
Đơn vị tính: tỷ đồng
2016/2015
Năm
Năm
Năm
2015
2016
2017
2017/2016
Chỉ tiêu
1. Tổng doanh số cho vay
+;-
%
+;-
%
2.133
2.665
3.215
532
24,9
550
20,7
- Doanh số vay DNVVN
519
681
826
162
31,2
145
21,3
- Tỷ trọng (%)
24,3
25,6
25,7
1.979
2.294
2.963
315
15,9
669
29,1
- Doanh số thu nợ DNVVN
468
558
604
90
19,2
46
8,3
- Tỷ trọng (%)
23,6
24,3
20,4
2.Tổng doanh số thu nợ
Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY
DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI AGRIBANK CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH
Bảng 2. Dư nợ cho vay DNVVN/Tổng dư nợ tại Chi nhánh 2015-2017
Đơn vị tính: tỷ đồng
2016/2015
Năm
Năm
Năm
2015
2016
2017
1.251
1.622
- Dư nợ DNVVN
350
- Tỷ trọng
28%
+;-
%
+;-
%
1.874
371
29,7
252
15,6
474
543
124
35,4
69
14,6
29,2%
29%
Chỉ tiêu
- Tổng dư nợ
2017/2016
Bảng 3. Dư nợ DNVVN theo thời hạn cho vay
Đơn vị tính: tỷ đồng
2016/2015
Năm
Năm
Năm
2015
2016
2017
Tổng dư nợ DNVVN
350
474
1. Dư nợ ngắn hạn
259
- Tỷ trọng
+;-
%
+;-
%
543
124
35,4
69
14,6
318
348
59
22,8
30
9,5
74%
67%
64
91
156
195
65
71,4
39
25
26%
33%
36%
Chỉ tiêu
2. Dư nợ trung, dài hạn
- Tỷ trọng
2017/2016
Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY
DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI AGRIBANK CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH
Bảng 4. Dư nợ cho vay DNVVN theo loại hình doanh nghiệp
Đơn vị tính: tỷ đồng
Năm 2015
TT
Năm 2016
Năm 2017
Loại hình
Số tiền
Tỷ lệ (%)
Số tiền
Tỷ lệ (%)
Số tiền
Tỷ lệ (%)
1
DNTN
45
12,9
35
7,4
28
5,3
2
Cty CP
95
27,1
142
30
173
31,9
3
Cty TNHH
210
60
297
62,6
342
62,8
350
100
474
100
543
Tổng cộng
Bảng 5. Dư nợ cho vay DNVVN theo ngành nghề kinh tế
Đơn vị: tỷ đồng
Năm 2015
TT
Năm 2016
Năm 2017
Ngành nghề
Số tiền
Tỷ lệ (%)
Số tiền
Tỷ lệ (%)
Số tiền
Tỷ lệ (%)
Tổng dư nợ DNVVN
350
100
474
100
543
100
1
Nông, Lâm nghiệp
24
6,9
18
3,8
21
3,9
2
Hoạt động XNK
11
3,1
22
4,6
42
7,7
3
CN và XD
93
26,6
124
26,2
142
26,1
4
TM – DV
222
63,4
310
65,4
338
62,3
Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY
DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI AGRIBANK CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH
Bảng 6. Tỷ trọng thu lãi từ hoạt động cho vay DNVVN
Đơn vị tính: tỷ đồng
TT
Chỉ tiêu
Năm 2015
Năm 2016
Năm 2017
126
137
168
102
122
156
81
89
93
23,6
30,8
39,4
18,7%
22,5%
23,5
Tổng thu
Tổng thu lãi từ hoạt động cho vay
1
Tỷ trọng/ Tổng thu (%)
Thu lãi cho vay DNVVN
2
Tỷ trọng/Tổng thu (%)
Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY
DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI AGRIBANK CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH
Bảng 7. Tỷ lệ dư nợ có tài sản bảo đảm cho vay DNVVN
TT
1
2
Chỉ tiêu
Năm 2015
Năm 2016
Năm 2017
96,85%
95,78%
97,12%
100%
100%
100%
Tỷ lệ cho vay có TSBĐ/Tổng dư nợ
Tỷ lệ có TSBĐ/Tổng dư nợ DNVVN
Bảng 8. Nợ quá hạn, nợ xấu cho vay DNVVN
Đơn vị tính: tỷ đồng
TT
Chỉ tiêu
Năm 2015
Năm 2016
Năm 2017
350
474
543
1
Dư nợ DNVVN
+ Nhóm 1
349,1
471,2
539,4
+ Nhóm 2
0
1,3
1,7
+ Nhóm 3
0
0
0
+ Nhóm 4
0
0
0
+ Nhóm 5
0,9
1,5
1,9
2
Nợ xấu DNVVN
0,9
1,5
1,9
Tỷ trọng nợ xấu/ Tổng dư nợ DNVVN
0,25%
0,31%
0,34%
Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY
DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI AGRIBANK CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH
2.3. Đánh giá thực trạng cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Agribank Chi nhánh thành phố Vinh
Kết quả đạt được
•
•
•
Dư nợ cho vay khách hàng DNVVN luôn tăng trưởng
Chất lượng cho vay được đảm bảo và không ngừng nâng cao.
Thu nhập từ hoạt động cho vay đối với DNVVN tăng trưởng ổn định.
Tồn tại
•
Quy mô dư nợ DNVVN chưa cao, tăng trưởng chậm, đặc biệt là quy mô dư nợ trung dài hạn, dư nợ cho vay ngoại tệ còn
thấp
•
•
•
Công tác khai thác khách hàng DNVVN vay vốn còn hạn chế, tỷ lệ khách hàng DNVVN/tổng khách hàng vay vốn thấp
Cho vay DNVVN chủ yếu vẫn rơi vào các khách hàng quen thuộc
Tỷ lệ nợ xấu có xu hướng tăng
Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY
DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI AGRIBANK CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH
2.3. Đánh giá thực trạng cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Agribank Chi nhánh thành phố Vinh
2.3.3. Nguyên nhân của các hạn chế
Nguyên nhân từ
Thị trường kinh doanh cạnh tranh hết sức quyết liệt trong lĩnh vực tài chính tiền tệ trên địa bàn nhỏ
phía môi trường
kinh doanh và pháp
lý của các cơ quan
Hệ thống pháp luật chưa hoàn thiện
cấp trên
Chưa đưa ra các biện pháp giải quyết và hỗ trợ kịp thời các NHTM trong công tác xử lý thu hồi nợ xấu,
Chưa xây dựng được các chính sách sản phẩm dịch vụ ngân hàng hiện đại, chuyên nghiệp
Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY
DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI AGRIBANK CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH
2.3. Đánh giá thực trạng cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Agribank Chi nhánh thành phố Vinh
2.3.3. Nguyên nhân của các hạn chế
Nguyên nhân xuất phát từ phía Chi nhánh
•
•
•
•
•
•
•
Chưa có kế hoạch xây dựng chiến lược dành riêng để phát triển cho vay DNVVN
Việc áp dụng cơ chế bảo đảm tiền vay còn mang nặng hình thức và quá an toàn
Quy trình, thủ tục cho vay chưa phù hợp
Hoạt động marketing tại Chi nhánh còn hạn chế
Chưa mạnh dạn đề ra các giải pháp, chiến lược khai thác phát triển cho vay doanh nghiệp quy mô nhỏ và vừa
Cơ sở và điều kiện vật chất, kỹ thuật tại một số điểm giao dịch chưa thỏa mãn và đáp ứng được nhu cầu của khách hàng
Nhiều cán bộ tín dụng, bộ phận liên quan vẫn còn lúng túng trong vấn đề tiếp cận, thẩm định xử lý hồ sơ cho vay
•
•
•
•
Nguyên nhân
xuất phát từ phía khách
hàng
Quá trình lập phương án, dự án vay vốn của khách hàng còn sơ sài
Cơ chế hạch toán, kế toán, kiểm toán, lập báo cáo tài chính chưa đúng chuẩn mực
Uy tín còn hạn chế, chưa có thương hiệu trên thị trường
Không ít doanh nghiệp sử dụng vốn sai mục đích, không có thiện chí trả nợ.
2.3.3. Nguyên nhân của các hạn chế
2.3. Đánh giá thực trạng cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Agribank Chi nhánh thành phố Vinh
DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI AGRIBANK CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH
Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CHO VAY ĐỐI VỚI
DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI AGRIBANK
CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH
3.2. Giải pháp phát triển hoạt động cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Agribank Chi nhánh Thành phố Vinh
Xây dựng chiến lược cho vay doanh nghiệp
vừa và nhỏ trong dài hạn của Agribank Chi
nhánh thành phố Vinh
Đẩy mạnh huy động và tạo nguồn vốn cho
vay đáp ứng nhu cầu vốn phát triển doanh
nghiệp vừa và nhỏ nhất là nguồn vốn trung
và dài hạn trên địa bàn đến năm 2020
Đa dạng hóa các sản phẩm dịch vụ cho vay
phù hợp với doanh nghiệp vừa và nhỏ
Tăng cường hoạt động marketing ngân hàng
Bố trí cán bộ có năng lực trình độ, đào tạo
bồi dưỡng cán bộ làm công tác tín dụng
doanh nghiệp
Các giải pháp khác
tin
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CHO VAY ĐỐI VỚI
tín
DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI AGRIBANK
CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH
dụng
•
Tăng
cườn
3.2. Giải pháp phát triển hoạt động cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Agribank Chi nhánh Thành phố Vinh
g
công
tác
kiểm
tra,
kiểm
soát
nội
bộ.
Các giải
pháp khác
•
Phát
triển
mạng
lưới,
tăng
KẾT LUẬN
Doanh nghiệp vừa và nhỏ đã và đang trở thành động lực phát triển kinh tế đất nước. Hoạt động cho vay đối với các DNVVN ngày càng thu hút sự
quan tâm và đầu tư thích đáng của các tổ chức tín dụng nói chung và ngân hàng thương mại nói riêng. Thị trường nào có tính cạnh tranh cao càng đòi hỏi
khắt khe về chất lượng sản phẩm dịch vụ. Do đó, phát triển hoạt động cho vay đối với DNVVN là yêu cầu cấp thiết của mỗi ngân hàng nhằm gia tăng lợi
nhuận và đảm bảo tính bền vững trong hoạt động của mình.
Trên cơ cở những giải pháp có thể vận dụng trong thực tiễn nhằm nâng cao chất lượng và phát triển cho vay của Agribank Chi nhánhthành phố
Vinh đối với DNVVN. Các giải pháp đưa ra có cơ sở lý luận và thực tiễn nên có tính ứng dụng cao. Để thực thi các giải pháp, tác giả đã mạnh dạn đưa ra
các khuyến nghị và đề xuất thực hiện. Tác giả cũng hy vọng rằng Luận văn sẽ đóng góp được một phần nhỏ trong việc phát triển hoạt động cho vay đối
với các DNVVN tại Agribank Chi nhánhthành phố Vinh hiện nay.
Đây là một vấn đề hết sức phong phú, phức tạp và do thời gian, không gian nghiên cứu còn hạn chế nên luận văn này sẽ không thể tránh khỏi
những thiếu sót. Vì vậy, em kính mong nhận được sự nhận xét, góp ý của các thầy cô giáo, các độc giả và cán bộ Agribank để chuyên đề này được hoàn
thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
EM XIN CHÂN THÀNH
CẢM ƠN!