PHÒNG NGỪA TÌNH HÌNH CÁC TỘI PHẠM VỀ CỜ BẠC TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CỦ CHI, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

NGUYỄN PHI SƠN

PHÒNG NGỪA TÌNH HÌNH CÁC TỘI PHẠM VỀ CỜ BẠC
TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CỦ CHI, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ TỘI PHẠM HỌC
VÀ PHÒNG NGỪA TỘI PHẠM

HÀ NỘI - 2019


VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

NGUYỄN PHI SƠN

PHÒNG NGỪA TÌNH HÌNH CÁC TỘI PHẠM VỀ CỜ BẠC
TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CỦ CHI, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Ngành: Tội phạm học và phòng ngừa tội phạm

Mã số

: 8.38.01.05

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

TS. VÕ THỊ KIM OANH

HÀ NỘI - 2019


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan Luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi, những kết
quả nghiên cứu được trình bày trong Luận văn là trung thực và khách quan.
Tôi xin chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung cam đoan trên./.

Người cam đoan

Nguyễn Phi Sơn


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU……………………………………………………………………………….....1
Chương 1. Những vấn đề lý luận về phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ
bạc…………………………………………………………………………………............5
1.1. Khái niệm, ý nghĩa và các nguyên tắc phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ
bạc…………………………………………………………………………………………5
1.2. Các chủ thể thực hiện hoạt động phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ
bạc…………………………………………………………………………………………9
1.3. Các biện pháp phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc……………………….17
Chương 2. Thực trạng tình hình các tội phạm về cờ bạc và phòng ngừa tình hình
các tội phạm về cờ bạc trên địa bàn huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí
Minh……………………………………………………………………………………..23
2.1. Thực trạng tình hình các tội phạm về cờ bạc trên địa bàn huyện Củ Chi, Thành phố
Hồ Chí Minh (giai đoạn 2014 -2019)………………………………………....................23

2.2. Thực trạng phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc trên địa bàn huyện Củ Chi,
Thành phố Hồ Chí Minh (giai đoạn 2014- 2019)………………………………………..37
Chương 3. Dự báo tình hình các tội phạm về cờ bạc và giải pháp nâng cao hiệu quả
phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc trên địa bàn huyện Củ Chi, Thành phố
Hồ Chí Minh.…………………………………………. ………………………………..57
3.1. Dự báo tình hình các tội phạm về cờ bạc trên địa bàn huyện Củ Chi, Thành phố Hồ
Chí Minh trong thời gian tới…………………………………………………..................57
3.2. Các giải pháp nâng cao hiệu quả phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc trên
địa bàn huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh……………………………...................61
KẾT LUẬN……………………………………………………………………………...77
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết đầy đủ

Chữ viết tắt

Bộ luật hình sự

BLHS

Bộ luật tố tụng hình sự

BLTTHS

Thành phố Hồ Chí Minh

Tp. Hồ Chí Minh

Tòa án nhân dân

TAND

Viện kiểm sát

VKS

Viện kiểm sát nhân dân

VKSND

Ủy ban nhân dân

UBND

Xã hội chủ nghĩa

XHCN


DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Bảng 2.1.

Thống kê số vụ án, bị can bị khởi tố, điều tra về các tội Đánh bạc; Tổ chức
đánh bạc trên địa bàn huyện Củ Chi, từ tháng 1/2014 đến tháng 6/2019.

Bảng 2.2.

So sánh số vụ án và bị can bị khởi tố về tội phạm cờ bạc với tổng số vụ án và bị
can đã khởi tố nói chung trên địa bàn huyện Củ Chi, từ tháng 1/2014 đến tháng
6/2019.
So sánh mức độ tăng, giảm của số vụ án và bị can bị khởi tố về tội Đánh bạc
trên địa bàn huyện Củ Chi, từ tháng 1/2014 đến tháng 6/2019.

Bảng 2.3.
Bảng 2.4.

So sánh mức độ tăng, giảm của số vụ án và bị can bị khởi tố về tội Tổ chức
đánh bạc trên địa bàn huyện Củ Chi, từ tháng 1/2014 đến tháng 6/2019.

Bảng 2.5.

Cơ cấu các vụ án theo tội danh cụ thể (đã xét xử) trên địa bàn huyện Củ Chi, từ
tháng 1/2014 đến tháng 6/2019.

Bảng 2.6.

Cơ cấu địa bàn hoạt động phạm tội của các tội phạm về cờ bạc trên địa bàn
huyện Củ Chi, từ tháng 1/2014 đến tháng 6/2019.

Bảng 2.7.

Thống kê đặc điểm nhân thân của đối tượng phạm tội về cờ bạc trên địa bàn
huyện Củ Chi, từ tháng 1/2014 đến tháng 6/2019.

Bảng 2.8.

Thống kê một số thiệt hại về vật chất do các tội phạm về cờ bạc trên địa bàn

huyện Củ Chi gây ra, từ tháng 1/2014 đến tháng 6/2019.

Bảng 2.9.

Thống kê trình độ chuyên môn của lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về Trật
tự xã hội Công an huyện Củ Chi (Tính đến tháng 6 năm 2019).

Bảng 2.10.

Thống kê số bị can phạm tội Đánh bạc; Tổ chức đánh bạc do Cơ quan điều tra
Công an huyện Củ Chi khởi tố, điều tra, từ tháng 1/2014 đến tháng 6/2019.

Bảng 2.11.

Thống kê số bị can phạm tội Đánh bạc; Tổ chức đánh bạc do Viện kiểm sát
nhân dân huyện Củ Chi giải quyết, từ tháng 1/2014 đến tháng 6/2019.

Bảng 2.12.

Thống kê số vụ án và số bị cáo bị Toà án nhân dân huyện Củ Chi xét xử về tội
đánh bạc, tội tổ chức đánh bạc, từ tháng 1/2014 đến tháng 6/2019.

Bảng 2.13.

Phân tích mức hình phạt Tòa án nhân dân huyện Củ Chi đã áp dụng đối với các
bị cáo bị xét xử về tội cờ bạc (nói chung), từ tháng 1/2014 đến tháng 6/2019.


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài

Củ Chi là một huyện ngoại thành của Tp. Hồ Chí Minh. Với tổng diện tích khoảng
435 km2 và số dân trên 403.000 người, huyện Củ Chi bao gồm 20 đơn vị hành chính cấp
xã và 01 thị trấn. Trước đây, Củ Chi là một huyện nghèo, thuần nông nhưng những năm
gần đây, cùng với sự phát triển nền kinh tế thị trường của Tp. Hồ Chí Minh, nhiều khu
công nghiệp lớn đã mọc lên trên địa bàn và những huyện lân cận, kết hợp với việc triển
khai xây dựng khu đô thị Tây Bắc của Thành phố đã làm cho diện mạo của Củ Chi có
nhiều thay đổi với xu hướng đô thị hóa, kinh tế tăng trưởng mạnh, đời sống nhân dân
được cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, tốc độ đô thị hóa nhanh gắn với việc đẩy mạnh công
nghiệp hóa, hiện đại hóa trong sản xuất nông nghiệp và phát triển công nghiệp đã kéo
theo nhiều ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội của địa phương mà
rõ nét nhất là sự gia tăng của các vụ phạm pháp hình sự, đặc biệt là những tội phạm liên
quan đến tệ nạn xã hội, trong đó có các tội phạm về cờ bạc.
Theo báo cáo thống kê tội phạm của Viện kiểm sát nhân dân huyện Củ Chi, từ tháng
1 năm 2014 đến tháng 6 năm 2019, toàn huyện đã phát hiện và xử lý 2.297 vụ án/1.895
đối tượng phạm tội. Trong đó, số vụ án và bị can bị khởi tố, điều tra về các tội đánh bạc,
tổ chức đánh bạc là 77 vụ/263 bị can (chiếm tỉ lệ 3,35% số vụ và 13,87% số bị can nói
chung). Điều đáng lo ngại là, không chỉ chiếm một tỉ lệ đáng kể trong tổng số các vụ
phạm tội mà tình hình các tội phạm về cờ bạc trên địa bàn huyện những năm gần đây đã
có những diễn biến phức tạp cả về tính chất, mức độ nguy hiểm và cả về quy mô hoạt
động phạm tội. Biểu hiện rõ nét nhất là, ngoài những hình thức cờ bạc truyền thống như
đá gà, xóc đĩa, đỏ đen, tứ sắc, ba tây… vẫn diễn ra ở nhiều nơi thì đã xuất hiện thêm
nhiều hình thức đánh bạc, tổ chức đánh bạc mới như số đề, cá độ bóng đá, đánh bạc có sử
dụng công nghệ cao… len lỏi vào các khu dân cư. Trên thực tế, tệ nạn cờ bạc còn “ẩn
náu” dưới nhiều hình thức khác nhau nên rất khó phát hiện và xử lý. Hậu quả do các tội
phạm về cờ bạc gây ra không chỉ là sự tổn hại về tài sản, sức khỏe, hạnh phúc của người
tham gia và gây rối loạn trật tự xã hội mà còn là mầm mống của nhiều tệ nạn xã hội và tội
1


phạm nguy hiểm khác như ma túy, mại dâm, trộm cắp, lừa đảo, cướp giật… Thực trạng

này, đòi hỏi công tác đấu tranh phòng, chống các tội phạm về cờ bạc, nhất là phòng ngừa
tình hình các tội phạm về cờ bạc của huyện Củ Chi phải có chuyển biến mạnh mẽ cả về
nhận thức và cả về hành động mới có thể ngăn chặn và đẩy lùi loại tội phạm nguy hiểm
này.
Vì vậy, việc nghiên cứu một cách hệ thống những vấn đề lý luận về phòng ngừa tình
hình các tội phạm về cờ bạc gắn với việc nghiên cứu, đánh giá thực trạng phòng ngừa
tình hình các tội phạm về cờ bạc trên địa bàn huyện Củ Chi, Tp. Hồ Chí Minh để tìm ra
những giải pháp nâng cao hiệu quả công tác này là một yêu cầu cấp thiết xuất phát từ
thực tiễn đấu tranh phòng, chống tội phạm trên địa bàn huyện Củ Chi nói riêng và cả
nước nói chung.
Từ nhận thức trên, tôi đã chọn đề tài: “Phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ
bạc trên địa bàn huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh” để nghiên cứu.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Thời gian qua, vấn đề phòng ngừa tình hình tội phạm về cờ bạc được khá nhiều
người quan tâm nghiên cứu, thể hiện qua một số công trình khoa học sau đây:
- Phan Đình Khánh (2001), Tăng cường đấu tranh phòng chống tệ nạn xã hội bằng
pháp luật Việt Nam hiện nay, Luận án Tiến sĩ, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh;
- Trần Xuân Thái (2005), Hoạt động phòng ngừa tội đánh bạc và tổ chức đánh bạc
của Công an tỉnh Gia Lai, Luận văn Thạc sĩ, Đại học Cảnh sát nhân dân;
- Trần Hoài Thanh (2006), Hoạt động phòng ngừa tội đánh bạc của Công an tỉnh
Bình Phước, Luận văn Thạc sĩ, Đại học Cảnh sát nhân dân;
- Đỗ Thị Thu Hằng (2014), Phòng ngừa tội đánh bạc trên địa bàn Thành phố Hà
Nội, Luận văn Thạc sĩ, Đại học Luật Hà Nội;
- Đinh Ngọc Tú (2016), Phòng ngừa các tội phạm về cờ bạc trên địa bàn tỉnh
Quảng Ngãi, Luận văn Thạc sĩ, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam;
Ngoài những công trình kể trên, còn có khá nhiều tác giả có bài viết về phòng,
chống tệ nạn cờ bạc nói chung và phòng, chống tình hình tội phạm về cờ bạc nói riêng
nhưng cho đến nay, chưa có công trình nào nghiên cứu về phòng ngừa tình hình các tội
2

phạm về cờ bạc trên địa bàn huyện Củ Chi, Tp. Hồ Chí Minh. Do vậy, việc nghiên cứu đề
tài: “Phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc trên địa bàn huyện Củ Chi, Thành
phố Hồ Chí Minh” là xuất phát từ yêu cầu thực tiễn và không trùng lặp với các công
trình nghiên cứu khoa học đã được công bố.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
- Mục đích nghiên cứu: Trên cơ sở nghiên cứu, làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về
phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc và thực trạng phòng ngừa tình hình các tội
phạm về cờ bạc của huyện Củ Chi, Tp. Hồ Chí Minh để tìm ra những giải pháp nâng cao
hiệu quả công tác phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc của địa phương trong thời
gian tới.
- Nhiệm vụ nghiên cứu: Để đạt được mục đích nêu trên, luận văn có những nhiệm
vụ nghiên cứu cụ thể sau:
+ Nghiên cứu những vấn đề lý luận cơ bản về phòng ngừa tình hình các tội phạm về
cờ bạc.
+ Nghiên cứu thực trạng tình hình các tội phạm về cờ bạc và phòng ngừa tình hình
các tội phạm về cờ bạc trên địa bàn huyện Củ Chi từ năm 2014 đến 2019 để tìm ra
nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trong công tác này.
+ Dự báo tình hình các tội phạm về cờ bạc và đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu
quả công tác phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc trên địa bàn huyện Củ Chi, Tp.
Hồ Chí Minh trong thời gian tới.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu của đề tài bao gồm: Những vấn đề lý luận về phòng ngừa
tình hình các tội phạm về cờ bạc; thực trạng phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc
trên địa bàn huyện Củ Chi, Tp. Hồ Chí Minh.
- Phạm vi nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu thực trạng phòng ngừa tình hình các tội
phạm về cờ bạc trên địa bàn huyện Củ Chi, Tp. Hồ Chí Minh trong thời gian 5,5 năm (từ
tháng 1/2014 đến tháng 6/2019).
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu

3


- Cơ sở lý luận: Đề tài được nghiên cứu trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện
chứng của chủ nghĩa Mác – Lênin, quan điểm của Đảng và Nhà nước ta về đấu tranh
phòng, chống tội phạm.
- Phương pháp nghiên cứu cụ thể: Để hoàn thành việc nghiên cứu đề tài, tác giả đã
sử dụng các phương pháp nghiên cứu cụ thể như: Phương pháp phân tích, so sánh, tổng
hợp, thống kê, khảo sát thực tiễn.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn
- Ý nghĩa lý luận: Kết quả nghiên cứu đề tài góp phần làm phong phú thêm những
vấn đề lý luận về phòng ngừa tình hình tội phạm nói chung và phòng ngừa tình hình các
tội phạm về cờ bạc nói riêng.
- Ý nghĩa thực tiễn: Luận văn có thể là tài liệu tham khảo để các cơ quan chức năng
nghiên cứu, áp dụng các biện pháp nâng cao hiệu quả phòng ngừa tình hình tội phạm về
cờ bạc ở huyện Củ Chi cũng như ở một số địa bàn tương tự khác.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu
thành 3 chương, cụ thể như sau:
- Chương 1. Những vấn đề lý luận về phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc.
- Chương 2. Thực trạng tình hình các tội phạm về cờ bạc và phòng ngừa tình hình
các tội phạm về cờ bạc trên địa bàn huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh.
- Chương 3. Dự báo tình hình các tội phạm về cờ bạc và giải pháp nâng cao hiệu
quả phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc trên địa bàn huyện Củ Chi, Thành phố
Hồ Chí Minh.

4


Chương 1

NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ PHÒNG NGỪA TÌNH HÌNH
CÁC TỘI PHẠM VỀ CỜ BẠC
1.1. Khái niệm, ý nghĩa và các nguyên tắc phòng ngừa tình hình các tội phạm
về cờ bạc
1.1.1. Khái niệm, ý nghĩa của phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc
- Khái niệm phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc:
Phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc là một trong những nội dung quan
trọng và là nhiệm vụ không thể tách rời trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm
nói chung. Chính vì vậy, để có nhận thức đúng đắn về phòng ngừa tình hình các tội phạm
về cờ bạc, trước hết cần phải làm rõ khái niệm về phòng ngừa tình hình tội phạm.
Theo nhiều nhà nghiên cứu lý luận về Tội phạm học, khái niệm “Phòng ngừa tình
hình tội phạm” được hiểu theo nghĩa rộng, bao hàm tổng thể các hoạt động phòng và
chống tội phạm, được tiến hành một cách hệ thống, đồng bộ với những biện pháp khác
nhau, nhằm loại trừ nguyên nhân và điều kiện của tình hình tội phạm cũng như ngăn
chặn, xử lý các tội phạm đã và đang xảy ra. Theo đó, “Phòng ngừa tình hình tội phạm là
việc áp dụng một cách tổng thể các biện pháp kinh tế, chính trị, tư tưởng, pháp luật… do
các cơ quan, tổ chức và công dân tiến hành dưới sự lãnh đạo của Đảng nhằm xóa bỏ
hoặc vô hiệu hóa các nguyên nhân, điều kiện phạm tội; không để cho tội phạm xảy ra;
làm giảm tội phạm và tiến tới loại trừ hoàn toàn tình hình tội phạm ra khỏi đời sống xã
hội” [33, tr.210]. Tuy nhiên, cũng có những quan điểm cho rằng, phòng ngừa tình hình tội
phạm chỉ bao gồm hoạt động tác động vào nguyên nhân, điều kiện của tội phạm nhằm
ngăn ngừa trước không để tội phạm xảy ra và loại trừ nguyên nhân phát sinh tội phạm.
Chẳng hạn như, theo Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Hòa: “Phòng ngừa tội phạm là hoạt
động của các cơ quan, tổ chức và công dân, thực hiện tổng thể các biện pháp tác động
trực tiếp vào các nguyên nhân của tội phạm để kiểm soát, hạn chế tác dụng và loại trừ
dần những nhóm nguyên nhân này” [14, tr.31]. Hoặc theo Từ điển Luật học-Nhà xuất
bản Bách khoa Hà Nội năm 1999 đã định nghĩa: “Phòng ngừa tội phạm là ngăn ngừa tội
5

phạm và loại trừ các nguyên nhân phát sinh tội phạm bằng toàn bộ những biện pháp liên
quan với nhau do cơ quan nhà nước và tổ chức xã hội tiến hành” [3, tr.622].
Mặc dù còn có những cách hiểu khác nhau về phòng ngừa tình hình tội phạm nhưng
qua nghiên cứu, tác giả nhận thấy, về cơ bản các nhà nghiên cứu khoa học luật đều thống
nhất chỉ ra những vấn đề cốt lõi của khái niệm phòng ngừa tình hình tội phạm, đó là:
Thứ nhất, phòng ngừa tình hình tội phạm là nhiệm vụ chung của toàn xã hội nên cần
có sự tham gia đóng góp tích cực của tất cả các cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội và mọi
công dân. Phải phát huy được sức mạnh tổng hợp của quần chúng lao động dưới sự lãnh
đạo, chỉ huy thống nhất của các cấp ủy Đảng và chính quyền.
Thứ hai, phòng ngừa tình hình tội phạm là việc sử dụng tổng thể các biện pháp
chính trị - tư tưởng, kinh tế - xã hội, văn hóa - giáo dục, pháp luật, quản lý nhà nước… để
kiểm soát và tiến tới loại trừ tình hình tội phạm ra khỏi đời sống xã hội.
Thứ ba, phòng ngừa tình hình tội phạm mang tính hệ thống, đồng bộ nên đòi hỏi
phải kết hợp chặt chẽ giữa công tác phòng ngừa và đấu tranh, trong đó phòng ngừa là
chính, lấy kết quả phòng ngừa để chủ động tấn công tội phạm. Do đó, phải tiến hành
đồng thời cả những biện pháp phòng ngừa chung và những biện pháp phòng ngừa riêng.
Với nhận thức về khái niệm phòng ngừa tình hình tội phạm như đã nêu trên, tác giả
cho rằng dưới góc độ khoa học Tội phạm học, khái niệm “Phòng ngừa tình hình các tội
phạm về cờ bạc” có thể được hiểu như sau:
“Phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc là hoạt động của tất cả các cơ quan
Nhà nước, tổ chức xã hội và mọi công dân sử dụng đồng bộ các biện pháp kinh tế, chính
trị, tư tưởng, pháp luật… nhằm ngăn ngừa và xử lý kịp thời các tội phạm về cờ bạc, loại
trừ những nguyên nhân, điều kiện phạm tội và tiến tới xóa bỏ hoàn toàn tình hình các tội
phạm về cờ bạc ra khỏi đời sống xã hội”.
Với khái niệm này, nội dung của phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc đã
được xác định cụ thể, bao gồm: Các hoạt động phòng ngừa chung và các hoạt động
phòng ngừa riêng. Trong đó, phòng ngừa chung là hệ thống các biện pháp của Nhà nước
và xã hội sử dụng tổng hợp các biện pháp kinh tế, chính trị, tư tưởng, văn hóa, giáo dục,
pháp luật… nhằm hạn chế, loại trừ nguyên nhân, điều kiện của tình hình các tội phạm về
6

cờ bạc. Phòng ngừa riêng là hoạt động của các cơ quan chức năng sử dụng đồng bộ các
biện pháp nghiệp vụ để khắc phục những nguyên nhân, điều kiện cụ thể dẫn đến việc
phạm tội, phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi phạm tội cờ bạc, quản lý, giáo
dục đối tượng phạm tội để trở thành công dân có ích cho xã hội. Đồng thời, khái niệm
cũng đã chỉ rõ chủ thể tham gia vào hoạt động phòng ngừa tình hình tội phạm về cờ bạc
là tất cả các cơ quan Nhà nước, tổ chức xã hội, tập thể người lao động và mọi công dân.
-

Ý nghĩa của phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc:

Các tội phạm về cờ bạc đã và đang trở thành nguy cơ gây hậu quả nghiêm trọng cho
xã hội, làm cho an ninh trật tự ở nhiều địa bàn trở nên hết sức phức tạp. Vậy nên, công
tác phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc luôn đem lại những ý nghĩa to lớn về
nhiều mặt.
Trước hết, phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc mang ý nghĩa chính trị - xã
hội sâu sắc. Bởi làm tốt công tác phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc chính là đã
góp phần làm giảm tội phạm hình sự và nhất là giảm được một số tội phạm nguy hiểm
khác phát sinh từ tội phạm về cờ bạc như tội phạm về ma túy, mại dâm, lừa đảo, trộm
cắp…, từ đó giúp cho tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội được giữ vững, xã
hội phát triển lành mạnh, ổn định.
Thứ hai, phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc có ý nghĩa lớn lao về kinh tế
- xã hội. Vì bản chất của tội phạm về cờ bạc là những hành vi tư lợi với mục đích sát phạt
nhau về kinh tế. Do đó, ngăn ngừa những hành vi này sẽ làm hạn chế đến mức thấp nhất
những thiệt hại về tài sản của cá nhân công dân, bảo vệ của cải vật chất cho xã hội, làm
cho dòng tiền được lưu thông một cách lành mạnh, đúng hướng để đầu tư vào sản xuất,
kinh doanh, giúp cho nền kinh tế phát triển bền vững.
Thứ ba, phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc còn có giá trị nhân đạo xã hội
khi bảo vệ cho chính người tham gia chơi cờ bạc và gia đình của họ thoát khỏi cảnh tán

gia, bại sản, đem lại cuộc sống hòa thuận, yên vui cho các gia đình, tạo nên một xã hội
văn minh và hạnh phúc.
Thứ tư, phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc còn góp phần thực hiện thắng
lợi chủ trương của Đảng và Nhà nước ta về phát triển kinh tế gắn với việc giải quyết các
7


vấn đề xã hội, đảm bảo công bằng, tiến bộ xã hội, từ đó tăng cường niềm tin của nhân
dân vào năng lực lãnh đạo, quản lý đất nước của Đảng và của các cấp chính quyền trong
công cuộc đổi mới.
1.1.2. Các nguyên tắc phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc
Phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc là một loại hoạt động thực tiễn phức
tạp bao gồm hệ thống các biện pháp khác nhau. Cách thức tổ chức, hoạt động của hệ
thống đó được dựa trên nền tảng của những nguyên tắc nhất định, đó là:
- Nguyên tắc pháp chế XHCN: Nguyên tắc này thể hiện ở chỗ hoạt động phòng
ngừa tình hình tội phạm nói chung cũng như việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa tình
hình các tội phạm về cờ bạc phải đảm bảo tính hợp pháp, tức là phải tuân thủ đúng các
quy định của pháp luật (Hiến pháp, các đạo luật, các văn bản quy phạm pháp luật khác có
liên quan …). Để nguyên tắc pháp chế trong hoạt động phòng ngừa tình hình tội phạm
các tội phạm về cờ bạc được thực hiện trên thực tế, nhất định phải có hệ thống pháp luật
về phòng ngừa tình hình tội phạm hoàn chỉnh, thống nhất và toàn diện, làm công cụ, vũ
khí cho các cơ quan bảo vệ pháp luật sử dụng để quản lý xã hội và phòng, chống tội
phạm. Bên cạnh đó, ý thức tuân thủ pháp luật của các chủ thể phòng ngừa luôn phải được
đề cao, từ đó mới đảm bảo được sự tôn trọng luật pháp và sự nhận thức thống nhất, đúng
đắn đối với các quy định của pháp luật về phòng ngừa tội phạm.
- Nguyên tắc dân chủ XHCN: Nguyên tắc này đòi hỏi hoạt động phòng ngừa tình
hình các tội phạm về cờ bạc phải trở thành một hoạt động xã hội rộng lớn, lôi cuốn được
đông đảo các tầng lớp nhân dân, các lực lượng xã hội tham gia. Phải phát huy quyền làm
chủ của nhân dân, tính tích cực chủ động và sức sáng tạo của quần chúng nhân dân lao
động trong công tác phòng ngừa tội phạm nói chung và phòng ngừa tình hình các tội

phạm về cờ bạc nói riêng.
- Nguyên tắc nhân đạo: Yêu cầu của nguyên tắc là khi tiến hành các hoạt động
phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc phải kết hợp hài hòa, đúng mức giữa biện
pháp cưỡng chế và biện pháp giáo dục, thuyết phục để không làm tổn thương đến nhân
cách, phẩm giá của con người. Khi xây dựng và áp dụng các biện pháp phòng ngừa tội
phạm trong thực tiễn phải hướng đến việc sửa chữa những lệch lạc, tiêu cực trong nhân
8


cách của con người, định hướng cho người phạm tội sống hướng thiện. Khi xây dựng
chương trình, kế hoạch phòng ngừa tội phạm cần ưu tiên xây dựng những biện pháp
mang tính xã hội, coi trọng việc bảo vệ các quyền cơ bản của con người, quyền và lợi ích
chính đáng của công dân, hạn chế những biện pháp có tính chất cưỡng chế ảnh hưởng
đến lợi ích thiết thân của con người.
- Nguyên tắc khoa học và tiến bộ: Nguyên tắc này đòi hỏi việc xây dựng các biện
pháp phòng ngừa, tổ chức hệ thống phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc phải
dựa trên nền tảng cơ sở khoa học, đảm bảo sự thống nhất giữa lý luận và thực tiễn đấu
tranh phòng, chống tội phạm, thể hiện được sự tiến bộ, phù hợp với xu thế phát triển
chung của xã hội và xu hướng hoạt động phòng ngừa tội phạm của các nước tiên tiến trên
thế giới.
- Nguyên tắc phối hợp chặt chẽ hoạt động phòng ngừa giữa các chủ thể phòng
ngừa: Phòng ngừa tội phạm nói chung và phòng ngừa tình hình tội phạm về cờ bạc nói
riêng là hoạt động có tính chất quốc gia và đặt trên bình diện xã hội rộng lớn. Chính vì
vậy, hoạt động phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc đòi hỏi có sự tham gia đông
đảo của các lực lượng xã hội, các cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội và mọi công dân. Để
có sự phối hợp, trước hết phải có sự lãnh đạo, điều hành thống nhất giữa các chủ thể lãnh
đạo hoạt động phòng ngừa và các chủ thể thực hiện quá trình phòng ngừa; giữa các chủ
thể phòng ngừa phải có cơ chế phối hợp và thống nhất trong chương trình, kế hoạch về
hình thức, nội dung và phạm vi hoạt động.
Các nguyên tắc cơ bản trên sẽ tạo thành một hệ thống tư tưởng vững chắc cho tổ

chức và hoạt động của hệ thống phòng ngừa tình hình tội phạm về cờ bạc. Việc tuân thủ
nghiêm khắc, nhất quán các nguyên tắc đó trong thực tiễn sẽ đảm bảo hiệu quả cao của
hoạt động phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc [43, tr.157].
1.2. Các chủ thể thực hiện hoạt động phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ
bạc
Chủ thể thực hiện hoạt động phòng ngừa tình hình tội phạm được hiểu là tất cả
những người và tổ chức tham gia hoạt động phòng ngừa tội phạm một cách thường xuyên
và có hệ thống. Căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của mình, mỗi chủ thể sẽ tham gia
9


phòng ngừa tội phạm với những vai trò khác nhau. Trong phòng ngừa tình hình các tội
phạm về cờ bạc, các chủ thể tham gia vào hoạt động này bao gồm:
1.2.1. Các tổ chức của Đảng Cộng sản Việt Nam
Đảng Cộng sản Việt Nam giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong tiến trình cách mạng
Việt Nam. Điều 4 Hiến pháp năm 2013 quy định: “Đảng Cộng sản Việt Nam là… lực
lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội”, trong đó lãnh đạo cuộc đấu tranh, phòng chống tội
phạm. Vai trò lãnh đạo của Đảng trong công tác phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ
bạc thể hiện ở định hướng đấu tranh phòng, chống tội phạm được đề ra trong các Nghị
quyết, Chỉ thị, Chương trình hành động của Đảng. Đồng thời, thông qua các tổ chức của
mình, Đảng lãnh đạo các cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội và nhân dân chủ động thực
hiện hoạt động phòng ngừa tình hình tội phạm nói chung và phòng ngừa tình hình tội
phạm về cờ bạc nói riêng.
Mặt khác, Đảng luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi cho những hoạt động nghiên cứu,
tìm ra nguyên nhân, điều kiện phạm tội và các biện pháp phòng ngừa tình hình tội phạm
của cơ quan, tổ chức và cá nhân; chú trọng việc tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo
dục ý thức đấu tranh phòng, chống tội phạm về cờ bạc; thông qua công tác kiểm tra, giám
sát việc thực hiện nhiệm vụ của các tổ chức Đảng và đảng viên để sớm phát hiện, ngăn
chặn kịp thời những biểu hiện của hành vi cờ bạc cũng như xử lý nghiêm minh các tội
phạm về cờ bạc xảy ra trong nội bộ của tổ chức mình. Các đảng viên của Đảng luôn đề

cao tinh thần cảnh giác, gương mẫu đi đầu trong công tác phòng, chống tội phạm và tệ
nạn xã hội, trong đó có tội phạm và tệ nạn về cờ bạc. Có thể nói, với vai trò là tổ chức
chính trị duy nhất lãnh đạo xã hội, Đảng Cộng sản Việt Nam chính là chủ thể lãnh đạo
hoạt động phòng ngừa tình hình tội phạm nói chung và phòng ngừa tình hình các tội
phạm về cờ bạc nói riêng.
1.2.2. Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp
Là cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất, Quốc hội cũng là một trong những chủ
thể quan trọng của hoạt động phòng ngừa tình hình tội phạm.
Vai trò của Quốc hội trong phòng ngừa tội phạm được thể hiện thông qua những
hoạt động như: Xây dựng và ban hành Hiến pháp, các đạo luật, bảo đảm việc xây dựng
10


hệ thống pháp luật hoàn chỉnh làm cơ sở pháp lý cho việc tiến hành các hoạt động phòng
ngừa tình hình tội phạm nói chung, trong đó có phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ
bạc nói riêng; quyết định những chính sách cơ bản về đối nội và đối ngoại, những chính
sách phát triển kinh tế - xã hội quan trọng của đất nước, từ đó nâng cao đời sống vật chất
và tinh thần của người dân, góp phần xóa bỏ những nguyên nhân, điều kiện phát sinh tình
hình tội phạm; thực hiện quyền kiểm tra, giám sát tối cao việc tuân theo pháp luật của các
cơ quan Nhà nước nhằm phát hiện những sơ hở, thiếu sót, tồn tại của các cơ quan này và
yêu cầu áp dụng các biện pháp khắc phục. Đây là những hoạt động có ý nghĩa rất quan
trọng trong công tác phòng ngừa tội phạm.
Với tính chất là cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, Hội đồng nhân dân các
cấp cũng tích cực tham gia vào hoạt động phòng ngừa tình hình tội phạm thông qua
những hoạt động như: Thực hiện và chỉ đạo thực hiện các chương trình phòng ngừa tình
hình tội phạm chung của cả nước và chỉ đạo tổ chức các hoạt động phòng ngừa tội phạm
ở địa phương; ban hành các nghị quyết, quyết định về những chủ trương chính sách phát
triển kinh tế - xã hội của địa phương để cải thiện và nâng cao đời sống cho nhân dân địa
phương, từng bước đẩy lùi nguy cơ phát sinh tội phạm; ban hành những văn bản pháp
luật, chương trình hành động về phòng ngừa tình hình tội phạm trên địa bàn; thực hiện

việc kiểm tra, giám sát hoạt động của các cơ quan, tổ chức ở địa phương để ngăn chặn
những hành vi phạm tội cụ thể có thể xảy ra, trong đó có các tội phạm về cờ bạc… Các
hoạt động phòng ngừa tình hình tội phạm của Hội đồng nhân dân luôn thu hút được sự
tham gia đông đảo của mọi thành phần trong xã hội.
1.2.3. Chính phủ và UBND các cấp
Chính phủ là cơ quan hành chính Nhà nước cao nhất, có quyền hành pháp. Trong
hoạt động phòng ngừa tình hình tội phạm, Chính phủ có nhiệm vụ triển khai thi hành các
quy định của pháp luật về phòng, chống tội phạm thông qua việc ban hành các văn bản
hướng dẫn thực hiện các luật về phòng ngừa tội phạm; triển khai thực hiện các biện pháp
phòng ngừa tội phạm mang tính xã hội như xây dựng các chương trình quốc gia về
phòng, chống tội phạm; xây dựng và thực hiện các kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội,
văn hóa, giáo dục… của cả nước gắn liền với nhiệm vụ phòng ngừa tội phạm; thanh tra,
11


kiểm tra, giám sát những hoạt động kinh tế, hoạt động liên quan đến tiền bạc, tài sản của
quốc gia; hoạt động phòng ngừa tội phạm của các cơ quan do mình quản lý; áp dụng các
biện pháp khắc phục các sơ hở, thiếu sót trong công tác quản lý nhằm đáp ứng yêu cầu
phòng ngừa tội phạm.
Ủy ban nhân dân (UBND) các cấp là cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, có
nhiệm vụ triển khai thực hiện chiến lược quốc gia về phòng, chống tội phạm của Chính
phủ; triển khai thực hiện các nghị quyết của Hội đồng nhân dân các cấp về chương trình
phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội ở địa phương. Bên cạnh đó, UBND các cấp còn
xây dựng và triển khai kế hoạch phát triển kinh tế ở địa phương nhằm tạo cơ sở phòng
ngừa tội phạm trên thực tế. Ngoài ra, UBND các cấp còn thành lập và lãnh đạo hoạt động
phòng ngừa các tội phạm về cờ bạc ở địa phương; tổ chức cho mọi công dân tham gia
vào các hoạt đông phòng ngừa tình hình tội phạm tại địa phương; quản lý, giám sát, giáo
dục các đối tượng có tiền án, tiền sự, những người có nhân thân xấu cư trú ở địa phương.
1.2.4. Các cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành
Các cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành như các Bộ, Sở, Phòng, Ban… ở

Trung ương và địa phương có vai trò to lớn trong công tác phòng ngừa tình hình tội phạm
nói chung và phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc nói riêng. Với tư cách là cơ
quan quản lý nhà nước, trước hết các cơ quan này tiến hành các biện pháp phòng ngừa
chung như tham gia tuyên truyền, triển khai thi hành pháp luật về phòng, chống tội phạm
và tệ nạn cờ bạc. Đồng thời, căn cứ vào phạm vi lĩnh vực hoạt động của mình, các cơ
quan quản lý áp dụng các biện pháp phòng ngừa riêng để hạn chế những điều kiện nảy
sinh của các hành vi phạm tội cờ bạc như: Xây dựng các quy định chặt chẽ về hoạt động
sản xuất, kinh doanh để bảo vệ tài sản của cơ quan; xây dựng quy chế làm việc để quản lý
người lao động theo chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn của họ, tăng cường biện pháp quản
lý con người tại cơ sở, ngăn ngừa phát sinh những hành vi tiêu cực; phối hợp với các cơ
quan bảo vệ pháp luật để xử lý nghiêm khắc những hành vi phạm tội cờ bạc.
1.2.5. Các cơ quan bảo vệ pháp luật (Cơ quan Công an, Viện kiểm sát, Tòa án và
các cơ quan tư pháp khác)

12


Với tư cách là các cơ quan bảo vệ pháp luật, cơ quan Công an, VKS, Tòa án là
những chủ thể chủ yếu trong phòng ngừa tình hình tội phạm. Các biện pháp phòng ngừa
do các cơ quan Công an, VKS, Tòa án thực hiện luôn mang tính nghiệp vụ cao nên có tác
dụng rất lớn trong việc làm hạn chế tình hình tội phạm.
Trong số các cơ quan bảo vệ pháp luật, cơ quan Công an được coi là lực lượng chủ
yếu hoạt động phòng ngừa tội phạm. Vì Công an là lực lượng nòng cốt trong việc bảo vệ
an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự xã hội. Hoạt động của cơ quan này trong phòng ngừa tội
phạm nói chung và phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc nói riêng, bao gồm: (1)
Nắm và phân tích thực trạng, diễn biến tình hình tội phạm nói chung và tình hình các tội
phạm về cờ bạc nói riêng để tham mưu cho chính quyền các cấp trong việc hoạch định
các chương trình phòng, chống tội phạm; (2) Phối hợp với các cơ quan hữu quan xây
dựng và thực hiện kế hoạch phòng, chống tội phạm, trong đó có phòng, chống các tội
phạm về cờ bạc; tổ chức hoạt động phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc trong

các lĩnh vực, phạm vi địa bàn được giao phụ trách; (3) Tiến hành các biện pháp để bảo vệ
an ninh chính trị, bảo vệ trật tự công cộng và an toàn xã hội, trực tiếp thực hiện các biện
pháp nghiệp vụ để phát hiện, khởi tố và điều tra đối với các tội phạm về cờ bạc; (4)
Hướng dẫn, tạo điều kiện cho các cơ quan, tổ chức khác và nhân dân tham gia vào các
hoạt động phòng ngừa tình hình tội phạm nói chung và tội phạm về cờ bạc nói riêng.
Đối với VKS là cơ quan có chức năng thực hành quyền công tố và kiểm sát việc
tuân theo pháp luật trong hoạt động tư pháp để bảo vệ pháp chế XHCN, bảo đảm cho
pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất. Hoạt động phòng ngừa tội phạm
của VKS luôn được đánh giá cao. Vì ngoài nhiệm vụ kiểm tra, giám sát việc tuân thủ
pháp luật quá trình xử lý những hành vi phạm tội, VKS còn có trách nhiệm làm sáng tỏ
nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm để yêu cầu các cơ quan hữu quan áp dụng biện
pháp khắc phục, ngăn ngừa hành vi phạm tội.
Vai trò của VKS trong hoạt động phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc được
thể hiện ở các nhiệm vụ sau:
Một là, thực hiện việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với những người có hành vi
phạm tội về cờ bạc, bảo đảm việc truy cứu trách nhiệm hình sự các tội phạm về cờ bạc là
13


đúng người, đúng tội, đồng thời tìm ra những nguyên nhân, điều kiện dẫn đến việc phạm
tội về cờ bạc để kiến nghị các cơ quan hữu quan áp dụng những biện pháp phòng ngừa tội
phạm.
Hai là, kiểm tra, giám sát việc tuân thủ pháp luật của các cơ quan tư pháp trong việc
khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử các tội phạm về cờ bạc và trong việc tổ chức thi hành án
đối với người phạm tội về cờ bạc.
Ba là, phối hợp với các cơ quan bảo vệ pháp luật khác thực hiện việc tuyên truyền
pháp luật về phòng, chống các tội phạm về cờ bạc và tệ nạn xã hội; xây dựng các kế
hoạch, triển khai thực hiện các chương trình phòng, chống tội phạm của quốc gia và của
địa phương; xây dựng các báo cáo thống kê tội phạm, phục vụ cho việc nghiên cứu, đánh
giá về tình hình tội phạm và định hướng cho hoạt động phòng ngừa tội phạm nói chung

và phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc nói riêng.
Đối với cơ quan Tòa án, với chức năng xét xử, vai trò của Tòa án các cấp trong hoạt
động phòng ngừa tình hình tội phạm về cờ bạc được thể hiện thông qua hoạt động xét xử
các vụ án liên quan đến tội phạm đánh bạc, tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc. Việc xét xử
đúng pháp luật, nghiêm minh, kịp thời đối với tội phạm về cờ bạc không chỉ có ý nghĩa
trừng phạt và phòng ngừa riêng đối với đối tượng phạm tội mà còn có tác dụng rất lớn
đối với việc phòng ngừa chung cho toàn xã hội. Kết quả xét xử các tội phạm về cờ bạc
cũng là cơ sở để Tòa án kiến nghị với các cơ quan hữu quan nơi để xảy ra tội phạm áp
dụng các biện pháp ngăn chặn, loại trừ nguyên nhân và điều kiện phạm tội. Đồng thời,
các phiên tòa xét xử cũng chính là một hình thức để Tòa án các cấp thực hiện việc tuyên
truyền, giáo dục pháp luật về đấu tranh, phòng chống tội phạm về cờ bạc. Bên cạnh đó,
Tòa án còn có trách nhiệm phối hợp với các cơ quan tư pháp khác trong việc xây dựng và
triển khai thực hiện các kế hoạch phòng ngừa tình hình tội phạm.
Bên cạnh các cơ quan Công an, VKS, Tòa án thì các cơ quan Tư pháp khác như: Cơ
quan Giám định tư pháp; cơ quan chuyên môn của Bộ Tư pháp; cơ quan thi hành án hình
sự… cũng có vai trò khá quan trọng trong phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc.
Cụ thể là:

14


Thông qua việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình, các cơ quan chuyên môn
của Bộ Tư pháp trực tiếp tham gia vào việc xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật,
trong đó có các văn bản pháp luật về hình sự, tố tụng hình sự, thi hành án hình sự… liên
quan đến công tác phòng, chống tội phạm về cờ bạc; nghiên cứu một cách hệ thống tình
hình tội phạm nói chung và tình hình tội phạm về cờ bạc nói riêng, góp phần đặt nền tảng
lý luận cho việc tổ chức, xây dựng các kế hoạch phòng ngừa tình hình tội phạm của các
chủ thể khác; tổ chức tuyên truyền và thực hiện các biện pháp giáo dục pháp luật để mọi
người dân đều nhận thức và có ý thức tham gia phòng ngừa tình hình tội phạm về cờ bạc.
Các cơ quan giám định tư pháp giúp cho các cơ quan tiến hành tố tụng có được

những kết luận đúng đắn, khoa học về những vấn đề, những tình tiết cần thiết liên quan
đến việc đánh giá các hành vi phạm tội về cờ bạc để phục vụ việc điều tra, truy tố, xét xử
được đúng người, đúng tội, đúng tính chất và mức độ nguy hiểm của tội phạm. Trên cơ sở
tổng kết thực tiễn, các cơ quan giám định còn có thể đề xuất những biện pháp phòng
ngừa riêng hoặc kiến nghị hoàn thiện pháp luật để công tác phòng ngừa tình hình tội
phạm về cờ bạc ngày càng đạt hiệu quả cao hơn.
Bằng việc quản lý, tổ chức các hoạt động thi hành án, cơ quan Thi hành án hình sự
cũng đóng góp tích cực vào hoạt động phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc như:
Thông qua công tác quản lý, giáo dục cải tạo đối với những người phạm tội cờ bạc, giúp
họ nhận thức rõ tội lỗi, hành vi vi phạm pháp luật, khắc phục, sửa chữa những thói quen,
hành vi của bản thân không phù hợp với chuẩn mực đạo đức xã hội, xây dựng nhận thức,
tình cảm đúng đắn, định hướng được các giá trị, chuẩn mực về đạo đức, lối sống để trở
thành những công dân có ích cho xã hội.
1.2.6. Các tổ chức xã hội, tập thể quần chúng lao động và cá nhân công dân
Các tổ chức xã hội (bao gồm các tổ chức chính trị - xả hội, tổ chức xã hội nghề
nghiệp) tham gia hoạt động phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc thông qua
những hoạt động như: Giáo dục, vận động các thành viên của tổ chức mình tự giác chấp
hành pháp luật, tuân theo các quy tắc xử sự chung và nếp sống văn hóa XHCN để hạn
chế những yếu tố tiêu cực cho tội phạm về cờ bạc phát sinh, phát triển và lây lan; kịp thời

15


phát hiện hiện tượng cờ bạc xảy ra trong nội bộ để có biện pháp xử lý, không để cho
thành viên của tổ chức mình tham gia vào hoạt động phạm tội.
Cũng như các cơ quan nhà nước trong đấu tranh phòng, chống các tội phạm về cờ
bạc, các tổ chức xã hội thực hiện việc phòng ngừa chung và phòng ngừa riêng đối với
tình hình tội phạm về cờ bạc bằng nhiều hình thức khác nhau như: Tham gia vào việc kế
hoạch hóa chương trình phòng, chống tội phạm của quốc gia; trực tiếp tham gia các hoạt
động phòng ngừa tội phạm, bảo vệ an ninh Tổ quốc, trật tự an toàn xã hội; phối hợp, giúp

đỡ các cơ quan bảo vệ pháp luật trong việc phát hiện, khởi tố, điều tra, xét xử các tội
phạm về cờ bạc; áp dụng những biện pháp phòng ngừa tội phạm được điều lệ của các tổ
chức quy định để tác động đến những người vi phạm hoặc phạm tội nhằm thuyết phục,
cảm hóa, giáo dục họ …
Các tập thể quần chúng lao động cũng đóng vai trò rất lớn trong công tác phòng
ngừa tội phạm về cờ bạc như: Phối hợp với các cơ quan nhà nước, các tổ chức xã hội để
thực hiện các biện pháp phòng ngừa chung, đồng thời trực tiếp tham gia phòng, chống tội
phạm, tệ nạn xã hội ở địa phương như tham gia tổ an ninh nhân dân, tổ dân phòng, tổ tự
quản...
Vai trò của cá nhân công dân trong phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc thể
hiện qua việc tích cực hưởng ứng các chương trình, kế hoạch phòng ngừa tội phạm, các
phong trào bảo vệ an ninh, trật tự; phát hiện và tố giác các tội phạm về cờ bạc; giúp đỡ
những người phạm tội trong việc cải tạo và tái hòa nhập cộng đồng. Đặc biệt, mỗi cá
nhân công dân có vai trò quan trọng trong việc quản lý, giáo dục các thành viên trong gia
đình không vi phạm pháp luật cũng như không mắc phải những tệ nạn xã hội hay phạm
tội về cờ bạc… Thực tiễn đã chứng minh, quần chúng luôn là chỗ dựa vững chắc của các
cơ quan chức năng trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm nói chung và phòng
ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc nói riêng. Muốn quần chúng tự giác tham gia
phòng ngừa tình hình tội phạm cần phải quan tâm chăm lo đến đời sống vật chất và tinh
thần của họ. Khi quyền lợi được chăm lo, quần chúng sẽ tích cực tham gia phòng, chống
tội phạm.

16


1.3. Các biện pháp phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc
Để phòng ngừa tình hình các tội phạm về cờ bạc đạt hiệu quả, cần phải tiến hành
đồng bộ hệ thống các biện pháp phòng ngừa, trong đó có các biện pháp phòng ngừa
chung và các biện pháp phòng ngừa riêng.
Các biện pháp phòng ngừa chung là những biện pháp phòng ngừa gắn liền với việc

giải quyết các nhiệm vụ chung của xã hội, được thực hiện trong quá trình xây dựng và
phát triển mọi mặt của đời sống xã hội nhằm thủ tiêu nguyên nhân và điều kiện phát sinh
tội phạm. Những biện pháp này gắn liền với các hoạt động của Nhà nước, của xã hội như
hoạt động phát triển kinh tế - xã hội; hoạt động tổ chức quản lý xã hội; hoạt động chính
trị, tư tưởng, văn hóa, giáo dục, hoạt động xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật…
nên được gọi tên theo lĩnh vực hoạt động đó của xã hội như: Biện pháp kinh tế - xã hội;
biện pháp chính trị - tư tưởng; biện pháp tổ chức, quản lý xã hội; biện pháp văn hóa giáo dục; biện pháp pháp luật …
Các biện pháp phòng ngừa riêng là những biện pháp mang tính đặc trưng chuyên
môn của từng ngành, từng lực lượng để tập trung phòng ngừa tình hình tội phạm nói
chung, phòng ngừa từng nhóm tội phạm cũng như phòng ngừa tội phạm cụ thể. Đây là
những biện pháp có tính chuyên môn, nghiệp vụ rõ rệt tác động vào con người cụ thể có
nguy cơ thực hiện tội phạm nhằm ngăn chặn hoạt động phạm tội của họ.
Giữa hai nhóm biện pháp phòng ngừa chung và phòng ngừa riêng luôn có mối quan
hệ tương hỗ lẫn nhau. Các biện pháp phòng ngừa chung tạo nền tảng thực tiễn cho hoạt
động phòng ngừa riêng, đồng thời tiến hành các biện pháp phòng ngừa riêng để giải
quyết tốt những vấn đề cụ thể sẽ nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa tình hình tội
phạm nói chung.
1.3.1. Các biện pháp phòng ngừa chung
- Biện pháp kinh tế - xã hội: Là các biện pháp tác động bằng kinh tế và tổ chức xã
hội để hạn chế và loại trừ nguyên nhân, điều kiện của các tội phạm về cờ bạc.
Có thể nói, một trong những nguyên nhân sâu xa làm phát sinh tội phạm nói chung
và các tội phạm về cờ bạc nói riêng là những yếu tố tiêu cực thuộc về lĩnh vực kinh tế xã hội như: Nền kinh tế kém phát triển, tình trạng thiếu việc làm, mức thu nhập thấp và
17


không ổn định, đời sống bấp bênh của một bộ phận người dân trong xã hội và khoảng
cách giàu, nghèo ngày càng lớn,… đã làm cho nhiều người tin vào vận may, rủi và mong
muốn làm giàu bằng mọi giá dẫn đến sa vào con đường phạm tội. Vì vậy, để phòng ngừa
các tội phạm về cờ bạc, trước mắt và lâu dài phải tập trung xử lý các vấn đề về kinh tế, xã
hội bằng các biện pháp tích cực như: Xây dựng những cơ chế hợp lý để phát triển kinh tế,

mở rộng sản xuất, kinh doanh; tạo thêm việc làm cho người lao động; cải cách tiền lương,
nâng cao mức sống, cải thiện điều kiện sinh hoạt, đời sống cho người dân, nhất là đối với
những hộ nghèo, những bà con ở vùng sâu, vùng xa, gặp khó khăn về kinh tế.
- Biện pháp chính trị - tư tưởng: Đây là biện pháp tác động vào ý thức, tư tưởng,
tâm lý của con người nhằm nâng cao ý thức giác ngộ chính trị, tăng cường sự hiểu biết
của người dân về tác hại của nạn cờ bạc, nâng cao ý thức về trách nhiệm công dân để họ
tự giác đấu tranh phòng, chống tội phạm về cờ bạc.
Việc tích cực sử dụng các biện pháp tuyên truyền, giáo dục ý thức chính trị, xây
dựng tư tưởng phòng, chống các hành vi phạm tội cờ bạc là rất cần thiết, vì sẽ giúp cho
mọi ngườ, trong đó có cả những đối tượng sẵn có tâm lý đam mê cờ bạc nhận thức được
những vấn đề sai trái của hành vi cờ bạc mà ngăn ngừa được những hành vi lệch chuẩn,
không đi vào con đường phạm tội.
- Biện pháp tổ chức – quản lý xã hội: Yêu cầu của tổ chức và quản lý xã hội là
không để tạo ra sơ hở hay những điều kiện thuận lợi cho việc hình thành ý thức, động cơ
phạm tội; khắc phục tình trạng quản lý lỏng lẻo hoặc không quản lý tạo điều kiện cho tội
phạm nảy sinh. Thế nhưng hiện nay, công tác quản lý nhà nước ở nước ta còn bộc lộ
nhiều thiếu sót, bất cập, đó là những sơ hở trong hoạt động quản lý kinh tế và trong công
tác quản lý xã hội như: Quản lý địa bàn, quản lý tệ nạn xã hội, quản lý con người, quản lý
các loại hình kinh doanh dịch vụ, các nhà hàng, khách sạn, tụ điểm vui chơi giải trí… trên
nhiều địa bàn còn bị buông lỏng, kỷ cương, trật tự xã hội còn bị xem nhẹ. Ở một số nơi,
chính quyền địa phương còn có tư tưởng hữu khuynh, né tránh, chưa thật sự quan tâm
đến công tác đấu tranh phòng, chống tệ nạn xã hội và tội phạm về cờ bạc, thậm chí một
số cán bộ thoái hóa biến chất còn đứng ra bảo kê, tiếp tay cho tội phạm hoạt động. Việc
xử lý những hành vi phạm tội đánh bạc, tổ chức đánh bạc của các cơ quan bảo vệ pháp
18


luật có lúc, có việc còn chưa nghiêm, chưa kịp thời và triệt để... Những yếu tố tiêu cực
này là những nhân tố thuận lợi để tội phạm về cờ bạc tồn tại và phát triển. Chính vì vậy,
cần phải khắc phục ngay những yếu kém trong tổ chức và quản lý xã hội thông qua các

biện pháp như: Đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức,
viên chức ở những cơ quan, đơn vị hoạt động kém hiệu quả; khắc phục tình trạng bố trí
cán bộ quản lý bị hạn chế về năng lực, trình độ chuyên môn, yếu kém về phẩm chất đạo
đức trong các cơ quan nhà nước; gấp rút đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng những cán bộ có
kiến thức và có kinh nghiệm về quản lý kinh tế, quản lý xã hội; tăng cường công tác quản
lý tài sản, quản lý con người; đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng,
hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương; tăng cường
công tác phối hợp, phát huy sức mạnh tổng hợp của các cơ quan chức năng trong việc
phát hiện, xử lý các vụ phạm tội về cờ bạc nhằm nâng cao hiệu quả đấu tranh, phòng
chống loại tội phạm này.
- Biện pháp văn hóa - giáo dục: Thực tiễn đã chứng minh, văn hóa và trình độ học
vấn có ảnh hưởng rất lớn đến sự hình thành hành vi phạm tội về cờ bạc. Một bộ phận
người dân, đặc biệt là tầng lớp thanh, thiếu niên do bị ảnh hưởng tiêu cực của tư tưởng
văn hóa phong kiến hoặc văn hóa ngoại lai cộng với trình độ học vấn thấp hoặc thiếu sự
quan tâm, giáo dục của gia đình, nhà trường nên đã hình thành tư tưởng thích hưởng thụ,
lối sống thực dụng, từ đó dẫn đến những hành vi lệch chuẩn và sa vào tệ nạn xã hội, trong
đó có tệ nạn cờ bạc. Do đó, để phòng ngừa tội phạm về cờ bạc cần không ngừng nâng cao
trình độ văn hóa cho người dân. Thu hút người dân vào các hoạt động văn hóa, vui chơi
giải trí bổ ích, lành mạnh. Đảm bảo phổ cập trình độ học vấn cho người dân ở mức cao
nhất có thể để họ có đủ kiến thức, hiểu biết đúng đắn về các giá trị cốt lõi của đời sống
vật chất, văn hóa và tinh thần. Chú trọng đưa vào các chương trình học tập của học sinh,
sinh viên những nội dung giáo dục về giá trị văn hóa, đạo đức, lối sống, ý thức tuân thủ
pháp luật… Các đoàn thể, tổ chức xã hội cần tổ chức nhiều hình thức khác nhau để tuyên
truyền, giáo dục các kiến thức về các tệ nạn xã hội, trong đó có tệ nạn về cờ bạc, vận
động các thành viên trong tổ chức mình cam kết không tham gia các tệ nạn xã hội nói
chung và tệ nạn về cờ bạc nói riêng.
19