Bs. Cao Thiên Tượng
Tổng quan
Tăng đậm độ bể nền trên và khoang dưới nhện CT
là một dấu hiệu đặc trưng của xuất huyết dưới
nhện cấp
Ngoài chấn thương sọ não, xuất huyết dưới nhện
cần được chụp mạch để loại trừ các tổn thương
mạch máu
Ghi nhận các đặc điểm X quang của giả xuất
huyết dưới nhện trên CT để tránh làm xét nghiệm
không cần thiết và điều trị trễ.
Các trường hợp giả xuất huyết
dưới
nhện
Phù não lan tỏa
Viêm màng não
Nhồi máu não
Máu tụ dưới màng cứng
Rò thuốc cản quang tĩnh mạch vào khoang dưới
nhện
Trạng thái động kinh
Giảm áp lực nội sọ.
Tiêm thuốc cản quang vào trong màng cứng
Đa hồng cầu
Phù não lan tỏa
Vỏ não ép vào khoang dịch não tủy làm tĩnh mạch
xung huyết
Đậm độ mô tăng lên trong các rãnh nãotăng đậm
độ trên CT
Giảm đậm độ nhu mô não do phù làm tăng tương
phản giữa nhu mô và bể não.
Giả xuất huyết dưới nhện 29-33HU
Xuất huyết dưới nhện 60-70HU
Curtis A. Given et al, AJNR 2003 24: 254-25
Hung Youl Seok and Mi-Yeon Eun, Pseudo-subarachnoid hemorrhage demonstra
by T2*-weighted gradient echo MRI, Acta Neurol. Belg., 2011, 111, 163-164
Viêm màng não
Viêm màng não nhiễm trùng, đặc biệt là viêm màng não
lao gây tăng đậm độ bể nền
Rò các chất giàu protein do tổn thương hàng rào máu
não và mủ trong khoang nhện có thể gây tăng đậm độ
Lâm sàng, XN dịch não tủy và tăng quang bể nền sau
tiêm giúp chẩn đoán
Nhồi máu não
Nhồi máu não lớn
hoặc bán cầu tiểu
não, có thể có phù
não, hiệu ứng choán
chỗ và xóa bể, có
thể có giả XHDN.
Máu tụ dưới màng cứng
Thoát mạch thuốc cản quang
Độc tính thần kinh do thuốc cản quang có lẽ liên
quan với tính chất hóa học hoặc ionic và tăng thẩm
thấu, tính hòa tan lipid và độ nhớt.
Thoát thuốc cản quang vào não là một biến chứng
ít gặp của chụp mạch và kèm theo mù vỏ thoáng
qua, lú lẫn, quên, động kinh hoặc khiếm khuyết
thần kinh
Ngoài chụp mạch, thủ thuật can thiệp tạo shunt
cửa chủ trong gan xuyên tỉnh mạch cảnh (TIPS) có
thể gây giả xuất huyết dưới nhện
Phần lớn bệnh nhân phục hồi, không để lại khiếm
khuyết tk. CT theo dõi trở về bình thường
Khám lâm sàng, hình ảnh theo dõi có thể giúp
chẩn đoán phân biệt.
Bn có
cơn động
kinh sau
thủ thuật
tạo shunt
cữa chủ
trong gan
xuyên
tĩnh
mạch
cảnh
3 ngày
sau
Hạ áp lực nội sọ tự phát
Đau đầu tư thế đứng, áp lực dịch não tủy thấp
Dấu hiệu MRI: bắt thuốc dày màng cứng, tụt não, lớn
tuyến yên và tụ dịch dưới màng cứng
Tăng đậm độ dọc theo bể nền và rãnh sylvien do tụt não.
Wouter I. Schievink et al., NEUROLOGY 2005;65:135–137
Wouter I. Schievink et al., NEUROLOGY 2005;65:135–137
Wouter I. Schievink et al., NEUROLOGY 2005;65:135–137
Sau chụp tủy đồ (myelography)
Giống xuất huyết dưới nhện về triệu chứng đau đầu và CT
Tiêm thuốc cản quang vào màng cứngphân bố và được hấp
thu từ khoang dưới nhên hai bán cầu sau vài ngày
Đa hồng cầu
Có thể giống tăng quang nội mạch và xuất huyết
dưới nhện trên CT không cản quang do tăng số
lượng hồng cầu trong tuần hoàn
Hình ảnh đặc trưng là tăng đậm độ đối xứng, lan
tỏa, liên uan đến mạch máu não gồm vòng Willis,
xoang màng cứng và các mạch máu khác trong
khoang dưới nhện
Nồng độ hemoglobin và hematocrit giúp chẩn
đoán tăng đậm đô mạch máu trên CT
Chẩn đoán đa hồng cầu khi nồng độ Hct > 55%
trong 85% trường hợp
Kết luận
Hiểu biết các biểu hiện khác nhau của giả XHDN
là cần thiết để tư vấn và điều trị cho bệnh nhân.
Các bác sĩ X quang cần phải biết hình ảnh giống
xuất huyết dưới nhện này để tránh nhầm lẫn
Tài liệu tham khảo
Chun-Yu Lin et al., Pseudo-Subarachnoid
hemorrhage: A Potential Imaging Pitfall, Canadian
Association of Radiologists Journal Volume 65, Issue
3, August 2014, Pages 225–231
Hung Youl Seok and Mi-Yeon Eun, Pseudosubarachnoid hemorrhage demonstrated by T2*weighted gradient echo MRI, Acta Neurol. Belg.,
2011, 111, 163-164
Curtis A. Given et al, Pseudo-Subarachnoid
Hemorrhage: A Potential Imaging Pitfall Associated
with Diffuse Cerebral Edema, AJNR 2003 24: 254-25
Wouter I. Schievink et al., Pseudo-subarachnoid
hemorrhage: A CT-finding in spontaneous intracranial
hypotension, NEUROLOGY 2005;65:135–137