Quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng TMCP đại chúng việt nam CN HCM

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM

---------------------------

NGUYỄN THỊ KIỀU OANH

QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI
NGÂN HÀNG TMCP ĐẠI CHÚNG VIỆT NAM
CHI NHÁNH HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Quản Trị Kinh Doanh
Mã số ngành: 60340102

TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 9 năm 2017


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM

---------------------------

NGUYỄN THỊ KIỀU OANH

QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI
NGÂN HÀNG TMCP ĐẠI CHÚNG VIỆT NAM
CHI NHÁNH HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Quản Trị Kinh Doanh
Mã số ngành: 60340102

CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. Ngô Quang Huân

TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 9 năm 2017


CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM

Cán bộ hướng dẫn khoa học: TS. Ngô Quang Huân

Luận văn Thạc sĩ được bảo vệ tại Trường Đại học Công nghệ TP. HCM
ngày 22 tháng 09 năm 2017
Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm:
(Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị của Hội đồng chấm bảo vệ Luận văn Thạc sĩ)

TT
1
2
3
4
5

Họ và tên
GS TS Võ Thanh Thu
TS Mai Thanh Loan
TS Phạm Thị Hà
PGS TS Nguyễn Thuấn
TS Phạm Phi Yên

Chức danh Hội đồng

Chủ tịch
Phản biện 1
Phản biện 2
Ủy viên
Ủy viên, Thư ký

Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận sau khi Luận văn đã được
sửa chữa (nếu có).
Chủ tịch Hội đồng đánh giá LV


TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCM
PHÒNG QLKH – ĐTSĐH

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
TP. HCM, ngày 31 tháng 08 năm
2017

NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ
Họ tên học viên: Nguyễn Thị Kiều Oanh

Giới tính: Nữ

Ngày, tháng, năm sinh: 22/10 /1989

Nơi sinh: Bình Thuận

Chuyên ngành: Quản Trị Kinh Doanh

MSHV: 1441820152

I- Tên đề tài:
Quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam
Chi nhánh Hồ Chí Minh
II- Nhiệm vụ và nội dung: gồm 3 chương
Chương 1: Cơ sở lý luận chung về Rủi ro tín dụng và Quản trị rủi ro tín dụng
Chương 2: Thực trạng Quản trị rủi ro tín dụng tại NH TMCP Đại Chúng Việt
Nam CN Hồ Chí Minh
Chương 3: Một số giải pháp nâng cao Quản trị rủi ro tín dụng tại NH TMCP Đại
Chúng Việt Nam CN Hồ Chí Minh
III- Ngày giao nhiệm vụ: 23/01/2017
IV- Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 31/08/2017
V- Cán bộ hướng dẫn: TS Ngô Quang Huân
CÁN BỘ HƯỚNG DẪN
(Họ tên và chữ ký)

KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH
(Họ tên và chữ ký)


i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu,
kết quả nêu trong Luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất
kỳ công trình nào khác.
Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này
đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã được chỉ rõ nguồn
gốc.

Học viên thực hiện Luận văn

Nguyễn Thị Kiều Oanh


ii

LỜI CÁM ƠN
Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành sâu sắc tới các giảng viên, các nhà
khoa học đã trang bị cho tác giả những kiến thức quý báu trong quá trình đào tạo tại
trường Đại học Công Nghệ TP HCM.
Đặc biệt, tác giả xin được chân thành cảm ơn TS Ngô Quang Huân,
người đã giúp đỡ tác giả rất tận tâm trong quá trình thực hiện luận văn này.
Tác giả cũng xin chân thành cảm ơn lãnh đạo và các anh/chị đồng nghiệp của
các Phòng Quản lý tín dụng, Phòng Khách hàng cá nhân, Phòng Khách hàng doanh
nghiệp, Phòng Tái Thẩm Định và Phòng Xử Lý Nợ …của Ngân hàng TMCP Đại
Chúng Việt Nam Chi nhánh Hồ Chí Minh đã tận tình giúp đỡ, chỉ dẫn, cung
cấp tài liệu để giúp tác giả hoàn thành luận văn này.
Tác giả cũng xin gửi lời cảm ơn của mình đến bạn bè và người thân đã ủng hộ,
động viên và tạo điều kiện tốt nhất để tác giả có thể tập trung hoàn thành luận văn
này.
TP Hồ Chí Minh, ngày 31tháng 08 năm 2017
Học viên

Nguyễn Thị Kiều Oanh


iii

TÓM TẮT

Một trong những đặc điểm nổi bật của nền kinh tế thế giới trong những
thập niên gần đây là sự phát triển rầm rộ và sôi động trong lĩnh vực tài chính và
ngân hàng. Có thể thấy rằng phấn đấu cho một nền tài chính – ngân hàng ngày
càng hưng thịnh hiện đang thu hút nhiều sự quan tâm chú ý cũng như trí tuệ và tri
thức của nhân loại. Cùng hoà nhịp với xu thế của thế giới cũng như những
chuyển biến tích cực của đất nước, hệ thống ngân hàng Việt Nam trong thời gian
qua đã có những sự thay đổi đáng kể về cấu trúc, quy mô và về sự đa dạng hoá
các loại hình tổ chức. Hệ thống ngân hàng thương mại được kỳ vọng là sẽ tiếp
tục phát huy vai trò trong việc khơi thông những dòng chảy về vốn, đầu tư và các
dịch vụ tài chính để phục vụ tăng trưởng kinh tế ở mức cao và bền vững.
Tuy nhiên, hoạt động kinh doanh ngân hàng cũng phải đối mặt với nhiều
rủi ro trong quá trình hoạt động. Và một trong những rủi ro quan trọng nhất và có
tác động lớn nhất đến hoạt động ngân hàng là rủi ro tín dụng. Rủi ro tín dụng có
ý nghĩa sống còn đối với ngân hàng cũng như sự ổn định của cả nền kinh tế, đặc
biệt trong hoàn cảnh Việt Nam hiện nay, các tổ chức tín dụng về cơ bản vẫn đang
ở giai đoạn đầu của quá trình thực hiện các chính sách tín dụng chặt chẽ và các
thông lệ tín dụng tốt nhất.
Đề tài nghiên cứu dựa trên thực trạng hoạt động tín dụng và quản trị rủi ro
tín dụng tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam, điển hình và có tổng quy
mô dư nợ chiếm tỉ trọng cao của Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam chi
nhánh Hồ Chí Minh nói riêng và theo nhóm quy mô ngân hàng của Ngân hàng
TMCP Đại Chúng Việt Nam nói chung. Tác giả phân tích thực trạng kết hợp các
nghiên cứu, lý luận, tư duy của nhiều nhà nghiên cứu, chuyên gia ngân hàng
cũng như kinh nghiệm bản thân, đồng nghiệp trong quá trình tham gia trong lĩnh
vực ngân hàng để đưa ra các ý kiến, nhận định, giải pháp, nhằm tuân thủ các
chuẩn mực trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng nói chung và hoạt động tín
dụng nói riêng.


iv

Qua việc nghiên cứu thực trạng quản trị rủi ro tín dụng và đề xuất các giải
pháp tăng cường quản trị rủi ro tín dụng của NH TMCP Đại Chúng VN CN
HCM, tác giả mong muốn những nội dung nghiên cứu và đề xuất kiến nghị sẽ
giúp ích cho việc góp phần nâng cao hiệu quả và an toàn trong hoạt động tín
dụng của Ngân hàng hiện nay và trong thời gian tới.


v

ABSTRACT
One of the features of the world economy in recent decades is the
thriving and vibrant in the fields of finance and banking. It was found that
striving for a financial background - flourishing banks are now attracting a lot of
attention and wisdom and knowledge of humanity. The same rhythm with the
trend of the world as well as the positive changes of the country, Vietnam 's
banking system in recent years there have been significant changes in the
structure, size and diversity of the types of organizations. Commercial banking
system is expected to continue to promote the widening role in the flow of
capital, investment and financial services to serve economic growth and
sustainable high.
However, banking operations are not facing as multiple risks during
operation. And one of the most important risk những and has the greatest impact
to banking is credit risk. Credit risk is vital as well as banks Against the stability
of the entire economy, especially in the context of Vietnam today , the credit
institutions basically vẫn are in the early stages of too the thực the tight credit
policy and credit all the information best practices .
Research projects based on the current status of credit operations and
credit risk management in Vietnam Public Joint Stock Commercial Bank branch
Ho Chi Minh, typical and has a total size of outstanding loans account for high

proportion Vietnam Public Joint Stock Commercial Bank particular and the
banking group's scale general Vietnam Public Joint Stock Commercial Bank.
The author combines situational analysis research, reasoning, thinking of many
researchers, bankers as well as his own experience, his colleagues in the
participatory process in the banking sector to make reviews, comments and
solutions, in order to comply with the standards in the business of banking in
general and in particular credit operations.
Through the study of the current status of credit risk management and
propose measures to enhance credit risk management of Vietnam Public Joint


vi

Stock Commercial Bank branch Ho Chi Minh, the author wishes the research
content and recommendations will help contribute to improving the efficiency
and safety of operations of the bank credit now and in the future.


vii

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................i
LỜI CÁM ƠN......................................................................................................... ii
TÓM TẮT ............................................................................................................. iii
ABSTRACT ............................................................................................................v
MỤC LỤC ............................................................................................................ vii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT....................................................................... xii
DANH MỤC CÁC BẢNG ................................................................................. xiii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ, HÌNH .............................................................xiv
MỞ ĐẦU ................................................................................................................1

1 Lý do chọn đề tài ..................................................................................................1
2 Mục tiêu nghiên cứu .............................................................................................1
3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................2
4 Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................2
5 Kết cấu của luận văn .............................................................................................3
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ RỦI RO TÍN DỤNG VÀ QUẢN
TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG .......................................................................................5
1.1Những vấn đề cơ bản về tín dụng ..................................................................5
1.1.1Khái niệm về tín dụng .............................................................................5
1.1.2Bản chất tín dụng .....................................................................................5
1.1.3Vai trò tín dụng........................................................................................6
1.1.4Phân loại tín dụng ....................................................................................7
1.1.4.1Dựa vào mục đích cho vay ...............................................................7
1.1.4.2Dựa vào thời hạn cho vay .................................................................7
1.1.4.3Dựa vào phương thức cho vay ..........................................................8
1.1.4.4Dựa vào xuất xứ tín dụng .................................................................8
1.2Rủi ro tín dụng ...............................................................................................9
1.2.1Các khái niệm về rủi ro tín dụng .............................................................9
1.2.2Phân loại rủi ro tín dụng ........................................................................10
1.2.3Đặc điểm của rủi ro tín dụng .................................................................11


viii

1.2.4Nguyên nhân rủi ro tín dụng..................................................................12
1.2.4.1Nguyên nhân từ phía Khách hàng ..................................................12
1.2.4.2Nguyên nhân từ phía Ngân hàng ....................................................14
1.2.4.3Các nguyên nhân từ môi trường bên ngoài.....................................15
1.3Quản trị rủi ro tín dụng ................................................................................16
1.3.1 Các khái niệm về quản trị rủi ro tín dụng .........................................16

1.3.2Các nguyên tắc Basel II về quản trị rủi ro tín dụng...............................17
1.3.3Quy trình quản trị rủi ro tín dụng ..........................................................18
1.3.3.1Nhận biết rủi ro: ..............................................................................18
1.3.3.2Đo lường rủi ro ...............................................................................18
1.3.3.3Quản lý rủi ro ..................................................................................19
1.3.3.4Kiểm soát và xử lý rủi ro ................................................................19
1.3.4Đo lường rủi ro tín dụng ........................................................................20
1.3.4.1Mô hình định tính về rủi ro tín dụng – Mô hình 6C .......................21
1.3.4.2Các mô hình lượng hoá rủi ro tín dụng...........................................21
1.3.5Các chỉ tiêu phản ánh rủi ro tín dụng ....................................................24
1.4Vận dụng và xây dựng mô hình quản trị rủi ro tín dụng tại Việt Nam. .......25
1.5Kinh nghiệm quản trị rủi ro tín dụng một số Ngân hàng thương mại Việt
Nam ...................................................................................................................27
TÓM TẮT CHƯƠNG 1 .......................................................................................31
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NH TMCP
ĐẠI CHÚNG VIỆT NAM CN HCM ...................................................................32
2.1Giới thiệu về NH TMCP Đại Chúng Việt Nam CN HCM ..........................32
2.1.1Quá trính hình thành về NH TMCP Đại Chúng Việt Nam CN HCM ..32
2.1.2Quá trình phát triển về NH TMCP Đại Chúng Việt Nam CN HCM ....34
2.1.3Các ngành nghề kinh doanh tại NH TMCP Đại Chúng VN CN HCM.37
2.1.4Định hướng phát triển ...........................................................................38
2.1.5Kết quả hoạt động kinh doanh ...............................................................39
2.1.5.1Nguồn vốn ......................................................................................39
2.1.5.2Tín dụng ..........................................................................................40


ix

2.1.5.3Đầu tư .............................................................................................40
2.1.5.4Dịch vụ............................................................................................40

2.2Thực trạng hoạt động kinh doanh tại NH TMCP Đại Chúng VN ...............41
2.2.1Hoạt động huy động và kinh doanh vốn ...............................................41
2.2.2Hoạt động tín dụng ................................................................................44
2.3Thực trạng rủi ro tín dụng tại NH TMCP Đại Chúng VN ...........................46
2.3.1Tình hình dư nợ: ....................................................................................48
2.3.1.1Hoạt động tín dụng chung của PVcombank ...................................48
2.3.1.2Hoạt động tín dụng khách hàng cá nhân(KHCN) ..........................49
2.3.1.3Hoạt động tín dụng đối với khách hàng doanh nghiệp vừa và nhỏ
(SME) ........................................................................................................51
2.3.1.4Hoạt động tín dụng đối với khách hàng doanh nghiệp lớn
(KHDNL) ...................................................................................................52
2.3.2 Tình hình chất lượng tín dụng ..............................................................54
2.3.2.1. Nợ quá hạn: ...................................................................................55
2.3.2.2. Phân loại nợ: .................................................................................56
2.4Nguyên nhân phát sinh rủi ro tín dụng .........................................................58
2.4.1Kết quả điều tra khảo sát các nguyên nhân phát sinh rủi ro tín dụng ...58
2.4.2Nguyên nhân khách quan ......................................................................61
2.4.3Nguyên nhân về phía khách hàng .........................................................63
2.4.4Nguyên nhân về phía Ngân hàng ..........................................................63
2.5Thực trạng quản trị rủi ro tín dụng tại NH TMCP Đại Chúng VN ..............65
2.5.1Các nguyên tắc Basel II về quản trị rủi ro tín dụng...............................65
2.5.1.1Cơ cấu danh mục tín dụng ..............................................................65
2.5.1.2Xây dựng hệ thống văn bản, quy chế, quy trình, thủ tục cấp tín
dụng ...........................................................................................................67
2.5.1.3Cơ cấu tổ chức hoạt động tín dụng và quản lý rủi ro tín dụng .......68
2.5.1.4 Cơ chế quản lý và trách nhiệm của các cấp trong việc quản lý rủi ro
tín dụng ......................................................................................................69
2.5.2Quy trình rủi ro tín dụng........................................................................70

x

2.5.3Mô hình quản trị rủi ro tín dụng tại NH TMCP Đại Chúng VN ...........72
2.5.4 . Đánh giá rủi ro tín dụng tại NH TMCP Đại Chúng VN qua các chỉ tiêu
đo lường .........................................................................................................73
2.5.4.1Nhận biết rủi ro tín dụng tại PVcomBank ......................................73
2.5.4.2Đo lường rủi ro tín dụng tại PVcomBank ......................................74
2.5.4.3Quản lý rủi ro tín dụng tại PVcomBank .........................................75
2.5.4.4Kiểm tra, giám sát, phòng ngừa rủi ro tín dụng tại PVcomBank ...76
2.6.Những hạn chế của hoạt động quản trị rủi ro tín dụng tại NH TMCP Đại
Chúng VN CN HCM .........................................................................................77
2.7.Kinh nghiệm quản trị rủi ro tín dụng của NH TMCP Đại Chúng VN CN
HCM so với các NHTM Việt Nam ...................................................................80
TÓM TẮT CHƯƠNG 2 .......................................................................................85
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN
DỤNG TẠI NH TMCP ĐẠI CHÚNG VN ..........................................................86
3.1Dự báo tình hình rủi ro tín dụng trong hoạt động kinh doanh của Ngân hàng
TMCP Đại Chúng Việt Nam trong thời gian tới...............................................86
3.2Định hướng, mục tiêu hoạt động kinh doanh của NH TMCP Đại Chúng VN
từ năm 2015-2020 .............................................................................................87
3.3Những giải pháp nhằm nâng cao quản trị rủi ro tín dụng của NH TMCP Đại
Chúng VN .........................................................................................................88
3.3.1Nâng cao chất lượng tín dụng tại NH TMCP Đại Chúng VN ..............88
3.3.1.1Đối với hoạt động huy động vốn ....................................................88
3.3.1.2Đối với hoạt động cho vay..............................................................89
3.3.2Giải pháp giảm thiểu rủi ro tín dụng tại PVcomBank ...........................91
3.3.2.1Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ tín dụng ................................91
3.3.2.2Nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra nội bộ ..................................92
3.3.2.3Củng cố và hoàn thiện hệ thống thông tin tín dụng ........................92
3.3.2.4Hoàn thiện quy trình cho vay của ngân hàng .................................93

3.3.2.5Giải pháp về giám sát và kiểm soát rủi ro ......................................98
3.3.2.6Biện pháp giải quyết nợ có vấn đề và nợ quá hạn ..........................99


xi

3.3.2.7Sử dụng các nghiệp vụ phái sinh tín dụng để phòng ngừa rủi ro .100
3.4Một số kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước và chính phủ .........................103
3.4.1Kiến nghị Ngân hàng Nhà nước ..........................................................103
3.4.2Kiến nghị với Chính phủ .....................................................................104
TÓM TẮT CHƯƠNG 3 .....................................................................................106
KẾT LUẬN.........................................................................................................107
TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................108


xii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

CBTD

: Cán bộ tín dụng

CN

: Chi nhánh

CDS

: Nghiệp vụ hoán đổi tín dụng

NHNN

: Ngân hàng Nhà nước

NHTM

: Ngân hàng thương mại

NH TMCP

: Ngân hàng thương mại cổ phần

RRTD

: rủi ro tín dụng

TCTD

: tổ chức tín dụng

TSĐB

: tài sản đảm bảo

KH

: khách hàng

KHCN

: khách hàng cá nhân

KHDN

: khách hàng doanh nghiệp

KHDNL

: khách hàng doanh nghiệp lớn

DN

: doanh nghiệp

PVcombank, PVCB

: Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam

ACB

: Ngân hàng TMCP Á Châu

VCB

: Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam

BIDV

: Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam

HDBank

: Ngân hàng TMCP Phát triển thành phố HCM

VIB

: Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam


xiii

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1 kết quả hoạt động kinh doanh PVcombank ...........................................39
Bảng 2.2: Bảng tình hình huy động vốn của PVcomBank ...................................42
Bảng 2.3: Bảng kết quả hoạt động tín dụng của PVcombank ..............................46
Bảng 2.4: Tình hình dư nợ tín dụng của PVcombank ..........................................48
Bảng 2.5: Tình hình chất lượng tín dụng của PVcombank ..................................55
Bảng 2.6: Tình hình phân loại nợ vay của PVcombank .......................................57
Bảng 2.7: Khảo sát 3 mức độ thâm niên ...............................................................58
Bảng 2.8: Khảo sát 3 mức độ chuyên môn ...........................................................59
Bảng 2.9: Khảo sát 3 chỉ tiêu quy mô tín dụng ....................................................60


xiv

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ, HÌNH
Hình 1.1: Phân loại rủi ro tín dụng .......................................................................10
Hình 2.1: Cơ cấu tổ chức ......................................................................................37
Hình 2.2 : Dư nợ tín dụng của PVcombank năm 2013-2015 ...............................52

1

MỞ ĐẦU
1 Lý do chọn đề tài
Trong những năm qua với nền kinh tế đạt được một số kết quả khả quan và
vĩ mô tiếp tục duy trì sự ổn định. Đối với hoạt động ngân hàng, năm qua chứng
kiến nhiều cung bậc cảm xúc khi quá trình tái cấu trúc ngành tiếp tục diễn ra, tuy
nhiên hoạt động ngân hàng dù còn nhiều khó khăn nhưng vẫn đảm bảo mức độ ổn
định và niềm tin vào hệ thống. Ngân hàng thương mại là tổ chức tín dụng thể hiện
nhiệm vụ cơ bản nhất của ngân hàng đó là huy động vốn và cho vay vốn.
Hoạt động tín dụng là hoạt động kinh doanh chính, cơ bản mang lại phần lớn
lợi nhuận cho ngân hàng. Các quy luật kinh tế đã chứng minh - Lợi nhuận càng cao
thì rủi ro càng lớn, mối quan hệ giữa lợi nhuận và rủi ro là mối quan hệ tỷ lệ thuận.
Quản trị rủi ro tín dụng là một quá trình Ngân hàng tác động đến hoạt động
tín dụng thông qua bộ máy với các công cụ thích hợp để phòng ngừa, cảnh báo,
đưa ra các biện pháp cần thiết để hạn chế đến mức tối đa tổn thất do việc không thu
hồi được nợ. Để phát triển ổn định, hạn chế rủi ro luôn là mối quan tâm hàng đầu
của các nhà ngân hàng.Vì vậy, hoàn thiện chính sách quản trị rủi ro là giảm thiểu
rủi ro tín dụng, nâng cao hiệu quả hoạt động của ngân hàng.
Trong bối cảnh này, Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam CN HCM
(PVcombank HCM) là một trong các ngân hàng TMCP đang dần khẳng định vị trí
của mình trong ngành ngân hàng. Tuy nhiên, chịu tác động chung của nền kinh tế
thế giới và của Việt Nam, tình hình nợ quá hạn của Ngân hàng trong những năm
qua liên tục tăng và có nhiều dấu hiệu ảnh hưởng đến hoạt động của ngân hàng.
Thực tiễn trên đã thúc đẩy tác giả chọn đề tài: “Quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân
hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam CN HCM” để có cơ hội được nghiên cứu kĩ
hơn công tác quản trị rủi ro của ngân hàng này.
2 Mục tiêu nghiên cứu

Hoàn thiện quản trị rủi ro tín dụng tại NH TMCP Đại Chúng CN HCM dựa
trên cơ sở lý luận về hoạt động tín dụng, rủi ro tín dụng và cách quản trị rủi ro tín
dụng và phân tích thực trạng rủi ro của hoạt động tín dụng của NH TMCP Đại


2
Chúng CN HCM để chỉ rõ kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân. Thông qua
việc nghiên cứu các số liệu, tài liệu thu thập được, phân tích và rút ra nhận xét.
Trên cơ sở phân tích thực trạng trên, định hướng công tác quản trị rủi rủi ro
trong thời gian tới và mạnh dạn đưa ra một số giải pháp về tăng cường quản trị rủi
ro tín dụng cho NH TMCP Đại Chúng CN HCM
Phân tích tình hình hoạt động kinh doanh và hoạt động quản trị rủi ro tín
dụng tại NH TMCP Đại Chúng CN HCM nhằm làm sáng tỏ một số vấn đề cơ bản
về cơ sở lý luận trong quản trị rủi ro tín dụng ngân hàng thương mại, từ đó tìm ra
nguyên nhân gậy nên rủi ro tín dụng và những mặt hạn chế của công tác quản trị rủi
ro tín dụng trong thời gian qua của ngân hàng. Qua đó, đề xuất các giải pháp nhằm
nâng cao hiệu quả công tác quản trị rủi ro tín dụng để áp dụng vào thực tiễn của
Ngân hàng.
3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: vấn đề rủi ro và quản trị rủi ro tín dụng tại NH TMCP
Đại Chúng CN HCM
Phạm vi nghiên cứu: nghiên cứu về vấn đề quản trị rủi ro tín dụng tại NH
TMCP Đại Chúng CN HCM và số liệu thu thập từ năm 2013 -2015
4 Phương pháp nghiên cứu
Để hoàn thành luận văn trên theo phương pháp chính là phương pháp định
tính, trong đó các kỹ thuật chính là phỏng vấn chuyên gia, thảo luận nhóm và phân
tích tình huống. Tuy nhiên cũng nên tiến hành thiết kết thêm các bải khảo sát để bổ
sung số liệu khi số liệu thứ cấp không đầy đủ. Qua đó có những phương pháp sau:
Phương pháp thu thập số liệu gồm thu thập số liệu thứ cấp và Thu thập số
liệu sơ cấp. Thu thập số liệu thứ cấp: tài liệu thu thập từ các số liệu thống kê trên

các báo cáo thường niên của phòng kế toán tài chính thuộc NH TMCP Đại Chúng
CN HCM. Ngoài ra, thu thập nguồn tài liệu, số liệu đã được công bố qua sách, báo
chí, trên phương tiện thông tin đại chúng, trên các webside, các đề tài, các báo cáo
khoa học, các công trình nghiên cứu.
Thu thập số liệu sơ cấp: thu thập thông tin qua việc tham vấn một số ban
lãnh đạo ngân hàng, chuyên gia phê duyệt tín dụng, các chuyên viên phụ trách bộ


3
phận tín dụng, các nhân viên ở các phòng ban khác. Các thông tin về tình hình tín
dụng, những vấn đề về rủi ro tín dụng, những biểu hiện thông tin bất cân xứng trong
rủi ro tín dụng ngân hàng và nhiều thông tin khác theo những nội dung nghiên cứu
đã được xác định để đánh giá và đưa ra các giảp pháp hữu hiệu nhất trong quá trình
quản trị rủi ro tín dụng tại NH TMCP Đại Chúng CN HCM
Phương pháp tính toán số liệu: xử lý, tính toán, so sánh, phân tích sự biến
động của số liệu thống kê theo thời gian: sàng lọc số liệu thu thập được theo yêu
cầu nghiên cứu của đề tài sau đó tiến hành tính toán, vẽ đồ thị và phân tích số liệu
của phần mềm Excel.
Phương pháp phân tích gồm: phương pháp thống kê mô tả, phương pháp so
sánh và phương pháp dự báo. Phương pháp thống kê mô tả: dùng để mô tả những
đặc tính cơ bản của tài liệu, dữ liệu hiện thu thập được trong quá trình nghiên cứu
để phân tích đánh giá kết quả hoạt động tín dụng, năng lực quản trị rủi ro tín dụng
tại ngân hàng NH TMCP Đại Chúng CN HCM.
Phương pháp so sánh: trên cơ sở so sánh để tiến hành phân tích qua các thời
điểm, thời kỳ khác nhau về tình hình huy động vốn và sử dụng vốn để đánh giá hiệu
quả sử dụng vốn và so sánh giữa các hình thức tín dụng, giữa các nhóm nợ, so sánh
nợ xấu và nợ quá hạn; so sánh dư nợ cho vay giữa các đối tượng vay… để thấy sự
biến động của chúng theo thời gian từ đó nhận diện được rủi ro, chỉ ra nguyên nhân
của chúng và đưa ra cách khắc phục.
Phương pháp dự báo: qua quá trình nghiên cứu thực trạng hoạt động tín dụng

và quản trị rủi ro tín dụng cùng với kinh nghiệm, bằng sự suy diễn để từ đó dự tính,
dự báo kết quả hoạt động kinh doanh tín dụng, những khoản vay đang đối mặt với
rủi ro và dự đoán những khoản vay tiềm ẩn rủi ro, cảnh báo những dấu hiệu làm
giảm năng lực quản trị rủi ro tín dụng.
5 Kết cấu của luận văn
Với mục tiêu, đối tượng nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu trên, luận văn ngoài
phần mở đầu, kết luận và các phụ lục, được kết cấu thành 3 phần:
Chương 1: Cơ sở lý luận chung về Rủi ro tín dụng và Quản trị rủi ro tín dụng


4
Chương 2: Thực trạng Quản trị rủi ro tín dụng tại NH TMCP Đại Chúng
Việt Nam CN Hồ Chí Minh
Chương 3: Một số giải pháp để Quản trị tốt rủi ro tín dụng tại NH TMCP Đại
Chúng Việt Nam CN Hồ Chí Minh


5
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ RỦI RO TÍN DỤNG VÀ QUẢN
TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG
1.1 Những vấn đề cơ bản về tín dụng
1.1.1 Khái niệm về tín dụng
Trong các hoạt động của Ngân hàng thì hoạt động tín dụng là hoạt động đem
lại nhiều lợi nhuận nhất cho Ngân hàng và cũng là hoạt động chứa nhiều rủi ro nhất.
Rủi ro tín dụng là hiện tượng xảy ra gây thiệt hại cho Ngân hàng ngoài sự mong đợi
của Ngân hàng mà nguyên nhân của nó có thể là do Ngân hàng, khách hàng hoặc có
thể là nguyên nhân khách quan.
Theo quyết định 1627/2001/QĐ-NHNN ngày 31/12/2001 của Thống Đốc
Ngân Hàng Nhà Nước thì cho vay là một hình thức cấp tín dụng, theo đó tổ chức tín
dụng giao cho khách hàng sử dụng một khỏan tiền để sử dụng vào một mục đích và

thời gian nhất định theo thỏa thuận với nguyên tắc có hòan trả cả gốc và lãi.
Như vậy tín dụng ngân hàng là quan hệ chuyển nhượng quyền sử dụng vốn
từ ngân hàng tới khách hàng theo những điều kiện ràng buộc nhất định. Cũng như
quan hệ tín dụng khác, tín dụng ngân hàng chứa đựng ba nội dung:
Có sự chuyển nhượng quyền sử dụng vốn từ người sở hữu sang cho người sử
dụng. Sự chuyển nhượng này có thời hạn cụ thể. Sự chuyển nhượng này có kèm
theo chi phí. (Nguồn: PGS.TS Lê Văn Tề (2013), Tín dụng ngân hàng, Nhà xuất bản
Lao Động)
1.1.2 Bản chất tín dụng
Từ khái niệm trên, bản chất của tín dụng là một giao dịch về tài sản trên cơ
sở hoàn trả và có các đặc trưng sau:
Tài sản giao dịch trong quan hệ tín dụng ngân hàng bao gồm hai hình thức là
cho vay (bằng tiền) và cho thuê (bất động sản, động sản).
Xuất phát từ nguyên tắc hoàn trả, người cho vay khi chuyển giao tài sản cho
người đi vay sử dụng phải dựa trên cơ sở lòng tin và phải tin rằng người đi vay sẽ
trả đúng hạn. Đây là yếu tố hết sức cơ bản trong quản trị tín dụng.


6
Bên đi vay phải hoàn trả vô điều kiện cho bên cho vay sau khi hết thời hạn
sử dụng thỏa thuận - Thông thường giá trị được hoàn trả lớn hơn giá trị lúc cho vay
- phần lớn hơn này là lợi tức.
1.1.3 Vai trò tín dụng
Vai trò của nghiệp vụ tín dụng được thể hiện như sau:
Tín dụng cung ứng vốn cho nền kinh tế và góp phần thúc đẩy sản xuất lưu
thông hàng hóa phát triển.
Tín dụng là nguồn cung ứng vốn cho các doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế,
là công cụ để tập trung vốn một cách hữu hiệu trong nền kinh tế. Đối với doanh
nghiệp, tín dụng góp phần cung ứng vốn bao gồm vốn lưu động, vốn đầu tư góp
phần cho họat động sản xuất kinh doanh của các tổ chức kinh tế có hiệu quả. Đối

với dân chúng, tín dụng là cầu nối giữa tiết kiệm và đầu tư. Đối với toàn xã hội, tín
dụng làm tăng hiệu suất sử dụng vốn. Tất cả hợp lực và tác động lên đời sống kinh
tế xã hội khiến tạo ra động lực phát triển rất mạnh mẽ, không có công cụ tài chính
nào có thể thay thế được.
Tín dụng góp phần ổn định tiền tệ, ổn định giá cả. Trong khi thực hiện chức
năng tập trung và phân phối lại vốn, tín dụng đã góp phần làm giảm khối lượng tiền
lưu hành trong nền kinh tế, đặc biệt là tiền mặt trong tay các tầng lớp dân cư, làm
giảm áp lực lạm phát, nhờ vậy góp phần ổn định tiền tệ. Mặt khác, do cung ứng vốn
tín dụng cho nền kinh tế, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp hoàn thành kế hoạch
sản xuất kinh doanh,… làm cho sản xuất ngày càng phát triển, sản phẩm hàng hóa
dịch vụ làm ra ngày càng nhiều, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của xã hội. Chính
nhờ vậy mà tín dụng góp phần ổn định thị trường giá cả trong nước….
Tín dụng góp phần ổn định đời sống, tạo công ăn việc làm, ổn định trật tự xã
hội. Một mặt, do tín dụng có tác dụng thúc đẩy nền kinh tế phát triển, sản xuất hàng
hóa dịch vụ ngày càng nhiều làm thỏa mãn nhu cầu đời sống của người lao động,
mặt khác do vốn tín dụng cung ứng đã tạo ra khả năng trong khai thác các tiềm
năng sẵn có trong xã hội về tài nguyên thiên nhiên, về lao động, đất, rừng… Do đó
có thể thu hút nhiều lực lượng lao động của xã hội để tạo ra lực lượng sản xuất mới,


7
thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ổn định đời sống xã hội, tạo công ăn việc làm ổn định
cũng chính là góp phần ổn định trật tự xã hội.
Tín dụng mở rộng và phát triển các mối quan hệ kinh tế đối ngoại và mở
rộng giao lưu quốc tế. Sự phát triển của tín dụng không những trong phạm vi một
nước mà còn mở rộng ra phạm vi quốc tế, nhờ đó thúc đẩy, mở rộng và phát triển
các quan hệ kinh tế đối ngoại nhằm giúp đỡ và giải quyết các nhu cầu lẫn nhau
trong quá trình phát triển đi lên của mỗi nước, làm cho các nước có điều kiện xích
lại gần nhau hơn và cùng phát triển.
1.1.4 Phân loại tín dụng

Phân loại cho vay là việc sắp xếp các khoản cho vay theo từng nhóm dựa
trên một số tiêu thức nhất định. Việc phân loại cho vay có cơ sở khoa học là tiền đề
để thiết lập các quy trình cho vay thích hợp và nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro tín
dụng. Phân loại cho vay dựa vào các căn cứ sau đây:
1.1.4.1 Dựa vào mục đích cho vay
Về mục đích cho vay, hoạt động tín dụng có thể phân chia thành các
loại sau:
Cho vay phục vụ sản xuất kinh doanh công thương nghiệp. Mục đích của
hình thức cho vay này thường là phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh của các
doanh nghiệp, cá nhân.
Cho vay tiêu dùng cá nhân: Phục vụ mục đích tiêu dùng của các cá nhân
Cho vay mua bán bất động sản: Phục vụ nhu cầu vay mua bán bất động sản
của các cá nhân.
Cho vay sản xuất nông nghiệp: Phục vụ hoạt động sản xuất các sản phẩm
nông nghiệp, nuôi trồng và đánh bắt thủy hải sản.
Cho vay kinh doanh xuất nhập khẩu: Mục đích cho các tổ chức vay xuất
nhập khẩu các mặt hàng công thương nghiệp.
1.1.4.2 Dựa vào thời hạn cho vay
Dựa vào thời hạn cho vay, hoạt động tín dụng có thể phân chia thành các loại
sau: