Môi trường kinh doanh và tài chính

Bài 2: Môi trường kinh doanh và tài chính

Mụctiêu của bài này

Môi trường kinh doanh

Các loại hình doanh nghiệp

Ưu, nhược điểm của mỗi loại hình doanh nghiệp

Môi trường thuế

Thuế thu nhập công ty

Thuế thu nhập cá nhân

Môi trường tài chính

Thò trường tài chính

Các tổ chức tài chính

Các công cụ tài chính

Các loại hình doanh nghiệp (Mỹ)

Doanh nghiệp tư nhân – Một người duy nhất

Sở hữu doanh nghiệp


Đứng tên tất cả tài sản doanh nghiệp

Chòu trách nhiệm vô hạn đối với tất cả các khoản nợ

Công ty hợp doanh – tương tự doanh nghiệp tư
nhân, chỉ khác ở chổ có 2 hay nhiều chủ sở hữu

Công ty cổ phần – Hình thức doanh nghiệp thành
lập theo luật, có nhiều chủ sở hữu – cổ đông – góp
vốn dưới hình thức cổ phần

Công ty trách nhiệm hữu hạn – hình thức doanh
nghiệp có sự kết hợp giữa ưu điểm của công ty cổ
phần và công ty hợp doanh

Các loại hình doanh nghiệp (VN)

Công ty TNHH nhiều thành viên – Doanh nghiệp:

Thành viên có thể là cá nhân hoặc tổ chức (số lượng thành
viên < 50)

Chòu trách nhiệm hữu hạn đối với nợ và nghóa vụ

Công ty TNHH một thành viên – Doanh gnhiệp:

Do một tổ chức làm chủ sở hữu

Chòu trách nhiệm hữu hạn


Công ty cổ phần – Doanh nghiệp:

Vốn điều lệ được chia thành cổ phần

Cổ đông chòu trách nhiệm trong phạm vi vốn góp của
mình

Cổ đông có quyền tự do chuyển nhượng cổ phần cho
người khác, trừ cổ đông nắm cổ phần ưu đãi và cổ đông
sáng lập

Các loại hình doanh nghiệp (VN)

Công ty hợp doanh – Doanh nghiệp:

Có ít nhất 2 thành viên hợp doanh, ngoài ra có thể có
thành viên góp vốn

Thành viên hợp doanh chòu trách nhiệm vô hạn

Thành viên góp vốn chòu trách nhiệm hữu hạn

Doanh nghiệp tư nhân – Doanh nghiệp:

Do một cá nhân làm chủ

Chòu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản của mình
đối hoạt động của doanh nghiệp

Doanh nghiệp Nhà nước


Thuộc sở hữu Nhà nước

Hoạt động theo luật DNNN

Ưu, nhược điểm từng loại hình
doanh nghiệp

Xem bảng 2.1 tóm tắt ưu, nhược điểm của từng loại hình doanh
nghiệp

Trong phạm vi môn học này chủ yếu xem xét loại hình công ty
cổ phần – loại hình doanh nghiệp có qui mô lớn nhất và chứa
đựng nhiều vấn đề quản trò tài chính cần quan tâm

Ưu điểm của loại hình công ty cổ phần

Chòu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn góp

Dễ huy động vốn trên thò trường

Tuổi thọ công ty không bò giới hạn bởi tuổi thọ của chủ sở
hữu

Nhược điểm

Bò đánh thuế 2 lần

Phức tạp về thủ tục khi thành lập

Môi trường thuế

Thuế thu nhập công ty – áp dụng đối với công ty cổ
phần

Thuế thu nhập công ty = (Thu nhập chòu thuế) x (Thuế
suất)

Thu nhập chòu thuế = Doanh thu – Chi phí hợp lý cho phép
(kể cả khấu hao và lãi vay)

Khấu hao và lãi vay ảnh hưởng đến thuế thu nhập công ty

Khấu hao và lãi vay càng cao càng tiết kiệm được thuế thu
nhập công ty => (1) công ty có khuynh hướng đưa chi phí
khấu hao và lãi vay cao vào chi phí để tránh thuế, (2) cơ
quan thuế tìm cách loại bỏ những khoản chi phí không hợp
lý để chống thất thu thuế, (3) Bộ tài chính có qui đònh cụ
thể cách tính khấu hao nhằm mục đích tính thuế hợp lý

Thuế thu nhập cá nhân – áp dụng đối với những cá nhân là chủ
doanh nghiệp tư nhân, thành viên công ty hợp doanh, thành viên
cty TNHH, và cổ đông

Các phương pháp tính khấu hao

Khấu hao – phân bổ chi phi tài sản vốn vào
giá thành sản phẩm theo từng thời kỳ nhằm
mục đích báo cáo tài chính, tính thuế hoặc cả
hai


nh hưởng của khấu hao đối với thuế

Phương pháp tính khấu hao

Khấu hao theo đường thẳng

Khấu hao nhanh

Hệ thống khôi phục chi phí nhanh (1986)
(Accelerated Cost Recovery System - ACRS)

Hệ thống khôi phục chi phí nhanh có hiệu chỉnh
(1987) – MACRS

Công thức tính khấu hao nhanh

D = m(1/n)NBV, trong đó

D là chi phi khấu hao

N là tuổi thọ được sử dụng để tính khấu hao

NBV (net book value) là giá trò tài sản chưa
được khấu hao

m là hệ số khấu hao, thay đổi tùy theo loại
tuổi thọ tài sản

Với tài sản có tuổi thọ 3, 5,7 hoặc 10 năm thì m = 2


Với tài sản có tuổi thọ 15 hoặc 20 năm thì m = 1,5

Qui đònh tỷ lệ khấu hao theo
MACRS
Năm Loại tuổi thọ 3
năm
Loại tuổi thọ 5
năm
Loại tuổi thọ
7 năm
Loại tuổi thọ
10 năm
1 33,33% 20,00% 14,29% 10,00%
2 44,45 32,00 24,49 18,00
3 14,81 19,20 17,49 14,40
4 7,41 11,52 12,49 11,52
5 11,52 8,93 9,22
6 5,76 8,92 7,37
7 8,93 6,55
8 4,46 6,55
9 6,56
10 6,55
11 3,28
Tổng 100,00% 100,00% 100,00% 100,00%

nh hưởng của lãi vay và cổ tức đến thuế

Chi phí lãi vay – được xem là khoản chi phí
trước thuế, do đó, được trừ ra khỏi thu nhập

chòu thuế

Cổ tức – được xem là khoản thanh toán sau
thuế, do đó, không được trừ ra khỏi thu nhập
chòu thuế

Sử dụng nguồn tài trợ từ nợ tiết kiệm được
thuế trong khi sử dụng nguồn tài trợ từ vốn
chủ sở hữu không tiết kiệm được thuế

Môi trường tài chính

Quan hệ giữa công ty với hệ thống tài
chính

Các bộ phận cấu thành hệ thống tài chính

Thò trường tài chính

Các tổ chức tài chính

Các công cụ tài chính

Quan hệ giữa công ty với hệ thống tài chính
Đơn vò thặng dư
vốn:
Hộ gia đình
Các nhà đầu tư tổ
chức
Các doanh nghiệp

Chính phủ
Tổ chức nước
ngoài
Các tổ chức tài
chính
Thò trường tài
chính
Huy động vốn
Phân bổ vốn
Đơn vò thiếu hụt
vốn:
Hộ gia đình
Các nhà đầu tư tổ
chức
Các doanh nghiệp
Chính phủ
Tổ chức nước
ngoài