-.-.-,._....
. ; .
.
.-~,;_:
..
. BQGIAODT)CV~
TRUONG D~I
At'
"?
HOC KINH TE TP.HCM
,.,
~
,.,
"
,.,
"
.
,...?
.
'
.
,
.
"
.
.
Chuyen nganh: Qm1n tri kinh doanh
. Ma s6: 5.02.05
~
w
-
.. ·
;
~
; LUANVANTHACSIKINHTE
.
.
.
.
.
.
-
?
Ngu'(ii hu'ong dfin khoa hQc: TS. NGUYEN VAN CHIEN
'•
BQ GIAO PVC VA D:\o v,o
TRUONG fJH KINH IE TP.HCM
THUVI:$N
.
~{g640
TP. Hl) Chi Minh-Nam 2003
· · - - - . . , . ; . . . . - _ _ _ , ; ._
J
,
.
MOT SO GIAI PHAP GOP PHAN PHA T TRIEN NGANH
K
THUOC BAOVE. THUC
. VAT
. KHUVUC
.. NAMBO.
.?
.~
c ••
LE TRUNG PHONG
"
·.. ,. -~
.· ,:j
_;,__ _ _ _ _ _ _ _ _ __,;__ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _;..._..,J
Ml)C Ll)C
PHAN MCJ DA U.......................................................................................................................................... 1
. .
.
.
'
?
?
,..,
A
·"
Chu'dng 1- VAI TRO CUA. THUOC BAO V:t:: THl}C V~ T TRONG Sl}
.
PHAT TRIEN NONG NGHI]tP VI]tT NAM vA KHU Vl}C NAM BQ
1. T6ng quan v§ thu6c BVTV ........................ ,.................................... ,............................................... 4
1.1 Quan ni~m
1.2 E>~c
chung v§ thu6c BVTV ....................................................................... ,......... 4
di€m cd ban cua thu6c BVTV va cac vffn d§ lien quan
"" san xuat 1u'u t h"ong thuoc
"' BVTV
d en
.
a v·"
. Ivt N am ............ ,............................................ .s
?
"'
?
2. Vai tto ctia thu6c
BVTV c16i voi chie'n lu'QC phat tri€n nang
.
.
.
·nghi~p
Vi~t
'
Nam ................................................................. ,.............................................................. 8
3. Thu6c BVTV trong Slf phat tri€n cua khu VlfC Nam BC) .............................................. 9
4. Kinh nghi~m
san xua't va kinh doanh thu6c BVTV tren the' giOL .............. ,...... lO
4.1 Xu httong s<:1p nh?p m?nh me trongJinh V\fc thu6c BVTV .......................... .lO
. , .cttu
- p h'at tnen
.,:? san p h,:?am m a·!... ....................................................................... 12·
. 42Nh
,
g 1en
?
?
'
.
K
.
Chu'dng II- THl}C TRA-NG CUA NGANH THUOC BVTV TA.I KHU Vl}C
NAMBQ
1. T6ng quan v§ ho~t
d()ng san xua't kinh doanh thu6c BVTV t~i
khu v\[c Nam BC)., ............... ;............................................................................................................. l5
. 2. Cac nhan tO" moi tntong anh hu'CJng de'n ho~t
d()ng san xua't kinh
doanh C1 khu v\fc Nam BC) .........................;............................................... :............. :.......... .'...... 17.
2:1 Bi§u ki~n
t\1' nhien ........................................................ ,....................................................... 17
2.1.1 Ba't dai ....... :...................,.................... :..................... :......................... :......... ,.................... 17
2.1.2
Nhi~t
de) va lu'9ng mu'a .............................. ;........... :.............................................. 18
.;: . ki"vn xa- h".
. .
.
20
.Ql .................................................................................................................. ;
2 .2 B 1eu
•
!<..
2,3 E>ieu
ki~n
~
,
•
Iu?t phap va quanly Nha nuoc ve thuoc BVTV. ....... ,:.,,.:....... 21 · ·
2.4 Moi tn.:tong dff u tu.............................................................................................................. 22
3. Nhung nhan· t6 n()i b() nganh anh hudng cte'n hit$u qua hoc,tt ct()ng
slm xua't kinh doanh thu6c BVTV ....................................................................... ~ ........ ;24
3.1 Hoc,tt d()ng san xua't kinh doanh thu6c BVTV ................................................. 24
3.2 Co ca'u mi;H hang va thi truong thu6c BVTV. ............................:................... 31
3.3 Ht% thO'ng phan phO'i thuO'c BVTV ........................................................................ .33
3.4 Cac hoc,tt d()ng tie'p c?n thi truong va ban hang ........................................... 34
4. Ehlnh gia v€ coh()i va de d9a, nhung ctiSm mc,tnh diSm ye'u
co ban.cua nganh thuO'c BVTV khuvlfc Nam B() ..................................................36
4.1.Cd h()i. .......................................... :.......................................................................................... ,.36
·4.2 De dQa ......................................................................................................................................37
4.3- DiSm mc,tnh ..-.......................................................................................................................... 37
4;4 DiSm ye'u .................................................................................. :·............................................. 38
Chu'dng.III- MQT SQGIAlPHAP GOP PHAN PHAT TRIEN
NGANH THUOC BVTV KHU Vl}C NAM BQ
1. Quan diSm va m~1c
tieu phat triSn cua Nha nuoc ctO'i voi nganh
•
thuO'c BVTV .................................. ,......................................;........................................................ 39
2. Cacgiai phap g6p phffn phat triSn nganh thuO'c BVTV
khu vlfc Nam BO ............................................................................................................... ~ ...... 39
2.1 Giai pbap nang caonang lVc cc,tnh tranh cua san phffm
thu6c BVTV ......... :.........-.................................................................................·..................... 40
2.2 Giaiphap hoan thit$n co ca'u hoc,tt d()ng ct'1a nganh
• .BVTV ........................................;...............................................................................
.
.thu6c
.44
,.~
. san
? . .h·,:?
p am ......................................................................·... 49 .
2 .3 G1a1 p h.ap ve~ th'l truvng
.? ••
· 2.4 Giai phap v€ c6ng nght$ ky thu?t... ............................................. ;......................... 53 .
54
2.5 G1a1 phap ve von ............................... ~ ............................................................................ .
• ? •
3. MOt ~6
/
;::;,
,...,
.
.
kie'n nghi voi Nha nuoc v€ h6 tr<;J hoc,tt d()ng san xua't
. h d oan
. h cua
,... . BVTV
. ;.............. .. 55
?
. '
h t.h uoc
ngan
.
.. ......_. ....................................................
k 1n.
KET LU!N ..................................................................... ;............................................ .'.................. 57
'
TAl LI~U
,..
PHl) Ll)C
?
THAM KHAO
cAc CHUVIETTAT
-AFTA
KHU Vl}C M!U DJCH Tl} DO ASEAN
-A SEAN
HI~P
-BVTV
BAO vt THl}C V! T
-DN
DOANH NGHitP
-DNNN
DOANH NGHitP NHA NUOC
-GDP
TONG SAN PHAM QUOC NQI
-PTNT
PHA T TRIEN NONG THON
-TNHH
TRACH NHI~M
-WTO
TO CHUC THUONG M~I
-XK
XUATKHAU
H(H CAC QUOC GIA DONG NAMA
,
,..?
,...?
"'
HUU H~N
,
,...,
1'\.
K
,...,
,
THE GIOI
,.
?
DANH M\]C CAC BANG
Bang 1: Cac c6ng ty hang ufii.l the' giOi
vS thuO'c BVTV nam 2001
Bang 2: M(tc dfiu tu cho nghien c(tu phat tri~n
·Trang
11
san ph§m cua cac c6ng ty
da quO'c gia.
13
Bang 3: Dfiu tu' cho nghien c(tu san ph§m BVTV sinh h<;>c cua cac c6ng ty
da quO'cgia.
Bang 4: Ke't qua ho~t
Bang 5: Ty
1~
Di~n
Bang 6:
14
d9ng nganh thuO'c BVTV nain 1998-2002
tang cac chi tieu nam nay so vdi nam trudc.
tich n6ng
Bang 7: Nhi~t
nghi~p
khu vvc Nam BQ
16
17
18
d9 khu vvc Nam B9
19
Bang 8: Ltt<;fng mtta va §m dQ khu vvc Nam BQ
19
Bang 9: Thu nh?p blnh quan nguoi/thang cua dart ell'
20
Bang 10: Trlnh d9 van h6a khu vvc Nam BQ so vdi ca mtdc
21
Bang 11: Dfiu ttt nude ngoai vao nganh thu6c BVTV
23
Bang 12: SO' c6ng ty mtoc ngoai dang ky ho~t
d\)ng trong llnh vvc thuO'c
24
BVTV
Bang 13: Co cffu nganh thu6c BVTV khu vvc Nam B9 nam 2002
nghi~p
Bang 14: Qui m6 doanh
Bang 15: Qui m6 doanh nghi~p
Vi~t
Nam tren dia ban
24
25
co vO'n dffu tu' nude ngoai hang dffu
trong nganh
26
Bang 16: San ht<;fng san xufft toan nganh 1998-2002
26
Bang 17: Co ca'u va chi phi blnh quan 1 tffn thuO'c BVT:V
28
Bang 18: Kim ng~ch
29
nh?p kh§u nguyen 1i~u
thuO'c BVTV tu 1998-2002
Bang 19:San ltt<;fng ban ra, san ht<;fng blnhquan 1 doanh nghi~p
30
Bang 20: Thi tru'ong tieu thl;l thuO'c BVTV eli a ng~h
32
nam 2002
-1~
?
.
~
PHANMODAU
Tinh dtp thHft ciia vi~c
Khu v~tc
hi~n
nghien cuu d~
Nam BQ lu6n dtt<;Jc danh gia Ut khu vvc kinh te' tr9ng di@'m cua qu6c gia
nay cung nhu trong cac nam s~p
toi. Voi the' m~nh
nhan ll,rc, khu vvc nay dang dfin dgu
n6ng san phvc V~l
g~o
t~i
v€ dfft dai, khi h~u,
ca nuoc v€ san xufftn6ng nghi~p,
ngu6n
san ht<;Jng
xufft khffu va c6 muc tang trudng n6ng nghi~p
cao. Xufft khffu
toan khu vvc chie'm ggn 80% kh6i ht<;Jng xufft khffu g~o
ca nuoc, 75% san
ht<;Jng cao su cl'w qu6c gia. Khu vvc Nam BQ con
t~p
la vung
trung c6ng nghi~p
che' bie'n thvc phffm , che' bie'n n6ng lainthuy san ... cua nuoc ta.
Trong thanh tvu to IOn
d~t
dttQC trong linh vvc n6ng
nghi~p
cua khu VtfC Nam BQ,
c6 sv d6ng g6p kh6ng nho cua nganh thu6c BVTV. Cling voi cac nganh cung cffp
v~t
ttt n6ng nghi~p
khac , nganh thu6c BVTV da g6p phgn dam bao cho sv an toan
v€ nang xufft mila v~1
n6ng nghi~p
do nffm m6c sau thu ho~c.
cung nhu giam dang k@' til~
huhong tha't thoat
Nganh thu6c BVTV cung c6 d6ng g6p quan tn;mg
trong thanh tich xufft khffu an toan hdn 3 tri~u
•
san hang nam cua khu v~rc
tffn g~o
va hang td'in ngan tffn n6ng ·
thong qua c6ng tac khli' trung hang xtifft khffu;
Tuy nhien, trong xu huang h<)i nh~p
cua n€n kinh te' nuoc ta vao h~
thong kinh te'
khu vvc cGng nhu n€n kinh te' the' gioi, nganh thu6c BVTV dung truoc nhi€u yeu
d u moi da p ling cho vi~c
d6i m~H
ph at tri@'n b€n vung n6ng nghi~p
vOi nhi€u thach th(tc cua s~t
BVTV ttong khu vvc khi Vi~t
thuO'c BVTV khu v~tc
c~;tnh
tranh gay g~t
qu6c' gia cung nhu phai
ciia cac nganh thu6c
Nam chinh thuc tham gia AFTA. Thvc·te' nganh
Nam BQ con t6n t~i
phat huy he't nhftng cd h<)i, di@'m m~nh
nhung di@'m ye'u dn kh~c
cua mlnh lrong vi~c
phvc va chua
chuffn bi h<)in~p
n€n
kinh te' the' gioi.
Xua't phat tu tinh thai s~t
BQ, vi~c
va yeu cgu moi d6i voi nganh thu6c. BVTV l
dtta ra "MQt sff giai phap gop ph!in phat triin ngimh th~fc
BVTV khu
-2-
vQ'c Nam Bt) " Ia· ra't din thie't va ca'p bach. Vl v?y , toi m~nh
d~n
chQn d~
tai nay
<16 nghien cLru.
Mqc W~u
cua d~
T~o
-
tai
vi~c
dtt<;Jc nh~
thuc chung v~
ph
tfim quan trQng cua nganh thu6c BVTV trong
khu vlfc. Xac dinh diSm m~nh,
nhtt co h()i, nguy co d6i voi nganh trong hi~n
D~
-
ra cac giai phap nh~m
I
Phtio'ng phap va phtio'ng phap lu~n
nghi~p.
hi~n
cling nhu tuong Iai.
phat tri6n nganh thu6c BVTV trong thai gian tdi
ct6 nganh c6 th6 dap Lrng yeu cfiu moi cua n~
Co so ly thuye't th~c
t~i
d~
t~i
nghH~
kinh te'.
cuu
chu ye'u dlfa vao ly thuye't chie'n lu<;Jc doanh
ly thuye't v@ phan tkh chi phi dfiu vao, rn6i quan h~
d()ng cte'n ke't qua ho~t
di6m ye'u cling
giii'a cac ye'u
t6 tac
c1<)ng san xua't kinh doanh.
Cc:lc phttong phap OUQC ap dl,:tng bao g6m:
Phttong phap .phan tich dinh tinh nhu phan tich cac ye'u
cung nhtt gay tro ng~i
nang phat tri6n ho~t
cho cac doanh nghi~p
t6 moi truC1ng hfl
de'n nang life c~nh
tr<;J
tranh ' kha
d()ng kinh doanh.
Phuong phap phan tich th6ng ke m6i quan h~
giii'a chi phi dffu vao voi gia
ca va san lu<;Jng dftu ra.
Phuong phap so sanh chi phf dftu vao va kha nang cc;tnh tranh cua doanh
nghi~p
Ph~m
trong nganh voi cac mtoc ASEAN.
vi nghien cuu cua d~
f)@ tai chi giOi h~n
doanh nghi~p
trong vi~c
tai
nghien c(tu hoc;tt d9ng san xua't kinh doanh cua cac
thu6c BVTV trong khu v~tc
ph6 H6 Chi Minh, d6ng b~ng
Nam B() bao g6m Dong Nam BQ, thanh
song Cuu Long. Cac s6 Ii~u
dung nghien c(tu thu th?p tU' nam 2002 tro v@ tntoc.
th6ng ke phtJc VlJ n
-3-.
Ke't ca'u cU. ad~
Hti
Ngoai phffn mo dffu va ke't lu~n,
n9i dung cua de tai g6m 03 chu'dng:
+Chttdng I: Vai tro ct'l.a thuo'c bao v~
thl;l'c v~t
trong sv phat tri@n n6ng nghi~p
Vi~t
Nam va khu VlJ'C Nam BQ.
+Chtiong II: ThlJ'C tr<;tng ct'l.a nganh thuo'c BVTV t<;ti khu vl;l'c Nam BQ
+Chttdng III: Mot so' giai ·phap gop phffn phat tri@n nganh thuo'c BVTV khu vl;l'c
NamBQ
-4-
Chlidng I
-
ciiA THu6c BAO vt THT,J'c v! T TRONG stJPHAT TRIEN
VAI TRO
':
NONG NGHI)tP VI)tT NAM VA KHU VTjC NAM BQ
1. TOng quan v~
thuO"c BVTV
1.1 Quan ni~m
.
chungv~
thuO"c BVTV
Lttdng thVc la lo~i
thai a~li,
'san phgm g~n
san xua't htdng th~c
liSn vOi CUQC s6ng cua con ngttai. Qua IT19i
.
luon la va'n aS con nguai quan tam hang aftu. Ngoai
ye'u tO" thai tie't, giO"ng, th6 nhtiong thl sau b~nh,
cac sinh v~t
gay hl;li ... c6 anh
httdng IOn ae'n nang xua't ludng thVc rna con nguai th~
ho(;lch. Do vi~c
sau, con trung, chu<)t pha ho(;li mila mang b~ng
phap v~t
cac cong c1,1 b~t
nghi~p
cac bi~n
sau, chu<)t... khol).g mang l?i ke't qua tri~
ngay cang md r()ng nen con nguai nghien c(tu cac
b~tih
a~
phong tru
ly nhu dung tay,
tren di~n
bi~n
tich nang
phap phong tru sau
qua cac che' phim h6a hQc. Ban aftu, cac. thu6c BVTV chi gidi hl;ln (j cac che'
phim adn giand~
di~t
sau va rr1Qt sO" it b~nh
gay hl;li do cong ngh~
hoa cha't con (j
muc a<) tha'p. Thu6c BVTV trong giai ao(;ln nay chi la cac san phim hoa hQc c6 tac
dt,mg tietl di~t
d~mg
sau b~nh
gay h~i
cho cay tr6ng. Thu6c BVTV chi phat tri~n
r<)ng rai tren a6ng ru<)ng k~
va ap
tu sau the' chie'n thu II khi rna Hnh vvc h6a hQc
sinh hQC c6 nhung buck tie'n nwnh me. Theo hi~p
h<)i cac nude san xua't thu6c
BVTV ( GIFAP) thl thu6c BVTV la cac san phim c6 tac d1,1ng sinh hQc len cac vi
sinh v~t,
ch~n
sinh v~t
va tieu di~t
gay h~i
cho cay tr6ng va cac san phim nang nghi~p
cac tac nhan gay h~i.
sau, thu6c tru b~nhma
tr6ng, thu6c di~t
phat tri~n
chu<)t va cac sinh v~t
nh~m
ngan
ThuO"c BVTV khong chi b6 hyp Ci thu6c tru
sang thu6c di~t
pha ho~t
cac lo~i
co tren di~n
tich gieo
mila mang. Trong th?p ti.ien 60, 70
cua the' ky XX cac nghien c(tu san xua't thu6c BVTV c6 ngu6n g6c sinh hQc nhu'
thVc v~t,
a<)ng v?t b~t
aftu au<;1c tri~n
khai. T6m l~i,
chung ta c6 th~
hi~u
afty au
ainh nghia thuO"c BVTV theo httong sau:
Thu6c bao v~
vi sinh v~t
th~c
v~t
Ut che' phffm c6 ngu6n g6c tu h6a cha't, thl,l'c v~t,
va cac che' phim khac dill).g d~
phong , tru sinh v~t
gay h~i
d<)ng v~t,
tai nguyen
-5thl}'c v~t.
Tai nguyen thl}'c v~t
ich. Sinh v~t
khac gay
bao g6m thtfc v~t
gay h?i bao g6m vi sinh v~t,
h:~ti
tai nguyen
th~c
c6 ich va sim phffm thl}'c v~t
c6
sau b<$nh, co d<;li, chu<)t va cac sinh v~t
v~t.
Thu6c BVTV bao g6m
Nh6m cac che' phffm dung d~
•
v~t.
phong tru sinh v~t
gay h?i tai nguyen thtfc
Nh6m nay bao g6m thu6c di<$t co (Herbicide), thu6c tru sau
(Insecticide), thu6c di<$t nflm b<$nh (Fungicide), thu6c di<$t chu<)t ( Raticide),
thu6c tru m6i. Thu6c di<$t co. chu ye'u di<$t cac lo?i co d?i tren d6ng ru<)ng ..
Lo<;li nay chia ra thu6c di<$t co c6 chQn lQC va di<$t co khong chQn lQC. Thu6c
tru sau chl'1 ye'u di<$t tru sau va cac con trung gay h?i cho cay tr6ng. Thu6c
di<$t na'm b<$nh chu ye'u di<$t tru cac lo?i na'm ky sinh ben trong cling nhu'
ben ngoai d1y tr6ng.
Nh6m cac che' phffm c6 tac d~ng
•
di€u hoa sinh tntong thtfc v~t.
Nh6m nay
g6m thu6c xLl' ly h?t gi6ng, thu6c kich thich tang tntong. Thu6c xU' ly h?t
gi6ng giup cho h?t gi6ng mly mffm t6t hon va tru cac mffm b<$nh trong h~t
tru'oc khi gieo. Thu6c kich thich tang tru'ong g6m cac lo~i
.
hoa, thu6c tang kha nang th~
h~i
tai nguyen thtfc v~t
thu6c d~n
1.2 D~c
d~
di~m
xua du6i ho~c
de'n d~
thu hut cac lo?i sinh v~t
tieu di<$t. Nh6m nay bao g6m thu6c xtl' ly g6,
diim cd ban ctia thuo'c BVTV va cac va'n d~
rna d~c
lien quan de'n san xua't
Nam
co ban nha't ctla thu6c BVTV la c6 tac d~g
voi sinh v~t
gay
con trung
htu thong thu6c BVTV d Vi~t
E>~c
pha'n cua hoa, thu6c kich thich ra trai...
Nh6m cac che' phffm c6 tac d~mg
•
thu6c kich thich ra
bi<$t la d6i voi d<)ng v~t.
sinh hQc m~nh
va nhanh
Hffu he't cac lo<;1i thu6c BVTV tr'en.thi
tru'ong a€u d<)c voi con ngttoi. E>.Q d9c cua thu6c BVTV thu'ong chia lam 3 ca'p:
tha'p, vua va cao. Nh6m c6 d9 d9c tha'p thuong n~m
c6 GQ GQC vua n~m
n~m
.o cac lo~i
0 cac lo~i
thu6c di~t
o cac lo~i
thu6c di<$t co, nh6m
na'm b<$nh va nh6m c6 d9 GQC cao thuong
thu6c tru sat!. Thu6c BVTV c6 th~
gay o nhi~m
cho moi truong da't
-6-'
, mtoc va kh6ng khi ne'u nguoi stl' d~mg
d~mg
kh6ng tuan thu nghiem ng?t hu'ong dfin sll'
cua nha san xua't.
Do tinh cha't d('>c c6 th€ gay h~i
h6a h~ln
cho ngttoi va m6i truong nen thu6c BVTV la hang
che' kinh doanh, kinh doanh c6 di6u ki~n
Nha mtoc th6ng nha't quan ly vi~c
tilt ca cac nu'oc tren the giOi.
san xua't, xua't khffu, nh?p khffu, bao quan, d~
tru, v?n chuy€n, bu6n ban va sll' d~mg
Vi~t
(j
thu6c theo qui dinh cua phap lu?t. Rieng (J
Nam, Nha mtoc giao cho B('> N6ng nghi~p
va Phat tri€n n6ng th6n c6 trach
nhi~m:
-Qui dinh vi~c
khao nghi~m
va dang ky htu hanh thu6c BVTV moi (J Vi~t
- Ca'p gia'y phep khao nghi~m
BVTV (J
Vi~t
Nam
thu6c BVTV moi, gia'y chung nh?n dang ky thu6c
Nam
- Hang nam c6ng b6 danh m~:c
BVTV h~n
che stl' d~mg,
Nha mtoc Vi~t
c~:
th€ thu6c BVTV du'<;fc phep sir d~:ng,
thu6c BVTV ca'm sll' d~:ng
(J Vi~t
Nam cling qui dinh ra't chi tie't v6 ho~t
thu6c
Nam.
d('>ng san xua't cling nhu' kinh
doanh nganh hang thu6c BVTV.
-D6i voi vi~c
dang ky, ki€m dinh, khao nghi~m
thu6c BVTV
Cac t6 chuc, ca nhan trong ho?c ngoai nu'oc san xua't ho~t
cha't ho?c nguyen li~u
thu6c BVTV du'<;fc dang ky ho?c uy quy6n cho m('>t t6 chuc, ca nhan khac du'<;fc
dung ten dang ky sll' d~mg
san phffm cua minh t~i
Vi~t
Nam. Ho~t
BVTV bao g6m cac cha't c6 trong thu6c thanh phffm, c6 tac d~:ng
che' s~
h~i
sinh tntdng th~c
Uli nguyen
Cac lo~i
th~c
trong danh m~1c
nghi~p
tnr ho?c h~n
gay
v?t.
Nam la thu6c chua c6 ten ho~t
thu6c BVTV dtt<;fc phep su d1;1ng CJ Vi~t
cha't
Nam ho?c thu6c c6 ten
song mang ten thu'dng phffm khac, thay d6i ph~m
thu6c, ham ht<;fng ho~t
B9 N6ng
di~t
v?t; cha't gay ngan, cha't thu hut ho?c xua du6i sinh v~t
thu6c BVTV phai dang ky (J Vi~t
trong danh m~1c
cha't cua thu6c
cha't... Cd quan ki@m dinh, khao nghi~m
vi sll' d1,mg, d~ng
thuO'c BVTV cua
va Phat tri@n nang than c6 quy6n tien hanh cac ho1;1t d('>ng ki@m
dinh ch.a't ht<;fng nguyen li~u
va thu6c BVTV thanh phffm t~i
kho Xu'dng san xua't
-7cung nhu cac dia diSm kinh doanh cua cac ddn vi san xua't kinh doanh thu6c
BVTV.Ke't qua kiSm dinh Ht ccJ sCi phap ly cho vi~c
qwln ly Nha nuoc v~
thu6c
BVTV.
- D6i voi ho<,1 t dong san xua't thu6c BVTV
Ho<:tt dong san xua't, gia c6ng, sang chai, dong goi thu6c BVTV bao g6m:
•
San xua't cac lo<:ti ho<:tt cha't, thu6c ky thu~.
.
Thu6c ky thu~
la che' phffm
co ham htc_1ng ho:,1t cha't cao dttcJc dung dS gia c6ng thu6c thanh phffm
•
Gia c6ng ca.c ho<:tt cha't ho~c
thu6c ky thu~
•
Sang chai, dong goi thu6c BVTV tu khO"i lu'cJng , dung tich lon thanh khO"i
(j cac d<,lng khac nhau dS sii' .
d~mg.
htcJng dung tich nho.
Cac t6 chtl'c, ca nhfm slm xua't gia c6ng thu6c BVTV phai co chtl'ng chi h~m
ngh~
do Bo N6ng nghi9p va Phat triSn n6ng th6n ca'p. Nha xuCing san xua't, gia c6ng
phai bao c1am an toan sltc khc)e cho ngttoi va m6i tntong, co qui trlnh c6ng ngh~
theo qui dinh dS dam bao cha't lttcJng thuO"c BVTV, phai dang ky kiSm tra cha't
htc_1ng tht16c BVTV tru'oc khi xua't xu'CJng. Chi du'Qc san xua't gia c6ng cac lo<:ti
thu6c co trong danh m~IC
d~t
thu6c BVTV du'QC phep sii' d~mg
an dffu ttl nuoc ngoai t<:ti Vi~t
T6 chltc,
•
sii' dl;lng trong cac
Nam va phai bao cao tlnh hlnh san xua't hang
qui/nam cho ccJ quan Nha mtoc co thffm quy~n
- D6i voi ho<,1 t dong v~n
ho~c
v~
bao v~
va kiSm dich th~c
v~t.
chuySn kinh doanh thu6c BVTV
ca nhan bu6n ban thu6c BVTV phai co du cac di@u ki~n
Co chltng chi hanh ngh~
sau:
bu6n ban thu6c BVTV do chi c~1
BVTV dnh,
thanh ph6 thuoc Trung ttdng ca'p.
•
C6 cl'ta hang ban thuo"c va kho chlta thu6c c1ung qui c1inh.
•
C6 trang thie't bi bao dam an toan cho nguoi, v~
ch6ng chay n6.
sinh m6i truong, phong
-8Ph~m
vi bu6n ban thuo'c BVTV la ca.c thuo'c c6 trong danh m\}c du'Qc phep su dl,lng
CJ Vi~t
Nam va kh6ng bu6n ban thuo'c BVTV trong mot cua hang cling voi lu'dng
thvc, thljc phffm, hang giai khat, thuo'c y te' va cac v?t tu' hang h6a tieu dung khac,
tru phan b6n.
Vi~c
v?n chuySn, tang tru, bu6n ban thu6c va nguyen li~u
nhan va nhan
hi~u
thu6c BVTV phai c6
thu6c trong danh mvc thu6c dtt<;5c phep sll' d\mg
CJ Vi~t
Nam.
2. Vai tro cua thuo'c BVTV voi chie'n hiqc phat triin nong nghi~p
Sau hdn 15 nam thl;l'c hi~n
n6ng nghi~p
Vi~t
Vi~t
Nam da d<;1t du'Qc nhung thanh qua to IOn. Bu'oc sang the' ky 21,
h()i Bang C()ng San Vi~t
Nam lffn IX, B9 N6ng
va Phat triSn n6ng th6n da d@ ra chie'n luqc phat triSn n6ng nghi~p
Nam trong giai do~n
San xua't n6ng nghi~p
s~p
va kinh te' n6ng th6n c6 vai tro quan trQng lam cd sd dS 6n
d<;1i p6a da't nude. BS du'a n6ng nghi~p
toan di~n,
Vi~t
tdi.
dinh xa h9i va ph
hi~n
Nam
du'ong I6i d6i moi cua Bang va Nha mtoc v@ kinh te',
dttoi anh sang nghi quye't B~i
nghi~p
lo~i
theo dung qui dinh phap lu?t. BttQC phep quang cao cac
c6ng nghi~p
bu'oc sang giai do~n
h6a,
moi: phat triSn
b@n vung, nang cao chfft ltt<;5ng, tang SUC C<;lnh tranh chung ta ph;:li t?p
trung vao nhung va'n dS sau:
- Qui ho~c
nghi~p
l<;1i da't dai dS b6 tri san xua't n6ng nghi~p
toan cti~n
gan voi c6ng nghi~p
c~nh
theo httong phat triSn n6ng
va bSn vung, hinh thanh cac vung san xua't hang h6a t~p
che' bie'n, t~o
ra cac m~t
trung
hang n6ng san xua't khffu ldn, c6 sue
tranh cao. Trong d6 coi trQng san xua't lttdng th\[c dl dam bao an ninh lu'dng
thVc qu6c gia tren cd sd duy tri 5,2 tri~u
ha cay c6ng nghi~p
ha da't canh tac lua; b6 tri khoang 3 tri~u
va cay an qua lau nam, khoang 1,2 tri~u
ngan ngay. Phat triSn chan nu6i, nang cao hi~u
tri~u
ha rung phong h9 va tr6ng moi 5 tri~u
c6 thu6c BVTV c6 vai tro quan tr9ng trong vi~c
6n dinh va ph at triSn t6t, ngan ch~n
ha cay c6ng nghi~p
qua nganh H1m nghi~p
ha rung. V?t tu' n6~g
bao v~
nghi~p
trong d6
dam bao cho nang sua't
kip thai va c6 hi~u
'
qua cad lo~i
khi khi moi phcit sinh kh6ng cho phat triSn thanh dich tn3n di~n
r()ng.
4
cay tr6ng
dich h~i
ngay
-9-
- Phat tri~n
va ap dt,mg khoa hQC cong ngh~
vao san xua't nong nghi~p
thuy l<;Ji, gi6ng cay tr6ng thea hu'ong cong ngh~
sinh hQC d~
trong c16 c6
tc,to ra UQt pha moi V~
nang sua't, cha't lu'<;Jng va kha nang cc,tnh tranh cua nong san Vi~t
tntang the' gioi. Nganh thu6c BVTV cling phat tri~n
thea huang ap dl,lng cac thanh
tlfu sinh hQc vao san xufft cac san phffm dS dam bao ye'u to' di~t
an to~n
Nam tren thi
tru sau b~nh
t6tva
kh6ng c6 du' lu'<;ing h6a chfft tren n6ng san cling nhu' moi tru'ang dfft, nu'oc.
Bi~u
nay gop phJn ra't JOn cho vi~c
giOi ctb nong s:.!n
- Phat tri~n
Vi~t
nang cao kh
th~
tnrong the'
Nam.
cong ngh~
sau thu ho<;1ch; dtta tie'n b(> ky thu~
vao khau sau thu ho<;1ch
dS giam t6n tha't hao hl,lt san phffm va nang cao cha't ht<;Jng san phffm. Ben C(;lnh
vi~c
ap dl,lng cac cong ngh~
vi~c
bao quan n6ng san c6 y nghia to IOn trong khau lu'u thong. N6 se giup giam
chi phi t6n tn1' b~ng
che' bie'n thl vi~c
sU' dl,lng cac lo<;1i thu6c BVTV trong
bao quan l').nh nong san, keo dai thai gian thu hoc,tch, giup
n6ng dan chu c1(>ng v~
thai gian tieu thl,l san phffm, giam rui ro v~
giam gia khi
VaO Vlf t}1U hoc,tch, nang CaO thu nh?p cho ngttai nong dan.
- V?n d~mg
nhi~u
hlnh th(tc t6 ch(tc san xua't da d<;1ng va dan xen nhau, nhi~u.
thfmh
phffn kinh' te' h6 tr
ctvng kinh te' h<;Jp tac, kinh te' Nha mtoc, kinh te' tu' nhan, trong d6 kinh te' Nha mtoc
c16ng vai tro chl'1 c1~o.
nguy~
Phat triSn kinh te' h<;Jp tc:ic ph
ella nong dan tren co sd nhu du cua san xua't hang h6a cua kinh te' hQ gia
c1lnh va s~t
h6 tr<;J tfch c~t
Clla Nha nu'oc. Kinh te' Nha nu'oc t?p trung vao cac linh
vvc qui hoc,tch san xufft va c16 thi h6a nong thon; phat triSn thl'1y l<;ii va co sd hc,t
tfing nong thon; phat triSn khoa hQc cong ngh~,
khac ph~IC
Vlf t6t san xua't nong nghi~p
n6ng dan sU' d~mg
h<;Jp ly va c6 hi~u
lien ke't voi cac thanh phfin kinh te' .
.. Nganh thu6c BVTV c6 vai tro hu'ong dfin
qua thu6c BVTV tren d6ng ru(>ng, hc,tn che' tac
hc,ti cua thuo'c c16i voi s(tc khoe va m6i tntang. Cling voi Nha nu'oc, dtta nhanh vi~c
ap d\mg thu6c BVTV trong khau xU' ly hc,tt gi6ng, khau bao quan nong san sau thu
hoc,tch.
3. Thu6c bao v¢ tht,ic v(it trong sl,i phat tri{fn cua khu vl,ic Nam B()
-10Kh,u vlJ'c Nam B<) c6 GDP chie'm gfin 60% GDP
xua't nang nghi~p
ca mtoc va day cling la vung san
IOn nha't qu6c gia. San lu'<;Jng lua cua khu VtfC chie'm tU 53-56%
san ltt<;ing IUa cua ca mtoc dl;lt 17,6 tri~u
ta'n nam 2001, 17,9 tri'~u
ta'n nam 2002.
Nganh thu6c BVTV da c6 nhung dong g6p to IOn cho nganh nang nghi~p
cua khu
VlfC cling nhll cac nganh kinh doanh nang san khac trong nhung nam qua.
- Cling voi gi6ng lua ng~
tn1 co cho vi~c
ngay, voi vi~c
cung ca'p da dl;lng cad cht'1ng lo?i thu6c
chuffn bt da't dfiu v9, rUt ng~
thai gian lam da't da tang
t(;li d6ng bang song Cl'ru Lohg tu 2 len 3 V9 lnam. Di~u
d6ng bang song Cl'tu Long tang Vu'Qt b?c tu 12,8 tri~u
ta'n (2002) va Dong Nam B<) tu 1,27 tri~u
cac lo~i
lua
nay lam tcho san lu'<;Jng lua
ta'n (1995) len gfin 18 tri~u
ta'n (1995) len 1,67 tri~u
- v oi cac san phffm thu6c tru sau, thu6c tru b~nh
s6 v9
ta'n (2002).
c6 kha nang di~t
va phong tru
dtch hi;li trong ta't d cac chung lo(;li cay tr6ng tren dta ban, nganh thu6c
BVTV da cling voi nganh n6ng nghi~p
va cac d!a phu'ong du'a nang xua't IUa tu
40,2 t? I ha (1995) len 42,4 t? ha ( 2002); nang xua't ng6 tu 31.6 t? I ha (1998) len
41,3 t? I ha (2002).
- v oi cac san phffm BVTV dung cho bao quan nang san sau thu hO<;lCh nhli' di~t
tru
chu<)t, m6i mQt, na'm m6c ... , nganh thu6c BVTV da g6p phfin vao thanh tich xua't
kMi'u 3,23 tri~u
ta'n g(;lo, 43,7 ngan ta'n h?t di~u
nhan, 78,2 ngan ta'n l(;lc nhan cl'1a
khu VtfC (2002).
4: Kinh nghi~m
san xua't va kinh doanh thuo'c BVTV tren the' giai.
4.1 Xu hu'6'ng sap nh~p
m~nh
me trong linh vl;ic thuo'c BVTV
Theo th6ng ke cl'1a T6 ch(tc y te' the' giOi ( WHO ) , hang nam n~
n6ng nghi~p
the'
giOi sl't d~1g
gfin 3,5 tri~u
ta'n ho(;lt cha't thu6c BVTV, trt gia tren 25 d do la My vOi
tren 1.342 lo?i ho(;lt cha't dtt<;ic dang ki chinh thuc ·t?i t6 chuc nay. Trong d6 c6 759
. lo(;li ho(;lt cha't stl' d~mg
ph6 bie'n cho san xua't cay tr6ng.
Vi~c
san xua't va kinh doanh thu6c BVTV tren the' giOi hi~n
nay nam phgn IOn.
trong tay cac c6ng ty da qu6c gia. Trong nam 2001, cac c6ng ty nay chie'm dSn
95% tht tntong the' gioi.
-11Do vi~c
nh~p
C~tnh
tranh gay gat tren thi tntang nang nghi~p
cac t~p
toan cgu, m9t trao htu sap
(_1oi:'m hang Jgu the' giOi v6,thu6c BVTV dang di~n
1999, hai t?p do~tn
ra s6i (_19ng. Nam
s6
kh6ng 16 1a Rhone-Poulence ( Phap) voi doanh
1.8 ty d6 la
My, h<:mg 7 the' giOi da sap nh?p voi t?p doan AgrEvo ( Anh ) voi doanh
do la My, h~ng
5 the' gioi d~
t~o
ra t?p doi:'m moi A ventis voi do,anh
s6 2.5
s6 4.3
ty
ty do Ia
I
My va dung h~ng
2 the' giOi trong nam nay ( Ngu6n: tc;tp chi Agr~w
Nam 2001, voi vi~c
la
My
sap nh?p hai t~p
h
the' gioi t~o
ra t~p
doan Novartis ( Th~1y
doan Zene'ca ( Anh) doanh
doan moi la Syngenta voi doanh
so 349 3113/2000).
si) doanh
s6 2.2 ty
s6 5.4 ty
s6 3.2
do la
My
h~ng
5
do la My va d~n
dgu
the' gioi trong llnh vVc nang dtt<;1c.( Ngu6n: Tc;tp chi Agrow so 399 3/5/2002). Vi~c
nh?p se H\m tang kha nang c~nh
tang kha nang tai chinh, su d~mg
tranh cua t~p
du'QC the' m~nh
ty do
sap
doan moi do tang du'<;1c thi phgn,
v6 cong ngh~,
san phffm cua cac
ben tham gia sap nh?p d6ng thai giam dt1<;1c chi phi nhan lVc, chi phi quan ly, chi
phi thue mua cac phat minh sang che'.. o
Bdngl: Cdc c6ng ty hilng ddu the' gi6i
Ngu6n:
Ti,~p
Congty
Hc;tng
-
vB thuo'c BVTV nam 2001
Doanh so ( tri~u
1'
Syngenta
5,400
2
Monsanto
3,800
3
Aventis
3,400
4
BASF
3,200
5
Dow AgroSciences
2,300
6
DuPont
2,300
7
Bayer
USD)
--
2,200
chi Agrow ( Anh quae) so 395 1/3/2002
Trong nam 2001, thi tntang thu6c BVTV t?p trung chu ye'u
khu vvc chau
A-
o Bac My
( 30.6%),
Thai blnh dttong ( 26,2 %), khu vvc Tay Au ( 21,2% ), khu vvc
chau My la tinh (12,7%) va cac khu vvc khac chi chie'm 9,3%.Bi6u nay phan anh
ye'u t6 <1ia ly, khi h~u
, chinh sach nang nghi~p
cua qu6c gia c6 tac d()ng rfit nhi€u
c1e'n viec san xua't va kinh doanh thu6c BVTV. Cac khu vue c6 dien tfch canh tac
0
nang nghi~p
0
IOn va c6 thai tie't tttong d6i 6n dinh nhu' Bac
0
My ( Hoa
ky va
-12Canada), khu v~rc
chau
A Thai Blnh Dtidng ( Cac ntioc Dong A va Australia), cac
nttoc Tay Au va chau My la tinh c6 mu~
tieu thl.) cac san phcfrri BVTV cao. Di~u
nay g6p phffn lam cho san ltic;1ng nong san cua cac khu vvc nay chie'm ty trQng cao
trong n~
nong nghi~p
the' giOi( 60% di~n
tich ;canh tac cua the' gioi song chie'm
:
de'n 85 % san ltic;1ng). Cac khu vvc con l~i
A ( Trung va T~y
chau
dffu tti cho nong nghi~p
sl'r d~1ng
bao g6m chau Phi,: phffn con l~i
A... ) do thoi tie't kh6 h~nkeo
dai va
a D6ng Au chinh sach
chtra dffy du ct'1a cac chinh phil da h~n
va ltng d~mg
cua
che' ra't nhi~u
vi~c
cac san phfim thu6c BVTVmoi vao canh tac. N6 cling la m<)t
1
trong nhfrng ye'u t6 lam cho san ltic;1ng nong san ella cac khu v vc nay tha'p (40%
di~n
tich canh ,tac cua the' gioi nhtrng chi chie'm c6 15 % san ltic;1hg ltidng thvc toan
du).
Cac m~t
hang chl'1 ye'u ban ra tren thi tntong the' giOi vfin la thu6c di~t
thu6c tn1 sau ( 29,1% ),thu6c tru b~nh
N~n
nong nghi~p
th~
cay ( 18%) va cac lo~i
gioi dang htrong tdi mot n~
cao. Cac qu6c gia dang ap d~mg
cac bi~n
htdng thVc , th~c
phcfm nen htc;1ng thu6c BVTV cho sau b~nli
khac, do di~n
thu6c hoa hQC nh~m
ngay cang dtt
nhi~u.
lam d·a't va thVc hi~n
cho san 1tr9ng tieu th~1
vi~c
thu6c di~t
va nang sua't
t6ng hc;1p cho
tang tinh an toan cho
chie'm chtra dffy 50%
tich gieo tr6ng tren qui m6 IOn va chia lam nhi~u
nen thai gian lam dfft rfft ngan nen Vi~c
dong trong vi~c
s~ch
phap phong tru sau b~nh
chS SlT d~mg
. M~t
cac lo~i
khac chi chie'm 6%.
nong nghi~p
cay tr6ng d€ h~n
co (46,9%),
Slt dl.)ng thu6c di~t
Vl.) trong nam
CO cho mua Vl.)
N6 giup cho nong dan giam chi phi lao
dung thai gian gieo tr6ng va di~u
nay da lam
co chie'm de'n 46,9 % t6ng san 1tr9ng tieu thlf ella
thu6c BVTV tren toan the' gidi.
4.2 Nghien
CUll
plult tri~n
san phim moi
Cac cong ty da qu6c gia ra't quan tam de'n vi~c
(R&D) cac lo~i
dff u ttt cho nghien c(tu va ph at tri€n
san phcfm moi ttidng thich voi tlnh hlnh khi h?u,tlnh hlnh sau b~nh
va t?p quan canh tac cua tung khu vvc tren the' giOi. Muc dffu ttt trung blnh chie'm
khoang 7-12% doanh s6 Clla cac cong ty va d 1~
cong ty da qu6c gia ngay cang chu trQng de'n vi~c
nay c6 xu httong tang nhanh. Cac
dffu tlt nghien c(ru cac che' phffm
-13thu6c BVTV ngu6n g6c sinh hQc dS dap ling cac yeu diu v€ moi tntong ngay cang
tang ct'1a cac mtdc. Thu6c BVTV ngay nflY phai c6 thai gian phan huy ngfin, du
hrc;Jng thu6c BVTV trong diy tr6ng tha'p, khong gay doc cho nguoi v~
Cd
gay 0 nhi~m
gia sue, nguy
c1fft, khong khf va ngu6n nt(OC tha'p.
i
Bdng 2: Mac ddu tu cho nghien cau phattri!n sdn phtim cua cdc c6ng
2001
Cong ty
(
tri~u
USD)
2002
(
tri~u
USD)
Til~
ty da qu(J'C gia
DV kie'n 2003
2002/2003
( tri~u
Syngenta
455
542
+ 19,12%
627
Monsanto
367
401
+ 9,26%
455
Aventis
325
381
+ 17,23%
425
BASF
315
345
+ 9,52%
370
Dow
AgroSciences
200
240
+ 20.00%
315
DuPont
220
275
+ 25.00%
320
Ba~er
235
275
+ 17,02%
315
Ngu6n: B() Nong nghi~p
C6 thS tha'y r~ng
USD)
My (Website USDA 2003)
vi¢c c1ffu tlf cho nghien c(ru phat triSn san phffm moi c6 vai tro
'
quan trQng trong vi¢c giu vung va md r(>ng thi phffn cua cac cang ty da qu6c gia.
T~p
do an Syngenta- t~p
do an dang dftn dftu the' giOi v€ thu6c BVTV- hang nam
c6 mtrc tang tnrdng doanh thu 8-10% song mtrc tang dft u tu' cho nghien cuu ph at
triSn san phffm luon d mtrc 18%-20%. Cac t~p
doan nang duc;Jc hang dftu khac
cling c6 mtrc tang dftu ttr cho nghien ctru phat triSn h~mg
nam til 10%-25%. Ke't
qua ct'ta vi¢c nghien c(fu cac thu6c BVTV moi c6 tinh nang C~lO,
mai tntong da t~o
phi thue' quan v~
u·u the' IOn cho cac t~p
mai tntong rna nhi~u
h6a chfit c1S tham nh~p
it gay
a nhi@m
doan da qu6c gia Vltc;Jt qua cac hang rao
nu'oc dang stl' d~mg
d6i voi cac san phffm
thi truong nang nghi¢p c6 hi¢u' qua va mang l~i
nhi€u lc;Ji
nhu~.
Hi~n
nay, ve m~t
cong ngh¢, xu httong Ctla the' gioi dang di vao con dliong phat
triSn cac san phffm thu6c BVTV sinh hQc hoan toan khang gay h~i
va moi tru'ong.
cho con ngttoi
-14-.
Bang 3: ddu tu cho nghien cuu san pluim BVTV sinh h9c cua cdc cong ty da quo'c gia
2000
2001
2002
Dt! kie'n 2003-2005
( tric$u USD)
( tric$u USD)
(tric$u USD)
( tric$u USD)
Cong ty
Syngenla
Khong xac dinh' 176
dLi<_1c
234
700
Monsanto
127
148
150
450
Avenlis
75
101
134
435
BASF
Khong xac djnh
97
147
470
UUQC
Dow
AgroSciences
67
140
175
330
DuPont
80
175
211
380
Bayer
Khong xac dinh
dlt
124
194
315
Ngu6n: B() Nong nghi<;p My (Website USDA 2003)
Vffn d€ chung ta cfin quan Uim la cac cong ty da quo'c gia trong giai c1o~m
chuy€'n dfin vi<%c san xufit va tieu th~1
cac sltn phftm thuo'~
BVTV dOc Iwi ttf cac
mtoc phat tri€n Tay Au, Bac My sang cac mroc dang ph
A, chau Phi 'chau My la tinh ndi ma lu~t
nhu' chau
va h<% tho'ng dang ki, ki~m
kem,
l~c
h~u
....
nay
ocac khu v~rc
khac
1<% v€ moi tru'ong chua ch?t che
djnh thuo'c BVTV thiC'u d6ng bO, ky thu~
giam l1jnh
-15-
Chu'o'ng II
THVC TR~NG
CUA NGANH THUOC BVTV T~I
1. T6'ng quan ho~t
KHU Vl}C NAM BQ
d()ng san xufft Idnh doanh thuo'c BVTV t~i
Tntoc nam 1992, vi~c
ldm vtfc Nani B()
san xufit va lltu thong thu6c BVTV con dtf<;fc quan ly theo co
che' bao cfip. Tfit ca ho?t dong trong linh v~tc
BVTV va T6ng cong ty v?t ttt nong nghi~p
nay d~u
do Nha mtoc quan ly; C9c
c6 trach nhi~m
thVc hi~n
vi~c
san xufit
va phan, b6 thu6c BVTV cho cac d!a phttong theo chi tieu Nha mtoc giao.
Tu nam 1992, Nha nuoc cho phep san xua't kinh doanh thu6c BVTV theo co che'
thi tntong. Cac t6 ch(tc ca nhan trong nuoc va mtoc ngoai c6 du ki~n du
chinh, ky thu?t d~u
v~
t~i
dtf<,1c phep tham gia san xufit kinh doanh trong IInh vVc nay.
Trong giai do?n 1992-1995, cac cong ty Nha mruc nhtf cong ty thu6c sat trung
mi~n
Nam ( Vipesco), cong ty BVTV I, cong ty BVTV II, t6ng cong ty v~t
nghi~p
... chie'm ttu the' rfit IOn tren thi tntong do c6 h~
tu nong
tho'ng phan ph6i thu6c
BVTV san c6 (J cac uia phttdng, c6 ngu6n v6n hG tr<;f tu ngan sach Nha mtoc, dtt<,Jc
ttu tien cfip h?n ng?ch nh~p
cong ty nuoc ngo~\i
khffu cac ho?t cha't d~
chi ho?t dong mang tinh cha't tham do va kho'i kinh te' ngoai
qu6c doanh hffu nhtt chi lam d?i ly tieu th~1
Tu nam 1995 tr0 1~li
Nam, cac t?p do~m
san xua't thuo'c BVTV. Cac
day, d~c
bi~t
cho cac doanh nghi~p
Nha mtoc.
Ia sau khi Hoa ky bai bo cfim v~n
d6i voi Vi~t
nong dtt<;1c IOn tren the' giOi nhtf Bayer, Novartis, Aventis .... c1a
t?p trung dfiu ttt xay d~tng
cac nha may phan pho'i san phffm thu6c BVTV t?i cac
tinh phia Nam nham vao klm V~(C
.
S
IOn cua Vi~t
Nam la dOng
bang song Cli'u Long , dong Nam Bo(65% san ltt<;1ng tieu th9 dt nuoc), cac tinh
Tay nguyen va khu v~tc
d6ng bang ven bi0n mi~n
Trung ( chi~n
10% sltn ltt<,Jng
tieu th\]). Linh vVc san xua't va kinh doanh thu6c BVTV trd nen soi dong va C?nh
tranh gay gUt khi c6 nhi~u
phat tri~n
vi~c
thanh phfin kinh te' tham gia. Nha mtoc khuye'n khich
san xua't kinh doanh thuo'c BVTV d~
nong nghi~p
nen ap d~mg
cac bi~n
nguyen Ii~u
va thanh phffm thuo'c BVTV nh~p
t?O sV h6 tr<;f m~1h
cho nganh
phap thue' quan rfft tha'p tU 1%-3% d6i voi
khffu. J?i~u
nay lam cho nganh
-16thuO'c BVTV vua c6 thu?n l<;1i trong vi~c
C~tnh
giam nhv chi phi dftu vao song cilng phai
tranh cao voi cac san phffm ngo~i
nh?p tren thi tniong. Trong giai do~n
2002, toan nganh c6 tO'c d9 tang tnidng bl~h
1998-
quan khoang 7-9%/ nam (bang 2.1).
TO'c (IQ tang nay J(hong (lGu qua cac nam da phi\n anh S~(
phat lriGn clu(a 6n dinh
etta nganh. Si\n xua't lrcn t1ia ban chiem ty tn.mg klut so vui doanh thu khoiing 45-
60% song til~
nguyen li~u
nay cling chi tinh cho ho~t
nh?p kh~u;
u9ng pha che' gia cong u6ng g6i W ngu6n
san xufit ho~lt
chf\t trong m(oc hfru nht( khong dang ke'.
ThuO'c BVTV thanh phffm nh?p khffu vfin chie'm d 1¢ kha cao trong ke't qua ho~t
d9ng cua toan nganh.
DO'i voi thuO'c BVTV thanh phffm nh~p
khffu, lai rung cbie'm tu 6-9% tren doanh ·-
tim. Trang khi c16 til¢ nay <1 thu0c BVTV siln xuftt trong m({1c chi ttl' 4-6%. DiGu
nay cho thfiy vi4c gia thanh si\n xuflt thuC)c BVTV trong m(dc c<)n cao, clu(a thG
cc,tnh tranh ngang bhrg voi cac san phfim ngo~li
c6 cung chfrt lu<;1ng.
v oi
v~
gia u0i vOi cac Io~ti
tilt$ Iai rung thfrp cling lam cho vi~c
nang lVc san xua't n9i uta d1a nganh c1~t
san xua't hi~n
nh~p
hang
tai uftu tt( phat trie'n
tha'p va ngu6n v6n cho dfiu tt( phat triGn
nay c!1li ye'u trong cho vao ngu6n v6n vay tu cac ngan hang tht(dng
m:;li va lllQt phfin nho tu ngan sach nha ntioc.
Bang 4: Ke't qua hogt dr,)np, 11p,anh thu()(: IJVTV tit 1998-2002
Dvt: ty u6ng
--
Stt
Chi ticu
1998
1999
2000
2001
2002
1
T6ng doanh tim
2.295,98
2.451,29
2.652,27
2.886.76
3.097.48
-Ti:f si'111 xufit
1.033,19
1.255,06
1.405,70
1.564,62
1.750,07
-Ti:f kinh doanh
1.262,79
1.196,23
1.246.57
1.340,14
1.347.41
2
Gia tri t6ng san ht<;Jng
847,21
1.066.80
1.154.08
1.314,28
1.435.06
3
Uii
114,06
125,02
143,22
176,09
201.33
4
N(>p ngi'in s:kh
105,87
113,90
154,51
I 81.24
211.50
5
Lao t1()ng blnh quan
( Ngttoi/nam)
6.350 &
5.745
5.875
5.888
6.024
( Ngudn: C{lc BVTV- Van pfu)ng phfa nam)
-17-
Bang5:
Ty l? tang cdc chl tieu ndm nay so ndm tnt
Stt
Chi tieu
1999
2000
2001
2002
1
T6ng doanh thu
106,76
108,20
108,84
107,29
-TU' s<1n xuit
121,47
112,00
Ill ,30
111,85
-TU' kinh doanh
94,73
104,21
107,51
100,54
2
Gia lri t6ng san lu'<;fng
125,92
108,18
113,88
109,18
3
Uii
109,61
114,56
122,95
114,33
4
N()p ngan such
107,58
135.65
117,30
116,69
5
Lao dOng blnh quan
( Ngu'oi/nam)
90,47
102.26
100,22
102,31
Bang 5 cho thffy trong cac nam ggn day nganh thuO'c BVTV khu v~tc
an co hi9u qua, lfti rong hang nam dGu t<1ng
binh toan nganh BVTV trong m~Oc
(7-IOC~).
w
Nam bQ Htm
va cao hrin so vdi mac trung
Mac dong· gop vao ngan sach Nha
mtoc tang kha va chie'm 74% m(tc dong g6p cua nganh BVTV (200l).Mac tang
tntong cua khu vvc sltn xua't (trung blnh 11 %/nam) c6 xu httong tang nhanh hon
ldm v~tc
kinh doanh thuO'c BVTV nh~p
khffu(trung blnh 4%/nam). Dieu nay cho
tha'y bttoc dffu nganh BVTV da c6 huang tang Ct(ong nang l~(C
san xua't n9i dia d€
chu d()ng ngu6n hang cung ca'p dl'1 cho nhu dlu ct'1a nganh nang nghit$p-nganh kinh
te' mui nhc.m eli a mtoc ta lrong giai c1o~n
2. Cue nhfin to' moi tniong ~lnh
hi9n nay.
lniiing dc'n ho~t
d()ng san xuf{t kinh doanh
nganh thuo'c BVTV d ldm vlfc Nam B().
2.1 Di~u
kif;n tlf nhicn
2.1.1 Da't dai
Khu vtfc Nam b() bao g6m Dong Nam b('>, Thanh phO' H6 Chi Minh va vung d6ng
b~ng
song Cl'tu Long voi dit$n tich t~r
nhien la 74,446 km2 chie'm 22,61 % dit$11
tich d nt(OC trong <.16 di<$n tfch c1ftt plwc V~l
nong nghi9p t(1p trung chtl yc'u
vung
Dong Nam B() va dcing bling song Cl'fu Long chie'm 50,06% df{t nong nghit$p c£1
nuoc. Dong Nam B() c6 5 tinh: Tay Ninh, Blnh Dttong, Blnh Phttoc, D6ng Nai, Ba
Ria Vung Tau Ht vung tr6ng cay cong nghit$p '
BQ GIAO D\JC VA Di\0 T~,O
TRUONG f;H K!NH
K
TE TP.HCM
THTJ VI:itN
1,4 trit$u ha
-18-
( Bang 6); chu ye'u la cao su, ca phe, diSu, tieu, ml...va di~n
tang them do vi~c
huy~n
phfa b~c
khai hoang md r()ng di~n
ti~h
t~i
tich nay c6 kha nang
cac tinh Blnh Phu'oc, cac
dnh B6ng Nai dang trien khai. B6ng b~ng
tlnh: Long An, Ti~n
song Cuu Long g6m 12
Giang, BGn Tre, DOng Thap, VTnh Long, Tra Vinh, Cfin ThrJ,
S6c Trang, An Giang, Kien Giang,
B~tc
Lieu va Ca Mau; <-1ay Ia vung nong
nghi~p
trQng diem Ctla 11lTOC ta VOi di9n tfch tr6ng trQt len dSn 4,5 tri9u ha.
Bang 6: Di~n
tfch nang nghi~p
khu
V/fC
Nam Bf)
DVT: nghln Ha
DongNamBQ
Cay Tr6ng
D6ng Bfing song
Ct'tu Long
Llia
518,8
3.986
Cay an trai
131,6
191,3
Cay cong nghil;p
468,4
127,5
Cac lo~i
304,4
182,4
1.423,2
4.487,2
cay khac
T6ngc9ng
( Ngudn: Nien giam th(/ng ke 2002)
Theo Gi
d~mg
blnh quan 0,4-0,5 kg ho~t
chfft /ha/nam hi9n nay C1 Vi~t
Nam la con thffp hdn
. nhiSu so voi mac blnh quan chung cua the' gid1 (0,8-1 ,2 kg ho~t
nganh nong nghi~p
d~mg
mioc ta voi n6 IVc tang nang xua't cay tr6ng thl vi9c gia tang Sl(
thuO'c. BVTV la m()t trong nhHng gi~l
.
cac lo~i
cha't/ha/ nam) va
thu6c thu()c nh6m di~t
quan sau thu ho~c
phap dti<;tc 1~ia
chQn. Trong ttidng lai
Ctl, kich thlch lang lnidng, Xl(
Jy
Iwt giO'ng, bao
$e dti<;Jc quan tam sl'r d9ng voi s6 lti<;tng ngay m()t nhi~u
hdn.
Thanh ph6 H6 Chi Minh voi vi tri trung tam cl'ta mlnh c6 vai tro quan trQng d6i voi
nganh thu6c BVTV trong vi9c nh?p khffu ~guyen
li9u, san xua't ci.1ng nhti pMin
ph6i thuO'c BVTV thanh phfim toi cac tlnh trong khu v~.
thtidng m~i
IOn nhfft mioc, la diu n6i tieu th~l
Bay cling la trung tam
S
qu6c gia cilng nhu' xua't khffu san phffm ra cac mtoc trong khu vvc.
2.1.2 Nhi~t
dQ
va htQng mu'a
-19Nam B9 nhm trong khu vvc nhi~t
cloi gi6 mua do c16 nhi~t
c19 trung blnh hhng nam
kha cao( 27°C), chenh l~ch
bien c19 nhi~t
c19 IOn gifta mua n~g
va mua mtta (
1.42°C·l.9l°C ). S6 giO n~g
trung blnh d~t
tU' 2226-2709 giO. Nhi~t
d9 cao Ia ye'u
t6 thu~n
l<;Ji cho diy tr6ng phat tri@n song n6 cling la ye'u t6 mang I~i
nhung kh6
khan nha't c1!nh cho nganh nong nghi9p.
Bang 7: Nhi~t
df) khu v?(c nam Bf)
Khu vvc
NhiOL d(l Lrung blnh
miht kho°C
Nhi9L d(l Lrung blnh
mua '11l(a°C
(Lhang 11-4)
(thang 5-10)
Chcnh li;ch
oc
Dong Nam B()
27.58
25.67
1.91
Ddng bhng song Cil'u Long
27.32
25.90
1.42
(Ngu$n: Nien gil\m thO'ng ke 2002)
-Nhi9t <.1() cao va mac chenh l<)ch nhi¢1 (!\) I
mua mt1'a la m(Jt ye'u t6 moi tntong thich hljp cho cac lo~i
sau b~nh
phat tri~n
va
c6 vong cloi dai.
-Kim v~tc
Dong Nam b(J va clGng bang song Cl'tu Long c6 nhi~t
<.1() trung b1nh d ·
nam 27°C. Day la nhi,~t
d(J duy trlmoi tntong s6ng ly tttong cho sau b~nh
nen cac
khu V~1'C
nay thttong xuyen phai clGi 1~t
VOi CaC bQC phat C~l
bQ Sal! rffy cfing nhtt
lay Ian nhanh ch6ng tren di~n
r()ng khi ph
sv
Nhm trong khu V\1'C gi6 mua, Nam B(J co ht<;Jng mtfa hang nam
tu
1200mm -
2300mm. Di0ti nay <.Hi gop phffn nun cho fim (!(> kh6ng khi rfit cao lu6n (1 m(tc
80%. Cung voi nhi~t
cling t~o
clieu ki~n
<.1(), rt'm d(J cao Ia moi tnt(1ng t6t cay tr6ng ph
cho cac lo~i
nfim b~nh
tren lua ' cay an trai, cay cong nghi~p
ngan ngay va dai ngay phat tri@n m~nh.
Bang 8: Lur;tng mua va 1/m df) khu vifc Nom Bf)
Khu V\fC
Lttgng mtfa mtiU khO
mm
Ltt(jng mtfa mtla mtta
mm
Am c1() Lrung blnh
nam
(thang 11-4)
(thang5-1 O)
(%)
Dong Nam BO
107.7
1477.R
R0.33
D6ng bUng song CU'u Long
601.8
1794.9
78.17
( Ngu6n: Nit~n
giam tho'ng ke 2002)