Một số giải pháp nhằm phát triển nguồn nhân lực tại công ty xăng dầu khu vực 2 đến năm 2010

BQ GIAO Dt)C VA f>AO T /!..0

TRUONG El~

HQC KINH TE TP. HO CHI MINH

-------------------0 0 0-------------------

NGUYEN THI KIM THOA

A

?

,.,_1

~

I

~

I

MOT SO GIAI PHAP NHAM PHAT TRIEN
NGUON NHAN LlJC
. TAl
. CONG TV XANG
DAU KHU VljC 2 BEN NAM 2010

...

...

?

CHUYEN NGANH: QUAN TRI KINH DOANH
MA
5.02.05

so

:

LUAN
. VAN THAC
. SY KHOA HOC
. KINH

TE

NGlJOI HlJONG DAN KHOA HQC: TS. NGUYEN TH4NI-I 1-l')l

{ so GIAO ouc vA o~
TRUONG f)H K\NH T~

-figGcJ.

. o T~.o

TP.HCM

TI-IU VItN

TP. HO CHf MINH- NAM 2003

I


MUCLUC
- -

Trang

M 0 d~ au ...................................·.................................................................................................... .
?

J

~

,..?

~

?

""

CHUGNG 1: TONG QUAN VE QUAN TR! NGUON NHAN Ll/C.

1/. Kh ai
' . n1~m .

A

~
ve~ quan t ri. nguon
n h an Irf.c ......................................................................................................... 1
?

A

11/. Mt;tc tieu va vai tro quan tri ngu6n nhan lrf.c ...................................................................................... 2
1- M\IC tieu ciia quan trj ngu6n nhan 1lfc ..........................................................•................................... 2
2- Vai tro ciia quan trj ngu6n nhan 1lfc .............................................................. ,................................... 3

1111. Chuc nang chii ye'u ciia quan tri ngu6n nhan lrf.c .......................................................................... 3
1- Thu hut ngu6n nhan h,rc ................................................................................................... :.................... 4
J<
2 - J:'\'
vao t~o
va' p h'at tr1en nguon
nhAan 1vc .............................................................................................. .5
1'
;,
hA
'
'
3- D uy tr1 va quan y nguon n an Ilfc .................................................................................................... .6
0

;/

?

IV/. Cac nhan t6 co ban anh hu'O'ng de'n ngu6n nhan lrf.c.................................................................. 8
VI. Kinh nghi~m

quan trf ngu6n nhan lrf.c ciia cac nu'6'c & bai hQc kinh nghi~m
........ 8
.,
.
;,
hA
I
1- K m h ng h"A
1(fm quan tq nguon n an vc cua cac mtoc ............................................................... .8
1.1- Kinh nghi?m cua My ............................................................................................ 8
1.2- Kinh nghi?m cua Nhqt Bdn ................................................................................ 9
1.3- Kinh nghi?m cua Trung Quae ......................................................................... 11
1.4- Kinh nghi?m cua Singapore ............................................................................ 11
1.5- Qudn tri nguJn nhan l~tc
o Vi?t Nam .................................•.......................... 12
2- Nhfi'ng bai h9c kinh nghi~m
................................................................................................................ 12
?

'

.....:-

?

_A'

'

A

CHUONG 2: THT/C TRJ).NG VE QUAN TR! NGUON NHAN Ll/C TN

CONG TY xANG DAU KHU Vl/C II (PETROUMEX SAl GON)
·1/. Gi6'i thi~u

chung v@ Cong ty xang d§~
·khu vrf.c II ......................................................................•.... 14
.-·
h.
h
1. G101 t wu tong quan ve ngan xang d"'au v·1(ft N am ..............................................................14
2. Qua trlnh hlnh thanh va phat tri~n
ciia Petroiimex SaiGon ............................................ 15
3. Td chll'c bQ may ciia Cong ty ................................................................................................................ 16
4. H~
th6ng thong tin ................................................................................................................................. ,.... 17
5. Tinh hlnh san xua't kinh doanh ciia Cong ty ............................................................................... 18
A

III. Phan tich thrf.c tr~ng

,:,

"'

,

A

y

v@ cong tac quan trf nhan h.fc t~i

Petrolimex Sai Gon ..... 20

1- Cac ye'u t6 anh httong de'n cong tac quan Ui ngu6n nhan h,tc t~i Cong ty .............. 20
1.1- Anh huiJng cua moi tntiJng ben trong Cong ty ............................................. 20
1.2- Anh huong cua moi truiJng ben ngoai Cong ty ............................................ 22
J:'\
d"
;/ va' co cau
A' nguon
J<
A ty .................................................................
•
1ern
nhAan I"'
1;1C cua c ong
.26
2 - u~c
2.1- CrY cal..t nguJn nhan l¥c theo dr) tudi ......................................................... ;.... 26

2.2- CrY cal..t ngu6n nhan htc theo trinh dr) h9c van ............................................ 27
v

?

2.3- Ddn bien nguJn nhan l¥c theo cdc ndm ··························:···························28
2.4- CrY cal..t nguJn nhan l~tc
theo gid'i tfnh ........................................................... 28
2.5- CrY cart nguJn nhan /~(C
theo dr;mg hqp d6ng ························ ....................... .29


3- Cac bi~n

phap thu hut ngu6n nhan l~rc
rna Cong ty di thlfc hi~n
................................. 30
3.1- Hoqch djnh ngubn nhan l{cc trong Cong ty ................................................... 31
3.2- Phan tich cong vi¢c ........................................................................................... 31
3.3- Qud trznh tuyln df:tng ......................................................................................... 31
~
/ d'ao t~o
/ tnen
. ;? nguon
~
tac
4- C ong
va' p hat
n h~ an Ilfc ........................................................................ 32

5- Oic chinh sach tien luang, thu'dng ap d1,mg trong Cong ty ···························:····················34
6- Cac hlnh thuc khuye'n khich dt)ng vien trong Cong ty ......................................................... 37

III/. Danh gia ho~t

dc}ng ciia cong tac qmin trj ngu6n nhan h;ic t~i
Cong ty ................. 37
~
/ tuyen
;?
d1,1ng n h~ an VIen
·~
tac
1- C ong
......................................................................................................... .37
2- Cong tac dao t~o
.......................................................................................................................................... 38
3- Chinh sach tien htong va khen thu'dng .......................................................................................... 39
3.1- Chinh sdch tiin htCJng ................................................................................... .... 39
3.2- Chinh sdch khen thuiJng ........................................................_......................... ... 39
""'

""'

?

~

,

,~.?

,

~

CHlfONG3: J10T SO GIAJ PHAP NHAM PHAT TRIEN NGUON

NHAN Ll/C Ti).I CONG TY xANG DAU KHU vvc II

II. Mt;tc tieu va dt;i bao ciia Cong ty xang d~u
1- M9t

khu vt;ic 2

s6 nhan t6 anh hu'dng ....................................................................................................................40

2- Mvc tieu va dl,l'bao cua Petrolimex SaiGon ........................................................................................... ..41
III. Mc}t s6 giai phap nh~m
phat tri~n
ngu6n nhan h;ic t~i Cong ty de'n nam 2010
1- Bi~n
phap trong tuy~n
dvng lao d9ng ...........................................................................................................43

1.1- Cac kenh tuyin d~:tng
rna Cong ty c6 thi llfa ch{Jn ·~.,
.............................. 44
1.2- Nguyen tdc tuyin df:lng lao d9ng ............................................................................. ..45
/. to"' ch/uc 1ao d~ 9ng cua

• c~ ong ty ..........................................................................46
/ b·~ 1~n p h/ap d;,.
2 - Cac
01 mo1
A'
,
l
.
"'
h,
bA
,
21
. - Cau true qz to c uc 9 may cua CA
ong ty ,................................................................46
?

2.2- Xay df:(ng tieu chudn chuc danh cong vi?c ............................................................. ..47
2.3- Ra soat sdp xlp lqi lao d9ng ci'ta Cong ty ......... ............................:..........................48
2.3.1- Quy trznh ra soat sdp xe'p l(li lao d9ng cua Cong ty ................. ........"....48
, gzaz quyet lao u9ng dAm du ......................................48
2.3.2 - D e~ xuat p h lf(Jflg an
/_). h cong vz~c
24
..................................................................... .. 48
. - D Ol mdl quan hAd'~ ~ zeu nun
2.4.1- Quan h? trong ban giam dffc Cong ty ............................... ..................... .48
0
_, uoc
;JA'

/'
,
/.. ).
;I
242
. . - Quan h~ gura ban gzam
vm
cac
pnung
- u(Jfl
V! ;............................. .49
2.4.3- Quan h? gifta liinh dt;zo v(/i nhtin vien .................................................... .50
2.4.4- Quan h? giila_ CclC phbng ban nghi?p Vl:l ...................... ,. ......................... 50
2.5 - KM ch quan va' ch uan
"' xac
, trong dd nh gza
. , ve~ nhCin vzen ......................................... .51
I:'\;,.
/' ~
/
h
h
/
~
b
'd'
~
nhAan lUi. c .................................................... .52
3 . vOl mo1 cong tac quy O?C can 9 va ao t?O nguon
, b9~ ..................................................................._...... .52

3. 1- Doz mCft cong tac quy hO(lCh can
•?

A'

A?'

,,

0

A

A

A'

;lA

0

•A

•-

•A

A?'

,

0

A

,

3.2- Ki?n toan cong tac dao tqo ..................................................................................53
/ b"9 .............................................................................. ..55
4 . C m hen cong tac b;/nhiA
o
ym va' sli'?d1,1ng can
"'" h'A
, bA9 qua th'1 tuyen .................................................................................. .56
. - B on
41
t~m
can
?•

'""

A

/

A?

4.2- BfJ nhi?m can b9 c6 thhi. h(ln ..................................................................................... .56
,.

u'""
·~
th·""l-t
5 - Cat en ch"'/d~ e 9 p h~ an phA/·
01 u·~ en lUiwvng, lien
uvng ................................................................................. ..57
5.1- Cai tiln cht d9 phan ph6i ti~n
ht(Jflg ....................................................................... .57
~
h
58
52
e u9 p h"'an p h"'''
01 tzen t U(Jflg .................................................................... ..
. - Cat tten chA',"fA
?•

•A'

0

?

Ket Iu:Jn ............. ,.......................................................................................................................................... 59


~

?

~

PHAN MO DAU

• Ly do chon di tai:
Vi~t

Nam dang trong qua trlnh mc3' cl'ra, h9i nhi[lp kinh te' khu Vt,tc va the'
gioi voi mong muo'n: quye't tam dtra dan t9c ta thoat khoi ngheo nan va lqc h?u,
xay d~rng
da't mroc ngay cang giau mqnh. Cung voi nhung d6i moi trong chu
tnfdng, dtrang lo'i va chfnh sach kinh te', quan ly xa h9i, trong d6 c6 va'n d~ quan
ly ngu6n nhan l~rccoi day la m9t trong nhung bi~n
phap quan trQng, chie'n ltf<;fc
. de' nang cao nang sua't, cha't ltt<;fng va hi~u
qua ctla mQi hoqt d9ng tqi cac ddn vi.
Quan ni~m
tnfoc day cho r~ng
l<;fi the' Cqnh tranh chu ye'u cua ffiQt cong ty hay
mphat tri~n
cao da
ct1a cong
trd len 16i thai. Gio day, va'n d~ quye't dinh cho s~r t6n tqi va phat tri~n
ty la nhung con ngtroi c6 hQc va'n cao, dtf<;fc dao tqo t6t, c6 dqo due, c6 van hoa
. va bie't each lam vi~c
hi~u
qua. Kinh nghi~m
ctla the' gioi da chung minh r~ng
s~r

ca't canh va phat tri~n
thanh cong trong kinh te' cua cac mroc gvoi chfnh
sach, chie'n lu<;fc phat trie'n va sit dvng ngu6n nhan l~rc.
Quan tri ngu6n nhan lt.tc trong cac doanh nghi~p
Vi~t
Nam hi~n
nay dang la
m9t va'n d~ ra't buc xuc, h~u
nhtr chua c6 nghien clru t6ng h<;fp nao ca v~ ly thuye't
cling nhtr tht,tc tien. Trong qua trlnh d6i moi, nhi~u
thay d6i cd ban da dien ra
trong th~c
ti6n quan tri ngu6n nhan l~rc,
nhtrng hi~u
qua ct!a n6 bi hqn che' ra't
nhi~u
do thie'u cac ky nang quan tri va thie'u cac htrd'ng d~n
v~
m~t
ly lu?n;
nhung ke't qua v~ kinh te' rna Vi~t
nam dqt dtf<;fc trong nhung nam qua con ra't
khiem t6n so voi nhung kha nang ti~m
tang v~ tai nguyen va lVc ltrqng lao d9ng
cham chl, sang tqo. Vi~c
v?n dl;lng ly thuye't quan tri ngu6n nhan h,rc vao cac
doanh nghi~p
d~
d~

ra cac giai phap nang cao nang l\fc cqnh tranh la va'n d~ ca'p
thie't.
Cong ty Xang d~u
khu v~rc
II duqc thanh li[lp ngay 31103/1993, ti~n
than la
Cong ty xang d~u
Mi~n
Nam· dtrc;ic tie'p quan cd Sd v?t cha't cua 03 hang Shell,
Caltex, Esso ngay 17/0911975 la md~u
Vi~t
Nam, c6 ttf each phap nhan, hoqt d9ng d9c li[l.p theo lu?t phap Vi~t
Nam.
D€ dam bao s~r phat tri~n
6n dinh lau dai cua Cong ty, b~ng
chfnh mlnh, Cong ty
Xang d~u
khu v\fc II phai tlm ra mqt huang di dung diin trong chinh sach qmln tri
ngu6n nhan htc tqi Cong ty mlnh d m6i thai die'm nha't dinh voi nhung d~c
tnrng
v~
moi tntong, van h6a va con nguai cua mlnh.
Xua't phat tlt nhung nh?n thuc sau sclc v~ vai tro cua quan tri ngu6n nhan
l\fc, cung voi nhung th~rc
tien va tran trd ctla ban than qua cong tac tqi ddn vi. D~
tai: "Mqt s/3' giai phap nhdm phat triin ngudn nhlin l{tc t{ti Cfmg ty Xiing dtlu
khu vifc II delz niim 2010" dtf<;fc Iva chQn lam lui[l.n van to't nghi~p
Thqc sy kinh
te'.

....J


•

Noi dung nghien cuu cil.a de' tlli:

Tren c6 sd nhung hie'u bie't v~ m~t
ly lu?n va khoa hQc qw1n td nhan lt/c,
voi nhCing thong tin thu th?p dtfc;fc tq.i Cong ty Xang d~u
khu V\fC II, ban lu?n van
nay c6 g~n
danh gia, phan tfch hi~n
tr~mg
cong tac quan trj ngu6n nhan 1\fC tq.i
Cong ty Xang d~u
khu v~tc
II, til' do cod~
xua"t m<)t s6 giai phap phat tri6'n ngu6n
nhan l~tc
tq.i Cong ty.
Ban lu?n van g6m 3 chtfdng:

Chlldng 1: Tfing quan v~ cong tac quan tri ngufin nhan h.tc.
Chttdng nay chi\. ye'ulam sang to cac khai ni~m,
y nghia vai tro, qua trlnh
phat tri6'n cua quan trj ngu6n nhan l~fc
tren the' gioi cling nhu tq.i Vi~t
nam trong

thoi gian qua. D6ng thai xem xet cac chile nang va nhling ye'u t6 cd ban anh
htfdng de'n cong tac quan trj ngu6n nhan l~fc.
Chltdllg 2: Tht;tc tr~ng
v~
quan trj ngu6n nhan hfc t~i
Cong ty Xang
dau khu vt;tc II.
Tntoc khi vao phan tfch, danh gia hi~n
trq.ng v~ cong tac quan tri ngu6n
nhan l~tc
tq.i Cong ty, tac gia gioi thi~u
chung va khai quat v~ Cong ty, phan tfch
cac nhan t6 anh huang de'n cong tac quan trj ngu6n nhan l~fc
cua moi tnfong ben
trong, ben ngoai, cac khfa cq.nh nhu cd ciu t6 ch(tc, tlnh hlnh tai chinh va kinh
ve tlnh
doanh clia Cong ty tu khi thanh l?p cho de'n nay. Neu b?t cac d?c di~m
hlnh quan trj ngu6n nhan lVc ctia Cong ty trong nhung nam qua.
la m<)t trong nhung
Chie'n lttc;fc ve quan trj ngu6n tai nguyen nhan l~tc
chie'n htc;fc ra"t quan trQng, hc;fp thanh chie'n htc;fc phat tri6'n chung ct'\.a cong ty. Do
lien
v?y, xac dinh chie'n ltfc;fc, chfnh sach quan tri ngu6n nhan lVc phai dtfc;fc g~n
voi illlfC tieu chie'n llfc;fc san xuit- kinh doanh rna Cong ty da~
ra.

ngufin nhan It;tc t:;.i Cong
Ch1tdng 3: Ml)t sfi giai phap nhlim phat tri~n
ty Xang d§u khu vt;tc II.
Day Ut ph~n

cu6i cung cua ban lu?n van, d~ xua"t cac giai phap nh~m
phat
trie'n ngu6n nhan l~tc
cua Cong ty; Trong pli~n
nay, cac giai phap nh~m
chu ye'u
vao vi~c
tuyen d~mg
lao d<)ng, cac bi~n
phap ddi moi t6 chuc lao d<)ng, s~p
xe'p
lq.i lao d<)ng, d6i moi quan h~ dieu hanh, cong tac danh gia va quy hoq.ch can b<),
cong tac b6 nhi~m
va sli' d~mg
can b¢, cai tie'n che' d9 ti~n
ludng va khen thltdng.
Tren quan diem coi quan tri ngu6n nhan Ivc la m9t qua trlnh lien tl,IC, cac
khau trong do phai quan trQng nhtt nhau va phai g~n
ch?t, th6ng nha"t voi nhau.
Chinh vl the', khi dua ra nhung bi~n
phap kie'n nghi, phai duc;fc xem xet tren quan
va lau dai. Hdn nua, tac dl;lng clia m<)t chfnh sach phdie'm toan di~n
ngu6n nhan 1\fc khong th~
bi~u
hi~n
dttc;fc ngay ke't qua hay h?u qua, n6 phai co
thoi gian nhit djnh d~ kh~rig
djnh. Cac chfnh sach phat tri6'n ngu6n nhan l~tc
chju

phai uy~n
tac d<)ng ra"t Ion ctia cac ye'u t6 khach quan, do do vit%c thVc hi~n
chuye'n thfch hc;fp d~ tranh nhung sai l~m
dang tie'c xay ra.


• it1uc dich ughieu cuu cil.a di tid:
Quan tri va phat triS'n ngu6n nhan lVc la m(>t d~ tai ra't r(>ng IOn va phttc
t<;tp. S~t thanh cong hay tha't bc:ti cua m(>t phttdng phap quan tri phai dttQ'c d~t
trong
m(>t di~u
ki¢n nha't dinh v~ thai gian va khong gian Cl,l th~.
Trong ban lu?n van
nay, tac gia khong COtham VQng nell len toan bQ cac va'n d~ lien quan de'n Quan
tq va phat tri~n
ngu6n nhan lVc rna chi dll'ng lc:ti d m(tc neu ra nhung quan di~m
ct1a mlnh trong vi¢c dinh httong chfnh sach quan tri va phat triS'n ngu6n nhan h,tc
trong di~u
ki¢n, d?c diS'm va tlnh hlnh hi¢n t<',li ct.ia Cong ty Xang dgu khu v~tc
II.
Trong khuon kh6 ban lu~n
van nay, khong di sau vao cac tfnh toan C9 th~
rna chi dll'ng l<',li d phc:tm vi v~ ly lu~n,
cac phttdng phap mang tfnh dinh huang va
khac, voi m~IC
dich tren, nhung va'n d~ dttQ'c neu ra trong ban Iu?n
. ltng dl,lng. M~t
van chu ye'u dlfa tren tlnh hlnh th~c
te' voi nhung phttdng ti¢n kha d\lng va n~m
trong kha nang c6 th~

thlfc hi¢n duQ'c tc:ti Cong ty.
Ngoai mtJc dfch hoan thanh B~
tai to't nghi¢p chttdng trlnh dao t<;to th<;tc sy
Kinh te' do tntang Bc:ti h9c Kinh te' Thanh ph6 H6 Chf Minh t6 chuc, ban than co'
g~n
pha'n da'u dtta khoa hQC, ly Iu?n vao th\fC ti€n d~ hy VQng ban lu~n
van nay
c6 tac d\mg nhttm(>t chuyen d~ nghien cliu ti~n
kha thi v~ cd sd ly lu?n va d~-ra
m9t so' giai phap d€ ph1,1c v9 nhu du th~c
te' ct'1a Cong ty Xang dgu khu vvc II
ngu6n nhan Ivc.
trong Irnh vttc phat tri~n

•

Phltdug phap dltdc tip duug khi ughihz cftu:

Cung nhtt nhung mon khoa hQC kinh te' - xa h9i khac, khoa hQC qmin tri
ngu6n nhan l~tc
la'y phttdng phap duy v~t
bi¢n chung va duy v?t lich sl't lam kim
giai va due ke't thanh ly Iu~n.
chi nam trong suo't qua trlnh lu~n
M?c du quan tri ngu6n nhan Ivc nha'n mc:tnh va coi trQng tfnh sang t<;tO, tu
duy khoa hQC nhttng khong tnru tttrna ffiQi thay ddi du. CO tfnh
cha't each mqng d€!1 phdgu va c6 ngu6n g6c v?t cha't cua no, ding nhu
nhung thay d6i kh.ong Vlf

ph at triS'n c6 trlnh tV, ke' t9c thtra ke' ho?c c6 nhung buoc nhay v9t .
B6ng thai d~

tai nghien cttu con sti' d1,1ng cac phudng phap sau:

Phttdng phap tho'ng ke.
Phudng phap tr~c

nghi¢m.

Phttdng phap phan tich.
Phudng phap di~u

tra.

Phttdng phap phong va'n
Phttdng phap chuyen gia


Clurmzg 1: Tdng quem vi qudn trf ngu6n nhlin l{tc

Trang

1

CHtf<1NG 1

II. KHAI NIEM

VE QUAN TRI NGUON NHAN LUC.

Trong s~t phat triSn l~tc
lttqng san xua't nhung nam cu6i cua the' ky 20 da
dem lq.i nhi€u vien canh to 16'n, thuc dffy tie'n b(> khoa hQC ky thu~,
tq.o di€u ki~n
khai thac toan di~n
nhung ti€m nang thS lVc va tri l~tc
cii.a con ngttdi. Trong hm.1t
d(>ng kinh te' da c6 m(>t sv chuye'n tu nhung thong s6 v?t cha't ben ngoai con
ngttoi sang nhung va'n d€ ben trong con ngttdi, lien quan de'n nhfi'ng hiSu bie't va
hoq.t d(>ng sang tq.o cua con ngtfdi: khong ngung nang cao cha't htqng s(tc lao d(>ng; stl' d\Ing linh hoq.t ngu6n 1\fc ti€m nang ctla con ngttoi; ke't hqp S\f n6 ]Jfc
chung Clla t?p the' cong nMin; quan Him de'n cac ye'u t6 van minh thffm my cua
san xua't va cha't 1tf<;lng cong vi~ c. la nhung va'n d€ quan tam cua cac nha quan tri
s~n
xua't - kinh doanh hit%n dq.i.
B6i tttqng cua quan tri ngu6n nhan l~tc
la ca_c t6 chuc va nhan l~tc
trong t6
ch(tc do; quan tri ngu6n nhan 1\fC la Slf ke't h<;lp CUa hai vfin d€: la khoa hQC quan
tri va va'n d€ ngu6n nhan lVc.
Quan tq la qua trlnh lam cho nhung hoq.t d(>ng dtt<;fc hoan thanh dq.t hit%u
qua cao b~ng
each thong tin qua ngttdi khac. Vit%c quan tri c6 sv ph6i hqp giua
tinh khoa hQC, nght% thu?t va dq.o d(tc. Khac voi phtfong dit%n khoa hQc, Quan tri
gia thanh cong phai la ngttoi na:m vung kie'n thuc va ky nang quan tq. Do v?y, v€
m~it
nght% thu?t, quan tri gia thanh cong la ngttdi c6 nhung nang l~tc
nhtf 6c thong
minh, tai thuye't pht.Ic, lOi cu6n ngttdi khac lam theo y mlnh.
NMin l~tc

dttqc hiSu la ngu6n 1\tc ciia m6i con ngttoi, g6m the' 1~tc
va tri lVc.
Trong san xua't kinh doanh tmy€n th6ng, vit%c t?n d\mg cac ti€m nang v€ thS ll,tc
cua con ngtfdi la khong bao gid thie'u ho?c lang quen, va c6 the' n6i g~n
toi muc
cq.n kit%t; con m?t khai thac cac ti€m nang tri l~tc
cua con ngtfoi cung dtfqc chu y'
vl day 1a kho tang con nhi€u bi
nhttng con d muc moi me' khong bao gio q.n ki~t,
ffn trong m6i con ngttoi.
Ngu6n nhan 1\fC cua m(>t t6 chuc dttqc hlnh thanh tu cac ca nhan, dttqc lien
ke't, rang bu(>c voi nhau theo ml)c tieu nha't djnh cua t6 chltc d€ ra. Trong mQt t6
chuc, cac ca nhan c6 vai tro, nang lVc, d?c die'm va ti€m nang phat trie'n ra't khac
nhau; mu6n lien ke't hQ lq.i dn phai c6 m(>t nha quan tri taiba va c6 ngh~
thu?t
quan tri con ngttoi.
V?y thl, Quan tri ngu6n nhan lVc c6 sv khac bit%t so voi quan tri nhan sv v€
ban cha't hay chi la s~t nha'n mq.nh, chila sv hoan thit%n hay s~t phat triSn len cua
quan trj nhan S~f thl hit%n nay V~n
con la d€ tai tranh lu?n cua cac nha khoa hQC
va nhung ngttdi hoq.t d(>ng thVc tien: c6 ba quan die'm khac nhau v€ m6i quan ht%
giUa quan tri nMin s~t va quan tq ngu6n nhan l~tc:


Clulanrt 1: Tdng quan vi qudn trj ngudn nluznl?tc

Trang 2

Quan di~m
thlt nha't cho ding qwin tri ngu6n nhan l~tc

du'qc stl d~mg
ddn
thujn thay the' cho khai nit%m cu la qmin tq nhan s~t.
Quan di~m
nay nha'n m?nh
vao ph<;tm vi, d6i tlfqng cth quan tri con ngttoi trorig doanh nghit%p.
Quan di~m
thlt hai cho ding quan tri ngu6n nhan l~tc
hoan toan khac bit%t
VOi qwin tfi nhan Slf. Quan tfi ngu6n nhan hfc CO quan di~m
moi, tlie't ly moi Va
de ra phtldng phap moi, m9t each tie'p c~n
moi cho quan tri. Quan di~m
nay nha'n
m<;tnh tjm quan tn;mg cl'1a ngu6n nhan lVc trong t6 chltc, nha'n m<;tnh phttdng phap
quan tri moi thong qua vit%c ph6i hqp cac chltc nang quan tri con ngttoi vao voi
quan tri chie'n lttqc ct'ia doanh nghit%p va nha'n m?nh s1,t cjn thie't phai str d~mg
djy
du va t6t nha't cac ngu6n lt_(c ciia t6 chltc.
Quan di~m
th(t ba cho ding quan tri ngu6n nhan l~tc
khong phiii la m9t
CUQC each m<;tng rna la giai do<;tn phat tri€'n tie'p theo, S~l md fQng them hay Sl_(
hoan thit%n len ctla quan tri nhan s~t.
Quan di€'m nay c6 tfnh cha't dung hoa giua
hai quan di€'~
tren.
T6ng hqp ta't

ca cac ye'u t6, theo quan di€'m ctla toi cho r~ng,

d Vit%t nam:

Quan trj nguoll nhan l{tC liz hf thong cac triit ly, chinh sach va hor,zt di)ng chuc
dao t{lO- phat trifn Va duy frl COil ngttm Clla
nifng vl f{jp ke' hor,zch tuyin d~mg,
mi)t tlf chuc nhlim dr,zt dlt(lc kit qua tozttu cho ca td ch(tc ldn nhan vien.
III. Muc TI:Eu vA.

vAI TR·o ouA.N TRI NGuoN NH.AN Luc.

1- Ml)C TIED CUA QUAN TRJ NGUON NilAN LVC:

Ngu6n nhan l~tc
ctla m9t t6 chttc duqc hlnh thanh tren cd sd ctla nhung ca
nMin c6 vai tro khac nhau va duqc lien ke't voi nhau theo nhung ffil,lC tieu nha't
dc)c di~m
ca nhan khac nhau, c6 tiem nang phat
dinh. Nhan vien c6 nang l~tc,
tli€'n hlnh thanh cac nh6m. Do <.16, quan tq ngu6n nhan ll,fC kh6 khan va phltc t<;tp
. hdn nhi~u
so voi quan. u:t cac ye'u t6 khac ctla qua trlnh san xu"a't, kinh doanh .
. . Quan tri ~gu6n

nh~

~c

httong toi hai m1,1c tieu cd ban:

* Tc1ng nc1ng swit lao d9ng, nang cao hi~u
qud ci'ta ttf chuc.
* Dcip ttng nhu cdu ngay cang cao ci'ta nhan vien.
M1,1c dfch ct'ia khoa hQc quan tri ngu6n nhan l~tc
la lam cho cac nha quan
tq hQc dtiQC each giao dich voi ngttoi khac, tlm ra ngon ngu chung, nh?y ·cam voi
nhu du cua nhan vien, danh gia nhan vien mQt each chinh xac va bie't each loi
~eo
nhan vien say me voi cong vit%c cung nhtt tranh duqc cac sai Ijm trong tuy~n
chQn va SL( d~mg
nhan vien, f)~
ph6i hqp trong vit%c th~c
hit%n ffil,lC tieu t6 ch((c va
ffil,lC tieu CI:'Ja Ca nhan, nang cao hit%u qua ho;;tt dQng CUa t6 ch((c, alia chie'n lu'QC
con ngttoi thanh m9t b9 ph~n
huu cd khong th~
thie'u dttqc trong chie'n lttqc kinh
doanh clia doanh nghit%p.


Chu
Trang 3

2- VAl TRO CUA QUAN TRJ NGUON NHAN LljC

VS m~t
kinh te', quan tri ngu6n nhan l~tc
giup cho doanh nghi~p
khai thac

cac kha nang tiSm tang, nang cao nang sua't lao d9ng va lqi the' q.nh tranh cth
doanh nghi~p
vS ngu6n nMin hrc.
vs m~t
xa h9i, quan tri ngu6n nhan l~tc
th€ hi~n
quan di€m ra't nhan ban
vS quySn lqi ctl.a ngttoi lao d9ng, dS cao vj the' gia tri ct"i.a ngttoi lao d9ng, chu
trQng giai quye't hai hoa m6i quan h~ lqi fch giua t6 chile, doanh nghi~p
va ngttoi
lao d9ng.
Quan tri ngu6n nhan lqc nh~m
vao vi~c
khai thac nhan t6 con ngttoi trong
qua trlnh san xua't m9t each t6t nha't. St1' d1:1ng con ngttoi trong xa h9i n6i chung
va trong t6 ch(tc n6i rieng phai tren cd sd vl con ngttoi, cho con ngttoi thl m6'i c6
th€ d<;1t dttqc phttdng an t6i ttu. Ngu6n nhan l~tc
la m9t ye'u t6 cd ban. va quan
trQng d€ phat tri€n t6 ch(tc m9t each bSn vung va 6n djnh. Ngu6n nhan lqc con
trong cd ca'u cii.a mdttqc coi la "v6n ngttoi"- Giu m9t vj tri d?c bi~t
nghi~p.
GQi la v6n We la coi ngu6n nhan l~tc
nhtt mla
mVl v~y,
Phat tri€n ngu6n nhan l~tc
la mT~m

quan trQng ct"i.a quan tri ngudh nhan lttc ngay cang tang. Vi~t
Nam
cling khong phai la mv6'i
nSn kinh te' bao ca'p ke' hoqch h6a sang nSn kinh te' thi tntong phai do'i d~u
nhung va'n dS gay g:it ct"ia mphat tri€n, thie'u th6n dti th(t, ngo?i tnr ngu6n lao d9ng khong c6 trlnh d9 tay
nghS. Vl the' ddi m6'i kinh te' n6i chung va qmln tri ngu6n nhan l~tc
n6i rieng thVc
quan trQng va la ngu6n tiSm nang to lon thuc d~y
qua trlnh nsn kinh te' va
nang cao m(tc s6ng cii.a toan dan.
.

sv

III/. CHUC NANG CHU YEU CUA QUAN TRI NGU6N NHAN LU'C:
Ho?t d9ng quan trj ngti6n nhan l~tc
lien quan de'n ta't ca cac va'n dS thu9c
quySn lqi, nghia Vl:l va trach nhi~m
cua nhan vien nh~m
dq.t dt.tqc hi~u
qua C_!lO
nha't cho t6 chile va nhan vien. Trong thqc ti€n, nhung ho?t d<)ng nay ra't da d<;1rig,
phong phu va ra't khac bi~t
tuy theo cac d~c
di€m vs cd cilu td' ch(tc, cong ngh~
ky thu~,
nhan lqc, tai chfnh trlnh d9 phat tri€n d cac t6 ch(tc. Ho?t d<)ng chu ye'u

ctia quan tri ngu6n nhan l~(c
dttqc phan chia theo ba nh6m chttc nang chfnh la:

+ Thu hut ngu6n nhan l~tc.
+ f)ao

tqO

va phat tri€n.

+ Duy trl va qml.n ly.


Cluto'flg 1: Tdng quem vi qudri trj ngudn nhdn l(lC

Trang 4

1- THU HUT NGUON NHANLl}C.

Nh6m chl!'c nang nay chu trQng de'n vin d~ dam bao c6 du s6 hr<;Jng nhan
cua doanh nghi~p.
D€ c6 th€
vien vdi cac phJm chit phil h<;Jp cho cong vi~c
tntdc he't doanh nghi~p
phai din clt
tuy€n nhan vien dtt<;Jc dung ngttoi dung vi~c,
vao ke' hoe:~c
Si:ln xuit, kinh doanh va thVc tr0.ng tlnh hlnh sl't dt.mg nhan vien
rih~m
Xi:lC dinh GUQC nhung cong Vi~c

nao dn tuy€n them
trong doanh nghi~p
ngttoi. Th~tc
hi~n
cac vi~c
phan tfch ke' hoqch san xuit, kinh doanh se cho thiy
doanh nghi~p
dn tuy€n them bao nhieu nhan vien, d nhung vi tri nao va vdi
nhung yeu du gl cho rn6i vi tri. Vi~c
ap dlJ.ng cac ky nang tuy€n dlJng nhtt tra:c
nghi~r
va phong va'n se giup doanh nghi~p
chQn du<;Jc (tng vien t6t nhit cho
cong vi~c.
Do d6, nh6m ch(tc nang tt.Iy€n d\Ing thu'ong c6 cac ho0.t d()ng: dt! bao
phong vin, tdc nghi~m,
thu
va ho0.ch dinh ngudn nhan 1\l'C, phan t!ch cong vi~c,
nh~p,
htu tnr va xl't 1.:9 cac thong tin v~ ngu6n nhan 1\tc eli a doanh nghi~p.

• Ho~ch

djnh ngudn nhan h.fc:

Ho0.ch d!nh ngu6n nhan 1Vc 1a qua trlnh nghien cuu, xac dinh nhu c~u
ngudn
nhan htc, dtl'a ra cac chfnh sach va th\l'C hi~n
cac chttcfng trlnh, h00.t GQng dam bao
cho doanh nghi~p

c6 du ngu6n nhan 1Vc vdi cac phffrn chit va ky nang phil h<;Jp
a€ th~c
hi~n
cac cong vi~c
vdi nang suit, chit 1u<;Jng va hi~u
qua cao.
Qua trlnh ho0.ch dinh ngu6n nhan 1~tc
c~n
dtt<;Jc th\tc hi~n
trong m6i lien h~
rn~t
thie't vdi qua trinh hoqch dinh va th~c
hi~n
cac chie'n ht<;Jc, chinh sach kinh
Qua trlnh ho0.ch dinh dtt<;Jc th~c
hi~n
theo cac btrdc sau:
doanh ct'ia doanh nghi~p.
+ Phan tich moi tntong, xac dinh lll\lC tieu va chie'n ht<;Jc cho doanh nghi~p.
+ Phan tich hi~n
tr0.ng quan 1.:9 ngu6n nhan 1\l'c trong doanh nghi~p.
+ D~t bao ho?c xac djnh kh6i 1tt<;Jng cong vi~c
va tie'n hanh phan tfch.
+ D~t bao ngu6n nhan 1\tc ho?c xac dinh nhu du ngu6n nhan 1\tc.
+ Phan tfch quan h~ cung du ngu6n nhan 1\l'c, kha nang di~u
chinh, va d~ ra
cac chfnh sach, ke' h00.ch, chttcfng trlnh th\l'C.
+ Th~tc
hi~n
chinh sach, ke' hoc;rch, chttong trinh quan tri ngu6n nhan 1vc.

+ Ki€m tra, danh gia tlnh hlnh tht{c hi~n.

• Phan tich cong
vi~c:

Phan tfch cong vi~c
1a qua trlnh nghien cau n9i dung cong vi~c
nh~m
xac
djnh di~u
ki~n
tie'n hanh cac ch(tc nang, nhi~r
VlJ., tnich nhi~m,
uy~nq
h?n khi
tht{c hi~n
cong vi~c
va cac phffm chit, ky nang nhan vien c~n
thie't phai c6 th€
th\(c hi~n
t6t cong vi~c.
Khi phan tkh cong vi~c
dn xay d\tng dtt<;Jc hai tai 1i~u
co bcln 1a ban m6
va ban tieu chuJn cong vi~ c. Ban m6 ta cong vi~c
1a van ban 1i~t
ke
ta cong vi~c
CclC ch(tc nang, nhi~m
VlJ., CclC m6i quan h~ trong cong Vi~c,

yeu du dn ki€m tra
giam sat va cac tieu chuJn dn d?t Ql(QC khi th\tC hi~n
cong vi~c.
Ban tieu chuffn
COng Vi~c
la van ban li~t
ke nhung yeu du V~ nang 1tfC ca nhan nhtt trlnh GQ hQC
va'n, kinh nghi~m
cong tac, cac ky nang khac va cac d?c diem ca nhan thkh hqp
nha't cho cong vi~ c.

-


Churfng 1: T(J'ng quan v~

Trang

qudn trj ngu6n nhdn l{tc

N9i dung, trlnh t~r

th~rc

hi~n

phan tich cong vi~c

5

g6m 6 bttoc sau:

Bttac 1 : X<1c dinh mt,Ic dich ci'Ia phan tich cong vi~c.
Bttoc 2 : Thu th~p
cac thong tin cd ban.
vi~c
d~c
tru'ng, cac di€m then ch6t.
Bttac 3 : Ch<;m lt,ta cac ph~n
cac phttdng phap khac nhau d€ thu th~p
thong tin phan
Bttoc 4 : Ap d~mg
tich cong vi~c.
Bttoc 5 : Ki€m tra, xac minh tfnh chinh xac cua thong tin.
va bang tieu chuffn cong vi~c.
Bttoc 6 : Xay dt.rng bang mo ta cong vi~c

• Qua trlnh tuy~n

dt_mg:

B€ c6 th€ tuy€n dt,mg m
Ngu6n tu trong noi bo doanh nghiep:
Th~rc
cha't day la qua trlnh thuyen chuy€n ho~c
d€ b<;1t. Thuyen chuy€n la
sv di chuy€n v€ hang ngang. f)~
b<;1t la rnrn

B€ c6 th€ xac dinh dtt<;fc c6 bao nhieu tl'ng vien tu trong n9i b9, cac doanh
nghi~p
nen c6 nhung thong tin v~ s61ttqng, cha't lttQ'ng va cac d~c
di€m ca nhan
cua nhan vien thong qua vi~c
thu th~p
va xay dlfng h6 sd nhan vien, bi€u d6
thuyen chuy€n nhan vien va phie'u thang chuc. Trong h6 so nhan vien dn c6
thong tin v€ tu6i tac, sue khoe, thai gian c6 the' lam vi~c
cho doanh nghi~p,
trlnh
d<) hQC vffn, chuyen mon, Cbi~t,
IDUC
lttdng hi~n
t~i,
m(tc d9 hoan thanh cong vi~c
hi~n
t~i,
kha nang thang tie'n ...
c~(
vien ngoai doanh nghiep.
Ngu6n ~eng
Khi xem xet, nghien cuu tuy€n dt,mg ling ctr vien tu ben ngoai doanh
nghi~p
chung ta c~n
phai quan tam de'n ngu6n cung ling nhan llfc tu th! tntdng lao
d9ng tren cd sd dlf bao tlnh hinh kinh te' n6i chung, di€u ki~n
thi tntdng dia
thi tntdng ngh~

nghi~p.
. phtton_g v~ di€u;k~n

2- nAo Tl).O

vA PHAT TRIEN NGUON NHAN LVC.

Nh6m chuc nang nay chu trQng vi~c
nang cao nang llfc cua nhan vien, bao
darn cho nhan vien trong doanh nghi~p
c6 cac ky nang, trlnh d9 lanh ngh€ dn
thie't d€ ho~m
thanh t6t cong vi~c
dtt<;fc giao. Cac doanh nghi~p
ap dt.Jng chuang
trlnh httong nghi~p
va dao t9-0 cho nhan vien mOi nh~r
xac dinh nang ll}c thlfc te'
cua nhan vien va giup nhan vien lam quen voi cong vi~c
cua doanh nghi~p.
D6ng thdi, cac doanh nghi~p
cung thttdng l?p cac ke' ho<;1ch dao t9-o, hua'n
luy~n
Va dao t(;lO l<;1i nhan vien m6i khi CO S~t thay dcfi V~ nhu C~U
san XUfft kinh
qui trlnh cong ngh~,
ky thu?t, nh6m chuc nang dao t(;lO, phat tri€n
doanh ho~c
hi~n
cac ho9-t d<)ng nhtt: Httong nghi~p,

hua'n luy<$n, dao t~o
ky nang
thttdng th~c
th~c
hanh cho cong nhan, b6i dtrong nang cao trlnh dnh?t
kie'n thuc quan ly Va can bQ chuyen mon nghi<$p Vl,I.


Clurong 1: Tdng quan vi qudn trf ngu6n nlu'in l{CC

. Trang

6

Giao d~IC,
dao t?O va phat tri~n
nang lt.rc cua ngttCfi lao d<)ng c6 anh httdng
YO cling to Ion de'n st.r phat tri~n
kinh te', xa h9i cua rn9t qu6c gia n6i chung va
n6i rieng. Dao t?o dttqc xem
kha nang C?nh tranh qu6c te' cth cac doanh nghi~p
nhtt la mdap lrng cac m9c tieu chie'n htqc ci1a t6 chuc. GiCi
day, cha't lttqng nhan vien da trd thanh m9t trong nhung lqi the' C?nh tranh qu.;;tn
trQng nha't ct'1a cac doanh nghi~p
tren toan the' gioi. Th~tc
te' da chlrng minh ding
trong qua trlnh san xua't kinh doanh, d~u
tl( vao ngu6n nhan lt.tc c6 the' mang l?i

hi~u
qua cao hon hin so voi vi~c
dfiu ttr d6i moi trang bi ky thu?t va cac ye'u t6
khac.

• Cdc nguyen tifc trong dew llJo:
MQi qua trlnh dao t?o, phat trie'n dt'l dien ra t?i noi lam vi~c
hay ngoai noi
lam Vi~c
d6u la cac qua trlnh giang d?y Va hQC t?p, do d6 d bfft ky hlnh thuc dao
t<;w nao, giang vien cling cfin ltru y tuan thu cac nguyen Hie co ban sau day:
- Kfch thfch hQc vien
- Cung ca"p thong tin phan hdi cho ngtrCii dao t?o
- Cach thlrc t6 chlrc kh6a dao t?o
- Cac bi~n
phap ling dtJng de' giam bot cac khoang each giua ly thuye't va
th~rc
te' th~c
hi~n
cong vi~c
• Xac djnh nhu ctiu diw llJo:
Dao t?o thttCing dttqc stl' d~mg
nh~r
nang cao nang sua't, hi~u
qua lam
vi~c
cho nhan vien trong cac t6 ch(tc, doanh nghi~p.
Cac nha lanh d?o nen lu'I.I y
cac nguyen nhan d~n
de'n nang sua't va hi~u

qua. lam vi~c
tha"p ra"t da d?ng: nang
l~rc
cua nhan vien kern, khong c6 h~ th6'ng kich thich nhan vien, each thtl'c t6
m~u
trong th~rc
hi~n
chuc kern, nhan vien khong bie't cac yeu du, tieu chu~n
cong vi~c.
3- CmJC NANG DUY TRI VA QUAN LY NGU6N NHAN Ll;fC:
Chuc nang nay chu trQng de'n vi~c
duy trl va stl' d9ng c6 hi~u
qua ngudn
nhan l~tc
trong doanh nghi~p,
bao g6m hai chtl'c nang nho han la kich thfch, d<)ng
vien va duy trl, phat triSn cac m6i quan h~ lao d9ng t6t d<:fp trong doanh nghi~p.

Ch(tc nang kich thich, d9ng vien: Lien quan de'n cac chfnh saqh va cac
ho?t d9ng nh~r
khuye'n khich, d9ng vien nhan vien trong doanh nghi~p
lam vit%c
hang say, t;;tn tlnh, c6 y nghia trach nhi~m
va hoan thanh cong vi~c
voi cha"t
hrqng cao do d6, xay d\fng, ap d9ng va quan ly h~ th6ng, chfnh sach luang b6ng,
thang tie'n, ky lti?t, thttdng, phuc lqi, ph9 ca"p, danh gia nang lt.rc th~c
hi~n
cong
vi~c

cua nhan vien la nhung ho?t d9ng quan trQng nha"t ciia cac ch(tc nang kich
thich d9ng vien.
trong doanh nghi~p
la m9t va"n d6 ra"t da d~mg
ttl'
Duy trl ngu6n nhan l~rc
vi~c
danh gia nang l~rc
thlfc hi~n
cong vi~c
cl'1a nhan vien, tra ltrong khen thttc1ng,
kich thfch d<)ng vien d6icvoi nhan vien de'n vi~c
ap d9ng cac chttong trlnh giao te'
nhan lt.tc, khuye'n khich nhan vien tham gia quan ly' cai thi~n
moi tntCing lam
vi~c
...


Trang 7

Chtldng 1: Tdng qu'm vtf qudn tri nguJn nhdn lljc

• Danh gia niing l{IC th{IC

hi~l

cong

vi~c

ci'ta nh/in vibt.

De:'inh gia nang h.tc th~c
hi<%n cong vi<%c cua nhan vien se c6 tac d9ng len
ea t6 eh(te lfrn ea nhan, d<)c bi<%t la nhung ngttoi tV ti, nhung ngttoi thttong e6 ke't
qua thtJ'e hi<%n cong vi<%c khong cao ho<)e nhung ngttoi khong tin tu'dng la vi<%e
danh gia cong b~ng,
hqp ly' hQ cam tha'y lo lifng, sq hai, th~m
chi khong an toan
khi lam vi<%e trong doanh nghi<%p. Ngttqe l?i, nhung nhan vien th~c
hi<%n cong vi<%c
0" mete d9 xua't s~e,
c6 nhi~u
tham VQng, du tie'n se eoi vi<%c clc'inh gia nang lVc
thVe hi<%_n cong vi<%c eua nhan vien nhtt nhung ed h9i giup h9 kh~ng
djnh vi tri
cua h9 trong doanh nghi<%p va gqi them ed h9i thang tie'n trong ngh~
nghi<%p. DO'i
voi doanh nghi<%p, eae thong tin danh gia nang l~te
th~e
hi<%n cong vi<%e cth nhan
vien se giup doanh nghi<%p ki~m
tra l?i eha't htqng eiia eac ho?t d9ng quan tri
ngu6n nhan 1\tC khe:'ie nhtt tuy~n
ChQn, djnh httong va httong dfrn cong vi<%e, dao
t?O, tra cong, V.V ...

• Tra cong lao di)ng:
~

Ludng tdi thiiu:
Muc htdng tO'i thi~u
la mnha't ciia phap lu~t
lao
d9ng nh~m
bao v<% quy~n
va lqi ich ciia ngttoi lao d9ng, dttqc a'n djnh la b~t
bud6i voi ngttoi sl't dvng lao dkinh te' thi tntong va trong di~u
ki<%n sCte lao d9ng eung lon hdn du.Ti~n
lttdng tO'i thi~u
dn bao dam nhu du tO'i
thi~u
v€ sinh hQe va xa h9i hQe. Theo ILO, nhffng ye'u t6 c~n
thie't d~ xac djnh
mt1"e lttdng tO'i· thi~u
bao g6m nhung nhu du eiJ.a ngttoi lao de6 cht1 y Wi cae mue lttdng trong nude, gia sinh ho9.t, cac khoan trq ca'p an toan
xa h9i va muc s6ng so sanh etl.a cae nh6m xa hnhung doi hoi eua phat tri~n
kinh te', nang sua't lao dtrong vi<%e d9-t toi va duy trl meao.

ca.

LUC!ng danh nghla va luCJng thlfc ti:

Ti€n lttdng tra cho ngttoi lao d9ng voi hlnh th(tc ti€n t<% la mue lttdng danh
ngh!a. Cung mnhtt nhau se mua dttqe kh61ltt<;1ng hang h6a djeh vv kh"iic
nha~I
d Cae VUng khae nhau ho<)e trong eung illQt vung nhttng d eac thai di~m
khac nhau, vl gia ea hang h6a va djeh vv thay d6i. Khai ni<%m ti€n ludng th~e
te'
dttqe SLY dvng d~ xac djnh s6lttqng hang h6a tieu dung va djch V\1 rna ngttoi lao
d9ng e6 dtt~

~

Tra cong lao dqng:

Tra eong lao d9ng luon luon la mcho eae nha quan tri 0" mQi doanh nghi<%p. Cae doanh nghi<%p thuong e6 nhi€u
quan di~m.
m9e tieu .khae nhau khi xe'p d<)t h<% th6ng tra eong, nhung nhln ehung
eac doanh nghi<%p d€u httong toi eac m~Ie
tieu ed ban }a:
- Thu hut nhan vien
- Duy trl nhung nhan vien gioi
- Kfch thich d9ng vien nhan vien


Trang 8

C!ztRYn g 1: Tdng quan vt1 qudn tri ngu6n nhdn l{tc

IV/. cAc NHAN TO co BAN ANH HVdNG DEN NGUON NHAN LU'c.
M¢t tdinh, nen cac ho?t d¢ng ct'J.a t6 chltc phe:li pht) hc;lp v6'i cac nhan to' clia m6i
tnfong. Khi cac nhan to' clia m6i tntong thay ddi thi cac t6 chltc, doanh nghi~p
cling phai dieu ch1nh c6ng tac quan tri cho pht) hc;lp voi
thay ddi d6.

sv

C6 ra't nhieu nhan to' anh httdng de'n Quan tri ngu6n nhan l~tc
ctia m¢t t6
chuc, cac nhan d6 dttc;lc chia lam hai nh6m cd ban d6 la: m6i tnfong ben ngoai va
m6i tntong ben trong.

> M6i tntong .ben ngoai: Cac ye'u to' anh httdng de'n quan tri ngu6n nhan
lVc ciia doanh nghi~p
tu ben ngoai dttc;lc gQi la m6i tntong ben ngoai. D6 la cac
ye'u t6 khung canh kinh te', dan so', phap lu?t ctia Nha mt6'c, van h6a xa h¢i, d6i
thti C?nh tranh, khoa hQc ky thu?t, khach hang ...
M6i tntong ben trong: M6i tntong ben trong la cac ye'u t6 ben trong ciia
c6ng ty, nhtt: m9c tieu, chie'n lttc;lc ctia c6ng ty, van hoa ctia c6ng ty ...
);>

vt. KINH NGHIEM ouA.N TRI NGUON NHAN Llfc
NHUNG BAI HOC KINH NGHIEM RUT RA:
1- KINH NGHii!:M QUAN TRl NGUON NilAN LVC

evA cAc NU'oc vA

evA cA.c Nrfdc:

cua My:

1.1- Kinh nghH~m

My la m¢t da't mtoc tre, giau tai nguyen, thu hut ngttCii tiY nhieu ndi tren
the' gioi toi kie'm so'ng v6'i d¢ng lVc thuc d:iy chu ye'u la.cac ye'u to' tai chinh, kinh
te'. Ddi voi ngttoi My "Vi~c
lam ra ti~n
la m¢t trong nhung phttdng phap huu hi~u
nha't de gianh
kinh trQtlg xa h¢i". Vi v?y, cac tlf tttdng lam giau trong xa h9i
dtt<;fc kich thfch. Vi tri, ch(tc tttoc trong xa h9i My kh6ng dttc;lc danh gia cao nhu
nhftng ndi CO n~
van minh tmyen thdng, ngay ca giao dt.lC, dao t?O cling chi
dttc;lc coi la m¢t hinh thltc dau ttt ca nhan. Van h6a cl'1a My th€ hi~n
tinh th~c
d~1ng,
tinh ca nhan chti nghra cao, quyen t~ do ca nhan dttc;lc xe'p ttu tien hang
dau. Ngttoi My cha'p nh?n xung d¢t, coi xung d¢t la d¢ng lVc phat tri€n.

sv

quan tri ngu6n nhan I~tc
ctia My lu6n chu trQng de cao cac tri
van hoa, CUQC so'ng ki€u My va dtt<;fc danh gia la m¢t trong nhftng tntong phai
quan tq m?nh va thanh c6ng nhfrt tren the' gioi.
thi~n

Th~tc

ti~n

My d~t kie'n se tie'p tl,lc hoan
Trong the' ky 21, quan tri ngu6n nhan l~tc
theo htt6'ng :
phong phd hdn, ph?m vi c6ng vi~c
se md
• Thie't ke' nr¢ng ap dt,mg cho nh6m ngttoi cung th~c
hi~n.
• Che' d¢ tuy6n dt.mg se keo dai lau hdn, doanh nghi~p
se quan tam hdn de'n
doi s6ng, phuc lc;li cua nhan vien, kich thich nhan vien g~n
b6, trung thanh
voi doanh nghi~p.
• Chu

y hdn de'n cac ky nang da nganh trong dao t<;to, hua'n luy~n.


Clutong 1: To'ng quem vd qudn trf nguJn nluin

Trang 9

l{tC

• Nang cao tinh cha't t~p
the' trong vi~c
ra quye't dinh va che' d<) trach nhi~m,

phat trie'n cac ho~lt
d<)ng thu hut nhan vien tham gia vao qml.n tq .
• Tie'p tl}C phat trie'n quy€n t~

do ca nhan cho nhan vien.

• Cac ho;;lt d<)ng qmin tri ngu6n nhan lVc c6 xu httong nhan ban hdn, phat
trie'n cac chttdng trlnh phuc lqi Va nang cao chJt ltt<;fng CUQC s6ng t~li ndi
lam vi~c.
Nhtt v~y.

quan tri ngu6n nhah l~tc

ciia My da thanh _cong vl da :

• C6 s~t

ke't hqp hai hoa giua d(lc die'm van h6a dan t<)c, cd che' kinh
doanh va cac nguyen ta:c, th\[c ti€n ho~t
d<)ng quan tq.

• Linh ho~t

thkh (tng voi nhung thay d6i cua moi tntCing.

• Chu trQng thoa man cac nhu du ngay cang cao cua nhan vien.

1.2- Kinh nghiem ciia Nhfit Ban:
ban ne'u
Se khong the' hie'u dtt<;fc h~ th6ng quan tri ngu6n nhan lVc Nh~t

khong hie'u n€n van h6a truy€n th6ng va tlnh each con ngttCii,trong xa h9i Nh~t
Ban.
da phat trie'n cd che' kinh doanh cho phil hqp
D6ng thCii, chinh phu Nh~t
VOi ~Cd
die'm Ctla mQt Xa hQi CO truy€n th6ng, CO d~ng
cJp fO f~t,
CO ml}C tieu chu
trQng la lien ke't, phat trie'n voi nhung d(lc tntng sau :
•

Phat trie'n la mvc tieu hanh ~ud
ciia xi nghi~p
nh~m
tang ty 1~ chie'm
llnh thi tnl'CJng, khai thac thi tntdng moi, san phft'm, ky thu~
mOi, tang
vi tri c~nh
tranh cua doanh nghi~p
..

•

Mvc tieu d~u
doanh nghi~p

•

la m<)t d~i
Doanh ghi~pn

quan h~ ch6ng cheo.

•

Nhan vien va doanh nghi~p
va vi~c
lam su6t dCJi.

•

T~p

tien cua ~ud
ttt kh6ng phai la thu lqi rna la lien ke't, cac
mtdng t~a
vao nhau ct1ng ganh chiu nli ro.
gia dlnh, lam vi¢c c6 nh6m, b~n,
cling chung v~n

m~nh

nhi€u m6i

do che' d<) tham nien

doan kinh te'la du n6i giua chinh phu va doanh nghi~p.
h6 trq cho
cac doanh nghi~p
trong cac va'n d€ nghien cltu, tlm hie'u thi tntdng,
.v.v ... d6ng thCJi, giup cho chinh phu hie'u duqc cac nhu du cua doa.nh

nghi¢p.

Chinh vl v~y,
cac Cong ty Nh~t
Banda duy tri dtt<;fc hi~u
qua san xua't ra't
cao thong qua s~t hqp tac giup do va d<)ng vien l~n
nhau eli a nhung ngttCJi cling
lam c6ng chlt kh6ng phai qua c~nh
tranh giua cac thanh vien rieng bi~t.
S~t
thanh
cong huy€n di~u
trong quan tri dttqc coi la m<)t trong nhung nguyen nhan cd ban
giup Nh?t Ban t~o
ra nhCi'ng bttoc tie'n th~n
ky trong phat trie'n kinh te' giai do~n
1955- 1975 va da n6i tie'ng voi nhCi'ng net d(lc tntng duqc the' hi~n
nhtt sau:


ChlfCYng 1: Tdng quem vd qudn tri ngu6n nlzdn

l{tC

Trang 10

•

Che' d(> tuy€n dt.mg lau dai, co the sm1t doi.

•

Nhan vien trung thanh, quco tinh thdn t~p
thE cao; cham chi, tich c~t,
nhit%t tlnh trong cong vit%c,
tht.fc hit%n he't vit%c, khong he't gio.
·

•

Bao t?O dtfQC ap d~mg
theo dit%n r(>ng, da ky nang, chu y va'n d~
ltfqng va m6i quan ht% giua dao t<;lO va sit dtJ.ng.

e

Ltfdng b6ng, khen thttO'ng, kich thich mang tinh blnh quan; tham nien
vkin la m(>t ye'u tO' quan trQng lam cd sO' d~ b?t, thang tie'n.

•

Mo te:l. cong vit%c khong r6 rang, ph?m vi r(>ng, n9i dung phong phu.

•

Co s~t phan bie't IOn giua nam va nu nhan vien trong tuyen d~mg,
t?o, cd h9i thang tie'n, ti~n
htdng.

•

Ra quye't dinh theo nhom, nhan vien thich tham gia qml.n trj.

cha't

dao

bit%t trong th~ p ky 90, cac ye'u tO' van
Tuy nhien, til cu6i 1970 de'n nay, d~c
hoa, kinh te', xa h(>i va cong nght% ky thu~
cua Nh~t
Banda co nhung thay d6i
can ban. Trong nhi~u
doanh nghit%p d~n
d~n
hlnh thanh st,f d6i nghich v~ trie't ly
cu(>c s6ng giua the' ht% nhan vien tnmg nien va cao tu6i voi lOp thanh nien. Lop
thanh nien Nh?t ngay nay da tie'p nh~
m9t ph~n
each s6ng phtfdng Tay. HQ
khong coi trQng ye'u t6 tmng thanh vdi Cong ty nhu' tntdc, khong danh gia cao
tinh tfu vit%t eli ache' d9 tuy€n d~mg
su6t doi. Ngtfqc l?i, hQ mu6n de cao ye'u t6 t~
do eel nhan, mu6n dtfQC htfdng thV nhi~u
hdn, chu trQng hdn de'n cac gia tri V~t
cha't, khong mu6n lam vit%c nhi~u
gio nhtt the' ht% cha ong hQ. M~c
du quan trj

ngu6n nha.n l~tc
cua Nh?t Ban da co nhung dieu chi'nh nhtf: che' d(> ti.Sn lttdng
tham nien dttqc b6 sung them cac ye'u t6 ht% th6ng ph£m cha't cong vit%c; thang
tie'n co tfnh de'n cac ye'u tO' v~ kha nang va ke't qua thvc te' th~fc
hit%n cong vit%c
nhtfng mo hlnh qm1n tri ciia Nh~t
Banda khong con phat huy dtfqc tac d~mg
d6i
vdi d(>i ngu nhan vien tre mra.
tnfng v~ van hoa, Cd che' kinh
Ne'u tht,fc te' phan tich so sanh nhung net d~c
doanh va quan tri ngu6n nhan I~tc
ciia Nh~t
ban va My ta tha'y day la hai tntong
phai, phong each hoan toan trai ngttqc nhau nhttng ne'u quan trj ngu6n nhan l~c
dtfQC th~fC
hit%n phu hQp voi Cd che' kinhdoanh va d~c
diem van hoa thl vkin tharm
cong. Hit%n nay hai tntong phai qmin tri nay dang co xu httdng xich l?i g~n
nhau.
Ngttoi My hit%n d?i co xu htfong quan tam hdn de'n khia C?nh nhan ban va cac gia
tri van hoa, tinh thfin, giadlnh truy~n
thO'ng; ngtfc;1c l?i, ngttoi lao d(>ng Nh?t dang
mu6n doanh nghit%p co nhung bit%n phap khuye'n khich v?t cha't, d~ cao quy~n
t~
do ca nhan hdn. Quan tri ngu6n nhan l~tc
hit%n d?i Ctla My dang co xu htfdng dt)ng
nhi~u
bit%n phap de kich thfch tuyen d9ng lau dai, kich thich y thuc t~p
the thong

qua cac ho?t ddgu t?i My l?i la nhung cong ty c6 trie't ly kinh doanh, van h6a t6 cht.k, phong
each lam vit%c ttfdng d6i gi6ng vdi mo hlnh quan trj Nh?t Ban. NgtfQC l?i, nhi~u
doanh nghit%p clia Nh?t l?i b8:t dgu quan tam de'n nhung ye'u tO' kfch thfch v~t
cha't, danh gia theo ke't qua lam vit%c, .v.v ...


Clut(/tlg 1: Tdng quem vi qudn trf ngudn n.hdn l~tc

Trang

11

1.3- Kinh nghiem ciia Trung Qu6c :
Nam vS van h6a dan t¢c,
Trung Quo'c c6 nhiSu die'm tu'ong d6ng voi Vi~t
che' d9 chfnh tri, xa h¢i, trlnh d9 phat trie'n kinh te'. Kinh nghi~m
cua Trung Quo'c
Nam.
c6 the' 1a bai hQc quy gia cho Vi~t
Trung Quo'c c6 mvan h6a t6 ch(fc l<,li chiu anh htfong chi ph6i cua "phong each xa h9i chti nghia"
Nam, Lien Xo cu va cac
va c6 tht.fc ti€n quan tri nhan Sl/ ttfong tV nhu cua Vi~t
mfoc Bong Au. Nhln bS ngoai, chung cung gi6ng nhuquan tri ngu6n nhan h,tc ctia
Nh?t Ban, nhtfng ne'u phan tkh ky, chung ta se tha'y nhung die'm khac nhau can
ban. Theo d6, S~f gi6ng nhau ve n9i dung, hlnh th(fc th~fc
hi~n
cac chile nang quan
tri ngu6n nhan l\fc cua Nh?t Ban va Trung Qu6c b~t

ngu6n tu stf gi6ng nhau co
ban trong tinh each con ngtfC1i thu¢c nSn van h6a xa hQi chu nghia va van h6a
Nh?t Ban nhtf s~f trung thanh va tin tuong tuy~
do'i o
diSu hanh, Ianh dc;to ctia
ca'p tren, y th(fc t?p the', doan ke't ...

sv

1.4- Kinh nghiem ciia Singapore:
Singapore la thanh ph6 tre ctia Chau A dtfqc Au h6a, thong thc;to tie'ng
Anh, chin tac d¢ng m<,1nh ctia ca ttf ttfong Kh6ng giao l~n
van h6a Phtfong Tay.
Chinh phti Singapore chu trQng d~c
bi~t
de'n giao dq.c, dao t<,10 d§u ttf mc;tnh vao
phat trie'n ngu6n nhan l~fc.
Singapore da xac nh?n cac gia tri qu6c gia cho phep cong dan Singapore
giu dtf<;fc cac di[ic tnfng va di san van h6a cua mlnh bao g6m: quySn lqi qu6c gia
d~t
tren quySn lqi ctia c¢ng d6ng, quySn lqi xa h9i G<,lt tren quySn lqi ca nhan;
gia dlnh la h<,1t nhan CO ban Clla xa hQi; Stf giup GO CUa CQng d6ng Va tOn trQng ddi
VOi cac ca nhan; a6ng long nh(t tri, tranh Xung dQt; hoa h<;Jp chting tQC Va t~n
giao.
Singapore dtfa ra cac chinh sach khich 1~ thu hut chit 'xam o mfoc ngoai;
kfch thfch d~u
ttf, chu~n
bi S~n GQi ngu Cong nhan dtfQC dao t~O Va CO ky lu?t cao;
tuye'n chQn cac Cong ty mfoc ngoai 6n dinh, co cong ngh~
tien tie'n va da dtfQ'c:

chu~n
bi de' d~u
ttf lau dai. Nhung net chinh trong co ch~
kinh doanh cu'a
nhtf sau:
Singapore dtfqc the' hi~n
- Khi thanh l?p doanh nghi~p,

chu trQng mq.c tieu hang d~u

la lqi ich xa h9i

- Nha mfoc ca'p v6n va kie'm soat doanh nghi~p.
- Doanh nghi~p

ttf do tuye'n nhan vien, nhan vien W do chqn doanh nghi~p.

- Doanh tl,f h<;1ch to an chi phi.
- Tit

ca cac doanh nghi~p

dSu dtf<;fc khuye'n khich phat tri~n.

\\


Clurm1 g 1: Tdng quan

w?. qudn trj ngu6n nhan

l~tc

Trang

12

1.5- Quan tri nguOn nhan h.tc d VietNam

* Trong thifi ky ke' hoq.ch hoa tijp trung: khu v~tc

kinh te' nr nhan kh6ng c6
di~U
ki~n
ph~'it
trie'n, COn khu V~(C
kinh te' qu6c doanh toan bQ ca.c chinh sach nhan
lVc d~u
th~c
hi~n
th6ng nha't theo cac quy dinh va theo chi tieu ke'ho<;1ch cua Nha
cd ban ctla quan tri nhan lVc nhtt che' d9 tuye'n d~mg,
mtoc. Nhung thanh ph~n
dao t(;lO va phat trie'n, lttdng thtfdng, thang chltc, quan h~ lao dQng ... d~U
la cac
nay da t6n t?i cling
chinh sach chung ctla Nha mtoc. Hlnh thlic quan tri nhan l~tc
nha:c trong m9t thai gian qua dai da ma't d~n
tinh ttu vi~t
ban d~u
va kh6ng c6

Day chinh la m9t trong
kha nang khuye'n khfch ngttai lao d9ng t?i ndi lam vi~c.
nhung nguyen nhan quan trqng lam cho nang sua't lao d9ng giam va hi~u
qlui
can b9 nhan vien
kinh doanh kern. y th(tc lao d9ng va ky lu?t tha'p ctia nhi~u
Nha mtoc trong giai do9-n cu6i ctla thai ky kinh te' ke' ho<;1ch h6a t?p tmng.

* Til dllu th/j.p nibz

1990: khi cai each kinh te' dtt<;fc thuc diy ill(;lnh, cac
ye'u to' moi ctla n~
kinh te' thi tntang d~n
d~n
thay the' cho cac nguyen ta:c, thti
t~IC
qmln ly CU, S~t can thi~p
Clia Nha ntfOC VaO ho(;lt dQng Ctia cac doanh nghi~p
Nha mtoc giam d~n.
M9t phttdng thlic quan ly moi dtt<;fc hlnh thanh t?o m9t moi
tntang moi cho quan tri ngu6n nhan Ivc. Trang th~c
tien cua n~
kinh te' thi
thay ddi, tu tuye'n dting bien che' dttQ'c chuye'n sang che' d9 lao
tntang c6 nhi~u
d9ng h<;fp d6ng, tU hlnh thuc dao t9-0 Va ph at trie'n nhtt illQt quy~n
lqi dttdng nhien
cth ngttai lao d9ng sang httong d~u
tu ca nhan, tu h~ th6ng lttdng blnh quan theo
tham nien do Nha mtoc ho9-ch dinh sang h~ th6ng tra cong do doanh nghi~p

chju
til vi~c
can thi~p
sau va kiSm tra nghiem ngiftt ct'ia Nha mtoc voi cac
trach nhi~m,
ho?t d9ng kinh doanh cua doanh nghi~p
sang vi~c
nang cao quy~n
h?n tra_ch
nhi~m
ctia Giam d6c va quy~n
tV chti ctia doanh nghi~p.v
... Vl v?y qua trlnh
ddi moi kinh te' d Vi~t
nam da d?t dtf<;fc m(tc tang tntdng kinh te' cao, t6c d9 tang
GDP tnmg blnh hang nam trong giai do9-n 1991 -2000 la 7,59%, l?m phat giam
til 774,7% narri 1986 xu6ng con- 0,62% nam 2000 (Ph{tl{tc sf{ 1).
Miftc dt) tang tntdng kinh te' d9-t d mltc cao trong nhung nam g~n
day,
nhttng ·va'n d~
quan tri .ngu6n·nhan lVc d6i voi cac doanh nghi~p
Vi~t
Nam v~n
con la m9t d~ tai moi me. ThVc ti€n diftt ra yeu c~u
c~n
phai thay ddi cd ban each
thuc ho?t d(>ng quan trj ngu6n nhan 1~tc
trong doanh nghi~p.
Cc:lc doanh nghi~p
d.n co h~ th6ng quan tri ngu6n nhan 1~tc

voi nhung chfnh sach v~ tuye'n d~mg,
dao t9-0, trcl lttdng, khen thttdng, danh gia moi pht) h<;fp yeu du moi va each tie'p
c?n quan tri ngu6n nhan 1\tc trong n~'
kinh te' thi tntang.
2- NHUNG BAI HOC KINH NGHitM

TU' th\tc ti€n quan trj ngu6n nhan 1Vc ctia m9t s6 mtoc tren the' gioi c6 thS rut
sau:
ra nhung bai hqc kinh nghi~m
•

Cd che' kinh doanh giu vai tro diftc bi~t
quan trqng d6i voi ho9-t d(>ng quan tri
Quan tri ngu6n nhan 1\tc kh6ng the'
ngu6n nhan 1\tc trong cac doanh nghi~p.
thanh cong ne'u thie'u cd che' kinh doanh thfch hqp voi diftc die'm van h6a dan
t9c va 1inh ho<;1t thay d6i theo nhu c~u
va m(tc d9 pha.t trie'n ngu6n nhan l~tc.


Chtlrtng 1: Tdng quan vtf qudn trj ngubn nhdn

l{CC

Trang 13

•

Trong cac doanh nghi~p
cua My- Nh~tSingapore quy€n qmln ly con ngttoi

thu(>c v€ doanh nghi~p.
Trung Quo'c la mtoc c6 n€n kinh t€ chuy€n ddi gio'ng
Vi~t
Nam cling da va dang th~c
hi~n
cai each trong quan ly nh~m
t:ra l<;1i
quy€n quan ly con ngttoi v€ cho doanh nghi~p.
Nha mtoc chi nen can thi~p
vao nhfi'ng hoqt d(>ng ciia doanh nghi~p
b~ng
lu~t
phap.

•

Cac doanh nghi~p
d€u chu trQng de'n cong tcic dao t(;lO ngu6n nhan l~tc
s\( pho'i hqp nhip nhang gifi'a chinh phu va doanh nghi~p.

•

D€ quan tri ngu6n nhan l~tc
thanh cong, doanh nghi~p
cftn nghien cU'u, d~t
doan, cftn hi€u dttqc nhung thay ddi v€ tam sinh ly, nhu cftu ct1a ngttoi lao
d(>ng d€ c6 each th(tc t6 ch(tc va cac bi~n
phap d(>ng vien, kich thich ngttoi lao
d(>ng phu hqp.

•

Cac doanh nghi~p
c6 xu httong giam bot ty 1~ nhan vien chinh thuc, tang ty 1<$
nhan vien khong thttong xuyen nh~m
t(;lo sl{ quan tam d~c
bie't do'i voi d(>i ngfi
nhan vi en chinh thttc nhung ngttoi c6 trlnh d(> lanh ngh€.

•

Doanh nghi~p
d€u ap dt,mg bi<$n phap nang cao quy€n tV chu cho doanh
nghi<$p. M~c
du My- Nh~tSingapore c6 phong each quan tri ngu6n nhan
l~tc
hoan toan khac nhau nhttng d€u t(;lo di€u ki~n
cho nhan vien dtt<;fc chtl
d(>ng trong cong Vi~c
va tim ra each thU'c phl,lC Vl,l khach hang to't nha.'t.

va c6


vd qudn trj ngudn nhdn l{tC tc;i Petrolimex Sai.Gon

Clut(J'flg 2: Th{tc tr~wg

Trang

14

CHUONG 2

1/. GIOI THIEU CHUNG
,

....

,..?

vt CONG TY XANG DAU KHU VUC II
~

'

.....

~

....

1- GIOI THn::u TONG QUAN VE NGANH XANG DAU VI-eTNAM:

d()ng kinh doanh xang d~u
da xua't hi~n
ra't sdm C5 Vi~t
N~m,
Cac ho~t
ngay tll' nhung nam 1889-1899 tu'ban mtdc ngoai da co cac kho xang d~u

t~i cac
cang Nha Be (SaiGon) va Thttqng Ly (H

Phap. SHELL la hang d~u
c6 m~t
d~u
tien C5 Vi~t
Nam, sau do la cac hang d~u
ldn ct!a My la CALTEX, ESSO cung l~n
htqt tham gia vao thi tntO'ng xang d~u
Vi~t
Nam (vao d~u
nhung nam~30
cua the' ky 20).
Ngay 12/01/1956 Thu tnt6ng B9 Thttdng nghi~p
mo.
quye't dinh thanh l?p T6ng Cong ty xang d~u

D~ng

Vi~t

Chau da ky

Thoi ky 1956-1975 T6ng Cong ty xang d~u
mo (sau do duqc d6i ten l~n
lttqt thanh Cl.JC xang d~u.
Ct_Ic xang d~u
h6a cha't, Clfc nhien li~u
h6a cha't, r6i
da c6 nhung thanh tfch oanh li~t

trong vi~c
cuo'i d'!ng la t6ng Cong ty xang d~u)
tie'p nh?n, bao v~ va dap ling kip thoi xang d~u
cho CUQC khang chie'n cho'ng My
CUll mt6'c va gop ph~n
to 16'n giu vung san xua't (j mi~n
Bcic.
Sau khi da't mtbu'giai o~nd
moi: tie'p qm\n, khoi phl.JC, hoan thi~n
Va phat tri6n trong di~l
i~nk
hoa
blnh.
Thoi ky 1976- 1985 la thoi ky trl tr~ ct!a n~
kinh te' Vi~t
t?p tnmg quan lieu bao ca'p, tang tntO'ng hangnam chi C5 muc 0,5-7%/nam~

Nam do cd che'

Thoi ky 1986-1990: thoi ky nay danh da'u m9t buoc chuy€n htt6'ng quan
tn;mg cua mQi ho~t
d()ng kinh te'- xa h9i Vi~t
Nam. T6ng Cong ty xang d~u
tll'ng
bttdc da s~p
xe'p l~i t6 chuc. Suo't thO'i ky til' 1975 cho de'n 1990 T6ng Cong ty
xang d~u
dam bao cung ling hdn 80% nhu c~u.

ngoai ra con c6 Cong ty dfiu lll'a
l~a
lam cha't do't cho nhan dan
trung u'dng (B9 N9i thu'dng) chuyen cung ling d~u
va m9t vai ddn vi thu()c B9 Ngo~i
thu'dng du'qc phep uy thac nh?p khgu theo hi~p
dinh d6i hang v6'i Lien Xo va cac mt6'c XHCN, dam trach toan b9 vi~c
cung ling
xang d~u
cho cac do'i tttqng da dttqc Nha mt6'c chi dinh. Vao d~u
nhung nam
1990 Lien X6 tan gia, kho'i
di vao kht'mg hoang, dung tnt6'c thach thuc 16'n-la
ngu6n hang the~
hi~p
dinh khong con, Chinh phil da cho phep huy d()ng cac
ngu6n ngo~i
t~ d€ nh?p khgu xang d~u
va chinh th((c cho phep m9t so' ddn vi
dtfQC kinh doanh Xang d~U.
E>ay la bu'oc di phu hqp quy lu?t va la Cd Sd cho Yi~c
hlnh thanh thi tntO'ng xang d~u
n9i dia Vi~t
Nam.


Clnrrfn g 2: Th{t'C trqng vi qudn trf nguJn nhdn l{tC f{li Petrolimex Sai Gon

Trang

15

Nganh xang d~u
Vi~t
Nam W nam 1991 de'n nay: Sau khi Nha nitac cho
phep m(>t s5 nganh, d!a phttong l~p
doanh nghi~p
kinh doanh xang d~u
va tt.t can
do'i ngo<;1i t~ tu xua't khhang kh<:lc dS nh~p
khthl chi trong
m(>t thoi gian ng~
ca mtoc cia co de'n 32 don v! nh?p khtie'p va 52 don vi
nh?p uy thac xang d~u
thong qua cac d~u
m6i IOn nhu Petrolimex, Petechim,
Saigon Petro.-.. t?p trung chl'r ye'u d khu v~tc
Nam B(>. Tren th~c
te' voi vi~c
c~p
quota nh~p
khJu r(>ng rai, ca'p gia'y phep kinh doanh tran Ian til' 1991-1992 da
xua't hi~n
s~t ma't can do'i qrc b(> v~
lu'qng hang, co ca'u m?t hang, v~ gia
ltfll
thong tren tung khu v~tc,

trong tUng thai ky. Nam 1993 Nha mtoc da qui dinh chi
khla T6ng Cong ty xang dftu
cho phep 5 don vi dtt<;fc nh~p
(Petrolimex), Cong ty xua't nh~p
kh(Kerogasimex), Cong ty Saigon Petro va Cong ty xua't nh;%p khdong
(Airimex). Cac don vi kinh doanh xang dftu khac co thS nh;%p uy thac ho~c
vai tro t6ng d<;1i ly thong qua cac dftu m6i nay de kinh doanh. Tt'l cu6i nam 1993,
Nha mtoc hqp nha't TCty xang d~u
va Cong ty dftuli'ta TW thanh TCty xang dftu
Vi~t
Narn (Petrolimex Vi~t
Nam), d6ng thoi chuySn giao hang lo<;1t cac Cong ty
v;%t ttt d.c tinh v~ T6ng Cong ty xang dftu Vi~t
Nam; chfnh vl v?y, cie'n nay T6ng
Cong ty xang dJu Vi~t
Nam phat triSn r(>ng kh~p
tren toan quo'c voi 42 Cong ty
xang dJu, 6 Cong ty kinh doanh khac, 12 Cong ty c6 phftn, 2 Cong ty lien doanh,
Ngoai ra con co cac chi nhanh, van phong d<;1i di~n
t<;1i Singapore, Nga, ...

ca

2- QUA TRINH HINH THANH & PHAT TRitN CUA PETROLIMEX SAl GON:

\

II (Petrolimex Sai Gon) dttqc thanh l;%p theo
Cong ty xang dftu Khu v~tc
quye't dinh s5 348/TM!TCCB ngay 31/0311993 ciia B9 Thttong m(;li, tren co sd
tie'p quan co sCi v?t cha't cua 03 hang Shell, Caltex, Esso khi do gQi la Cong ty
xang dftu Mi~n
nam (ngay 26/0611975).
Cong ty xang dftu Khu vvc II la don vi thanh vien ctia Petrolimex Vi~t
Nam; 1a m9t doanh nghi~p
Nha mtoc th~c
hi~n
h<;1ch toan kinh te' d9c l~p.
co ttl'
.each· phap nhan, tr~ sCi chinh d~t
t?i 15 Le Du§'n- Qu?n 1 - TP. H6 Chi Minh. T6
ch((c va ho?t d(>ng kinh doanh cua Cong ty tuan thu theo quy d!nh ct!a phap lu?t
mtoc C(>ng hoa xa h9i chu nghla Vi~t
Nam, Lu?t doanh nghi~p
Nha nuoc, cac
quy dinh cua TCty va Bi~u
1~ v~ t6 ch((c va ho<;1t d(>ng cua Cong ty.
Hi~n

nay ngoai van phong cua Cong ty con co 2 don vi

t~c

thu9c:

+ Tdng kho xang dftu Nha Be.

+ Xfnghi~p
M~rc

ban le xang dftu.

tieu ho?t d(>ng kinh doanh ct!a Cong ty: Cong ty dttqc thanh l;%p va
ho?t d(>ng kinh doanh nh~m
mt.rc tieu dap ling nhu du clia n~
kinh te' qu6c dan
va an ninh qu6c phong v~ xang dfru, cac san phffm hoa dftu, mang l<;li hi~u
qua
kinh te' cho xa h(>i, bao toan va phat triSn v6n, t(;lo ra lqi nhu;%n cho don vi, dong
gop ngan sach Nha mtoc va cai thi~n
doi s6ng nguoi lao d9ng.


Clucmzg 2: Thtjc tr~zng

vi qudn tri ngu6n nluinlf!c tq.i Petrolimex Siii Gon

Trang 16

Nganh ngh~
kinh doanh chu ye'u bao gdm: kinh doanh xang dfru, cac san
phim hoa dfru va khi hoa long; kinh doanh kho, cang xang dffu; kinh doanh v~t
tlt, thie't bi, phl,l ki~n
phl.IC VlJ nganh Xang dffu Va cac nganh hang khac ...
qua, tfnh de'n thai
Sau gfrn 30 nam ho9.t d9ng kinh doanh lien tvc hi~u
die'm 31112/2002 t6'ng s6 lao d9ng ct1a Cong ty la 1570 ngttai. Cong ty da md

r9ng phat trie'n thj tntang ra cac tinh Hin c~n;
m(J.ng htoi ban Ie dttc;5c trai r9ng
kh~p
TP. HCM voi 52 cti.'a hang, hdn 400 khach hang ban buon tfl!c tie'p, 20
doanh nghi~p
thttdng m9.i kinh doanh xang dffu, hdn 140 dCJ.i ly ban leva hdn 10
khach hang t?i Calnpuchia. T6'ng Kho xang dffu Nha Be voi du cang chuyen
dt1ng co kha nang tie'p nh~
tau 32.000 ta'n ra vao nh?p xua't xang dfru. H~
thO'ng
nha kho chuyen dt!ng chua dfru mo nhan (PLC), h~ tho'ng may bdm, dttang o'ng
cong ngh~.
be' chua xang dfru co t6'ng sue chua gffn 350.000 m 3 lien hoan co kha
nang xua't nh~p
ci!ng m9t h1c nhi~u
cac m(lt hang tv d9ng qua gffn 100 htu luc;5ng
ke' hi~n
dCJ.i ctia My, Nh~t
voi nang llfc xua't ca'p 15.000 m 3 ta'n/~gy.
3- TO CHUC BQ MAy CUA CONG TY.

Td ch(tc b9 may va cd ca'u lao d9ng cua Petrolimex Sai Gon thai die'm
31/12/2002, g6m co:
+Van phong Cong ty: 177 ngttai; trong do :
-

Ban giam d6c

: 04 ngttai.

-

Phong T6 chuc can b9

: 11 nguai.

-

Phong Hanh chanh, t6'ng hc;5p : 45 ngttdi.

-

Phong Phap che' thanh tra

-

Phong Ky

-

Phong

Bi~n

thu~

hang hoa

: 35 ngttai.

- · Phong K€ toan tai chfnh
Phong Cong ngh~

: 15 ngttai.
: 15 ngttai.

toan

Phong Kinh doanh
-

: 07 ngttai.

dfru tu

: 25 nguai.
:20 ngttai.

+ Cac ddn vi tfl!c thu- T6'ng kho xang dffu Nha Be : 497 nguai.
- Xi nghi~p
ban Ie xang clffu : 896 ngttai.
T6'ng so' can b9 cong nhan vien tfnh de'n 31/12/20021a 1570 nguai.
Mo hlnh t6 chile ctia Cong ty la mo hlnh tr~c

tuye'n chile nang

- Giam d6c Cong ty: do H9i a6ng Quan tri T6'ng Cong ty xang d~u
Vi~t
Nam b6' nhi~m,

mien nhi~m,
khen thtt&ng, ky lu?t theo d~ nghi cua Tdng giam
phap nhan cua Cong ty va chju tn1ch nhi~m
truoc H9i
d6c. Giam d6c la d?i di~n
a6ng Quan tri, Tdng giam d6c T6'ng Cong ty va phap lu?t v~ di~u
hanh ho?t
d9ng cua Cong ty. Giam d6c la ngttdi di6u hanh cao nha't cua Cong ty.


Chuo'ng 2: Th~c

tr
tq.i Petrolimex SaiGon

Trang 17

- Ph6 Gi<1m d6c kinh doanh: Giup Giam ao'c thu th~p
thong tin thi tntong,
xay dt,tng ke' hO<:lCh kinh doanh, nghien ClfU chinh sach gia ca., chfnh sach khuy<§n
m~i.
chfnh sach d~u
tlf thu hut khach hang, phat tri~n
thi tntong.
giup Giam a6c
- Ph6 giam d6c n9i chinh: Phl;l trach n9i chfnh nhan s~t.
trong va'n de chi phf hanh chanh, tien htdng, quan ly cong tac van thtf, bao m~t.
tai san, cong Clf trang thie't bi thu(>c khdi van phong Cong ty ... dao t<:lO can b9 va
tho'ng ke lao d(>ng.

- Ph6 Giam ddc ky thu~:
Phl;l trach cong tac )khoa h<;>c ky thu~
va d~u
tlf xay d~tng
cd ban.

cong ngh¢, hang h6a

sv

Cac phong ban chiu
quan ly dieu hanh tfVc tie'p ct'ia Ban gie:1m do'c va
chiu trach nhi¢m tn}c tie'p ve cong vi¢c chuyen mon ctia phong ban mlnh trong
ph~m
vi chuc nang trach nhi¢m va quyen h<:1n. Cac phong ban co quan h¢ voi
nhau theo chltc nang dam bao phdi h<;lp ch?t che VOi nhau ae' hoan thanh m~IC
tieu chung ctia Cong ty.
4- H)t THONG THONG TIN:

M9t nha quan tri khong the' ra m9t quye't dinh khi khong c6 thong tin ho?c
m9t quye't dinh khong th~
thi hanh t6t ne'u thong tin khong d~y
dii. H¢ tho'ng
thong tin la t~p
h<;lp cac qui t~c.
ky nang va phtfdng phap dtf<;lc mota r6 rang, nho
va phan tkh du li~u
nh~m
t?O ra

d6 con ngttoi va thie't bi thVc hi¢n vi¢c thu th~p
ca.c thong tin dn thie't cho cac nha SO?n thao quye't dinh. H~
tho'ng thong tin to't
nha't ph<H la m(>t h~ tho'ng don gian, chinh xac, d~y
du voi d9 tin c~y
cao.
H~

th6ng thong tin la huye't m~ch
ctia Cong ty, n6 giup ke't n6i cac b9
ph~n
trong Cong ty voi nhau, la co sCi cho cac quye't dinh va la nen tang ctia td'
chttc. Do d6, vi~c
quan tam phat trie'n, hoan thi~n
h~
tho'ng thong tin quan ly ciia
Cong ty la va'n de dn thie't va quan tr<;>ng.
H~

, va h~

th6ng thong tin cua Petrolimex SaiGon g6m: h~
tho'ng_thong tin voi ben ng.oai (Xem ph{t lZJc 2).

H? tha'ng thong tin nqi bq: bao g6m h~
tho'ng thong tin n9i b9 Cong ty:
);>

th6ng thong tin n9i b9
-

thdng thong tin n9i b9 nganh va h~

- Che' d9 thong tin n9i b9 Petrolimex ra't dtt<;lc coi tr<;>ng va c6 n~ ne'p. Tuy
thu(>c tlnh ca'p bach cua cac thong tin dtt<;lc chia thanh cac lo<').i: thong tin
nhanh, thong tin dinh ky, thong tin d(>t xua't.

+ Cac thong tin nhanh bao g6m thong tin v~
trlfong the' giOi, s~t

gia ban, san ltt<;lng, gia thi

ki¢n va van ban moi. ..

+ Cac thong tin dinh ky g6m cac h~

th6ng thO'ng ke, bao cao dinh ky
hang thang, quy, nam V~ CaC cong tac nghi~p
VlJ chuyen mon theo quy
.
va dlt<;lc
dinh cua TCty. Cac thong tin nay~·

chuy~n

ve TCTy

b~ng

dltong thtt ti

t~lm;1}foJ

Tl:HJV~N

oNet.

---...-

........ -


Clnrmzg 2: Th~c

Trang 18

mpzg vi qudn tri ngu6n nhdn l(tc tc;i Petrolimex Sc'ti Gon

+Thong tin dcac b9 ph~n
nghi~p
VlJ. theo h~ dQc
tu Petrolimex Vi~t
Nam xuO'ng ho~c
til cac Cong ty thanh vien chuy€'n
len b~ng
thtr tfn, fax, ho<}c trao a6i di~n
tho~i
tntc tie'p.
thO'ng thong tin n9i b9 Cong ty ttrang clO'i don gian, phu hqp v6'i ca'u true

- ~H
t6 chuc ki€'u ch(t'c nang hi~n
t~i
d Cong ty:
+ Thong tin xufft phat til Ban Giam clO'c la thong tin m~nh
thong tin chi huy.

l~nh

hay

+Thong tin ttr nhan vien di len la thong tin phan h6i hay bao cao.
+Thong tin theo chi~u
ngang giua cac nhan vien trong mhay
thong tin giua cac phong. Thong tin nay gidp cho cac th~n
vien trong
nh6m phO'i h<;ip v6'i nhau hay cac phong ban trong Cong ty c6 mO'i lien
h~
t6t han trong qua trlnh thl.}'c hi~n
cong vi~c.
)> H~

th8ng thong tin u't ben ngoai Cong ty:

Cong .van, van ban gia'y to tu ngoai Cqng ty vao trong Cong ty qua phong
hanh chfnh (c6 th~
qua brtu di~n,
fax, telex, ... ) tie'p nh~
va chuy~n

Giam dO'c
xem xet va chuy€'n xuO'ng phong nghi~p
VI)' ca nhan d€' xt''r ly' tra IOi cac thong
ngoai kha nang xtl' Iy ho~c
tin d6. Bao cao l~i Ban Giam dO'c xin y kie'n ne'u n~m
Vlt'<;ft qua phan c(p Clla phong nghi~p
VI) Va ca nhan a6.
Cong ty t~o
dtrqc mO'i quan h~ ttrong d6i tO't voi cac SCi, Ban, Nganh ctla
Thanh phO' a€' t~o
di~u
ki~n
tie'p nh~
nhanh va dtl cac thong tin lien quan de'n
ho~t
d9ng kinh doanh ctla Cong ty. Cac thong tin thu th~p
tu khach hang, thong
tin v~ cac dO'i thu c~nh
tranh, v~ di€n bie'n gia ca thi tntang dtrqc Cong ty ra't
quan tam; tuy nhien cac kenh thu th~p
thong tin v~ khach hang va dO'i thtl con so
nh~t
thttong xuyen va vi~c
Xlt ly thong tin
sai, chtt'a trd thanh h~ thO'ng, chtta c~p
qua.
cling chtta kip thoi va hi~u
5- TINH HlNH SAN XUAT KINHDOANH CUA CONG TY.

Tu thang 04/2000 trd v~ tntoc, T6ng Cong ty ap d~mg

co che' giao, cac don
vi thanh vien ban hang theo gia quy dinh cua T6ng Cong ty va dtrqc httdng chie't
kha'u; ty I~ chie't kha'u dtt<;ic xay d~rng
tren co sCi cac dinh muc kinh te'- ky thu?t
cua nganh, chi phi th~rc
te' t~i cac don vi va chf tieu lqi nhu~
dinh muc. Co che'
ban hang hudng chie't kha'u da bnhuqc di€'m: cac don vi khong chu
d9ng dttqc gia ban rna phv thUQC hoan toan vao T6ng Cong ty; m<}t khac, T6ng
Cong ty khong th€' bao quat dtt'QC tfft ca thi tntang trong ca mroc a€' c6 co che' gia
ban kip thCii, phu hqp cho ta't ca cac don vi thanh vien. Ngoai ra, co che' chie't
tfnh "blnh quan chu nghia" thong qua ty I~ giao chie't kha'u cho cac
khffu th€ hi~n
don vi, khong phat huy dttqc tfnh nang d9ng, sang t~o,
giam lam, giam chiu trach
nhi~m
d1a tung don vi.


Trang 19

Clutong 2: Th{tc trqng w1 qudn trj ngu6n nhdn l{CC tqi Petrolimex SaiGon

86 kh~c
ph9c nhung nhtf<;jc di6m cila co che' htr6ng chie't kha'u, tll' thang
04/2000 T6ng Cong ty da ap d~tng
co che' gia giao cho cac don vi thanh vien theo
nguyen t~c:
cac don v! thanh vien d~t

mua hang cila T6ng Cong ty theo gia n<)i
b<) nganh va t~r quye't d!nh gia ban. Gia ban n<)i b¢ nganh dtt<;jc quy dinh m<)t
thang hai lJn (dJu thang va giua thang), gia ban n¢i b9 dtt<;jc tinh nhtt nhau cho
m9t kho dJu m6i. Co che' gia
ta't d cac don vi thanh vien cling nh?n hang t~i
giao.da phat huy dtt<;jc l<;ji the' c~nh
tranh cho cac don vi.
Bi~u

1- Ke't qua ho~t

d()ng kinh doanh ciia Cong ty qua cac nam
BVT: 1.000.000 d

STT

Chi tieu

San Irt<;fng

Nam 1998
Nam 1999
Nam2000
Nam 2001
Nam 2002

1
2
3
4

5

Doanh thu
thu~n

(T~n)

3.233.495
3.026.289
4.069.802
4.009.321
3.855.641

e1eu £>6 1: KET auA Ho~r

7.367.997
6.026.126
9.343.316
10.109.485
10.764.985

L
T6'ng chi phi

tru6'c thue'
39.490
48.061
15.492
28.775

26.292

217.888
191.469
235.081
250.347
238.057

DONG KINH ooANH cuA c6NG

TV QUA c.Ac NAM
12,000,000

sAN LUClNG
(TAN)

8,000,000

0..

0

iSiS
0
0
0

~~

0

'=!

:s.
10

~

0

DOANH THU
THUAN

6,000,000 ~*-Sm:b

~

z

...1

--6-- TONG CHI PHi
4,000,000

:::::.

<·:

...1
Ul

2,000,000

NAM 1998

NAM 1999

NAM 2000

NAM 2001

L<;jl NHU.?o.N
TRUdCTHUE

NAM 2002

Nhan xet: Qua bi6'u tren chung ta tha'y dtt<;jc cac chi tieu v€ tai chfnh va cac
chi tieu khac v€ ho~t
d¢ng san xua't ctia Cong ty trong cac nam qua la ttrong d6i
t6t.