Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại Công ty trách nhiệm hữu hạn Chứng khoán Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam

Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
LỜI NÓI ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Môi giới chứng khoán là một trong những nghiệp vụ cơ bản và quan
trọng bậc nhất của một công ty chứng khoán. nó góp phần không nhỏ trong
quá trình hình thành và phát triển của thị trường chứng khoán nói chung và
công ty chứng khoán nói riêng. Môi giới chứng khoán đem lại lợi ích không
chỉ cho khách hàng, cho nhà môi giới, cho công ty chứng khoán mà nó còn
đem lại lợi ích cho sự phát triển của thị trường chứng khoán.
Thị trường chứng khoán Việt Nam đã đi vào hoạt động được hơn 8 năm,
cho đến nay, các công ty chứng khoán đều được thực hiện nghiệp vụ này và
đã thu được những kết quả nhất định; tuy nhiên còn nhiều tồn tại và hạn chế
cần được khắc phục. Thực trạng này bắt nguồn không chỉ từ bản thân các
công ty chứng khoán mà còn do sự hạn chế của thị trường chứng khoán Việt
Nam cũng như những bất cập trong các văn bản pháp quy. Những vấn đề này
làm cho nghiệp vụ môi giới chứng khoán tại các công ty chứng khoán nói
chung và Công ty TNHH Chứng khoán Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển
nông thôn Việt Nam chưa đạt hiệu quả cao. Đó chính là lý do em chọn đề tài:
“ Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại Công ty
trách nhiệm hữu hạn Chứng khoán Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển
nông thôn Việt Nam” để làm chuyên đề tốt nghiệp
2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung và nghiên cứu những cơ sở lý luận và thực tiễn hiệu quả
hoạt động của nghiệp vụ môi giới chứng khoán tại các CTCK trên Thị trường
chứng khoán Việt Nam nói chung và Công ty TNHH Chứng khoán
NHNo&PTNTVN trong thời gian qua, từ đó đưa ra các giải pháp nâng cao
hiệu quả hoạt động của nghiệp vụ này tại Công ty TNHH Chứng khoán
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
1
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty

TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
NHNo&PTNTVN.
3. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài này được nghiên cứu dựa trên cơ sỏ sử dụng kết hợp các phương
pháp duy vật biện chứng khoán , duy vật lịch sử, phương pháp so sánh và
phương pháp phân tích hoạt động kinh doanh ngân của doanh nghiệp. Đề tài
đã hệ thống lý thuyết, kết hợp với thực tiễn để phân tích, đánh giá rút ra
những kết luận và những đề xuất chủ yếu. Đồng thời đề tài còn sử dụng
phương pháp mô hình hoá, lượng hoá làm vấn đề trở nên trực quan hơn, thông
qua các bảng, biểu và đồ thị.
4. Kết cấu của đề tài
Bên cạnh phần giới thiệu chung, đề tài gồm ba chương:
Chương 1: Những vấn đề chung về hoạt động môi giới chứng khoán
của CTCK
Chương 2: Thực trạng hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại
Công ty TNHH Chứng khoán NHNo&PTNTVN.
Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng
khoán tại Công ty TNHH Chứng khoán NHNo&PTNTVN.
Mặc dù có nhiều có gắng nhưng do hạn chế về thời gian nghiên cứu và
kiến thức thực tế nên chuyên đề không thể tránh khỏi những thiếu sót. Em rất
mong nhận được sự quan tâm đóng góp ý kiến của các thầy cô giáo và các
bạn để chuyên đề được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
2
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
CHƯƠNG 1
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG MÔI GIỚI CHỨNG KHOÁN
CỦA CÔNG TY CHỨNG KHOÁN

1.1. CÔNG TY CHỨNG KHOÁN:
1.1.1. Khái niệm công ty chứng khoán:
Thị trường chứng khoán là nơi diễn ra các giao dịch mua bán, trao đổi
các loại chứng khoán, là một bộ phận chủ yếu của thị trường tài chính. Thị
trường chứng khoán có vai trò quan trọng đối với quá trình huy động vốn và
sử dụng vốn của nền kinh tế thị trường. Giao dịch trên thị trường chứng
khoán hoạt động không phải trực tiếp do nhứng người muốn mua hay bán
thực hiện. Việc quy định giao dịch trên thị trường chứng khoán thông qua môi
giới sẽ đảm bảo cho các chứng khoán được giao dịch là chứng khoán thực và
hợp pháp, đảm bảo lợi ích của nhà đầu tư, từ đó giúp thị trường hoạt động
lành mạnh, đều đặn, công bằng và hiệu quả.
Cùng với sự phát triển của thị trường chứng khoá, chức năng và quy
mô hoạt động giao dịch của các nhà môi giới tăng lên đòi hỏi sự ra đời của
các công ty chứng khoán là sự tập hợp có tổ chức của các nhà môi giới riêng
lẻ.
Công ty chứng khoán là một tổ chức tài chính trung gian thực hiện các
nghiệp vụ trên thị trường chứng khoán. Sự phát triển của công ty chứng
khoán gắn chặt với sự phát triển của thị trường chứng khoán. Nhiều nền kinh
tế coi công ty chứng khoán là hạt nhân của ngành công nghiệp chứng khoán,
thúc đẩy sự phát triển của hệ thống tài chính quốc gia.
1.1.2 Phân loại công ty chứng khoán:
Theo loại hình tổ chức
Hiện nay có 3 loại hình tổ chức cơ bản của công ty chứng khoán đó là
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
3
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn và công ty cổ phần
 Công ty hợp danh
oLà loại hình kinh doanh 2 chủ trở lên

oThành viên tham gia vào quá trình ra quyết định quản lý được gọi là
thành viên hợp danh. Các thành viên phải chịu trách nhiệm vô hạn về nghĩa
vụ tài chính của công ty bằng toàn bộ tài sản của mình. Ngược lại, các thành
viên không tham gia điều hành công ty được gọi là thành viên góp vốn, họ chỉ
chịu trách nhiệm về những khoản nợ của công ty trong giới hạn góp vốn của
họ vào công ty.
oThông thường khả năng huy động vốn của công ty hợp danh bị giới
hạn trong số vốn mà các thành viên có thể đóng góp.
o Công ty hợp danh có tư cách pháp nhân kể từ ngày được cấp Giấy
chứng nhận đăng ký kinh doanh.
oCông ty hợp danh không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào.
Công ty trách nhiệm hữu hạn
oĐây là loại công ty đòi hỏi trách nhiệm của những thành viên giới
hạn trong số vốn mà họ đã góp vào công ty. Vì thế điều này có thể gây tâm lý
nhẹ nhàng hơn đối với người đầu tư.
oMặt khác, về phương diện huy động vốn cũng đơn giản và linh hoạt
hơn so với công ty hợp danh. Đồng thời, vấn đề tuyển đội ngũ quản lý cũng năng
động hơn, không bị giới hạn bó hẹp trong một số đối tác như công ty hợp danh.
oVì những lý do đó, hiện nay rất nhiều công ty chứng khoán hoạt
động dưới hình thức trách nhiệm hữu hạn.
Công ty cổ phần
oCông ty cổ phần là một pháp nhân độc lập, với các chủ sở hữu là các
cổ đông. Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về nợ và các nghĩa vụ tài sản khác của
công ty trong phạm vi số vốn đã góp vào công ty.
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
4
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
oĐại hội đồng cổ đông có quyền bầu hội đồng quản trị của công ty.
Hội đồng này sẽ định ra các chính sách của công ty và chỉ định giám đốc cùng

các chức vị quản lý khác để điều hành công ty theo các sách lược kinh doanh
đã đề ra.
oGiấy chứng nhận cổ phiếu không thể hiện một món nợ của công ty,
mà thể hiện quyền lợi của người sở hữu nó đối với tài sản của công ty.
oCông ty vẫn tồn tại khi quyền sở hữu của công ty thay đổi.
Do ưu điểm của loại hình công ty cổ phần và công ty trách nhiệm hữu
hạn so với công ty hợp danh mà hiện nay các công ty chứng khoán được tổ
chức chủ yếu dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn và công ty cổ phần.
Theo hình thức kinh doanh: Theo tiêu thức này, công ty chứng khoán
chia thành 6 loại sau:
Công ty môi giới (The member firm): Loại công ty này còn được gọi là
công ty thành viên vì nó là một thành viên của Sở giao dịch chứng khoán.
Công việc kinh doanh chủ yếu của công ty môi giới là mua và bán chứng
khoán cho khách hàng của họ trên Sở giao dịch chứng khoán mà công ty đó
là thành viên.
Công ty đầu tư ngân hàng (The Investment banking firm): Loại hình này
phân phối mới được phát hành cho công chúng qua việc mua chứng khoán
do công ty cổ phần phát hành và bán lại cho công chúng theo giá tính gộp
cả lợi nhuận của công ty. Vì vậy công ty này còn gọi là bảo lãnh phát hành.
Công ty giao dịch phi tập trung (The over the counter firm): Công ty này
mua bán chứng khoán tại thị trường OTC. Hiện nay nhiều công ty có vốn
lớn được luật pháp cho phép hoạt động trên cả 3 lĩnh vực trên.
Công ty dịch vụ đa năng (Muliservices firm): Những công ty này không
bị giới hạn hoạt động ở một lĩnh vực nào của ngành công nghiệp chứng
khoán. Ngoài 3 dịch vụ trên, họ còn cung cấp cho khách hàng dịch vụ tư
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
5
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
vấn đầu tư chứng khoán, niêm yết chứng khoán trên Sở giao dịch chứng

khoán, uỷ nhiệm các giao dịch buôn bán cho khách hàng trên thị trường
OTC. Sự kết hợp giữa các sản phẩm và kinh nghiệm của công ty sẽ quyết
định cơ sở những dịch vụ mà họ có thể cung cấp cho khách hàng.
Công ty buôn bán chứng khoán: Là công ty đứng ra mua bán chứng
khoán với chi phí do công ty tự chịu. Công ty này phải cố gắng bán chứng
khoán với giá cao hơn giá mua vào. Vì vậy, loại công ty này hoạt động với
tư cách là người uỷ thác chứ không phải đại lý nhận uỷ thác.
Công ty buôn bán chứng khoán không nhận hoa hồng: Là công ty này
nhận chênh lệch giá qua việc mua bán chứng khoán, do đó họ còn được gọi
là nhà tạo lập thị trường, nhất là trên thị trường giao dịch OTC.
Các công ty chứng khoán là đối tượng quản lý của các nguyên tắc, quy
chế do Uỷ ban chứng khoán ban hành. Các quy chế này chi phối kinh doanh
của các công ty này, kiểm soát họ trong quan hệ giữa các công ty chứng
khoán với nhau và giữa công ty chứng khoán với khách hàng của họ. Tuy
nhiên, ít khi khách hàng biết được tất cả các nguyên tắc, quy định này. Vì
vậy, các nhà môi giới phải đóng vai trò là “người bảo vệ” cho khách hàng của
họ, đảm bảo các tài liệu của họ phù hợp với những quy định đang áp dụng nếu
họ muốn tiến hành một hoạt động kinh doanh hợp lệ.
1.1.3. Vai trò của công ty chứng khoán:
Trên thị trường chứng khoán, công ty chứng khoán có vai trò đặc biệt
quan trọng, vừa là nhà đầu tư tham gia trực tiếp vào hoạt động của thị
trường, lại vừa là cầu nối giữa nhà phát hành và những nhà đầu tư khác,
cung cấp dịch vụ cần thiết phục vụ hoạt động của thị trường. Công ty chứng
khoán còn giữ vai trò góp phần duy trì và thúc đẩy hoạt động của thị trường
chứng khoán. Cho dù thị trường chứng khoán mang hình thức Sở giao dịch
hay OTC thì sự có mặt của các công ty chứng khoán là điều không thể thiếu.
Đối với từng chủ thể khác nhau trên thị trường thì vai trò của công ty chứng
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
6
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty

TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
khoán là khác nhau.
Đối với các tổ chức phát hành
Mục tiêu khi tham gia thị trường chứng khoán của các tổ chức phát hành là
huy động vốn thông qua việc phát hành các chứng khoán. Công ty chứng
khoán có vai trò làm chiếc cầu nối và đồng thời là các kênh dẫn vốn chảy từ
một hay một số bộ phận nào đó của nền kinh tế có dư thừa vốn (vốn nhàn rỗi)
đến các bộ phận khác của nền kinh tế đang thiếu vốn (cần huy động vốn). Các
công ty chứng khoán thường đảm nhiệm vai trò này qua hoạt động bảo lãnh
phát hành và môi giới chứng khoán.
Đối với nhà đầu tư:
Thông qua các hoạt động như môi giới chứng khoán, tư vấn đầu tư, công
ty chứng khoán có vai trò làm giảm chi phí và thời gian giao dịch, do đó nâng
cao hiệu quả các khoản đầu tư. Đối với hàng hoá thông thường, mua bán
trung gian sẽ làm tăng chi phí cho người mua và người bán. Tuy nhiên, đối
với thị trường chứng khoán, sự biến động thường xuyên của giá chứng khoán
cũng như mức độ rủi ro cao sẽ làm cho nhà đầu tư tốn kém chi phí, công sức
và thời gian tìm hiểu thông tin trước khi quyết định đầu tư. Nhưng thông qua
các công ty chứng khoán, với trình độ chuyên môn cao và uy tín nghề nghiệp
sẽ giúp các nhà đầu tư thực hiện các khoản đầu tư một cách hiệu quả.
Đối với thị trường chứng khoán : công ty chứng khoán có 2 vai trò chính:
_ Thứ nhất, góp phần tạo lập giá cả, điều tiết thị trường. Giá cả chứng
khoán là do thị trường quyết định. Tuy nhiên, để đưa ra mức giá cuối cùng,
người mua và người bán phải thông qua các công ty chứng khoán vì họ không
được tham gia trực tiếp vào quá trình mua bán. Các công ty chứng khoán là
những thành viên của thị trường, do vậy họ cũng góp phần tạo lập giá cả thị
trường thông qua hình thức đấu giá. Trên thị trường sơ cấp, các công ty chứng
khoán cùng với các nhà phát hành đưa ra mức giá đầu tiên. Chính vì vậy, giá
cả của mỗi loại chứng khoán giao dịch đều có sự tham gia của các công ty
chứng khoán.

Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
7
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
Các công ty chứng khoán còn thể hiện vai trò to lớn hơn khi tham gia
điều tiết thị trường. Để bảo vệ những khoản đầu tư của khách hàng và bảo vệ
lợi ích của chính mình, nhiều công ty đã giành những tỷ lệ nhất định các giao
dịch để thực hiện vai trò bình ổn thị trường.
_ Thứ hai, góp phần làm tăng tính thanh khoản của tài sản chính. Thị
trường chứng khoán có vai trò là một môi trường làm tăng tính thanh khoản
của các tài sản tài chính. Nhưng các công ty chứng khoán mới là người thực
hiện tốt vai trò này vì công ty chứng khoán tạo ra cơ chế giao dịch trên thị
trường. Trên thị trường sơ cấp, do thực hiện hoạt động như bảo lãnh phát
hành, các công ty chứng khoán không những huy động một lượng vốn lớn
đưa vào sản xuất kinh doanh cho nhà phát hành mà còn làm tăng tính thanh
khoản của các tài sản chính được đầu tư vì các chứng khoán qua đợt phát
hành sẽ được mua bán trên thị trường thứ cấp. Điều này làm giảm rủi ro, tạo
tâm lý yên tâm cho nhà đầu tư. Trên thị trường thứ cấp, do thực hiện các giao
dịch mua và bán, các công ty chứng khoán giúp nhà đầu tư chuyển đổi chứng
khoán thành tiền mặt và ngược lại. Những hoạt động đó có thể làm tăng tính
thanh khoản của các tài sản tài chính.
Đối với các cơ quan quản lý thị trường:
Công ty chứng khoán có vai trò cung cấp thông tin về thị trường chứng
khoán cho các cơ quan quản lý thị trường. Các công ty chứng khoán thực hiện
được vai trò này do họ vừa là người bảo lãnh phát hành cho các chứng khoán
mới, vừa là trung gian mua bán chứng khoán và thực hiện các giao dịch trên
thị trường. Việc cung cấp thông tin vừa là quy định của hệ thống luật pháp,
vừa là nguyên tắc nghề nghiệp của công ty chứng khoán vì công ty chứng
khoán cần phải minh bạch và công khai trong mọi hoạt động. Các thông tin
công ty chứng khoán có thể cung cấp bao gồm thông tin về các giao dịch mua

bán trên thị trường trường, thông tin về các cổ phiếu, trái phiếu và tổ chức
phát hành, thông tin về các nhà đầu tư v.v… Nhờ các thông tin này, các cơ
quan quản lý thị trường có thể kiểm soát và chống lại các hiện tượng thao
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
8
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
túng, lũng đoạn, bóp méo thị trường.
Tóm lại, công ty chứng khoán là một tổ chức chuyên nghiệp trên thị
trường chứng khoán, có vai trò cần thiết và quan trọng đối với các nhà đầu tư,
các nhà phát hành, đối với cơ quan quản lý thị trường và đối với thị trường
chứng khoán nói chung. Những vai trò này được thể hiện thông qua các
nghiệp vụ của công ty chứng khoán.
1.1.4 Khái quát các nghiệp vụ chính của công ty chứng khoán.
Môi giới chứng khoán (giao dịch chứng khoán theo uỷ thác):
Môi giới chứng khoán là hoạt động trung gian hoặc đại diện mua, bán
chứng khoán cho khách hàng để hưởng hoa hồng. Theo đó, công ty chứng
khoán đại diện cho khách hàng tiến hành giao dịch thông qua cơ chế giao dịch
tại Sở giao dịch chứng khoán hoặc thị trường OTC mà chính khách hàng phải
chịu trách nhiệm đối với kết quả giao dịch của mình.
Tự doanh chứng khoán:
Giao dịch tự doanh là các giao dịch bằng chinh nguồn vốn kinh doanh của
công ty chứng khoán nhằm phục vụ mục đích đầu tư kinh doanh thu lợi của
chính công ty và gánh chịu mọi rủi ro từ việc đầu tư của mình. Hoạt động tự
doanh của công ty chứng khoán được thực hiện thông qua cơ chế giao dịch
trên Sở giao dịch chứng khoán hoặc thị trường OTC. Trên thị trường giao
dịch tập trung, lệnh giao dịch của các công ty chứng khoán được đưa vào hệ
thống và thực hiện tương tự như lệnh giao dịch của khách hàng. Trên thị
trường OTC, các hoạt động này có thể được thực hiện trực tiếp giữa công ty
với các đối tác hoặc thông qua một hệ thống mạng thông tin. Tại một số nước,

hoạt động tự doanh của các công ty chứng khoán còn được thực hiện thông
qua hoạt động tạo lập thị trường (Ví dụ như ở Mỹ). Trong hoạt động này,
công ty chứng khoán đóng vai nhà tạo lập thị trường, nắm giữ một số lượng
nhất định của một số loại chứng khoán và thực hiện mua bán với các khách
hàng nhằm hưởng phí giao dịch và chênh lệch giá.
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
9
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
Khác với nghiệp vụ môi giới, công ty chứng khoán chỉ làm trung gian thực
hiện lệnh cho khách hàng để hưởng hoa hồng , trong hoạt động tự doanh công
ty chứng khoán kinh doanh bằng chính nguồn vốn của mình.
Vì vậy, đòi hỏi công ty chứng khoán phải có nguồn vốn rất lớn và đội ngũ
nhân viên có trình độ chuyên môn, khả năng phân tích và đưa ra các quyết
định đầu tư hợp lý, đặc biệt trong trường hợp đóng vai trò là nhà tạo lập thị
trường.
Đại lý phát hành, bảo lãnh phát hành chứng khoán
Bảo lãnh phát hành chứng khoán là việc tổ chức bảo lãnh phát hành cam
kết với tổ chức bảo lãnh thực hiện các thủ tục trước khi chào bán chứng
khoán, nhận mua một phần hay toàn bộ chứng khoán của tổ chức phát hành
để bán lại hoặc mua số chứng khoán còn lại chưa phân phối hết của tổ chức
phát hành hoặc hỗ trợ tổ chức phát hành trong việc phân phối chứng khoán ra
công chúng. Bảo lãnh phát hành của công ty chứng khoán sẽ giúp tổ chức
phát hành nắm chắc khả năng huy động vốn và có kế hoạch sử dụng vốn huy
động.
Qua hoạt động bảo lãnh phát hành, các công ty chứng khoán thu được hoa
hồng bảo lãnh (phí bảo lãnh). Hoa hồng này có thể là cố định, có thể là tuỳ ý
của từng công ty chứng khoán.
Đại lý phát hành chứng khoán là hoạt động trong đó công ty chứng khoán
nhận bán chứng khoán cho tổ chức phát hành trên cơ sở thoả thuận. So với

bảo lãnh phát hành, đại lý phát hành có nội dung công việc hẹp hơn, chỉ bao
gồm việc phân phối chứng khoán đến các nhà đầu tư.
Tư vấn đầu tư chứng khoán
Tư vấn đầu tư chứng khoán là việc các công ty chứng khoán cung cấp cho
nhà đầu tư kết quả phân tích, công bố báo cáo phân tích và khuyến nghị liên
quan đến chứng khoán.
Hoạt động này đòi hỏi nhiều kiến thức, kỹ năng chuyên môn và kinh
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
10
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
nghiệm. Mặt khác, tính trung thực của công ty chứng khoán có tầm quan
trọng lớn trong công việc thu hút khách hàng. Thông thường, hoạt động tư
vấn đầu tư luôn đi kèm với các hoạt động khác như môi giới, bảo lãnh phát
hành, lưu ký chứng khoán…
Các hoạt động phụ trợ
Lưu ký chứng khoán: Là việc nhận ký gửi, bảo quản, chuyển giao
chứng khoán cho khách hàng, giúp khách hàng thực hiện các quyền liên
quan đến sở hữu chứng khoán.
Quản lý thu nhập của khách hàng (quản lý cổ tức): Xuất phát từ việc
lưu ký chứng khoán cho khách hàng, công ty chứng khoán sẽ theo dõi tình
hình thu lãi, cổ tức của chứng khoán và đứng ra làm dịch vụ thu nhận và
chi trả cổ tức cho khách hàng thông qua tài khoản của khách hàng.
Tín dụng (giao dịch mua bán chịu): Tư vấn đầu tư và tư vấn tài chính
1.2. NGHIỆP VỤ MÔI GIỚI CHỨNG KHOÁN
1.2.1 Khái niệm
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường, quy trình trao đổi
hàng hoá diễn ra với quy mô ngày càng lớn, với chủng loại hàng hoá ngày
càng phong phú, phương thức trao đổi hàng hoá ngày càng đa dạng. Đỉnh cao
của nền kinh tế thị trường là sự ra đời và phát triển của thị trường chứng

khoán. Như ta đã biết, trên thị trường chứng khoán, người ta mua bán một
loại hàng hoá đặc biệt, đó là các tài sản tài chính.
Tài sản tài chính là những hàng hoá đem lại thu nhập thường xuyên cho
người sở hữu, mặt khác nó cũng có thể tích luỹ giá trị, khi cần người sở hữu
có thể bán đi để kiếm lời. Nhưng không phải ai cũng có thể nhìn nhận đánh
giá được giá trị của nó nên cần phải có các chuyên gia được trang bị kiến
thức, hơn nữa kiến thức của họ phải được thường xuyên trau dồi, bồi dưỡng.
Đó là các nhà tư vấn.
Hàng hoá trên thị trường chứng khoán hết sức phong phú, phức tạp.Thị
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
11
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
trường càng phát triển ở trình độ cao, sản phẩm và dịch vụ càng dồi dào về số
lượng, đa dạng, phong phú về chủng loại, tinh tế và nhạy cảm trong vận hành
chức năng. Theo đó, đòi hỏi về việc cung cấp cho người đầu tư những thông
tin cần thiết, những ý tưởng đầu tư, những lời khuyên mang tính thời điểm
hay mang tính chiến lược và giúp cho người đầu tư thực hiện các giao dịch
theo cách có lợi nhất, đòi hỏi phải có hoạt động môi giới chứng khoán phát
triển mang tính chuyên nghiệp cao, hay nói cách khác, trở thành một nghề.
Một trong những nguyên tắc căn bản vận hành thị trường chứng khoán
là nguyên tắc trung gian, thể hiện rõ nét nhất với vai trò và hoạt động của các
nhà môi giới và kinh doanh chứng khoán.
Thị trường chứng khoán hoạt động hiệu quả một phần là nhờ vào sự thủ
vai tốt của các nhà môi giới và kinh doanh chứng khoán. Dù hoạt động ở thị
trường nào thì những nhà chuyên nghiệp được chọn lọc này cũng phải có
đăng ký và được cấp giấy phép hành nghề. Hầu hết các công ty chứng khoán
đều có hoạt động môi giới chứng khoán. Tuy nhiên trong giao dịch, để đảm
bảo tính trung thực, công minh và uy tín của ngành, hoạt động này được đặc
biệt lưu ý tổ chức và giám sát tách bạch.

Nhà môi giới không mua bán chứng khoán cho mình.
Các nhà môi giới là những người đại diện thu xếp giao dịch cho khách
hàng và hưởng hoa hồng. Người môi giới không mua bán chứng khoán cho
mình, họ chỉ là người kết nối và giúp thực hiện yêu cầu của người mua, kẻ
bán. Tài sản ( chứng khoán ) và tiền được chuyển dịch qua lại từ khách bán
sang khách mua. Trong quá trình đó nhà môi giới không đứng tên tài sản, gọi
là không có vị thế (position). Trong tiếng Anh, nhà môi giới (broker) thường
được dùng để chỉ một công ty chứng khoán hơn là để chỉ một nhân viên môi
giới. Nhân viên môi giới của một công ty chứng khoán còn được dùng phổ
biến bằng từ “registered representative” (đại diện giao dịch) hoặc “account
excutive” (AE) tuỳ theo họ nằm đâu trong mối quan hệ công tắc.
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
12
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
Như vậy, môi giới chứng khoán được hiểu là hoạt động của công ty
chứng khoán và nhân viên môi giới, trong sự tương quan chặt chẽ với nhau và
với một đối tác chung là khách hàng – nhà đầu tư, để tác động tới sự vận hành
và phát triển của thị trường chứng khoán. Do đó , có thể nói rằng: “Nghiệp vụ
môi giới chứng khoán là hoạt động trung gian đại diện mua, bán chứng khoán
cho khách hàng để hưởng hoa hồng.”
Ở đây, chúng ta sẽ xem xét môi giới chứng khoán là một hoạt động
kinh doanh chứng khoán trong đó một công ty chứng khoán đại diện cho
khách hàng tiến hành giao dịch thông qua cơ chế giao dịch tại sở giao dịch
chứng khoán hay thị trường OTC mà chính khách hàng phải chịu hậu quả
kinh tế của việc giao dịch đó.
1.2.2. Vai trò của nghiệp vụ môi giới
Đối với nhà đầu tư
Góp phần làm giảm chi phí giao dịch:
Trên tất cả các thị trường khác, để tiến hành giao dịch, người mua và

người bán phải có cơ hội gặp nhau để thẩm định chất lượng hàng hoá và thoả
thuận giá cả. Và để làm được công việc này thì những người tham gia giao dịch
phải bỏ ra một khoản phí nhất định tuỳ vào điều kiện thực tế. Tuy nhiên trên thị
trường chứng khoán thì khoản chi phí đó là một con số khổng lồ về thu thập và
xử lý thông tin, đào tạo kỹ năng phân tích và tiến hành quy trình giao dịch trên
một thị trường đấu giá tập trung nhưng hiệu quả của giao dịch là không chắc
chắn và rủi ro cao. Sự hiện diện của trung gian tài chính và chuyên nghiệp cho
bên mua, bên bán gặp nhau sẽ làm giảm đáng kể chi phí. Như vậy, vai trò môi
giới chứng khoán tiết kiệm chi phí giao dịch xét trong từng khâu và trên tổng
thể thị trường, giúp nâng cao tính thanh khoản cho thị trường.
Cung cấp thông tin và tư vấn cho khách hàng:
Công ty chứng khoán thông qua các nhân viên môi giới cung cấp cho
khách hàng các báo cáo nghiên cứu và những khuyến nghị đầu tư. Nguồn quan
trọng của các báo cáo nghiên cứu này là từ bộ phận nghiên cứu trong công ty.
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
13
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
Việc thu thập và xử lý thông tin đòi hỏi những khoản đầu tư khổng lồ cho hệ
thống thết bị và nhân lực mà chỉ có công ty mới đủ khả năng tài chính để trang
trải… Các công ty lớn của NewYork hàng năm dành tới hơn 30triệu USD cho
hoạt động nghiên cứu đầu tư và các trợ lý nghiên cứu để bám sát hoạt động của
hàng trăm công ty đại chúng.
Việc nghiên cứu của các nhà phân tích có thể phân chia thành ba lĩnh vực
chủ yếu:
_ Diễn biến tổng thể của thị trường;
_ Động thái của từng khu vực riêng biệt trong thị trường đó;
_ Hoạt động của từng công ty trong từng khu vực.
Hàng tuần, bộ phận nghiên cứu của các công ty môi giới lớn cung cấp
cho các nhà môi giới một khối lượng thông tin nghiên cứu khổng lồ là kết quả

tổng hợp và phân tích của công ty cùng những thông tin đặt mua của các hãng
khác nữa; kèm theo là những bản khuyến nghị cụ thể về loại chứng khoán cần
mua, bán. Nhân viên bán hàng (người môi giới) sẽ sử dụng những thông tin
này để cung cấp cho khách hàng của mình theo những yêu cầu cụ thể.
Hàng ngày, người môi giới tiếp cận với một mạng thông tin điện tử
cung cấp các tin tức tài chính liên tục được cập nhật về lãi suất, tin kinh tế và
thông tin thị trường trường. Trên những thị trường phát triển, người môi giới
luôn luôn là những người trước tiên nhận được những tin mới nhất từ khắp
nơi trên thế giới liên quan đến cổ phiếu của khách hàng. Nếu không có người
môi giới, nhà đầu tư phụ thuộc ở một mức độ lớn vào nguồn thông tin qua
báo cáo hàng quý về cổ phiếu đang nắm giữ, và rất có thể chậm hoặc không
đầy đủ.
Cũng nhờ nguồn thông tin thu thập được và xử lý công phu và tốn kém
này, người môi giới có đủ kiến thức để trở thành nhà tư vấn riêng cho khách
hàng. Khi thị trường đã phát triển, hàng hoá phong phú và đa dạng; nhưng
chứng khoán, công cụ phái sinh đem đến cho khách hàng những sản phẩm
được cải thiện và khi đó vai trò của nhà môi giới càng quan trọng. Ngoài việc
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
14
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
đề xuất cho khách hàng những chứng khoán và dịch vụ đơn thuần, nhà môi
giới còn giới thiệu cho khách hàng những trái phiếu, cổ phiếu mới phát hành,
chứng chỉ quỹ đầu tư, những công cụ đầu tư khác và quan trọng hơn đề xuất
các kết hợp những chứng khoán đơn lẻ trong một danh mục đầu tư để giảm
thiểu rủi ro, tối đa hoá lợi nhuận cho khách hàng.
Như vậy, dù môi giới chứng khoán và tư vấn đầu tư chứng khoán là hai
nghiệp vụ tách rời nhau theo nghĩa chúng được cấp chứng chỉ hành nghề
riêng biệt, song trong hoạt động môi giới chứng khoán hàm lượng tư vấn đầu
tư là khá cao. Người đầu tư trông đợi ở nhà môi giới của mình thực hiện các

công việc sau:
_ Cho họ biết khi nào mua chứng khoán;
_ Cho họ biết khi nào bán chứng khoán;
_ Cho họ biết những gì đang diễn ra trên thị trường.
Để giúp khách hàng đưa ra những quyết định, nhà môi giới phải tiến
hành xem xét các yếu tố như: chỉ số giá/thu nhập (P/E), những hình mẫu về
tình hình thu nhập và giá, tình trạng chung về nhóm ngành, cổ phiếu và tình
trạng có được, có thể nói những khuyến nghị của nhà môi giới là lợi ích vô
cùng đáng giá đối với khách hàng.
Từ vô số các biểu đồ, báo cáo tài chính và dữ liệu nghiên cứu, nhà môi
giới phải quyết định những khoản đầu tư nào là phù hợp nhất cho từng khách
hàng của mình. Nhà môi giới là người có khả năng biến các thông tin thành
các khuyến nghị đầu tư đúng đắn cụ thể cho từng mục tiêu đầu tư riêng lẻ của
mỗi khách hàng của mình.
Không chỉ đưa ra những lời khuyên về cách thức phân bổ tài sản để đáp ứng
những mục tiêu tài chính của khách hàng, tuỳ từng lúc, người môi giới có thể
trở thành người bạn tin cậy, nhà tâm lý lắng nghe những câu hỏi liên quan đến
tình trạng tài chính của khách hàng. Đối với khách hàng, ngoài nhu cầu được
tư vấn tài chính, những nhu cầu về tâm lý liên quan đến vấn đề tài chính cũng
quan trọng không kém, đôi khi họ gọi điện cho nhà môi giới chỉ để chia sẻ,
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
15
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
giải toả những căng thẳng về tâm lý.
Cung cấp những sản phẩm và dịch vụ tài chính, giúp khách hàng thực
hiện những giao dịch theo yêu cầu và vì lợi ích của họ:
Nhà môi giới nhận lệnh từ khách hàng và thực hiện giao dịch cho họ.
Quá trình này bao gồm hàng loạt công việc: nhận lệnh của khách hàng, thực
hiện lệnh giao dịch, xác định giao dịch và chuyển kết quả giao dịch cho khách

hàng. Không chỉ có vậy, sau khi giao dịch được hoàn tất, nhà môi giới phải
tiếp tục chăm sóc tài khoản của khách hàng, đưa ra những khuyến cáo và
cung cấp thông tin, theo dõi để nắm bắt những thay đổi liên quan đến khách
hàng mà có thể dẫn đến thay đổi tình trạng tài chính và mức độ chấp nhận rủi
ro của khách hàng, để đưa ra những khuyến cáo hay chiến lược phù hợp.
Đối với công ty chứng khoán:
Công ty chứng khoán nào cũng có những người bán hàng rất đông đảo.
ở Thái Lan – một thị trường mới, một công ty chứng khoán cỡ lớn thường có
khoảng 200 nhân viên bán hàng. ở thị trường Mỹ, những tập đoàn cỡ lớn như
Merill Lynch có tới 13.000 nhân viên môi giới, những công ty nhỏ cũng có
không dưới 1000 nhân viên.
Hoạt động của các nhân viên môi giới mang lại nguồn thu nhập lớn cho
các công ty chứng khoán, đặc biệt là các công ty môi giới. Các kết quả nghiên
cứu cho thấy, ở những thị trường phát triển 20% trong tổng số những nhà môi
giới (những người thành công) đã tạo ra tới 80% nguồn thu từ hoa hồng cho
ngành. Nguồn thu bao gồm hoa hồng, các khoản tín dụng bán hàng, các khoản
chênh lệch giá mua bán, các khoản chi phí cho những dịch vụ hoặc sản phẩm
đặc biệt, các khoản thu do nỗ lực bán hàng của họ.
Chính đội ngũ nhân viên này góp phần tăng tính cạnh tranh của công ty
với sự lao động nghiêm túc để nâng cao kiến thức và để phục vụ khách hàng.
Vai trò của nhà môi giới đối với bản thân công ty chứng khoán rất quan
trọng. Nhà môi giới làm việc trong công ty tạo nên uy tín, hình ảnh tốt của
công ty nếu họ được nhiều khách hàng tín nhiệm và uỷ thác tài sản của mình.
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
16
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
Từ đó góp phần đem lại thành công cho công ty.
Đối với thị trường:
Phát triển dịch vụ và sản phẩm trên thị trường:

Nhà môi giới chứng khoán khi thực hiện vai trò làm trung gian giữa
người bán (người phát hành) và người mua (người đầu tư) có thể nắm bắt
được nhu cầu của khách hàng và phản ánh với người cung cấp sản phẩm dịch
vụ. Có thể nói hoạt động môi giới là một trong những nguồn cung cấp ý
tưởng thiết kế sản phẩm, đa dạng hoá sản phẩm, dịch vụ, nhờ đó đa dạng hoá
khách hàng thu hút ngày càng nhiều nguồn vốn nhàn rỗi trong xã hội cho đầu
tư phát triển.
Trong những thị trường mới nổi, hàng hoá và dịch vụ còn ít về số
lượng và kém về chất lượng, nếu được tổ chức phát triển tốt, môi giới chứng
khoán sẽ góp phần cải thiện môi trường này.
Cải thiện môi trường kinh doanh:
Góp phần hình thành nên văn hoá đầu tư: Trong những nền kinh tế mà
môi giới đầu tư còn thô sơ thì người dân chưa có thói quen sử dụng số tiền
nhàn rỗi của mình để đầu tư vào các tài sản tài chính để kiếm lời trong khi đó
thì nguồn vốn cần cho tăng trưởng kinh tế lại thiếu trầm trọng. Để thu hút
công chúng đầu tư, nhà môi giới tiếp cận với khách hàng tiềm năng và đáp
ứng nhu cầu của họ bằng các tài sản chính phù hợp, cung cấp cho họ những
kiến thức, thông tin cập nhật để thuyết phục khách hàng mở tài khoản. Khi đó
người có tiền nhàn rỗi sẽ thấy được lợi ích từ sản phẩm đem lại, họ sẽ đầu tư.
Hoạt động của môi giới chứng khoán đã thâm nhập sâu rộng vào cộng đồng
các doanh nghiệp và nhà đầu tư sẽ là một yếu tố quan trọng góp phần hình
thành nên “văn hoá đầu tư”: 1) ý thức và thói quen đầu tư trong cộng đồng
vào các tài sản tài chính; 2) thói quen và kỹ năng sử dụng các dịch vụ đầu tư,
phổ biến là dịch vụ môi giới chứng khoán; 3) môi trường pháp lý, sự hiểu biết
và tuân thủ luật pháp.
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
17
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
Tăng chất lượng và hiệu quả dịch vụ nhờ cạnh tranh: Để thành công

trong nghề môi giới chứng khoán, điều quan trọng là nhà môi giới chứng
khoán phải thu hút được ngày càng nhiều khách hàng tìm đến, giữ chân khách
hàng đã có và không ngừng gia tăng khối lượng tài sản mà khách hàng uỷ
thác cho mình. Từ đó có sự cạnh tranh giữa các nhà môi giới khiến họ không
ngừng trau dồi nghiệp vụ, nâng cao đạo đức nghề nghiệp và kỹ năng hành
nghề, nghiêm chỉnh chấp hành quy định của pháp luật và công ty. Quá trình
này đã nâng cao được chất lượng và hiệu quả của hoạt động môi giới chứng
khoán xét trên toàn cục. Đồng thời cũng do áp lực cạnh tranh nên các công ty
không ngừng đưa ra các sản phẩm dịch vụ tốt nhất cho khách hàng.
Hình thành nên những dịch vụ mới trong nền kinh tế, tạo thêm việc làm
và làm phong phú thêm cho môi trường đầu tư.
1.2.3. Đặc điểm của nghiệp vụ môi giới chứng khoán:
Môi giới là nghiệp vụ cơ bản của công ty chứng khoán. Nghiệp vụ môi
giới có ý nghĩa quan trọng trong việc thu hút khách hàng và tạo dựng hình
ảnh cho công ty chứng khoán. Nghiệp vụ này có những đặc điểm cơ bản sau:
Để thực hiện lệnh của khách hàng đầy đủ, nhanh và chính xác nhất, đòi
hỏi công ty phải có một đội ngũ hỗ trợ cả nghiệp vụ cả về người và máy móc
lớn. Người môi giới phải là người trải qua những kỳ thi sát hạch, có tầm hiểu
biết sâu rộng, giàu kinh nghiệm và được Uỷ ban chứng khoán cấp giấy phép
hành nghề. Công ty chứng khoán là nơi đảm bảo các điều kiện vật chất bao
gồm địa điểm, hệ thống máy móc thiết bị nối mạng với Sở giao dịch…
Độ rủi ro thấp vì khách hàng phải chịu trách nhiệm đối với kết quả giao
dịch đem lại. Rủi ro mà nhà môi giới thường gặp là trường hợp khách hàng hoặc
nhà môi giới khác không thực hiện đúng nghiệp vụ thanh toán đúng thời hạn.
Thu nhập và chi phí ổn định: Với tư cách đại lý, công ty chứng khoán
hưởng một tỷ lệ hoa hồng tính trên tổng giá trị giao dịch. Khoản hoa hồng này
sau khi đã được trừ đi các chi phí giao dịch chính là các nguồn thu nhập của
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
18
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty

TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
công ty. Nhìn chung, thu nhập này ít biến động mạnh và chiếm tỷ lệ khá cao
trong tổng thu nhập của công ty. ở một số thị trường chứng khoán phát triển,
tỷ lệ hoa hồng này do công ty chứng khoán ấn định, do vậy làm tăng tính cạnh
tranh của các công ty chứng khoán.
1.2.4. Quy trình của nghiệp vụ môi giới chứng khoán:
Bước 1: Mở tài khoản cho khách hàng.
Trước khi mua và bán chứng khoán qua hoạt động môi giới, khách
hàng phải mở một tài khoản giao dịch tại công ty chứng khoán. Khách hàng
được hướng dẫn thủ tục mở tài khoản: điền thông tin vào “Giấy mở tài
khoản” bao gồm các thông tin theo luật pháp quy định và các thông tin khác
tuỳ vào yêu cầu của công ty chứng khoán. Bộ phận quản lý tài khoản khách
hàng của công ty phải kiểm tra tính chính xác của thông tin, đồng thời trong
quá trình hoạt động của tài khoản những thay đổi thông tin cũng cần được cập
nhật. Tài khoản giao dịch hiện nay có thể chia thành nhiều loại khác nhau
như:
Tài khoản tiền mặt là loại tài khoản thông dụng nhất, giống như tài khoản
tiền gửi thanh toán của các ngân hàng thương mại. Khách hàng có thể mua hoặc
bán bất kỳ loại chứng khoán nào qua tài khoản này. Tuy vậy, tài khoản này yêu
cầu khách hàng phải trả đủ tiền trước khi nhận được chứng khoán.
Tài khoản ký quỹ hay tài khoản bảo chứng là loại tài khoản dùng để giao
dịch mua và bán chứng khoán có ký quỹ. Theo đó, để mua chứng khoán, khách
hàng chỉ cần ký quỹ một tỷ lệ % tiền trên giá trị chứng khoán muốn mua, số còn
lại khách hàng có thể vay của ngân hàng. Ngược lại, khách hàng có thể mua
được số chứng khoán có giá trị lớn hơn nhiều lần so với số tiền ký quỹ.
Sau khi mở tài khoản, công ty chứng khoán sẽ cung cấp cho khách
hàng một mã số tài khoản và mã truy cập vào tài khoản để kiểm tra khi cần
thiết.
Bước 2: Nhận lệnh của khách hàng:
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng

19
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
Mỗi lần giao dịch, khách hàng phải phát lệnh theo mẫu in sẵn. Lệnh giao
dịch phải bao gồm đầy đủ các nội dung quy định do khách hàng điền. Đó là
những điều kiện đảm bảo an toàn cho công ty chứng khoán cũng như tạo điều
kiện cho khách hàng yên tâm khi phát lệnh. Việc phát lệnh có thể theo hình
thức trực tiếp hoặc gián tiếp qua điện thoại, telex, fax hay hệ thống máy tính
điện tử… Tuỳ thuộc vào mức độ phát triển của thị trường.
Mẫu lệnh phải bao gồm các thông tin sau đây:
1) Lệnh mua hay lệnh bán: thông thường thì từ “mua” hay “bán” không
được viết ra mà người ta thường sử dụng các chữ cái “B” và “S” để thể hiện.
Hầu hết các thị trường chứng khoán sử dụng lệnh mua và bán được in sẵn.
mẫu lệnh này được in bằng hai màu mực trên hai màu giấy khác nhau để dễ
phân biệt.
2) Số lượng các chứng khoán: Số lượng này thể hiện bằng các con số. Một
lệnh có thể kết hợp giữa giao dịch một lô chẵn và một lô lẻ.
3) Mô tả chứng khoán được giao dịch (tên hay ký hiệu): Tên của chứng
khoán có thể được viết ra hoặc viết tắt hay thể hiện bằng ký hiệu, biểu tượng
được mã hoá và đăng ký trước.
4) Số tài khoản của khách hàng, tên tài khoản, ngày giao dịch và đưa ra lệnh.
5)Giá các loại lệnh giao dịch mà khách hàng yêu cầu (lệnh thị trường, lệnh
giới hạn, lệnh dừng, lệnh dừng giới hạn..)
Nếu là lệnh bán, công ty sẽ đề nghị khách hàng xuất trình số chứng
khoán muốn bán để kiểm tra trước khi thực hiện lệnh hoặc đề nghị Uỷ ban
chứng khoán quy định. Trong trường hợp chứng khoán của khách hàng đã
được lưu ký, công ty sẽ kiểm tra trên tài khoản lưu ký của khách hàng.
Nếu là lệnh mua, công ty phải đề nghị khách hàng mức tiền ký quỹ
nhất định trên tài khoản của khách hàng ở công ty. Khoản tiền này được tính
trên một tỷ lệ % giá trị mua theo lệnh.

Bước 3: Thực hiện lệnh
Trên cơ sở của khách hàng, công ty sẽ kiểm tra các thông tin lệnh, kiểm tra
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
20
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
thị trường thực hiện, kiểm tra số tiền ký quỹ… Sau đó, công ty chuyển lệnh
tới thị trường phù hợp để thực hiện.
Trên thị trường tập trung, lệnh giao dịch của khách hàng sẽ được chuyển
đến SGDCK. Các lệnh được khớp vơi nhau để hình thành giá cả cạnh tranh
tốt nhất của thị trường tùy theo phương thức đấu giá của thị trường. Trên thị
trường OTC, việc mua bán sẽ dựa trên thỏa thuận giữa khách hàng và CTCK
nếu công ty này là người tạo thị trường hay giữa CTCK này các nhà tạo thị
trường cho loại chứng khoán mà khách hàng giao dịch.
Bước 4: Xác nhận kết quả thực hiện lệnh:
Sau khi đã thực hiện xong, CTCK gửi cho khách hàng một phiếu xác nhận
đã thi hành xong lệnh. Xác nhận này cũng giống như một hóa đơn hẹn thanh
toán với khách hàng.
Bước 5: Thanh toán bù trừ giao dịch:
Việc thanh toán bù trừ trong giao dịch chứng khoán sẽ được thực hiện
thông qua hệ thống tài khoản của các công ty chứng khoán tại ngân hàng.
Đối với việcc đối chiếu bù trừ về chứng khoán do trung tâm lưu ký chứng
khoán thực hiện thông qua hệ thống tài khoản lưu ký chứng khoán.
Việc bù trừ các kết quả giao dịch sẽ kết thúc bằng việc in ra các chứng từ
thanh toán. Các chứng từ này được gửi cho các công ty chứng khoán và là cơ
sở để thực hiện thanh toán và giao nhận giữa các công ty chứng khoán.
Bước 6: Thanh toán và giao nhận chứng khoán
Đến ngày thanh toán, các CTCK sẽ thực hiện giao tiền thông qua ngân
hàng chỉ định thanh toán và giao chứng khoán thông qua hình thức chuyển
khoản tại Trung tâm lưu ký chứng khoán. Sau khi hoàn tất các thủ tục tại sở

giao dịch, công ty sẽ thanh toán tiền và chứng khoán cho khách hàng thông
qua hệ thống tài khoản khách hàng mở tại CTCK.
1.3. HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA NGHIỆP VỤ MÔI GIỚI CHỨNG KHOÁN
1.3.1. Quan điểm về hiệu quả hoạt động của nghiệp vụ môi giới chứng khoán:
Để đánh giá được hiệu quả của nghiệp vụ môi giới chứng khoán, người
ta thường căn cứ vào những kết quả mà nó đem lại. Đối với công ty chứng
khoán, hiệu quả hoạt động của nghiệp vụ môi giới chứng khoán được thể hiện
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
21
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
qua chỉ tiêu sau:
Số lượng tài khoản khách hàng mở để giao dịch và tỷ trọng của nó so với
toàn bộ thị trường mà công ty đang hoạt động.
Thị phần giao dịch, doanh số giao dịch mà các nhân viên môi giới của
công ty tạo ra.
Doanh thu môi giới.
Khả năng thu hút khách hàng, thể hiện thông qua sự tăng trưởng số
lượng tài khoản giao dịch của khách hàng mở tại công ty.
Khả năng cắt giảm chi phí cho nghiệp vụ, đem lại lợi nhuận cao hơn cho
công ty.
Đối với nhà đầu tư thì hiệu quả hoạt động của nghiệp vụ môi giới của một
CTCK thể hiện thông qua những lợi ích mà nhà đầu tư được hưởng khi sử
dụng dịch vụ môi giới của công ty như:
Quy trình nghiệp vụ được hướng dẫn kỹ càng chu đáo đến từng nhà đầu tư.
Việc giao dịch an toàn, thuận lợi và ít nhầm lẫn.
Khách hàng được đón tiếp ân cần, chu đáo.
Khách hàng nhận được thông tin một cách kịp thời, đầy đủ, chân thực và
chính xác để đảm bảo việc đầu tư giảm thiểu rủi ro.
Chi phí hợp lý, linh hoạt cho từng trường hợp giao dịch, đầu tư đặc biệt.

Và cuối cùng, khách hàng phải đạt được một mục đích nhất định.
1.3.2. Các nhân tố ảnh hưởng tới hiệu quả hoạt động của nghiệp vụ môi
giới chứng khoán.
Nghiệp vụ môi giới có ý nghĩa trong quá trình thúc đẩy hiệu quả và sự
phát triển của CTCK nói riêng, TTCK nói chung. Qua kinh nghiệm kiểm sát
thực tế của các nước, có thể nhận thấy, các nhân tố ảnh hưởng đến sự hiệu
quả hoạt động của nghiệp vụ môi giới tại CTCK bao gồm các nhân tố khách
quan và nhân tố chủ quan.
Các nhân tố khách quan
Sự phát triển và thực trạng của nền kinh tế
TTCK là một bộ phận của thị trường tài chính quốc gia hay nói rộng ra
nó là một bộ phận của nền kinh tế. Vì vậy sự phát triển của nền kinh tế có ảnh
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
22
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
hưởng trực tiếp đến sự tồn tại và phát triển của TTCK. Sự ổn định và tăng
trưởng kinh tế là cơ sở cho mọi sự phát triển của một quốc gia, là tiền đề, là
điều kiện quan trọng để phát triển của các CTCK trên TTCK nói chung và sự
nghiệp môi giới chứng khoán nói riêng. TTCK là sản phẩm của kinh tế thị
trường. Thị trường này chỉ phát triển khi nền kinh tế của một quốc gia đạt đến
một trình độ nhất định.
Sự ổn định và tăng trưởng kinh tế sẽ tạo nhiều việc lam mới, giảm tình
trạng thất nghiệp, từ đó tăng thu nhập cho dân cư. Do thu nhập tăng lên, nhu
cầu tiêu dùng và các khoản tiết kiệm ở khu vực tư nhân cũng tăng trưởng tương
ứng. Điều này sẽ làm tăng nhu cầu đầu tư từ phía dân chúng và kích thích
doanh nghiệp phát triển sản xuất, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của xã hội.
Sự ổn định và tăng trưởng kinh tế làm giảm rủi ro và tăng hiệu quả hoạt
động đầu tư. Điều này sẽ làm tăng tính hấp dẫn của thị trường trong nước và
thu hút đầu tư nước ngoài. Mặt khác, nhu cầu đầu tư ra nước ngoài của nhà đầu

tư và các doanh nghiệp trong nước cũng tăng theo. Đây sẽ là tiền đề cho sự
phát triển các hoạt động của công ty chứng khoán, trong đó có nghiệp vụ môi
giới.
Sự phát triển của TTCK
TTCK là môi trường hoạt động của các CTCK. Sự phát triển của TTCK
ở đây là sự phát triển ở cả cung và cầu chứng khoán, các thành viên tham gia
thị trường và các hoạt động khác.
Thị trường tài chính phát triển ở trình độ cao là tiền đề để môi giới chứng
khoán có thể đảm nhận tốt các chức năng cung cấp các sản phẩm, dịch vụ tài
chính. ở các thị trường phát triển, sẵn có các chứng khoán có chất lượng tốt,
tính thanh khoản cao, đa dạng về chủng loại và lớn về số lượng. Bên cạnh đó,
các công cụ phái sinh được tạo lập nhằm cung cấp các công cụ phòng vệ hữu
hiệu cho các nhà đầu tư.
Thị trường càng phát triển, số lượng nhà đầu tư, các tổ chức phát hành
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
23
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
càng lớn sẽ tạo điều kiền phát triển các nghiệp vụ của CTCK, trong đó có môi
giới. Hơn nữa, với sự phát triển của hệ thống kiểm toán kế toán, hệ thống
công bố thông tin, hệ thống lưu ký, hệ thống thông báo định kỳ gốp phần làm
tăng độ tin cậy của thị trường chứng khoán, cung cấp các thông tin cần thiết
và tin cậy, giải quyết vấn đề thông tin không cân xứng, sự lựa chọn đối
nghịch và rủi ro đạo đức. Một khối lượng thông tin nghiên cứu khổng lồ từ bộ
phận nghiên cứu của CTCK được nhà môi giới sử dụng để cung cấp cho
khách hàng của mình theo những yêu cầu cụ thể. Và nhà môi giới cũng có đủ
tri thức để trở thành nhà tư vấn riêng của khách hàng.
Môi trường phát lý
Các văn bản pháp luật có ảnh hưởng lớn đến các hoạt động của CTCK.
Một hệ thống văn bản pháp luật đầy đủ và đồng bộ sẽ tạo điều kiện bảo vệ

quyền lợi hợp pháp của các chủ thể tham gia thị trường, trong đó có CTCK và
nhà môi giới. Một hệ thống văn bản pháp luật có tính chất khuyến khích về tổ
chức và hoạt động của công ty sẽ góp phần tạo lập, ổn định hoạt động của nó.
Đồng thời, viêc kiểm soát hoạt động của công ty sẽ làm tăng lòng tin của
công chúng đầu tư. Ngược lại, sự phức tạp, chồng chéo, thiếu toàn diện của
hệ thống pháp luật sẽ cản trở sự phát triển của CTCK và theo đó, nghiệp vụ
môi giới cũng không thể phát triển.
Thu thập kiến thức và thói quen đầu tư của công chúng.
Cũng giống như các thị trường khác, TTCK cũng vận động theo quy luật
cung cầu. Để chuyển tiết kiệm thành đầu tư (cung – cầu), một yếu tố rât quan
trọng là thu nhập, kiến thức của công chúng – những nhà đầu tư tiềm năng.
Ở một thị trường mà thu nhập cũng như kiến thức về các sản phẩm, dịch
vụ tài chính của công chúng là cao thì hoạt động đầu tư sẽ sôi động hơn và
nghiệp vụ môi giới cũng có điều kiện phát triển hơn. ở một thị trường mà
công chúng có xu hướng đầu tư thì nghiệp vụ môi giới sẽ có hiệu quả hơn là
một thị trường mà các khoản tiết kiệm của công chúng đổ vào ngân hàng.
Các nhân tố chủ quan
Nhân tố con người
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
24
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động môi giới chứng khoán tại công ty
TNHH chứng khoán NHNo&PTNT Việt Nam
Nhân sự là yếu tố quan trọng ảnh hưởng tới chất lượng hoạt động của
CTCK nói chung và nghiệp vụ môi giới chứng khoán nói riêng. Những người
môi giới thành công đem lại cho công ty của họ những khoản tiền khổng lồ,
và theo đó, họ được gọi là những nhà sản xuất hàng đầu. Thành công của
người môi giới cũng là thành công của CTCK, nếu họ chiếm được lòng tin
của khách hàng, thu hút được ngày càng nhiều khách hàng đến với mình,
được khách hàng gửi gắm ngày càng nhiều tài sản để quản lý. Một khi đã
chiếm được lòng tin của khách hàng, người môi giới có thể tin rằng ngay cả

khi những khuyến nghị của họ không đem lại kết quả như mong muốn thì
không vì thế mà họ mất đi khách hàng. Điều quan trọng là khách hàng nhận
thức được một cách nhất quán rằng sự hiện diện của người môi giới là nhằm
phục vụ lợi ích của họ.
Để đạt được hiệu quả cao và nâng cao chất lượng hoạt động môi giới,
hiện nay các CTCK và nhà môi giới chứng khoán luôn phải cạnh tranh để thu
hút khách hàng và cung cấp các dịch vụ cho khách hàng tiềm năng. Muốn
vậy, nhà môi giới phải không ngừng trau dồi kiến thức nhằm nắm vững và sử
dụng thuần thục các kỹ năng từ cơ bản đến chuyên nghiệp.
Vì vậy, CTCK muốn giành thắng lợi trong cạnh tranh thì công việc
trước tiên và cần thiết là không ngừng đào tạo đội ngũ nhân viên môi giới trở
thành nhà môi giới chuyên nghiệp, có kỹ năng, có đạo đức nghề nghiệp nhằm
phát huy sức mạnh nghề nghiệp để chiếm được lòng tin của khách hàng từ đó
nâng cao uy tín của công ty góp phần làm tăng hiệu quả hoạt động của nghiệp
vụ môi giới chứng khoán.
Cơ sở vật chất và trình độ công nghệ
Cơ sở vật chất có ý nghĩa rất quan trọng trong hoạt động của các CTCK.
Là trung gian mua bán chứng khoán cho khách hàng, các CTCK phải có cơ
sở vật chất kỹ thuật hiện đại, để đảm bảo việc tiếp nhận và thực hiện các yêu
cầu của khách hàng một cách nhanh chóng và chính xác. Vì TTCK luôn nhạy
cảm với sự biến động của nền kinh tế xã hội trong nước và quốc tế cho nên
Lê Thị Thùy Linh - Lớp: CKA_K7 Học viện Ngân hàng
25