THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY ƯU ĐÃI ĐỐI VỚI HỘ NGHÈO TẠI PGD NHCSXH HUYỆN GIAO THUỶ

THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY ƯU ĐÃI ĐỐI VỚI HỘ
NGHÈO TẠI PGD NHCSXH HUYỆN GIAO THUỶ
2.1. Thực trạng hộ nghèo ở huyện Giao Thuỷ:
Giao Thuỷ là một huyện đồng bằng ven biển nằm phía Đông của tỉnh Nam Định,
có diện tích tự nhiên 232,5 km
2
, trong đó 10.050 ha đất nông nghiệp, 32 km bờ biển,
3.580 ha mặt nước nuôi trồng thuỷ, hải sản.
Toàn huyện có 20 xã và 2 thị trấn, dân số trên 200 nghìn người trong đó dân số
nông thôn là 194 nghìn người (chiếm 97%), dân số thị trấn 6 nghìn người (chiếm 3%)
với 115 nghìn lao động (chiếm 55% dân số). Điều kiện tự nhiên nơi đây thuận lợi cho
việc phát triển đa dạng các ngành nghề: sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng và đánh bắt
thuỷ, hải sản, làm muối, nước mắm…
Trong những năm gần đây, nhờ đường lối đổi mới của Đảng và Nhà nước, định
hướng phát triển kinh tế của địa phương nông nghiệp nông thôn huyện Giao Thuỷ đã có
bước chuyển biến, đời sống nhân dân từng bước được nâng cao cả về vật chất lẫn tinh
thần, nhiều hộ gia đình đã xây dựng được nhà cửa khang trang, sắm sửa được những
tiện nghi đắt tiền. Tuy nhiên, qua điều tra tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn mới giai đoạn
2006-2010 của Giao Thuỷ vẫn còn 6.565 hộ chiếm tỷ lệ 12,32% so với tổng dân số.
Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc xoá đói giảm nghèo, vì vậy trong Nghị quyết lần
thứ 22 của Đại Hội Đảng bộ huyện Giao Thuỷ quán triệt: “Tích cực đổi mới cơ cấu lao
động xã hội, tạo nhiều việc làm cho lao động phổ thông, giảm tỷ lệ lao động thiếu việc
làm. Tích cực thực hiện chương trình xoá đói giảm nghèo, giảm tỷ lệ hộ nghèo đến năm
2010 xuống còn 7%. Tăng tỷ lệ hộ giàu, cải thiện đời sống của nhân dân…”
Qua nghiên cứu tình hình cụ thể trên địa bàn huyện Giao Thuỷ thì hộ nghèo chủ
yếu do những nguyên nhân sau:
Thiếu vốn sản xuất: Đây là nguyên nhân chính, bởi vì khi thiếu vốn hộ nghèo
thường rơi vào vòng luẩn quẩn, sản xuất kém, làm không đủ ăn, phải đi làm thuê, phải
đi vay để đảm bảo cuộc sống tối thiểu hàng ngày không phát triển được sản xuất.
Thiếu kinh nghiệm và kiến thức làm ăn: Phương pháp canh tác cổ truyền đã ăn
sâu vào tiềm thức, hộ nghèo không thể nâng cao trình độ kiến thức, không có điều kiện

áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào canh tác, thiếu kinh nghiệm và trình độ sản xuất
kinh doanh dẫn đến năng suất thấp, không hiệu quả.
Do sinh đẻ nhiều, sức khoẻ yếu, không đủ sức làm kinh tế. Bình quân nhân khẩu
trong gia đình lớn nhưng lao động ít.
Đất đai canh tác ít, thiếu việc làm, không năng động tìm việc làm, lười biếng,
mắc các tệ nạn xã hội, gặp những rủi ro trong cuộc sống.
Điều kiện tự nhiên khắc nghiệt như: thiên tai, lũ lụt, hạn hán, dịch bệnh, đất đai
cằn cỗi, diện tích canh tác ít… đã ảnh hưởng tới sản xuất của hộ nghèo.
Theo số liệu điều tra nông hộ một số địa phương trong huyện thì hơn 80% số hộ
thuộc hộ nghèo do nguyên nhân thiếu vốn sản xuất. Do vậy vốn tín dụng ngân hàng đối
với hộ nông dân nghèo là một vấn đề cấp thiết hiện nay, phục vụ mục tiêu xoá đói giảm
nghèo tạo điều kiện thúc đẩy nền nông nghiệp của huyện phát triển.
2.2. Giới thiệu về PGD NHCSXH huyện Giao Thuỷ:
2.2.1. Quá trình hình thành và phát triển:
PGD NHCSXH Giao Thuỷ thuộc Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh
Nam Định được thành lập theo Quyết định số: 474/QĐ-HĐQT ngày 10 tháng 5 năm
2003 của Hội đồng quản trị Ngân hàng Chính sách xã hội và chính thức khai trương đi
vào hoạt động ngày 07 tháng 7 năm 2003.
Những ngày đầu tiên tách ra khỏi Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông
thôn, PGD NHCSXH huyện Giao Thuỷ gặp rất nhiều khó khăn như: Về trụ sở làm việc,
cơ sở vật chất, phương tiện làm việc, công tác tổ chức cán bộ, mạng lưới hoạt động…
trong khi đó phải triển khai một khối lượng lớn công việc từ nhận bàn giao các nguồn
vốn đến tiếp tục thực hiện nhiệm vụ cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác
trên địa bàn huyện.
Sau hơn 6 năm đi vào hoạt động, được sự chỉ đạo sát sao của Ban giám đốc chi
nhánh NHCSXH tỉnh, Ban đại diện Hội đồng quản trị, huyện uỷ, HĐND, UBND
huyện, của các cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương, sự phối kết hợp chặt chẽ của các
tổ chức chính trị-xã hội huyện cùng với sự nỗ lực phấn đấu của tập thể CBCNV, PGD
NHCSXH huyện Giao Thuỷ đã đoàn kết, phát huy cao độ tinh thần trách nhiệm vượt
khó khăn đi vào hoạt động ổn định và thực hiện thắng lợi các mục tiêu, đánh dấu một

bước quan trọng tạo tiền đề cho sự phát triển những năm tiếp theo.
2.2.2. Các hoạt động cơ bản của PGD NHCSXH:
2.2.2.1. Công tác huy động vốn:
Thực hiện sự chỉ đạo của NHCSXH Việt Nam, PGD NHCSXH huyện Giao
Thuỷ đã tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân trên địa bàn tham gia gửi tiết kiệm vì
người nghèo với số tiền gửi các loại kỳ hạn là 1.295 triệu đồng. Trong đó PGD đã tận
dụng mạng lưới hoạt động của các tổ vay vốn để mở rộng hình thức thông qua 1.180 tổ
với số tiền là 1.187,4 triệu đồng (Song việc thu tiết kiệm qua Tổ TK&VV đã xảy ra
nhiều bất cập, vì vậy từ ngày 26/9/2009 Tổng giám đốc NHCSXH có công văn yêu cầu
tạm dừng thu tiết kiệm qua Tổ TK&VV).
Số dư tiết kiệm các loại kỳ hạn tại PGD NHCSXH Giao Thuỷ đến 31/12/2009
như sau:
- Loại tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn: 1.188,8 triệu đồng.
- Loại tiền gửi tiết kiệm 3 tháng: 20 triệu đồng.
- Loại tiền gửi tiết kiệm 6 tháng: 45 triệu đồng.
- Loại tiền gửi tiết kiệm 12 tháng: 41,2 triệu đồng.
Tổng cộng: 1.295 triệu đồng.
2.2.2.2. Cho vay các chương trình:
Ngoài nhiệm vụ cho vay hộ nghèo, cho vay giải quyết việc làm, cho vay xuất
khẩu lao động, PGD được giao thêm nhiệm vụ cho vay Chương trình nước sạch và vệ
sinh môi trường nông thôn (NS&VS MTNT), cho vay học sinh - sinh viên có hoàn cảnh
khó khăn. Được sự giúp đỡ, tạo điều kiện của chính quyền địa phương, sự phối kết hợp
chặt chẽ của các Hội đoàn thể, sự lỗ lực của cán bộ PGD các chương trình đã được triển
khai nhanh chóng, hiệu quả, đúng đối tượng.
* Cho vay hộ nghèo:
PGD NHCSXH huyện Giao Thuỷ đã uỷ thác từng phần cho các tổ chức CT-XH
như Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh huyện.
Đến ngày 31/12/2009 PGD NHCSXH huyện Giao Thuỷ đã có dư nợ là 34.196
triệu đồng, với 9.766 hộ vay, dư nợ trung bình là 3,5 triệu đồng/hộ.
* Cho vay giải quyết việc làm:

Thực hiện cho vay quỹ Quốc gia giải quyết việc làm theo Quyết định số
71/2005/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, PGD NHCSXH huyện Giao Thuỷ đã phối
kết hợp chặt chẽ với Phòng nội vụ &TBXH, với các cơ quan thực hiện chương trình ở
địa phương nhanh chóng hoàn thành hồ sơ thủ tục vay vốn, thẩm định và giải ngân kịp
thời khi có Quyết định cho vay của cấp có thẩm quyền không để tồn đọng vốn.
Đến ngày 31/12/2009 PGD NHCSXH huyện Giao Thuỷ đã có dư nợ là 5.244
triệu đồng với 672 khách hàng và 204 dự án.
* Cho vay xuất khẩu lao động:
Để thực hiện nhiệm vụ này, PGD NHCSXH huyện Giao Thuỷ đã tiến hành
tuyên truyền rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng và thông báo trong các
cuộc họp giao ban tổ trưởng về chính sách tín dụng ưu đãi của Nhà nước đối với các
đối tượng chính sách đi lao động có thời hạn ở nước ngoài.
Đến ngày 31/12/2009 PGD NHCSXH huyện Giao Thuỷ đã có dư nợ là 492 triệu
đồng với 57 lao động.
* Cho vay Chương trình NS&VSMT:
Thực hiện Quyết định 62/2004/QĐ-TTg ngày 16/4/2004 của Thủ tướng Chính
phủ và văn bản hướng dẫn số 1411/NHCS-KHNV ngày 03/8/2004 của Tổng giám đốc
NHCSXH về việc cho vay chương trình NS&VSMTNT, được sự quan tâm chỉ đạo của
chính quyền địa phương các xã, sự nhiệt tình ủng hộ của nhân dân PGD đã cùng các tổ
chức đoàn thể nhận uỷ thác thành lập được 133 tổ trên 18 xã, dư nợ 5.497 triệu đồng,
1.601 hộ vay, 328 công trình nước sạch và 293 công trình vệ sinh.
* Chương trình cho vay học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn:
Ngày 19/9/2006 Tổng giám đốc NHCSXH đã có công văn hướng dẫn số:
2162/NHCS -TD về nghiệp vụ cho vay đối với học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó
khăn. Với nguồn vốn được phân bổ PGD NHCSXH huyện Giao Thuỷ đã uỷ thác qua
HND cho vay thí điểm trên 2 xã Giao Hải và Giao Tiến với số tiền là 100 triệu đồng với
58 hộ gia đình có học sinh, sinh viên được vay vốn.
2.3. Thực trạng hiệu quả tín dụng đối với hộ nghèo tại huyện Giao thuỷ:
2.3.1. Thực trạng cho vay đối với hộ nghèo:
2.3.1.1. Cơ chế tín dụng đối với hộ nghèo của NHCSXH:

a- Mục đích cho vay: NHCSXH cho vay ưu đãi đối với hộ nghèo nhằm phục
vụ sản xuất kinh doanh, cải thiện đời sống, góp phần thực hiện Chương trình mục tiêu
quốc gia xoá đói giảm nghèo, tạo việc làm và ổn định xã hội.
b- Đối tượng áp dụng:
Sở giao dịch, các chi nhánh, đơn vị thuộc hệ thống NHCSXH và tổ chức nhận uỷ
thác cho vay của NHCSXH (gọi tắt là bên cho vay).
Khách hàng vay vốn là hộ nghèo.
c-Nguyên tắc cho vay:
Hộ nghèo vay vốn phải đảm bảo các nguyên tắc sau:
Sử dụng vốn đúng mục đích xin vay.
Hoàn trả nợ gốc và lãi vốn vay đúng thời hạn đã thoả thuận trong hợp đồng tín
dụng.
d- Điều kiện vay vốn:
Bên cho vay xem xét và quyết định cho vay khi hộ nghèo có đủ các điều kiện
sau:
Có hộ khẩu thường trú hoặc có đăng ký tạm trú dài hạn tại địa phương nơi cho
vay.
Có tên trong danh sách hộ nghèo ở xã (phường, thị trấn) sở tại theo chuẩn nghèo
do Bộ lao động - Thương binh và xã hội công bố từng thời kỳ.
Hộ vay không phải thế chấp tài sản và được miễn lệ phí làm thủ tục vay vốn
nhưng phải là thành viên tổ tiết kiệm và vay vốn, được tổ bình xét, lập danh sách đề
nghị vay vốn có xác nhận của UBND cấp xã.
Chủ hộ hoặc người thừa kế được uỷ quyền giao dịch là người đại diện hộ gia
đình chịu trách nhiệm trong mọi quan hệ với bên cho vay, là người trực tiếp ký nhận nợ
và chịu trách nhiệm trả nợ ngân hàng.
e- Sử dụng vốn vay:
Đối với cho vay sản xuất, kinh doanh, dịch vụ:
+ Mua sắm các loại vật tư, giống cây trồng, vật nuôi, phân bón, thuốc trừ sâu,
thức ăn gia súc, gia cầm…phục vụ cho các ngành trồng trọt, chăn nuôi.
+ Mua sắm các công cụ nhỏ như: cày, bừa, cuốc, thuổng, bình phun thuốc trừ

sâu…
+ Các chi phí thanh toán cung ứng lao động như: thuê làm đất, bơm nước, dịch
vụ thú y, bảo vệ thực vật…
+ Đầu tư làm các nghề thủ công trong hộ gia đình như: mua nguyên vật liệu sản
xuất, công cụ lao động thủ công, máy móc nhỏ…
+ Chi phí nuôi trồng, đánh bắt, chế biến thuỷ, hải sản như: đào đắp ao hồ, mua
sắm các phương tiện ngư lưới cụ…
+ Góp vốn thực hiện dự án sản xuất kinh doanh do cộng đồng người lao động
sáng lập và được chính quyền địa phương cho phép thực hiện.
Cho vay làm mới, sửa chữa nhà ở:
+ Cho vay làm mới nhà ở thực hiện theo từng chương trình, dự án của Chính
phủ.
+ Cho vay sửa chữa nhà ở: NHCSXH chỉ cho vay đối với hộ nghèo sửa chữa lại
nhà ở bị hư hại, dột nát. Vốn vay chủ yếu sử dụng vào việc mua nguyên vật liệu xây
dựng, chi trả tiền công lao động phải thuê ngoài.
Cho vay điện sinh hoạt:
Chi phí lắp đặt đường dây dẫn điện từ mạng chung của thôn, xã tới hộ vay như:
cột, dây dẫn, các thiết bị thắp sáng…
Cho vay góp vốn xây dựng thuỷ điện nhỏ, các dự án điện dùng sức gió, năng
lượng mặt trời; máy phát điện cho một nhóm hộ gia đình ở nơi chưa có điện lưới quốc
gia.
Cho vay nước sạch:
Góp vốn xây dựng dự án cung ứng nước sạch tới từng hộ.
Những nơi chưa có dự án tổng thể phát triển nước sạch thì cho vay làm giếng
khơi, giếng khoan, bể lọc, chứa nước…
Cho vay giải quyết một phần nhu cầu thiết yếu về học tập:
Các chi phí cho học tập như: học phí, mua sắm các thiết bị phục vụ học tập
(sách, vở, bút mực…) của con em hộ nghèo đang theo học tại các trường phổ thông.