50 cac benh thuong gap o TSS y huế

CÁC BỆNH THƯỜNG GẶP
Ở TRẺ SƠ SINH

ThS. Lê Minh Tâm
Bộ môn Phụ Sản Trường Đại học Y Khoa Huế


Mục tiêu học tập
1. Xác định được các bệnh thường gặp ở các
loại trẻ sơ sinh khác nhau.
2. Liệt kê được các bệnh cần phải có những
xử trí cấp cứu ngoại khoa
3.Chẩn đoán được các sang chấn sản khoa ở
trẻ sơ sinh

Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


Bệnh lý trẻ sơ sinh:
- Diễn biến rất nhanh
- Từ trong thai kỳ
- Trong chuyển dạ
- Trong thời kỳ sơ sinh

Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


Phân loại trẻ sơ sinh

 Trẻ sơ sinh đủ tháng
 Trẻ sơ sinh non tháng

 Trẻ sơ sinh già tháng.

Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


Trẻ sơ sinh đủ tháng

Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


Trẻ sơ sinh đủ tháng

Những bệnh lý có thể gặp phải:
- Nhiễm trùng sơ sinh
- Vàng da tăng bilirubine tự do
- Trào ngược dạ dày- thực quản.
- Hạ đường máu.
- Xuất huyết giảm tỷ prothrombin.

Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


Nhiễm trùng sơ sinh
Nhiễm trùng sơ sinh:
- NTSS sớm truyền bằng đường mẹ-thai
- NT mắc phải sau sinh.
Là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong thời kỳ sơ
sinh với tỷ lệ 13 – 15 % do:
- Sức đề kháng yếu
- Da trẻ non yếu, nhiều mạch máu, pH da kiềm

- Niêm mạc đường tiêu hóa dễ bị xâm nhập.
Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


Nhiễm trùng sơ sinh

- Tác nhân thường gặp: Liên cầu khuẩn nhóm B,
Colibacille, Listéria.
- Tác nhân ít gặp: Haemophilus, Méningococcus,
Staphylococcus, Pneumococcus....

Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


Nhiễm trùng sơ sinh
- Lây nhiễm trước sinh: đường máu, qua nhau
thai, ối vỡ kéo dài.
- Lây nhiễm trong khi sinh: nhiễm trùng ối, khi
lọt qua đường sinh dục mẹ, qua dụng cụ can thiệp
sản khoa.
- Lây nhiễm sau sinh: tiếp xúc môi trường,
người bệnh
Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


Nhiễm trùng sơ sinh
Nguy cơ
- Mẹ sốt.
- Nhiễm trùng đường niệu – sinh dục.
- Ối vỡ trên 12 giờ hoặc dịch ối bẩn và hôi.

- Đẻ non không có nguyên nhân rõ ràng.
- Đẻ có can thiệp thủ thuật sản khoa.

Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


Nhiễm trùng sơ sinh
Biểu hiện lâm sàng
- Rối loạn thân nhiệt.
- Rối loạn tiêu hóa như bú chậm, bú kém hoặc
bỏ bú, nôn hoặc ỉa chảy, chướng bụng.
- Ngủ li bì
- Rối loạn trương lực cơ, vận động yếu, không
đối xứng 2 bên.
- Rối loạn hô hấp, tuần hoàn
- Có thể có dấu xuất huyết, vàng da, cứng bì,
gan lách to...
Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


Nhiễm trùng sơ sinh
Biểu hiện cận lâm sàng
-Vi khuẩn học: Soi tươi, nhuộm Gram, nuôi cấy
dịch ối, dịch hầu họng, dịch dạ dày, dịch ống tai
ngoài hoặc phân su, cấy mẫu bánh nhau.... Cấy
máu, cấy nước tiểu, cấy dịch não tủy.
- Huyết học: Bạch cầu giảm < 5.000/mm3 hoặc
tăng > 25 000/mm3; Giảm tiểu cầu <100 000/mm3.
CRP > 20mg/l.
Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College

Vàng da tăng bilirubine tự do

- Biểu hiện thường gặp 60% - 80%.
- Có thể do: vỡ hồng cầu, kém bắt giữ bilirubin,
kém kết hợp bilirubin ở gan (giảm Glucuronyl
Transferase).
- Vàng da sinh lý  vàng da nhân  tử vong
(10% số trường hợp) hoặc di chứng nặng nề.

Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


Vàng da tăng bilirubine tự do
Nguy cơ:
+ Con
- Sang chấn sản khoa.
- Ngạt.
- Cho bú muộn.
- Chậm thải phân su.
- Tắc đường tiêu hoá.
- Nhiễm trùng.
- Trẻ đẻ non, nhẹ cân so với tuổi thai.
Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


Vàng da tăng bilirubine tự do
Nguy cơ:
+ Mẹ

- Nhiễm trùng
- Dùng thuốc như sulfonamides,
nitrofurantoin, kháng sốt rét...
+ Gia đình
- Anh chị có vàng da do bất đồng nhóm máu
hay vàng da do sữa mẹ.
Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


Vàng da tăng bilirubine tự do
Biểu hiện lâm sàng
- Vàng da
- Nước tiểu
- Phân
- Thiếu máu
- Những dấu hiệu bất thường khác

Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


Vàng da tăng bilirubine tự do
Vàng da sinh lý
- Xuất hiện sau 24 giờ tuổi.
- Mức độ nhẹ - trung bình (bilirubin < 12 mg%)
- Tốc độ tăng chậm; cao nhất ngày 3 - 5 rồi giảm
dần.
- Kéo dài dưới 10 ngày.
- Vàng da đơn thuần, không kèm với các dấu
hiệu bất thường khác.
Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College

Vàng da tăng bilirubine tự do
Vàng da bệnh lý
- Xuất hiện sớm trước 24 - 36 giờ tuổi.
- Mức độ vừa - rõ, vàng toàn thân (bilirubin toàn
phần cao > 12 mg%).
- Vàng da tăng nhanh (bilirubin tăng > 5mg
%/ngày).
- Vàng da kéo dài.
- Kèm dấu hiệu bất thường khác.
Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


Trào ngược dạ dày- thực quản

 Thể tích dạ dày
 Tư thế dạ dày
 Chướng hơi
 Cơ thắt tâm vị
 Thức ăn lỏng

Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


Vấn đề khác

- Hạ đường máu.
+ Chức năng gan
+ Chức năng tuỵ

- Xuất huyết giảm tỷ prothrombin.
+ Chức năng gan
+ Thành mạch

Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


SƠ SINH ĐẺ NON

Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


SƠ SINH ĐẺ NON

- Kém trưởng thành hệ thống cơ quan.
- Tăng nguy cơ
- Nguyên nhân đẻ non
- Tuổi thai

Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


SƠ SINH ĐẺ NON
 Suy hô hấp:
- Thiếu hụt chất surfactan.
- Dễ tím tái, thở gắng sức
- Hô hấp không hiệu quả

Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College

SƠ SINH ĐẺ NON
 Nhiễm trùng:
- Miễn dịch kém.
- Nguy cơ viêm phổi, viêm màng não,
nhất là viêm ruột hoại tử.
 Vàng da tăng bilirubine tự do:
- Thiếu hụt và kém hoạt tính enzyme
chuyển hoá
Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College


SƠ SINH ĐẺ NON
Xuất huyết:
- Thiếu yếu tố V, VII, và lượng prothrombin
thấp do gan kém tổng hợp
- Có thể gây xuất huyết ở các cơ quan phủ
tạng, xuất huyết não.
Bệnh lý thuộc về chuyển hóa:
- Hạ đường máu.
- Hạ calci máu.
Le Minh Tam – Dept of OBGYN – Hue Medical College