CÁC GIẢI PHÁP CƠ BẢN NHẰM ĐẨY MẠNH THỰC HIỆN THU BẢO HIỂM XÃ HỘI KHU VỰC KINH TẾ TƯ NHÂN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THỪA THIÊN HUẾ

CÁC GIẢI PHÁP CƠ BẢN NHẰM ĐẨY MẠNH THỰC HIỆN THU
BẢO HIỂM XÃ HỘI KHU VỰC KINH TẾ TƯ NHÂN TRÊN ĐỊA BÀN
TỈNH THỪA THIÊN HUẾ
4.1 DỰ BÁO VỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI CỦA NƯỚC TA
TRONG THỜI GIAN TỚI LÀM CƠ SỞ THỰC HIỆN THU BẢO HIỂM XÃ
HỘI KHU VỰC KINH TẾ TƯ NHÂN
4.1.1 Chiến lược phát triển của Bảo hiểm xã hội Việt nam
Bảo hiểm xã hội là một trong những chính sách quan trọng của hệ thống
chính sách xã hội, là yếu tố cấu thành nên chính sách bảo đảm xã hội. Bảo hiểm xã
hội phải được phát triển trong tổng thể phát triển của cả hệ thống các chính sách xã
hội của Nhà nước. Chiến lược phát triển bảo hiểm xã hội phụ thuộc vào chiến lược
phát triển kinh tế - xã hội. Kinh tế - xã hội càng phát triển, khả năng thu và khả
năng đầu tư tăng trưởng của quỹ BHXH càng lớn. Tác động của kinh tế - xã hội
đối với quỹ BHXH rõ rệt hơn so với tác động quỹ BHXH lên kinh tế - xã hội, tuy
nhiên quỹ BHXH phát triển sẽ góp phần làm ổn định xã hội, người lao động yên
tâm công tác, tin tưởng vào tương lao để hăng hái sản xuất tạo ra ngày càng nhiều
sản phẩm cho xã hội, mặt khác quỹ BHXH phát triển sẽ là một nguồn tài chính lớn
đề đầu tư phát triển nền kinh tế, là một hình thức tập trung nguồn vốn từ các thành
viên trong xã hội và Nhà nước. Thực hiện tốt việc quản lý, sử dụng quỹ BHXH để
quỹ ngày càng tăng trưởng là nhiệm vụ quan trọng của Đảng và Nhà nước ta nói
chung và đối với hệ thống BHXH Việt Nam nói riêng.
4.1.2 Dự báo về tăng trưởng kinh tế của nước ta trong thời gian tới
Nền kinh tế nước ta đã và đang có những bước phát triển mạnh mẽ và vững
chắc, xóa bỏ được trì trệ, thoát khỏi khủng hoảng, đang bước sang thế kỷ 21 với
một triển vọng, tiềm năng về tốc độ tăng trưởng và ổn định xã hội, chuẩn bị cất
cánh trên con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đưa Việt nam hòa nhập vào xu
thế toàn cầu hóa. Theo Chiến lược phát triển kinh tế xã hội cho 10 năm đầu của thế
kỷ XXI tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX, năm 2010 nước ta thoát khỏi tình
trạng kém phát triển và phấn đấu đến năm 2020, nước ta cơ bản sẽ phát triển thành
một nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Tốc độ tăng GDP bình quân hàng năm
thời kỳ 5 năm 2001-2005 theo Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X là 7,51% [20].

Cũng theo Văn kiện Đại hội X, tổng GDP được tạo ra trong năm 2005 đạt 838
nghìn tỷ đồng (tính theo thời giá năm 2000). Như vậy, đến năm 2005, GDP bình
quân đầu người của nước ta đạt khoảng 640 USD. Cùng với các nhiệm vụ chủ yếu,
Văn kiện Đại Hội X còn nêu lên các chỉ tiêu định hướng sau cho giai đoạn 2006-
2010, đó là: Tốc độ tăng GDP bình quân trong năm năm tăng từ 7,5% đến 8%/ năm
và phấn đấu đạt trên 8%/năm. GDP năm 2010 theo giá so sánh gấp hơn 2,1 lần
năm 2000. GDP bình quân đầu người năm 2010 theo giá hiện hành đạt khoảng
1.050 đến 1.100 USD[21]. GDP bình quân đầu người là chỉ số quan trọng để đánh
giá khả năng đáp ứng về mặt tài chính của người lao động khi tham gia BHXH.
4.1.3 Dự báo về xã hội của nước ta trong thời gian tới
Theo Văn kiện lần thứ X, tốc độ phát triển dân số khoảng 1,14%, đến năm
2010, dân số nước ta khoảng 90 triệu người, trong đó có 58,6 triệu người ở độ tuổi
lao động, tăng gần 11 triệu người so với năm 2000 ; tỷ lệ lao động nông nghiệp còn
khoảng 50%. Dự kiến có thể thu hút và tạo thêm việc cho khoảng 9 triệu lao động,
đưa số lao động có việc làm ở nông thôn vào năm 2005 khoảng 28 triệu người, ở
thành thị vào khoảng 13 triệu người. Tổng số lao động có việc làm năm 2010 dự báo
trên 50 triệu người. Trong đó khu vực kinh tế ngoài quốc doanh là khu vực chủ yếu
điều chỉnh lực lượng lao động xã hội nên đối tượng tham gia BHXH chủ yếu thuộc
khu vực này.
Đến năm 2010, đối tượng tham gia BHXH khu vực KTTN sẽ tăng lên đáng
kể, chiếm một tỷ trọng lớn trong tổng số lao động tham gia BHXH. Thu nhập của
người lao động ngày càng cao, các nhu cầu về vật chất, tinh thần của người lao
động cũng tăng lên đòi hỏi phải mở rộng đối tượng tham gia BHXH. Do đó việc
khai thác đối tượng tham gia BHXH thuộc khu vực này là tất yếu có tính lâu dài và
đảm bảo tính cân đối quỹ BHXH. Đây chính là một nhiệm vụ quan trọng của công
tác quản lý thu BHXH đối với BHXH Việt Nam nói chung và đối với BHXH tỉnh
Thừa Thiên Huế nói riêng.
4.2 CÁC GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC THU
BẢO HIỂM XÃ HỘI KHU VỰC KINH TẾ TƯ NHÂN TẠI TỈNH THỪA
THIÊN HUẾ

4.2.1 Mở rộng khai thác đối tượng thu Bảo hiểm xã hội khu vực kinh tế tư nhân
Sự phát triển của sự nghiệp BHXH phụ thuộc rất nhiều vào khả năng thu
BHXH. Theo kết quả nghiên cứu biến thu nhập lao động bình quân của doanh nghiệp
(THUNHAPBQ) và biến số lao động của doanh nghiệp (TONNGLD) có hệ số α
I
dương. Do đó BHXH tỉnh Thừa Thiên Huế cần tập trung nguồn lực khai thác và quản
lý thu BHXH đối với doanh nghiệp KTTN làm ăn có hiệu quả, thu nhập người lao
động ổn định. Việc khai thác thu BHXH đối với doanh nghiệp khu vực KTTN trước
hết cần tập trung tại địa bàn có số đơn vị, số lao động và số tiền phải thu BHXH hàng
năm lớn như thành phố Huế, Hương thủy, Phú lộc, Phú vang, Hương trà. Hướng phấn
đấu trong các năm tới sẽ đạt 90 – 95%.
Bên cạnh việc khai thác tối đa tiềm năng thu BHXH khu vực KTTN, BHXH
tỉnh cần có các biện pháp quản lý số tiền phải đóng của những đối tượng đã tham gia
BHXH một cách đầy đủ và kịp thời, phấn đấu giảm tỷ lệ nợ tồn đọng chuyển sang
năm sau thấp hơn 10% so với số phải thu cả năm.
Ngoài ra BHXH tỉnh cần có biện pháp triển khai thu BHXH, BHYT bắt buộc
đối với lực lượng lao động thuộc hộ sản xuất kinh doanh cá thể, tổ hợp tác. Trước
mắt cần tập trung mở rộng thu BHXH đối với những hộ sản xuất kinh doanh cá thể,
tổ hợp tác có thu nhập ổn định.
4.2.2 Thực hiện tốt công tác thu bảo hiểm xã hội và giải quyết kịp thời các chế
độ bảo hiểm xã hội cho người lao động
Cơ quan BHXH cấp huyện thành phố cần thực hiện thu BHXH đảm bảo thu
đúng, thu đủ và chính xác; làm tốt công tác thông báo kết quả đóng BHXH hàng
tháng đối với các doanh nghiệp khu vực KTTN để có biện pháp đốc thu kịp thời.
Lập mục tiêu, kế hoạch thu sát thực. Cử cán bộ thường xuyên theo dõi các doanh
nghiệp tham gia để vừa đốc thu, vừa hướng dẫn đơn vị lập các biểu mẫu thu chính
xác, kịp thời, đồng thời tuyên truyền chính sách BHXH cho chủ sử sử dụng lao động
và người lao động, vận động doanh nghiệp đóng BHXH hàng tháng đúng theo quy
định Luật BHXH.
Hoàn chỉnh phương thức quản lý thu, nộp BHXH,BHYT đối với các doanh

nghiệp khu vực KTTN, đặc biệt là hướng dẫn phương thức thu và ghi sổ BHXH đối
với những lao động thuộc các tổ chức, cá nhân không có pháp nhân đầy đủ như hộ
sản xuất kinh doanh cá thể, tổ hợp tác.
Thực hiện BHXH đối với người lao động khu vực KTTN cần đặt quyền lợi
của người lao động lên hàng đầu. Do đó ngành BHXH cần cải tiến, hợp lý hóa quy
trình cấp sổ BHXH, thẻ BHYT và thực hiện tốt công tác chi đảm bảo sự công bằng
hợp lý, củng cố lại công tác chi trả, thái độ phục vụ, điều đó sẽ tác động tích cực đến
việc phát triển đối tượng tham gia BHXH khu vực này.
4.2.3 Nhóm giải pháp liên quan đến tổ chức thực hiện
4.2.3.1 Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra về bảo hiểm xã hội
- Tăng cường thanh tra, kiểm tra thực hiện chính sách BHXH đối với doanh
nghiệp khu vực KTTN chưa tham gia BHXH. Theo kết quả nghiên cứu ở trên, ta
thấy biến số THANHTRA dương, tác động ảnh hưởng lớn nhất trong việc tham gia
BHXH. Do đó ngành bảo hiểm xã hội cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra
hướng dẫn thực hiện đóng BHXH đối với các doanh nghiệp chưa tham gia BHXH.
- Thực hiện nghiêm Luật BHXH đã được ban hành. Theo đó sẽ hạn chế tình
trạng ký HĐLĐ ngắn hạn của các doanh nghiệp để trốn đóng BHXH bằng cách chỉ
cho phép doanh nghiệp ký HĐLĐ xác định thời hạn lần thứ 2, sau đó phải chuyển
thành hợp đồng không xác định thời hạn. Xử phạt nghiêm minh thậm chí có thể truy
cứu trách nhiệm hình sự đối với chủ sử dụng lao động cố tình trốn, nợ và chiếm dụng
tiền BHXH của người lao động. Phối hợp với ngân hàng trích nộp BHXH và lãi của số
tiền này từ tài khoản doanh nghiệp hoặc phong tỏa tài khoản đến khi doanh nghiệp
nộp đủ tiền. Để người sử dụng lao động không còn khe hở để trốn, nợ đóng BHXH,
cần phải có hệ thống đồng bộ các văn bản pháp quy hướng dẫn, thanh tra, kiểm tra
việc thực hiện Luật BHXH.
4.2.3.2 Tổ chức công tác tuyên truyền
Công tác thông tin tuyên truyền có tác động rất lớn đến nhận thức của chủ sử
dụng lao động trong việc tham BHXH, BHYT cho người lao động. Theo kết quả
nghiên cứu trên ta thấy hệ số α
i

của biến số nguồn thông tin mà doanh nghiệp tiếp
cận có ảnh hưởng rất lớn đến công tác tham gia BHXH. Do vậy, khi triển khai công
tác tuyên truyền cần phân biệt rõ đối tượng cần tuyên truyền để có các biện pháp,
hình thức tuyên truyền đa dạng phù hợp cho từng đối tượng.
Xây dựng chương trình kế hoạch tuyên truyền, đặc biệt là phối hợp với các cơ
quan báo, đài phát thanh, truyền hình để thông tin tuyên truyền sâu rộng, thường
xuyên đến người lao động và chủ sử dụng lao động về chính sách, chế độ BHXH,
mở các chuyên mục hay thực hiện các phóng sự, tổ chức các diễn đàn, hội thảo về
BHXH.
- Đối tượng cần tuyên truyền là chủ sử dụng lao động: Cần phải quán triệt thực
hiện chính sách BHXH, BHYT bắt buộc là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà