Giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh của Tổng công ty đầu tư phát triển hạ tầng đô thị giai đoạn 2006 - 2010

xf
.ôit.

ãR?^''^
^^Si^w9i^^^?- ã4* >^^ -A.; f l ^'^

^ M f * ^ ^ Z""

P^^-' ^^^ v^'-'

& ^^^/l^/ "
^^^/^4

ÊS^^^!^..,

4'*

*

ôã

I ãã

^


INTERNATIONAL EXECUTIVE MBA PROGRAM (leMBA)
Chirang trinh cao hoc Quan tri kinh doanh Quoc te

LUAN VAN TOT NGHIEP
GIAI PHAP NANG CAO HIEU QUA KINH DOANH CUA

TONG CONG TY DAU TlT PHAT TRIEN HA TANG DO THI
GIAI DOAN 2006-2010

HOANG LE ANH
IEMBA#3

THANG 05, 2007


INTERNATIONAL EXECUTIVE MBA PROGRAM (leMBA)
Chirang trinh cao hoc Quan trj kinh doanh Quoc te

BAN LUAN VAN NAY DUOC NOP CHO
TRU^OfNG DAI HOC IRVINE (HOA KY)
VA
KHOA QUAN TRI KINH DOANH
(TRUdNG DAI HOC QUOC GIA H A N Q I )

BAN

LUAN VAN

LA M Q T PHAN

BAT BUOC TRONG

CHUONG

TRINH

DAO TAO THAC SY QUAN TRI KINH DOANH QUOC TE

THANG 05, 2007


Phe duyet cua Chircng trinh Cao hoc quan tri kinh doanh quoc te

Chu nhiem chuong trinh
Toi xac nhan rang luan van nay da dap ung dirge cac yeu cau cua mot luan van t6t nghiep
thuoc chuong trinh dao tao Thac sy Quan tri kinh doanh.

^^

TS. Ngyylrrviet Anh
^fcnQ tich Hoi dong
Chung toi, ky ten duoi day xac nhan rang chung toi da doc toan bo luan van nay va cong
nhan ban luan van hoan toan dap urng cac tieu chuan ciia mot luan van Thac sy quan tri kinh
doanh.

NCS. Tran Phuong Lan
Giao vien huong dan

Cac thanh vien Hoi dong
(Xep thu tu ten theo bang chu cai)
TS. TaNgocCau

NCS. Tran Phuong Lan

PGS-TS. Ngo Kim Thanh

PGS-TS. Vu Cong Ty


DANH MUC CAC TlT VIET TAT
BDS:

Bat dong san

HDND:

Hoi dong Nhan dan

HQKD:

Hieu qua kinh doanh

HDQT:

Hoi dong Quan tri

TCT:

Tong cong ty

TNCS:

Thanh nien Cong san

TQM:

Quan tri chat lugng toan dien

UDIC:

Tong cong ty Dau tu Phat trien ha tang do thi

UBND:

Uy ban Nhan dan

VLXD:

Vat lieu xay dung

XNK:

Xuat nhap khau


MUC LUC
PHAN M 6 D A U

01

1

Tinh cap thiet cua de tai

01

2

Muc tieu nghien cuu

02

3

Phuong phap nghien cuu

02

4

Ket cau khoa luan

02

CHirONG 1

CO SOf L Y LUAN VE HIEU QUA KINH DOANH

03

CUA DOANH NGHIEP
1.1

Hieu qua kinh doanh cua doanh nghiep

03

1.1.1

Quan niem hieu qua kinh doanh cua doanh nghiep

03

1.1.2

Ban chat cua HQKD cua doanh nghiep dau tuphdt trien ha tang do thi

06

1.1.3

Moi quan he giua HQKD cua doanh nghiep dau tuphdt trien ha tang do thi 06
va hieu qua kinh te

1.2

He thong chi tieu danh gia hieu qua kinh doanh

07

1.2.1.

Cac chi tieuphdn anh hieu qua kinh doanh tong

08

1.2.2.

Cac chi tieuphdn anh hieu qua su dung cac yeu to kinh doanh

09

1.2.3

Cac chi tieu ddnh gia hieu qua kinh te- xd hoi

11

1.3

Cac nhan to anh huang hieu qua kinh doanh

12

1.3.1

Cac nhan to thuoc moi truang ben ngodi

12

1.3.2

Cac nhan to thuoc moi tru&ng noi bo

16

CHU^ONG 2

PHAN TICH

THVC TRANG

HIEU QUA HO AT DONG KINH

DOANH CUA TONG CONG TY DAU TU* PHAT TRIEN
HA TANG DO THI (UDIC)

21


2.1

T5ng quan vl T5ng cong ty Dau tu phat trien ha tang do thi - UDIC

21

2.1.1

Qua trinh hinh thanh va phdt trien

21

2.1.2

Chuc ndng nhiem vu va ca cau to chue

22

2.1.3

Dae diem ve ndng luc san xuat cua UDIC

24

2.2

Thuc trang hieu qua kinh doanh cua UDIC

25

2.2.1

Tinh hinh hogt dong cua UDIC

25

2.2.2

Thuc trang hieu qua kinh doanh cua UDIC

26

2.3

Cac yeu to anh huang den hieu qua kinh doanh ciia UDIC

35

2.3.1

Cac yeu to thuoc moi truang ben ngodi

35

2.3.2

Cac yeu to thuoc moi truang noi bo

40

2.4

Danh gia chung ve thuc trang hieu qua kinh doanh cua UDIC giai doan 45
2003-2006

2. 4.1.

Ddnh gia chung

46

2. 4.2.

Nhung bdi hoe kinh nghiem chu yeu trong thanh cong

46

2. 4.3.

Nguyen nhan dan den ton tai ve hieu qua kinh doanh

47

CHLTONG 3

GIAI PHAP NANG CAO HIEU QUA KINH DOANH CUA UDIC

50

GIAI DOAN 2006-2010
3.1

Phuong huang va muc tieu cua UDIC giai doan 2006-2010

50

3.2

Giai phap ve dao tao phat trien nguon nhan luc

52

3.3

Giai phap dau tu doi moi may moc, trang thiet bi phuc vu cho san xuat kinh 57
doanh

3.4

Giai phap ve doi mai to chuc va ca che quan ly

61

3.5

Giai phap ve thuc hien tot cac dich vu sau ban hang

65

3.6

De xuat, kien nghi vai Nha nuac, Chinh phu, cac co quan c6 tham quyen 67


ciia Thanh pho
3.6.1

Di nghi vai Nha nuac vd Chinh phu

67

3.6.2

De nghi vai Thanh pho, cac Sa ban ngdnh c6 lien quan

69

KET LUAN

71

TAI LIEU THAM KHAO

72

Phu luc 1 - Bang tong hgp doanh thu cua Tong cong ty giai doan 2002-2006 73
Phu luc 2 - Bang tong hgp Igi nhuan cua Tong cong ty giai doan 2002-2006

74

Phu luc 3 - Bang tong hgp so lugng thiet bi, xe may thi cong chinh dang 75
boat dong cua Tong cong ty
Phu luc 4 - Thong ke so lao dong trong Tong cong ty

83

Phu luc 5 - Bang ke lao dong thu nhap binh quan nam 2006

86

Phu luc 6 - Du kien ke hoach san xuat kinh doanh nam 2007 cua Tong cong 87
ty UDIC
Phu luc 7 - Mot so chi tieu hieu qua kinh doanh cua cac TCT trong linh virc 88
xay dung nam 2006
Phu luc 8 - Ket qua boat dong san xuat kinh doanh cua TCT Song Da 2002- 89
2006

Phu luc 9 - Ket qua kinh doanh ciia Tong cong ty VINACONEX

90


DANH MUC BANG BIEU, DO THI, HINH VE

Hinh 1.1..

Cac nhan to thuoc moi truang ben ngoai

Hinh 2.1.

So do mo hinh to chuc tong cong ty

Bang 2.1.

Mot so chi tieu tai chinh cua UDIC giai doan 2002-2006

Bang 2.2.

Chi tieu doanh igi theo chi phi cua UDIC giai doan 2003-2006

Bang 2.3.

Ty suat doanh Igi theo doanh thu cua UDIC giai doan 2003-2006

Bang 2.4.

Ty suat doanh Igi theo doanh thu theo tung khoi nganh cua UDIC

giai doan 2003-2006

Bang 2.5.

Ty suat doanh thu theo chi phi cua UDIC giai doan 2003-2006

Bang 2.6.

Ty suat Igi nhuan tren von chu so huu cua UDIC giai doan 2003-2006

Bang 2.7

Chi tieu hieu qua lao dong cua UDIC giai doan 2003-2006

Bang 2.8

Chi tieu hieu qua su dung von dau tu cua UDIC giai doan 2003-2006

Bang 2.9.

Chi tieu hieu qua kinh te xa hoi cua UDIC giai doan 2003-2006

Bang 2.10

Dien tich san nha a ban giao cua Tong cong ty

Bang 2.11

Dien tich san nha a ban giao cua Thanh pho Ha Noi

Bang 2.12,

Thi phan hien tai cua cac TCT xay dung va uac tinh den 2010

Bang 2.13

So lugng va chat lugng cong nhan ky thuat cua UDIC

Bang 2.14

Ca cau may moc, thiet bi phuc vu thi cong xay lap chu yeu

Bang 3.1.

Mo hinh tuyen chgn loai dan

Bang 3.2.

Chat lugng can bo ky thuat, chuyen mon nghiep vu den nam 2010

Bang 3.3

Chat lugng c5ng nhan ky thuat


Hinh 3.1

Phuong thuc quan ly cu va moi

Bang 3.4

Cac chi tieu danh gia hieu qua san xuat kinh doanh cua UDIC nam
2010


PHAN MO DAU
1. Tinh cap thiet cua de tai

Hieu qua kinh te la mot pham tru c6 y nghTa rat quan trong d6i vai nen kinh ti cua moi
qu6c gia. Ddi voi Viet nam, mot nuac tu mot n6n san xuat nho- nong nghiep lac hau tiln
len nan san xuk lan XHCN, tra thanh thanh vien thu 150 ciia T6 chuc ion nhit hanh tinh
-WTO-, to chuc thanh cong hoi nghj APEC \hn thu 14... thi viec nang cao hieu qua kinh
te cang c6 y nghTa quan trong de Viet nam buoc nhung buac ti6n dai tren con ducrng hoi
nhap. Viec chuyen doi nen kinh te va tra thanh thanh vien chinh thurc cua WTO da tao ra
nhung ca hoi to Ion nhumg khong it cac thach thurc cho cac doanh nghiep, ma dac biet la
doanh nghiep nha nuoc. Trong ITnh vuc diu tu xay dung kinh doanh bit dong san thi viec
nha nuac chuyen doi ca che da tao ra buoc dot pha ca ban, khong chi tac dong d^n nguai
san xuat ma con tac dong den ca quan diem ciia nguai tieu dung. Chinh vi vay, trong qua
trinh chuyen doi nen kinh t§ nhi6u doanh nghiep da phai giai th^, nhung cung nhi6u
doanh nghiep da ngay cang Ion manh.

Tong cong ty dau tu phat trien ha tang do thi (UDIC) la mot trong nhung doanh nghiep
nha nuac da nam bat dugc xu the phat trien ciia xa hoi trong ITnh vuc dau tu phat trien
CO so ha tang va khu do thi, da gat hai dugc khong ft thanh cong ca duoi goc do hieu qua
kinh doanh va hieu qua kinh te. Tuy nhien, nam 2006-2007 la giai doan day kh6 khan doi
vai cac doanh nghiep xay dung. Canh tranh ve viec lam trong thi cong xay lap ngay cang
quyet liet, gia cac yeu to dau vao tang cao, cac che do chinh sach va van ban huang dan
cua ca Trung uang va dja phuong chua dugc hoan thien, so lugng cac cong ty kinh
doanh trong ITnh vuc xay dung cang nhieu. Trong tuong lai, cac d6i thu canh tranh cang
ngay cang nhieu len khi ma Chinh phii Viet nam cam ket phai ma rong cua cho cac cong

ty nuac ngoai a mgi nganh nghe tham gia kinh doanh tai Viet nam. Thirc X% nay cho thay
cac doanh nghiep Viet nam khong con con duong nao khac la phai nang cao hieu qua
kinh doanh cua chinh ban than minh, tu do lam co so cho phat trien ben vung. Nhan thuc
dugc vai tro quan trong cua hieu qua kinh doanh cung nhu viec khong ngirng nang cao
hieu qua kinh doanh ciia UDIC, cung vai su huong dan nhiet tinh ciia Thac sy Tr4n
Phuong Lan, toi da manh dan chon de tai : Giai phap nang cao hieu qua kinh doanh


cua T6ng cong ty d4u tu* phat triln ha tang do thi giai doan 2006-2010" lam khoa
luan thac sy ciia minh.

2. Muc tieu nghien ciru:

- Nghien cuu va he thong hoa nhung van de ly luan chung v^ hieu qua kinh doanh ciia
doanh nghiep trong nen kinh te hoi nhap
- Phan tich, danh gia thuc trang hieu qua kinh doanh ciia Tong cong ty dau tu phat trien
ha t4ng do thj trong giai doan 2003-2006
- Tren ca so he thong ly luan va phan tich thuc trang tren de xudt mot s6 giai phap nang
cao hieu qua kinh doanh ciia Tong cong ty dau tu phat triln ha tSng do thj giai doan
2006-2010

3. Phu'ong phap nghien ciru:

Luan \hn su dung cac phuong phap khac nhau lam co so cho viec nghien cuu nhu:
phuong phap duy vat bien chung, phuong phap dieu tra khao sat, phuong phap phan
tich va tong hgp, phuong phap thong ke, phuong phap so sanh.

Cac so lieu su dung trong nghien cuu la so lieu thong ke, bao cao dinh ky hang nam ciia
Tong cong ty dau tu phat trien ha tang do thi va mot so tai lieu chuyen nganh khac.

4. Ket cau cua khoa luan
Ngoai phan kk luan, phu luc, va danh muc tai lieu tham khao, khoa luan gom 4 chuong
nhu sau:
Phan mo^ dau
ChyoTig 1: Co so ly luan v6 hieu qua kinh doanh ciia doanh nghiep
Chuang 2: Thuc trang hieu qua kinh doanh ciia Tong cong ty dau tu phat trien ha tang
do thi trong giai doan 2003-2006
Chuffng 3: Cac giai phap nang cao hieu qua kinh doanh ciia Tong cong ty dau tu phat
tri6n ha ting do thj trong giai doan 2006- 2010.
Phan ket luan


CHU^ONG 1
CO S d LY LUAN VE HIEU QUA KINH DOANH CUA
DOANH NGHIEP

1.1. Hieu qua kinh doanh ciia doanh nghiep
LLL Quan niem hieu qua kinh doanh cua doanh nghiep:

Pham tru hieu qua va hieu qua kinh doanh dugc su dung kha pho bien trong doi song
xa hoi. Tuy vay, tren phuong dien ly luan va thuc tiln v§n con ton tai nhieu quan
niem, y kien khac nhau ve van de nay. De hieu dung hieu qua kinh doanh, truoc het
cin hieu ve hieu qua va phan loai hieu qua.

fl, Hieu qua

Khi de cap den van de hieu qua, ta co the dung tren cac goc do khac nhau de xem xet.
N§u hieu theo muc dich cu6i cung thi hieu qua kinh doanh la hieu s6 giua ket qua thu
v6 va chi phi bo ra de dat dugc ket qua do. Tren goc do nay thi hieu qua dong nghTa
voi Igi nhuan. (Nguyen Thanh Do, Nguyen Nggc Huyen. 2001. Quan tri kinh doanh tong

hap. Nha xuat ban thd'ng ke. Ha noi.)

Neu dung tren goc do tung yeu to rieng le de xem xet thi hieu qua la the hien trinh do
va kha nang su dung cac yeu to do trong qua trinh kinh doanh. (Le Van Tdm, Ngo Kim
Thanh. 2004. Giao trinh Quan tri doanh nghiep. Nha xuat ban lao dong xa hoi.)

Quan niem thu ba cho rang "Hieu qua la mot chi tieu phan anh mirc do thu lai dugc
ket qua nham dat mot muc dich nao do tuong ung voi mot don vi nguon luc phai bo
ra trong qua trinh thuc hien mot hpat dong nhat djnh". (Nguyen Van Thu. 1999. Phan
tich hogt dong san xuat kinh doanh cua doanh nghiep. Nha xuat ban Thd'ng ke.) Theo each
tiep can nay, khi noi den hieu qua ciia mot hoat dong nao do, nguai ta gin no voi muc
dich nhat djnh. Cac hoat dong khong co muc tieu khong the dua ra de tinh hieu qua.
Hieu qua luon gan voi muc tieu nhat djnh, khong co hieu qua chung chung.

Neu dua vao pham vi nghien cuu hay xet theo goc do chii the nhan dugc ket qua va
bo chi phi de co dugc ket qua do, hieu qua dugc chia lam hai loai la hieu qua kinh


doanh va hieu qua kinh tk xa hoi. Hieu qua kinh doanh la hieu qua thu dugc tu hoat
dong kinh doanh ciia doanh nghiep, bieu hien true tiep ciia hieu qua nay la Igi nhuan
ma m6i doanh nghiep thu dugc va chat lugng thuc hien nhiing yeu cau ma xa hoi dat
ra cho no. Hieu qua kinh t6 xa hoi dugc xet trong pham vi toan bg n^n kinh te qu6c
dan.

Neu dua vao doi tugng chi phi, hieu qua dugc chia thanh hieu qua chi phi tong hgp
va hieu qua bo phan. Hieu qua chi phi bo phan the hien moi tuong quan giira ket qua
thu dugc voi lugng chi phi tung yeu to can thiet de thuc hien nhiem vu ay. Hieu qua
chi phi tong hgp the hien moi tuong quan giua ket qua thu dugc voi tong chi phi bo
ra de thuc hien nhiem vu.

Cac loai hieu qua nay deu co vj tri quan trong trong su phat trien kinh te xa hoi ciia
dk nuac. Tren thirc te, hieu qua kinh doanh ciia cac doanh nghiep dat dugc khi (l)ket
qua tang, chi phi giam; (2)hoac ket qua tang, chi phi tang, nhung toe do tang ciia chi
phi cham hon toe do tang ciia ket qua kinh doanh.

Thong thuong thi muc tieu ton tai ciia doanh nghiep trong dieu kien toi thieu nhat la
cac hoat dong kinh doanh ciia doanh nghiep tao ra thu nhap dii bu dip chi phi san
xuat. Con muc tieu phat trien ciia doanh nghiep doi hoi qua trinh kinh doanh vua bao
dam bii dip chi phi bo ra vua c6 tich IQy de tiep tuc qua trinh tai san xuat ma rpng.
Su phat trien tat yeu do doi hoi cac doanh nghiep phai phan dau nang cao hieu qua
kinh doanh, day la muc tieu co ban ciia doanh nghiep.

b. Hieu qua kinh doanh

Tir truoc den nay, cac nha kinh te da dua ra nhieu khai niem khac nhau ve hieu qua
kinh doanh ciia doanh nghiep. Duoi day de cap den mot so khai niem:

•

Hieu qua kinh doanh la sit tang tru&ng kinh te phan anh qua nhip do tang cua
cac chi tieu kinh te (Samuelson P. 1981. Kinh te hoc tap 1. Nha xuat ban quan he qu6'c t^.

(doanh thu va Igi nhuan thu dugc sau qua trinh kinh doanh). Cach hieu nay la
phien dien, chi dung tren muc do bi6n dong theo thai gian.


•

Hieu qua kinh doanh la muc do tiet kiem chi phi vd muc tang kit qua. (Nguyen
Tran Que'. 1995. Xac dinh hieu qua leinh te nen san xua't xa h6i, doanh nghiep va d^u tu. Nha

xuat ban Khoa hoc xa hoi). Quan niem nay phan anh dugc ban chit nhung chua
phai la mot khdi niem hoan chinh.
•

Hieu qua kinh doanh la chi tieu duac xac dinh bang ty le so sanh giua ket qua
vd chi phi. (Vo Van Nhi. 1999. Ke toan chi phi san xua't va tinh gia thanh san pham trong

doanh nghiep. Nha xuat ban Thong ke). Djnh nghTa nhu vay chi muon noi ve each
xac lap cac chi tieu ma chua gan lien voi muc tieu ciia quan ly.

•

Hieu qua kinh doanh la muc tang cua ket qua kinh doanh tren moi lao dong
hay mue doanh lai ciia von kinh doanh. (Nguyen Thanh Do, Nguyen Ngpc Huy6n.
2001. Quan tri kinh doanh tdng hop. Nha xuat ban thong ke. Ha noi) Q u a n d i e m nay

muon qui hieu qua ve mot chi tieu cu the nao do. Bdi vay can co mot khai
niem bao quat hon:

Hieu qua kinh doanh la pham tru kinh te bieu hien tap trung cua su phdt trien
kinh te theo chieu sau, phan anh trinh do khai thac cac nguon luc trong qua trinh
tai san xuat nham thuc hien muc tieu kinh doanh. (Pham Ngpc Kiem. 2002. Thong ke
doanh nghiep. Nha xua't ban Thong ke.) Quan niem nay gan quan diem HQKD voi quan
di§m phat tri6n ciia Dang va Nha nuoc ta trong duong loi phat trien kinh t6 trong
giai doan hien nay. Nen kinh te moi quoc gia dugc phat trien theo chieu rong va
chi6u sau. Phat trien theo chieu rong la huy dong moi ngudn luc san xuat, tang
them von, bd sung lao dong va ky thuat, mo mang nganh nghe, xay dung them
nhieu xi nghiep, tao ra nhieu mat hang moi... Phat trien kinh te theo chieu sau la
day manh each mang khoa hoc ky thuat, tien nhanh len hien dai hoa, nang cao

cuong do su dung cac nguon luc, chii trong chat lugng san pham, phat trien theo
chieu sau la nham nang cao hieu qua kinh doanh ciia doanh nghiep. No la thu6c
do ngay cang tro nen quan trong ciia sir tang truong kinh te va la cho dua co ban
de danh gia viec thuc hien muc tieu ciia doanh nghiep trong tung thoi ky.


LL2 Ban eh&t cua HQKD ciia doanh nghiep d&u tuphdt triin ha tang do thi:

Tu quan diem tren ve hieu qua kinh doanh, co the thay ban chit ciia hieu qua kinh
doanh la nang cao nang suit lao dong va tilt kiem lao dong. Day la 2 mat co m6i
quan he mat thilt ciia vin dh hieu qua kinh xL Chinh viec khan hilm ngu6n lire va
viec su dung chiing co tinh canh tranh nhim thoa man nhu ciu ngay cang tang cua xa
hoi, dat ra yeu cau phai khai thac, tan dung triet dl cac ngu6n luc. D I dat dugc muc
tieu kinh doanh, cac doanh nghiep buoc phai chii trong cac dieu kien noi tai, phat huy
nang lire, hieu qua ciia cac yeu t6 san xuat va tiet kiem mgi chi phi.

Vi vay, yeu cau cua viec nang cao hieu qua kinh doanh la phai dat ket qua toi da vdi
chi phi toi thieu, hay chinh xac hon la dat ket qua toi da voi chi phi nhat djnh hoac
ngugc lai dat ket qua nhat dinh voi chi phi t6i thi6u. Chi phi o day dugc hieu theo
nghTa rong la chi phi tao ra ngu6n lire va chi phi su dung nguon lire, dong thoi phai
bao gom ca chi phi co hoi. Chi phi co hoi la gia tri ciia sir hy sinh cong viec kinh
doanh khac de thuc hien cong viec kinh doanh nay. Chi phi co hoi phai dugc bo sung
vao chi phi ke toan de thay ro Igi ich kinh te that sir.

Tren day la khai niem va ban chat chung ve hieu qua kinh doanh nhung doi voi tung
nganh, tung loai hinh doanh nghiep co each hieu ve hieu qua kinh doanh rieng. Doi
voi mot t6ng cong ty dau tu phat trien ha tang do thi co thi hieu "hieu qua kinh
doanh" nhu sau:

"Hieu qua kinh doanh cua doanh nghiep dau tuphdt trien ha tdng do thi la pham

trit kinh te bieu hien tap trung cua su phdt trien kinh te theo chieu sau, phan anh
trinh do khai thac sic dung cac nguon luc ciia doanh nghiep vd trinh do van dung
chinh sach phap luat cua nha nuac, cua nganh vd dia phuong co lien quan trong
qua trinh thuc hien dau tu cac du an dau tuphdt trien ha tdng do thV\

1.1.3 Moi quan he giira HQKD cua doanh nghiep dau Or phdt trim ha tang do thi
vd hieu qua kinh te.

HQKD la m6i quan tam hang dau ciia doanh nghiep va cac nha dau tu, trong khi
HQKT la m6i quan tam ciia toan xa hoi ma dai dien la Nha nuoc. Neu nhu HQKD


dugc xem xet trong pham vi doanh nghiep dau tu phat trien ha tang do thi theo quan
diem bg phan, thi HQKT dugc xem xet tren pham vi toan xa hoi theo quan diem toan
dien.

HQKT ma doanh nghiep dau tu phat triln ha ting do thj mang lai cho nen kinh te
qu6c dan the hien 6 nhung dong gop true tiep nhu nop ngan sach Ion, su dung nhieu
lao dong, tao co so vat chat phuc vu doi s6ng ngudi dan, so lugng m^ nha d ban
giao...

HQKD va HQKT co m6i quan he bien chung voi nhau, vira la ket qua, vira la di§u
kien cho nhau, trong d6 muc dich ciia HQKD phai phuc tung HQKT. Trong qua trinh
tai san xuat trong nin kinh t6 thj truong co su thong nhat giira HQKD va HQKT, the
hien truoc het d vai tro ciia HQKD. Tren co sd nang cao HQKD, gia tri gia tang
khong ngung tang len, tao co sd thuc hien tai san xuat md rong, tang viec lam, khong
ngirng nang cao thu nhap, cai thien dieu kien song, nang cao phiic Igi xa hoi cho nhan
dan. Nhu vay, HQKD la nen tang de cai thien ddi song vat chat va tinh than ciia
ngudi dan, tao co sd cho viec giai quy6t cac nhiem vu xa hoi va on djnh ve chinh trj
xa hoi ciia dat nude.

1.2 He thdng chi tieu danh gia hieu qua kinh doanh

Nhu da de cap d tren: "HQKD ciia doanh nghiep dau tu phat trien ha tang do thj dugc
do bang cac chi tieu so sanh giira chi phi dau vao va ket qua dau ra cua qua trinh kinh
doanh va kha nang khai thac cac nguon lire yeu to dau vao". Chinh vi vay, cac ket
qua diu ra va chi phi diu vao dugc hieu nhu sau.

•

Kit qua dau ra: cac chi tieu phan anh ket qua dau ra ciia UDIC la Doanh thu,
Lgi nhuan trong ky. Doanh thu ciia UDIC bao gom doanh thu tu cong tac dau
tu, cong tac xay lip, cong tac san xuat cong nghiep va vat lieu xay dung, cong
tac tu vin thilt ke, cong tac xuit nhap khau va djch vu. Lgi nhuan ciia UDIC
la so chenh lech gi&a doanh thu va chi phi.


•

Chi phi dau vao: bao gdm chi phi nguon luc chi phi ve lao dong, nguyen vat
lieu) va chi phi kinh doanh (chi phi su dung ngudn lire). D6 phan anh chi phi
dau vao ciia qua trinh kinh doanh ciia UDIC, tac gia su dung cac chi tieu: lao
dong binh quan, v6n dau tu binh quan, von chii sd hu'u binh quan, chi phi kinh
doanh trong ky.

1,2.1

Cdc chi tieu pitdn anh hieu qua kinh doanh tdng hgp

Hieu qua kinh doanh tdng hgp la pham tru kinh te bieu hien su tap trung phat trien

kinh tl theo chieu sau, phan anh trinh do khai thac cac nguon lire trong qua trinh tai
san xuat nham thuc hien muc tieu kinh doanh ciia doanh nghiep. Day la thuoc do het
sue quan trong cho sir tang trudng kinh te va la cho dua cho viec danh gia ket qua
thuc hien muc tieu kinh te ciia doanh nghiep trong tiing thdi ky.

•

Chi tieu doanh lai theo chi phi

Lgi nhuan trong ky
Doanh lgi theo chi phi =
Tdng chi phi trong ky
Chi tieu nay cho biet hieu qua ciia viec tiet kiem chi phi ciia doanh nghiep: mot
dong chi phi tieu thu trong ky tao ra dugc bao nhieu dong lgi nhuan.

•

Chi tieu doanh lai theo doanh thu
Lgi nhuan trong ky
Doanh Igi theo doanh thu =
Doanh thu trong ky

Chi tieu nay cho biet doanh nghiep cd dugc bao nhieu dong Igi nhuan tren moi
dong doanh thu. Chi tieu nay co y nghTa khuyen khich doanh nghiep tang doanh
thu, giam chi phi, hoac toe do tang doanh thu phai Ion hon toe do tang chi phi.

•

Ty suat lai nhuan trin von chu sd him
Lgi nhuan trong ky

Ty suat Igi nhuan tren von chii sd hiru =
Von chii sd hiju trong ky


Chi tieu nay cho biet doanh nghiep co dugc bao nhieu dong Igi nhuan trong moi
dong von chii sd hOu. Chi tieu nay cd y nghTa danh gia hieu qua v6n dau tu ciia
doanh nghiep.

•

Ty suat doanh thu theo chi phi
Tong doanh thu trong ky
Ty suat doanh thu theo chi phi =
Tdng chi phi trong ky

Chi tieu nay cho biet mot dong chi phi tao ra dugc bao nhieu ddng doanh thu. Vi
vay chi tieu nay cd y nghTa khuyen khich doanh nghiep tiet kiem chi phi.

L2.2

Cdc chi tieu phan dnh hieu qud sir dung cdc yeu td kinh doanh.

Hieu qua su dung cac yeu to kinh doanh la sir the hien trinh do va kha nang su dung
cac ylu to trong qua trinh kinh doanh ciia doanh nghiep. No la thudc do quan trong
ciia sir tang trudng tung yeu td va cung vdi hieu qua kinh doanh tdng hgp lam co sd
de danh gia viec thuc hien muc tieu kinh te ciia doanh nghiep.

+

Nhom chi tieu ddnh gia hieu qud sit dung lao dong

•

Chi tieu ndng suat lao dong

Tong doanh thu trong ky
Nang suat lao dong =
Tdng sd lao dong binh quan trong ky
Chi tieu nay cho biet mot lao dong se tao ra dugc bao nhieu dong doanh thu.
Nang suat lao dong cang cao thi chung td doanh nghiep su dung lao dong cd hieu
qua, biet tan dung triet de trinh do va kha nang ciia ngudi lao dong vao qua trinh
san xuat kinh doanh ciia lao dong.

•

Chi tiiu lai nhuan binh quan tinh cho mot lao dong
Lgi nhuan trong ky

Lgi nhuan binh quan cho mot lao dong =
Tdng sd lao dong binh quan trong ky


Chi tieu nay cho biet binh quan mot lao ddng trong ky tao ra dugc bao nhieu ddng
Igi nhuan

+

Nhom chi tieu ddnh gid hieu qud sic dung von dau tu duac huy dong de kinh

doanh trong iTnh vuc xay dicng nhd vd kinh doanh bat dong sdn

Day la chi tieu rieng ciia cac cong ty trong ITnh vuc diu tu phat trien ha tang do thj,
nhat la ddi vdi UDIC, mot Tdng cong ty dang phan dau de ITnh vuc dau tu xay dung
va kinh doanh bat dong san trd thanh ITnh vuc kinh doanh chii chdt ciia tdng cdng ty,
va tiep tuc giu' vung vj tri sd mot trong cac hoat ddng tao ra doanh thu va lgi nhuan
cho Tdng cdng ty. Cac chi tieu nay bao gdm:

•

Sice sdn xuat ciia von dau tu

Tdng doanh thu trong ky
Sue san xuat ciia vdn dau tu =
Tdng vdn dau tu trong ky
Chi tieu nay cho biet mot ddng vdn dau tu vao kinh doanh trong ky se tao ra bao
nhieu ddng doanh thu

•

Sice sinh lai cua von dau tu
Lgi nhuan trong ky
Sue sinh Idi ciia vdn dau tu
Tdng vdn dau tu trong ky

Chi tieu nay cho biet mot ddng vdn dau tu vao kinh doanh trong ky thu dugc bao
nhieu ddng Igi nhuan

Suat hao phi von dau tu
Tdng vdn dau tu trong ky
Suat hao phi vdn dau tu =

Tdng doanh thu trong ky

10


Chi tieu nay cho biet de tao ra mot ddng doanh thu trong ky can bao nhieu ddng
vdn diu tu

L2.3

•

Cdc chi tiiu ddnh gid hieu qud kinh te- xa hoi

Tdng thu ngan sdch

Moi doanh nghiep khi tiln hanh hoat ddng san xuat kinh doanh phai cd nghTa vu
nop ngan sach cho Nha nude dudi hinh thuc la cac loai thue. Nha nude se su
dung cac khoan thu nay dau tu cho sir phat trien ciia nen kinh te qude dan va dau
tu vao cac ITnh vuc phi san xuat.

•

Tao cong an viec lam cho nguai lao dong

Nen kinh te nude ta dang trong giai doan bat dau phat trien, tinh trang yeu kem ve
ky thuat dang con phd bien. Mdi doanh nghiep cd gang nang cao hieu qua kinh
doanh, md rong qui md san xuit, giai quylt cdng an viec lam cho ngudi lao ddng.

•

Ndng cao muc song cho nguai lao dong

Ngoai viec tao cdng an viec lam cho ngudi lao ddng ddi hdi cac doanh nghiep
phai lam an cd hieu qua de gdp phan nang cao muc sdng cho ngudi lao ddng.
Dieu nay dugc the hien qua cac chi tieu nhu gia tang thu nhap qude dan tren mot
dau ngudi, gia tang dau tu xa hoi, tang trudng phiic lgi xa hdi.

Ngoai ra, theo quan diem hien nay ciia cac nha kinh te, hieu qua kinh te con the
hien qua cac chi tieu nhu bao ve ngudn lgi mdi trudng, han che gay d nhiem,
chuyen djch co cau kinh te.

•

Chi tieu tong dien tich sdn nhd a ban giao.

Chi tieu tdng dien tich san nha d ban giao hang nam la chi tieu dac thu ciia UDIC
noi rieng va cac cdng ty trong nganh xay dung ha tang, nha d do thj noi chung.
Chi tieu nay phan anh moi nam UDIC hoan thanh ban giao cho khach hang su

11


dung dugc bao nhieu m^ san nha d, gdp phin tang doanh thu ciia Tdng cdng ty.
Xet ve hieu qua ddi vdi xa hdi, Tong cdng ty da ddng gdp vao quT nha d ciia
Thanh phd Ha noi va cac dja phuong noi Tdng cdng ty cd du an dau tu, gdp phan
cai thien co sd ha tang va giai quyet nhu ciu nha d cung nhu dieu kien sdng ciia
nhan dan.

1.3 Cac nhan to anh hu-dng hieu qua kinh doanh

Hieu qua kinh doanh ciia cac doanh nghiep la mdi quan he so sanh giira ket qua dat
dugc trong qua trinh kinh doanh vdi chi phi bd ra de dat dugc ket qua do. Nd phan anh
trinh do lgi dung cac ngudn luc dau vao de dat dugc cac muc tieu cua doanh nghiep.
Cac dai lugng ket qua dat dugc va chi phi bd ra cung nhu trinh do lgi dung cac ngudn
lire chiu tac dong true tiep ciia rat nhieu cac nhan td khac nhau. Ddi vdi tdng cdng ty
diu tu phat trien ha tang dd thj thi cac yeu td anh hudng cd the dugc phan loai thanh
cac ylu td thudc mdi trudng kinh doanh ben ngoai va cac ylu td thudc mdi trudng noi
bd Tdng cdng ty. Cac yeu td nay ludn van ddng, biln doi va quan he tuong tac lan nhau
ddng thdi tac dong toi cac hoat ddng kinh doanh ciia doanh nghiep.

L3.1 Cdc nhan to thuoc moi trir&ng ben ngodi

Mdi trudng ben ngoai Doanh nghiep bao gdm cac xu hudng va su kien vugt qua kha
nang kiem soat ciia Doanh nghiep do dd Doanh nghiep phai tim each thich ung vdi
nhung thay ddi ciia mdi trudng. Q muc do nhat djnh, Doanh nghiep ciing cd thi tac
ddng ngugc lai va lam bien ddi mdi trudng ben ngoai ciia nd. Viec phan tich va du doan
xu hudng bien dong ciia cac yeu td thudc mdi trudng ben ngoai giiip Doanh nghiep thiy
dugc nhiJng thuan Igi, khd khan ma Doanh nghiep cd thi se phai ddi mat. Cac nhan to
CO ban thudc mdi trudng ben ngoai Doanh nghiep dugc thi hien trong hinh 2.1 - trang
13.

12


^Hlnhl.l. Cdc nhan id thuoc moi tru&ng ben ngodi

Cac yeu
to kinh

M oi tru'cmg toan bp ner KTQD

Cac yeu to
chinh tr i
luat phap

Moi tru* otig noi bo nganh
Khach
hang

Cac yeu
to ky
thuat
cong
nghe

Doanh nghiep

Cac nha
cung cap

Cac san pham
thay the

Cac doi thu
canh tranh
hien tai

Cac doi thu
tiem an

Cac yeu to
vSn hoa xa
hoi

Nguon: Nguyen, Lien Diep vd Pham, Van Nam. 1998. "Chien luae vd chinh sdch kinh
doanh ". Nhd xuat ban Thong ke. Trang 48.

•

Moi trudng kinh ti\ Cac chinh sach kinh te ciia Nha nude, toe do tang tudng
kinh tl, ty le lam phat, thu nhap binh quan tren dau ngudi... la cac yeu td tac
dong true tiep tdi cung cau ciia tung doanh nghiep. Neu tdc do tang trudng
kinh tl cao, cac chinh sach kinh te ciia Nha nude khuyen khich cac doanh
nghiep dau tu md rong san xuat, sir bien ddng tien te la khdng dang ke, lam
phat dugc giii d muc hgp ly, thu nhap binh quan dau ngudi tang... se tao dieu
kien cho cac doanh nghiep phat trien san xuat, nang cao hieu qua san xuat
kinh doanh va ngugc lai.

•

Moi trudng chinh tri, phdp ly: mdi trudng chinh trj dn djnh ludn la tien de cho
sir phat trien va md rong cac hoat ddng dau tu ciia cac doanh nghiep, cac td
chuc ca nhan trong va ngoai nude. Den lugt minh, cac hoat ddng diu tu lai tac
ddng trd lai rat Ion tdi hieu qua san xuat kinh doanh ciia cac doanh nghiep.

Mdi trudng phap ly bao gdm luat, cac van ban dudi luat, cac qui trinh, qui pham
phap luat tao ra mot hanh lang cho cac doanh nghiep hoat dong. Cac doanh nghiep phai
chap hanh cac qui djnh ciia phap luat, phai thuc hien cac nghTa vu ciia minh ddi vdi nha
nude, vdi xa hdi va ngudi lao ddng nhu the nao la do phap luat qui djnh. Cd the noi phap

13


luat la nhan td kim ham hoac khuyin khich sir tdn tai va phat triln ciia doanh nghiep, do
do anh hudng true tiep tdi cac kit qua cung nhu hieu qua kinh doanh ciia cac doanh
nghiep.

•

Moi trudng vdn hoa xd hoi: bao gom cac ylu td vl phong tuc tap quan, Idi sdng,

thdi quen, tin ngudng, ty le tang dan sd... anh hudng den co cau nhu cau ngudi tieu dung
tren thi trudng. Q nhirng vung mien khac nhau nhu cau va thj hieu ciia ngudi tieu dung
ciing khac nhau ddi hdi doanh nghiep phai cd nhCing chinh sach cung cap san pham phu
hgp. Su phu hgp ciia cac dieu kien kinh doanh vdi cac yeu td van hda xa hoi lam tang sue
canh tranh san pham, gdp phan tang hieu qua kinh doanh ciia doanh nghiep.

•

Moi trudng khoa hoc ky thuat cong nghi: Cac yeu td thuoc mdi trudng khoa hoc

ky thuat cdng nghe nhu tinh hinh phat trien khoa hoc ky thuat cdng nghe, tinh hinh ung
dung ciia khoa hoc ky thuat cdng nghe vao thi cdng nha, co sd ha tang xa hoi trong nude
va tren the gidi, cang ngay cang ddng vai trd quan trong, quylt dinh din hieu qua kinh
doanh cua doanh nghiep theo 2 hudng. Thit nhat, ky thuat cdng nghe tac ddng mot each
true tiep va quylt djnh den hai yeu td co ban tao nen lgi the canh tranh ciia cac san pham
tren thj trudng, dd la chat lugng va gia san pham. Thic hai, ky thuat cdng nghe mdi cung
tac ddng vao qua trinh trang bj co sd vat chat ky thuat phuc vu cho cac doanh nghiep
thdng qua viec chuyen giao cdng nghe va qua trinh thu thap, xu ly luu trir, truyen dat

thong tin kinh te xa hoi.

•

Moi trudng tic nhien, moi trudng sinh thdi vd ca sa ha tdng: tinh trang mdi

trudng, cac van de ve xu ly phe thai, d nhiem, cac rang buoc xa hoi ve mdi trudng... diu
cd tac ddng nhat djnh den gia thanh san pham. Mot mdi trudng trong sach se gian tiep
lam giam chi phi kinh doanh, nang cao chat lugng san pham, tao dieu kien cho doanh
nghiep nang cao hieu qua kinh doanh. Co sd ha tang ciia nen kinh te quyet djnh den sir
phat triln cua cac cdng ty thudc nganh xay dung va phat trien ha tang do thj. He thdng
giao thdng, he thong thdng tin lien lac, he thdng ngan hang, mang ludi dien qude gia, he
thdng cung cip nude sach .. anh hudng tdi phuong hudng phat trien ciia doanh nghiep,
kha nang nam bat thdng tin, kha nang huy ddng va su dung vdn... ciia cac doanh nghiep,
qua do anh hudng rat Idn tdi hieu qua san xuat kinh doanh ciia doanh nghiep.

14


•

Mice do canh tranh giira cdc doanh nghiep trong ngdnh

Sir canh tranh giira cac doanh nghiep hien cd trong nganh anh hudng true tiep den thj
trudng ciia moi doanh nghiep, anh hudng tdi gia ban, tdc do tieu thu san pham... do vay
anh hudng den HQKD ciia moi doanh nghiep.

Mot nganh cd muc do canh tranh cao thi kha nang giam gia de canh tranh la nhieu, dan
din Igi nhuan giam va cd nghTa do la de doa ddi vdi doanh nghiep. Cac yeu td quyet
djnh muc do canh tranh ciia mot nganh bao gom muc do tang trudng ciia nganh, sd cac

doanh nghiep va qui md tuong ddi ciia chiing, do cao ciia hang rao riit khdi nganh, sir
khac biet san pham giira cac doanh nghiep va chi phi chuyen ciia khach hang:

Neu nganh dang tang trudng nhanh thi moi doanh nghiep cd the tang trudng ma khdng
can chilm thj phan ciia cac ddi thii, nghTa la muc dp canh tranh trong nganh se it cang
thang hon. Ngugc lai neu nganh dang phat trien cham hay suy giam thi su phat trien ciia
doanh nghiep nay se la sir suy giam cua doanh nghiep khac vi the su canh tranh se tang
len.

Neu mot nganh Idn vdi sd lugng doanh nghiep it trong do cd mot nhdm it doanh nghiep
nim quyen thdng ITnh dau nganh thi dan din kha nang canh tranh "cd trat tu" thdng qua
CO che gidng nhu chi dao gia.

NIU viec riit khdi nganh phai chju chi phi cao thi cac doanh nghiep se than trong d lai
nganh va sir canh tranh se cd xu hudng cang thang. Cac rao can nay bao gdm nghTa vu
phap ly ddi vdi khach hang, nhan vien, chii ng, rang buoc vdi nha nude, gia trj tai san
thu hdi thap ...

Neu san pham ciia mot nganh la gidng nhau va khach hang de dang chuyen tu doanh
nghiep nay sang doanh nghiep khac ma khdng mat chi phi thi khach hang se rit nhay
cam vdi gia va cau ve san pham la rat co gian. Trong tinh hudng do, muc do canh tranh
la cao. Ngugc lai, neu cac doanh nghiep san xuat nhftng san phim khac biet dang kl,
khach hang phai chiu chi phi trong viec chuyen tu doanh nghiep nay sang doanh nghiep
khac thi cau it cd dan hon va sir canh tranh se kem cang thang hon.

15