Tiểu luận triết học - VAI TRÒ CỦA CON NGƯỜI TRONG QUÁ TRÌNH CÔNG NGHIỆP HOÁ, HIỆN ĐẠI HOÁ ĐẤT NƯỚC



Tiểu luận triết học :

VAI TRÒ CỦA CON NGƯỜI
TRONG QUÁ TRÌNH CƠNG
NGHIỆP HỐ, HIỆN ĐẠI HỐ
ĐẤT NƯỚC


MỤC LỤC

Lời nói đầu
Chương I. Bản chất con người
I. Con người sinh học
II. Con người xã hội
Chương II. Vai trò của con người trong q trình cơng
nghiệp hố, hiện đại hố đất nước
I. Cơng nghiệp hố, hiện đại hố
II. Vai trò của nguồn lực con người
Kết luận
Tài liệu tham khảo

Trang
1
3
3
3
5
5
5

8
9


LỜI NĨI ĐẦU
Con người đối với vai trị là hai thực thể , thực thể tự nhiên và
thưc thể xã hội . Hai thực thể này thống nhất với nhau có mâu thuẫn
đối lập nhưng lại là những mâu thuẫn và đối lập hỗ trợ cho nhau
cùng phát triển . Theo Ph Anghen “cùng với tự nhiên cung cấp
những vầt liệu cho hoạt động sản xuất , lao động là nguồn gốc của
mọi của cải và lao động là sản xuất .Sản xuất điều đó chỉ có ở con
người là đặc trưng riêng của con ngưòi và ngày càng phát triển hồn
thiện trong xã hội lo người”. Cũng theo Anghen : “điểm khác biệt
giữa xã hội loàI người với xã hội loàI vật ở chỗ loàI vật may mắn
chỉ háI lượm trong khi con người có sản xuất”.
Sản xuất xã hội bao gồm sản xuất vật chất , sản xuất tinh thần và
sản xuất ra bản thân con người . Ba q trinh này khơng tách biệt
với nhau trong đó sản xuất vật chất giữ vai trò là sự tồn tại và phát
triển xã hội và xét đến cùng toàn bộ sự vận động của đời sống xã
hội Trong mọi thời đại sản xuất vật chất là quá trình con người sử
dụng công cụ lao độngtác dung trực tiếp hoặc gián tiếp vào tự
nhiên , chế biến các dạng vật chất của tự nhiên để tạo ra của cảI xã
hội nhằm thảo mãn nhu cầu tồn tại và phát triển nhu cầu phong phú
và vô tận của con người . Đó là những phát triển vĩ đại về q trình
tồn tại của xã hội loàI người của các nhà triết học nổi tiếng Thế giới
còn tồn tại ở Việt Nam thì sao . Vẫn biết rằng lao động nước ta dồi
dào giá lao động rẻ so với các quốc gia trong khu vực và trên thế
giới , giầu tàI nguyên thiên nhiên với những nguồn khoáng sản
phong phú đa dạng trữ lượng lớn, ngưịi Việt Nam có truyền thống
đấu tranh kiên cường bất khuất và bền bỉ trong công cuộc tự thuỷ

tháng lọi nhằm thắng thế với mọi thiên tai dịch hoạ .Đứng trước mọi
sự phát triển như vũ bão của các thành tựu khoa học kỹ thuật rầm rộ


trên thế giới ,ViêtNam có nguy cơ tụt hậu so với ngay cả những
quốc gia trong khu vực chỉ có 1/3 diện tích với số dân ít ỏi như là:
Malaixia ,Miến Điện,…
Vậy để đưa đất nước tiến kịp các nước đang phát triển , đẩy lùi
nguy cơ tụt hậu, dập tắt mọi âm mưu của chủ nghĩa đế quốc nhằm
thực hiện diễn biến hồ bình ở Việt Nam thì chúng ta cần tiến hành
cơng cuộc cơng nghiệp hố ,hiện đại hoá đất nước .Hội nghị lần thứ
VI Ban chấp hành trung ương đảng cộng sản Việt Nam khoá
VII(24/11/1993- 1/12/1993)và Đại hội đại biểu toàn quốc giữa
nhiệm kỳ 20-25/1/1994)đã xác định tới đây nước ta “ chuyển dàI
sang một thời kỳ mới ,đẩy tới một bước cơng nghiệp hố, hiện đại
hố đất nước nhằm tạo thêm nhiều công ăn việc làm ,đẩy nhanh tốc
độ tăng trưởng kinh tế ,cảI thiện hơn nữa đời sống vật chất và tinh
thần của nhân dân .Đây là nhiệm vụ trung tâm có tầm quan trọng
hàng đầu trong thời gian tới “Nhưng để thực hiện thành công và
không để xảy ra những sai lầm đáng tiếc việc thực hiện những mục
tiêu đề ra phảI cần có những nhân tố nào , các bước đI ra sao , Đảng
và nhà nước cần có những chính sách nào để điều chỉnh thì đó là
những vấn đề hết sức lớn lao.


CHƯƠNG I
BẢN CHẤT CON NGƯỜI
I.

Con người sinh học

Là con người phụ thưộc vào thế giới tư nhiên .Khi mà con
người muốn tồn tại và phát triển thì con ngưới cần có nhu cầu như:
ăn ,ở và điều kiện sinh hoạt Để có được những yếu tố đó con
người phảI lao động vì con người khác lồI vật ở chỗ con người
biết lao động . Lao động là nguồn gốc của mọi của cảI vật chất .
Lao động chính là quá trình tác động vào tự nhiên . Cũng như
Anghen đã nói ở trên “cùng với tư nhiên cung cấp những vật liệu
cho hoạt động sản xuất, lao đông là nguồn gốc của mọi của cảI và
lao động là sản xuất . Sản xuất điều đó chỉ có ở con người là đặc
trưng riêng của con người và ngày càng phát triển hoàn thiện trong
xã hội loàI người” Để hoàn thiện chính bản thân con người phảI
cảI tạo mình .CảI tạo chính là con người học tập . Trong q trình
học tập thì giao tiếp là một yếu tố khơng thể thiếu . Chỉ có giao
tiếp mới làm cho con người hiểu nhau hơn .Bản chất bên trong của
con người chịu sự chi phối và những tác động của những yếu tố
bên ngồi.
Tóm lại con sinh học là kẻ phụ vào thế giới tự nhiên bị chi phối bởi
nó.
II.

Con người xã hội


Con người là sinh vật có tính xã hội . Đó là con người sống trong
một thời đại nhất định ,một mơI trường xãhội nhất định ,có những
quan hệ xã hội phong phú ,phức tạp và ngày càng phong phú với sự
phát triểh của văn minh nhân loại .
Bản chất con người là một sự trìu tuợng khoa học là sự kháI quát
đời sống cụ thể , từ thuộc tính của con người hiện thực , thế hệ này

qua thế hệ khác , bản chất con người được thể hiện thông qua các
tổng thể các quan hệ xã hội . Muốn tìm bản chất con người phảI tìm
ở bên trong chứ khơng bên ngồI đời sống hiện thực của con người
của con người . Quan điểm trên được thể hiện rõ trong luận đề nổi
tiếng của Các Mác “Bản chất của con người không phảI là một cáI
trừu tượng cố hữu cá nhân riêng biệt .Trong tính hiện thực của nó,
bản chất con người là tổng hồ những quan hệ xã hội” .Qua luận đề
nổi tiếng đó xuất phát điểm của yếu tố hình thành nên nhân cách
con người chính là các mối quan hệ xã hội tác động tác động dến
con người từ khi bắt đầu sinh ra đến khi trưởng thành chiếm một vị
trí nào đó trong xã hội ,để khẳng định được vị trí của minh trong xã
hội thì con người khơng ngừng sáng tạo và khẳng định bản thân
mình một cách lịch sử và khơng ngừng táI hiện bản thân mình ,tự
giáo dục bản thân với tư cách con người . Nên con người xã hội là
hệ sang tạo ra lịch sử , sáng tạo ra bản thân mình .Chính vì vậy con
người hồn tồn mang tính xã hội .


CHƯƠNG II
VAI TRỊ CỦA CON NGƯỜI TRONG Q TRÌNH CƠNG
NGHIỆP HỐ, HIỆN ĐẠI HỐ ĐẤT NƯỚC
I. Cơng nghiệp hố, hiện đại hố:
Là q trình xây dung và phát triển đại cơng nghiệp . trong đó
nghành cơng nghiệp nặng chiếm một vị trí làm then chốt , bên cạnh
đó ưu tiên phat triển nghành nông nghiệp ,lâm nghiệp nhằm cung
cấp lương thực , thực phẩm cho số dân ngày càng gia tăng .Tích cực
áp dụng sản xuất ,chế biến nơng lâm thuỷ sản nhằm đẩy mạnh tốc
độ trang bị khoa học kỹ thuật và nâng cao năng xuất lao động . Sự
thành cơng của q trình cơng nghiệp hố , hiện đại hố địi hỏi
ngồI mơI trường chính trị ổn định , phảI có các nguồn lực cần thiết

như : nguồn lực con người , vốn , tàI nguyên thiên nhiên , cơ sở vật
chất kỹ thuật , vị trí địa lý , nguồn lực nước ngồI .Các nguồn lực
này có quan hệ chặt chẽ với nhau , cung tham gia vào q trình cơng
nghiệp hố, hiện đại hố nhưng mức độ tác động và vai trị của
chúng đối với tồn bộ q trình cơng nghiệp hố,hiện đại hố khơng
giống nhau ,trong đó nguồn lực con người là yếu tố quyết định .
III. Vai trò của nguồn lực con ngưòi
Vai trò con người được chứng minh trong lịch sử phát triển nền
kinh tế của các nước tư bản chủ nghĩa . Điển hình như các nước
Nhật Bản ,Mỹ …nhiều nhà kinh doanh hàng đầu đã rất chú trọng
đến việc áp dụng kỹ thuật máy móc để thay thế sức lao động của


con người . Nhưng để đi đến thành công trong việc áp dụng những
thành tựu đó thì nhân tố con người vẫn giữ một vai trò quyết định
Đối với những nước lạc hậu đI sau tuy khơng có khả năng , điều
kiên ( như: tàI chính phương tiện…) để trực tiếp ứng dụng trực tiếp
những thành tựu khoa học kỹ thuật hiện đại. Nhưng họ cũng đã từng
bước tự mình tiếp thu những tiến bộ khoa học đó của các nước phát
triển để đẩy mạnh q trình cơng nghiêp hố, hiện đại hoá của nước
họ . Để đạt được những thành công bước đầu trong công cuộc đưa
đát nước theo kip với tién trình phát triển cua các quốc gia trong khu
vực và trên thế giới . Họ đã và sẽ tiếp tục phát huy hơn nữa bằng
yếu tố con người là chủ yếu . Bên cạnh những ưu điểm của việc áp
dụng những cơng nghệ tiên tiến đó , thì cũng có những nhược điểm
đó là vai trị của con người bị coi nhẹ , không được sử dụng một
cách co hiệu quả . Điển hình như thay thế máy móc cho con người
sẽ làm dư thừa lực lượng lao động và sẽ dẫn tới nạn thất nghiệp gia
tăng .
Xét đến cùng nếu thực sự hiện diện của trí tuệ và lao động của

con người thì mọi nguồn lực đèu trở nên vơ nghĩa thậm chí kháI
niệm “nguồn lực”cũng khơng cịn lý do gì để tồn tại . Vì trong các
yếu tố cấu thành lực lượng sản xuất , người lao động là yếu tố quan
trọng nhất là lực lượng sản xuất hàng đầu của toàn nhân loại .
Cũng như các quốc gia trên toàn thế giới đeer thực hiện thành
cơng sự nghiệp cơng nghiệp hố , hiện đại hoá ở Việt Nam . Cũng
phảI phụ thuộc vào nguồn lực con người và do nguồn lực này quyết
định . Bởi vì sự thành cơng trong cơng cuộc cơng nghiệp hố hiện
đại hố đất nước với ngn lực chủ dạo là con người đã dẫn đến
thành công trong việc đổi mới ở Việt Nam hôm nay.


- Việt Nam hơm nay có ngn lực lao động dồi dào với 36,5
triệu người trong độ tuổi lao động dự báo đến nam 2000 con số này
sẽ là 45,6 triệu người .
-Trình độ nghiệp vụ chun mơn cao chiếm 9000 tiến sĩ và phó
tiến sĩ , trên 800.000 người có trình độ cao đẳng , đại học trên 2
triệu công nhân kỹ thuật . Đây là điều điều kiện quan trong cho quá
trìng phát triển khoa học tiếp thu , làm chủ và thích nghi với các
cơng nghệ nhập từ nước ngồi kể cả cơng nghệ cao .
- Tư chât của người Việt Nam là thông minh cần cù hiếu học và
chăm lao động truyền thống đó được hình thành và đúc kết từ bao
thế hệ xa xưa .
-Nhưng bên cạnh đó ngn nhân lực Việt Nam cũng hạn chế trình
độ mặt bằng dân số thấp . Tỷ lệ trẻ em mù chữ ở vùng núi vùng sâu
xa còn khá cao 45% em học hết cấp I 80% dân số tập trung trong lao
động nông nghiệp , tiểu thủ thô sơ lạc hậu . Đây là trở ngại lớn nhất
khi tiến hành cơng nghiệp hố trong nơng nghiệp kỹ thuật nơng thơn
nói riêng và trong nền kinh tế Việt Nam nói chung .
-Việc bố chí cán bộ chưa hợp lý , giáo viên tập chung đông ở các

trung tâm đơ thị cịn ở vùng rừng núi vùng sâu xa thì thiếu .
Để thực hiện tốt những mục tiêu mà sự nghiệp cơng nghiệp hố ,
hiện đại hố địi hỏi đảng và nhà nước ban cần hành kịp thời những
chính sách có hiệu quả giáo dục , y tế , xoá nạn mù chữ , phủ cập
giáo dục tiểu học , tạo điều kiện cho đội ngũ tri thức trẻ phát huy
năng lực của mình . Để thực hiện nhiệm vụ trên đây có ý nghĩa về
cơ bản như thế ta đã hoan thành cuộc “cách mạng con người” biến
con người Việt Nam thành nguồn lực quyết định đưa sự nghiệp
cơng nghiệp hố , hiện đại hố đất nước đi đến thành công .


KẾT LUẬN:
Để thực hiện mục tiêu mà đảng và nhà nước đã đề ra là thực hiện
mục tiêu daan giầu nước mạnh xã hội cơng bằng và văn minh thì
cơng nghiệp hoá , hiện đại hoá là một yếu tố khách quan địi hỏi sự
tác động của nhiều phía nhiều nhân tố và phát huy tốt nhân tố con
người để nhân tố con người ngày càng hoàn thiện ngày càng đóng
vai trị quyết định trong mọi thời đại mọi hình tháI xã hội .
Trong những phát kiến vĩ đại của các nhà kinh điển của chủ nghĩa
Mác thì thực tiễn ngày nay khi đất nước ta đang đối mặt với mn
vàn những khó khăn và thử thách thì càng khẳng định đúng đắn
trong quan niệm của Mác về vị trí và vai trịkhơng gì thay đổi được
của con người trong tiến trình phát triển của lịch sử nhân loại của xã
hội lồI người. Trong sự nghiệp cơng nghiệp hố , hiện đại hoá mà
chúng ta đang từng bước thực hiện với những thành cơng bước đàu
của nó càng địi hỏi chúng ta phảI nhận thức sâu sắc”những giá trị
lớn lao về nhân tố con người”. Thực trạng nước ta hiện nay chúng ta
cần thiết phát triển con người ViệtNam nâng cao đội ngũ những
người lao động nước ta . Cần bổ sung đội ngũ cơng nhân lao động
lành nghề có trình độ chun mơn cao , đào tạo những kỹ sư có

chun mơn vững vàng năng nổ nhiệt tình với cơng việc . Đảng và
nhà nước cần có những chính sách quan tâm hơn nữa đến đời sống
người lao động tạo điều kiện cho họ có yên tâm hơn trong cơng việc
gia đình để dồn trí tụê và tâm huyết cho sự nghiệp đất nước.


TÀI LIỆU THAM KHẢO

- Nguyễn Thế Nghĩa – Nguồn nhân lực ... CNH, HĐH đất nước
Tạp chí triết học số 1 (2/1996)
- Nguyễn Thanh – Mục tiêu con người trong sự nghiệp CNH,
HĐH...
Tạp chí triết học số 5 (10/1996)
- Đặng Hữu Tồn – Phát triển vì con người trong quan niệm của
Mác và...
Tạp chí triết học số 1 (2/1997)
- Trần Xuân Tiến – Vấn đề con người, cá nhân, xã hội trong học
thuyết của Mác tạp chí cộng sản 1/1994
- Võ Đại Lược – CNH, HĐH Việt Nam đầu năm 2000.
- Phạm Khiêm ích, Nguyễn Đình Phan – CNH, HĐH ở Việt Nam và
các nước trong khu vực