SẢN XUẤT HÀNG HÓA VÀ DỊCH VỤ CÔNG

Chương trình Giảng dạyKinhtế Fulbright
2005-2006
Bài giảng 02
Sảnxuấthànghóa& dịch vụ công: Quan hệđốitácnhà
nước-tư nhân
Jay K. Rosengard 1
Tài chính công
SẢN XUẤT HÀNG HÓA & DỊCH VỤ
CÔNG
QUAN HỆ ĐỐI TÁC NHÀ NƯỚC – TƯ
NHÂN
JAY K. ROSENGARD
TRƯỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC KENNEDY
ĐẠI HỌC HARVARD
2
CHU KỲ THẤT VỌNG
•THẤT BẠI THỊ TRƯỜNG Æ CHÍNH
PHỦ CAN THIỆP
•THẤT BẠI CỦA CHÍNH PHỦ Æ CHÍNH
PHỦ THÔI KHÔNG THAM GIA
• CHÍNH PHỦ THÔI KHÔNG THAM GIA
Æ THẤT BẠI THỊ TRƯỜNG
Chương trình Giảng dạyKinhtế Fulbright
2005-2006
Bài giảng 02
Sảnxuấthànghóa& dịch vụ công: Quan hệđốitácnhà
nước-tư nhân
Jay K. Rosengard 2
Tài chính công
3
CÁC MÔ HÌNH ĐỊNH CHẾ KHÁC NHAU

VÀ CÁC CƠ CHẾ THAY ĐỔI
Các mô hình định chế
•Tư nhân sảnxuấtvớisựđiềutiếtcủa chính phủ, vớitrợ cấphoặc
thuế
• Khu vực công sảnxuấttrựctiếp
•Sự tham gia của khu vựctư (PSP) & quan hệđối tác nhà nước–tư
nhân (PPP)
Các cơ chế thay đổi định chế
•Quốchữuhóa
•Tư nhân hóa
•Quản lý theo mô hình doanh nghiệp/ thương mại hóa
4
TƯ NHÂN SẢN XUẤT (NHÀ NƯỚC QUẢN LÝ,
TRỢ CẤP/ THUẾ) so với NHÀ NƯỚC TRỰC TIẾP
SẢN XUẤT
• So sánh Hoa Kỳ vớichâuÂu
•Lợithế khi tư nhân sảnxuất
–Phânbổ nguồnlựctrêncơ sở thị trường nhiềuhơn
–Sử dụng tốthơn các biện pháp khuyến khích doanh nghiệptư nhân
– Chi phí chính sách thay thế củanhànướctrở nên minh bạch hơn
•Bấtlợi khi tư nhân sảnxuất
– Chi phí hành chính có thể cao
–Thuế và trợ cấpgâyracácbiếndạng
•Giải pháp nhà nướctrựctiếpsảnxuất
– Hàng hóa tư vớitínhđộc quyềntự nhiên
–Cơ quan nhà nước hay công ty
Chương trình Giảng dạyKinhtế Fulbright
2005-2006
Bài giảng 02
Sảnxuấthànghóa& dịch vụ công: Quan hệđốitácnhà

nước-tư nhân
Jay K. Rosengard 3
Tài chính công
5
THẤT BẠI CỦA CHÍNH PHỦ
6
THẤT BẠI CỦA CHÍNH PHỦ
•Thiếu thông tin
–Hoạch định, thựchiện, đánh giá
– Phân tích chính sách theo chuẩntắcvàthựcchứng
• Không kiểmsoátđượcthị trường tư nhân
–Hànhvi của doanh nghiệpvàhộ gia đình
– Không thựchiện chính sách kịpthời
• Không kiểmsoátđượchệ thống quan liêu
–Lập pháp so với hành pháp
–Mục tiêu và trách nhiệm không rõ ràng
•Những hạnchế trong tiếntrìnhchínhtrị
– Các nhóm đặcquyền
– Khung thờigian
Chương trình Giảng dạyKinhtế Fulbright
2005-2006
Bài giảng 02
Sảnxuấthànghóa& dịch vụ công: Quan hệđốitácnhà
nước-tư nhân
Jay K. Rosengard 4
Tài chính công
7
KINH TẾ HỌC: THỰC CHỨNG HAY
CHUẨN TẮC
•Kinhtế họcthựcchứng

–Môtả (điềugì& sẽ là gì)
– Chân dung hiệntạicủanềnkinhtế
–Báotrướcnhững tác động dự kiến
–Lậpmôhìnhvàmôphỏng
•Kinhtế họcchuẩntắc
– Phán xét (nên là gì)
– Đánh giá các chọnlựa chính sách
–Căncứ vào mục tiêu, giá trị, sựđánh đổigiữangười
đượcvàmất
–Tậndụng kinh tế họcthựcchứng
8
NHỮNG RÀNG BUỘC CỦA CHÍNH
PHỦ
•Khácnhauvề mặttổ chứcgiữakhuvực công và tư
–Giớihạnngânsáchmềm
–Bậntâmvề chính trị
–Cạnh tranh hạnchế
–Thêmràngbuộcvề nhân sự, thu mua hàng hóa, và
dự toán ngân sách
•Khácnhauvề mặt cá nhân giữanhững ngườilaođộng
trong khu vựccôngvàtư
–“Câygậyvàcủ cà rốt” yếuhơn
–Vấn đề chủ sở hữuvàngườiquảnlý
– Qui mô hành chính/tối đa hóa chi tiêu
–Sợ rủi ro/thủ tụcrườmrà
Chương trình Giảng dạyKinhtế Fulbright
2005-2006
Bài giảng 02
Sảnxuấthànghóa& dịch vụ công: Quan hệđốitácnhà
nước-tư nhân

Jay K. Rosengard 5
Tài chính công
9
VỤ CÚP ĐIỆN 2003 Ở ĐÔNG BẮC
MỸ
10
THẤT BẠI CỦA CHÍNH PHỦ VÀ THỊ TRƯỜNG:
VỤ CÚP ĐIỆN 2003 Ở ĐÔNG BẮC MỸ (1)
Điềugìđãxảyra?
•Vụ cúp điệnlớnnhất trong lịch sử BắcMỹ
(khoảng 50 triệungười tiêu dùng ở 8 bang và
Canada)
•Hỏng lưới điện ở vùng Cleverland + nhà máy ở
vùng Trung Tây đóng cửalanđếnvùngĐông Bắc
(lan truyền trong hệ thống truyềntải)
•Bấtcânđốivề dòng điện đãkíchhoạthệ thống
ngắttựđộng củakhoản 100 máy phát điệnkếtnối
vớihệ thống truyềntải (cách ly)
•An toàn-thấtbạiso vớithấtbại – an toàn