Tập làmm văn - Kể lại lời nói ý nghĩ của nhân vật

Tập làm văn
Kể lại lời nói ý nghĩ của nhân vật
I.Mục tiêu:
Hiểu được tác dụng của việc dùng lời nói và ý nghĩ của nhân vật để khắc hoạ tính
cách nhân vật, nói lên ý nghĩa câu chuyện.
Bước đầu biết kể lại lời nói, ý nghĩ của nhân vật trong bài văn kể chuyện theo hai
cách: trực tiếp và gián tiếp.
II.Chuẩn bị
Bảng phụ ghi sẵn nội dung bài tập 1 phần nhận xét.
Viét trên bảng lớn bài tập 3
III.Hoạt động dạy học

Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1. Kiểm tra bài cũ
+Khi tả ngoại hình nhân vật cần chú tả những gì?
+Tại sao cần phải tả ngoại hình của nhân vật?
+Tả đặc điểm ngoại hình của ông lão trong chuyện
người ăn xin.
Nhận xét ghi điểm
2.Bài mới
Những yếu tố nào tạo nên một nhân vật trong
chuyện?
2 Hs trả lời


- 1 Hs tả bằng lời của mình



- Hình dáng, tính tình, cử chỉ,
lời nói, hành động tạo nên

Để làm một bài văn kể chuyện sinh động, ngoài
việc nêu ngoại hình, hành động của nhân vật. Việc
kể lại lời nói ý nghĩ của nhân vật cũng có tác dụng
khắc hoạ rõ nét nhan vật ấy. Giờ học hôm nay giúp
các em hiểu biết cách làm điều ấy trong văn kể
chuyện.
Giáo viên ghi đề lên bảng.
Tìm hiểu ví dụ
Bài 1: Gọi HS đọc yêu cầu
Yêu cầu HS tự làm bàI
Gọi Hs trả lời.
GV treo bảng phụ để đối chiếu.
Gọi Hs đọc lại
Nhận xét tuyên dương






Bài 2:
Hỏi: Lời nói và ý nghĩ của cậu bé nói lên điều gì về
cậu?
một nhân vật

Hs nối tiếp nhắc lại đề
Hs mở SGK
1 Hs đọc
Hs làm vào vở nháp
2 đến 3 Hs trả lời
Câu ghi lời nói: Ông đừng
giận cháu, cháu không có gì
cho ông cả.
Câu ghi ý nghĩ: Chao ôi !
Cảnh nghèo đói đã gặm nát
con người đau khổ kia thành
xấu xí biết nhường nào. Cả
tôi nữa, tôi cũng vừa nhận
được chút gì của ông lão.

- Cậu bé là người nhân hậu
giàu tình yêu thương con
người và thông cảm với nỗi


Nhờ đâu mà em đánh giá được tính nết của cậu bé?
Bài 3:
Gọi Hs đọc yêu cầu và ví dụ GV viét sẵn ở bảng
lớn
Yêu cầu Hs đọc thầm
Hỏi: Lời nói, ý nghĩ của ông lão ăn xin trong hai
cách kể có gì khác nhau?
Gọi Hs trả lời

Nhận xét kết luận




Hỏi: Ta cần kể lại lời nói và ý nghĩ của nhân vật để
làm gì?

Có những cách nào để kể lại lời nói và ý nghĩ của
nhân vật?

khốn khổ của ông lão
- Nhờ lời nói và suy nghĩ của
cậu
2 Hs đọc




Hs trả lời:
Cách 1: Tác giả kể lại
nguyên văn lời nói của ông
lão với cậu bé.
Cách 2: Tác giả kể lại lời nói
của ông lão bằng lời của
mình
Hs lắng nghe và đọc lại
- Để thấy rõ tính cách của
nhân vật

Có 2 cách kể lại lời nói và ý
nghĩ của nhân vật, đó là lời
dẫn trực tiếp và lời dẫn gián
tiếp
- 3 đến 9 Hs đọc
Hs tự tìm

- Gọi Hs đọc ghi nhớ SGK
Yêu cầu HS tìm những đoạn văn có lời dẫn trực
tiếpvà lời dẫn gián tiếp.
Luyện tập:
Bài 1: Gọi Hs đọc
Yêu cầu Hs tự làm
Gọi HS chữa bài Hs khác nhận xét.









Dựa vào dấu hiệu nào em nhận ra lời dẫn gián tiếp
hoặc trực tiếp?
Nhận xét tuyên dương HS làm đúng
GV kết luận

2 Hs đọc
Hs dùng bút chì gạch một
gạch dưới lời dẫn trực tiếp, 2
gạch dưới lời dẫn gián tiếp
1 Hs lên bảng
Lời dẫn gián tiếp: Bị chó sói
đuổi
Lời dẫn trực tiếp:
+ Còn tớ, tớ sẽ nói là đang đi
thì gặp ông ngoại.
+ Theo tớ, tốt nhất là chúng
mình nhận lỗi với bố mẹ
Lời dẫn trực tiếp là một câu
trọn vẹn được đặt sau dấu hai
chấm. Phối hợp với dấu gạch
ngang đầu dòng hay dấu
ngoặc kép
Lời dẫn gián tiếp đứng sau
các từ nối: rằng, là, và dấu
hai chấm

2 Hs đọc
Nhóm thảo luận và ghi vào
phiếu



Bài 2: Gọi Hs đọc nội dung

Yêu cầu Hs thảo luận nhóm
GV chốt lại ý đúng.
Nhận xét tuyên dương.

Bài 3: Gọi Hs đọc yêu cầu
Hỏi: Khi chuyển lời dẫn trực tiếp thành lời dẫn
gián tiếp cần chú ý những gì?
Yêu cầu Hs thảo luận nhóm
Chốt lại ý đúng
Nhận xét tuyên dương

3.Củng cố dặn dò
Nhận xét tiết học
Dặn về nhà làm lại bài 2, 3 vào vở
Chuẩn bị bài sau

Hs lên bảng dán phiếu
Nhận xét bổ sung
2 Hs đọc
- Thay đổi từ xưng hô, bỏ
dấu ngoặc kép hoặc dấu gạch
đầu dòng gộp lại lời kể với
nhân vật
Nhóm thảo luận Hs dán
phiếu
Nhận xét bổ sung