Ngày soạn:22/8/2010
Ngày giảng:9A: 27/8/2010
9B: 26/8/2010
Tuần 2
Ngữ văn Bài 2 Tiết 9
Sử dụng yếu tố miêu tả trong văn
bản thuyết minh
I. mục tiêu
1. Kiến thức
-Học sinh xác định đợc văn bản thuyết minh có khả năng kết hợp với yếu tố miêu tả thì
văn bản mới hay.
2. Kỹ năng
- HS làm đợc bài văn thuyết minh có sử dụng yếu tố miêu tả.
3. Thái độ
- HS có ý thức sử dụng yếu tố miêu tả khi làm bài văn thuyết minh.
II. Chuẩn bị
1. Giáo viên: Giáo án + Bài văn mẫu thuyết minh có sử dụng biện pháp miêu tả
2. Học sinh: Vở ghi, vở soạn, SGK
III. phơng pháp
Đàm thoại, thuyết trình, hoạt động nhóm
IV. Các bớc lên lớp
1. ổn định tổ chức:1 p
2. Kiểm tra đầu giờ:5 p
? Đa yếu tố tự sự vào trong văn bản thuyết minh có tác dụng gì?
3. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học
* Khởi động: 1 p
Trong văn bản thuyết minh, khi phải trình bầy đối tợng cụ thể trong đời sống bên cạnh
việc thuyết minh rõ ràng, mạch lạc cũng cần vận dụng biện pháp miêu tả để làm cho đối tợng
hiện lên cụ thê, gần gũi, dễ cảm, dễ nhận.
Vai trò của miêu tả trong văn bản là gợi lên hình ảnh cụ thể để thuyết minh về vấn đề
chi tiết, khách quan, khoa học.
Hoạt động của thầy và trò
TG
Nội dung chính
HĐ1:HD tìm hiểu yếu tố miêu tả trong văn
bản thuyết minh.
- Mục tiêu:
20 I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả
trong văn bản thuyết minh
Giáo viên yêu cầu học sinh đọc bài Cây chuối
trong đời sống Việt Nam
1. Bài tập (SGK):
? Em hãy giải thích nhan đề văn bản? Nhan đề giúp xác định rõ đối
tợng miêu tả là cây chuối nói
chung của đời sống Việt Nam
? Chỉ ra các câu thuyết minh về đặc điểm tiêu
biểu của cây chuối?
- Hầu nh ở nông thôn nhà nào cũng trồng chuối.
- Cây chuối rất a nớc..vô tận.
- Ngời phụ nữ nào mà chẳng liên quan đến cây
chuốihoa quả.
Đ1. Giới thiệu sự sinh trởng,
phát triển của cây chuối
Đ2. Công dụng của cây chuối
trong cuộc sống
- Quả chuối là một món ăn ngon.
- Nào chuối hơng, chuối ngựhấp dẫn.
- Mỗi cây chuối có một buồng chuối.
- Có buồng chuối trăm quả cũng có buống chuối
cả nghìn quả.
- Quả chuối chín ăn vào không chỉ no .mịn
màng.
- Nếu chuối chín là món quà.hàng ngày.
- Chuối xanh nấu vớitruyền lại.
- Ngời ta có thể chế biến ra nhiều món ăn.
Ngũ quả.
- Chuối thờ bao giờ cũng dùng nguyên nải.
- Ngày lễ, tếtchuối chín.
Đ3. Giới thiệu các loài chuối
và công dụng của nó
? Chỉ ra những câu văn có tính miêu tả về cây
chuối?
- Giáo viên hớng dẫn học sinh chỉ ra theo từng
đoạn nh trên. Chú ý đoạn đầu tả chuối trứng quốc,
tả các cách ăn chuối xanh.
- Đoạn 1.
+ Đi khắp VN nơi đâuvơn lên, toả ranúi rừng
- Đoạn 2:
+ Có một loại chuối đợc ngời ta a chuộngvỏ
trứng cuốc.
- Đoạn 3.
+ Chuối xanh cómón tái hay món gỏi.
2. Nhận xét
? Các câu văn miêu tả này đã tả những đặc điểm
nào của cây chuối?
- Tả thân chuối, lá chuối , quả chuối chín.
? Các câu văn miêu tả này có tác dụng gì trong
việc thuyết minh về cây chuối?
?Theo yêu cầu chung của một bài văn thuyết minh
về sự vật thì bài văn này cần phải bổ sung thêm
những kiến thức nào về cây chuối?
- Phân loại chuối.
+ Chuối tây.
+ Chuối tiêu.
+ Chuối ngự.
- Các đặc điểm của cây chuối.
+ Thân chuối.
+ Hoa chuối.
+ Lá chuối.
+ Nõn chuối.
+ Quả chuối.
+ Củ chuối
- Công dụng:
+ Hoa chuối tây có thể thái thành sợi để ăn sống,
- Sử dụng yếu tố miêu tả đã tái
hiện lại đợc hình ảnh của cây
chuối 1cách rõ nét, nổi bật, sinh
động giúp ngời đọc cảm nhận
sâu sắc hơn về cây chuối trong
đời sống.
xào, luộc, nộm ăn rất ngon.
+ Lá chuối tơi đùng để gói bánh, gói giò.
+ Lá chuối khô dùng để lót ổ trong mùa đông.
+ Thân chuối tơi dùng để chăn nuôi.
- GV: Các em có thể kết hợp với yêú tố miêu tả
trong khi thuyết minh về các chủng loại chuối để
miêu tả về thân, màu thân, đặc điểm của quả.
? Qua tìm hiểu văn bản em thấy yếu tố miêu tả có
vai trò nh thế nào trong bài văn thuyết minh?
- HS đọc ghi nhớ.
- GV chốt lại.
3. Ghi nhớ: (SGK)
Yêu cầu học sinh đọc ghi nhớ trong SGK
Hoạt động 2: Hớng dẫn HS luyện tập 20 II. Luyện tập
- Mục tiêu: HS củng cố kiến thức lý thuyết và áp
dụng làm đợc các bài tập.
HS đọc yêu cầu bài tập
GV phân nhóm , mỗi nhóm thuyết minh một
đặc điểm của cây chuối, yêu càu vận dụng miêu
tả.
GV gợi ý một số điểm tiêu biểu
HS thảo luận trình bày.
HS đọc văn bản Trò chơi ngày xuân
Yêu cầu tìm những câu miêu tả trong đó
HS phát hiện gv ghi lên bảng.
GV hớng dẫn cho HS lấy bút chì đánh dấu những
1. Bài tập 1
- Thân cây thẳng đứng tròn nh
những chiếc cột nhà sơn màu
xanh.
- Lá chuối tơi nh chiếc quạt phẩy
nhẹ theo làn gió. Trong những
ngày nắng nóng đứng dới những
chiếc quạt ấy thật mát.
- Sau mấy tháng chắt lọc dinh d-
ỡng tăng diệp lục cho cây,
những chiếc lá già mệt nhọc héo
úa dần rồi khô lại. Lá chuối khô
gói bánh gai thơm phức.
- Quả chuối chín vàng dậy lên
một mùi thơm ngọt ngào quyến
rũ.
- Bắp chuối màu phơn phớt hồng
đung đa trong gió.
-Nõn chuối màu xanh non cuốn
tròn nh một bức th phong kín
đang đợi gió mở ra.
Bài tập 2
Yếu tố miêu tả.
-Tách là loại chén uống nớc của
tây có tai.
-Chén của ta không có tai.
-Khi mời ai..rất lớn.
2. Bài tập 3
- Câu 1: Lân đợc trang trí công
phu
câu miêu tả trong văn bản - Câu 2: Những ngời tham gia
chia làm 2 phe...
- Câu 3: Hai tớng của từng bên
đều mặc trang phục thời xa lộng
lẫy
- Câu 4: Sau hiệu lệnh những
con thuyền lao vun vút
4. Tỏng kết và hớng dẫn học bài
? Cho biết tác dụng của yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh?
- Giáo viên giảng củng cố bài
- Yêu cầu học sinh về nhà học bài, làm bài tập trong SGk. Chuẩn bị nội
dung giờ luyện tập.