PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN QUỐC TẾ THEO PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ TẠI VIETCOMBANK

PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT
ĐỘNG THANH TOÁN QUỐC TẾ THEO PHƯƠNG THỨC TÍN
DỤNG CHỨNG TỪ TẠI VIETCOMBANK
I. PHƯƠNG HƯỚNG HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN QUỐC TẾ THEO PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ TẠI
VIETCOMBANK TRONG THỜI GIAN TỚI
Nhìn nhận lại con đường đã đi qua trong các năm trước, Vietcombank đã có
được cho mình những bài học kinh nghiệm quý báu trong các hoạt động nói chung
và đối với hoạt động thanh toán xuất khẩu nói riêng. Là một ngân hàng đầu ngành
trong hệ thống các ngân hàng tham gia hoạt động đối ngoại, Vietcombank đã tạo
dựng cho mình một vị thế khá vững chắc không chỉ ở trong nước mà cả trên trường
quốc tế. Với uy tín, kinh nghiệm của mình trong lĩnh vực thanh toán quốc tế,
Vietcombank luôn là ngân hàng chiếm tỷ trọng lớn nhất về doanh số thanh toán
xuất nhập khẩu trong cả nước. Để duy trì vị thế của mình, Vietcombank đã vạch ra
phương hướng phát triển cho mình trong thời gian tới.
-Tiếp tục thực hiện định hướng phát triển của Vietcombank theo phương châm
"An toàn-Hiệu quả-Phát triển", căn cứ vào mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội của
Nhà nước năm 2000 và nhiệm vụ của ngành ngân hàng.Đặc biệt với xu thế toàn
cầu hoá như hiện nay, hoạt động xuất nhập khẩu luôn là điểm nhấn trong chiến
lược phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước. Vietcombank phải thể hiện tốt vai
trò của mình trong chiến lược phát triển kinh tế- xã hội nói chung cũng như trong
hoạt động ngân hàng nói riêng.
-Duy trì thế mạnh trong thanh toán xuất nhập khẩu, phấn đấu giữ vững thị phần
thanh toán xuất nhập khẩu trong điều kiện ngày càng có nhiều ngân hàng thương
mại tham gia vào lĩnh vực này.
-Tăng cường mối quan hệ với các ngân hàng đại lý sẵn có, thiết lập các quan hệ
đại lý với các ngân hàng tại những thị trường mới của hàng hoá xuất nhập khẩu
Việt Nam. Ngoài ra, Vietcombank còn hợp tác với một số ngân hàng nước ngoài để
đầu tư vốn dưới dạng liên doanh, liên kết, lập chiến lược mở rộng mạng lưới của
mình ở nước ngoài dưới hình thức các văn phòng đại diện.
-Kịp thời tháo gỡ những vướng mắc trong thẩm quyền giải quyết của
Vietcombank để giữ vững đội ngũ khách hàng truyền thống, thu hút thêm khách

hàng mới để nâng cao doanh số thanh toán xuất nhập khẩu nói chung và doanh số
thanh toán xuất khẩu nói riêng.
-Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước về việc ban hành quy định về thanh toán
quốc tế, bổ sung biểu phí thanh toán qua ngân hàng phù hợp với mức độ phát triển
các nghiệp vụ thanh toán của ngân hàng thương mại,phù hợp với mức độ phát triển
kinh tế.
-Dẫn đầu về công nghệ thanh toán quốc tế để trở thành một ngân hàng hiệ đại
với các công cụ thanh toán đa dạng, với chất lượng dịch vụ cao, nhanh chóng, an
toàn. Phấn đấu hoàn thiện tiêu chuẩn hoá về công nghệ thanh toán quốc tế theo tiêu
chuẩn quản lý chất lượng quốc tế (ISO 9000)
-Thường xuyên tổ chức nghiên cứu các tập quán về thanh toán xuất nhập khẩu,
nâng cao trình độ nghiệp vụ trao đổi kinh nghiệm và rút ra bài học kinh nghiệm để
nâng cao chất lượng, đảm bảo an toàn trong thanh toán xuất nhập khẩu.
Phương hướng phát triển là thế, tuy nhiên trong thực tế Vietcombank hiện đang
phải đương đầu với những khó khăn hiện hữu và tiềm ẩn đa chiều của quá khứ,
hiện tại và tương lai. Đó là sự đòi hỏi Vietcombank phải phát triển nhanh hơn để
theo kịp sự phát triển của thị trường về cơ cấu tổ chức, vềtài chính và cả về công
nghệ. Đây là những thách thức mà nếu không có giải pháp hữu hiệu sẽ trở thành
nguy cơ to lớn khi thị trường tài chính Việt Nam tiếp tục phát triển trên những tầm
cao mới, khi nền kinh tế Việt Nam hoà nhập vào xu thế tất yếu của thời đại là hội
nhập khu vực và toàn cầu.
II. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG THANH
TOÁN QUỐC TẾ THEO PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ TẠI
VIETCOMBANK
Qua nghiên cứu và phân tích ở trên, đã cho thấy tình hình thanh toán xuất khẩu
tại Vietcombank cũng như nguyên nhân của nó. Để có thể đứng vững trên thương
trường, giữ vững được vị trí của mình trong lĩnh vực thanh toán xuất khẩu,
Vietcombank cần phải có những giải pháp, những hướng đi đúng đắn nhằm hoàn
thiện và phát triển công tác thanh toán xuất khẩu theo phương thức tín dụng chứng
từ. Sau đây là một số giải pháp nhằm hoàn thiện và phát triển phương thức thanh

toán xuất khẩu theo phương thức tín dụng chứng từ ở Vietcombank.
1.Hoàn thiện quy trình thanh toán tín dụng chứng từ hàng xuất
Như đã thấy trong chương II, một trong các yếu tố gây khó khăn cho việc thực
hiện nghiệp vụ thanh toán chính là sự thiếu hụt về hệ thống văn bản hướng dẫn
thực hiện quy trình nghiệp vụ. Do vậy cần thiết phải điều chỉnh các văn bản này
trên cơ sở các văn bản hướng dẫn về thanh toán quốc tế của Ngân hàng Nhà nước.
Trong quy trình nghiệp vụ thanh toán xuất khẩu bằng phương thức tín dụng chứng
từ cấn bổ sung một số vấn đề sau:
1.1.Quy định về kiểm tra L/C
Một số yếu tố của L/C cần kiểm tra như: số L/C, ngày mở L/C, địa điểm mở
L/C, thời hạn hiệu lực của L/C…đó là các yếu tố mà các thanh toán viên cần kiểm
tra nhưng chưa được đưa vào quy định về quy trình nghiệp vụ nên việc kiểm tra
hiện nay còn phụ thuộc vào yếu tố chủ quan của các thanh toán viên.
1.2.Bổ sung một số quy định về việc thực hiện các loại L/C
Cần bổ sung thêm một số loại L/C khác ngoài L/C không huỷ ngang và trả
ngay mà hiện nay các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam đang có nhu cầu sử dụng.
-L/C chuyển nhượng: cách chuyển nhượng, cách thông báo, hình thức xuất
trình chứng từ.
-L/C có điều khoản đỏ: điều kiện để Vietcombank tiến hành ứng tiền trước cho
doanh nghiệp xuất khẩu trước khi xuất trình thủ tục, số tiền ứng trước và hình thức
truy đòi số tiền đó.
-L/C tuần hoàn: cách xử lý loại L/C này.
1.3 Thời gian làm thủ tục thanh toán
Thời gian làm thủ tục thanh toán L/C tại Vietcombank chưa phải là nhanh.
Khách hàng phải tiếp xúc với nhiều phòng ban như: phòng kinh doanh, phòng
thanh toán xuất khẩu , phòng ngoại hối…Do đó hạn chế tính phục vụ kịp thời ảnh
hưởng đến cơ hội kinh doanh của khách hàng. Vì thế cần phải khắc phục băng cách
tăng cường sự phối hợp giữa các phòng ban, đơn giản hoá một cách tối đa thủ tục
thanh toán.
Quy trình thanh toán là nhân tố trực tiếp tác động đến hiệu quả của công tác

thanh toán tín dụng chứng từ. Trong hoạt dộng thanh toán xuất khẩu, Vietcombank
đóng vai trò là ngân hàng phục vụ người xuất khẩu, ngân hàng thông báo L/C,
ngân hàng thu hộ tiền cho người xuất khẩu …Vì thế Vietcombank cần phải nghiên
cứu, phân tích và tìm ra các biện pháp nhằm hoàn thiện quy trình thanh toán để từ
đó hạn chế đến mức thấp nhất các rủi ro có thẻxẩy ra trong quá trình thanh toán .
2. Phát triển thêm một số nghiệp vụ thanh toán
2.1. Triển khai nghiệp vụ chiết khấu chứng từ
Yêu cầu để có thể chiết khấu miễn truy đòi bộ chứng từ xuất trình theo L/C là
bộ chứng từ đó phải hoàn hảo, khách hàng có quan hệ lâu dài với Vietcombank,
ngân hàng trả tiền phải là ngân hàng có uy tín trong quan hệ thanh toán với
Vietcombank.
Hiện nay, Vietcombank ít thực hiện hình thức chiết khấu miễn truy đòi này,
mặc dù bộ chứng từ hoàn hảo phù hợp với yêu cầu của Vietcombank.
Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này là do Vietcombank vẫn chưa hoàn
toàn tin tưởng vào khách hàng, do Vietcombank không nắm vững khả năng tài
chính và uy tín của ngân hàng mở L/C . Mặt khác, đây cũng là một thói quen chưa
có động lực để thay đổi. Hiện nay, trong quy trình nghiệp vụ của Vietcombank có
hướng dẫn cách thực hiện hình thức chiết khấu miễn truy đòi, nhưng lãi suất chiết
khấu và mức phí dịch vụ cho hình thức chiết khấu này chưa được qui định.
Triển khai nghiệp vụ chiết khấu chứng từ, Vietcombank một mặt thực hiện
đúng theo uỷ quyền của ngân hàng mở L/C với vai trò là ngân hàng được chỉ định
thương lượng chứng từ, mặt khác, Vietcombank có thể tài trợ xuất khẩu cho khách
hàng một cách có hiệu quả và an toàn.
Thực chất của việc chiết khấu chứng từ là tài trợ xuất khẩu, là việc cung cấp tín
dụng cho khách hàng với bộ chứng từ hoàn hảo làm đảm bảo. Vậy mà, so với việc
lập một hồ sơ xin vay vốn, thì việc lập một bộ chứng từ hoàn hảo đơn giản hơn, thủ
tục rút vốn cũng nhanh chóng và thuận tiện hơn.
Chiết khấu miễn truy đòi có ưu điểm là thanh toán ngay tiền hàng cho người
hưởng, đảm bảo chắc chắn việc thu hồi vốn. Đối với ngân hàng chiết khấu, ưu
điểm của hình thức chiết khấu này là tỉ lệ lãi suất cao hơn so với lãi suất chiết khấu

truy đòi vì ngân hàng đã đứng ra mua rủi ro trong thanh toán đối với lô chứng từ
đó.
Do đó, Vietcombank cần triển khai nghiệp vụ chiết khấu chứng từ miễn truy
đòi. Bên cạnh đó, Vietcombank cần có chính sách khuyếch trương giao tiếp, giới
thiệu và khuyến khích khách hàng sử dụng dịch vụ chiết khấu chứng từ như là một
biện pháp tài trợ xuất khẩu thuận tiện và hiệu quả.
2.2. Thực hiện thanh toán trả tiền ngay đối với thanh toán xuất khẩu
Trong phần thanh toán xuất khẩu bằng L/C đã trình bày về hai cách thanh toán
của L/C ( do ngân hàng mở L/C qui định), đó là:
- L/C thương lượng/chiết khấu ( L/C available by negotiation.)
- L/C thanh toán trả tiền ngay ( L/C available by payment)
Hiện nay, Vietcombank đang thực hiện hai cách thanh toán:
- Thực hiện chiết khấu truy đòi đối với L/C at sight
- Thanh toán khi nhận được báo có của ngân hàng nước ngoài.
Cách thanh toán trên của Vietcombank chỉ có thể đảm bảo sự an toàn cho
Vietcombank mà không thể là công cụ để Vietcombank cạnh tranh với các ngân
hàng khác. Trong tương lai, trình độ kĩ thuật thanh toán quốc tế của khách hàng
được nâng lên, cùng với sự canh tranh của các ngân hàng khác, thì cách thanh toán
nói trên không thu hút được khách hàng.
Do đó, Vietcombank có thể dựa trên sự phân tích khách hàng và phân tích thị
trường một cách toàn diện , có thể thực hiện thanh toán theo thông lệ quốc tế, dần
dần tạo ra môi trường thanh toán quốc tế thuận lợi cho khách hàng. Đó là việc
thanh toán trả ngay và thanh toán chiết khấu miễn truy đòi.
Thứ nhất, về thanh toán trả ngay, hình thức thanh toán này sẽ chỉ áp dụng với
những L/C at sight qui định 'available with Vietcombank by payment', hoặc
'available with advising bank by payment' khi Vietcombank đồng thời là ngân hàng
thông báo L/C.
Theo thông lệ quốc tế, hình thức thanh toán trả ngay được thực hiện bằng cách
thanh toán ngay tiền hàng cho khách khi chứng từ xuất trình phù hợp với qui định
của L/C. Vietcombank có thể thanh toán bảo lưu (under reserve) tiền hàng đối với

những khách hàng quen thuộc, uy tín trong thanh toán, tình hình tài chính lành
mạnh, chứng từ hoàn hảo và ngân hàng trả tiền là ngân hàng có uy tín.
Hiện nay, ở Vietcombank, một số L/C thuộc thị trường Nhật Bản, Đài loan
hoàn toàn có thể đáp ứng được yêu cầu của Vietcombank để được thanh toán trả
tiền ngay.
Số tiền trả cho khách được ghi có vào tài khoản tiền gửi, với ghi chú là thanh
toán bảo lưu, trong trường hợp ngân hàng nước ngoài từ chối thanh toán thì
Vietcombank có thể tự động thu hồi lại số tiền đã trả.
Ưu điểm của hình thức thanh toán này là khách hàng được sử dụng tiền ngay,
không bị đọng vốn.
Thứ hai là hình thức chiết khấu miễn truy đòi. ở đây chỉ xin đề cập đến kĩ thuật
nghiệp vụ của việc chiết khấu này.
Khi chấp nhận chiết khấu miễn truy đòi chứng từ của khách hàng, số tiền trả
cho khách được tính dựa trên trị giá hối phiếu, số liệu được tính như sau:
Số tiền = 100% giá trị - chi phí - Lãi chiết khấu
Chiết khấu hối phiếu nghiệp vụ

Chi phí nghiệp vụ có thể được tính theo biểu phí thanh toán quốc tế thông
thường, riêng lãi suất chiết khấu miễn truy đòi nên qui định cao hơn lãi suất chiết
khấu truy đòi vì trong trường hợp này, Vietcombank mua lại rủi ro của khách hàng.
2.3. Thực hiện thanh toán theo đúng ngày giá trị
Hiện nay,Vietcombank chỉ thanh toán tiền hàng cho khách sau khi nhận được
báo có của ngân hàng nước ngoài. Tình trạng này sẽ làm phát sinh số ngày chênh
lệch từ ngày tài khoản nostro của Vietcombank được ghi có đến ngày
Vietcombank thanh toán cho khách hàng. Việc thực hiện thanh toán theo đúng
ngày giá trị ở đây được hiểu là việc trả lãi theo lãi suất tiền gửi cho khách hàng
trên cơ sở số ngày chênh lệch nói trên.
Tiền lãi khách Số tiền báo có x Số ngày x Lãi suất tiền gửi
được nhận 360
Số ngày = ngày nhận được báo có - ngày ghi có cho đơn vị

3.Phát triển đòng bộ các dịch vụ ngân hàng, nâng cao năng lực cạnh tranh.
Khi thanh toán qua ngân hàng ,các doanh nghiệp xuất nhập khẩu thuờng mong
muốn ngân hàng tài trợ cho mình về vốn,chuyển đổi các đồng tiền nhằm phục vụ
cho các thương vụ hoặc nhận được lời khuyên từ phía ngân hàng trong việc đánh
giá uy tín của đối tác. Như vậy, để có thể tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng
trong giao dịch thanh toán, cần thiết phải phát triển hoạt động thanh toán xuất khẩu
trong mối quan hẹ chặt chẽ với các dịch vụ hỗ trợ như: tín dụng tài trợ xuất khẩu,
mua bán ngoại tệ, tư vấn thương mại cho khách hàng, hỗ trợ khách hàng sử dụng
các dịch vụ mới.
3.1.Tài trợ xuất khẩu