Tìm hiểu giáo lý đhacma về bổn phận đạo đức người phụ nữ ấn độ qua một số tác phẩm văn học ấn độ tiêu biểu đề tài NCKH QX 98 09

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG DẠI
KHOA HỌC
xñ HỘI
• HỌC
•
•
• vn NHÂN VĂN

£)ầ TÀI
TÌM Hiếu

Gltìo

IV ĐHRCMH

V ỉ IỈỔN PHẬN
• ĐẠO
• nức NGƯỜI PHỤ
* NỮ nN ĐỘ
•

ợun MỘT
SỐ TÓC PHÀM VĂN HỌC
nN ĐỘ
•
•
• Tiêu Biếu.

M ã số: Q X . 98. 09
Người chủ trì: Phạm M inh Tâm

MỤC
LỤC
%
*
T ran g

Lòi nói đầu.

4

Phần nội dung chính.

*

Phẩn ịhứ_ nhất : M ộ t cái nh ìn lổ n g Ihể v ề Ấ n Đ ộ .

7

C h ư ơ n g 1 : N h ữ n g c ơ s ở lịc h sử và x ã h ộ i.

8

1 . 1 .T ê n n ư ớ c.

8

1.2 .Đ iề u k iệ n tự n h iồn và đ ịa lý k h í hậu .

9

1 .3 .Ch

15

ủ n g tộ c, n g ô n n gữ , c h ữ v iết.

1 .4 .Đ ẳ n g cấ p , tôn g iá o .

19

C h ư ơ n g 2 : K hái qu át n ền văn h ọ c Ấ n Đ ộ tru yền Ih ốn g.

23

Phấn thứ hai : T ìm hiổu khái n iệ m g iá o lý Đ h a c m a .

28

C h ư ơ n g 1: N h ữ n g khái n iệ m c h u n g về g iá o ỉý Đ h a c m .

28

1 .1 . Đ h a c m a x é t v ề m ặ l n g ữ n g h ĩa .

28

1 .2 . R ita - khái n iệ m tiền Đ h a c m a .

29

1 .3 . Đ h a c m a - m ộ t g iá o lý c ủ a đ ạ o H in đ u .

33

1 .4. N h ậ n d iệ n Đ h a c m a từ g ó c đ ộ N h o g iá o .

40

1 .5 . B .G h ita d iề n g iả n g về Đ h a c m a .

45

C h ư ơ n g 2 : G iá o lý Đ h a c m a v ề b ổn phân đ ạ o đứ c
n g ư ờ i phụ n ữ Â n Đ ộ .

47

2 .1 . N h ữ n g q u y đ ịn h củ a Đ h a c m a v ề b ổ n phận
d ạ o đ ứ c p hụ n ữ Ấ n Đ ộ .

47

2 .2 . N h ữ n g th ay đ ổi tron g qu an n iệ m Đ h a c m a v ề
b ổ n ph ận đ ạ o đ ứ c.

50

2 .3 . V a i trò c h ín h phủ Ấ n Đ ộ tron g v iệ c c ả i th iệ n

53

đ ờ i s ố n g p h ụ nữ Â n .
2


Phấn thứ ba: G iá o lý Đ h a c m a v ề bổn phận đ ạ o đ ứ c phụ n ữ Ấ n
q u a m ộ t s ố lá c p h ẩm văn h ọ c A n Đ ộ tiêu b iể u .

57

C h ư ơ n g 1 : H ìn h m ẫ u n gư ờ i phụ nữ Ấ n trong v ăn h ọ c
 n Đ ộ c ổ đ ạ i.

*

58

1 .1 . P h ụ nữ Ấ n U on g irường c a - sử thi Ấ n Đ ộ c ổ đ ạ i.

60

1.2. P h ụ nừ Â n trong tác phẩm k ịch - ih ơ c ổ Â n Đ ộ .

70

Ch ươn Ü 2 : H ìn h m ẫu n gư ờ i phụ nữ Ấ n Irong vă n h ọ c Ấ n Đ ộ
cận h iệ n đại và h iê n đ ạ i.

77

2 .1 . P h ụ n ữ Ấ n trong sá n g tác củ a R .T a g o r .

79

2 .2 . P hụ nữ Ấ n trong sá n g lá c của P .T rân đơ.

86

2 .3 . P h ụ nừ Ấ n Irong sá n g tác củ a Iasơ p al.

97

2 .4 . B ả n g hộ th ố n g tóm tắ t....

108

K ết luận.

110

Tài liệu tham khảo.

114

3


LỜI NÓI ĐẦU.
1. N ằ m ở k h u vự c N a m Á , Ấ n Đ ộ là m ộ t n ư ớ c lớ n ở C h âu Á và

V*
n g à y c à n g thu h ú l sự quan tâm ch ú ý củ a th ế g iớ i. A n Đ ộ c ó n h iề u
ảnh h ư ở n g rất lớn tới c á c vù n g x u n g q u an h từ x a xư a, đ ặ c b iệ t là v ù n g
Đ ô n g N a m Á , Irong đ ó c ó V iệ t N a m . Â n Đ ộ là m ộ t đ ấ t n ư ớ c m à từ
lâu , tron g tâm trí m ọ i n g ư ờ i, là “xứ sở c ủ a m u ô n đ iể u k ỳ d iệ u ” , là quô
h ư ơ n g củ a n h ữ n g p h o thẩn th oại, c ổ tích , tru yền th u y ế l h o a n g đ ư ờ n g
k ỳ Ihú, là m ộ t U on g bốn n ồi văn m in h đầu tiê n củ a nhân lo ạ i.
2 . M ỗ i m ộ t dân lộ c trên th ế g iớ i đ ề u c ó q u y ề n tự h à o v ề n ề n văn
h o á c ủ a m ìn h và nh ữ n g nền văn h o á ấy đ ều m a n g bản s ắ c tru yền
th ố n g dân tộ c đ ộ c đ á o . Đ ố i với m ỗ i q u ố c g ia , m ỗ i dân tộ c , d iệ n m ạ o
văn h oá đ ư ợ c x c m như là tiêu c h í đ ể đán h g iá sự tiế n b ộ , sự b ền v ữ n g ,
trường tổn củ a q u ố c g ia và dân tộ c ấ y . M ỗ i q u ố c g ia h a y m ỗ i dân tộ c
k h á c nh au ở lịc h sử hìn h thành và p hát triển, đ iề u k iệ n đất đ a i, k h í
h ậu , d ấu ấn m ỗ i thời đại đi qua đ ể lại tron g c u ộ c đ ấu tranh sin h tồn
củ a c o n n g ư ờ i. M ỗ i q u ố c g ia h a y m ỗ i dân tộ c đ ều tự h u n đ ú c , ch ắt
lọ c và tiế p nh ận n h ữ n g kin h n g h iệ m m ới làm p h o n g phú th êm g ia tài
vật ch ất và tinh thần c ủ a cả c ộ n g đ ồ n g , nh ữ n g g iá trị ấ y là văn h o á .
N ó lu ô n là đ iể m tựa, là đ ịn h h ư ớ n g c h o toàn x ã h ộ i p h át triển . N ó là
n ền tản g, là c ộ i rễ củ a m ộ t n ền văn h o á , tạo n ên d iệ n m ạ o và bản s ắ c
r iê n g k h ô n g trộn lẫn g iữ a c á c dân tộ c tiê n th ế g iớ i.
3. N ề n văn h o á Â n Đ ộ đã c ó lịc h sử h ìn h thành và ph át triển
5 0 0 0 n ăm . Đ ó là m ộ l q u ã n g ih ờ i g ia n tư ơn g đ ố i d ài đủ đ ể tạo n ên
“ m ộ t bản sắ c Ấ n Đ ộ ”, “m ộ t tín h c á c h Ấ n Đ ộ ”, “m ộ t tâm h ồ n Ấ n
Đ ộ ”, m à m ộ t Irong n h ữ n g c ộ i rễ sâ u x a làm n ên c á i h ồ n , c á i c ố t Ấ n
Đ ộ rất r iê n g ấ y c h ín h là g iá o lý Đ h a c m a v ề b ổn p h â n đ ạ o đ ứ c - m ộ l
g iá o lý q u an trọn g củ a đ ạ o H in d u .

4

T ừ b u ổ i b ìn h m in h củ a lịc h sử lo à i n g ư ờ i, tron g c á i th ế g iớ i b a o la
h ù n g v ĩ củ a th iên n h iên h o a n g sơ , khi dân tộ c  n Đ ộ bắt đ ẩ u b iê l s u y
n g ả m vổ c u ộ c s ô n g và c ộ i n g u ồ n củ a n ó , g iá o lý Đ h a c m a đ ã c ó m ầ m
m ố n g h ìn h ihành từ nhữ n g cả m nh ận ban đầu v ề sự vận đ ộ n g luẩn
h o à n c ó q u y luật củ a vũ trụ. N h ữ n g q u y lu ật vậ n đ ộ n g n à y đ ư ợ c phát
triển và m ở rộn g ra thành nh ữ n g q u y luật v ề n h â n sin h q u a n tron g đ ờ i
s ố n g x ã h ộ i p h ứ c tạp củ a co n n gư ờ i.
C ó thể n ó i g iá o lý Đ h a c m a v ề b ổ n phân đ ạ o đ ứ c dã c ó ảnh h ư ở n g
rất lớn và chi phối loàn b ộ đ ờ i s ố n g xã h ộ i Ấ n Đ ộ . N ó là cá i c ố t lõ i c ư
bản tạo n ên n ền luân lý đ ạ o đ ứ c tru yền th ố n g Ấ n Đ ộ , là k im c h ỉ n am
c h o m ọ i hàn h đ ộ n g củ a m ỗ i ngư ờ i dân Ấ n Đ ộ từ xư a c h o đ ế n lân bây
g iờ .
4.

Ấ n Đ ộ c ó m ộ t n ền văn h ọ c lớn rất p h o n g p hú và đa d ạ n g bửi

đ ó là sự lổ n g hợp hài h ò a th ố n g nh ất c á c n ề n v ãn h ọ c đ ịa p h ư ơ n g.
C á c sá n g tác văn h ọ c từ Ihời c ổ đ ại đ ế n n a y (văn h ọ c tru yền m iô n g và
văn h ọ c v iế t) đ ều đã ih ể h iện rất rõ g iá o lý Đ h a c m a v ề b ổ n ph ạn đ ạ o
đ ứ c đ ặ c b iệ t qua nh ữ n g h ìn h ảnh n gư ờ i phụ n ữ rất p h ổ b iế n tron g c á c
tá c p h ẩm văn h ọ c Ấ n Đ ộ . C ô n g c u ộ c đấu tranh g iả i p h ó n g d ân tộ c Ấ n
Đ ộ đ ã làm th ay đ ổ i h o à n toàn s ố ph ận n gư ờ i phụ n ữ Ấ n và c ù n g với
n ó là sự Ihay đ ổ i c ó tính c h ấ l c á c h m ạ n g tron g q u an n iệ m - n h ìn nhận
g iá o lý Đ h a c m a v ệ b ổn phận đ ạ o đ ứ c. Đ ó là sự th a y đ ổ i từ c a m c h ịu ,
n h ẫn n h ụ c, thụ đ ộ n g tiến tới thái đ ộ c h ấ p n h ận , n h ẫn n h ịn m ộ t c á c h
ch ủ đ ộ n g c ó ý thức, c ó bản lĩn h . C h ỉ n h ữ n g ai Ihấu h iể u sự tủi h ờ n c ơ
c ự c c ủ a c u ộ c đ ờ i ngưừi phụ nữ Ấ n thời xư a c ũ lạ c h ậu

mứi

th ấ y h ố l

đ ư ợ c cá i v ĩ đ ạ i, cái ý n g h ĩa lớn la o c ủ a c u ộ c đ ờ i n g ư ờ i p hụ n ữ Ấ n
h ô m n a y . H ọ đ ă c ó nhữ n g đ ó n g g ó p đ á n g k ể tron g c ô n g c u ộ c x â y
d ự n g đất n ư ớ c  n Đ ộ m ới và g ià n h đ ư ợ c vị trí x ứ n g đ á n g Irong p h o n g
Irào phụ nữ q u ố c tế. Đ ó c ũ n g ỉà k ế l q u ả, thành lựu đ á n g Irân trọ n g và

5


đ ầ y lự h à o c ủ a 53 n ãm x â y d ự ng n ư ớ c C ộ n g h o à A n Đ ộ v ĩ đ ại m à sự
đ ó n g g ó p to lớn củ a g iớ i phụ nữ Â n Đ ộ là k h ô n g th ể p hủ n h ận .
'
.

.

■

.

-


PH ẨN T H Ứ N H Ấ T
M ột cái nhìn tổng thể về Ân Độ.

Ấ n Đ ộ là đất nư ớ c c ó n ền văn h iế n lâ u đời v à là m ộ t tron g bốn
n ô i văn m in h đầu tiên củ a nhân lo ạ i. “N ế u c ó m ộ t n ơ i n à o trên b ề m ặt
trái đất m à ở đ ó tất c ả nh ữ n g g iấ c m ơ c ủ a c o n n gư ờ i đ ã tìm đ ư ợ c m ộ t

quô h ư ơ n g n g a y từ ihời k ỳ n g u y ê n sơ k h i c o n n gư ờ i bát đ ầ u m ơ ước
v ề sự tồ n tại c ủ a m ìn h , Ihì đ ó là Ấ n Đ ộ ” (R o m a in R o lla n d ). C ũ n g
c h ín h nơi đ â y từ lâu đ ã thu hút sự qu an lâ m đ ặ c b iệ t c ủ a t h ế g iớ i, nh ất
là lẩ n g lớp trí thức và c á c nhà k h o a h ọ c . Đ ã và đ a n g c ó rất n h iề u c ồ n g
trình n g h iê n cứ u, n h iề u vấn đ ề , n h iề u câ u h ỏ i đ ư ợ c đ ặ l ra đ ể tìm h iổ u ,
đ ể k h á m phá, phát h iện cũ n g như đ ể k iể m c h ứ n g , đ ố i c h iế u , s o sá n h
đ ố i vớ i v ù n g đất n ày. S o n g , v ớ i bất cứ ai khi m u ố n q u a n tâm tìm h iổ u
m ộ l vấn đ ề n à o đ ó v ề đất nư ớ c, c o n n g ư ờ i, n ề n văn h o á và d ân t ộ c Ấ n
Đ ộ , đ iề u đầu tiên và c ũ n g rất cần th iết là cầ n phải c ó m ộ t c á i n h ìn
tổ n g th ể, c ơ bản v ề đất nư ớ c n à y , n g h ĩa là phải h iể u Ấ n Đ ộ dư ới d ạ n g
lổ n g q u á i c h u n g nhất v ề c á c m ặ l tự n h iê n , vãn h o á , x ã h ộ i và c á c m ố i
liên hệ b iện ch ứ n g g iữ a c h ú n g đ ể rồi từ đ ó m ớ i c ó thổ đi sâ u n g h iê n
cứ u m ộ l vấ n đề cụ thể n à o đ ó m à la đ a n g qu an tâm . Đ ó c ũ n g c h ín h là
lý d o g iả i ih íc h tại s a o ch ú n g tồ i d ù n g m ộ t s ố trang đ ẩu tiê n c ủ a đ ề tài
đ ể g iớ i th iệu Ấ n Đ ộ dưới m ộ t cá i n h ìn tổ n g th ể và khái q u á i nhấl
n h ữ n g c ơ sử lịc h sử, xã h ộ i và n ề n văn h o á Â n Đ ộ tru y ền th ố n g trước
khi đi sâu v à o phần trọng lâm củ a đ ề tài là tìm h iể u g iá o lý Đ h a e m a
v ề b ổ n phận đ ạ o đ ứ c phụ n ữ Ấ n q u a m ộ t s ố tác p h ẩ m văn h ọ c Ấ n Đ ộ
liê u b iểu .

7


Chương 1. Những cơ sở lịch sử - xã hội.

7.7.

Tên nước:

T ro n g lịch sử h ìn h thành và phát triển, Ấ n Đ ộ đ ã từ ng c ó n h iề u

lổn g ọ i. T ôn g ọ i c ổ n h ấ l là A ry a V arta (h o ặ c A r y a Đ C sha) c ó n g h ĩa là
v ù n g đất củ a ngư ờ i A ry a n . Đ iề u n ày k h ẳn g định: tên g ọ i n à y c ủ a A n
Đ ộ c ó từ k h o ả n g th iên n iê n k ỷ II trước C ô n g n g u y ê n , thời k ỳ ngư ời
A r y a n x â m nhập và địn h c ư Irên v ù n g đất N a m Á . A r y a n -

liế n g

P hạn (là tiế n g S a n scrit - tiê n g c ổ Ấ n Đ ộ ) c ó n g h ĩa g ố c là trồn g Irọl,
làm n ô n g n g h iệ p , m à Ihời đ ó n ô n g n g h iệ p đ ư ợ c c o i là m ộ t n g h ề c a o
q u ý , nôn n gư ờ i A ryan c ò n c ó n g h ĩa là n gư ờ i làm n ô n g n g h iệ p n gư ờ i
c ó p h ẩ m c h ấ l (g iá trị) c a o q u ý và sau n à y m ớ i đ ư ợ c h iổ u là “n g ư ờ i c ó
d òn g dõi cao q u ý” .
 n Đ ộ c ò n c ó m ộ i tên g ọ i k h á c nữa là B harat V a r sh a . V a r sh a h ay
VarLa h o ặ c Đ ê s h a đ ều c ó ngh7a là đ ấ l n ư ớ c, v ù n g đất. B h aral V a rsh a
c ó n g h ĩa là đất n ư ớ c củ a d ò n g h ọ Bharat. B h aral đ ư ợ c n h â n d ân Ấ n
Đ ộ lừ n g à n xư a su y tôn là ô n g lổ . T h e o Ihẩn Ihoại  n Đ ộ B harat là
c o n trai củ a vu a Đ u sa n ta và c ồ n g c h ú a S ơ k u n tơ la (n g u y ê n là c o n g a í
y ê u c ủ a T h ánh sư V is v a M itra và tiên nữ apsara M ê n a k a ).
M ộ l lê n g ọ i k h ác nữa củ a Ấ n Đ ộ là H in d u sta n - c ó n g u ồ n g ố c lừ
tên m ộ l c o n s ô n g lớn ở ấn Đ ộ là s ô n g Inđ (b iế n âm từ tên c ổ S in d h u ,
n gư ờ i Ba T ư g ọ i là H in đ u , n gư ờ i H y L ạp g ọ i là In d u s). Stan n g h ĩa là
đ ấ l n ư ớ c - H in d u sta n c ó n g h ía là đất n ư ớ c b ê n s ô n g Inđ. In đ ia d ịc h là
 n Đ ộ là d o bắt n g u ồ n lừ tên s ồ n g Inđ n ày.
H iệ n n a y , q u ố c h iệ u d u y nhất “ B harat” là q u ố c h iệ u c ủ a n ư ớ c
C ộ n g h o à Ấ n Đ ộ (n g à y đ ộ c lập: 15 - 8 - 1 9 4 7 và n g à y q u ố c k h án h : 2 6
- 1 - 1 9 5 0 ).

8

R ấ l n h iề u n gư ờ i c o n củ a dân tộc Ấ n Đ ộ v ẫn tự h à o g ọ i lên c ủ a lổ
q u ố c m ìn h là Bharat M ata n g h ĩa là M ẹ Â n Đ ộ . Đ ó là n g ư ò i

M ẹ “ vô

lư, tin tưởng và tự h à o v ề nh ữ n g tru yền th ố n g củ a m ìn h , lu ô n đi tìm

đ iều b í ẩn, lu ô n đ ặt ra n h ữ n g càu h ỏ i v ề thiên n h iê n và n h â n s in h , trân
írọ n g n h ữ n g ch u ẩn m ự c ... s ố n g ih o ả i m á i, v u i tươi v à đ ư ơ n g đ ẩu với
c á i c h ế t m à k h ô n g m ấ y bận tâ m ...”((51*Tl,tr251).

1 2. £>iềư hiện tự nhiên về địa lý k h í hậu.
C o n n gư ờ i sin h ra trong tự n h iê n và s á n g tạo n ê n m ộ t th iê n n h iê n
thứ hai là văn h o á . C o n n gư ờ i vớ i tự n h iê n g ắ n b ó và lá c đ ộ n g q u a lại
c h ặ t c h ẽ vớ i nhau . “Đ iể u k iệ n tự n h iê n , m ô i trường tự n h iê n c ủ a m ộ t
k hu v ự c c h ắ c ch ắn c ó m ộ t ảnh h ư ở n g n h ất đ ịn h đ ế n đ ờ i s ố n g vãn h o á
c u ả nhữ n g c o n n gư ờ i số n g trong k hu vự c đ ó ” ( 6 ,lr l 5 ) .
V ì v â y m à k h ô n g Ihể k h ô n g n ó i đ ế n đ iề u k iệ n tự n h iê n v ề đ ịa lý ,
k h í hậu củ a Ấ n Đ ô trước khi đ i sâ u v à o b ấ l c ứ lĩn h v ự c n à o c ủ a đ ờ i
s ố n g văn h o á Ấ n Đ ộ .
Ấ n Đ ộ là m ộ t bán đ ả o lớn rộn g m ê n h m ô n g , g ầ n n h ư là m ộ t tiể u
lụ c đ ịa , c h iế m g ầ n h ết trung tâm k h u vự c N a m Á , p h ía B ắ c g iá p
T ru n g Q u ố c , N ê p a n , Butan; p h ía Đ ô n g g iá p M ia n m a , B ă n g la đ é t; p h ía
T â y g iá p A p g a n ista n , P a k isla n ; p h ía N a m đ ư ợ c b a o b ọ c bởi b iể n  n
Đ ộ D ư ơ n g , b iể n Ả rập và v ịn h B ă n g g a n . Ấ n Đ ộ c ó d iệ n tích h ơ n 3
triệu km v u ô n g (đứ ng h à n g Ihứ 7 trên th ế g iớ i), v ớ i s ố d ân lín h đốn
n g à y 11 - 5 - 2 0 0 0 là tròn 1 tỉ n gư ờ i (th e o b á o T h ể th ao h à n g n g à y , 11
- 5 - 2 0 0 0 ) , đ ứ n g thứ hai trên th ế g iớ i sa u T ru n g Q u ố c .
N h ìn Irên bản đ ồ th ế g iớ i, Ấ n Đ ộ c ó h ìn h d á n g n h ư m ộ i tứ g iá c
k h ô n g đ ề u và d ố c dần vồ p h ía v ề p h ía đ ỉn h ở h ư ớ n g N a m là m ũ i

C ô m a ri. P h ía b ắ c là bứ c lư ờ n g Ihành vàn h đ ai n ú i v ĩ đ ại H y m a la y a .
K é o d ài lừ 8 đ ộ 6 đ ến 3 7 đ ộ 6 v ĩ đ ộ B ắ c và trải r ộ n g từ 6 8 đ ộ 7 đ ế n

9


9 7 cjô 2 k in h đ ộ Đ ô n g , Ấ n Đ ộ hầu n h ư đ ư ợ c b a o b ọ c 'b ở i n ú i c a o và
đ ạ i d ư ơ n g và ch ín h đ iề u k iện tự n h iê n n à y c ũ n g đã đ ư ợ c J.N ôru nhận
x é l tron g c u ố n “P hát h iệ n  n Đ ộ ” c ủ a ô n g : “H ìn h ih ái s ồ n g n ú i v ề
đ ịa lý c ó m ộ t ảnh hưửng m ạn h m ẽ đ ến v iệ c q u y ế t đ ịn h tín h c á c h và
lịc h sử m ộ l đân lộ c . Ấ n Đ ộ bị n g ă n c á c h bởi rặng núi H y m a la y a c a o
n g ấ t và b iổn c ả , v iệ c đ ó đã sản sin h ra m ộ t ý ih ứ c th ố n g n h ấ l tron g
lãn h thổ rộn g lớn n à y và đ ồ n g thời n u ố i d ư ỡ n g m ộ t tin h thần c á c h
b iệ t. T rên lãnh th ổ m ê n h m ô n g đ ó , m ộ t n ền văn m in h s ố n g đ ộ n g và
thuần nhất đã xu ấ t h iệ n và c ó p h ạ m v i rộn g rãi đ ể b àn h trướng và phát
triển , tiếp tục d u y trì m ộ t tính th ố n g n h ấ l m ạ n h m ẽ v ề v ăn h o á . T u y
n h iê n , b ên Irong sự Ih ốn g nh ất đ ó , đ ịa lý c ũ n g lại tạ o ra sự đ a
d ạ n g ...” (6 1 ,T 3 ,lr 9 5 ). “ Sự đa d ạ n g củ a Ấ n Đ ộ thật là lớ n , thật rõ rệt,
n ó h iệ n lén bề m ặ t và b ấ l k ỳ ai c ũ n g c ó thể th ấy. N ó b iể u lộ trôn d á n g
v ẻ bồ n g o ấ i c ũ n g n h ư tron g m ộ t s ố th ó i q u e n và tín h c á c h v ề trí
tu ô .” ( 6 1 ,T l,t r 1 1 4 ).
V ề đ ịa lý tự n h iê n , Ấ n Đ ộ đ ư ợ c c h ia làm ba m iề n k h á c n h au rõ
rệt:
V à n h đai núi H y m a la y a và rừng rậm p h ía B ắ c  n Đ ộ .
V ù n g đ ồ n g b ằ n g Ấ n - H ằ n g Irung tâm Ấ n Đ ộ .
V ù n g c a o n g u y ê n Đ ê c ă n g phía N a m Ấ n Đ ộ .
1 .2 .1 .

V à n h đai H v m a la v a : n g h ĩa Liếng P h ạn c ổ là “x ứ s ở c ủ a

tu y ế t trắn g”, đ ư ợ c t h ế g iớ i m ệ n h d an h là “ b ô n g h o a tu y ế t v ĩ đ ạ i” .
R ặ n g H y m a la y a “m ái nhà c ủ a th ế g iớ i” n à y c ó h ìn h v ò n g c u n g d ài
k h o ả n g 2 .6 0 0 k m g ồ m n h iề u d ã y núi trùng đ iệ p s o n g s o n g n ố i liế p
n h a u tạo Ihành b iên g iớ i lự n h iê n g iữ a T ru n g Q u ố c , N ê p a n với Ấ n
Đ ộ . V ù n g núi n à y c ó tới h ơ n 4 0 đ ỉn h c a o 7 - 8 .0 0 0 m q u a n h n ã m
tu y ế t p h ủ . T ro n g trí tư ởn g lư ợ n g củ a n gư ờ i Ấ n xư a, d ã y H y m a la y a
h ù n g v ĩ vớ i n g ọ n M êru thần Ihánh c a o n g ấ t (d ư ự c c o i là “ c ộ t trụ


trời” ) là nơ i trú n g ụ c ủ a c á c vị thần lin h (đ ứ n g đầu là vị thẩn Inđra).
L âu n a y , đ â y thư ờ ng là nơi loạ th iền tu h à n h đ ắ c đ ạ o củ a c á c đ ạ o s ĩ
k h ổ h ạn h .
N ơ i đ â y c ũ n g c ó n h iề u ih u n g lũ n g rộn g d ài, n ổ i tiế n g n h ấ l là
Ihung lũ n g C a sơ m ia thơ m ộ n g và tráng lệ v ớ i m ù a x u â n n g ậ p Iràn h o a
m à từ n g à y xưa đã được g ọ i là “ih iê n đ à n g củ a h ạ g iớ i” , h à n g n ăm
thu h ú l rất n h iề u k h ách du lịc h b ố n p h ư ơ n g. C ó lẽ c h ín h p h o n g cả n h
th iô n n h iê n đ a dạng: núi c a o h ù n g v ĩ, rừng rậm h u y ề n b í âm u và
n h ữ n g th u n g lũ n g h iề n d ịu tươi sá n g n ên thơ đ ã k íc h th íc h trí iư ử ng
s

'S

lư ợ n g p h o n g phú củ a c o n n g ư ờ i. N h ữ n g trang thẩn Ihoại A n Đ ộ đ â m
c h ấ l Iriếl lý và trữ tình đã đ ư ợ c h ìn h thành vớ i đ ầ y đ ủ m àu sắ c , âm
th an h , h ư ơ n g vị, Irử ih àn h n iề m lự h à o củ a d ân tộ c Ấ n Đ ộ và u ư ờ n g
tồn c h o đ ến tận b â y g iờ .

.

N h ờ bức tư ờng thành H y m a la y a , Ấ n Đ ộ tránh đ ư ợ c ảnh h ư ở n g

k h ắ c n g h iệ t củ a nh ữ n g lu ồ n g k h í lạn h , v ù n g k h í h ậ u lụ c đ ịa p h ía B ắ c
th ổi x u ố n g , lại đ ồ n g thời lận d ụ n g đ ư ợ c g ió m ù a từ đ ại d ư ư n g Ihổi
v à o trong m ù a hạ, bị núi ch ặn lại ih àn h n h ữ n g trận m ư a rào trong
lành m át m ỏ lưới đ ẫm vù n g đ ồ n g b ằ n g  n H à n g rộn g lớ n phì n h iê u .
R ừ n g rậm v ù n g ch ân núi c h iế m 4 /5 d iệ n tích h ệ Ih ốn g núi H y m a la y a .
R ừ n g lâ m n g u y ê n th ủ y bạt n g à n đã tạo n ên th ảm đ ộ n g thự c vật v ỏ
c ù n g p h o n g phú và đ a d ạ n g , lừ n g à n xư a đ ã c h iế m v ị trí c ự c k ỳ quan
trọn g Irong đời s ố n g k in h t ế c ũ n g n h ư đờ i s ố n g v ăn h o á , x ã h ộ i c ủ a cư
d ân  n Đ ộ .
1 .2 .2 .
p h ía N a m

V ù n g đ ố n g b ằ n g Ẩ n - H ằ n g : v ù n g n à y đ ư ợ c g iớ i h ạn từ
H y m a la y a đ ến d ã y núi V in đ h y a p h ía b ắ c c a o n g u y ê n

Đ ô c ă n g . Đ ó là m ộ i tron g n h ữ n g đ ổ n g b ằ n g lớn n h ấ t t h ế g iớ i vớ i c h iề u
rộ n g k h o ả n g 6 0 0 km và c h iề u dài g ầ n 3 .6 0 0 k m , phẩn lớn d ư ợ c lạ o
n ôn bởi phù sa m àu m ỡ c ủ a hai c o n s ổ n g lớn b ắl n g u ồ n lừ rặn g
H y m a la y a : s ô n g Ấ n và s ô n g H ằ n g .. Đ ã c ó m ộ t th o i g ia n d à i, nưi đ â y

11


lừ n g là rừng rậm và đ ầm lầ y , m ãi đ ến g ầ n thiốn n iê n k ỷ I trước C ổ n g
n g u y ê n m ới tạm h o à n c h ỉn h Ihành đ ồ n g b ằ n g trù phú và n g à y c à n g
m ở rộn g thành d iệ n líc h lớn n h ư b â y g iờ , P h o n g thổ v ù n g đất n à y với
k h í hâu n h iệ t đới g ió m ù a rất thuận lợi c h o v iệ c Lrong lú a n ư ớ c. C h ín h
n ơ i đ â y là irung tâm k in h tế, văn h o á , c h ín h trị và đã ch ứ n g k iế n m ọ i
d iễ n b iến thăng trầm củ a lịc h sử p hát triển Ấ n Đ ộ .
S ô n g Ấn: n g u y ê n g ọ i là In đ u s và tên s ô n g c ũ n g là tên đất nước:

Inđia - Ấ n Đ ộ . S ô n g Ấ n g ắ n liề n v ớ i n ề n văn m in h Ấ n c ổ xư a, sản
phẩm văn h oá củ a n h ữ n g cư dân đ ến Irú n g ụ sớ m n h ất ử bán đ ả o  n
Đ ộ . S ổ n g Ấ n d ài k h o ả n g 2 .9 0 0 k m trải rộ n g p h ía T â y Ấ n vớ i 5 nhán h
c h ả y qua vù n g P en jap (p h ía nam ih u n g lũ n g C a sơ m ia ), d ịc h n g h ĩa là
5 sổ n g , c ò n g ọ i là v ù n g N g ũ hà, rồi đ ổ 1'a b iể n Ả rập p h ía T â y A n .
S ô n g Ấ n c ó lưu lư ợn g n ư ớ c rất lớn, k h o ả n g 2 7 4 lỉ m k h ố i n ư ớ c m ỗ i
n ãm (gấp 2 lần s ô n g N in và g ấ p 3 lần hai s ô n g T ig ơ rơ và ơ p h r á l c ủ a
T iể u Á c ộ n g lại) và n ổ i tiế n g bởi n h ữ n g trận lũ lụ t k h ủ n g k h iế p làm
n gập và c u ố n đi c á c thành p h ố và là n g m ạ c . C ũ n g c h ín h tại d â y lừ
5 . 0 0 0 n ăm Irước đã h ìn h ih àn h và n u ô i d ư ỡ n g m ộ t n ề n văn m in h đ ô

Lhị rực rỡ củ a lo à i n gư ờ i: n ề n v ă n h o á s ô n g A n - M ô h e n jô Đ a r ô và
H arappa, khởi n g u ồ n c ủ a n ền v ă n h o á tru yền th ố n g Ấ n Đ ộ với
“những di lích g â y ấ n .tư ợ n g sâu s ắ c v ề m ộ t b ứ c tranh c ổ xư a nhất m à
ch ú n g ta c ó đư ợ c v ề q u á k h ứ Ấ n Đ ộ ” ( 6 1 ,T l,t iT 3 2 ) .
Tất cả những g ì đ ư ợ c phát h iệ n ở n ề n v ăn m in h n à y đã c h ứ n g tỏ
rằng: “ V à o buổi bình m in h c ủ a lịc h sử Ấ n Đ ộ , đ ấ t n ư ớ c n à y đ ã k h ô n g
c ó vẻ là m ộ t dứa trẻ q u ậ l q u ẹ o m à đã Irưởng Ihành v ề n h iề u m ặ l. N ó
k h ô n g xa rời c u ộ c s ố n g , k h ô n g c h ìm đ ắ m

tro n g m ư m ộ n g v ề m ộ t th ố

g iớ i siê u n h iên m ơ h ồ k h ô n g Ihực t ế m à n ó đã đạt d ư ợ c n h ữ n g lie n b ộ
k ỹ thuật quan trọn g tron g n g h ệ thuật và n h ữ n g lạ c thú c ủ a c u ộ c đ ờ i,
sán g tạo nên k h ô n g c h ỉ n h ữ n g đ ồ m ỹ n g h ệ m à c ả n h ữ n g b iể u lư ợ n g


hữu d ụ n g và đ iể n hìn h h ơ n củ a n ền vãn m in h h iệ n đại: đ ó là nhữ n g
n h à lắ m và nh ữ n g hộ ứ iố n g th o á t n ư ớ c l ố l ”( 6 1 , T l , t i i 4 1 ) .
S ô n g H àn g: n g u y ê n d ịc h lừ tên g ọ i “G a n g a ” . Đ ó là c o n s ô n g

th iê n g ,

là h ìn h ảnh tượng trưng củ a nữ thần G a n g a

- con

gái

H y m a la y a - là vị Ihẩn b ảo h ộ , là M ẹ v ĩ đ ại c ủ a Ấ n Đ ộ . T h e o tru yền
Ih u y ố l dân g ia n  n Đ ộ , đổ cứu nạn hạn h án k h ô cằn d ư ớ i Irẩn g ia n ,
thần h u ỷ d iệ t Siva đã k é o m ộ t d ò n g củ a s ô n g H à n g kiCu h ãn h lừ trôn
trời c a o c h o c h ả y uốn é o q u a đ ầu tó c m ìn h h à n g n g à n n ă m rồi m ới
c h o d ổ x u ố n g trần th ế qua 7 n g u ồ n lừ sư ờ n p h ía Đ ô n g H y m a la y a .
C ò n hai d ò n g k h ác củ a s ồ n g H ằn g là s ô n g N g â n H à (trên Irời) và m ộ i
d ò n g dưới đ ịa n g ụ c .
S ô n g H ằn g rất g ần s ô n g Ấ n nơi ph át n g u y ê n , n h ư n g khi đ ổ ra
v ịn h B en gan phía Đ ổ n g Ấ n thì c á c h xa n h au tới h ơ n 2 .0 0 0 k m . D ài
h ơ n 3 . 0 0 0 km (cù n g với c á c n h án h c o n u ốn k h ú c c h ằ n g c h ịt), s ô n g
H ằ n g là m ộ t trong 5 sô n g c ó lưu lư ợ n g n ư ớ c lớn n h ấ l th ế g iớ i, c u n g
c ấ p nước c h o cả m ộ t vù n g ch âu th ổ rộ n g h ơ n 2 triệu k m v u ô n g .
B ên bờ sô n g H ằ n g c ó thành c ổ B e n a r e s là n ơ i h àn h h ư ơ n g lin h
th iên g củ a nhân dân Ấ n Đ ộ . H à n g n ăm , h à n g n g à n , h à n g vạ n ngư ờ i
lũ lượt ch en nhau lặn lộ i k é o lên n ơ i ih ư ợ n g n g u ồ n s ô n g H à n g , đ ến
B en arcs d ân g hư ơng d ù c h ỉ m ộ t lần tron g đ ờ i, tắm g ộ i lẩ y trần, ỉấy
n ư ớ c thánh ở T hánh ỉễ “ A s v a m e đ Y a jn a ” và đ iề u cầ u m o n g hạnh
p h ú c nhất củ a m ỗ i n gư ờ i là đ ư ợ c c h ố i bên b ờ s ô n g H à n g h o ặ c ÍI ra
c ũ n g phải dưựe gửi Lro x á c x u ố n g d ò n g s ô n g M ẹ lin h ih iê n g thì m ớ i
là loại n g u y ện .
1.2 .3 .

VCintz c a o n g u y ê n Đ ê c ă n g :

là v ù n g đất p h ía N a m  n , c ó

h ìn h lam g iá c và là v ù n g đ ấ l c ổ n h ất c ủ a bán đ ả o Ấ n Đ ộ , c h iế m 1/2
d iệ n tích và dân s ố Ấ n Đ ộ . Đ ấ t đ ai v ố n cằ n c ỏ i n g h è o nàn n ên n ền
kinh tế và văn h o á nưi đ â y n ó i c h u n g lạ c h ậ u , k é m ph át triển , íl x á o

13


trộn h ơ n n h iề u s o vớ i vù n g B ắ c Ấ n . C ó thể v í v ù n g n à y n h ư n h à b ả o
tàn g g ìn g iữ n ền văn h o á n g u y ê n s ơ vớ i nh ữ n g tập lụ c c ổ h ủ x a xưa
n h ấ l c ủ a ấn Đ ộ . N ơ i đ â y h iệ n vẫn c ò n tồn tại n h ữ n g b ộ lạ c g ẩ n như
n g u y ê n th u ỷ vớ i nhữ n g thổ n g ữ c ổ . Đ iề u n à y c ó th ể g iả i th íc h bửi vị
trí đ ịa lý tự n h icn củ a vù n g đất này: n ó đ ư ợ c n g ă n c á c h b iệ t lạp với
x u n g q u an h và tránh m ọ i sự x â m n h ập c ủ a t h ế g iớ i b ên n g o à i bởi ba
b ề là núi cao: d ã y V in đ h y a c h ạ y n g a n g q u a án n g ữ p h ia B ắc và hai
d ã y n ú i G át Đ ỏ n g và G át T â y c h ạ y d ọ c v e n b iể n phía N a m , v iề n b a o
q u an h tiểu lụ c đ ịa n à y như h ìn h ch ữ V (G át tiế n g P h ạn c ổ c ó n g h ĩa là
b ậ c th a n g ). V ù n g đất n à y k h ô n g c ó g iá trị tự n h iê n v ề n ô n g n g h iệ p ,
s o n g đưới lò n g đ ất n ó lại ch ứ a n h ữ n g k h o á n g sả n q u ý v ớ i trữ lư ợ n g
lớn như: sắt, ihan đ á .... B ên cạn h đ ó lại c ó n h ữ n g lo à i thú q u ý h iế m
c ó g iá trị k in h tế c a o như: v o i, h ổ , tê g iá c ....
V ề k h í hậu: Bởi Ấ n Đ ộ c ó đ ịa h ìn h r ộ n g lớ n và đ a d ạ n g trải dài từ
vù n g n h iệ t đ ớ i tới tận v ù n g ô n đ ớ i, n g h ĩa là từ g ầ n x íc h đ ạ o tới lân
v ù n g trung tâm lạnh lẽ o củ a ch â u Á , n ên n h ìn c h u n g th iên n h iê n và
k h í hậu nơi đ â y khá phứ c lạp và k h ắ c n g h iệ t. P h ần lớ n k h í h ậ u Ấ n Đ ộ
là n h iệt đớ i g ió m ù a tu y g iữ a c á c v ù n g c ó sự k h á c n h a u rõ rệt: k h í hậu
ôn đới p hía B ắc, k h í hậu n h iệ t đớ i ở p h ía N a m và k h í h âu đ ại d ư ư n g ử

phía Đ ô n g và T â y Ấ n Đ ộ . v ề đại th ể k h í h âu Ấ n Đ ộ c ũ n g c ó

bốn

m ù a x u â n , h ạ, thu, đ ô n g , n h ư n g n h ân d ân  n Đ ộ v ẫn q u e n vớ i hai
m ù a k h ô và m ù a m ưa: m ù a han h k h ô (từ c u ố i th án g 8 đ ế n h ế t Iháng
1 2 ), c ó n h iệ t đ ộ trung bìn h k h o ả n g 2 0 đ ộ d o k h ô n g k h í k h ò lạnh lụ c
t

/

^

,

A/

'

,

đ ịa lừ p h ía b ă c thói x u ố n g A n Đ ộ đ ư ọ c d ã y H y m a la y a c h c c h ă n bớt.
M ù a m ư a k cm n ắ n g n ó n g n h ư th iê u n h ư đ ố t, h a y c ó b ã o cát rang
c h á y cả c ỏ c â y và c o n n g ư ờ i. T h ờ i liế t n à y c h iế m phần lớn thời g ia n
tron g n ăm . n h iệ t đ ộ U o n g b ó n g râm n h iề u khi lê n tới

45 - 50 độ c.

T h ờ i g ia n n à y c ũ n g th ư ờ n g c ó n h ữ n g đợ t m ư a lớ n d ữ d ộ i k c o d ài g â y
lũ lụt n ặ n g n ề .

14


N h ư v ậ y là tron g c ù n g m ộ t ih ờ i g ia n , trên c ù n g m ộ i lụ c đ ịa , nơi
q u a n h n á m b ã n g g iá lạnh lẽ o tu y ết phủ, nơ i k h ô k h át h ạn h á n , nưi lù
lụ l d ẩm d ề và c ũ n g c ó nơi ư ờ i c a o xan h tron g, m á l m ẻ , thư ih á i, h iền
h o à . Đ ó ch ín h là sự k h á c b iệ t đ ố i n g h ịc h lớn th ư ờ n g x u y ê n v ề k h í hậu
m à th iên rihiên đ ặ c b iệ l ban lặn g c h o v ù n g đất n à y . T ừ n g à n xư a, c o n
n gư ờ i nơi đ â y đ ã từng phải đấu tranh rất g a y g o và g ia n k h ổ c h ố n g
c h ọ i với th iên n h iên đổ tồn tại. C ó lẽ ch ín h đ iề u ấ y đã làm c o n ngư ờ i
ihOm sứ c c h ịu đ ự n g b ền b ỉ, d ẻ o d a i, n h ẫn n ại và q u y ế t liộ t s o n g
k h ô n g k é m lạ c qu an y ê u đời trước n h ữ n g thử th ách g h ê g ớ m c ủ a Ih iên
n h iê n k h ắc n g h iệ t. T ất cả hẳn đã đổ lại dấu ấn sâu s ắ c tron g c á c Irang
thẩn th oai, c á c bản anh h ù n g c a Ấ n c ổ o a n h liệ t h à o h ù n g và đ ầ y c h ấ t
trữ lình v ô c ù n g hấp d ẫn với “sứ c s ố n g và sự k h ẳ n g đ ịn h c u ộ c s ố n g
thổ h iệ n tràn n g ậ p trong đ ó thật là k ỳ lạ ” ( 6 1 ,T l ,t r l 5 5 ) .

1.3. Chủng tộc, ngôn ngữ, chữ viết.
V à o q u ã n g n h ữ n g n ă m 3 .0 0 0 trước C ô n g n g u y ê n , trên lưu v ự c
s ô n g Inđ củ a lụ c đ ịa  n Đ ộ đã c ó g iố n g n g ư ờ i th u ộ c c h ủ n g tộ c
S u m erian và Đ ra v iđ ia n sin h s ố n g (h ọ c ó v ó c n gư ờ i n h ỏ , da đ en - nũu,
ló c x o ã n đ en , m ặ l n h ỏ ). T h e o sử liệ u k h ả o c ổ thì h ọ c h ín h là c h ủ nhân
củ a n ền văn m in h Ấ n c ổ M ô h e n jô Đ a r ô và H arap pa.
K h o ả n g n ăm 1 .6 0 0 - 1 .7 0 0 n ă m trước C ô n g n g u y ê n c ó m ộ t c u ộ c
thiên di lớn củ a g iố n g n g ư ờ i A rian là dân d u m ụ c lừ đ ồ n g c ỏ T ru n g
Á , vù n g núi C ap ca, tràn q u a v ù n g A fg a n is ta n và Iran n g à y n a y c h ia
làm ba nh án h , m ộ t n h á n h vư ợ t q u a c á c h ẻ m n ú i h iổ m trử c ủ a d ã y
H y m a la y a m à v à o Ấ n Đ ộ , m ộ t n h án h x ụ ố n g v ù n g th ư ợ n g lưu s ô n g
M ôz.ôpôlam i và m ộ t n h án h x u ố n g v ù n g Iran b â y g iờ . T r o n g s á c h c ổ ,

tiến g Phạn g ọ i n gư ờ i A r y a n là “n g ư ờ i lừ p h ư ơ n g x a đếrì” và c ò n g ọ i là
“varvara” n g h ĩa là: k ẻ Lhù, q u ân x â m lư ợ c.

15


G iố n g n gư ờ i A ry a n (m à Ă n g g h c n g ọ i là “dân du m ụ c liề n liế n ” )
da sá n g , m át xan h , m ũ i lliẳ n g , ló c h o c v à n g , v ó c c a o lớ n đã x â m nlụip
và đ ổ n g h oá c ư dân bản đ ịa (g ọ i là tiền A r y a n ) đ ịn h c ư ử v ù n g đ ồ n g
b ằ n g ấn H à n g m àu m ỡ và d ẩy lùi m ộ l phần lớn s ố dân bản đ ịa x u ố n g
p h ía N a m Ấ n . (N g à y n a y dân cư N a m Ấ n c ò n lưu g iữ khá n h iề u net
đ iể n h ìn h c ủ a g iố n g n gư ờ i Đ ra v iđ ia n ).
(Q u á trình n gư ờ i A ry a n x âm nhập, đ ồ n g h o á và đ ịn h c ư Irên đ ấl
Ấ n Đ ộ là quá trình h ìn h thành n ền văn h ọ c Ấ n Đ ộ c ổ đại c ũ n g như
n g ồ n n g ữ Ấ n Đ ộ rất phức tạp và p h o n g phú .)
T iế p sau sự xâm nhập A n Đ ộ củ a n gư ờ i A r y a n là n gư ờ i B atư (Iran
c ổ đ ạ i)

v à o k h o ả n g th ế k ỷ 6 trước C ô n g n g u y c n . N ă m 3 2 7 trước

C ồ n g n g u y ê n , A lê c h x ă n g Đ ạ i đ ế là vu a xứ M a k ê đ o a n n ư ớ c H y lạp
đán h c h iế m Ấ n Đ ô sa u khi ch in h p h ụ c đ ế q u ố c B aiư. Đ ế n t h ế k ỷ 6
sau C ồ n g n g u y c n , c á c b ộ tộ c H u n g n ô E p la lit (c ò n g ọ i là n gư ừ i H u n g
trắn g) từ T rung Á - Iran tràn x u ố n g x â m lư ợ c v ù n g Ấ n Đ ộ . Đ ế n th ế
k ỷ 11, c á c b ộ tộ c H ồ i g iá o g ồ m c á c b ộ tộ c n gư ờ i Ả rập, c á c b ộ lộ c
T h ổ và A p h -g a n đã c ó n h iề u đợ t x â m n h ập Ấ n Đ ộ . Đ ặ c b iệ t ỉà vư ơ n g
triều H ồ i g iá o Đ ê li (c u ố i th ế k ỷ 13) đ ã trụ lại Ấ n Đ ộ lâu dài với 33
q u ố c vư ơ n g (su lta n ). Đ ó là thờ i k ỳ đ ạ o H ồ i du n h ập v à o Ấ n Đ ộ và c ó
sự h ỗn d u n g giữ a văn h o á H ồ i g iá o và vãn h o á H in đ u bản đ ịa .
N ăm 1 3 9 8 , c á c tộ c M ô n g c ổ tràn v à o  n Đ ộ m à m ử đầu là thủ

lĩnh T im u lc n g và sau đ ó là B a b er c ù n g n h ữ n g n gư ờ i k ế lụ c c ủ a ô n g ta
đã lập nôn đ ế q u ố c M ô g ô l (tron g s ố đ ó c ó v u a S hall - Jah an , c h ủ nh ân
củ a lâu đài - nhà m ồ T aj M a h a l n ổ i tiế n g bởi k iê n trúc c ủ a n ó và c â u
c h u y ệ n tình lã n g m ạ n ). T ừ t h ế k ỷ 15 , b ắt đ ầ u sự x â m n h ậ p Ấ n Đ ộ
c ủ a phư ơ ng T â y n h ư B ồ Đ à o N h a , H à lan , A n h , P h á p . C u ố i c ù n g c h ỉ
c ò n A n h th ắ n g t h ế trụ lại và lạ p á c h th ố n g trị đ ô h ộ Ấ n Đ ộ c h o đốn

16


n ãm 1 9 4 7 , Ấ n Đ ộ g ià n h đ ộ c lập và từ đ â y thực s ự k ế t th ú c q u á trình
x â m nh ập c ủ a n g o ạ i b an g.
N h ư v â y là sa u m ộ t thời g ia n d ài h o à n toàn b iệ t lập với x u n g
q u an h , Â n Đ ộ đ ã liê n tụ c liế p nhận sự x â m nhập ồ ạt từ b ên n g o à i
(m à đa phần là nh ữ n g c u ộ c x âm lư ợ c ). Đ ó c ũ n g ch ín h là quá trình
pha Irộn đ ồ n g h ó a , g ia o lưu v ề k in h tế, văn h o á , xã h ộ i v ô c ù n g đ a
d ạ n g và p h ứ c tạp. Đ iề u n à y m a n g lại sự p h o n g phú đ ộ c d á o c h o n ền
văn h ó a Ấ n Đ ộ tru yền Ih ốn g v ố n g ià u bản s ắ c dân tộ c . C h ín h J. N êru
c ũ n g phải thốt lên: “T h ật lạ lù n g khi n g h ĩ rằng Ấ n Đ ộ vớ i h ệ th ố n g
đ ẳ n g cấ p và tính đ ặ c q u y ề n củ a n ó lại c ó tiề m n ă n g k ỳ lạ thu hút
nh ữ n g c h ủ n g tộ c và n ền v ăn m in h n ư ớ c n g o à i. C ó lẽ n h ờ thê' m à nó
d u y trì đ ư ợ c sứ c số n g c ủ a m ìn h và từng thời k ỳ lại lự trỏ h o á
m ìn h .”(61 ,T 1 ,tr l 4 4 ).
N h ìn c h u n g v ề đại th ể, dân tộ c Ấ n Đ ộ đ ư ợ c h ìn h thành và tạm ổn
đ ịnh lừ k h o ả n g ih ế k ỷ 15 Irước C ô n g n g u y ê n , c ò n sự pha trộn sa u n à y
về c h ủ n g tộ c là k h ô n g đ á n g k ể. Sự p h ứ c tạp v ề c h ủ n g tộ c  n Đ ộ đã
dẫn đ ến sự phứ c lạp v à v ô c ù n g p h o n g phú v ề n g ồ n n g ữ trên v ù n g đ ấl
n à y . A n Đ ộ là m ộ t tron g s ố ít q u ố c g ia trên th ế g iớ i c ó n h iề u n g ô n
n g ữ c ù n g tồ n tại. T h e o s ố liệ u Ih ốn g k ê k h ô n g đ ầ y đ ủ , tại Ấ n Đ ộ c ó
tới 1 .6 5 0 n g ô n n g ữ và thổ n g ữ đ a n g đ ư ợ c sử d ụ n g , lạ i c ó tới k h o ả n g

6 0 thổ n g ữ c h ỉ c ó g ầ n 1 0 0 n g ư ờ i sử d ụ n g . Đ ó là ch ư a k ể n h ữ n g n g ô n
n g ữ đ ã c h ế t. T rên tờ g iấ y 10 đ ồ n g R u p i h iệ n n a y c ó g h i tới 12 n g ô n
n gữ k h á c n h au . S ơ qua như v ậ y đ ể ih ấ y n g ô n n g ữ ử Ấ n Đ ộ p h ứ c lạp
đốn n h ư ờ n g n à o . T ừ t h ế k ỷ 10 h ệ th ố n g n g ô n n g ữ Ấ n Đ ộ tạm ổ n đ ịn h .
H iệ n n a y n h à n ư ớ c Ấ n Đ ộ c ô n g nh ận c h ín h Ihức 15 n g ồ n n g ữ và
c h ú n g đ a n g đ ư ợ c đ ô n g đ ả o n h â n d ân  n Đ ộ sử d ụ n g , d ó là: H in d i,
A s a m a in ,

B e n g a li,

G u lja ra ti,

K an ara,

K a sm ir i,

M arati,

M a la ia m ,

£>AI HCC c u ố c GIA HA MỌI
TRUNGĨÂMTHÕNGTĨN THƯVĨN

17


ô r ig a , P e n ja b i, S a u sk il, S in đ h i, T a m u n , T e lu g u , U rd u . 15 n g ô n n g ữ
n à y đ ể u c ó n g u ồ n g ố c từ tiế n g S ansk rit c ổ (c ò n g ọ i là tiế n g P h ạ n ).
T iế n g P hạn là n g ô n n gữ c ổ nh ất củ a Ấ n Đ ộ c ó n g u ồ n g ố c lừ n g ừ
1

a

’

ä

'

»

hô A n - A u , c ó n h iề u liê n quan với c á c n g ô n n g ữ ở B atư và T ru n g cận

Đ ồ n g . T iế n g P hạn đ ư ợ c d ù n g n h iều trong c á c sá c h k in h c ổ , tron g c á c
b u ổi tố lỗ x a xư a và đư ợ c c o i là n g ồ n n g ữ M ẹ , n g ổ n n g ữ c ủ a llián
lin h . Đ ỏ là “m ộ t n g ô n n g ữ p h o n g p hú lạ lù n g , n h ư m a n g đủ h o a rực
rỡ, đủ c á c thứ lá x u m x u ê , th ế nh ư n g n ó ch ín h x á c và n g h iê m n g ặ t
n ằ m trong c á c k h u n g n g ữ pháp m à P an in i đã đặt ra c á c h đ â y 2 .6 0 0
n ă m .... T iế n g Phạn đ ầ y nhữ n g lừ k h ô n g ch ỉ c ó cá i đ ẹp th ơ m ộ n g m à
c ò n c ó ý n g h ĩa sâu sắ c , m ộ t lo ạ t nhữ n g ỷ n iệ m liê n k ế t m à k h ô n g thổ
d ịc h ra liế n g n ư ớ c n g o à i đ ú n g tinh Ihần và c á c h n h ìn . T h ậ m c h í n g ữ
pháp củ a n ó , tính triết h ọ c

củ a n ó c ó m ộ t n ội d u n g m a n g tín h thơ

m ạ n h m ẽ .... N ó th u ộ c v ề h ìn h thức th ơ c a ” .( 6 1 ,T l,t r 3 5 9 ) .
T ừ n ăm 1 9 6 5 , tiế n g H in đ i đ ư ợ c H iế n ph áp Ấ n Đ ộ q u y đ ịn h là
q u ố c n g ừ (c ó k h o ả n g 1 4 0 Iriộu n gư ờ i sử d ụ n g ). C ù n g vớ i tiế n g A n h ,
H in đ i là Ihứ tiến g Irên thực t ế đư ợ c d ù n g rộ n g rãi và p h ổ b iế n k h ắp
Ấn Đ ộ.

Sự phứ c lạp và đ a d ạn g v ề n g ô n n g ữ tấl s ẽ dẫn đ ế n sự p h o n g phú
v ề bản s ắ c văn h ó a g iữ a c á c dân tộ c ở Ấ n Đ ộ . M ặt k h á c , từ đ ó c ũ n g
s ẽ n ả y sin h n h ữ n g k h ó k h ăn v ề g ia o lưu k in h tế, vãn h o á m à c h ín h
phủ Â n Đ ộ đ a n g c ố g ắ n g k h ắ c p h ụ c dần.
V ề ch ữ v iết, c á c nhà k h ả o c ổ dã ph át h iệ n th ấ y trên c á c di vật
b ằ n g đất n u n g tìm đư ự c ử n ền văn m in h A n c ổ c ó d ấu ấn củ a n é t c h ữ
lư ợ n g h ìn h (m à đốn n a y ch ư a đ ư ợ c g iả i m ã h ế l) và c o i đ ó là thứ c h ữ
c ổ n h ấ l m à nh ân loại đ ư ợ c bict d en (Ih eo c ô n g b ố c ủ a tiế n s ĩ R ic h a r s
M c a d a v - Đ ạ i h ọ c H avard , g iá m d ố c T run g tâm n g h iê n cứ u k h ả o c ổ
H arap p a). C ó hai lo ạ i ch ữ v iế t c ù n g m ộ t h ệ th ố n g n g ữ pháp: K h a r ô sli

18


v à B rah m i. C h ữ K h a rô sti c h ịu ảnh h ư ở n g ch ữ v iế t Ảrập: v iế t từ phải
s a n g trái, g ồ m 2 5 2 k ý h iôu (ch ữ U r idu v iế t Lheo k iổ u c h ữ n à y ). C hữ
B rahm i đ ư ợ c c o i là ch ữ c ủ a thẩn B rahm a, v iế t từ trái sa n g phải (là
k iể u c h ữ c ủ a H in đ i và đa s ố c á c lo ạ i ch ữ k h á c ở Ấ n Đ ộ ) .

1.4. Đẳng cấp, tôn giáo.
C h ế đ ộ đ ả n g cấp và lồ n g iá o với n h ữ n g lu ậ t lệ tập tụ c lạ c hâu dã
m a n (h iệ n vẫn c ò n tồn tại íl n h iề u tại c á c v ù n g h ẻ o lánh x a x ô i phía
N a m Ấ n ) là n h ữ n g n ét n ổi bật và g â y ảnh h ư ở n g lâu d ài và sâ u sắ c
n h ất lới đ ờ i s ố n g văn h oá xã h ộ i Ấ n Đ ộ .
Chê' đ ộ đ ẳ n g cấp ở Ấ n Đ ộ b ắl đầu h ìn h thành lừ khi n gư ờ i A ry a n
1
?
*
x â m nh ập và đ ịn h cư trên bán đ ả o A n Đ ộ . Sự phân c h ia đ ẳ n g c ấ p lú c

n g u y ê n s ơ ban đầu ch ỉ đơ n g iả n ỉà sự phân b iệ l m à u d a (g iữ a n gư ờ i
A r y a n d a trắng và ngư ờ i dân g ố c bản đ ịa Đ r a v iđ ia n da đ c n ). C h ín h vì
v ậ y m à n g u y ê n n g h ĩa g ố c ban đầu củ a đ ẳ n g cấp là “m à u d a ” d ịc h lừ
tiế n g P h ạn c ổ là: V a m a , về sau “đ ẳ n g c ấ p ” m ới c ó n g h ĩa n h ư c h ú n g
la vẫn h iể u v à lất n h iên “tron g b ố i cản h x ã h ộ i n g à y n a y c h ế đ ộ đ ẳ n g
c ấ p và ph ần lớ n nh ữ n g c á i k è m th eo n ó là h o à n toàn k h ô n g phù hựp,
là phản đ ộ n g , là k ìm h ãm , là n h ữ n g h à n g là o n g ă n cả n sự tiến b ộ ” .
(6 1 ,T 2 ,tr 8 0 ).
T ừ sự phân b iệ l m à u da ban d ầu , x ã h ội Ấ n Đ ộ c ổ đại d ẩn phíìn
c h ia thành 4 đ ẳ n g cấp ch ín h :
B rahm an (c ò n g ọ i là B à la m ô n ).
C ơ sat-ria.
V a is ia .

*

Sụđra.
-

B rahm an: lú c đầu c h ỉ là m ộ t n h ó m n gư ờ i c h ă m lo v iệ c c ú n g tế,

Irông n o m đ ền ch ù a , sau m ứi phát triổn lliàn h m ộ l d ẳ n g c ấ p c ó q u y ề n

19


h à n h c a o n h ất và đ ư ợ c h ư ở n g n h iề u q u y ề n lợ i n h ất Lrong x ã h ộ i. H ọ là
n h ừ n g ngưừi nắm g iữ đ ờ i s ố n g lin h ihần tron g c á c là n g x ã , g ồ m
n h ữ n g tu s ĩ, g iá o ch ủ , lă n g lữ, đ ạ o s ĩ, n h ữ n g n h à tư tưửng h ư ớ n g dẫn
c h ín h sá c h , b ả o v ê và d u y trì n h ữ n g lý tưởng c ủ a đân tộ c .

- C ơsat-ria: là vu a q u an , quân lín h , v õ sĩ.
- V a isia : c h iế m đ a phẩn trong xã h ộ i, g ồ m n h ữ n g d ân c à y , thợ thủ
c ô n g , th ư ơ n g nhân.
- Suđra: là thành phần tiệ n d ân , tôi tớ c h u y ê n p h ụ c vụ n gư ờ i k h á c,
làm nh ữ n g v iộ c k h ô n g c ó k ỹ thuật h a y n h ữ n g n g h ề như: đ à o h u y ệ t,
q u é l r á c ....
G iữ a b ố n đ ẳ n g cấp lạ i c ó sự ph ân b iệ t k h ắt k h e , đ ặ c b iệ t là g iữ a
ba đ ẳ n g c ấ p trên vớ i đ ẳ n g cấp c u ố i c ù n g , n h ấ l là tron g q u a n h ệ g ia o
tiếp , h ô n nhân , ăn u ố n g ....
N g o à i b ốn đ ẳn g cấ p Irên c ò n c ó hai lo ạ i n gư ờ i ih u ộ c d iệ n n g o à i
đ ẳ n g cấ p là P aria (n gư ờ i c ù n g k h ổ , c ù n g đ in h , ăn x in ) và H arijan (c o n
h o a n g , sin h ra từ nh ữ n g c u ộ c h ô n nh ân trái luật lệ ) . Cả h ai lo ạ i n à y
liế n g P h ạn g ọ i là “c h a n đ a la - n g h ĩa là: n g o à i đ ẳ n g c ấ p , bị xã h ội
k h in h rẻ c á c h b iệt.
S o n g dù s a o , “v à o thời k ỳ m à th e o lệ th ư ờ n g, n h ữ n g n gư ờ i di
c h in h p h ụ c tiêu d iệ t h o ặ c bắt là m n ô lệ n h ữ n g c h ủ n g lộ c bị ch in h
p h ụ c, thì đ ẳ n g cấ p vẫ n là m ộ t g iả i pháp h o à b ìn h p hù h ợ p v ớ i sự p h ái
triển củ a v iệ c c h u y ê n m ô n h o á c á c c h ứ c n ă n g , là m ộ t sự h ợ p lý h oá
n h ữ n g th ự c tế tồn tại lú c đ ó ” .( 6 1 ,T l,liT 7 2 ) .
T h e o thời g ia n và tron g quá trình phát triển c ủ a x ã h ộ i, h ệ th ố n g
đ ẳ n g c ấ p n g à y c à n g trử nôn x ấu xa, đ á n g n g u y ề n rủa vớ i n h ữ n g
n g u y ê n lắ c v ô c ù n g n g h iệ t n g ã m à m ỏ i n gư ờ i dân Ấ n

Đ ộ c ó b ổn

ph ận và n g h ĩa vH phải tuân ih e o . T ẩ n g lớp th ố n g trị ử Ấ n Đ ộ đã d ù n g
n h iề u b iện ph áp đ ể d u y trì sự b ền vữ n g và triệt đ ể lợi d ụ n g h ệ Ih ố n g
đ ẳ n g c ấ p h ò n g x o a d ịu , ru n g ủ q u ần c h ú n g . T r o n g lịc h sử ấn Đ ộ d ã

20

lừ n g c ó n h iề u p h o n g trào c ả i c á c h tiế n b ộ n h ằm lẩ y c h a y c h ế đ ộ đ ả n g
c ấ p . L u â l pháp Ấ n Đ ộ lừ lâu c ũ n g đ ã c ô n g b ố h u ỷ b ỏ c h ế đ ộ đ ẳ n g cấp
n ặ n g n ề , s o n g thực t ế d iệ t Irừ tận g ố c nhữ n g quan n iộ m lề thói c ổ hủ
là m ộ t c ô n g v iệ c v ô c ù n g k h ó k h ăn , p h ứ c tạp và lâu d à i.
C ù n g vớ i hệ ih ố n g đ ắ n g cấp, lô n g iá o A n Đ ộ c ũ n g lu ô n đ ỏ n g vai
trò qu an trọ n g trong m ọ i h o ạ t đ ộ n g đời s ố n g văn h o á , x ã h ộ i, c ộ n g
đ ồ n g Ấ n Đ ộ , c h i phối h ế t Ihảy tới c u ộ c s ố n g tâm lin h c ủ a lừ ng cá
nhân c o n n g ư ờ i, tới nh ữ n g lư iưửng ch ín h trị, n g h i lễ , p h o n g lụ c , qu an
n iệ m triết h ọ c , văn h o á , n g h ệ th u ậ t....
C ó thể n ó i Ấ n Đ ộ là x ứ sở củ a c á c tôn g iá o . T ô n g iá o Ấ n Đ ộ rất
đ a d ạ n g và p h ứ c lạp, b a o g ồ m c ả trong đ ó n h ữ n g g iá o lý , n h ừ n g qu an
n iệ m , nh ữ n g phạm trù, nh ữ n g tư tưởng trường phái triết h ọ c .... T ừ
n h ữ n g tôn g iá o c ó đ ô n g tín đ ổ n h ư đ ạ o H in d u , đ ạ o P h ật, đ ế n n h ữ n g
tôn g iá o c ó ảnh hư ở n g h ẹp hơn n h ư đ ạ o Jain a, đ ạ o S ik h , đ ạ o H ổ i, đ ạ o
C ơ đ ố c .... tất cả đ ều k h o a n d u n g và c ù n g “c h u n g s ố n g h o à b ìn h ” dưới
m ái nhà c h u n g Ấ n Đ ộ trong SUỐI quá trình h ỗ n d u n g uyd n c h u y ổ n
đ ổ n g h o á lẫn nhau . Bởi lẽ , lu y m ỗ i lô n g iá o đ ều m a n g s ắ c thái biổu
h iệ n c ũ n g n h ư n h ữ n g tôn c h ỉ h ọ c th u y ết k h á c n h au , s o n g g iữ a c h ú n g
đ ề u n ổi bật lên m ộ t c ố t lõ i c h u n g , m ộ t tiế n g n ó i c h u n g , d ư a đ ế n sự
th ố n g nh ất - m ộ t sự Ihống n h ấ l trong đa d ạ n g . C h ín h đ ặ c đ iể m n à y là
m ộ t tron g nhữ n g y ế u tố c ơ bản h u n đ ú c n ê n m ộ t lâm h ồ n Ấ n Đ ộ , m ộ l
tin h thẩn Ấ n Đ ộ tru yền Ih ốn g, m a n g bản s ắ c riê n g b iệ t.
N h ìn c h u n g , tôn g iá o Ấ n Đ ộ c ũ n g thấm d ẫ m m ộ t tư tư ở n g c ư bản
m a n g ý n g h ĩa tích c ự c , đ ặc b iệ t v ề d ạ o đ ứ c, lố i s ố n g c o n n g ư ờ i. Đ ỏ là
tình thư ơ ng y ê u đ ổ n g lo ạ i, là tư tưởng h o à b ìn h , hoà h ợ p , bìn h đ ả n g ,
b á c á i, là c h ữ T H IỆ N v iết h o a . C h ín h đ iề u n à y là c ộ i rễ, là n ền tản g
c ơ bản hun đ ú c n ên “ lin h thần Ấ n Đ ộ ”, “ bản s ắ c Ấ n Đ ộ ” . B ản s ắ c ấy
m ã i Loả sá n g n h ư n ăm n g u y c n tắc c h u n g s ố n g h o à b ìn h “ p a n c h si la ”

21


n ổ i liế n g c ủ a p h o n g Irào k h ô n g liê n k ế l d o c ố ihủ iư ớn g G . N ôru sá n g
lậ p ( 1 9 5 4 ) .
H à n g m ấ y n g à n n ăm q u a, lô n g iá o  n Đ ộ đã lổn tại và trỏ lliàn h
m ộ t thứ k h ô n g thể th iếu n h ư hơi thử, n ư ớ c u ố n g tron g đừi s ố n g lùm
lin h c o n n gư ờ i Ấ n Đ ộ . N ó đ ã đ ư ợ c n ân g lên thành đ ứ c tin th iê n g
liô n g thấm sâu trong m áu thịt củ a h ơ n 1 tỉ n gư ờ i dân  n Đ ộ . S o n g
đ iề u m à k h ô n g ai c ó th ể phủ nh ận là: Lồn g iá o Ấ n Đ ộ lại n h ư m ộ t
c h ấ l th u ố c g iả m đau , n h ư liề u th u ố c an thần, n h ư m ộ t thứ th u ố c m ô
đ ố i với n gư ờ i đ ờ i. M á c c ũ n g đ ã g ọ i đ ó là m ộ t thứ Ih u ốc p h iệ n . N ó an
ủi, x o a d ịu n ỗ i đau trần th ế b àng đ ạ o lý Đ h a c m a , n ó đ ộ n g v iê n , k h íc h
lô c o n n gư ờ i vượt qua m ọ i é o lc , k h ổ hạnh Irong c u ộ c s ố n g b à n g qu an
n iệ m n g h iộ p báo - luân h ồ i, n ó m a n g lại c h o c o n n gư ờ i n iề m tin
tư ởn g, h y v ọ n g ở k iế p sau b ằ n g khái n iệ m g iả i Ihoát v ĩn h h à n g .
N h ữ n g g iá o lý nh ữ n g quan n iệ m ấy ih e o thời g ia n đ ã d ần Lạo n ên bản
c h ấ t c a m c h ịu , ch ấp n hận , nh ân n h ụ c, k h ô n g đ ấ u tranh, th ái đ ộ thụ
đ ộ n g , lầm lì, p h ụ c tù n g và q ụ y lụ y ở c o n n g ư ờ i. Đ ó c ũ n g c h ín h là m ộ t
y ế u Lố c ơ bản trong quá trình h ìn h thành bản c h ấ l, tín h c á c h dân tộ c
Ấ n Đ ộ n ó i c h u n g và p hụ n ữ Ấ n Đ ộ n ó i riê n g

22


Chương 2: Khái quát nền văn hoá Ân Độ
truyền thống.

H ẳn ai c ũ n g h iểu rằng văn h o á là m ộ t p h ạm Irù rất r ộ n g . V ă n h o á

là tất cả nh ữ n g g ì d o c o n n gư ờ i tạo ra, là lự n h iê n thứ hai lừ tự n h iên
n h ằ m p h ụ c vụ c o n n g ư ờ i,

là

toàn b ộ n h ữ n g thành lựu m à c o n n gư ờ i

s á n g lạ o n ên d o trí lự c, khả n ă n g c o n n g ư ờ i. V ă n h o á
- đó

là

là “

m an m a d e ”

đ ịn h n g h ĩa c ồ đ ọ n g và n g ắ n nh ất củ a G iá o sư Trần Q u ố c

V ư ợ n g v ề văn h oá.
C ó x ã h ộ i c o n n gư ờ i là c ó văn h o á . M ộ t Irong n h ữ n g b iể u h iệ n cụ
thổ c ủ a văn h oá là văn h ọ c , và đ ó c ũ n g c h ín h là đ iề u q u an lâ m ch ủ
y ế u củ a đ ề tài.
L ịc h sử Ấ n Đ ộ đư ợ c tín h từ th iên n iê n k ỷ 3 trước C ô n g

nguyên,

là thời k ỳ củ a n ền văn m in h s ô n g Ấ n và ch ín h n g a y từ thời k ỳ n à y ,
c á c Ihần Ihoại và truyền Ih u y ếl dần h ìn h thành và là c ơ s ở n ề n m ó n g
đầu tiên củ a n ề n văn h ọ c Ấ n Đ ộ p h o n g phú và đ ồ s ộ .
Đ ã từ ỉâu  n Đ ộ đ ư ợ c m ện h d an h ỉà sứ s ở củ a m u ô n đ iề u k ỳ

d iệ u , là “đất n ư ớ c củ a sự trái n g ư ợ c ” ( 6 1 ,T 3 ,tr 2 0 0 ), là q u ê h ư ơ n g c ủ a
thẩn th o ạ i, tru yền th u yết, c ổ tíc h .... T ru y ền th ố n g văn h ọ c m a n g lính
thẩn c a phát triển liê n tụ c đ ế n tận th ế k ỷ 17 - 18 (khi thự c dân A n h
x â m lư ợ c Ấ n Đ ộ ), tron g đ ó tru yền Ih ốn g tru yền m iệ n g đ ó n g vai trò
q uan trọng n g a y cả khi đã c ó c h ữ v iế t (k h o ả n g th ế k ỷ 5 trước C ô n g
n g u y ê n ). K h á c với đa s ố c á c n ư ớ c p h ư ơ n g T ây: khi triết h ọ c xu ấ t h iệ n
và p h á i triển, thẩn lo ạ i bị d ẩ y lùi x u ố n g h à n g thứ y ế u thì ử Ấ n Đ ộ ,
th ần th o ạ i'v ẫ n phát Iriển s o n g s o n g vớ i triết h ọ c và cả hai h ỗ ư ợ nh au
c ù n g phát triển.
 n Đ ộ rộ n g lớ n đ a dân tộ c , đa n g ồ n n g ữ . Bửi v ậ y , v ãn h ọ c Ấ n Đ ộ
là lổ n g h ợ p c á c n ề n v ăn h ụ c đ ịa p h ư ơ n g, đ ư ợ c th ố n g n h ất lừ m ộ t cái

23


n é n m ó n g c ơ s ở c h u n g ban đầu là k h o là n g Lhần th oại đ ặ c s á c và trên
h ết là “m ộ t tin h Ihần Ấ n Đ ộ ”, “m ộ t lâm h ổ n  n Đ ộ ” (n h ư d ã n ó i đốn
ở ch ư ư n g 1 củ a đ ề tài), và đ iề u đ ó đ ư ợ c in dấu khá rõ n é l và sâu đ âm
Irong hẩu h ế l c á c tác ph ấm văn h ọ c A n Đ ộ .
T h e o quá trình ph át triổn lịch sử Ấ n Đ ộ , văn h ọ c Ấ n Đ ồ lạm c h ia
hai Lhời k ỳ lớn với n ộ i d u n g và đ ặ c đ id m k h á c nh au m à cá i m ố c g iữ a
là sự xâm nh âp củ a thực dân A n h . Ở thời k ỳ đ ầ u , n ền văn h ọ c Ấ n Đ ộ
c ổ trung đại m a n g tính thần c a , n g h ĩa là c á c nh ân vậ t Irong c á c tác
p h ẩm đ ều là thần h o ặ c bán thẩn. T á c p h ẩm n ổ i bật đ á n g lưu ý là b ộ
K in h

V ê đ a (nhất là b ộ R ig

V ê đ a ), hai bản trường c a - sử thi

M ah ab h arata và R a m a y a n a và k ịch thơ S ơ k u n tơ la c ủ a K a liđ a s a .
R ig V ê đ a là “ nh ữ n g thổ lộ đầu tiên củ a trí ó c c o n n g ư ờ i, sự rực
rỡ củ a thơ ca , sự s a y m ê trước v ẻ đ ẹp và tính h u y ề n b í c ủ a ih iê n
n h iê n .... T ừ đ â y , A n Đ ộ băl đâu m ộ t c u ộ c tìm k iế m m à n ó ch ư a b a o
g iờ n g ừ n g th e o đ u ổ i” .( 6 1 ,T l,liT 5 7 ) . T á c p h ẩm R ig V ê đ a đ ổ y sứ c
s ố n g và sự k h ẳ n g đ ịn h c u ộ c s ố n g ấy là đ ặ c trưng c h o “m ộ i d ân tộ c
với sứ c sá n g tạo m ạn h m ẽ và ch ấ t p h á c ở n g a y b u ổ i b ìn h m in h c ủ a
n ền văn m in h đã c ó đ ư ợ c ý thứ c lý g iả i c á c b í ẩn v ô tận ẩn tà n g tron g
c u ộ c s ố n g ” ( 6 1 ,T l,tiT 5 8 ) .
K in h V ê đ a (n g h ĩa tiế n g P hạn là: h iể u b iế l) ra đời k h o ả n g nửa sau
th iên n iê n k ỷ 2 trước C ô n g n g u y ê n và v ề sa u đ ư ợ c g h i lạ i b ằ n g tiê n g
P han c ổ , g ồ m 4 bộ:
R ig V ê đ a .
Iajur V ê đ a .
Sôm a V êđa.
A t h arva V ê đ a .
C ó Ihể n ó i K in h V ê đ a là kh ở i đẩu củ a m ọ i q u a n n iệ m v ề vũ trụ,
c ủ a m ọ i h ệ Ih ốn g tư tư ởn g triết h ọ c (g ồ m 6 ư ư ờ n g p h á i) và tôn g iá o
Ấ n Đ ộ . B ao g ồ m tron g 1 0 2 8 su k ta (b ài Ihư), lậ p 1 R ig V ê d a đ ã phản

24


ánh “ thời đ ại ấu trĩ m ộ t đi k h ô n g trở lại c ủ a xã h ội loài n g ư ừ i”(C .
M á c ) v ớ i nh ữ n g khát v ọ n g ch in h p h ụ c và h o à đ ổ n g v ớ i th iê n n h iê n .
Đ ó là c ả m ộ i th ế g iớ i thần lin h k ỳ ả o đ ầ y hấp dẫn bửi trí tư ở n g tưựng
v ô c ù n g sin h đ ộ n g , p h o n g phú và đ ầ y sứ c s ộ n g m ãn h liệ t c ú a dân lộ c
Ấn Đ ộ.
N ộ i d u n g Ihẩn th oại ấ y b a o trùm lo à n b ộ n ề n

v ãn h ọ c Ấ n Đ ộ c ổ

đại m à n ổ i bạt ở thời k ỳ n à y là hai b ộ In íờ n g c a - sử thi n ổ i liổ n g
M ah ab h arata và R a m a y a n a và v ở k ịc h thơ S ơ k u n lơ la c ủ a K a l^ đ a sa .
T ấ l cả đã x ứ n g đ á n g g ó p phần làm n ên bộ đại b ách k h o a lo à n thư về
nh ữ n g quan n iệ m , lư d u y tron g đời s ố n g c h ín h trị, v ăn h o á , xã h ộ i củ a
Ấ n Đ ộ c ổ đ ạ i. (C h ú n g tôi x in p h ép đ ư ợ c đ ề c ậ p trở lại k ỹ hơ n ỏ phần
sa u ).
S an g đ ế n Ihời k ỳ sau với nhữ n g b iến đ ộ n g lịc h sử lớ n la o , n ền văn
h ọ c Ấ n Đ ộ m ất dần tính thẩn c a và thay v à o đ ó là tín h h iệ n ih ự c rõ
rôt. D ù n g thẩn thoại làm đ ề tài và p h ư ơ n g tiên m iê u lả, h ầu h ết c á c
tá c p h ẩm văn h ọ c thời k ỳ n à y đ ều tập trung phản án h thực tại: p h o n g
trào đấu tranh g iả i p h ó n g dân tộ c , p h o n g trào c h ố n g tàn d ư lạ c h ậu cũ
củ a tôn g iá o , đ ả n g cấ p , h ô n n h â n .... tron g c ô n g c u ộ c x â y d ự n g c u ộ c
s ố n g m ớ i.
N ổ i bạt thời k ỳ n à y c ó “G ồ đ a n ” (c o n b ò t ế th ẩn ) c ủ a p . T rânđ ơ,
c ó nhà Ihơ - g iả i thư ở ng N ô b e n ( 1 9 1 3 ) R . T a g o r , c ó n h à v iế l tiổu
th u y ế t Iasơ p al vớ i b ộ tiể u th u y ế t 2 tạp “ Sự thật g iả d ố i” .... L u ô n g iữ
g ìn và phát h u y g iá trị tru yền th ố n g d ân tộ c , h ọ đ ề u là n h ữ n g nhà văn
từ n h â n d ân , củ a nh ân d ân , là g ạ c h n ôi g iữ a quá k h ứ và c u ộ c s ố n g
h iệ n thự c đ ầ y c a m g o p h ứ c lạp củ a nh ân d ân A n Đ ộ n h ữ n g n ăm đ ẩu
th ế k ỷ 2 0 . (X in được n ó i k ỹ hơ n v ề n h ữ n g tác p h ẩ m n à y ử ph ẩn thứ ba
c ủ a đ ề tài).
N g o à i ra, tron g đ ờ i s ố n g văn h o á Ấ n Đ ộ , c á c lĩn h v ự c k h á c như:
d ie u k h ấ c , k iế n Irúc, n g h ệ Ihuâl b iểu d iễ n ...v à đ ặ c b iệ t là lễ h ộ i c ũ n g

25