Giáo án Sinh học 12 - Bài 11: Liên kết gen và hoán vị gen (Tiết 2)

Bài 11. LIÊN KẾT GEN VÀ HOÁN VỊ GEN (tiết 2)
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
- Biết cách nhận biết các hiện tượng hoán vị gen.
- Giải thích được cơ sở tế bào học của hiện tượng hoán vị gen.
- Nêu được ý nghĩa của hiện tượng hoán vị gen .
2. Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài:
- Kĩ năng thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp.
- Kĩ năng lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ/ ý tưởng, quản lí thời gian
và đảm nhận trách nhiệm, hợp tác trong hoạt động nhóm.
- Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin về: nhận biết các hiện tượng hoán vị
gen, cơ sở tế bào học của hiện tượng hoán vị gen, ý nghĩa của hiện tượng
hoán vị gen.
3. Thái độ: Hoán vị gen tăng nguồn biến dị tổ hợp, tạo độ đa dạng về loài.
II. Phương pháp dạy học:
- Trực quan - tìm tòi
- Vấn đáp - tìm tòi
- Dạy học nhóm.
III. Phương tiện dạy học:
- Hình 11 – SGK
- Phiếu bài tập
IV. Tiến trình tổ chức bài học:
1. Khám phá:
* Ổn định lớp:
*Kiểm tra bài cũ: Viết sơ đồ lai của thí nghiệm Moogan về liên kết gen?
2. Kết nối:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung
* Hoạt động 1: Tìm hiểu về hoán vị gen II. HOÁN VỊ GEN.
(liên kết không hoàn toàn)
1. Thí nghiệm của Moocgan và hiện

GV: Yêu cầu HS phân tích số liệu TN so tượng hoán vị gen.
sánh với kết quả của hiện tượng phân li * Thí nghiệm
độc lập và liên kết gen hoàn toàn?
Pt/c: Xám, dài
x
Đen, cụt.
HS: phải nêu được:
F1:
100% Xám, dài
+ Khác nhau là đem lai phân tích ruồi đực Pa: Cái F1 xám, dài x Đực đen, cụt
hay ruồi cái F1.
Fa: 0,451 xám, dài: 0,451 đen, cụt: 0,085
+ Kết quả khác với TN phát hiện ra hiện xám, cụt: 0,085 đen, dài.
tượng liên kết gen và hiện tượng phân li
độc lập của Men đen.
* Giải thích:
GV: Yêu cầu HS trả lời lần lượt các lệnh - Fa cũng cho ra 4 kiểu hình nhưng tỉ lệ
trong SGK:
khác với quy luật Međen(1:1:1:1).
+ 4 kiểu hình thu được ở Fa được hình - Các gen qui định các tính trạng khác nhau
thanh từ mấy tổ hợp giao tử? Ruồi đực cùng nằm trên 1 NST thì di truyền cùng
thân đen cánh cụt cho mấy loại giao tử? nhau nhưng trong quá trình giảm phân tạo
Ruồi cái F1 cho mấy loại giao tử với giao tử ở một số tế bào xảy ra tiếp hợp và
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


những tỉ lệ tương ứng như thế nào?
* Hoạt động 2: Tìm hiểu cơ sở tế bào học
của hiện tượng hoán vị gen.
+ Vì sao lại xuất những loại giao tử không

do liên kết hoàn toàn tạo thành?
HS: Thảo luận nhóm để trả lời.
GV: Tại sao tần số hoán vị gen không
vượt quá 50%?
HS: Trả lời -> GV chính xác hóa kiến
thức: Tần số HVG không vượt quá 50%
vì:
+ Các gen trong nhóm liên kết có khuynh
hướng liên kết là chủ yếu.
+ Sự trao đổi chéo thường diễn ra giữa 2
trong 4 crômatit của cặp NST tương đồng.
+ Không phải mọi tế bào sinh dục khi
giảm phân đều diễn ra trao đổi chéo để tạo
ra tái tổ hợp gen.

trao đổi chéo giữa các NST tương đồng.
*Sơ đồ lai: SGK
2. Cơ sở tế bào học của hiện tượng hoán
vị gen.
- Các gen trên cùng 1 cặp NST tương đồng
có thể đổi chỗ cho nhau do sự trao đổi chéo
giữa các crômatic gây nên hiện tượng hoán
vị gen.
- Tần số hoán vị:
+ Là tỉ lệ % số cá thể có tái tổ hợp (% các
giao tử mang gen hoán vị).
+ Phản ánh khoảng cách tương đối giữa 2
gen không alen trên cùng một NST.
Khoảng cách càng lớn thì lực liên kết càng
nhỏ và tần số hoán vị gen càng cao. Dựa

vào đó người ta lập bản đồ di truyền.
- Tần số hoán vị gen không vượt quá 50%.

III. Ý NGHĨA CỦA HIỆN TƯỢNG
* Hoạt động 3: Tìm hiểu ý nghĩa của HOÁN VỊ GEN.
hoán vị gen
- Hoán vị gen làm tăng biến dị tổ hợp tạo
GV: Di truyền liên kết gen không hoàn độ đa dạng di truyền.
toàn có ý nghĩa gì đối với chọn giống và
tiến hóa?
HS: Đọc thông tin SGK mục III trang 48
trả lời câu hỏi.
GV: Nhận xét và bổ sung: Khái niệm và ý
nghĩa của bản đồ di truyền.
3. Thực hành/ Luyện tập: (10p)
- Cơ sở tế bào học của liên kết không hoàn toàn và tần số HVG?
- Ý nghĩa của di truyền liên kết về lí thuyết và thực tiễn
4. Vận dụng: (3p)
- Ôn tập lí thuyết trả lời câu 1, 2, 3, 4 cuối bài trong SGK trang 51.
- Đọc mục ” Em có biết”,Ôn lại sự di truyền liên kết với giới tính đã
học ở lớp 9.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí