i
L I CAM ðOAN
Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên c u ñ c l p c a riêng tôi.
Các s li!u, k$t qu& nêu trong lu n án là trung th'c. Các tài li!u tham kh&o
ñư)c trích d,n ngu-n g c rõ ràng.
Tác gi lu n án
Nguy n Ti n Long
ii
M CL C
L I CAM ðOAN ...................................................................................................... i
M C L C ................................................................................................................. ii
DANH M C CH
VI T T T ............................................................................. ..v
DANH M C CÁC B$NG ......................................................................................vi
DANH M C CÁC BI&U ð(, HÌNH V+, SƠ ð( ...............................................vii
PH/N M0 ð/U ....................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1: NH NG V4N ð5 LÍ LU7N V5 FDI V9I CHUY&N D;CH CƠ
C4U KINH T ....................................................................................................... 14
1.1. M1T S3 V5N ð8 CƠ B;N V8 FDI................................................................ 14
1.1.1. Quan ni!m vB FDI và thu hút FDI.................................................................. 14
1.1.2. Tác ñ ng c a FDI ñ i vEi bên ti$p nh n v n FDI.......................................... 17
1.1.3. Khái lư)c m t s lí thuy$t vB thu hút FDI nhJm CDCCKT .......................... 19
1.2. CHUYON DPCH CƠ C5U KINH TQ................................................................ 25
1.2.1. M t s quan ñiSm vB cơ cUu kinh t$............................................................... 25
1.2.2. Phân loWi cơ cUu kinh t$.................................................................................. 27
1.2.3. Cơ cUu kinh t$ h)p lí ...................................................................................... 30
1.2.4. Quan ni!m vB chuySn dYch cơ cUu kinh t$...................................................... 32
1.2.5. Các cách th c chuySn dYch cơ cUu kinh t$ c a ñYa phương............................ 36
1.2.6. Phương pháp, h! s ñánh giá m c ñ chuySn dYch cơ cUu kinh t$................. 38
1.2.7. Các mô hình chuySn dYch cơ cUu kinh t$ ch y$u c a ñYa phương ................ 41
1.2.8. Các nhân t ch y$u tác ñ ng ñ$n chuySn dYch cơ cUu kinh t$...................... 47
1.3. FDI V\I CHUYON DPCH CƠ C5U KINH TQ................................................. 51
CHƯƠNG 2: TH?C TRANG FDI V9I CHUY&N D;CH CƠ C4U KINH T
CBA TCNH THÁI NGUYÊN TE NĂM 1993 ð N NĂM 2009 ......................... 67
2.1. THU]N L_I VÀ KHÓ KHĂN TRONG THU HÚT FDI NHgM CHUYON
DPCH CƠ C5U KINH TQ ChA TjNH THÁI NGUYÊN ........................................ 67
2.1.1. Khái quát vB các ñiBu ki!n c a tmnh Thái Nguyên trong thu hút FDI nhJm
chuySn dYch cơ cUu kinh t$ ....................................................................................... 67
iii
2.1.2. Nhnng l)i th$ và bUt l)i c a tmnh Thái Nguyên so vEi m t s ñYa phương khác
trong thu hút FDI nhJm chuySn dYch cơ cUu kinh t$ ................................................ 68
2.1.3. Nhnng thu n l)i và khó khăn trong thu hút FDI nhJm CDCCKT ngành công
nghi!p q xây d'ng c a tmnh Thái Nguyên ................................................................. 77
2.1.4. Nhnng thu n l)i và khó khăn trong thu hút FDI nhJm CDCCKT ngành dYch
vr c a tmnh Thái Nguyên .......................................................................................... 81
2.1.5. Nhnng thu n l)i và khó khăn trong thu hút FDI nhJm CDCCKT ngành nông
nghi!p c a tmnh Thái Nguyên ................................................................................... 84
2.2. THsC TRtNG THU HÚT FDI VÀ TÁC ð1NG ðQN CHUYON DPCH CƠ
C5U KINH TQ ChA TjNH THÁI NGUYÊN ......................................................... 88
2.2.1. Th'c trWng thu hút FDI c a tmnh Thái Nguyên ............................................... 88
2.2.2. Th'c trWng FDI theo cơ cUu kinh t$ c a tmnh Thái Nguyên............................ 93
2.2.3. Tác ñ ng c a FDI tEi CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên................................. 98
2.3. ðÁNH GIÁ TvNG QUÁT THsC TRtNG FDI V\I VIwC CDCCKT ChA
TjNH THÁI NGUYÊN .......................................................................................... 109
2.3.1. Nhnng chính sách và bi!n pháp mà tmnh Thái Nguyên ñã th'c hi!n ñS thu hút
FDI nhJm CDCCKT............................................................................................... 109
2.3.2. Nhnng thành t'u ch y$u trong thu hút FDI hưEng vào CDCCKT c a tmnh
Thái nguyên ............................................................................................................ 111
2.3.3. Nhnng hWn ch$ trong thu hút FDI nhJm chuySn dYch cơ cUu kinh t$ c a tmnh
Thái Nguyên ........................................................................................................... 112
2.3.4. Nhnng nguyên nhân c a nhnng hWn ch$ trong thu hút FDI nhJm chuySn dYch
cơ cUu kinh t$ c a tmnh Thái Nguyên...................................................................... 125
CHƯƠNG 3: QUAN ðI&M VÀ MNT SO GI$I PHÁP CHB Y U THU HÚT
FDI NHQM CHUY&N D;CH CƠ C4U KINH T
CBA TCNH THÁI
NGUYÊN ð N NĂM 2015 VÀ T/M NHÌN ð N NĂM 2030 ........................ 135
3.1. B3I C;NH TRONG VÀ NGOÀI TjNH THÁI NGUYÊN ;NH HƯzNG T\I
THU HÚT FDI NHgM CHUYON DPCH CƠ C5U KINH TQ ChA TjNH.............. 135
3.1.1. B i c&nh trong tmnh Thái Nguyên ................................................................. 135
3.1.2. B i c&nh ngoài tmnh Thái Nguyên................................................................. 136
iv
3.2. QUAN ðIOM VÀ ðPNH HƯ\NG THU HÚT FDI NHgM CHUYON DPCH CƠ
C5U KINH TQ ChA TjNH THÁI NGUYÊN ðQN NĂM 2015 VÀ T{M NHÌN
ðQN NĂM 2030 ..................................................................................................... 137
3.2.1. Quan ñiSm vB thu hút FDI ............................................................................ 137
3.2.2. ðYnh hưEng FDI ........................................................................................... 146
3.3. M1T S3 GI;I PHÁP CHh YQU THU HÚT FDI NHgM CHUYON DPCH CƠ
C5U KINH TQ ChA TjNH THÁI NGUYÊN ðQN NĂM 2015 VÀ T{M NHÌN
ðQN NĂM 2030 ..................................................................................................... 161
3.3.1. Nhóm gi&i pháp vB ñ}i mEi tư duy trong thu hút FDI nhJm CDCCKT c a
tmnh Thái Nguyên .................................................................................................... 162
3.3.2. Nhóm gi&i pháp vB hoàn thi!n công tác quy hoWch, h! th ng văn b&n lu t
pháp và tWo cơ ch$ chính sách ñS khuy$n khích thu hút FDI nhJm CDCCKT c a
tmnh Thái Nguyên .................................................................................................... 165
3.3.3. Nhóm gi&i pháp vB ưu tiên, l'a ch~n ñ i tác trong thu hút FDI nhJm
CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên ............................................................................ 178
3.3.4. Nhóm gi&i pháp vB chuySn giao khoa h~c công ngh! và ñào tWo ngu-n nhân
l'c ........................................................................................................................... 184
3.3.5. Nhóm gi&i pháp vB cơ s• hW t€ng ................................................................. 187
3.3.6. Nhóm gi&i pháp khác.................................................................................... 188
K T LU7N ........................................................................................................... 191
DANH M C CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HTC ðà CÔNG BO CBA TÁC GI$
DANH M C TÀI LIVU THAM KH$O
PH/N PH L C
v
DANH M C CÁC KÍ HIVU, CÁC CH
VI T T T
BCC
BOT
: H)p ñ-ng h)p tác kinh doanh (Business Coqoperation Contract)
: Xây d'ng q V n hành q ChuySn giao (Build – Operate – Transfer)
BT
BTO
: Xây d'ng q ChuySn giao (Build – Transfer)
: Xây d'ng q ChuySn giao q V n hành (Build – Transfer – Operate)
CCKT
CDCCKT
CNqXD
CNH, HðH
DV
ðCSVN
ðTNN
EPZ
EU
FDI
: Cơ cUu kinh t$
: ChuySn dYch cơ cUu kinh t$
: Công nghi!p q xây d'ng
: Công nghi!p hóa, Hi!n ñWi hóa
: DYch vr
: ð&ng C ng S&n Vi!t Nam
: ð€u tư nưEc ngoài
: Khu ch$ xuUt (Export Processing Zone)
: Liên minh Châu Âu (European Union)
: ð€u tư tr'c ti$p nưEc ngoài (Foreign Direct Investment)
FPI
: ð€u tư gián ti$p nưEc ngoài (Foreign Portfolio Investment)
GDP
GMP
: T}ng s&n phŠm qu c n i (Gross Domestic Product)
: Th'c hành s&n xuUt t t (Good Manufacturing Practice)
HTZ
IZ
KCN
KCX
KTQD
KTQT
MFN
MNCs
: Khu công ngh! cao (High Technology Zone)
: Khu công nghi!p t p trung (Industrial Zone)
: Khu công nghi!p
: Khu ch$ xuUt
: Kinh t$ qu c dân
: Kinh t$ qu c t$
: Quy ch$ ñãi ng t i hu! qu c (Most Favered Nation)
: Công ty ña Qu c gia (Multil National Corporations)
M&A
NLqTS
TLSX
XHCN
WTO
: Mua lWi và sáp nh p (Mergers and Acquisitions)
: Nông q Lâm q Th y s&n
: Tư li!u s&n xuUt
: Xã H i Ch Nghĩa
: T} ch c Thương mWi th$ giEi (World Trade Organization)
vi
DANH M C CÁC B$NG
B&ng 1.1: ðóng góp c a khu v'c FDI trong GDP Vi!t Nam 1997 q 2007 .............. 53
B&ng 2.1: So sánh vY trí ñYa lý gina Thái Nguyên vEi các tmnh ................................ 70
B&ng 2.2: So sánh lao ñ ng ñã ñư)c ñào tWo c a các tmnh ....................................... 71
B&ng 2.3: So sánh h! th ng giao thông các tmnh ...................................................... 73
B&ng 2.4: Chi phí s• drng hW t€ng khu công nghi!p (KCN) ................................... 74
B&ng 2.5: So sánh vB trn lư)ng tài nguyên thiên nhiên gina các tmnh...................... 75
B&ng 2.6: So sánh vB tiBm năng phát triSn du lYch • các tmnh .................................. 76
B&ng 2.7: Cơ cUu giá trY s&n xuUt công nghi!p theo ñYa bàn tmnh Thái Nguyên....... 78
B&ng 2.8: FDI c a tmnh Thái Nguyên, giai ñoWn 1993 – 2009 ................................. 88
B&ng 2.9: FDI tmnh Thái Nguyên theo ñ i tác ñ€u tư, giai ñoWn 1993q2009............ 90
B&ng 2.10: FDI • Thái Nguyên theo ngành kinh t$, giai ñoWn 1993 – 2009 ........... 94
B&ng 2.11: V n FDI vEi cơ cUu kinh t$ Thái Nguyên, t‘ 1993q2009...................... 99
B&ng 2.12. FDI và t c ñ CDCCKT theo ngành c a tmnh Thái Nguyên............... 101
B&ng 2.13: V n FDI và m c ñ CDCCKT (góc φ) c a Thái Nguyên, 1993q2009 103
B&ng 3.1: D' báo CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên qua các giai ñoWn (%)........... 141
B&ng 3.2: D' báo phương án vB v n FDI c a Thái Nguyên, 2011q2015 .............. 149
B&ng 3.3: T c ñ tăng trư•ng các ngành kinh t$ trong cơ cUu kinh t$ c a tmnh Thái
Nguyên, giai ñoWn 2010q2015 (ñơn v : %) ............................................................. 154
B&ng 3.4: So sánh l'a ch~n Phương án thu hút FDI nhJm CDCCKT c a tmnh Thái
Nguyên ñ$n năm 2015 và t€m nhìn ñ$n 2030 ........................................................ 155
B&ng 3.5: CCKT c a tmnh Thái Nguyên theo GDP và theo lao ñ ng (%) ............. 157
vii
DANH M C CÁC BI&U ð(, HÌNH V+, SƠ ð(
BiSu ñ- 2.1: FDI tmnh Thái Nguyên, giai ñoWn 1993 q 2009 .................................... 89
BiSu ñ- 2.2: FDI tmnh Thái Nguyên theo ñ i tác ñ€u tư, giai ñoWn 1993q2009........ 90
BiSu ñ- 2.3: T” l! v n FDI và v n ñ€u tư trong nưEc c a Thái Nguyên (%) ......... 91
BiSu ñ- 2.4: V n FDI ñăng kí phân theo ngành kinh t$ giai ñoWn 1988q2007 (%) . 91
BiSu ñ- 2.5: V n FDI ñăng kí phân theo ñ i tác giai ñoWn 1988q2007 (%) ............ 92
BiSu ñ- 2.6: V n FDI ñăng kí phân theo vùng kinh t$ 1988q2007 (%) ................... 92
BiSu ñ- 2.7: Quy mô v n ñăng kí bình quân 1 d' án FDI qua giai ñoWn (tr. USD) 93
BiSu ñ- 2.8: FDI theo ngành kinh t$ c a Thái Nguyên 1993q 2009 ........................ 94
BiSu ñ- 2.9: Các hình th c FDI • Thái Nguyên 1993q 2009 ................................... 96
BiSu ñ- 2.10: Quan h! gina v n FDI vEi CCKT c a Thái Nguyên, 1993q2009 ..... 99
BiSu ñ- 2.11: Quan h! gina v n FDI vEi m c ñ CDCCKT c a Thái Nguyên .... 102
Hình 1.1: Mô hình c} ñiSn vB ñiBu chmnh cơ cUu kinh t$ ......................................... 60
Hình 2.1: Mô hình tương quan gina v n FDI vEi t c ñ CDCCKT ...................... 104
Hình 2.2: Mô hình tương quan gina v n FDI vEi t” tr~ng các ngành kinh t$ ....... 105
H p 2.1: Xem xét quan h! hi!u qu& s• drng v n ñ€u tư (trong ñó có FDI) • các
ngành kinh t$ c a Vi!t Nam thông qua h! s ICOR .............................................. 132
Sơ ñ- 1.1: M i quan h! tác ñ ng c a các nhân t ñ$n CDCCKT............................ 47
Sơ ñ- 1.2: M i quan h! gina FDI và CDCCKT....................................................... 52
Sơ ñ- 1.3: M i quan h! gina FDI vEi chuySn dYch cơ cUu ngành kinh t$ và GDP .. 54
Sơ ñ- 1.4: Mô hình tác ñ ng c a các y$u t (trong ñó có FDI) tEi CDCCKT ........ 55
1
PH/N M0 ð/U
1. TÍNH C5P THIQT ChA ð8 TÀI NGHIÊN C˜U
ChuySn dYch cơ cUu kinh t$ (CDCCKT) luôn là m t n i dung ch y$u trong
ñư™ng l i ñ}i mEi và phát triSn kinh t$ c a ð&ng và Nhà nưEc ta. Qua hơn 20 năm
ñ}i mEi, cơ cUu kinh t$ (CCKT) c& nưEc và • t‘ng ñYa phương ñã chuySn dYch theo
hưEng công nghi!p hoá, hi!n ñWi hoá (CNH, HðH). Khu v'c kinh t$ có v n ñ€u tư
nưEc ngoài ñư)c coi là m t trong nhnng ñ ng l'c quan tr~ng nhUt thúc ñŠy
CDCCKT. Tuy nhiên, cho ñ$n nay, nhnng y$u kém cơ b&n vB CCKT • nưEc ta v,n
chưa ñư)c khšc phrc. NBn kinh t$ ch y$u v,n d'a vào các ngành có l)i th$ vB tài
nguyên và lao ñ ng chi phí thUp. T” tr~ng các loWi dYch vr có giá trY gia tăng cao
như tài chính tín drng, giáo drc, y t$, b&o hiSm... còn nhœ, t” tr~ng công nghi!p ch$
bi$n trong GDP 10 năm qua tăng không ñáng kS; trong khi t” tr~ng nông, lâm, ngư
nghi!p và khai khoáng cũng gi&m chưa nhiBu. Cơ cUu kinh t$ ñYa phương và vùng
lãnh th} còn nhiBu bUt c p. Trên th'c t$, chính quyBn cUp tmnh h€u như chm chú tr~ng
vi!c phát triSn kinh t$ ñYa phương mình và thư™ng theo ñu}i các mô hình phát triSn,
cơ cUu kinh t$ tương t' nhau; ít chú tr~ng ñ$n vi!c xây d'ng m t CCKT d'a trên
các l)i th$ tương ñ i và l)i th$ cWnh tranh c a ñYa phương mình trên cơ s• ñYnh
hưEng phát triSn vùng liên quan. ðiBu này d,n ñ$n tình trWng các ñYa phương cWnh
tranh nhau trong huy ñ ng các ngu-n l'c cho CDCCKT, trong ñó có FDI, làm cho
vi!c s• drng các ngu-n l'c này trên c& nưEc và • t‘ng ñYa phương tr• nên kém hi!u
qu&, trong ñó có tmnh Thái Nguyên.
MŸt khác, hi!n nay trong phWm vi c& nưEc nói chung, t‘ng ñYa phương nói
riêng, tái cUu trúc nBn kinh t$ hay CDCCKT ñang là vUn ñB th™i s' và luôn nh n
ñư)c s' quan tâm c a toàn xã h i.
CCKT Vi!t Nam ti$p trc chuySn dYch theo hưEng CNH, HðH; CCKT theo
thành ph€n có s' dYch chuySn theo hưEng sšp x$p lWi và ñ}i mEi kinh t$ Nhà nưEc,
phát huy tiBm năng c a khu v'c kinh t$ tư nhân; phát huy l)i th$ so sánh trong t‘ng
ngành ñS h i nh p sâu r ng vào nBn kinh t$ toàn c€u; CCKT theo vùng gšn vEi quy
2
hoWch phát triSn kinh t$ q xã h i c a các vùng lãnh th}, ñŸc bi!t là các vùng kinh t$
tr~ng ñiSm ñang ñư)c xây d'ng và hình thành theo hưEng phát huy th$ mWnh c a
t‘ng vùng, làm thay ñ}i b mŸt kinh t$, xã h i • các ñYa phương, các vùng [56].
Có nhiBu y$u t &nh hư•ng hay tác ñ ng ñ$n CDCCKT c a m t tmnh, trong
ñó FDI là m t y$u t quan tr~ng. Cùng vEi hi!n trWng thu hút FDI hưEng vào
CDCCKT c a c& nưEc, trong ñiBu ki!n Thái Nguyên là m t tmnh trung du miBn núi
phía Bšc c a Vi!t Nam, vEi vY trí ñYa lý thu n l)i, tài nguyên ña dWng phong phú,
ñiBu ki!n khí h u thu n l)i cho vi!c phát triSn nông lâm t}ng h)p, có hai khu công
nghi!p lEn là khu Gang Thép Thái Nguyên và Cơ khí Gò ð€m q Ph} Yên (lYch s•
ñS lWi), có nhiBu tiBm năng ñS phát triSn du lYch vEi H- Núi C c và h! th ng hang
ñ ng, các di tích lYch s•. Ngư™i Thái Nguyên v n giàu truyBn th ng cách mWng và
tinh th€n ñoàn k$t c a các dân t c anh em, c€n cù chYu khó, nhWy bén vEi các ti$n
b khoa h~c k¢ thu t. Trong xu th$ phát triSn c a c& nưEc thì tmnh Thái Nguyên
cũng có nhiBu chuySn bi$n tích c'c thông qua vi!c m• r ng quan h! h)p tác vEi
nưEc ngoài trong các lĩnh v'c ñ€u tư và thương mWi, dYch vr… Nhưng chm riêng ñ€u
tư nưEc ngoài, ñŸc bi!t là FDI ñã làm CCKT c a tmnh Thái Nguyên dYch chuySn.
Tuy nhiên, hi!n nay CCKT c a tmnh Thái Nguyên vEi t” tr~ng ngành công
nghi!p, xây d'ng chi$m 38,34%; ngành dYch vr là 36,23% và ngành nông, lâm
nghi!p chi$m 25,43% trong GDP c a tmnh, CCKT như v y là chưa h)p lí và chưa
tương x ng vEi tiBm năng c a tmnh. Do v y, tmnh Thái Nguyên c€n ph&i CDCCKT
mWnh m¤ hơn nna. MŸt khác, CDCCKT không có ñiSm kh•i ñ€u và k$t thúc, là quá
trình liên trc, không ph&i làm m t l€n là xong mà CDCCKT là m t vUn ñB ñòi hœi
có tính lâu dài và c€n ph&i huy ñ ng ngu-n l'c t}ng thS. Hơn nna, CDCCKT là m t
vUn ñB dài hWn. Ch¥ng hWn, nưEc Anh CDCCKT trong vòng 120 năm, Hoa Kỳ q 80
năm, Nh t B&n – 60 năm, các nBn kinh t$ mEi công nghi!p hoá t‘ 15 ñ$n 20 năm
nhưng ph&i có s' tác ñ ng rUt lEn t‘ bên ngoài, ñŸc bi!t là t‘ các cư™ng qu c công
nghi!p hoá. ð i vEi tmnh Thái Nguyên, CCKT h)p lí là h$t s c quan tr~ng. Do v y,
n$u tmnh Thái Nguyên mu n th'c hi!n thành công quá trình CDCCKT thì không chm
3
phr thu c vào ngu-n n i l'c, mà c€n ph&i có m t “cú huých” mWnh t‘ nưEc ngoài
thông qua ñ€u tư nưEc ngoài, trong ñó có FDI.
Cùng vEi th$ và l'c cho phát triSn kinh t$ q xã h i c a Vi!t Nam trong xu th$
h i nh p kinh t$ qu c t$ ngày càng nhanh, th'c hi!n xúc ti$n ñŠy mWnh CNH, HðH
ñS ñ$n năm 2020 Vi!t Nam cơ b&n tr• thành m t nưEc công nghi!p theo hưEng
hi!n ñWi thì tmnh Thái Nguyên cũng không thS nJm ngoài quá trình này. Có thS nói,
CCKT tuỳ thu c vào nhnng ñŸc thù vB ñiBu ki!n phát triSn kinh t$ • t‘ng th™i kỳ,
c a t‘ng vùng và t‘ng ñYa phương vEi không gian và th™i gian nhUt ñYnh. Do v y,
CCKT h)p lý c a tmnh Thái Nguyên có thS ph&i khác vEi CCKT c a các ñYa phương
khác, c a c& nưEc và các nưEc trên th$ giEi ñã và ñang hưEng tEi. M t th'c t$ cho
thUy tmnh Thái Nguyên ñã th'c hi!n CDCCKT theo mrc tiêu ñó là: tăng nhanh t”
tr~ng các ngành công nghi!p và dYch vr, gi&m t” tr~ng các ngành nông nghi!p,
nhưng quá trình CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên v,n còn ch m và chưa th'c s' ñáp
ng ñư)c mrc tiêu ñB ra. T” tr~ng nhóm ngành công nghi!p chưa cao, ñŸc bi!t các
lĩnh v'c công nghi!p ch$ tWo và công nghi!p có công ngh! và k¢ thu t hi!n ñWi; cơ
cUu n i b ngành dYch vr chưa có s' chuySn dYch mWnh m¤ ñ i vEi các dYch vr chUt
lư)ng cao. Có nhiBu nguyên nhân khác nhau, nhưng nguyên nhân quan tr~ng là do
thi$u m t ñòn bŠy nhJm thúc ñŠy quá trình CDCCKT c a Thái Nguyên di©n ra
nhanh chóng hơn nna, nhJm ñWt ñư)c m t CCKT phù h)p vEi yêu c€u bBn vnng và
h i nh p KTQT. ðòn bŠy ñó chính là ngu-n l'c t‘ nưEc ngoài, trong ñó có FDI.
Do v y, ñB tài “ð u tư tr c ti p nư c ngoài (FDI) v i vi c chuy n d ch cơ
c u kinh t c!a t#nh Thái Nguyên” ñư)c l'a ch~n làm lu n án ti$n s¢. B•i vì, ñB
tài này có ý nghĩa quan tr~ng và có tính th'c ti©n cao ñ i vEi tmnh Thái Nguyên
trong giai ñoWn hi!n nay, ñŸc bi!t là trong quá trình h i nh p kinh t$ qu c t$. Lu n
án góp ph€n ñưa ra nhnng khuy$n nghY, gi&i pháp hnu hi!u ñ i vEi thu hút FDI
hưEng vào CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên ñ$n năm 2015 và t€m nhìn ñ$n 2030.
2. TvNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN C˜U LIÊN QUAN ðQN ð8 TÀI
ð€u tư tr'c ti$p nưEc ngoài (FDI), cơ cUu kinh t$ và các vUn ñB liên quan ñ$n
chuySn dYch cơ cUu kinh ñã ñư)c nhiBu Nhà nghiên c u kinh t$ q xã h i quan tâm và
4
nghiên c u. Tuy nhiên, nhnng công trình nghiên c u sâu sšc vB FDI vEi CDCCKT
nói chung và CCKT c a tmnh Thái Nguyên nói riêng thì còn rUt hWn ch$, ñŸc bi!t
trong xu th$ h i nh p sâu c a nBn kinh t$ Vi!t Nam như hi!n nay.
“Lu n c khoa h c c a vi c CDCCKT theo hư ng công nghi p hoá n!n kinh
t" qu$c dân” c a tác gi& Ngô ðình Giao (ch biên) (1994) là m t ñB tài cUp Nhà
nưEc (KX0305) vEi s' tham gia ñông ñ&o c a nhiBu h~c gi&. ðB tài này ñB c p ñ$n
nhnng quan ni!m vB công nghi!p hoá, cơ s• khoa h~c c a vi!c th'c hi!n công
nghi!p hoá, m t s mô hình công nghi!p hoá (CNH), kinh nghi!m CNH • m t s
nưEc, th'c trWng CNH • Vi!t Nam. Tài li!u này cũng ñã nêu ra cơ s• lý lu n và
th'c ti©n c a CDCCKT, quan ñiSm và phương hưEng xây d'ng CCKT có hi!u qu&
• Vi!t Nam, ñánh giá th'c trWng CCKT • nưEc ta trong th™i gian trưEc năm 1994,
nghiên c u phương hưEng và bi!n pháp CDCCKT theo hưEng CNH • Vi!t Nam,
nghiên c u vB CDCCKT theo lãnh th} và nhnng bi!n pháp b&o ñ&m cho vi!c th'c
hi!n CDCCKT thành công, ñ-ng th™i nghiên c u th'c ti©n • m t s ñYa phương.
Tuy nhiên, ñB tài này ñB c p còn m™ nhWt vai trò c a FDI ñ i vEi CDCCKT, ñiBu
này cũng có nguyên nhân lYch s• c a nó, vì khi ñB tài ra ñ™i, ñ€u tư nưEc ngoài mEi
vào Vi!t Nam ñư)c 5 năm và mEi bšt ñ€u có tác ñ ng tích c'c ñ i vEi nBn kinh t$
Vi!t Nam. MŸt khác, tuy nghiên c u ñiBu ki!n th'c ti©n • m t s ñYa phương c a
Vi!t Nam, nhưng tmnh Thái Nguyên lWi chưa ñư)c xem xét và nghiên c u ñ$n trong
ñB tài này.
“CDCCKT trong ñi!u ki n h(i nh p v i khu v)c và th" gi i” c a GS.TSKH.
Lê Du Phong và PGS.TS. Nguy©n Thành ð (1999) ñB c p tEi lu n c khoa h~c c a
CDCCKT theo hưEng h i nh p, th'c trWng CDCCKT theo ngành • nưEc ta nhnng
năm 1991q1997, th'c trWng CDCCKT m t s vùng, phương hưEng và gi&i pháp
CDCCKT nưEc ta theo hưEng h i nh p vEi nBn kinh t$ khu v'c và trên th$ giEi.
Trong tài li!u này, vai trò c a FDI vEi CDCCKT nói chung không ñư)c ñB c p
nhiBu, ñŸc bi!t là chưa ñB c p và ñư)c áp drng ñ i vEi m t tmnh như Thái Nguyên.
“Cơ c+u các thành ph,n kinh t" trong cơ ch" th trư-ng theo ñ nh hư ng Xã
h(i Ch nghĩa 1 Vi t Nam” c a tác gi& GS.TSKH. Lương Xuân Quỳ (ch nhi!m ñB
5
tài KHXH.03.01) (2000) là m t ñB tài cUp Nhà nưEc có chUt lư)ng vEi s' tham gia
c a ñông ñ&o các nhà khoa h~c ñ€u ngành. ðB tài ñã làm rõ nhnng vUn ñB lí lu n và
quan ñiSm vB thành ph€n kinh t$, cơ cUu và vY trí các thành ph€n kinh t$ trong cơ
ch$ thY trư™ng theo ñYnh hưEng XHCN • Vi!t Nam. Trên cơ s• ñánh giá th'c trWng
xây d'ng và phát triSn cơ cUu các thành ph€n kinh t$ • Vi!t Nam t‘ khi ñ}i mEi ñ$n
năm 2000, t‘ ñó góp ph€n t}ng k$t th'c ti©n, cung cUp lu n c khoa h~c và các gi&i
pháp cho vi!c ñYnh hưEng các chính sách ñ i vEi các thành ph€n kinh t$ nhJm phát
triSn l'c lư)ng s&n xuUt xã h i trong cơ cUu thành ph€n kinh t$ c a Vi!t Nam. Tuy
nhiên, CCKT theo ngành và vai trò c a FDI vEi CDCCKT (trong ñó có CCKT theo
thành ph€n) chưa ñư)c ñB c p m t cách có h! th ng, ñŸc bi!t trong b i c&nh h i
nh p.
“ð,u tư tr)c ti"p nư c ngoài v i s) nghi p công nghi p hoá, hi n ñ a hoá 1
Vi t Nam giai ño8n 1988 < 2005” c a tác gi& ðª ThY Thu” (Lu n án ti$n s¢ kinh t$,
2001) ñã phân tích các nhân t &nh hư•ng ñ$n FDI vào Vi!t Nam, nhUt là giai ñoWn
1997 q 2000 do &nh hư•ng c a kh ng ho&ng kinh t$ trong khu v'c làm gi&m sút
FDI vào Vi!t Nam giai ñoWn này. Trên cơ s• ñánh giá và phân tích các nguyên
nhân, tác gi& ñã nêu các gi&i pháp nhJm thu hút FDI vào Vi!t Nam ñ$n năm 2005
phrc vr CNH, HðH ñUt nưEc. Lu n án chưa ñB c p ñ$n thu hút FDI nhJm
CDCCKT tWi Vi!t Nam nói chung và cr thS • m t tmnh như Thái Nguyên nói riêng.
“M+y v+n ñ! v! CDCCKT 1 Vi t Nam” c a tác gi& Nguy©n Quang Thái
(2004) nêu quan ni!m c a tác gi& vB s' phát triSn bi!n ch ng trong tư duy kinh t$
vB CDCCKT vEi mư™i quan ñiSm và ñánh giá CDCCKT theo ngành và vùng th™i kì
ñ}i mEi, nêu ra m t s vUn ñB lí lu n và th'c ti©n ñòi hœi t p trung s c nghiên c u.
Tác gi& ñã chm ra CDCCKT theo ngành và ñánh giá rJng t c ñ CDCCKT Vi!t Nam
mư™i tám năm ñã qua, nhanh hơn t c ñ CDCCKT c a ðài Loan và Hàn Qu c
trong th™i kì ñ€u CNH vào nhnng năm sáu mươi và bŠy mươi c a th$ km hai mươi.
Trong ñB tài này, không thUy tác gi& ñB c p ñ$n vai trò c a FDI ñ$n CDCCKT.
“ð,u tư tr)c ti"p nư c ngoài và Bnh hư1ng c a nó ñ"n CDCCKT ngành theo
hư ng công nghi p hoá, hi n ñ8i hoá 1 HBi Phòng” c a tác gi& ðào Văn Hi!p
6
(Lu n án ti$n s¢ kinh t$, 2005) ñã phân tích và ñB c p ñ$n ñ€u tư nưEc ngoài và
CDCCKT ngành • Vi!t Nam. Trên cơ s• ñánh giá th'c trWng ñ€u tư nưEc ngoài và
tác ñ ng c a FDI ñ$n CDCCKT ngành • H&i Phòng theo hưEng công nghi!p hoá,
hi!n ñWi hoá. Phương hưEng và gi&i pháp thu hút, s• drng ñ€u tư nưEc ngoài thúc
ñŠy CDCCKT ngành theo hưEng công nghi!p hoá, hi!n ñWi hoá • H&i Phòng. Tuy
nhiên, ñB tài này chưa ñB c p ñ$n FDI vEi chuySn dYch cơ cUu kinh t$ thành ph€n,
cơ cUu kinh t$ vùng trong xu th$ h i nh p kinh t$ qu c t$, mô hình &nh hư•ng, tác
ñ ng và m i quan h! gina FDI vEi cân ñ i cơ cUu kinh t$ ngành, thành ph€n và
vùng c a Vi!t Nam trong ñó có tmnh Thái Nguyên.
“Cơ c+u ñ,u tư tr)c ti"p nư c ngoài theo ngành kinh t" 1 Vi t Nam” c a tác
giB T$ng Qu$c ð8t (Lu n án ti"n sJ kinh t", 2005) ñã làm rõ vUn ñB lý lu n cơ b&n
vB FDI và cơ cUu ñ€u tư tr'c ti$p nưEc ngoài theo ngành kinh t$; h! th ng nhnng
thay ñ}i vB cơ ch$, chính sách c a Vi!t Nam trong th™i kì t‘ khi ban hành lu t ñ€u
tư tr'c ti$p nưEc ngoài (1987) ñ$n nay nhJm thu hút FDI theo ngành kinh t$; ñánh
giá th'c trWng hoWt ñ ng FDI theo ngành kinh t$ c a Vi!t Nam ñ$n năm 2005. Trên
cơ s• ñó, lu n án ñã ñưa ra m t s quan ñiSm, ñYnh hưEng vB vi!c thu hút FDI
hưEng tEi vi!c ñiBu chmnh CCKT theo ngành thông qua vi!c kh¥ng ñYnh vai trò c a
FDI vEi tư cách là m t b ph n c a nBn KTQD và nhnng gi&i pháp ch y$u ñYnh
hưEng thu hút FDI ñS CCKT theo ngành phù h)p vEi yêu c€u CNH, HðH • Vi!t
Nam th™i gian tEi. Lu n án này chưa ñB c p nhiBu ñ$n FDI vEi CDCCKT theo
thành ph€n, CCKT theo vùng trong xu th$ h i nh p KTQT, lu n án nghiên c u •
th™i ñiSm trưEc năm 2005, khi chưa th ng nhUt chung m t Lu t ñ€u tư cho c& ñ€u
tư trong nưEc và ñ€u tư nưEc ngoài, ñŸc bi!t phWm vi nghiên c u c a ñB tài • t€m c&
nưEc mà chưa xem xét cr thS theo ñiBu ki!n kinh t$ xã h i, ñiBu ki!n thu hút FDI
hưEng vào CDCCKT • m t tmnh như Thái Nguyên.
Công trình nghiên c u ti$p theo là công trình c a Lê Xuân Bá và Nguy©n ThY
Tu! Anh (2006) vB “Tác ñ(ng c a ñ,u tư tr)c ti"p nư c ngoài t i tăng trư1ng kinh
t" 1 Vi t Nam”. Công trình này ñã s• drng mô hình kinh t$ lư)ng ñS ñánh giá tác
ñ ng c a ñ€u tư tr'c ti$p nưEc ngoài ñ$n m t s ngành kinh t$ ñư)c l'a ch~n • Vi!t
Nam và ñã phát hi!n ra m t s vUn ñB cr thS khá quan tr~ng vB tác ñ ng tràn c a
7
ñ€u tư tr'c ti$p nưEc ngoài. ðB tài ñã ñưa ra ki$n nghY quan tr~ng là tWo cơ h i cho
vi!c xuUt hi!n tác ñ ng tràn và tăng kh& năng hUp thr c a các tác ñ ng tràn tích c'c
c a FDI ñ i vEi các doanh nghi!p trong nưEc. Tuy nhiên, nhnng vUn ñB vB vai trò
và tác ñ ng c a FDI ñ$n CDCCKT chưa ñư)c nghiên c u sâu, ñ€y ñ và có tính h!
th ng, ñŸc bi!t chưa ñB c p ñ$n vUn ñB này ñ i vEi tmnh Thái Nguyên.
N$u như nhnng năm 40 • Hoa Kỳ có 50 ngành nghB thì ñ$n nhnng năm ñ€u
c a th$ km 21 có trên 1000 ngành nghB. ðŸc trưng c a th™i ñWi hi!n nay là xuUt hi!n
nhnng ngành nghB mEi, mà nhnng ngành nghB này phát triSn ñ€u tiên • các nưEc
kinh t$ phát triSn. Vi!t Nam là m t trong s các nưEc ñang phát triSn, trong ti$n
trình h i nh p KTQT th'c hi!n CNH, HðH thì nhu c€u thu hút FDI ñ i vEi các
ngành nghB mEi nhJm CDCCKT ñS ñWt ñư)c m t CCKT h)p lý là rUt c€n thi$t.
Trong ñó, tmnh Thái Nguyên cũng không thS nJm ngoài xu th$ này.
Là ngu-n v n t‘ bên ngoài rUt quan tr~ng, FDI ñã có nhnng ñóng góp lEn
cho phát triSn kinh t$ q xã h i c a tmnh Thái Nguyên. ðã có rUt nhiBu nghiên c u vB
FDI như • trên, chính vì v y FDI có vai trò quan tr~ng ñ i vEi CDCCKT c a các
ñYa phương, trong ñó có tmnh Thái Nguyên. Trên cơ s• k$ th‘a m t s k$t qu&
nghiên c u c a các công trình • trên, v n drng cơ s• lý lu n và căn c vào ñiBu
ki!n th'c ti©n ñã cho thUy lu n án ti$n hành nghiên c u vB FDI vEi vi!c CDCCKT
c a tmnh Thái Nguyên là rUt c€n thi$t. Qua nghiên c u này cũng có thS m• r ng
phWm vi nghiên c u • nhiBu tmnh và ñYa phương khác trong c& nưEc.
N i dung c a các lĩnh v'c nghiên c u mà các tài li!u ñã ñB c p còn gây rUt
nhiBu tranh lu n, vì ti$n trình toàn c€u hoá và h i nh p KTQT ñang tác ñ ng sâu
r ng tEi toàn thS nBn kinh t$ c a các qu c gia trên th$ giEi làm cho nhiBu vUn ñB
ph&i nhìn nh n khác ñi. Các công trình này ñBu xuUt phát t‘ tính ch ñ ng c a nưEc
s• tWi, vi!c ñYnh hưEng tác ñ ng ñ$n CCKT, trong khi y$u t có s' thay ñ}i lEn và
&nh hư•ng ñ$n CDCCKT và nBn kinh t$, ñó là FDI mà ñYa phương c a nưEc s• tWi
không thS ch ñ ng ñư)c. Cho ñ$n nay, chưa có m t công trình nào nghiên c u ñ€y
ñ và h! th ng vUn ñB FDI vEi CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên, góp ph€n ñưa ra
các gi&i pháp ñ-ng b nhJm CDCCKT • tmnh Thái Nguyên ñS có ñư)c m t CCKT
h)p lí trong xu th$ h i nh p kinh t$ qu c t$ và phát triSn kinh t$ bBn vnng. Do ñó,
8
lu n án góp ph€n v n drng nhnng cơ s• lý lu n ñS gi&i quy$t nhnng vUn ñB th'c
ti©n quan tr~ng ñ i vEi FDI ñŸt trong m i quan h! vEi CDCCKT c a Thái Nguyên
ñ$n năm 2015 và t€m nhìn ñ$n năm 2030.
3. M«C ðÍCH, NHIwM V« VÀ CÂU H¬I NGHIÊN C˜U
3.1. MWc ñích nghiên c\u
T‘ nhnng phWm trù cơ b&n như CCKT, CDCCKT, lu n án khái quát lý lu n
vB tác ñ ng c a FDI tEi CDCCKT. Lu n án phân tích, ñánh giá th'c trWng tác ñ ng
c a FDI tEi CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên giai ñoWn 1993 q 2009. Trên cơ s• ñó,
lu n án ñB xuUt ñ')c các quan ñiSm, ñYnh hưEng cùng vEi nhnng gi&i pháp ch y$u
thu hút FDI hưEng vào CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên ñ$n năm 2015 và t€m nhìn
ñ$n năm 2030. Nhnng gi&i pháp này s¤ góp ph€n ñưa CCKT c a tmnh Thái Nguyên
chuySn dYch nhanh và bBn vnng.
3.2. Nhi]m vW nghiên c\u
Lu n án ti$n hành h! th ng hoá và lu n gi&i nhnng vUn ñB lí lu n vB FDI vEi
CDCCKT. Trong ñó, h! th ng hoá khái ni!m và n i hàm c a FDI, khái ni!m và n i
dung c a CDCCKT. Lu n án làm rõ và b} sung lý lu n cho vi!c phân tích ñánh giá
m i quan h! nhân qu& gina FDI vEi CDCCKT và ngư)c lWi.
Lu n án làm rõ các nhân t tác ñ ng ñ$n CDCCKT, kh¥ng ñYnh ý nghĩa khoa
h~c và tính th'c ti©n c a s' c€n thi$t thu hút FDI hưEng vào CDCCKT.
Lu n án ti$n hành ñánh giá th'c trWng thu hút FDI vào tmnh Thái Nguyên,
th'c trWng CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên. ðánh giá tác ñ ng c a FDI tEi
CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên t‘ năm 1993 ñ$n 2009.
Trên cơ s• nhnng k$t lu n vB thành t'u, hWn ch$ và nguyên nhân d,n ñ$n
th'c trWng FDI vEi vi!c CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên, lu n án ñưa ra các quan
ñiSm và các nhóm gi&i pháp nhJm thu hút FDI hưEng vào CDCCKT c a Thái
Nguyên theo hưEng bBn vnng ñ$n năm 2015 và t€m nhìn ñ$n năm 2030.
3.3. Câu h`i nghiên c\u caa lu n án
Trên cơ s1 nhMng nhi m vN c a lu n án, vi c hoàn thành lu n án sP trB l-i
ñưQc các câu hRi sau:
9
M t là, nhnng nhân t nào &nh hư•ng ñ$n thu hút FDI hưEng vào CDCCKT
c a tmnh Thái Nguyên?
Hai là, s' c€n thi$t ph&i thu hút FDI nhJm CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên
là gì?
Ba là, quan h! gina FDI vEi CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên như th$ nào?
B n là, thu hút FDI hưEng vào CDCCKT c a Thái Nguyên có l)i th$ và bUt
l)i th$ gì so vEi các tmnh và ñYa phương khác trong c& nưEc?
Năm là, CCKT mrc tiêu mà tmnh Thái Nguyên hưEng tEi ñ$n năm 2015 và
t€m nhìn ñ$n năm 2030 là gì?
Sáu là, có nhnng gi&i pháp gì ñS thu hút FDI nhJm CDCCKT theo hưEng bBn
vnng c a tmnh Thái Nguyên?
4. ð3I TƯ_NG VÀ PHtM VI NGHIÊN C˜U
4.1. ðci tưfng nghiên c\u
Lu n án lUy FDI và CDCCKT làm ñ i tư)ng nghiên c u. Trên cơ s• ñó, xác
ñYnh m i quan h! tác ñ ng c a FDI tEi CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên.
4.2. Phgm vi nghiên c\u
Ph8m vi v! không gian: Lu n án chm nghiên c u FDI vEi vi!c CDCCKT c a
tmnh Thái Nguyên, có so sánh vEi m t s ñYa phương khác c a Vi!t Nam.
Ph8m vi v! th-i gian: Lu n án ti$n hành nghiên c u trên cơ s• s li!u nghiên
c u th'c ti©n ñư)c s• drng t‘ năm 1993 ñ$n năm 2009. Các gi&i pháp ñ$n năm
2015 và t€m nhìn ñ$n năm 2030.
Ph8m vi v! n(i dung: Lu n án chm nghiên c u FDI vEi vi!c CDCCKT theo
ngành, thành ph€n và vùng; nhưng ch y$u t p trung vào nghiên c u tác ñ ng c a
FDI tEi CDCCKT theo ngành cUp m t c a tmnh Thái Nguyên. Riêng tác ñ ng c a
CDCCKT ñ$n thu hút FDI, trong lu n án chm ñB c p cơ s• lý lu n mà không ñi sâu
phân tích ñ i vEi tmnh Thái Nguyên.
5. CÁCH TIQP C]N VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C˜U
5.1. Cơ sj phương pháp lu n cho nghiên c\u lu n án
Tác gi& c a lu n án lUy phương pháp lu n bi!n ch ng duy v t làm cơ s•
phương pháp lu n cho nghiên c u lu n án:
10
q Phương pháp lu n là m t h! th ng các quan ñiSm, nguyên tšc xuUt phát,
nhnng cách th c chung ñS th'c hi!n hoWt ñ ng nh n th c và th'c ti©n. Lu n án lUy
ch nghĩa duy v t bi!n ch ng làm cơ s• phương pháp lu n. B•i vì, ch nghĩa duy
v t bi!n ch ng là khoa h~c vB các quy lu t chung nhUt c a t' nhiên, c a xã h i loài
ngư™i và c a tư duy con ngư™i. Nhnng nguyên lý c a nó có tác drng hưEng d,n,
g)i m• các th c xem xét các s' v t, hi!n tư)ng trong c& t' nhiên, xã h i và trong
nh n th c. Nhnng nguyên lý Uy cung cUp m t th$ giEi quan khoa h~c, yêu c€u xem
xét s' v t, hi!n tư)ng theo quan ñiSm toàn di!n, phát triSn, liên h! ph} bi$n, lYch s•
– cr thS… nên có thS coi phương pháp lu n bi!n ch ng duy v t là cơ s• phương
pháp lu n khoa h~c cho các phương pháp cr thS mà tác gi& lu n án ng drng trong
nghiên c u ñB tài c a lu n án.
q Theo ñó, vi!c nghiên c u FDI vEi CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên ñư)c
th'c hi!n m t cách toàn di!n trong c& giai ñoWn t‘ năm 1993 ñ$n năm 2009, xem
xét s' tác ñ ng c a FDI tEi CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên ñŸt trong m i quan h!
vEi các y$u t khác. HoWt ñ ng FDI và CDCCKT ñư)c xem xét trong m i liên h!
vEi nhau vB c& th™i gian và không gian trong ñiBu ki!n cr thS c a tmnh Thái Nguyên
khi Vi!t Nam h i nh p sâu vào nBn kinh t$ th$ giEi, trên quan ñiSm phát triSn bBn
vnng. Lu n án phân tích ngu-n g c và ñ ng l'c c a s' tác ñ ng c a FDI tEi
CDCCKT, xu hưEng thu hút FDI vEi CDCCKT c a ñYa phương d'a trên cơ s• ph
ñYnh bi!n ch ng (d'a trên cơ s• m t CCKT hi!n có c a tmnh Thái Nguyên). ð-ng
th™i, ngoài s' tác ñ ng t‘ các y$u t khác nhau ñ$n CDCCKT thì b&n thân CCKT
cũng t' chuySn dYch. MŸt khác, khi xem xét tác ñ ng c a FDI tEi CDCCKT c€n
ph&i ñŸt trong ñiBu ki!n cr thS c a tmnh Thái Nguyên, không chm xem xét m c ñ
CDCCKT dưEi tác ñ ng c a FDI và các y$u t khác trong su t quá trình mà c€n
ph&i nghiên c u tác ñ ng này trong các không gian, th™i gian, ñiBu ki!n, hoàn c&nh
lYch s• – cr thS khác nhau c a tmnh Thái Nguyên.
5.2. Các phương pháp nghiên c\u ñưfc sl dWng trong lu n án
Trên cơ s* phương pháp lu,n, tác gi. lu,n án s/ d0ng t1ng h2p các
phương pháp nghiên c3u cho ñ5 tài c!a lu,n án:
11
< Phương pháp diTn d ch trong suy lu n: Lu n án ti$p c n nghiên t‘ nhnng
cái khái quát ñ$n cái cr thS. Trên cơ s• ñó, lu n án nghiên c u khái quát vB FDI vEi
CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên, phân tích nhnng nguyên nhân ch quan và khách
quan c a th'c trWng trong t‘ng ñiBu ki!n cr thS c a tmnh Thái Nguyên, có so sánh
vEi các ñYa phương khác trong c& nưEc.
< Phương pháp quy n8p trong suy lu n: Lu n án ti$p c n nghiên t‘ nhnng cái
cr thS ñ$n cái khái quát. Theo ñó, khi nghiên c u FDI vEi CDCCKT, lu n án s•
drng cách ti$p c n t‘ nhnng vUn ñB cr thS th'c ti©n vB tình hình FDI vEi CDCCKT
c a tmnh Thái Nguyên ñS ñưa ra nhnng ñánh giá khái quát thành nhnng k$t lu n có
tính quy lu t và h! th ng.
< Phương pháp ñ nh lưQng và ñ nh tính: Lu n án có s• drng vi!c lư)ng hóa
các m i quan h! tác ñ ng c a FDI tEi CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên bJng các chm
s ; các bi$n ñ c l p và bi$n phr thu c, s• drng mô hình tương quan ñS phân tích.
T‘ ñó, ñưa ra nhnng nh n ñYnh và nhnng k$t lu n có tính chUt ñYnh tính cho các vUn
ñB liên quan.
q Phương pháp phương pháp ñV th và phương pháp bBng th$ng kê ñX tYng
hQp: Lu n án s• drng h! th ng các loWi ñ- thY toán h~c (ñ- thY hình c t, ñ- thY hình
táo, ñ- thY t}ng h)p, …) và nhnng b&ng th ng kê s li!u theo chiBu d~c và chiBu
ngang mô t& hi!n trWng FDI, CCKT và tác ñ ng c a FDI tEi CDCCKT c a tmnh Thái
Nguyên theo th™i gian t‘ 1993q2009, t‘ ñó t}ng h)p ñánh giá s' tác ñ ng c a FDI
tEi CDCCKT trong nhnng ñiBu ki!n th™i gian cr thS.
q Phương pháp s$ bình quân, s$ tương ñ$i, phân tích tương quan, phương
pháp dãy s$ th-i gian và phương pháp ch[ s$ ñX phân tích: Lu n án s• drng các
phương pháp này d'a trên ngu-n s li!u vB FDI và CCKT cùng vEi tác ñ ng c a
FDI tEi CDCCKT ñS ñưa ra nhnng phân tích chính xác hi!n trWng, xác ñYnh nguyên
nhân ch quan và khách quan ñS làm cơ s• cho ñánh giá tác ñ ng c a FDI tEi
CDCCKT. Phương pháp s bình quân t c ñ CDCCKT trong t‘ng giai ñoWn, t c ñ
gi&i ngân v n FDI và m t s chm tiêu liên quan ñư)c tính bình quân theo th™i gian
ñã s• drng cho cơ s• phân tích c a lu n án. Tác gi& lu n án s• drng phương pháp
s tương ñ i (t” l! ph€n trăm) ñS xem xét s' thay ñ}i vB n i b cơ cUu t‘ng ngành,
12
t‘ng thành ph€n trong cơ cUu kinh t$ c a tmnh Thái Nguyên; cơ cUu ngu-n v n FDI
theo hình th c FDI, theo qu c gia ñi ñ€u tư, theo lĩnh v'c FDI, theo ñYa bàn ti$p
nh n FDI c a tmnh. Lu n án ng drng phương pháp phân tích tương quan gina FDI
vEi CDCCKT thS hi!n trong vi!c xem xét m i tương quan gina v n FDI và h! s
cos φ (hoŸc góc φ), tương quan gina v n FDI vEi t” tr~ng các ngành trong cơ cUu
kinh t$ theo ngành c a tmnh Thái Nguyên. Lu n án s• drng phương pháp dãy s th™i
gian t‘ năm 1993 ñ$n 2009 ñS ñánh giá th'c trWng FDI vEi CDCCKT c a tmnh Thái
Nguyên, t‘ ñó có s' suy lu n và d' báo ñư)c s' tác ñ ng c a FDI tEi CDCCKT
trong th™i gian tEi. Ngoài ra, lu n án còn s• drng m t s chm s phân tích (cos φ),
chm s tăng trư•ng, các chm s vB cơ cUu ngành kinh t$… ñS phân tích hi!n trWng FDI
vEi CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên.
< Phương pháp lôgíc: D'a trên cơ s• lý lu n vB kinh nghi!m c a các ñYa
phương trong nưEc ñư)c h! th ng hóa; lu n án phân tích th'c trWng FDI, CCKT và
tác ñ ng c a FDI tEi CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên, t‘ ñó rút ra nhnng ñánh giá
cr thS. Lu n án ñưa ra nhnng quan ñiSm, ñYnh hưEng và ñB xuUt nhnng gi&i pháp
hnu hi!u nhJm thu hút FDI hưEng vào CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên.
q S] dNng các công cN toán kinh t", các phương pháp d) báo kinh t", ng
dNng các ph,n m!m tin h c (SPSS version13, Excel,...) và các công cN c a máy tính
ñS x• lí dn li!u và các công cr tìm ki$m thông tin như là mWng Internet, các tài li!u
tWi các di©n ñàn... T‘ ñó, rút ra k$t lu n cho các vUn ñB c€n nghiên c u.
6. NH®NG ðÓNG GÓP M\I ChA LU]N ÁN
6.1. Nhong ñóng góp mqi vr mst htc thu t, lý lu n
T‘ nhnng vUn ñB lý lu n chung vB FDI vEi CDCCKT c a ñYa phương, lu n
án t p trung làm rõ cơ s• lý lu n vB tác ñ ng c a FDI tEi CDCCKT, xác ñYnh m i
tương quan gina FDI vEi CDCCKT c a ñYa phương, cr thS: (i) FDI vEi CDCCKT là
tác ñ ng hai chiBu, bên cWnh tác ñ ng c a FDI tEi CDCCKT c a ñYa phương thì b&n
thân CDCCKT cũng s¤ có tác ñ ng tEi thu hút FDI; (ii) Lu n án s• drng phương
pháp phân tích ñYnh lư)ng xác ñYnh tác ñ ng c a FDI tEi CDCCKT c a tmnh Thái
Nguyên giai ñoWn 1993 – 2009. Các bi$n (trong ñó có FDI) trong hàm ñánh giá
m c ñ CDCCKT (h s$ cosφ) ñư)c ch~n thông qua phân tích tương quan, không
chm phù h)p vEi lý thuy$t mà còn có kh& năng gi&i thích th'c ti©n tWi tmnh Thái
13
Nguyên, h! s tương quan có ý nghĩa th ng kê. Mô hình cho k$t qu& t t và có thS
s• drng ñS d' báo và l'a ch~n mrc tiêu CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên dưEi tác
ñ ng c a FDI.
6.2. Nhong ñr xuwt mqi rút ra ty k t qu nghiên c\u
Lu n án kh¥ng ñYnh rJng, có nhiBu y$u t tác ñ ng tEi CDCCKT nhưng FDI
có vai trò quan tr~ng tác ñ ng tEi CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên. Trong khi các
ñiBu ki!n khác còn hWn ch$, thu hút FDI s¤ tWo ñ ng l'c quan tr~ng nhJm CDCCKT
c a tmnh Thái Nguyên. ðã ñ$n th™i ñiSm ph&i chUm d t ngay tình trWng “d&i th&m
ñœ”, ñưa ra nhiBu chính sách quá ưu ñãi ñ i vEi thu hút FDI nhJm CDCCKT c a
tmnh Thái Nguyên (t c là không thu hút FDI bJng m~i giá); trái lWi, vi!c thu hút FDI
nhJm CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên ph&i kèm theo nhnng ñiBu ki!n chŸt ch¤ và
nhnng mrc tiêu rõ ràng, minh bWch, bình ñ¥ng ñ i vEi tUt c& các ñ i tác ñ€u tư. Do
v y, hnng gi&i pháp mEi và nhnng bi!n pháp quy$t li!t trong thu hút FDI nhJm
CDCCKT c a tmnh Thái Nguyên ñ$n năm 2015 và t€m nhìn ñ$n năm 2030, cr thS:
(1) Hoàn thi!n công tác quy hoWch bJng cách tWo ra nhnng lĩnh v'c ñ t phá trong
thu hút FDI nhJm CDCCKT c a tmnh như: cơ khí ch$ tWo, ch$ bi$n chè xuUt khŠu,
luy!n kim, s&n xuUt phôi thép, phát triSn s&n phŠm ñŸc s&n, s&n phŠm có tính cWnh
tranh cao; (2) Phát triSn cơ s• hW t€ng, ñŸc bi!t là hW t€ng xã h i như b!nh vi!n qu c
t$, trư™ng h~c qu c t$, các dYch vr ñWt ñ¥ng cUp qu c t$; (3) Ưu tiên l'a ch~n các
ñ i tác FDI có công ngh! tiên ti$n, công ngh! ngu-n (g-m các nưEc t‘ Tây Âu, Hoa
Kỳ, Nh t B&n, Hàn Qu c và TNCs) có l)i cho CDCCKT c a tmnh; (4) Hoàn thi!n
cơ ch$, chính sách ñS b} sung nhnng quy ñYnh riêng, tWo s' khác bi!t nhưng v,n
trong khung kh} pháp lý ñ i vEi thu hút FDI nhJm CDCCKT c a tmnh Thái
Nguyên.
7. KQT C5U LU]N ÁN
Ngoài ph€n m• ñ€u, k$t lu n và ph€n phr lrc, lu n án ñư)c k$t cUu g-m ba
chương sau:
Chương 1: Nhnng vUn ñB lí lu n vB FDI vEi chuySn dYch cơ cUu kinh t$
Chương 2: Th'c trWng FDI vEi chuySn dYch cơ cUu kinh t$ c a tmnh Thái
Nguyên t‘ năm 1993 ñ$n năm 2009
Chương 3: Quan ñiSm và m t s gi&i pháp ch y$u thu hút FDI hưEng vào
chuySn dYch cơ cUu kinh t$ c a tmnh Thái Nguyên ñ$n năm 2015 và t€m nhìn ñ$n
năm 2030.
14
CHƯƠNG 1
NH NG V4N ð5 LÍ LU7N V5 FDI V9I CHUY&N D;CH CƠ C4U
KINH T
1.1. M1T S3 V5N ð8 CƠ B;N V8 FDI
1.1.1. Quan ni]m vr FDI và thu hút FDI
Trên th)c t" còn nhi!u quan ni m khác nhau v! ñ,u tư tr)c ti"p nư c ngoài
(FDI), tuy nhiên có thX xem xét m(t s$ khái ni m v! FDI ñó là:
Qu¢ tiBn t! qu c t$ (IMF) ñưa ra khái ni!m vB FDI vào năm 1977, ñư)c chUp
nh n khá r ng rãi: “FDI là nguVn v$n ñ,u tư ñưQc th)c hi n nhgm thu v! nhMng lQi
ích lâu dài cho doanh nghi p ho8t ñ(ng 1 m(t n!n kinh t" khác v i n!n kinh t"
thu(c ñ+t nư c c a nhà ñ,u tư. MNc ñích c a nhà ñ,u tư là giành ñưQc quy!n quBn
lý doanh nghi p ñó”.
Theo Lu t ñ€u tư nưEc ngoài c a Vi!t Nam (12/11/1996): “FDI là vi c nhà
ñ,u tư nư c ngoài ñưa vào Vi t Nam v$n bgng ti!n hoic b+t kỳ tài sBn nào ñX ti"n
hành các ho8t ñ(ng ñ,u tư …” [4; tr. 10].
“ð,u tư tr)c ti"p nư c ngoài là hình th c ñ,u tư trong ñó ngư-i ch ñ,u tư
có quy!n kiXm soát ñ$i v i ho8t ñ(ng sBn xu+t kinh doanh cũng như lQi ích c a
mình 1 m(t hãng nư c ngoài. ð,u tư tr)c ti"p nư c ngoài do v y bao gVm quy!n s1
hMu và quy!n kiXm soát sBn xu+t kinh doanh 1 nư c ngoài” [3].
T‘ nhnng quan ni!m khác nhau vB FDI • trên, có thS kh¥ng ñYnh FDI có
nhnng ñŸc ñiSm như sau:
q FDI là hoWt ñ ng ñ€u tư do các t} ch c kinh t$ và cá nhân nưEc ngoài t'
mình hoŸc cùng vEi các t} ch c kinh t$ c a nưEc s• tWi bœ v n vào m t ñ i tư)ng
nhUt ñYnh, tr'c ti$p qu&n lý và ñiBu hành ñS thu l)i trong kinh doanh, ñ-ng th™i h~
cũng chYu trách nhi!m vB v n cũng như k$t qu& kinh doanh c a mình tWi nưEc ti$p
nh n ñ€u tư.
q FDI là m t loWi hình ñ€u tư qu c t$, trong ñó ngư™i ch s• hnu v n ñ-ng
th™i là ngư™i tr'c ti$p qu&n lý và ñiBu hành hoWt ñ ng s• drng v n ñ€u tư. VB th'c
15
chUt, FDI là loWi hình ñ€u tư qu c t$ mà ch ñ€u tư bœ v n ñS xây d'ng hoŸc mua
ph€n lEn, th m chí toàn b các cơ s• kinh doanh • nưEc ngoài ñS là ch s• hnu toàn
b hay t‘ng ph€n cơ s• ñó và tr'c ti$p qu&n lý, ñiBu hành hoŸc tham gia qu&n lý
ñiBu hành hoWt ñ ng c a ñ i tư)ng mà h~ bœ v n ñ€u tư. ð-ng th™i, h~ cũng chYu
trách nhi!m theo m c s• hnu vB k$t qu& s&n xuUt kinh doanh c a d' án.
q FDI thư™ng ñư)c th'c hi!n thông qua nhiBu hình th c tuỳ theo quy ñYnh
c a Lu t ñ€u tư nưEc ngoài c a nưEc s• tWi và ñiBu ki!n cr thS c a t‘ng lĩnh v'c ñS
thành l p các khu v'c ñ€u tư nưEc ngoài mà các qu c gia l'a ch~n cho phù h)p vEi
các hình th c FDI khác nhau. Chšc chšn s¤ có nhiBu hình th c cr thS ra ñ™i ñS ñáp
ng nhu c€u và kh& năng thu hút FDI c a các qu c gia.
q HoWt ñ ng FDI vì mrc ñích l)i nhu n tìm ki$m ñư)c • nưEc ti$p nh n nh n
ñ€u tư nên v n ñ€u tư ñư)c t p trung vào các lĩnh v'c s&n xuUt kinh doanh ñem lWi
l)i nhu n cao cho ch ñ€u tư, tho& mãn mrc ñích t i ña hoá l)i nhu n c a h~.
q Ch ñ€u tư th'c hi!n ñ€u tư tWi nưEc ti$p nh n ñ€u tư nên ph&i tuân th
theo các quy ñYnh do lu t pháp nưEc s• tWi ñB ra.
q FDI do các ch ñ€u quy$t ñYnh ñ€u tư và t' chYu trách nhi!m vB k$t qu&
s&n xuUt kinh doanh c a mình nên hình th c này thư™ng mang lWi tính kh& thi và
hi!u qu& kinh t$ cao.
q T” l! góp v n ñ€u tư s¤ quy$t ñYnh vi!c phân chia quyBn l)i và nghĩa vr
gina các ch ñ€u tư theo quy ñYnh c a lu t ñ€u tư nưEc ngoài c a t‘ng nưEc.
q M t nưEc có thS ñ-ng th™i là nưEc ñi ñ€u tư cũng có thS là nưEc ti$p nh n
v n ñ€u tư nưEc ngoài.
q FDI là d' án mang tính lâu dài do vi!c ñ€u tư m t d' án FDI không d©
dàng thu lWi s v n ñ€u tư ban ñ€u như hình th c ñ€u tư gián ti$p.
q FDI gšn liBn vEi quá trình h i nh p qu c t$ và quá trình t' do hoá ñ€u tư
gina các nưEc trong khu v'c và trên th$ giEi, nưEc ti$p nh n ñ€u tư có chính sách
vB FDI trong ñó thS hi!n quan ñiSm m• c•a và h i nh p qu c t$ vB ñ€u tư.
q Hi!n nay, các nhà ñ€u tư thư™ng ti$n hành các hoWt ñ ng s&n xuUt kinh
doanh • nưEc ngoài; các Chính ph tham gia ngày càng tích c'c vào vi!c thu hút
16
v n FDI và khuy$n khích ñ€u tư c a các doanh nghi!p ra nưEc ngoài. ð i vEi các
công ty ña qu c gia (MNCs), có nhiBu lí do gi&i thích cho hoWt ñ ng ñ€u tư c a
chúng vào các nưEc bao g-m vi!c tìm ki$m thY trư™ng, tránh ñ€u tư t p trung vào
m t ñYa ñiSm ñS ph&i chYu nhiBu loWi r i ro và tr n thu$.
N"u FDI là m(t hình th c ñ,u tư qu$c t", thì thu hút FDI là nhMng ho8t ñ(ng
nhgm v n ñ(ng, kích thích và chunn b các ñi!u ki n ñX th)c hi n FDI, trên cơ s1
ñó có thX nh n th+y như sau:
q Thu hút FDI là nhnng hoWt ñ ng nhJm v n ñ ng các nhà ñ€u tư nưEc ngoài
ñ€u tư vào m t nưEc hoŸc m t ñYa phương c a nưEc s• tWi.
q Vi!c thu hút này ph&i g-m rUt nhiBu bi!n pháp và ph&i có nhnng bưEc ñi
thích h)p cũng như có rUt nhiBu ch thS tham gia vào quá trình ñó, t‘ công vi!c c a
các cá nhân, các t} ch c, các doanh nghi!p và nhà nưEc.
q Thu hút FDI có các hình thái ch ñ ng và bY ñ ng. Hình thái ch ñ ng là
hình thái khi các ch thS • nưEc s• tWi tích c'c, ch ñ ng tìm ki$m các ñ i tác,
thuy$t phrc h~ ñ€u tư vào Vi!t Nam và ñYa phương mình; tWo d'ng hành lang pháp
lí khuy$n khích FDI vào nhnng ngành, nhnng lĩnh v'c và nhnng thành ph€n kinh t$
c€n thu hút ñ€u tư. Hình thái bY ñ ng là ch™ các ñ i tác ñ$n, giEi thi!u và ñB xuUt
vEi nhà ñ€u tư nhnng l)i th$ và ñYa ñiSm ñS nhà ñ€u tư nưEc ngoài ñi ñ$n quy$t
ñYnh ñ€u tư vào ñYa phương và ñUt nưEc mình.
q Hi!n nay, ñang xuUt hi!n rUt nhiBu phương th c cWnh tranh gay gšt trong
vi!c thu hút FDI. Do ñó, ñòi hœi ph&i có s' phân tích ñúng tình hình và ph&i có
nhnng bi!n pháp sáng tWo, có nhnng ñ}i mEi trong xúc ti$n ñ€u tư, ph&i ch ñ ng
thu hút FDI… thì mEi có thS dành ñư)c nhnng thu n l)i nhUt trong thu hút FDI.
q C& lý thuy$t và th'c ti©n ñBu chm ra FDI ñư)c coi là s' thay th$ t t hơn ñ i
vEi thương mWi qu c t$. Hơn nna, trong ñiBu ki!n t' do hoá thương mWi và toàn c€u
hoá kinh t$, các qu c gia ñBu có xu hưEng gi&m thiSu các rào c&n FDI, tăng cư™ng
cWnh tranh ñS thu hút FDI. Do ñó, dòng v n FDI ngày càng gia tăng.
Trên cơ s1 các căn c khác nhau có các hình th c FDI tương ng. Vì v y, có
thX nhìn nh n FDI qua các hình th c sau:
17
q Căn c vào kênh ñ€u tư: FDI ñư)c th'c hi!n theo hai kênh ch y$u, ñ€u tư
mEi (Greenfield Investment q GI), sáp nh p và mua lWi (Mergers and Acquisitions q
M&A).
q Căn c vào mrc ñích ñ€u tư: FDI theo chiBu ngang (Horizotal Intergration
q HI) và FDI theo chiBu d~c (Vertical Intergration q VI) [1; tr. 18q21].
q Các hình th c • mªi qu c gia là khác nhau và có nhnng ñŸc trưng nhUt
ñYnh. z Vi!t Nam, theo Lu t ñ€u tư nưEc ngoài tWi Vi!t Nam (ban hành năm 1987
và b} sung, s•a ñ}i vào các năm 1992, 1996, 2000) và Lu t ñ€u tư năm 2005, FDI
có các hình th c ch y$u sau:
+ Doanh nghi!p 100% v n ñ€u tư nưEc ngoài;
+ Doanh nghi!p liên doanh;
+ H)p tác kinh doanh trên cơ s• h)p ñ-ng h)p tác kinh doanh (BCC), h)p
ñ-ng BOT, h)p ñ-ng BTO, h)p ñ-ng BT, PPP.
Ngoài các hình th c ch y$u ph} bi$n • trên, còn có m t s hình th c khác
như doanh nghi!p c} ph€n có v n ñ€u tư nưEc ngoài, chi nhánh c a công ty nưEc
ngoài hoŸc công ty con • nưEc khác, công ty nšm gin c} ph€n c a các công ty ña
mrc tiêu, ña d' án (Holding Company), ñ€u tư phát triSn kinh doanh, mua c} ph€n
hoŸc góp v n ñS tham gia qu&n lý hoWt ñ ng ñ€u tư. Bên cWnh ñó, còn có các phương
th c t} ch c ñ€u tư khác như ñ€u tư FDI tWi khu ch$ xuUt, khu công nghi!p, khu
công ngh! cao và ñŸc khu kinh t$. Vi!c phân loWi các hình th c này ch y$u căn c
theo hình th c pháp lý c a chúng.
Mªi hình th c FDI ñBu có nhnng ñŸc ñiSm riêng. Do v y, c€n ph&i ña dWng
hoá các hình th c FDI này sao cho phù h)p vEi cơ cUu chung c a nBn kinh t$, quy
hoWch phát triSn l'c lư)ng s&n xuUt c a qu c gia, t‘ng ngành, t‘ng ñYa phương vEi
mrc tiêu là huy ñ ng m t cách có hi!u qu& ngu-n v n FDI cho chuySn dYch cơ cUu
kinh t$, tăng trư•ng và phát triSn bBn vnng.
1.1.2. Tác ñ}ng caa FDI ñci vqi bên ti p nh n vcn FDI
Tác ñ(ng c a FDI thư-ng ñưQc ti"p c n trên hai giác ñ(: ð$i v i nư c ch
nhà (nư c ñi ñ,u tư) và nư c s1 t8i (nư c ti"p nh n v$n ñ,u tư). Tuy nhiên, ñ ng
18
trên phương di n là ñ a phương c a nư c s1 t8i có thX ch[ xem xét tác ñ(ng c a
FDI ñ$i v i nơi ti"p nh n v$n FDI.
i) Tác ñ7ng tích c c
q Góp ph€n CDCCKT c a ñYa phương theo hưEng phát triSn bBn vnng và ñáp
ng ñư)c s' mUt cân ñ i trong vi!c ñiBu ti$t ngu-n l'c cho quá trình CDCCKT theo
ñiBu ti$t c a thY trư™ng. ðŠy nhanh quá trình CDCCKT c a ñYa phương, giúp cho
h i nh p sâu vào nBn kinh t$ th$ giEi, nâng cao vY th$ cho nơi ti$p nh n v n FDI.
q B} sung ñư)c ngu-n v n cho phát triSn kinh t$ q xã h i c a ñYa phương,
trong khi ngu-n l'c trong nưEc bY hWn ch$.
q TWo ñiBu ki!n cho ñYa phương ti$p nh n v n FDI có thS khai thác ñư)c
nhiBu v n t‘ bên ngoài do không quy ñYnh m c v n góp t i ña mà chm quy ñYnh m c
v n góp t i thiSu cho các nhà ñ€u tư nưEc ngoài.
q Cùng vEi FDI là quá trình chuySn giao khoa h~c, công ngh!. Do v y, FDI
tWo cơ h i cho nơi ti$p nh n v n FDI ti$p thu k¢ thu t và công ngh! hi!n ñWi, kinh
nghi!m qu&n lý kinh doanh tiên ti$n c a bên ñ i tác nưEc ngoài.
q TWo ñiBu ki!n thu n l)i cho bên ti$p nh n v n FDI có thS khai thác t t nhUt
các l)i th$ vB tài nguyên thiên nhiên, vB vY trí ñYa lý...
q TWo thêm công ăn, vi!c làm mEi, tăng t c ñ tăng trư•ng kinh t$ GDP, tăng
kim ngWch xuUt khŠu, nâng cao ñ™i s ng c a nhân dân.
q Góp ph€n c&i tWo c&nh quan xã h i, tăng năng suUt và thu nh p cho nBn
kinh t$ c a nơi ti$p nh n v n FDI.
q Khuy$n khích năng l'c kinh doanh trong nưEc, ti$p c n vEi thY trư™ng nưEc
ngoài.
ii) Tác ñ7ng tiêu c c
q Vì các lĩnh v'c và ñYa bàn ñư)c ñ€u tư phr thu c vào s' l'a ch~n c a các
Nhà ñ€u tư nưEc ngoài, mà nhiBu khi không theo ý mu n c a bên ti$p nh n. ðiBu
ñó cũng có nghĩa là vi!c ch ñ ng trong b trí cơ cUu ñ€u tư bY hWn ch$. N$u bên
ti$p nh n v n FDI không có quy hoWch chi$n lư)c s¤ d,n ñ$n FDI không theo ý
mu n c a bên ti$p nh n vB ñYa bàn ñ€u tư, lĩnh v'c, ngành nghB và quy mô ñ€u tư.