Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi học tốt môn âm nhạc

BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN.
1. Lời giới thiệu.
Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật có tác dụng giáo dục thẩm mỹ
ngoài ra nó còn giúp trẻ phát triển trí tuệ, trẻ có khả năng trải nghiệm những cảm
xúc trong quá tŕnh cảm thụ và thể hiện âm nhạc: Khi nghe nhạc, trẻ cảm nhận
được tính chất, tình cảm của âm nhạc, ảnh hưởng những trạng thái cảm xúc có
trong tác phẩm. Đồng thời âm nhạc cũng dẫn dắt trẻ đến với những hiện tượng
sống động của đời sống, giúp trẻ hình thành sự liên tưởng. Nhịp điệu rắn giỏi
của bản hành khúc gợi cho trẻ niềm vui, hào hứng phấn khởi... Bài hát êm dịu
đưa trẻ đến những cảm xúc nhẹ nhàng…Với tôi âm nhạc giống như một bí quyết
riêng giúp tôi thu hút trẻ, tạo ấn tượng đẹp khi trẻ tới trường lớp.
Âm nhạc giúp con người có cảm xúc tuyệt vời nhất, giúp chúng ta cảm
nhận được tới từng ngõ nghách sâu thẳm nhất của tâm hồn. Âm nhạc khơi dậy
niềm xúc cảm và niệm tô màu cho ký ức, vẽ lên cho nó những bức họa với đủ
những gam màu của cuộc sống. Thật vậy từ bao đời nay dân ta vốn có truyền
thống yêu ca hát, tiếng hát đã gắn liền với cuộc sống lao động và đấu tranh.
Tiếng hát là tiếng nói của trái tim, là món ăn tinh thần không thể thiếu. Chính vì
lẽ đó âm nhạc đã trở thành môn nghệ thuật luôn được mọi người yêu thích,
không chỉ mang lại những cảm xúc vui sướng trong đời sống tinh thần mà còn
tạo cho chúng ta hiểu biết về thế giới con người tạo điều kiện cho sự phát triển
toàn diện cá nhân.
Qua các bài học, trẻ được học hát, nghe hát, được chơi trò chơi âm nhạc
được biết một số kiến thức về âm nhạc...Tất cả những điều đó tạo nên một trình
độ văn hoá âm nhạc tối thiểu để góp phần cùng những môn học khác giáo dục
nhân cách làm cho các nội dung học tập ở trường có tính toàn diện, làm thăng
bằng, hài hoà các hoạt động học tập của trẻ.
Để thực hiện nhiệm vụ giáo dục trong trường mầm non phòng Giáo dục và
Đào tạo đã đưa môn âm nhạc vào chương trình giảng dạy. Nó đã trở thành một
những môn học chính trong trường mầm non để đào tạo con người toàn diện
cũng như các môn học khác trong hệ thống giáo dục âm nhạc bao gồm kiến thức

kĩ năng, cơ sở kĩ năng phương pháp dạy học. Điều đặc biệt hơn cả là những kiến
1

1


thức kĩ năng phương tiện của bộ môn âm nhạc không phải là khoa học tự nhiên
hay xã hội đơn thuần mà nó là môn nghệ thuật âm nhạc.
Vì tất cả những những lý do này, tôi luôn mong muốn mình phải làm thế
nào để giúp trẻ học thật tốt bộ môn âm nhạc, tôi đã không ngừng suy nghĩ và
sáng tạo, để tìm ra những cách thức giảng dạy và tạo ra môi trường học tập tốt
nhất cho trẻ, góp phần với các môn học khác phát triển toàn diện nhân cách cho
trẻ
Trẻ mầm non dễ xúc cảm ngây thơ, trong sáng lành mạnh tinh tế. Nên sự
yêu thích âm nhạc là không thể thiếu, âm nhạc là món ăn tinh thần giúp trẻ lắng
dịu, tạo cảm giác đầm ấm an toàn dễ chịu. Đồng thời âm nhạc cũng có tác dụng
giúp cho những trẻ thụ động nhút nhát trở nên linh hoạt khi được tiếp xúc với
tính chất mạnh mẽ lôi cuốn của tiết tấu của âm thanh âm nhạc.Thấm nhuần yêu
cầu và nhiệm vụ của ngành học đề ra, tôi đã không ngừng học tập đồng nghiệp,
qua các buổi lên lớp qua thông tin đại chúng ,qua các đợt thao giảng và đặc biệt
sau giờ dạy môn học giáo dục âm nhạc cho trẻ đạt kết quả cao.
Giáo dục âm nhạc giúp trẻ cảm nhận và biết rung động khi được nghe hát
biết thể hiện tình cảm của bài hát, biết nhận ra giai điệu của làn điệu dân ca quen
thuộc nhằm phát triển khả năng nghe và cảm nhận về âm nhạc.
Khi nói đến tuổi mẫu giáo, người ta thường đề cập màu sắc âm thanh thật
là một thiếu sót lớn nếu trẻ không được sống trong môi trường âm nhạc. Thế
giới âm thanh không ngừng chuyển động, tạo điều kiện phát triển về mặt tâm lí,
năng lực hoạt động và sự hiểu biết của trẻ. Vì vậy muốn nâng cao chất lượng
giảng dạy môn âm nhạc tôi thường băn khoăn và suy nghĩ tìm tòi phương pháp
giảng dạy sao cho phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ ở lớp mình phụ trách.

Vì vậy tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi học tốt môn âm
nhạc”.
2. Tên sáng kiến.
- “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi học tốt môn âm nhạc”
3. Tác giả sáng kiến:
- Họ và tên: Đoàn Thị Dung
- Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trường Mầm non Liên Châu - Yên Lạc - Vĩnh Phúc
2

2


- Số điện thoại: 0356 298 980
- Email:
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến
Đoàn Thị Dung
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến và vấn đề mà sáng kiến giải quyết.
5.1. Lĩnh vực áp dụng của sáng kiến: Lĩnh vực phát triển thẩm mỹ qua
hoạt động âm nhạc tại lớp mẫu giáo 5 tuổi A1 - Trường Mầm non Liên Châu huyện Yên Lạc – tỉnh Vĩnh Phúc.
5.2. Vấn đề mà sáng kiến giải quyết:
Nhằm giúp cho trẻ tiếp thu những kiến thức âm nhạc, cũng như kiến thức
các môn học khác một cách nhẹ nhàng mà lôgic, giúp trẻ hiểu sâu và nhớ lâu mà
không mang tính gò ép, áp đặt đảm bảo cho trẻ “ Học bằng chơi, chơi mà học”.
Trẻ yêu ca hát, thấy được cái hay cái đẹp trong từng bài hát. Góp phần giáo dục
đạo đức và hoàn thiện nhân cách trẻ.
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử.
Từ tháng 8 năm 2019 đến tháng 05 năm 2020.
7. Mô tả bản chất của sáng kiến:
7.1. Cơ sở lý luận.
7.1.1. Một số khái niệm âm nhạc cơ bản:

* Âm nhạc:
Âm nhạc là một bộ môn nghệ thuật dùng âm thanh để diễn đạt. Các yếu tố
chính của nó là cao độ (điều chỉnh giai điệu), nhịp điệu (và các khái niệm liên
quan của nó: nhịp độ, tốc độ), âm điệu, và những phẩm chất âm thanh của âm
sắc và kết cấu bản nhạc. Là âm thanh thanh nhạc hoặc công cụ âm thanh (hoặc
cả hai) kết hợp theo cách như vậy để tạo ra vẻ đẹp của hình thức, sự hài hòa và
biểu hiện cảm xúc.
* Hát
3

3


Là hoạt động tạo ra âm nhạc bằng giọng của một người. Âm thanh khi
một người đang hát phát ra gọi là giọng hát. ... Khi hát, người hát điều chỉnh
giọng lên cao xuống thấp, lên bổng xuống trầm. Nếu họ làm điều này theo một
thang đo với nốt nhạc thì sẽ tạo ra một giai điệu.
* Vận động theo nhạc:
Vận động theo nhạc là hoạt động phối hợp giữa âm nhạc và các động tác
nhảy múa hoặc sử dụng đồ chơi âm nhạc gõ đệm theo nhạc.
* Ca hát:
Ca hát là bộ môn nghệ thuật phối hợp giữa ngôn ngữ và âm nhạc, gọi là
thanh nhạc, nó khác với khí nhạc là loại âm nhạc viết riêng cho nhạc cụ diễn tấu.
Ai trong chúng ta cũng đã từng hát, hoặc ít nhất cũng đã từng nghe người khác
hát. Một người hát goi là đơn ca, hai ba người hát gọi là song ca, tam ca ... nhiều
người cùng hát một lời ca, một giai điệu là đồng ca. Còn nếu hát theo nhiều bè,
nhiều giai điệu khác nhau gọi là hợp ca (Hợp xướng).
* Nghe nhạc:
Là người vẽ được bộc lộ những cảm xúc, sự sáng tạo của mình về thế giới
xung quanh thông qua các hình vẽ.

* Trò chơi âm nhạc:
Là 1 hoạt động vui chơi giúp trẻ củng cố kiến thức, kĩ năng đã học; là
dạng hoạt động âm nhạc tương đối tổng hợp, có sử dụng tất cả các dạng hoạt
động âm nhạc như: ca hát, vận động theo nhạc, nhảy múa, nghe nhạc,….
7.1.2. Vai trò của âm nhạc với sự phát triển của trẻ:
Âm nhạc với vẻ đẹp của nó sẽ giúp ta vươn tới những giá trị cao đẹp của cuộc
sống. Đặc biệt với trẻ mầm non, âm nhạc càng có vai trò to lớn trong việc giáo
dục tư tưởng tình cảm, góp phần hình thành và phát triển nhân cách trẻ em.
Không phải đến bây giờ chúng ta mới nhận thức và vận dụng trong giáo dục mà
từ ngàn xưa, trong đời sống thường nhật ông cha ta cũng đã ứng dụng hữu hiệu
âm nhạc trong việc xây dựng thế giới tâm hồn cho trẻ em. Từ những lời hát
mượt mà của bà, của mẹ đến những câu hát đồng dao dễ nghe, dễ thuộc, giàu
4

4


hình ảnh…Thế giới tinh thần đẹp đẽ đã đi vào tiềm thức và trở thành lối sống tốt
đẹp, nhân bản của con người và giúp trẻ phát triển nhân cách toàn diện:
Thứ nhất là về nhận thức: Các nghiên cứu về thần kinh cho thấy, sự tiếp
xúc với âm nhạc có thể thiết lập được phản xạ có điều kiện ở trẻ, đồng thời thúc
đẩy trí thức của bán cầu trái, phát triển khả năng nhận thức và các kỹ năng lập
luận phức tạp.
Thứ hai là về ngôn ngữ: Kinh nghiệm tiếp cận với âm nhạc giúp trẻ sử
dụng ngôn ngữ để miêu tả, cách phát âm thông qua việc lắng nghe và hát.
Thứ ba là về thể chất: Việc biểu diễn khi ca hát giúp trẻ phát triển các tố
chất như độ bền, độ linh hoạt, dẻo dai, sự nhanh nhạy, sự cân bằng, sự khéo léo….
Theo các nhà tâm lý học, vấn đề mấu chốt của việc hát theo nhạc nằm ở mối
tương quan giữa hoạt động thể chất: nhún nhảy, đung đưa người, vung tay…. và
hoạt động trí não. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự luân phiên giữa vận động thể

lực và vận động trí não có tác động tích cực đến sức khỏe của con người.
Thứ tư là về thẩm mỹ: Âm nhạc giúp hình thành ở trẻ em khái niệm về cái
đẹp, về không gian….
Thứ năm là về Cảm xúc và hiểu biết xã hội: Âm nhạc tạo cở hội cho trẻ
được thể hiện cảm xúc của mình và kích thích sự hiểu biết văn hóa của các vùng
miền trên thế giới.
7.1.3. Ý nghĩa, tác dụng của môn âm nhạc với trẻ mẫu giáo 5 tuổi.
Môn học âm nhạc là một hoạt động mang tính nghệ thuật, việc cho trẻ
được tiếp xúc, nghe và giáo dục âm nhạc từ rất sớm, ngay từ trong bụng mẹ và
tiếp tục ở bậc học mầm non nói chung và trẻ mầm non 5 tuổi nói riêng sẽ có
những tác động mạnh mẽ, góp phần quan trọng trong việc giáo dưỡng, bồi bổ
đời sống tâm hồn, đồng thời cũng là tiền đề cho việc hình thành và phát triển
toàn diện các mặt nhân cách cho trẻ, tạo nên những nét tính cách, phẩm chất cần
thiết để trẻ bước vào cấp Tiểu học.
Vì vậy, để triển khai thực hiện tốt và đáp ứng được những mục tiêu, yêu
cầu về sự phát triển chung và nhất là lĩnh vực giáo dục nghệ thuật cho trẻ mầm
non 5 tuổi về môn âm nhạc, rất cần có những công trình nghiên cứu đề xuất các
biện pháp khả thi, hữu hiệu thúc đẩy hiệu quả để trẻ học tốt môn âm nhạc cho trẻ
mầm non 5 tuổi nói riêng và mục tiêu, nhiệm vụ của bậc học nói chung.
7.1.4. Đặc điểm nhận thức về hoạt động âm nhạc của trẻ mẫu giáo 5
tuổi:
Trẻ mẫu giáo lớn nếu được nghe có quá trình với các nội dung phù hợp có
thể hình thành thói quen tập trung lắng nghe, theo dõi sự phát triển của âm nhạc,
5

5


hiểu được tính chất chung và một số đặc điểm của bài hát được nghe, so sánh
một số đặc điểm của bài được nghe với các hiện tượng gần gũi trong cuộc sống.

Đa số các trẻ mẫu giáo lớn thích nghe những tác phẩm có giai điệu súc tích dễ
nhớ, tiết tấu nhịp nhàng, nhịp độ linh hoạt.
Trẻ mẫu giáo lớn đã hình thành thói quen nghe nhạc và đã biết lựa chọn
bài hát mà mình yêu thích. Nếu như ở mẫu giáo bé, sự tập trung chú ý chỉ là tạm
thời không chủ định thì đến mẫu giáo lớn, khả năng chú ý của trẻ đã lâu hơn, trẻ
cảm nhận trạng thái chung của âm nhạc, phân biệt được âm thanh cao - thấp,
giai điệu đi lên - đi xuống, độ to - nhỏ của âm nhạc, thậm chí cả sự thay đổi
cường độ âm nhạc mạnh dần hay nhẹ dần, phân biệt âm sắc của một số nhạc cụ
(tiếng kèn, tiếng trống, tiếng sáo…), và âm sắc giọng hát. Trẻ hiểu được nội
dung của tác phẩm âm nhạc thông qua lời ca, nhận xét được giọng hát đúng,
giọng hát sai của bạn mình. Trẻ cảm thụ âm nhạc có định hướng hơn, hứng thú
tham gia các hoạt động âm nhạc và biết sáng tạo.
Tuổi mẫu giáo lớn học hát theo lối “truyền khẩu” (nghe rồi bắt chước) vì các
cháu chưa biết chữ. Thông qua các bài hát mà trẻ hiểu về ý nghĩa của lời ca,
ngôn từ. Tuy nhiên, trẻ hát một cách tình cảm mà không phải gắng sức, biết điều
chỉnh tốc độ từ vừa phải – hơi nhanh hoặc từ vừa phải – chậm lại. Âm thanh
mềm mại, nhẹ nhàng, biết lấy hơi giữa các câu nhạc, hát rõ lời, mạch lạc. Trẻ
biết bắt đầu và kết thúc cùng nhau khi hát tập thể, hát có nhạc đệm hoặc không
có nhạc đệm, hát đơn ca, nhóm… Tầm cữ giọng ổn định hơn, thường hát trong
khoảng từ nốt Đô của quãng tám thứ nhất đến nốt Đô của quãng tám thứ 2 cùng
với sự phối hợp giữa nghe và hát của trẻ cũng tốt hơn.
7.1.5. Nội dung và yêu cầu dạy âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi.
a. Nội dung
- Hát: Sắp đến tết rồi ; Ngày tết quê em ; Quà mùng 8 tháng 3 ; Bông
hồng tặng cô ; Em đi chơi thuyền ; Em đi qua ngã tư đường phố ; Chú ếch con ;
Tôm cá cua thì tài,…..
- Hát kết hợp vận động: Vỗ tay theo nhịp; Vỗ tay theo lời ca ; Vỗ tay theo
tiết tấu; Múa minh họa.
- Nghe hát: Ngày đầu tiên đi học, Em yêu trường em, Cây trúc xinh, Chỉ có
một trên đời, Khúc hát ru người mẹ trẻ,….

- Trò chơi âm nhạc: Ai nhanh nhất, Đoán tên bạn hát, Tai ai tinh, Hát theo
hình vẽ, Nghe tiếng hát tìm đồ dùng,…
6

6


b. Yêu cầu
- Hát: Làm quen với lời bài hát, học thuộc bài hát, tư thế hát đúng, duyên
dáng. Biết cách thở đúng trong ca hát, cách lấy hơi, hát nhanh, chậm, hát ngân dài.
Hát tự nhiên, hát rõ lời, hát đông đều, hát chính xác, đúng âm điệu nhịp điệu của
bài hát.
- Hát vận động: Biết vận động các bài hát theo nhiều hình thức khác nhau,
biểu diễn tự nhiên, hát to rõ lời kết hợp vận động đúng theo nhip điệu của bài
hát.
- Nghe hát: Trẻ nhớ tên bài hát, tác giả, nhận ra giai điệu bài hát. Hiểu nội
dung bài nghe hát và hưởng ứng theo giai điệu bái hát
- Trò chơi âm nhạc: Trẻ nhớ tên trò chơi, hiểu cách chơi và luật chơi, biết
chơi trò chơi theo luật và hiệu lệnh của cô
7.2. Cơ sở thực tiễn:
7.2.1. Đặc điểm tình hình Trường Mầm non Liên Châu:
Trường Mầm non Liên Châu được thành lập từ năm 1978. Những năm mới
thành lập chỉ có 4 - 5 lớp mẫu giáo nằm rải rác ở các thôn, xóm; cơ sở vật chất
còn nghèo nàn, thiếu thốn; đội ngũ giáo viên đa số chưa có trình độ chuyên môn
đạt chuẩn, chế độ của giáo viên chưa được quan tâm nên đời sống của giáo viên
rất khó khăn, vì vậy chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ chưa đạt hiệu quả cao.
Với sự quan tâm của Đảng, chính quyền địa phương, sự quyết tâm phấn
đấu của tập thể CB - GV trong nhà trường, năm 2003 trường đã được Bộ giáo
dục công nhận là trường mầm non đạt chuẩn Quốc gia. Từ đó đến nay, nhà
trường liên tục đạt danh hiệu Tập thể Lao động xuất sắc được ủy ban nhân dân

tỉnh Vĩnh Phúc, Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen, Nhà nước tặng Huân
Chương Lao Động hạng Ba, được UBND Tỉnh, Bộ GD&ĐT tặng cờ thi đua.
Trường luôn đứng trong tốp đầu của giáo dục mầm non huyện Yên Lạc. Các
phòng học được xây dựng kiên cố, khang trang, sạch đẹp, đảm bảo diện tích
theo quy định. Trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi được trang bị tương đối đầy đủ.

7

7


Năm học 2019 -2020, nhà trường có 21 nhóm lớp với tổng số trẻ trong
trường là 560 trẻ. Số lượng trẻ nhà trẻ ra lớp đạt 75%; trẻ mẫu giáo ra lớp đạt tỷ
lệ 99,7%; trẻ bán trú 100%. Nhà trường có 37 cán bộ, giáo viên, nhân viên 100%
chuẩn đào tạo trong đó trên chuẩn đạt 96,8%. Nhiều giáo viên có năng lực chuyên
môn vững vàng, yêu nghề mến trẻ, tâm huyết với nghề, có trách nhiệm với công
việc được giao, đoàn kết giúp đỡ nhau hoàn thành tốt nhiệm vụ. Nhà trường
luôn quan tâm chỉ đạo sát xao và đầu tư đầy đủ cơ sở vật chất để nâng cao chất
lượng chăm sóc giáo dục trẻ, chú trọng bồi dưỡng cho giáo viên. Trong đó hoạt
động âm nhạc luôn được nhà trường chỉ đạo sâu sát. Các nội dung tổ chức cho
trẻ hoạt động âm nhạc được giáo viên lựa chọn phù hợp và thực hiện nghiêm
túc. Trong tổ chức các hoạt động âm nhạc, trẻ rất hứng thú. Song việc tổ chức
hướng dẫn thực hiện cho trẻ vẫn còn những hạn chế nên chưa phát huy hết khả
năng âm nhạc của trẻ.
7.2.2. Thực trạng về việc rèn kỹ năng âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi
ở Trường Mầm non Liên Châu - huyện Yên Lạc - tỉnh Vĩnh Phúc
* Về cơ sở vật chất:
Nhà trường đã trang bị cơ bản các đồ dùng, dụng cụ, học liệu phục vụ cho
hoạt động dạy trẻ âm nhạc của lớp 5 tuổi A1 như: Bàn, ghế, đàn, loa, sắc xô,
phách, trống cơm,…

Các điều kiện cơ sở vật chất mà nhà trường trang bị chỉ đáp ứng yêu cầu
cơ bản cho trẻ hoạt động âm nhạc. Song để tổ chức các hoạt động âm nhạc cho
trẻ vẽ một cách đa dạng, phong phú bằng các đồ dùng, dụng cụ, học liệu thì vẫn
chưa được đầy đủ.
* Về chất lượng giáo viên:
Bản thân được đào tạo chuyên môn ĐHSP và đã trải qua 7 năm kinh nghiệm
thực tế, có trình độ chuyên môn, yêu nghề, mến trẻ, luôn tích cực học tập, trao đổi
kiến thức để nâng cao trình độ chuyên môn và năng lực sư phạm, có tình thần
trách nhiệm cao trong công tác giảng dạy. Được các bậc phụ huynh quan tâm, tin
tưởng gửi con, phụ huynh luôn cố gắng kết hợp với giáo viên trong việc giáo
dục trẻ. Nhà trường luôn tạo điều kiện về cơ sở vật chất cũng như bồi dưỡng về
chuyên môn, cũng là cơ hội tốt để tôi tích lũy kinh nghiệm trong việc tổ chức
các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ ở độ tuổi này. Đặc biệt là hoạt động giáo
dục âm nhạc.
Song việc tổ chức các hoạt động âm nhạc đối với tôi còn gặp 1 số hạn chế
như sau: Giáo viên còn hạn chế trong việc sử dụng, kết hợp các dụng cụ âm
nhạc cho hoạt động giáo dục âm nhạc của mình. Lựa chọn nội dung giáo dục
8

8


chưa đổi mới, phong phú. Phụ huynh của các cháu đa số làm nghề nông, buôn
bán nên ít nhiều chưa thực sự quan tâm đến việc học tập của trẻ
Bản thân tự đánh giá:
1. Nội dung dạy trẻ của cô:
+ Khả năng dạy trẻ hát và sử dụng bài hát phù hợp với trẻ: Đạt yêu cầu.
+ Khả năng lựa chọn vận động và dạy trẻ hát vận động theo nhạc cho trẻ:
Đạt yêu cầu
+ Khả năng lựa chọn bài nghe hát phù hợp với trẻ và chủ đề: Đạt yêu cầu.

+ Khả năng lựa chọn trò chơi và tổ chức chơi trò chơi âm nhạc cho trẻ:
Đạt yêu cầu.
2. Phương pháp tổ chức hoạt động dạy trẻ môn âm nhạc: Khá.
3. Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động dạy trẻ môn âm nhạc:
Đạt yêu cầu
* Chất lượng trẻ:
- Lớp có 35/ 35 trẻ = 100% các trẻ ăn bán trú tại trường nên rất thuận tiện
cho việc chăm sóc giáo dục trẻ.
Đa số trẻ hứng thú và tích cực tham gia vào các hoạt động âm nhạc.
Song khả năng nhận thức của trẻ không đồng đều, khả năng sáng tạo của trẻ còn
hạn chế, trẻ vẽ tranh chưa có chiều sâu do chưa vận dụng được luật xa gần, phối
màu chưa hợp lý, kỹ năng tô màu chưa tốt; một số trẻ còn rụt rè, nhút nhát, chưa
mạnh dạn đưa ra các ý kiến đánh giá, nhận xét sản phẩm; sử dụng ngôn ngữ còn
ấp úng, không lưu loát, nói không đủ câu.
Kết quả khảo sát thực trạng trẻ đầu năm:
ST
T
1

2

9

Nội dung
Hoạt động hát
Hoạt động vận
động theo nhạc

Tốt

Khá

Đạt

Số trẻ

Tỉ lệ %

Số trẻ

Tỉ lệ %

Số trẻ

Tỉ lệ %

17/35

48,5%

10/ 35

28,6% 8/35

22,9%

16/35

45,7%

10 /35

28,6% 9/35

25,7%

9


3

Hoạt động
nghe hát, nghe
nhạc

16/35

45,7%

12/ 35

34,3% 7/35

20%

4

Hoạt động biểu
diễn văn nghệ

15/35

42,8%

10/ 35

28,6% 10/35

28,6%

* Về phụ huynh:
Qua trò chuyện với phụ huynh và thu thập phiếu phỏng vấn phụ huynh về
tầm quan trọng của việc dạy trẻ vẽ cho thấy:
Đa số phụ huynh đều nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động dạy
trẻ vẽ cho trẻ mầm non, vì thế luôn quan tâm phối hợp với giáo viên trong việc
dạy trẻ.
Song vẫn còn một số phụ huynh nhận thức chưa đúng đắn về việc giáo dục
âm nhạc cho trẻ nên còn chưa tích cực phối hợp với giáo viên để thực hiện các hoạt
động giáo dục âm nhạc; một số phụ huynh chỉ chú trọng đến trẻ hát thuộc bài hát là
được, chưa chú ý đến trẻ hát đúng giai điệu; sự tự tin, biểu cảm của trẻ khi thể
hiện bái hát đó.
Kết quả khảo sát thực trạng của phụ huynh được thể hiện ở bảng dưới đây:
Số TT

Nội dung

1

Phụ huynh nhận thức đúng đắn về tầm quan
trọng của việc dạy trẻ vẽ và có sự phối hợp

thường xuyên với giáo viên

2

Phụ huynh chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan
trọng của việc dạy trẻ âm nhạc, chưa tích cực
phối hợp với giáo viên trong việc dạy trẻ các
hoạt động.

Số lượng

23/35

12/35

Tỷ lệ
%
65,7%

34,3%

7.3. Các biện pháp thực hiện:
Căn cứ vào thực trạng trên, tôi nghiên cứu, đưa ra một số biện pháp nâng cao
chất lượng tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi tại trường như sau:
* Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động ngoài trời theo chủ
đề.
10

10

Xây dựng kế hoạch phù hợp giúp cho giáo viên chủ động trong việc tiến hành
tổ chức các hoạt động và giúp trẻ phát triển theo mục tiêu, yêu cầu đề ra, phù
hợp với nhu cầu phát triển của trẻ. Đồng thời việc lập kế hoạch cũng là điều kiện
để hỗ trợ giáo viên đưa ra các ý tưởng sáng tạo nhằm đạt được mục tiêu của hoạt
động.
Căn cứ hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục khối mẫu giáo 5 tuổi của
trường mầm non Liên Châu năm học 2019 – 2020, dựa trên đặc điểm phát triển
và khả năng nhận thức của trẻ, điều kiện cơ sở vật chất thực tế của nhóm lớp 5
tuổi A1 tôi được phân công, điều kiện môi trường tự nhiên của nhà trường, của
địa phương. Cùng với sự chọn lọc khoa học trên các trang mạng, sách báo,… tôi
đã lựa chọn các nội dung để xây dựng kế hoạch hoạt động âm nhạc một cách
phù hợp theo từng chủ đề.
VD: Kế hoạch hoạt động dạy môn âm nhạc theo 1 số chủ đề
Lớp 5 tuổi A1 năm học 2019 - 2020
Chủ đề

Trường
mầm non

Bản thân

Gia đình

Nghề
11

Dạy hát – Hát VĐ

Nghe hát

Trò chơi âm nhạc

- Dạy hát: Đi tới
- Ngày đầu tiên đi
trường
học
- Hát VĐ: Ngày vui - Em yêu trường em
của bé

- Ai nhanh nhất
- Đoán tên bạn hát

- Dạy hát: Khuôn
mặt cười, Mời bạn
ăn
- Hát múa: Đôi mắt
tinh, Đôi mắt tinh

- Đoán tên bạn hát
- Tai ai tinh

- Cây trúc xinh
- Chỉ có một trên đời
- Khúc hát ru người
mẹ trẻ

- Hát VĐ: Ngôi nhà - Bố là tất cả
mới, Bé quét nhà
- Cho con

- Dạy hát: Cả nhà - Bàn tay mẹ
đều yêu

- Ai nhanh nhất
- Hát theo hình ảnh
- Nghe tiếng hát tìm đồ
dùng

- Dạy hát: Cô giáo - Tâm tình cô giáo
miền xuôi, Lớn lên mầm non
cháu lái máy cày,

- Nghe thấu đoán tài
- Ai nhanh nhất
11


nghiệpNgày hội
của cô
20/11

Cháu yêu cô thợ dệt,
Chú bộ đội đi xa
- Hát VĐ: Cháu yêu
cô chú công nhân,
Gieo hạt

- Hoa thơm bướm
lượn
- Em đi giữa biển

vàng
- Xe chỉ luồn kim
- Màu áo chú bộ đội

- Hát theo hình ảnh
- Nghe tiếng hát tìm quà
tặng chú bộ đội

Nhờ có kế hoạch cụ thể mà việc tổ chức hoạt động âm nhạc của lớp tôi phụ trách
được thực hiện dễ dàng và đạt kết quả cao hơn.
* Biện pháp 2: Nâng cao chất lượng soạn giáo án.
Muốn nâng cao chất lượng giờ dạy giáo dục âm nhạc, ngoài việc phải xây
dựng kế hoạch, nội dung chương trình để có phương pháp soạn giáo án phù hợp.
- Soạn giáo án giúp giáo viên nắm rõ mục tiêu kiến thức, kĩ năng thái độ
cần đạt của giờ dạy.
- Soạn giáo án giúp giáo viên chuẩn bị đồ dùng học liệu, dụng cụ âm nhạc,
trang phục phù hợp với giờ dạy.
- Soạn giáo án giúp giáo viên xác định nội dung trọng tâm, nội dung kết hợp
cũng như bài hát bổ xung trong chương trình và ngoài chương trình cho phù hợp
với chủ đề, phù hợp với độ tuổi và tình hình thực tế của trẻ.
- Chuẩn bị cho giờ hoạt động chung phải chuẩn bị trước nhiều ngày, để giúp
trẻ làm quen với bài hát, các hình thức hoạt động đó để khi vào hoạt động chung
trẻ không còn lúng túng, trẻ tự tin hoạt động và thoải mái.
- Cô phải nắm bắt nội dung của từng giờ hoạt động chung để có kế hoạch lựa
chọn các bài hát kết hợp trong chương trình cũng như ngoài chương trình theo
chủ điểm cho phù hợp. Số lượng bài hát không bắt buộc nhưng phải hợp lí, đảm
bảo tính vừa sức cho trẻ, tích hợp các môn học khác vào một cách nhẹ nhàng để
làm nổi bật chủ đề.
* Khi dạy hoạt động âm nhạc, tôi cần quan tâm đến việc chuẩn bị đồ dùng
dạy học như: Đàn, đầu đĩa, băng nhạc, trống con, phách tre, sắc xô, trang phục

biểu diễn….
* Việc sắp xếp các bài hát trong giờ hoạt động chung không cần theo thứ
tự nhưng giáo viên cần có sự tưởng tượng, sáng tạo cho việc logic về lời dẫn dắt
cũng như các hoạt động cho trẻ trong suốt tiết học, bài trọng tâm phải được vận
động nhiều hơn.
12

12


* Đối với hoạt động chung, cần phải có sự chuẩn bị cho trẻ làm quen ở
mọi lúc mọi nơi về các hoạt động như vận động minh hoạ cũng như dạy hát. Các
động tác biểu diễn không bắt buộc nhưng phải phong phú sinh động.
VD: ở một buổi chiều ôn bài, tôi có thể cho trẻ tập hát vận động múa các
bài hát theo các chủ đề.
* Làm thế nào khi vào giờ hoạt động chung trẻ có sẵn kiến thức, các bài
để vận động một cách tự tin thoải mái. Các động tác của trẻ không nhất thiết
phải áp đặt, gò bó, để giúp trẻ hứng thú tự tin.
VD: Cô có thể sáng tạo ra điệu múa minh hoạ để dạy trẻ, hay cô dạy trẻ
vỗ tay theo nhịp nhưng nhiều trẻ thích vỗ tay theo phách thì cô cũng có thể vỗ
tay theo phách, đồng thời khuyến khích động viên trẻ tham gia vào các hoạt
động cùng cô và các bạn.
* Đối với việc cho trẻ chơi trò chơi âm nhạc cũng cần phải có các dụng cụ
phục vụ chơi sinh động tổ chưc trò chơi phải có sự thay đổi hình thức chơi để
gây hứng thú cho trẻ nâng cao khả năng chơi với trò chơi âm nhạc.
Để giúp trẻ học tốt môn âm nhạc tôi đã xây dựng giáo án âm nhạc theo hướng
đổi mới.
* Kết quả : Nhờ có sự chuẩn bị giáo án chu đáo mà tôi chuẩn bị được tiết học
chu đáo, tạo tâm thế cho cô và trẻ thoải mái trước khi học. Đồ dùng cho trẻ hoạt
động âm nhạc phù hợp phong phú, tiết hoc được đổi mới linh hoạt tạo cho trẻ sự

hứng thú, tích cực hoạt động âm nhạc đồng thời cô và trẻ tự tin hoạt động nhờ
vậy mà kết quả giờ học đạt kết quả cao trên cô và trẻ. Kiểm tra HSSS giáo án
đạt loại tốt.
* Biện pháp 3: Tạo môi trường học tập, rèn luyện tốt cho trẻ hoạt động âm
nhạc.
- Để có một tiết học sôi nổi và hào hứng ngay từ đầu, người dạy trước khi
tổ chức hoạt động cũng phải tự luyện đàn, giọng hát và nghe hát…để giúp trẻ
cảm thụ âm nhạc một cách chính xác.
- Góc âm nhạc là nơi trẻ có điều kiện để thể hiện khả năng âm nhạc của
mình, trẻ có thể làm quen, ôn luyện, củng cố và vận dụng phát triển những kỹ
năng âm nhạc qua các trò chơi, các hoạt động sáng tạo làm phát triển khả năng
sáng tạo của trẻ. Chú ý tận dụng diện tích phòng học, góc âm nhạc một cách phù
13

13


hợp và chú ý bố trí, sắp xếp các dụng cụ, đồ dùng âm nhạc để tạo môi trường
học gần gũi, thoải mái cho trẻ.
- Luôn thay đổi trang trí góc âm nhạc thật sinh động theo chủ điểm để gây
sự
thu hút với trẻ. Tại đây, trẻ tự hát hay tự vận động theo nhạc, biểu diễn một
mình hay một nhóm trẻ một cách thích thú và sáng tạo.
VD: Chủ điểm thực vật tôi làm các dụng cụ âm nhạc dưới dạng hoa lá.
Chủ điểm động vật là các con vật ngộ nghĩnh đáng yêu múa hát.
- Cung cấp cho trẻ nhiều nguồn âm thanh: các loại lon, thùng thiếc, thùng
giấy chứa đậu, hột hạt, gạo, các loại đá, các dụng cụ nhà bếp, khối gỗ, chén bằng
sành. Có thể để giấy báo hay những loại giây phế liệu có kích cỡ lớn, tạo điều
kiện cho trẻ sáng tạo ra các kiểu áo váy... theo ý tưởng các nhân, phục vụ chơi
vũ hội hóa trang, nhảy múa tự do.

- Sưu tầm phong phú các thể loại băng nhạc thiếu nhi, mầm non, dân ca,
nhạc cổ điển... các loại nhạc cụ dân tộc.
- Khi bố trí góc âm nhạc cần chú ý sao cho ở nơi đó tiếng ồn ào trẻ tạo ra tại
góc không ảnh hưởng, làm phiền đến những hoạt động yên tĩnh ở góc khác.
- Kích thích tính tò mò, ham hiểu biết lôi cuốn trẻ vào góc chơi âm nhạc, chú
ý thay đổi chất liệu, những thiết bị tạo âm thanh khác nhau định kỳ, tạo điều
kiện cho trẻ sử dụng tối đa.
- Tại góc âm nhạc, chú ý tạo điều kiện cho trẻ thể hiện những ý tưởng, mong
muốn của trẻ, đặc biệt phát huy tác dụng của trẻ hỗ trợ nhau, liên kết với nhau tổ
chức các hoạt động mang tính nghệ thuật. Khuyến khích trẻ tự làm hay cùng trẻ
trang trí một số đồ dùng đồ chơi để vỗ hay gõ đệm bài hát nhằm gây hứng thú
cho trẻ khi sử dụng. Có thể cho trẻ phối hợp chơi với nhóm tạo hình trang trí váy
áo làm mặt nạ hóa trang....Trẻ vô cùng sung sướng khi được sử dụng đồ dùng do
chính trẻ tạo ra, để thực hiện các hoạt động âm nhạc.
* Kết quả: Sau khi thực hiện biện pháp trên, môi trường trong lớp tôi luôn
được trang trí phù hợp với chủ đề, hấp dẫn trẻ . Đặc biệt là góc âm nhạc luôn
được bổ sung đồ dùng dụng cụ và được sắp xếp, trang trí có thẩm mĩ, kích thích
trẻ ham mốn hoạt động âm nhạc ở tất cả các chủ đề.
* Biện pháp 4: Tăng cường tổ chức các hoạt động âm nhạc

14

14


1. Giáo dục âm nhạc ở mọi lúc mọi nơi:
Thực tế giáo dục âm nhạc ở mẫu giáo cho ta thấy rằng năng lực tiếp thu thẩm
mỹ về âm nhạc của trẻ không thể tự nó mà phát triển được, mà phải qua một quá
trình: Học - chơi và mọi lúc mọi nơi. Mọi lúc mọi nơi cũng cần cho trẻ làm quen
với âm nhạc.

+ Giờ thể dục sáng: Tập thể dục buổi sáng kết hợp với nhạc phù hợp với từng
chủ đề, mỗi khi thực hiện chủ đề nào thì trong thời gian đó tập một bài hát có
nội dung về chủ đề đó. Điều này giúp trẻ không bị nhàm chán và không khí của
chủ đề cũng được lan tỏa tốt hơn. Đưa âm nhạc vào để tăng thêm sự hào hứng,
phấn khởi cho trẻ khi tham gia tập thể dục đồng thời cũng nhằm muốn giáo dục
cho trẻ phát triển năng lực cảm thụ, khả năng vận động theo nhạc cho trẻ. Nên
chọn các bài hát có nhịp điệu đều đặn, nhịp nhàng, khỏe khoắn. Vào buổi sáng
giờ đón trẻ tôi cho trẻ nghe nhạc những bài trong và ngoài chương trình phù hợp
với lứa tuổi Mẫu giáo. Trẻ được nghe nhiều lần sẽ cảm nhận được giai điệu của
bài hát. Thích nghe hát và hát được như bạn.
+ Hoạt động ngoài trời cũng cần cho trẻ làm quen với âm nhạc; hát những bài
có nội dung theo đề tài hoặc giáo dục cho trẻ thông qua đề tài.
Ví dụ: Giờ hoạt động ngoài trời: "Quan sát cây bàng".
Sau khi quan sát xong tập cho trẻ hát bài "Em yêu cây xanh" hoặc "Trồng cây"...
Qua đó trẻ sẽ được củng cố lại bài hát cũ hoặc làm quen với bài hát mới. Giáo
dục các cháu trồng cây, có ý thức chăm sóc và bảo vệ cây. Hình thành cho trẻ
tình yêu thiên nhiên cuộc sống... Cùng trẻ trò chuyện về bài hát, giải thích cho
trẻ về nội dung lời ca, có âm nhạc nhận thấy trẻ thích hẳn lên, vui thú, làm cho
hoạt động thêm nhẹ nhàng, thoải mái. Từ đó nhận thấy trẻ rất thích được dạo
chơi, trẻ nhanh nhẹn hào hứng tham gia vào các hoạt động, còn giúp trẻ củng cố
lại kiến thức đã học hoặc làm quen với bài hát mới giúp trẻ vào giờ học âm nhạc
được dễ dàng, tự tin hoà mình cùng cô. Nhận thấy bước đầu trẻ có khả năng phát
triển về âm nhạc.
+ Hoạt động chiều: Đây cũng là một thời gian, thời điểm thích hợp để trẻ
được tự do hoạt động giáo dục âm nhạc, ở giờ này trẻ được ôn luyện, được biễu
diễn lại các bài hát, bài múa… và trẻ cũng được làm quen với nhiều bài hát mới.
Ở giờ hoạt động chiều, để trẻ được tự do tham gia các lọai hình âm nhạc. Không
chỉ trẻ thể hiện cá nhân, mà còn cho trẻ thể hiện tập thể, nhóm. Điều này càng
tăng sự tự tin, mạnh dạn, tạo hứng khởi cho trẻ tham gia.
15

15


+ Giờ ngủ trưa: Các bài hát cô lựa chọn phù hợp trong chủ đề chủ điểm, phù
hợp với từng thời điểm trong ngày, khi trẻ chuẩn bị đi ngủ cô cho trẻ nghe
những bài hát nhẹ nhàng vừa êm dịu để trẻ có trạng thái yên tâm đi vào giấc ngủ
sâu và thêm yêu các làn điệu dân ca Việt Nam. VD: bài hát: Ru con dân ca nam
bộ; Cò lả dân ca đông bằng Bắc Bộ…
2. Giáo dục âm nhạc thông qua các giờ học khác
Trong mọi tiết học đều tích hợp giáo dục âm nhạc, có thể là những bài đã
học, những bài chưa học theo từng đề tài bài dạy.
Ví dụ: Dạy trẻ đọc thơ "Làm anh".
Phần tích hợp cho trẻ hát bài: "Cả nhà thương nhau, cho con". Cô hát cho trẻ
nghe bài: "Tổ ấm gia đình, ba gọn nến lung linh...". Qua đó giúp trẻ làm quen
một số bài hát mới hoặc củng cố những bài đã học, không những giúp trẻ làm
quen âm nhạc mà còn làm cho trẻ hứng thú hơn trong giờ học.
Hoặc dạy trẻ học: Khám phá khoa học. Tìm hiểu "Vật nuôi trong gia đình" tích
hợp hát bài "Gà trống, mèo con và cuốn con, ai cũng yêu chú mèo, con gà
trống...". Qua đó còn hình thành cho trẻ tình cảm đối với các con vật, giáo dục
trẻ biết ích lợi các con vật nuôi đối với cuộc sống con người. Cách chăm sóc và
bảo vệ các con vật nuôi .v.v...
Mọi tiết học đều có thể tích hợp giáo dục âm nhạc, ngoài việc ôn lại kiến thức
cũ, làm quen kiến thức mới còn giúp cho giờ học nhẹ nhàng, hấp dẫn giúp trẻ
thoải mái ham thích học hơn.
3. Giáo dục âm nhạc trong giờ học âm nhạc:
Do đặc điểm của lứa tuổi Mẫu giáo nên giáo dục các cháu cần tiến hành theo
phương châm "Học mà chơi - chơi mà học" theo chương trình giáo dục Mầm
non mới. Một giờ học giáo dục âm nhạc cô xây dựng theo các cách khác nhau,
mỗi giờ học chọn một phần trọng tâm chủ yếu trong một hoạt động: Trọng tâm

là ca hát thì nội dung chính là tập cho các cháu hát thuộc bài hát, hát rõ lời, đúng
nhạc. Nếu trọng tâm là nghe hát thì phần nghe hát phải kéo dài hơn, chủ yếu là
trẻ được nghe cô hát, trẻ cảm nhận được tính chất, tình cảm của âm nhạc nên
hưởng ứng cảm xúc với những trạng thái cảm xúc có trong tác phẩm. Nếu trọng
tâm là biểu diễn văn nghệ thì cô tổ chức cho trẻ biểu diễn giống như một đêm
văn nghệ, giúp trẻ ôn lại những bài đã học, tự tin mạnh dạn trước đông người.
Dẫn dắt trẻ đến với những hiện tượng sống động của đời sống, giúp trẻ hình
thành sự liên tưởng. Nếu trọng tâm là vận động theo nhạc thì cô hướng dẫn trẻ
cách vận động theo bài hát để tạo cho bài hát hay hơn, trẻ hứng thú hơn. Việc
16

16


dạy trẻ vận động nhịp nhàng theo nhịp điệu âm nhạc không chỉ giúp trẻ tập phối
hợp các động tác đi lại vững vàng, chạy nhẹ nhàng. Tất cả những vận động của
tay chân, thân mình nhờ có sự phụ hoạ âm nhạc trở nên chính xác, nhịp nhàn
hơn. Vận động theo nhạc tạo cho trẻ sự hoạt bát, nhanh nhẹn, có tư thế đẹp,
duyên dáng. Để thu hút vào giờ học và giúp trẻ làm quen với hoạt động âm nhạc
được tốt hơn, giáo viên cần đầu tư, nghiên cứu, sáng tạo trong phương pháp dạy
học: Vào đầu giờ học cô có thể trò chuyện về chủ đề, xem vật thật, tranh ảnh...
có chủ đề theo nội dung bài dạy để dẫn dắt trẻ tới tác phẩm, vào bài học một
cách nhẹ nhàng, tự tin không gò bó trẻ. Mọi giờ học hoạt động làm quen âm
nhạc đều có phần nghe hát và trò chơi âm nhạc. Vì sự cảm thụ âm nhạc gắn bó
chặt chẽ với sự phát triển nhận thức. Nó đòi hỏi trẻ phải chú ý, quan sát nhạy
bén. Trẻ tập trung nghe nhạc, so sánh âm thanh làm quen với ý nghĩa biểu cảm
của âm thanh đó, ghi nhớ những đặc điểm, tính chất cảu hình tượng âm nhạc.
Trò chơi âm nhạc giúp trẻ thoải mái, vận động chạy nhảy... trẻ sẽ hoạt bát nhanh
nhẹn và rất hứng thú trong giờ học.
Muốn một giờ hoạt động âm nhạc đạt kết quả cao đòi hỏi cô giáo phải

hát đúng nhạc, có sử dụng đàn, nhạc cụ để trẻ được làm quen với nhạc, cô hát
càng hay càng thu hút trẻ vào giờ học. Cô hát phải thể hiện tình cảm sắc bài
hát, cô giới thiệu dẫn dắt hay có nội dung để trẻ hát cùng cô cả bài. Cô phải
chuẩn bị nhạc cụ cho trẻ: Lớp tôi sử dụng phách tre, phách bằng vỏ gáo dừa,
trống lắc... Do điều kiện cơ sở vật chất chưa đảm bảo, chưa có dụng cụ đồ chơi
ngoài trời chứ tôi rất thích cho trẻ hoạt động ngoài trời. Trẻ hát đúng, hát hay
chưa đủ mà còn dạy trẻ vận động theo nhạc, biết phối hợp âm nhạc nhịp điệu.
Trẻ vừa hát vừa vận động theo nhạc giúp trẻ biết cảm nhận về âm nhạc, trông trẻ
thật hồn nhiên dễ thương. Hầu hết các bài hát có thể cho trẻ vận động múa. Vì
múa là hoạt động nghệ thuật, dùng hình thể, tư thế để biểu hiện lên tư tưởng,
tình cảm của một tác phẩm. Múa và âm nhạc quan hệ mật thiết và không tách rời
nhau. Một bài hát cho trẻ làm quen 2, 3 cách vận động khác nhau để thay đổi
hình thức, giúp trẻ làm quen với nhiều loại hình tiết tấu và không nhàm chán. Có
thể cho trẻ mặc trang phục theo bài hát, giúp trẻ biết trang phục của một số vùng
miền theo nội dung bài hát. Khi chọn bài hát nghe tôi chọn bài hát có nội dung
phù hợp toát lên nội dung chính của bài dạy hát.
Ví dụ: Dạy hát bài "Làm chú bộ đội" thì tôi chọn bài hát nghe: "Màu áo chú bộ
đội" nhằm hướng trẻ vào nội dung bài học một cách dễ dàng và dễ giáo dục cho
trẻ. Trẻ được nghe những bản nhạc phù hợp, trẻ sẽ cảm nhận giai điệu, ý nghĩa
đời sống văn hoá vùng miền qua bài hát. Khi múa có thể mặc trang phục theo
17

17


yêu cầu của bài hát. Để tăng phần hấp dẫn của giờ học cho trẻ chơi trò chơi âm
nhạc nhằm phát triển năng khiếu, ôn luyện kiến thức kỹ năng cho trẻ về âm
nhạc. Sự phản ứng âm thanh khác nhau để phát triển khả năng nghe nhạc của
trẻ. Cô hướng dẫn cách chơi rõ ràng, cụ thể, dần dần nâng cao yêu cầu của trò
chơi. Tôi cho số đông trẻ được tham gia chơi, tôi nhận thấy một giờ hoạt động

âm nhạc cần đảm bảo các nội dung: Ca hát, vận động theo lời ca, trẻ được nghe
hát và được chơi trò chơi âm nhạc. Trong một tiết học được tổ chức thực hiện
như trẻ được chơi với cô, được gần gũi trò chuyện vơi cô, không gò bó trẻ. Về
đội hình không cứng nhắc như trước đây, có thể cho trẻ thay đổi nhiều đội hình
khác nhau: Hình tròn, chữ u, tự do... để trẻ được thoải mái hoạt động nhanh
nhẹn. Trong giờ hoạt động âm nhạc cần cho trẻ làm quen với một số bài hát
khác, có nội dung phù hợp và phù hợp với lứa tuổi có thể do cô sáng tác hoặc
sưu tầm.
4. Giáo dục âm nhạc thông qua giờ hoạt động góc
Trong một giờ hoạt động chung trẻ không thể hát thuộc và vận động thành thạo
bài hát, vì ở lứa tuổi này trẻ rất dễ nhớ mà lại mau quên. Cần cho trẻ làm quen
âm nhạc mọi lúc, mọi nơi và hoạt động ở góc. Tôi thấy giờ hoạt động góc trẻ
chơi rất hồn nhiên, mạnh dạn, thích hát múa lại những bài đã học và thích phản
ảnh lại những việc làm của người lớn.
Ví dụ: Sau giờ hoạt động chung: Giáo dục âm nhạc.
Đề tài: Cô giáo miền xuôi. Phần hoạt động góc - ở góc phân vai cho trẻ
chơi trò chơi: Tập làm cô giáo. Cô dạy hát bài: "Cô giáo miền xuôi", "Cô và
mẹ"... hướng trẻ hát những bài có nội dung phục vụ cho bài học và theo chủ
điểm, nhằm củng cố những kiến thức đã học. Tôi thấy rằng trẻ rất thích chơi ở
góc, thể hiện được công việc ở mỗi góc. Giúp trẻ tìm hiểu về những công việc
của người lớn, cứ như trẻ đang chơi mà có học.
5. Giáo dục âm nhạc thông qua các hội thi, ngày hội
Cứ khoảng vào giữa tháng tôi lại tổ chức hội thi "Tiếng hát mầm non" tại lớp.
Có đàn, dụng cụ âm nhạc cho các cháu biểu diễn giống như biểu diễn một đêm
văn nghệ, cho một vài cháu làm ban nhạc công sẽ có phần quà cho những cháu
đạt giải. Trong Hội thi tôi có mời sự góp mặt của các phụ huynh tham dự. Nhận
thấy nhiều phụ huynh rất phấn khởi về những kết quả của con mình. Có tác dụng
rất lớn đến việc đưa con đến lớp Mẫu giáo. Để phụ huynh có hướng phát huy
năng khiếu ở trẻ. Trong cuộc thi trẻ rất hào hứng, mạnh dạn, tự tin tham gia vào
các hoạt động có âm nhạc; trẻ thích biểu diễn và say mê với âm nhạc. Trong các

ngày Hội khai trường, ngày nhà giáo Việt Nam, ngày bế giảng... Tôi đóng góp ý
18

18


kiến với nhà trường nên dành nhiều thời gian cho các cháu biểu diễn văn nghệ.
Đó cũng là một hình thức tuyên truyền về ngành học rất lớn. Trẻ rất thích tự làm
và được khen, giúp trẻ phát triển trí tuệ, nhanh nhẹn, hồn nhiên, tự tin trước mọi
người và cảm nhận được vẻ đẹp, cái hay của âm nhạc. Mặt khác sự cảm thụ tích
cực của trẻ về âm nhạc không nên dừng lại ở việc cho trẻ hát lại những bài hát
được người lớn truyền thụ mà tri thức và kỹ năng về âm nhạc sẽ được hình
thành và tồn tại lâu bền ở trẻ son:
Nếu các cháu được rèn luyện chu đáo và được tham gia biểu diễn... Tất cả
những hình thức biểu diễn, những tác phẩm âm nhạc như đồng ca, đơn ca, hát
kết hợp múa, hát kết hợp trò chơi, vận động theo nhạc đệm, đều gây cho trẻ
những hứng thú nhất định và nếu biểu diễn thành công sẽ có giá trị giáo dục sâu
sắc hơn. Vì sự giáo dục thẩm mỹ bằng nghệ thuật của âm nhạc chỉ được coi là
hoàn thiện khi một tác phẩm âm nhạc truyền thụ cho trẻ và sau này chính những
trẻ em đó tham gia tái hiện đầy đủ tác phẩm âm nhạc đó.
* Kết quả : Sau khi thực hiện biện pháp trên, tối thấy chất lượng của 100% học
sinh lớp tôi được nâng lên đáng kể về cả kiến thức, kĩ năng và thái độ. Có 94,3%
đạt mục tiêu giáo dục âm nhạc khá - tốt tăng 17,2 % so với đầu năm. Qua biện
pháp này, góp phần giúp trẻ phát triển các toàn diện các mặt nhận thức – ngôn
ngữ - tình cảm xã hội – thẩm mĩ – thể chất.
* Biện pháp 5: Làm các đồ dùng, dụng cụ âm nhạc phong phú cho trẻ hoạt
động âm nhạc từ các nguyên vật liệu dễ kiếm.
Tôi đã làm, sưu tầm các dụng cụ âm nhạc phong phú hấp dẫn với trẻ và đảm
bảo tính khoa học như: trống lắc được làm từ vỏ hộp bia, song loan được làm từ
vỏ quả dừa , phách tre làm từ tre nứa được sơn với nhiều màu sắc sặc sỡ ….và

mũ múa, nơ tay được làm từ vải vụn, giấy màu,... để trẻ có những dụng cụ âm
nhạc để trẻ sử dụng khi tham gia vào môn âm nhạc khi vận động theo nhạc, vỗ
tay theo phách, theo tiết tấu, hưởng ứng theo nhạc, chơi trò chơi âm nhạc. Hay
để tạo cho trẻ các trang phục biểu diễn hấp dẫn, bắt mắt, tôi dùng các trang phục
làm từ ruy băng, giấy màu các loại, trang kim, phế liệu…Cô và trẻ cùng nhau
trang trí để làm trang phục kích thích trẻ tham gia hoạt động. Trẻ được mặc bộ
quần áo do chính mình tham gia trang trí sẽ phấn khởi và hứng thú hơn với hoạt
động âm nhạc. Đặc biệt tận dụng ở địa phương có nhiều nghề phụ, tôi đã tận
dụng những ống luồng để tạo ra những chiếc gùi, chiếc mõ dùng thể hiện khi
phát cho trẻ nghe, những vận dụng đó tạo ra tiếng kêu hấp dẫn, gây ra sự hứng
thú và chú ý của trẻ.
19

19


Tôi thường tổ chức cho trẻ tự làm những dụng cụ âm nhạc đơn giản,dễ làm.
Khi trẻ được biểu diễn với những đồ dùng mà do tự tay mình làm ra, các cháu
tham gia học hứng thú hơn và ham thích học hơn.Tôi đã tổ chức cho trẻ tự làm
những dụng cụ âm nhạc từ những nguyên vật liệu phế thải như: muỗng sữa
chua, giấy bìa cứng, đĩa để làm đàn, lon sữa làm trống, giấy lịch cũ làm mũ các
con vật, nắp ken đập dập rồi xâu lại để làm bộ gõ…
Qua việc tự làm các dụng cụ âm nhạc cũng như các trang phục biểu diễn
các cháu rất hứng thú, tích cực tham gia vào hoạt động âm nhạc, từ đó hiệu quả
giờ dạy đạt rất cao.
* Kết quả : Sau khi thực hiện biện pháp trên, 100% giờ hoạt động âm nhạc và
góc âm nhạc được chuẩn bị đầy đủ đồ dùng dụng cụ phong phú, đa dạng hấp dẫn
trẻ hào hứng, mong muốn hoạt động từ đó giúp trẻ có động lực học tốt môn âm
nhạc. Tôi và trẻ đã làm thêm được rất nhiều đồ dùng tự tạo từ nguyên liệu có
sẵn, tự kiếm, dễ làm như:

+ Phách tre, mõ

+ Trang phục múa

+ Mũ chóp

+ Mũ múa, nơ tay

+Trống cơm

+ Quạt múa, kèn,….

* Biện pháp thứ 6: Đổi mới hình thức dạy học để gây hứng thú cho trẻ
học tốt môn âm nhạc.
Để trẻ tích cực tham gia vào hoạt động âm nhạc, tôi luôn tìm tòi những hình
thức mới lạ, hấp dẫn để thu hút trẻ vào giờ học: Phương pháp tổ chức cho trẻ
cần phải linh hoạt, không cứng nhắc vừa kết hợp phương pháp truyền thống với
ứng dụng công nghệ thông tin, vừa sáng tạo để “làm mới” mỗi hoạt động dạy.
Trong mỗi phần chuyển tiếp các hoạt động tôi luôn xen kẽ những trò chơi
chuyển tiếp nhỏ để trẻ không nhàm chán khi tham gia học. Hay lựa chọn tổ chức
hội thi: “ Bé yêu ca hát”, “Tiếng hát trẻ thơ”, chương trình “ Giao lưu âm nhạc
”,”nốt nhạc xanh”...và đặc biệt là chọn những hình ảnh thật, đẹp và những nhân
vật ngộ nghĩnh sáng tạo như: Hình ảnh “ Chị ong nâu và em bé” hay hình ảnh
“Bé múa cho mẹ xem, ..” đưa vào công nghệ thông tin để trẻ hòa nhập , hóa thân
vào các nhân vật trong tác phẩm mà tôi lồng ghép được. Để rồi từ việc trẻ chăm
20

20

chú xem, lắng nghe cô giới thiệu dẫn đến trẻ nắm bắt được nội dung tiết học một
cách chủ động. Đặc biệt, cần tích cực sáng tác các làn điệu mới có nội dung ca
ngợi trường lớp, gia đình,quê hương...Qua đó góp phần giáo dục trẻ thêm yêu
nét đep của quê hương và có hành vi ứng xử văn hóa.
- Với trẻ khi trẻ hát sai thì cách sửa sai hiệu quả nhất vẫn là cô hát mẫu, cho trẻ
nghe nhạc đệm encore hoặc theo tiếng đàn, cho trẻ hát lại nhiều lần theo cô, theo
tiếng nhạc đệm encore hoặc tiếng đàn là tốt nhất. Khi trẻ hát sai cô không nên
chê trẻ, làm trẻ sẽ mất tự tin dẫn đến sự chán nản không muốn tham gia vào giờ
học.
Ví dụ: Tiết dạy hát “Tập đếm”, tôi sẽ ứng dụng phần mềm encore để làm
phần đệm nhạc cho bài hát. Cô sẽ dạy trẻ từng câu kết hợp với phần đệm nhạc
encore từng câu sau đó đến hết cả bài để trẻ hát đúng cao độ, trường độ bài hát.
Nếu trẻ hát sai tôi sẽ cho trẻ nghe lại nhạc encore và hát theo cô nhiều lần, khi
đó cô giáo là người bạn thân nhất gần gũi với trẻ để sửa sai cho trẻ, không chê
bai trẻ. Sau khi hát thi đua theo nhóm, tổ, cá nhân,…tôi tổ chức cho trẻ chơi một
trò chơi nhỏ để chuyển tiếp qua hoạt động nghe hát đó là trò chơi “Ngón tay
nhúc nhích” . Sau khi trẻ nghe hát bài “Năm ngón tay ngoan” cả lớp sẽ cùng
chơi với cô “Tập tầm vông” để chuyển qua trò chơi âm nhạc “Tai ai tinh” và kết
thúc tiết học. Trên thực tế khi lên tiết dạy này với những hoạt động kết hợp như
vậy các cháu rất hứng thú và tự tin khi tham gia học.
- Với hoạt động nghe hát tôi luôn chuẩn bị chu đáo từ bài hát đến trang phục.
Nhằm thu hút trẻ vào hoạt động nghe hát tôi thường cho trẻ chơi một trò chơi
nhỏ trên màn hình hoặc đọc câu đố, hò vè liên quan đến nội dung bài hát, hay
tạo ra một tình huống gây bất ngờ cho trẻ nhằm thu hút sự tập trung chú ý của
trẻ vào tiết học một cách hứng thú và tích cực : Khi dạy bài hát “Cháu thương
chú bộ đội” cô có thể hóa trang thành chú bộ đội để tạo bất ngờ cho trẻ
Ví dụ: Ở phần nghe hát bài “tôm cua cá thi tài’,tôi sẽ đố trẻ:
Nghe vẻ nghe ve
Nghe vè cô đố
Chân thì gần đầu

Râu thì gần mắt
21

21


Lưng còng co quắp
Mà bơi rất tài
Đó là con gì?(con tôm).
Ngoài con tôm thì còn những con vật nào sống dưới nước nữa các con?
Hôm nay chúng mình cùng xem một cuộc đua tài giữa tôm cua và cá qua bài hát
“Tôm cá cua thi tài”, các con cùng lắng nghe cô hát nhé!
Đặc biệt trong thời gian qua, tôi thường tổ chức các tiết biểu diễn cuối chủ
đề, trong dạy tiết này tôi thấy trẻ hoạt động rất tích cực, hứng thú hơn vì trẻ
được tự do biểu diễn nghệ thuật theo sự thích thú của mình. Hơn nữa, những
trang phục cũng như các dụng cụ âm nhạc, đạo cụ như hoa, lá, mũ các con vật
cũng gây sự chú ý và thu hút trẻ tham gia.
- Tôi luôn tham khảo sưu tầm các trò chơi âm nhạc mới, hấp dẫn để trẻ luôn
được cập nhật các trò chơi mới, được thay đổi trò chơi cũ hoặc chơi 1 trò chơi
quá lâu từ đó trẻ hứng thú, mong mỏi, tích cực để được tham gia các trò chơi mà
cô tổ chức.
* Kết quả: Sau khi thực hiện biện pháp trên, 100% trẻ hào hứng, hứng thú tham
gia các hoạt động âm nhạc. Yêu thích môn âm nhạc, mong muốn được thể hiện
các bài hát, tình cảm của mình qua các bài hát. Từ đó góp phần giáo dục trẻ có
nhân cách lành mạnh, học tốt môn âm nhạc.
* Biện pháp thứ 7: Đi sâu bồi dưỡng các đối tượng yếu kém, có năng
khiếu âm nhạc:
Ngoài việc giảng dạy trên tiết học chính tôi còn chia đối tượng trẻ khá,
trung bình, yếu kém, để luyện cho từng đối tượng ở mọi lúc mọi nơi.
VD: Nhóm khá - theo khả năng luyện cao hơn.

Nhóm trung bình luyện cho trẻ thể hiện tình cảm, kết hợp với trẻ yếu thì
đầu tư nhiều, tăng hơn để cháu từ từ nắm bắt những điều cơ bản và dần giúp
cháu hoà nhập chất lượng chung cả lớp. Đối với trẻ yếu giờ chơi cho trẻ nghe
băng đài.
Với các trẻ còn nói tiếng địa phương, nói ngọng tôi thật sự chú trọng, thông qua
việc phát triển ngôn ngữ thông qua âm nhạc.
22

22


* Kết quả: Sau khi thực hiện biện pháp này, 100% trẻ tự tin, tích cực thể hiện
mình khi tham gia các hoạt động âm nhạc.
+Với những trẻ yếu kém trẻ có thể tự tin hát, hát vận động theo nhạc đúng giai
điệu, thể hiện được cảm xúc khi hát và vận động và có kĩ năng chơi trò chơi âm
nhạc.
+ Với trẻ có năng khiếu tôi yêu cầu với trẻ cao hơn, có những bài dành riêng cho
trẻ, bởi vậy trẻ được thỏa mãn nhu cầu nhận thức, kĩ năng của trẻ giúp trẻ phát
triển, nâng cao khả năng sẵn có làm tiền đề năng khiếu cho trẻ sau này.
* Biện pháp 8: Giáo viên là người động viên khuyến khích, trẻ đóng
vai trò chủ đạo.
Giáo viên không nhất thiết phải có biệt tài gì trong việc múa hát mới thành
công trong việc dạy nhạc âm nhạc cho trẻ, bởi vì đức tính quan trọng nhất của
một cô giáo là có một thái độ tích cực, công nhận và trân trọng các biểu hiện của
trẻ. Mỗi trẻ cần có một môi trường mang thông điệp: “Ở đây con làm gì cũng
được, các sáng tạo của con thật tuyệt vời vì con đã tự nghĩ ra”. Trong giờ học tôi
luôn tuyên dương kịp thời những cháu hát đúng, hát hay, vận động thành thạo
theo lời ca nhằm khuyến khích trẻ học tốt hơn.
Tuyệt đối không chê trẻ, tôn trọng trẻ, nhẹ nhà sửa sai đối với những trẻ thực
hiện chưa đúng. Việc dạy học phụ thuộc vào việc giáo dục. Do đó nội dung các

bài dạy không chỉ đơn thuần là một nội dung cần dạy cho trẻ mà còn là một
phương tiện giáo dục. Vì vậy tôi luôn quan sát và nhận xét xem trong quá
trình học tập trẻ có hoạt động không? Có thích thú không? Tìm hiểu nguyên
nhân vì sao trẻ không hoà đồng chùng bạn để có hướng tìm cách đưa trẻ hoà
nhập với bạn bè, dân dần tôi thấy trẻ rất thích học giáo dục âm nhạc.
Khi trẻ nhận ra rằng cô giáo tôn trọng và hoan nghênh các biểu hiện cá nhân
của chính mình, thì trẻ sẽ tự tin hơn.Thực tế cho thấy: trong các giờ hoạt động
âm nhạc, khi gọi các trẻ trung bình lên thể hiện,các trẻ này thường rụt rè và thiếu
tự tin. Nhưng sau mỗi giờ âm nhạc,tôi thường động viên:”Con rất tiến bộ!Lần
sau con mạnh dạn hơn thì con sẽ biểu diễn tuyệt vời hơn nhiều.” Khi có được sự
tự tin, trẻ tự thấy hài lòng và hãnh diện với suy nghĩ “Mình đã làm được điều
gì đó một mình”. Đồng thời giúp trẻ say sưa, thích thú hơn trong nhiều giờ hoạt
động khác
* Kết quả: Sau khi thực hiện biện pháp trên, 100% trẻ hứng thú, tích cực giơ tay
phát biểu xây dựng bài học khi tham gia các hoạt động âm nhạc. Trẻ biểu diễn tự
23

23


nhiên, thoải mái, được hoạt động theo khả năng của trẻ dưới sự khuyến khích
của cô, từ đó chất lượng môn âm nhạc được nâng cao tạo tâm thế cho các giờ
học âm nhạc sau và các giờ học khác.
* Biện pháp thứ 9: Làm tốt công tác phối, kết hợp với phụ huynh để giúp
trẻ học tốt môn âm nhạc.
Thông qua các buổi họp phụ huynh, buổi đón trả trẻ tôi đã phổ biến cho
cha mẹ trẻ những kiến thức khoa học về nuôi dạy trẻ, tầm quan trọng của hoạt
động âm nhạc tới sự phát triển toàn diện của trẻ, khả năng âm nhạc của trẻ và
cùng gia đình trẻ điều kiện tốt nhất để trẻ phát huy những tài năng, năng khiếu
âm nhạc ở trẻ. Vì vậy, cha mẹ cần quan tâm xem chương trình học của trẻ ở trên

lớp là gì đề về nhà cha mẹ cùng trẻ ôn luyện lại, hoặc cha mẹ có thể mua cho trẻ
các loại băng, đĩa nhạc phù hợp với trẻ để trẻ được ôn luyện kỹ năng âm nhạc ở
nhà. Ở trường khi tổ chức các hội thi văn nghệ thì tôi mời phụ huynh đến tham
dự để trẻ thấy được niềm vui thích, tự hào khi biểu diễn và thông qua đó cũng
tạo được mối liên kết giữa cha mẹ và nhà trường trong việc quan tâm rèn luyện
khả năng âm nhạc cho trẻ.
Thường xuyên tuyên truyền tới các bậc phụ huynh học sinh sưu tầm mua sắm
thêm các đồ dùng dụng cụ âm nhạc, các trang phục biểu diễn tham gia cùng với
giáo viên trong quá trình giảng dạy. Hướng cho các bậc phụ huynh thường
xuyên khuyến khích động viên trẻ động viên các bài hát múa cho cả nhà xem,
thường xuyên cho trẻ thưởng thức văn nghệ qua băng đĩa có nội dung phù hợp.
* Kết quả: Với biện pháp này, tôi đã nhận thấy:
- 94,2% phụ huynh đã nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động
ngoài trời đối với sự phát triển nhân cách của trẻ, có ý thức trong việc phối hợp
với cô giáo để nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và chất lượng hoạt động
âm nhạc nói riêng.
- Đa số phụ huynh đã tạo điều kiện cho trẻ được tham gia các hoạt động
âm nhạc mọi lúc mọi nơi. Bên cạnh đó phụ huynh còn ủng hộ các nguyên vật
liệu phế thải để tôi tận dụng làm đồ dùng, dụng cụ cho trẻ hoạt động âm nhạc.
Qua đó chất lượng của hoạt động âm nhạc ở lớp tôi đã được nâng lên rõ rệt, trẻ
thích tham gia chơi, các kỹ năng hát, hát vận đông và chơi trò chơi… của trẻ
được nâng lên rõ rệt.
*Khả năng áp dụng của sáng kiến.
Áp dụng dễ dàng, phù hợp với điều kiện thực tế của đơn vị và nâng cao
được chất lượng tổ chức hoạt động dạy âm nhạc cho trẻ 5 tuổi ở trường mầm
24

24

non Liên Châu - huyện Yên Lạc - tỉnh Vĩnh Phúc, có khả năng áp dụng nhân
rộng.
8. Những thông tin cần được bảo mật (không)
9. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến.
9.1. Điều kiện về cơ sở vật chất.
- Các tài liệu có liên quan đến đề tài
- Các trang thiết bị đồ dùng cần thiết để áp dụng sáng kiến như: Máy tính,
máy chiếu, bàn, ghế, loa, mũ chóp, các đồ dùng đồ chơi ở các góc chơi trong lớp
và đồ chơi ngoài trời.
- Các nguyên vật liệu để trang trí môi trường góc nghệ thuật (âm nhạc)
trong và ngoài lớp.
9.2. Điều kiện về con người.
- Giáo viên, học sinh, phụ huynh lớp 5 tuổi A1 trường Mầm non ...........
để nghiên cứu thực trạng và áp dụng thử nghiệm các biện pháp.
10. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp
dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả và theo ý kiến của tổ chức, cá nhân
đã tham gia áp dụng sáng kiến:
10.1. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp
dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả:
Khi tôi nghiên cứu và đưa sáng kiến kinh nghiệm áp dụng vào thực tiễn,
tôi thấy chất lượng tổ chức hoạt động môn âm nhạc của tôi và đồng nghiệp, kỹ
năng về môn âm nhạc của trẻ 5 tuổi ở lớp tôi đã được nâng lên rõ rệt, kết quả cụ
thể như sau:
* Về cơ sở vật chất:
Đã tham mưu với nhà trường trang bị đầy đủ các đồ dùng, dụng cụ, học
liệu phục vụ cho hoạt động dạy trẻ âm nhạc.
25

25