Một số giải pháp và kiến nghị nâng cao công tác thẩm định dự án đầu tư tại Ngân hàng Công thương Ba Đình

Một số giải pháp và kiến nghị nâng cao công tác thẩm định dự án
đầu tư tại Ngân hàng Công thương Ba Đình
2.1.Định hướng phát triển của NHCT Ba Đình giai đoạn 2010 - 2015
2.1.1.Định hướng họat động kinh doanh của NHCT Ba Đình
2.1.1.1.Chỉ tiêu kế hoạch năm 2010
- Tổng nguồn vốn huy động tính đến 31-12-2010 đạt 6500 tỷ đồng. Trong đó
vốn VNĐ là 5000 tỷ đồng ngoại tệ quy ra VNĐ là 1500 tỷ đồng
- Dư nợ cho vay nền kinh tế đạt 5500 tỷ đồng. Trong đó VNĐ là 3510 tỷ đồng,
ngoại tệ quy VNĐ 1490 tỷ đồng.
- Chỉ tiêu nợ xấu là 90 tỷ đồng và tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ giảm còn 2%; chỉ
tiêu thu nợ ngoại bảng phấn đấu thu 100% số nợ ngoại bảng 2009. Chỉ tiêu thu dịch vụ
đạt 40 tỷ đồng
- Chỉ tiêu thẻ: thẻ ATM 23000 thẻ, thẻ tín dụng quốc tế 300 thẻ, số cơ sở chấp
nhận thẻ.
- Chỉ tiêu lợi nhuận phấn đấu đạt 290 tỷ đồng lợi nhuận sau trích DPRR.
2.1.1.2.Mục tiêu hoạt động giai đoạn 2010 – 2015
Đề án chiến lược nguồn vốn của NHCT Việt Nam giai đoạn 2010 - 2015 đặt ra
mục tiêu tổng quát cho công tác huy động vốn của ngân hàng là: “Tiếp tục duy trì
những phương thức huy động truyền thống đồng thời đẩy nhanh việc áp dụng các sản
phẩm mới về huy động vốn đa dạng, phong phú, hiện đại. Phấn đấu đạt mức tăng
trưởng nguồn vốn với nhịp độ cao và bền vững, cân đối với nhịp độ tăng trưởng tín
dụng và các hoạt động khác, điều chỉnh và duy trì cân đối về cơ cấu nguồn vốn, thời
hạn, lãi suất, nhằm đưa NHCT Việt Nam phát triển không ngừng, trở thành một ngân
hàng lớn mạnh ở Việt Nam và trong khu vực”. Để góp phần thực hiện mục tiêu trên,
trong những năm tới NHCT Ba Đình sẽ tập trung đổi mới một số lĩnh vực trọng tâm
sau:
- Thực hiện triệt để nguyên tắc thương mại và thị trường trong hoạt động kinh doanh,
gắn mục tiêu tối đa hoá lợi nhuận và phát huy vai trò chủ động của một chi nhánh
NHTM Nhà Nước.
- Phát triển kinh doanh đa năng, chuyển nhanh mạnh cơ cấu kinh tế thị trường
theo hướng thị trường trên cơ sở khai thac tốt nhất lợi thế so sánh của NHCT Việt Nam.

Kết hợp dịch vụ ngân hàng bán buôn, bán lẻ trong đó phát triển mạnh các nghiệp vụ,
dịch vụ ngân hàng bán lẻ có tính cạnh tranh cao, có hướng đột phá, có những sản phẩm
mũi nhọn. Phát triển thị phần tín dụng vàcác dịch vụ tài chính, chú trọng phát triển các
nghiệp vụ ngân hàng đầu tư, tiếp tục giữ vững thị phần huy động vốn, tín dụng của
NHCT Ba Đình nói riêng và NHCT Việt Nam nói chung.
- Cơ cấu lại bộ máy tổ chức, hoàn thiện và phát triển hệ thống mạng lưới kinh
doanh, hoàn thiện hệ thống thông tin quản lý, thực hiện cơ chế quản trị điều hành, quy
trình nghiệp vụ và kiểm tra, kiểm soát nội bộ theo Luật pháp Việt Nam và theo thông lệ
quốc tế.
- Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin mới, hiện đại trong lĩnh vực ngân hàng.
2.1.2.Định hướng đối với hoạt động thẩm định
- Hoạt động thẩm định phải xuất phát từ tình hình kinh tế xã hội cụ thể cuả đất
nước trong từng thời kỳ và quá khứ cho vay tại NHCT Ba Đình.
- Hoạt động thẩm định phải phù hợp với chủ trương chính sách của Chính Phủ,
vận dụng linh hoạt, phát huy tối đa lợi thế so sánh nhưng vẫn phải đảm bảo lợi ích vĩ
mô.
- Định hướng hoàn thiện công tác thẩm định, quá trình thẩm định phải sát sao
DA cho vay cả trước, trong và sau DA. Nâng cao chất lượng công tác thẩm định để
trong tương lai có thể thu phí đối với hoạt động này.
- Rút ngắn thời gian thẩm định nhưng vẫn đảm bảo chất lượng ra quyết định cho
vay.
- Trong tương lai chi nhánh sẽ phấn đấu hoàn thiện để thẩm định trở thành
một hoạt động dịch vụ của chi nhánh; chi nhánh không chỉ là nơi tư vấn cho khách
hàng mà còn có thể thu phí từ hoạt động này.
2.2.Một số giải pháp nhằm nâng cao hoạt động thẩm định DA vay vốn tại NHCT
Ba Đình
2.2.1.Đối với vấn đề nhân sự
Trong thẩm dịnh dự án, con người luôn là trung tâm, quyết định chất lượng thẩm định.
Lĩnh vực thẩm định dự án là một nghiệp vụ rất phức tạp, đa dạng có liên quan đến nhiều vấn
đề kinh tế - xã hội. Mặt khác, do ảnh hưởng rất lớn đến nguồn vốn và khả năng sinh lời của

ngân hàng có thể làm cho ngân hàng đi đến phá sản vì các dự án luôn đòi hỏi số vốn lớn, thời
gian kéo dài và luôn chứa đựng rủi ro cao. Do đó trình độ của cán bộ tín dụng phải đáp ứng
được những yêu cầu đặt ra, đó là phải có năng lực chuyên môn, kinh nghiệm thực tiễn, đạo
đức nghề nghiệp và bản lĩnh vững vàng. Để bồi dưỡng cán bộ làm công tác thẩm định có trình
độ nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu của nhiệm vụ, NHCT Ba Đình cần tập trung vào các công
việc sau:
Cần có cán bộ chuyên trách về quản lý nhân sự
Căn cứ vào yêu cầu công việc của từng bộ phận, từng nghiệp vụ; cũng như trình
độ hiện tại của cán bộ thẩm định (người làm công tác thẩm định nhất thiết phải từng hoạt
động trong lĩnh vực tín dụng) chuyên viên nhân sự sẽ phối hợp với các trưởng, phó phòng
xác định nhu cầu nhân sự cho từng phòng, có kế hoạch sắp xếp, điều chuyển nhân sự
hợp lý hơn. Ngoài ra, chuyên viên nhân sự cần phân tích biến động môi trường kinh
doanh, tính hình đối thủ cạnh tranh, mục tiêu hoạt động để dự báo số nhân viên tăng giảm
trong tương lai.
Thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ ngay từ khâu tuyển chọn nhân viên.
Tuyển dụng nhân viên mới vào làm công tác thẩm định phải là người tốt nghiệp
đại học hệ chính quy theo đúng chuyên ngành phù hợp. Ngoài ra còn phải có các tố chất
khác như: nhanh nhẹn, nắm bắt tâm lý tốt, có óc phân tích. Công tác tổ chức thi tuyển
phải công khai, chặt chẽ, đảm bảo công bằng để có thể lựa chọn được những người giỏi
nhất. Việc kiểm tra, sát hạch trình độ chuyên môn, nghiệp vụ người được dự tuyển phải
do các cán bộ thẩm định có kinh nghiệm, thâm niên công tác trực tiếp tiến hành.
Thường xuyên tổ chức các khoá đào tạo ngắn hạn, nâng cao nghiệp vụ cho cán bộ thẩm
định.
Cán bộ thẩm định cần được cập nhật các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà
nước, các chiến lược phát triển kinh tế xã hội của đất nước, địa phương, chiến lược phát
triển ngành, các quy định của Nhà nước về quản lý đầu tư và xây dựng cũng như những
kiến thức pháp luật trong lĩnh vực liên quan. NHCT Ba Đình cần thiết phải tăng cường
đào tạo ngắn hạn hoặc dài hạn ngoài giời hành chính cho nhân viên về nghiệp vụ tín
dụng, thẩm định. Việc này có thể được thực hiện dưới sự giúp đỡ của các chuyên gia đầu
ngành trong và ngoài nước. Cuối mỗi khoa học cần tổ chức kiểm tra, đánh giá kết quả

được để rút ra kinh nghiệm cho những lần tổ chức sau đạt kết quả tốt hơn.
Tiến hành đánh giá trình độ cán bộ tín dụng thường xuyên
Tiến hành đánh giá trình độ cán bộ tín dụng thường xuyên qua hoạt động thực
tiễn và thi tuyển định kỳ để có kế hoạch điều chuyển vị trí công tác cũng như xét duyệt
mức lương hợp lý.
Phải không ngừng nâng cao phẩm chất đạo đức mỗi cán bộ thẩm định.
Phẩm chất đạo đức có ảnh hưởng lớn đến chất lượng thẩm định dự án đầu tư. Đây là
việc làm khó khăn nhất, đòi hỏi tốn nhiều thời gian, công sức và vật chất. NHCT Ba Đình
cần quy định mức khen thưởng xứng đáng với một dự án phức tạp được thẩm định tốt, hoạt
động hiệu quả, đồng thời phải có mức phạt thích đáng trong các trường hợp vi phạm nguyên
tắc tín dụng, móc nối với doanh nghiệp vay vốn ngân hàng.
2.2.2.Đối với vấn đề vận dụng nội dung, phương pháp, quy trình thẩm định
- Nội dung thẩm định
Khâu thẩm định thị trường và phương thức tiêu thụ, mạng lưới phân phối
Cần phải coi trọng khâu thẩm định thị trường và phương thức tiêu thụ, mạng lưới
phân phối hơn nữa. Nhằm dự báo chính xác nhu cầu sản phẩm DA của thị trường, dự
tính chính xác sản lượng của DA, từ đó tính toán chính xác doanh thu chi phí của DA.
Ngân hàng phải quan tâm đến nguồn cung cấp dàu vào và khả năng tiêu thụ của sản
phẩm hay nói cách khác, Ngân hàng phải xem xét đến các yếu tố đầu vào và đầu ra của
dự án. NHCT Ba Đình cần phải nghiên cứu thị trường trên các mặt như: quan hệ cung
cầu của sản phẩm, điểm mạnh, điểm yếu của sản phẩm, đối tượng, phương thức tiêu thụ
sản phẩm và đặc biệt là tình hình cạnh tranh trên thị trường. Nghiên cứu vấn đề này là
một việc khó khăn nhưng hết sức cần thiết cho việc dự tính doanh thu và chi phí tương
lai... Do đó, công tác thẩm định cần phải đẩy mạnh hơn nữa khâu nghiên cứu thị trường,
nghiên cứu đối thủ cạnh tranh, nghiên cứu điểm mạnh điểm yếu, cơ hội và sự cạnh tranh
của sản phẩm, và cách tốt nhất để thực hiện được điều này là Ngân hàng đẩy mạnh và chi
tiết hoá các mô hình đánh giá chủ yếu như: mô hình SWOT, mô hình PORTER.
Khâu thẩm định tài chính dự án
Cần quan tâm đến đến các chỉ tiêu hiệu quả tài chính DA. Các chỉ tiêu NPV, IRR,
T là các chỉ tiêu thường gặp trong các dự án đầu tư của ngân hàng, tuy nhiên khi sử

dụng chúng phải quan tâm đến giá trị thời gian của dòng tiền. Bên cạnh các chỉ tiêu
quen thuộc NPV, IRR,T Chi nhánhcũng nên đưa các chỉ tiêu khác vào tính toán như chỉ
tiêu điểm hoà vốn, lợi ích- chi phí, năng lực hoà vốn… những chỉ tiêu này sẽ bổ sung cho
nhau giúp cán bộ thẩm định có một cái nhìn toàn diện hơn về dự án.
NHCT Ba Đình cũng cần đánh giá tài chính dự án trên các khía cạnh: chi phí của
dự án về vốn cố định và vốn lưu động được sử dụng như thế nào? Chúng được tài trợ
bằng nguồn vay ngắn hạn hay dài hạn? Một phần vốn cố định được tài trợ bằng vay ngắn
hạn thì sẽ gây khó khăn như thế nào trong việc cân đối thu chi? Việc xác định một cơ cấu
vốn hợp lý cho dự án là điều rất cần thiết. NHCT Ba Đình phải phân tích tỷ trọng giữa
hai nguồn vốn: Vốn tự có và nợ. Việc xác định tỷ trọng giữa nguồn vốn tự có và vốn đi
vay ngân hàng giúp xác định tình trạng tài chính của dự án, một dự án được đánh giá là
có tình trrạng tài chính lành mạnh nếu dự án có tỷ lệ nợ nhỏ, có khả năng trả nợ ngân
hàng và có một mức độ rủi ro dự tính có thể chấp nhận được. Nên thường các DA cần có
một cơ cấu vốn hợp lý là tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu bằng 1. Nên đánh giá dự án có khả
năng sinh lợi cao và khả năng thanh toán tốt khi tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu của DA đó ở
mức 0,4 – 0,5 tùy lĩnh vực, hoặc cao hơn các dự án cùng loại khác. Tuy nhiên khi tính
toán cũng cần có sự linh động tùy thuộc lĩnh vực, tình hình kinh tế xã hội tực tế,…Phân
tích khả năng thanh toán có nhiệm vụ đánh giá tình trạng tiền mặt trong suốt quá trình
hoạt động của dự án. Việc phân tích này giúp cho việc xem xét liệu vốn tự có và các
khoản vay dài hạn có thích hợp với các điều kiện vay trả đã ký kết trong hợp đồng tín
dụng hay không, liệu sự thiếu hụt tiền mặt có xảy ra không và nếu xảy ra thì sẽ đựơc giải
quyết như ra sao?
Thẩm định chính xác tổng mức vốn đầu tư, chi phí của DA. Thẩm định tổng mức vốn đầu
tư, chi phí của DA một cách khách quan,có tính đến các rủi ro có thể xảy ra. Việc thẩm
định tổng vốn đầu tư đòi hỏi các cán bộ thẩm định phải thẩm định chính xác vốn đầu tư
và các chi phí phát sinh liên quan, nhằm tránh hiện tượng chủ đầu tư tính mức vốn quá
cao để tranh thủ vốn, ứ đọng vốn, có thể dẫn tới tình trạng thất thoát làm giảm hiệu quả
đầu tư; hoặc chủ đầu tư lập dự án tính mức vốn quá thấp để tăng các chỉ tiêu hiệu quả đầu
tư một cách giả tạo dẫn đến DA bị đình trệ gây lãng phí. Việc xác định tổng vốn đầu tư
sát với thực tế là cơ sở để tính toán các chỉ tiêu hiệu quả tài chính và dự kiến khả năng trả

nợ của dự án.
Để tránh tình trạng nêu trên, cán bộ thẩm định phải tích cực tìm hiểu thị trường,
căn cứ vào các định mức kinh tế kỹ thuật của các ngành, các đơn giá của Nhà Nước quy
định hay tìm hiểu thông qua viện nghiên cứu về mức độ hiện đại của công nghệ, tình hình
giá cả ở thị trường trong và ngoài nước. Bên cạnh đó, cần tích cực tìm hiểu, lưu trữ các
thông tin của các dự án đầu tư điển hình làm cơ sở cho việc kiểm tra, thẩm định tổng mức
vốn đầu tư.
Khía cạnh thẩm định kinh tế - xã hội của DA vay vốn.
Cần coi trọng khía cạnh thẩm định kinh tế - xã hội của DA vay vốn. Một thực tế
cho thấy không ít NHTM kể cả NHCT Ba Đình cũng coi nhẹ khía cạnh này khi thẩm
định DA ĐT. Tuy mục tiêu của ngân hàng là lợi nhuận từ việc cho vay nhưng cũng cần
chú ý tới khía cạnh kinh tế xã hội. Vì đối với các DA công ích xã hội việc thẩm định khía
cạnh này cực kỳ quan trọng. Thực tế cho thấy ngày càng có nhiều hơn các DA xã hội, các
DA này được sự hỗ trợ của Nhà Nước, các tổ chức phi chính phủ nên cũng là một lĩnh
vực nhiều tiềm năng trong tương lai đối với NHCT Ba Đình. Do đó, trong tương lai công
tác thẩm định của Chi nhánh cần chú trọng hơn nữa tới khía cạnh này.
Xác định phương án trả nợ, thời hạn trả nợ.
Phương án xác định thời hạn trả nợ, mức thu nợ, cách thức thu nợ cả gốc và lãi
phải phù hợp với năng lực của khách hàng và tiến độ thực hiện của dự án. Hiện nay
NHCT Ba Đình thường tiến hành thu đều từng kỳ hay thu luỹ thoái với mong muốn thu
công nợ càng nhanh càng tốt. Tuy nhiên trong thời gian đầu của các DA các máy móc
thiết bị chạy chưa hết công suất, sản phẩm sản xuất ra ở giai đoạn thăm dò thị trường…
Do đó nếu ngân hàng yêu cầu mức trả nợ cao từ đầu sẽ làm cho dự án chưa đủ khả năng