Phát triển dịch vụ cho vay cá nhân tại ngân hàng thương mại cổ phần đầu tư và phát triển việt nam chi nhánh thanh xuân

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------

NGUYỄN ANH DŨNG

PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ CHO VAY CÁ NHÂN
TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ
PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH THANH XUÂN

LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU

Hà Nội – 2018


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------

NGUYỄN ANH DŨNG

PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ CHO VAY CÁ NHÂN
TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ
PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH THANH XUÂN
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã số: 60 34 02 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HOC: TS. NGUYỄN THỊ THƢ

Hà Nội – 2018


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan: Luận văn tốt nghiệp thạc sĩ này là công trình nghiên cứu thực
sự của cá nhân tôi, đƣợc thực hiện trên cơ sở nghiên cứu lý thuyết, nghiên cứu khảo sát
tình hình thực tiễn và dƣới sự hƣớng dẫn khoa học của TS. Nguyễn Thị Thƣ

Các số liệu, bảng biểu và những kết quả trong luận văn là trung thực, các đóng góp
đƣa ra xuất phát từ thực tiễn và kinh nghiệm, kết quả nghiên cứu trong luận văn là
trung thực và chƣa đƣợc công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác. Một
lần nữa tôi xin khẳng định về sự trung thực của lời cam kết trên.
Hà Nội, ngày 25 tháng 09 năm 2018
Học viên

Nguyễn Anh Dũng


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành Luận văn tốt nghiệp này, trong thời gian qua, tôi đã nhận
đƣợc rất nhiều sự quan tâm, giúp đỡ của quý thầy cô, công ty, gia đình và bạn bè.
Lời đầu tiên Tôi xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS Nguyễn
Thị Thƣ, ngƣời cô giáo đã luôn tận tình quan tâm giúp đỡ, hƣớng dẫn tôi. Những
đóng góp, phản biện, lý giải của Cô là định hƣớng nghiên cứu quý báu để tôi tìm
tòi, bổ sung những điểm còn thiếu sót trong quá trình hoàn thành luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn Quý thầy cô giáo trƣờng Đại học Kinh tế - ĐH
Quốc Gia Hà Nội, đặc biệt là Quý thầy cô hoa Tài Ch nh Ngân Hàng – Hệ sau đại
học đã hết lòng giảng dạy, truyền đạt những kiến thức cần thiết và bổ ch cho tôi

trong suốt thời gian học tập tại trƣờng vừa qua. Đó là nền tảng cho quá trình nghiên
cứu và thực hiện Luận văn cũng nhƣ cho công việc của tôi sau này.
Đồng thời tôi xin chân thành cảm ơn tập thể lãnh đạo, nhân viên ngân hàng
thƣơng mại cổ phần Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam chi nhánh Thanh Xuân đã tạo
điều kiện thuận lợi và luôn tận tình cung cấp những tài liệu cũng nhƣ giúp tôi thu
thập thông tin cần thiết cho Luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè, tập thể lớp cao học QH2014TCNH3 đã luôn sát cánh bên Tôi, giúp đỡ, động viên và tạo điều kiện cho tôi học
tập và nghiên cứu hoàn thành Luận văn này.
Một lần nữa xin trân trọng cảm ơn và k nh chúc quý Thầy cô, quý Anh chị và
các bạn luôn mạnh khỏe và tràn đầy hạnh phúc!
Hà Nội, ngày 25 tháng 09 năm 2018
Học viên

Nguyễn Anh Dũng


MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT................................................................i
DANH MỤC CÁC BẢNG...............................................................................ii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ...................................................................................iii
DANH MỤC SƠ ĐỒ.......................................................................................iv
PHẦN MỞ ĐẦU...............................................................................................1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI VÀ
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ CHO VAY CÁ NHÂN........4
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài.......................................................4
1.2. Cơ sở lý thuyết về dịch vụ cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng
thƣơng mại........................................................................................................6
1.2.1 Khái niệm cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thương mại 6
1.2.2 Đặc điểm cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thương mại . 12

1.3. Phát triển dịch vụ cho vay khách hàng cá nhân tại ngân hàng thƣơng mại
.........................................................................................................................13
1.3.1 Khái niệm phát triển cho vay khách hàng cá nhân............................13
1.3.2 Nội dung phát triển hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại ngân
hàng thương mại......................................................................................... 14
1.3.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển dịch vụ cho vay khách hàng cá
nhân của ngân hàng thương mại................................................................ 19
1.3.4 Tiêu chí đánh giá phát triển hoạt động cho vay khách hàng cá nhân
tại ngân hàng thương mại...........................................................................25
ẾT LUẬN CHƢƠNG 1...............................................................................31
CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ THIẾT Ế ĐỀ TÀI.....32
2.1 Thiết kế nghiên cứu đề tài.........................................................................32
2.1.1 Nguồn thu thập dữ liệu.......................................................................32
2.1.2 Quy trình nghiên cứu......................................................................... 32
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu đề tài............................................................... 36


2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin .......................................................
2.2.2. Phương pháp tổng hợp, phân tích thông tin .....................................
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG DỊCH VỤ CHO VAY CÁ NHÂN TẠI NGÂN
HÀNG ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH THANH
XUÂN .............................................................................................................
3.1. Tổng quan về ngân hàng thƣơng mại cổ phần Đầu tƣ và Phát triển Việt
Nam – Chi nhánh Thanh Xuân........................................................................
3.1.1. Giới thiệu ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát Triển Việt
Nam .............................................................................................................
3.1.2. Lịch sử hình thành và phát triển của ngân hàng thương mại cổ phần
Đầu tư và Phát Triển Việt Nam chi nhánh Thanh Xuân .............................
3.1.3. Cơ cấu tổ chức ..................................................................................

3.1.4. Khái quát hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại cổ phần
Đầu tư và Phát triển Việt Nam – chi nhánh Thanh Xuân giai đoạn 2014 2016............................................................................................................. 41

3.2. Thực trang dịch vụ cho vay cá nhân tại ngân hàng thƣơng mại cổ phần
Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – chi nhánh Thanh Xuân ...............................
3.2.1. Về kỹ thuật nghiệp vụ ........................................................................
3.2.2. Cơ cấu cho vay khách hàng cá nhân ................................................
3.2.3. Tình hình doanh số cho vay và dư nợ cho vay khách hàng cá nhân 54
3.2.4. Thu lãi từ hoạt động cho vay khách hàng cá nhân ...........................
3.2.5. Tình hình nợ xấu trong hoạt động cho vay khách hàng cá nhân......
3.2.6. Tình hình thu nợ ................................................................................
3.2.7. Mức độ hài lòng của khách hàng ......................................................
3.2.8. So sánh với các ngân hàng khác trên địa bàn Hà Nội......................
3.3. Đánh giá hoạt động cho vay khách hang cá nhân tại ngân hàng thƣơng
mại cổ phần Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam chi nhánh Thanh Xuân .............
3.3.1. Những kết quả đạt được ....................................................................


3.3.2. Những mặt còn tồn tại.......................................................................65
ẾT LUẬN CHƢƠNG 3...............................................................................69
CHƢƠNG 4: PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ

CHO VAY CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU
TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH THANH XUÂN..........70
4.1. Định hƣớng phát triển dịch vụ cho vay cá nhân đến năm 2020 của ngân
hàng thƣơng mại cổ phần Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Thanh
Xuân................................................................................................................70
4.2. Giải pháp phát triển dịch vụ cho vay cá nhân tại Ngân hàng thƣơng mại
cổ phần Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Thanh Xuân..................73
4.2.1 Hoàn thiện cơ chế, chính sách tín dụng nhằm nâng cao năng lực cạnh

tranh............................................................................................................73
4.2.2 Phát triển sản phẩm cho vay theo hướng nâng cao chất lượng và đa
dạng hóa loại hình sản phẩm......................................................................74
4.2.3. Xây dựng đội ngũ cán bộ, nhân viên có trình độ cao....................... 77
4.2.4 Hoàn thiện các giải pháp đồng bộ định hướng thị trường và khách
hàng cá nhân...............................................................................................80
4.2.5. Hoàn thiện hệ thống công nghệ thông tin.........................................83
4.2.6 Nâng cao hiệu quả công tác kiểm soát rủi ro tín dụng...................... 86
4.3. iến nghị..................................................................................................87
4.3.1 Về phía ngân hàng Nhà nước.............................................................87
4.3.2 Về phía chính phủ.............................................................................. 89
4.3.3 Về phía hội sở chính BIDV.................................................................90
ẾT LUẬN CHƢƠNG 4...............................................................................91
ẾT LUẬN.....................................................................................................95
TÀI LIỆU THAM HẢO...............................................................................97
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

TT

Chữ v
1

BĐS

2

BIDV

3

CVKHCN

4

NHBL

5

NHNN

6

NHTM

7

PGD

8

QHKHCN

9

SXKD

10

TCTD

11

TDCN

12

TSĐB


i


DANH MỤC CÁC BẢNG

TT

Bảng
1

Bảng 1.

2

Bảng 3.

3

Bảng 3.

4

Bảng 3.

5

Bảng 3.

6

Bảng 3.

7

Bảng 3.

8

Bảng 3.

9

Bảng 3.

10

Bảng 3.

11

Bảng 3.1

12

Bảng 3.1

13

Bảng 3.1

14

Bảng 3.1


ii


DANH MỤC BIỂU ĐỒ

STT
1

2

3

4

5

6

7

iii


DANH MỤC SƠ ĐỒ

STT
1
2

iv


PHẦN MỞ ĐẦU
1.

Về tính cấp thiết của đề tài
Trong những năm vừa qua, lĩnh vực Dịch vụ Ngân hàng tài ch nh ở nƣớc ta

đã có những bƣớc phát triển vƣợt bậc cả chất và lƣợng. Trong tổng thể đó, mảng
hoạt động cho vay phục vụ những nhu cầu đời sống của cá nhân và gia đình nhƣ:
Cho vay mua nhà, mua ô tô, cho tiêu dùng đời sống, cho vay thẻ tín dụng… đang
đƣợc rất nhiều Ngân hàng lựa chọn là mảng hoạt động kinh doanh trọng tâm của
mình, nên mức độ cạnh tranh của cho vay cá nhân là ngày càng khốc liệt.

Tiềm năng để phát triển thị trƣờng này là rất lớn. Điểm thuận lợi là quy mô
thị trƣờng với dân số đông, trên 90 triệu dân. Đa số trong đó có độ tuổi trẻ, thu nhập
không ngừng đƣợc cải thiện, phong cách sống hiện đại và nhu cầu mua sắm cao. Vì
vậy mảng kinh doanh này đang đem lại những cơ hội lớn cho cả các ngân hàng và
khách hàng. Đứng trƣớc thực trạng nhƣ vậy, cộng nhu cầu dịch vụ ngƣời dân còn
rất lớn nhƣng do nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân từ ch nh quy trình
thủ tục của Ngân hàng cộng với tâm lý ngại đi vay đang khiến cho tỷ lệ ngƣời dân
tìm đến Ngân hàng vẫn còn thấp, nhiều ngƣời dân tìm đến các hình thức vay khác
vẫn thậm ch cả vay nặng lãi khiến cho câu hỏi làm sao mở rộng và phát triển dịch
vụ cho vay Ngân hàng đến với nhu cầu của ngƣời dân đang là một vấn đề quan tâm
không chỉ của các Ngân hàng mà còn đối với cả Chỉnh phủ và Ngân hàng nhà nƣớc.
Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam (BIDV) cũng
không thể nằm ngoài xu thế đó. BIDV vốn là một trong những NHTM đi đầu trong
đầu tƣ cho vay các dự án, thanh toán xuất nhập khẩu và cho vay bán buôn nhóm
khách hàng truyền thống của BIDV chủ yếu là các doanh nghiệp lớn. Tuy nhiên,
hiện nay cục diện đã có nhiều thay đổi, khi mà các NHTM khác đã từng bƣớc lớn
mạnh về quy mô, tiềm lực tài ch nh và phƣơng thức quản lý, phục vụ đã lôi kéo
nhóm khách hàng truyền thống của BIDV rất gay gắt. Chi nhánh BIDV Thanh Xuân
đƣợc thành lập vào tháng 9/2008 với mục tiêu phát triển là một ngân hàng bán lẻ,
cung cấp các dịch vụ ngân hàng hiện đại trong đó nhiệm vụ ngân hàng chuyên sâu

1


cho mảng khách hàng cá nhân đối với chi nhánh BIDV Thanh Xuân là cơ hội
nhƣng cũng là thách thức lớn. Trong thời gian qua, mảng dịch vụ cho vay cá nhân
của BIDV vẫn còn tồn tại một số hạn chế, đồng thời tình hình kinh tế vĩ mô trong
thời gian tới đƣợc dự báo là sẽ có nhiều khó khăn cho hoạt động t n dụng, đòi hỏi
ngân hàng cần phải có những giải pháp để có thể duy trì và phát triển mảng kinh
doanh này.

Trong thời gian qua, có khá nhiều đề tài nghiên cứu về các giải pháp phát
triển dịch vụ t n dụng ngân hàng, tuy nhiên các đề tài này hầu nhƣ nghiên cứu một
cách riêng biệt các dịch vụ của ngân hàng, rất t đề tài nghiên cứu hoạt động cho vay
cá nhân trong tổng quan dịch vụ của ngân hàng.
Xuất phát từ thực tiễn này, tôi đã quyết định chọn đề tài: “Phát triển dịch vụ
cho vay cá nhân tại ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam

chi nhánh Thanh Xuân” làm đề tài nghiên cứu của mình với mong muốn góp phần
vào sự phát triển hoạt động ngân hàng trong dịch vụ cho vay cá nhân.
2.
-

Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Phân t ch đánh giá thực trạng hoạt động cho vay cá nhân tại chi nhánh BIDV

Thanh Xuân, trong đó chỉ rõ những kết quả đã đạt đƣợc, những mặt còn hạn chế và
nguyên nhân trong giai đoạn từ năm 2015 – 2017
-

Đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển dịch vụ cho vay cá nhân tại BIDV

chi nhánh Thanh Xuân.
3.

Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

Đối tƣợng nghiên cứu của đề tài: Luận văn tập trung nghiên cứu về dịch vụ cho
vay cá nhân tại Ngân hàng thƣơng mại và phát triển dịch vụ cho vay cá nhân tại
Ngân hàng thƣơng mại.
Phạm vi nghiên cứu

- Phạm vi không gian: chi nhánh BIDV Thanh Xuân.
- Phạm vi thời gian: giai đoạn từ năm 2015 đến 2017.
-

Phạm vi nội dung: phát triển dịch vụ cho vay cá nhân tại chi nhánh BIDV

Thanh Xuân
4.

Câu hỏi nghiên cứu đề tài

2


Để nghiên cứu đề tài này, tác giả đƣa ra câu hỏi tổng quát là “Làm thế nào để
phát triển dịch vụ cho vay cá nhân tại chi nhánh ngân hàng thương mại cổ phần
Đầu tư và Phát triển Thanh Xuân?”
Để trả lời câu hỏi đó, đề tài đặt ra những câu hỏi cụ thể:
-

Thực trạng dịch vụ cho vay cá nhân tại BIDV Thanh Xuân những điểm đã

đạt đƣợc và những vấn đề còn tồn tại hạn chế?
Giải pháp phát triển dịch vụ cho vay cá nhân tại chi nhánh BIDV
Thanh Xuân?

5.

Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, danh mục chữ viết tắt, luận

văn đƣợc chia thành 4 chƣơng:
Chƣơng 1: Tổng quan về tình hình nghiên cứu đề tài và cơ sở lý luận về phát triển
dịch vụ cho vay cá nhân
Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu và thiết kế đề tài
Chƣơng 3: Thực trạng dịch vụ cho vay cá nhân tại chi nhánh ngân hàng thƣơng
mại cổ phần Đầu tƣ và Phát triển Thanh Xuân
Chƣơng 4: Phƣơng hƣớng và giải pháp phát triển dịch vụ cho vay cá nhân tại chi
nhánh ngân hàng thƣơng mại cổ phần Đầu tƣ và Phát triển Thanh Xuân.

3


CHƢƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN
VỀ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ CHO VAY CÁ NHÂN
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài
Dịch vụ ngân hàng bán lẻ (NHBL) nói chung và hoạt động cho vay khách
hàng cá nhân (CVKHCN) nói riêng là các hoạt động quan trọng, cơ bản của các
NHTM. Việc phát triển các hoạt động này đƣợc đánh giá là chiến lƣợc của các
NHTM trong giai đoạn hiện nay. Ch nh vì vậy, vấn đề nghiên cứu dịch vụ NHBL và
hoạt động CV HCN đang nhận đƣợc sự quan tâm của nhiều tác giả cả về lý luận và
thực tiễn.
Tập trung sự quan tâm vào các luận án, luận văn trong thời gian gần đây,
nghiên cứu về dịch vụ NHBL và CV HCN, có thể kể đến các công trình tiêu biểu
nhƣ sau:
-

Luận văn “Phát triển hoạt động t n dụng cá nhân tại ngân hàng TNHH MTV

ANZ Việt Nam” và “Cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thƣơng mại cổ
phần (TMCP) Công thƣơng Việt Nam - Chi nhánh Hƣng Yên” của tác giả Trần Thị
Lan Phƣơng và Đào Ngọc Dũng. Hai luận văn trên đều cùng đối tƣợng nghiên cứu là
hoạt động cho vay cá nhân tại các Ngân hàng thƣơng mại, tuy nhiên môi trƣờng và mô
hình hoạt động của các Ngân hàng khác nhau. Ngân hàng TNHH MTV ANZ Việt Nam
là Ngân hàng có vốn nƣớc ngoài, đối tƣợng mà Ngân hàng này hƣớng tới cũng khác
với các Ngân hàng thƣơng mại tại Việt Nam. Tuy nhiên cuối năm 2017 ANZ đã bán lại
mảng bán lẻ của mình cho ShinhanBank sau một thời gian hoạt động không hiệu quả
đối với mảng bán lẻ, đồng thời cũng thông báo về việc một số hoạt động dịch vụ ngân
hàng tại ANZ Việt Nam sẽ bị ảnh hƣởng vào ngày chuyển giao. Đối với đề tài nghiên
cứu tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phần (TMCP) Công thƣơng Việt Nam - Chi nhánh
Hƣng Yên đây cũng là Ngân hàng có quy mô và mô hình hoạt động tƣơng đồng với
một chi nhánh trong hệ thống BIDV, tuy nhiên mức độ cạnh tranh giữa các tổ chức trên
địa bàn các tỉnh thành là tƣơng đối “dễ chịu” so

4


với các địa bàn trọng điểm và khốc liệt nhƣ Hà Nội, TP Hồ Ch Minh, Đà Nẵng, Cần
Thơ…
-

Trong hệ thống BIDV, vấn đề về phát triển dịch vụ NHBL và CV HCN cũng

đƣợc quan tâm nghiên cứu, thể hiện ở các công trình trong thời gian gần đây:
Tác giả Đào Lê iều Oanh với luận án nghiên cứu về “Phát triển dịch vụ ngân
hàng bán buôn và bán lẻ tại ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam”. Nội
dung nghiên của luận văn là tƣơng đối rộng khi tập trung nghiên cứu cả hai mảng
của bán buôn và bán lẻ của Ngân hàng trong khi luận văn đang nghiên cứu chỉ tập
trung vào mảng dịch vụ cho vay cá nhân là một hoạt động trong mảng bán lẻ của

Ngân hàng và trong phạm vi một Chi nhánh trong hệ thống.
-

Luận văn của tác giả Phạm Văn Sáng, Trần Ngọc Minh, Phạm Thu Hiền

nghiên cứu về các kh a cạnh khác nhau của dịch vụ NHBL và cho vay cá nhân, đó là
các đề tài: “Hoạt động bán lẻ tại ngân hàng Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - Chi
nhánh Thanh Hóa”; “Giải pháp mở rộng cho vay tiêu dùng tại ngân hàng Đầu tƣu
và Phát triển Việt Nam chi nhánh sở giao dịch 1”; “Phát triển dịch vụ ngân hàng bán
lẻ tại ngân hàng Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam”…
Đánh giá chung về các công trình nghiên cứu về dịch vụ NHBL và hoạt động
CV HCN trong thời gian gần đây, có thể khái quát nhƣ sau:
-

Các luận văn nêu trên giải quyết vấn đề với phạm vi hẹp hơn, chủ yếu tập

trung khảo sát thực trạng trong khoảng thời gian ngắn và đề xuất giải pháp. Các giải
pháp cho hoàn thiện và phát triển lĩnh vực NHBL và CV HCN còn chung chung,
chƣa phản ánh t nh chất vùng miền và chƣa có phần khảo sát kiểm chứng.
Các công trình ở trên và những công trình khác đề cập đến việc phát triển hoặc
hoàn thiện một vấn đề hoặc toàn diện hoạt động NHBL trên toàn bộ hệ thống hoặc trên
các chi nhánh tại các thị trƣờng khác nhau. Các giải pháp đề xuất của các tác giả trên
cơ sở phân t ch định hƣớng phát triển và thực trạng của đơn vị nghiên cứu. Có thể nói,
về mặt phƣơng pháp luận, việc nghiên cứu và đề xuất giải pháp nhƣ thế là hợp lý.

Tuy nhiên, tình hình áp dụng một, một số hoặc đồng bộ các giải pháp đề xuất
còn là một hạn chế, nếu không muốn nói là các giải pháp này chƣa thực sự đến với

5

kế hoạch hoặc chiến lƣợc phát triển của các NHTM. Điều này xuất phát từ một số
khó khăn trong cơ chế vận hành của các hệ thống ngân hàng, các yếu tố khác đến từ
việc cân nhắc lựa chọn mục tiêu trọng điểm của các NHTM...
Một lý do từ ph a các công trình dẫn đến việc các công trình nghiên cứu chƣa
đƣợc quan tâm đúng mức của các NHTM là giá trị lý luận và thực hiện chƣa cao,
điều này đã dẫn đến t nh thuyết phục không cao của kết quả nghiên cứu đối với việc
áp dụng trong thực tiễn.
Về thực tiễn trên địa bàn Hà Nội, ngoài những đặc trƣng chung của ngƣời
Việt Nam, điều kiện tự nhiên (vị tr địa lý, kh hậu, tài nguyên…) và xã hội có những
đặc thù riêng và điều này có tác động đến việc triển khai và kết quả của hoạt động
CVKHCN trên địa bàn Hà Nội. Cho đến thời điểm thực hiện đề tài này, chƣa có
công trình khoa học nào nghiên cứu về hoạt động CV HCN tại BIDV Thanh Xuân
đƣợc công bố. Nhƣ vậy, việc thực hiện đề tài “Phát triển dịch cho vay cá nhân tại
ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Thanh Xuân” là hoàn
toàn mới và hy vọng sẽ mang lại những kết quả t ch cực đối với hoạt động của
BIDV Thanh Xuân trong thời gian tới.
1.2. Cơ sở lý thuyết về dịch vụ cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng
thƣơng mại
1.2.1 Khái niệm cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thương mại
1.2.1.1 Khái niệm và phân loại tín dụng ngân hàng thương mại
Phần này trình bày khái niệm và phân loại t n dụng NHTM, tạo tiền đề cho
việc hình thành khái niệm cho vay và CV HCN trong phần tiếp theo. Để có t nh chất
hệ thống, ở đây đƣa ra khái niệm “ngân hàng thƣơng mại” một cách ngắn gọn nhƣ
trong Luật các Tổ chức t n dụng: “Ngân hàng thƣơng mại là loại hình ngân hàng
đƣợc thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác
theo quy định của Luật này nhằm mục tiêu lợi nhuận.”
Hoạt động ngân hàng là việc kinh doanh, cung ứng thƣờng xuyên một hoặc
một số các nghiệp vụ nhƣ nhận tiền gửi, cấp t n dụng, cung ứng dịch vụ thanh toán
qua tài khoản. Nhƣ vậy, có thể thấy rằng NHTM có vai trò rất quan trọng trong nền

6


kinh tế: huy động nguồn tiền nhàn rỗi rải rác trong xã hội, tập trung và cấp t n dụng
cho các khách hàng là tổ chức kinh tế, khách hàng cá nhân nhằm mục đ ch phục vụ
phát triển kinh tế, xã hội.
NHTM có chức năng trung gian t n dụng, trung gian thanh toán và cung ứng
dịch vụ ngân hàng.
T n dụng NHTM là một khái niệm rất cơ bản trong lĩnh vực tài ch nh - ngân
hàng. Theo các mục đ ch khác nhau, khái niệm này có thể đƣợc tiếp cận dƣới các
góc độ khác nhau, từ kh a cạnh đơn giản đến toàn diện, từ góc độ lý thuyết đến quan
điểm ứng dụng… Xuất phát gốc từ khái niệm t n dụng, có thể bao gồm nhiều loại t
n dụng khác nhau nhƣ t n dụng thƣơng mại, t n dụng ngân hàng, t n dụng Nhà
nƣớc…, tuy nhiên trong giới hạn của vấn đề nghiên cứu, ở đây chỉ trình bày khái
niệm t n dụng NHTM qua những nội dung cơ bản đã đƣợc đề cập trong các giáo
trình và Luật các Tổ chức t n dụng.
T n dụng NHTM bao gồm các nội dung sau:
-

Có sự chuyển nhƣợng quyền sử dụng vốn từ đối tƣợng sở hữu (NHTM)

sang đối tƣợng sử dụng (khách hàng). Sự chuyển nhƣợng vốn này xuất phát từ
nguyên tắc hoàn trả, NHTM khi chuyển giao vốn cho khách hàng sử dụng phải có
cơ sở để tin rằng khách hàng sẽ hoàn trả đúng thời hạn dựa trên việc đánh giá mức
độ t n nhiệm của ngân hàng.
- Sự chuyển nhƣợng vốn là có thời hạn
- Sự chuyển nhƣợng vốn có kèm chi ph
Nhƣ vậy, t n dụng ngân hàng là quan hệ t n dụng giữa ngân hàng với các chủ
thể khác trong xã hội. Ngân hàng là một định chế tài ch nh trung gian, do vậy trong

quan hệ t n dụng với các chủ thể kinh tế khác, ngân hàng có thể vừa là ngƣời đi vay,
vừa là ngƣời cho vay.
Với tƣ cách là ngƣời đi vay, ngân hàng huy động vốn dƣới hình thức nhận
tiền gửi của các chủ thể kinh tế, các cá nhân hoặc phát hành chứng chỉ tiền gửi, kỳ
phiếu, trái phiếu ngân hàng.
Với tƣ cách là ngƣời cho vay, ngân hàng đáp ứng kịp thời vốn cho quá trình

7


sản xuất kinh doanh hoặc tiêu dùng của các chủ thể kinh tế, cá nhân, từ đó góp phần
t ch cực thúc đẩy sản xuất lƣu thông hàng hóa ngày càng phát triển.
Bất kỳ sự chuyển giao quyền sử dụng tạm thời có hoàn trả về tài sản và dựa
trên cơ sở lòng tin đều phản ánh quan hệ t n dụng. Mối quan hệ t n dụng này đƣợc
thể hiện dƣới các hình thức: cho vay, chiết khấu, bảo lãnh, và cho thuê tài ch nh.
Tuy nhiên, trong hoạt động t n dụng, cho vay là hoạt động chiếm tỷ trọng lớn nhất
tại các NHTM.
inh tế thị trƣờng ngày một phát triển, sự cạnh tranh trong lĩnh vực ngân hàng
ngày càng khốc liệt, nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng, tăng lợi nhuận, hạn chế
đƣợc rủi ro và đứng vững đƣợc trên thị trƣờng, các ngân hàng ngày càng đƣa ra
nhiều hình thức t n dụng đa dạng. Ngƣời ta thƣờng phân loại t n dụng theo một số
tiêu ch nhƣ thời hạn t n dụng, bảo đảm t n dụng…, cụ thể nhƣ bảng 1.1.

8


Bảng 1.1: Phân loại tín dụng
Căn cứ phân loại tín dụng

Thời hạn t n dụng

Bảo đảm của t n dụng

Mục đ ch sử dụng vốn t n dụng

Chủ thể vay vốn

Phƣơng thức hoàn trả

Hình thái giá trị t n dụng

T nh chất hoàn trả

(Nguồn: Tác giả tổng hợp)
Việc phân loại các hình thức t n dụng giúp cho các ngân hàng có đƣợc thuận


lợi trong việc quản lý các loại hình t n dụng. Một loại hình t n dụng cụ thể có thể
đƣợc xem xét theo các tiêu ch khác nhau, và vì vậy, từ các hình thức nhƣ trong
bảng 1.1, chúng ta có thể kết hợp để có các hình thức t n dụng cụ thể.

9


1.2.1.2 Hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại
Với mục tiêu của luận văn là khảo sát hoạt động dịch vụ cho vay đối với khách
hàng cá nhân, ở đây đƣa ra khái niệm “cấp t n dụng” và “cho vay” theo Luật các Tổ
chức t n dụng và Quy chế cho vay:
“Cấp tín dụng là việc thỏa thuận để tổ chức, cá nhân sử dụng một khoản tiền
theo nguyên tắc có hoàn trả bằng nghiệp vụ cho vay, chiết khấu, cho thuê tài chính,

bao thanh toán, bảo lãnh ngân hàng và các nghiệp vụ tín dụng khác”.
Cho vay là một trong những hình thức của nghiệp vụ t n dụng, là việc ngân
hàng đƣa tiền cho khách hàng vay với cam kết khách hàng phải hoàn trả cả gốc và
lãi trong khoảng thời gian xác định.
Căn cứ theo hoản 01 Điều 2 Quy định về hoạt động cho vay của tổ chức t n
dụng, chi nhánh Ngân hàng nƣớc ngoài đối với khách hàng (ban hành kèm theo
Thông tƣ 39/2016/TT-NHNN ngày 30/12/2016 của Thống đốc NHNN và các văn
bản sửa đổi bổ sung) thì “Cho vay là hình thức cấp tín dụng, theo đó tổ chức tín
dụng giao hoặc cam kết giao cho khách hàng một khoản tiền để sử dụng vào mục
đích xác định trong một thời gian nhất định theo thỏa thuận với nguyên tắc có hoàn
trả cả gốc và lãi”.
Nhƣ vậy, cho vay là hoạt động nghiệp vụ cơ bản của các NHTM, không chỉ
vậy, trong các báo cáo tài ch nh của các NHTM, doanh số cho vay luôn chiếm tỷ
trọng lớn. Vì cho vay là một hình thức của t n dụng, nên có thể phân loại theo nhiều
tiêu ch khác nhau, và tƣơng ứng có nhiều hình thức cho vay khác nhau của NHTM
(xem thêm bảng 1.1) nhƣ: phân loại theo thời hạn khoản vay, phân loại theo
phƣơng thức cho vay, phân loại theo hình thức đảm bảo, phân loại theo đối tƣợng
khách hàng… Để phục vụ cho đề tài nghiên cứu, ở đây quan tâm đến cách phân loại
theo đối tƣợng khách hàng. Theo cách phân loại này thì cho vay bao gồm cho vay
khách hàng doanh nghiệp, cho vay tổ chức tài ch nh và cho vay khách hàng cá nhân.
hách hàng doanh nghiệp bao gồm: doanh nghiệp nhà nƣớc, hợp tác xã, công
ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, doanh nghiệp có vốn đầu tƣ nƣớc ngoài,
công ty hợp danh. Những khách hàng này thƣờng có nhu cầu vốn với số lƣợng lớn

10


và có thể là rất lớn. Hình thức cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp rất đa dạng
nhƣ cho vay ngắn hạn theo món, vay theo hạn mức t n dụng dự phòng, cho vay theo
dự án đầu tƣ, cho vay hợp vốn,…

hách hàng tổ chức tài ch nh bao gồm: các ngân hàng khác, hợp tác xã t n
dụng, các công ty bảo hiểm, các công ty tài ch nh,… Thƣờng cho vay NHTM nhằm
đáp ứng các nhu cầu ngắn hạn của các ngân hàng này và các giao dịch thƣờng diễn
ra trên thị trƣờng tiền tệ liên ngân hàng.
hách hàng cá nhân là cá nhân có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi
dân sự và chịu trách nhiệm dân sự theo qui định của pháp luật.
Đối tƣợng vay vốn là những khách hàng có nhu cầu vốn để mua nhà, sửa chữa
nhà, xây dựng nhà, mua ô tô, mua các thiết bị gia dụng, thực hiện các phƣơng án sản
xuất kinh doanh và đáp ứng một số yêu cầu khác. Các phƣơng thức vay vốn đa dạng
nhƣ: cho vay từng lần, cho vay trả góp, cho vay cầm cố bằng sổ tiết kiệm, cho vay theo
hạn mức,… 1.2.1.3 Khái niệm cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thương mại

Trong phần trƣớc, chúng ta đã khái niệm hoạt động cho vay của NHTM và
việc phân loại dựa trên đối tƣợng khách hàng, có thể hiểu CV HCN là hoạt động
cho vay đối với khách hàng cá nhân.
Một cách ch nh thống, có thể khái niệm: CV HCN là hình thức cấp t n dụng mà
trong đó NHTM đóng vai trò là ngƣời chuyển nhƣợng quyền sử dụng vốn của mình
cho khách hàng cá nhân một khoản tiền để sử dụng vào mục đ ch và thời gian nhất định
theo thỏa thuận với nguyên tắc hoàn trả cả gốc và lãi. Đối tƣợng khách hàng cá nhân
bao gồm cá nhân và hộ gia đình có giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cá thể.
Mục đ ch vay bao gồm vay tiêu dùng và vay sản xuất kinh doanh, cụ thể nhƣ sau:

-

Vay tiêu dùng là hình thức tài trợ cho mục đ ch chi tiêu cá nhân, hộ gia đình.

Các khoản cho vay tiêu dùng là nguồn tài ch nh quan trọng giúp ngƣời tiêu dùng có
thể trang trải các nhu cầu trong cuộc sống nhƣ nhà ở, phƣơng tiện, vận chuyển, xây
dựng, du lịch, du học, chữa bệnh…

11