PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN TAM ĐƯỜNG
TRƯỜNG PTDTBT THCS BẢN HON
THUYẾT MINH SÁNG KIẾN
MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC Ý THỨC ĐẠO ĐỨC HỌC SINH
LỚP 9 TRƯỜNG PTDTBT THCS BẢN HON
Tên tác giả:
Đinh Việt Hùng
Trình độ chuyên môn: Cao đẳng sư phạm
Chức vụ: Giáo viên.
Nơi công tác: Trường PTDTBT THCS Bản Hon
1
Bản Hon, ngày 20 tháng 10 năm 2017
I. THÔNG TIN CHUNG
1. Tên sáng kiến: " Một số phương pháp giáo dục ý thức đạo đức
học sinh lớp 9 trường PTDTBT THCS Bản Hon"
2. Tác giả:
Số Họ và tên
Ngày
Nơi
Trình Chứ Nơi
Tỷ lệ
TT
tháng năm thường độ
c vụ làm
(%) đóng
sinh
trú
chuyên công việc
góp vào
môn
tác
việc sáng
tạo ra
sáng
kiến
1
Đinh Việt
16/02/1987 Bình Lư Cao
Giáo Trườn
100%
Hùng
Tam
đẳng
viên g
Đường
PTDT
Lai
BT
Châu
THCS
Bản
Hon
3. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Công tác chủ nhiệm
4. Thời gian áp dụng sáng kiến: Từ ngày 1 tháng 9 năm 2017 đến
ngày 20/12/2017
5. Đơn vị áp dụng sáng kiến:
Tên đơn vị: Trường PTDTBT THCS Bản Hon
Địa chỉ: Bản Hon I Bản Hon Tam Đường Lai Châu
Điện thoại:
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN
1. Sự cần thiết, mục đích của việc thực hiện sáng kiến
Trong quá trình đổi mới nội dung và phương pháp dạy học nhằm đáp
ứng yêu cầu phát triển toàn diện GD&ĐT. Ngoài việc cung cấp cho học sinh
2
những kiến thức đầy đủ, chính xác theo qui định của chương trình thì người
giáo viên còn phải quan tâm giúp các em từng bước hình thành, điều chỉnh,
hoàn thiện những hành vi đạo đức, hình thành nhân cách phù hợp với đặc
điểm tâm lí lứa tuổi. Quá trình giáo dục, giảng dạy đó chỉ đạt kết quả tốt khi
và chỉ khi người giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm ở lớp mình.
Công tác chủ nhiệm quyết định không nhỏ đến chất lượng dạy và học.
Làm tốt công tác chủ nhiệm tức là người giáo viên đã hoàn thành tốt việc
giảng dạy và tổ chức rèn luyện đạo đức học sinh. Đặc biệt trong nhà trường,
giáo viên chủ nhiệm là người trực tiếp quản lý, giáo dục học sinh, là cầu nối
giữa gia đình, nhà trường và xã hội.
Trong giai đoạn hiện nay, công tác chủ nhiệm lớp đòi hỏi yêu cầu ngày
càng cao của xã hội phát triển, bởi trong cuộc sống vẫn tồn tại những tác
động xấu đến học sinh, một số gia đình đã giao phó việc giáo dục con em
mình cho nhà trường. Đặc biệt trong những năm gần đây, ngành giáo dục
đang tập trung đổi mới phương pháp giáo dục nên công tác chủ nhiệm lớp
càng được quan tâm hơn và đòi hỏi cao hơn. Chính vì vậy tôi thực hiện sáng
kiến: " Một số phương pháp giáo dục ý thức đạo đức học sinh lớp 9
trường PTDTBT THCS Bản Hon".
2. Phạm vi triểm khai thực hiện: Lớp 9B Trường PTDTBT THCS Bản
Hon.
3. Mô tả sáng kiến
a. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến
Hiện trạng trước khi áp dụng giải pháp mới:
+ Học sinh: chủ yếu là học sinh dân tộc Lự, kinh tế của người dân còn
khó khăn, nên đa số gia đình các em học sinh không có nhiều điều kiện, sự
quan tâm trong việc uốn nắn, giáo dục ý thức đạo đức, kĩ năng sống cho con
3
em mình. Bên cạnh đó do trình độ dân trí còn thấp, một số phong tục tập quán
còn lạc hậu là nguyên nhân dẫn đến những thói hư, tật xấu tiềm ăn mòn trong
mỗi người dân nói chung và các em học sinh mới lớn, bắt đầu bước vào tuổi
trưởng thành nói riêng đặc biệt là các em học sinh lớp 9. Và hậu quả là có
nhiều học sinh, nhất là học sinh năm thường có ý thức đạo đức chưa tốt, với
nhiều biểu hiện thói hư tật xấu như: Nói tục, chửi bậy vô lễ với thầy cô,
người lớn tuổi, đánh nhau, hút thuốc, uống rượu.....
Một số em chưa xác định được mục đích học tập của mình, Một số em
nam nhận thức kém, đua đòi các bạn có ý thức chưa tốt, có lúc kéo bè, kéo
cánh rủ nhau đi chơi điện tử, uống rượu... Việc nghỉ học không lí do đã làm
ảnh hưởng đến việc duy trì sĩ số học sinh hàng buổi và làm giảm chất lượng
học tập của các em, sức học của các em không tiến bộ thậm chí còn sa sút.
+ Giáo viên: Đa số giáo viên trong trường đều đã làm công tác chủ
nhiệm nhưng trong thực tế vẫn còn tồn tại một số giáo viên có thể thiếu kinh
nghiệm hoặc sử dụng phương pháp giáo dục thiếu linh hoạt, hoặc quá trình
thực hiện thiếu liên tục và thiếu sự nhiệt tình nên chất lượng giáo dục ở từng
lớp có sự chênh lệch rõ rệt, vẫn còn một số tập thể học sinh chất lượng hai
mặt giáo dục chưa cao và không chú ý đến phong trào thi đua của nhà trường
đề ra.
Ưu, nhược điểm của giải pháp cũ:
+ Ưu điểm:
Học sinh: ý thức được việc phấn đấu học tập tốt song song với việc
rèn luyện đạo đức là nhiệm vụ của người học sinh.
Giáo viên: giáo dục học sinh thấy được tầm quan trọng của việc học
tập và rèn luyện để hoàn thiện bản thân.
+ Nhược điểm:
4
Học sinh: những học sinh ngoan, nhận thức được, tiếp thu nhanh thì
tích cực phát huy. Ngược lại, những học sinh chưa ngoan, nhận thức chậm
hơn thì tự ti, không dám bày tỏ quan điểm của mình trước nhiều vấn đề. Từ
đó, có một số em chán nản, không muốn đi học, hoặc trốn tiết, đặc biệt là
những tiết học khó.
Giáo viên: Giáo dục học sinh một cách hời hợt, chưa nắm rõ nhiệm vụ
của giáo viên chủ nhiệm, không tìm hiểu rõ từng đối tượng học sinh, chưa
phát huy hết tính tích cực của học sinh, chưa khắc phục được nhiều những
mặt hạn chế của học sinh, dẫn đến có những biện pháp giáo dục phù hợp.
Sau khi áp dụng sáng kiến tôinhận thấy công tác quản lý và giáo dục
học sinh lớp chủ nhiệm có những chuyển biến nhất định: Cụ thể như tỉ lệ
chuyên cần trong từng buổi học được nâng lên, chất lượng học tập và rèn
luyện của một số em được nâng lên.
Điều đó cho thấy những tác động tích cực của các biện pháp trong đề
tài: " Một số phương pháp giáo dục ý thức đạo đức học sinh lớp 9
trường PTDTBT THCS Bản Hon"đã tạo hứng thú mạnh mẽ và có sức lôi
cuốn học sinh thêm gắn bó với thầy với trường nhiều hơn.
+ Hiệu quả sáng kiến mang lại:
Từ khi đưa đề tài nghiên cứu vào thực tế cho thấy đa số các em học sinh
có ý thức chuyển biến hơn trong học tập và rèn luyện, các em đã có ý thức phê
bình và tự phê bình, có ý thức tự hoàn thiện mình hơn . Đối với những học sinh
hay vi phạm các em đã ý thức hơn, số lần các cô giáo chủ nhiệm phải nhắc nhở,
phê bình đã giảm. Các em đến lớp đã mạnh dạn tự tin hơn khi giao tiếp, một số
em học lực, ý thức rèn luyện có sự tiến bộ rõ rệt.
Không chỉ giáo dục đạo đức, rèn ý thức kỉ luật cho học sinh mà
còn giúp các em biết cách tự học, tự nghiên cứu và kĩ năng giao tiếp từ đó hạn
5
chế được các lỗi vi phạm nội qui nhà trường. Giáo dục kĩ năng sống cho học
sinh thông qua các chủ đề thảo luận:
+ Đáng giá về phạm vi ảnh hưởng của sáng kiến:
Ứng dụng: công tác chủ nhiệm lớp trường PTDTBT THCS Bản Hon
Có thể triển khai ở tất cả các lớp trường THCS trong toàn huyện.
+ Các thông tin cần được bảo mật (nếu có): Không
+ Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng
kiến theo ý kiến của tác giả : nâng cao chất lượng, số lượng của học sinh lớp chủ
nhiệm.
+ Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng
sáng kiến theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã áp dụng sáng kiến và theo ý
kiến của tác giả sáng kiến : Việc áp dụng đề tài này vào thực tế đem lại
chuyển biến nhất định trong việc nâng cao chất lượng hai mặt giáo dục của
lớp chủ nhiệm.
Từ thực trạng trên trên tôi thực hiện đề tài sáng kiến kinh nghiệm "
Một số phương pháp giáo dục ý thức đạo đức học sinh lớp 9 trường
PTDTBT THCS Bản Hon" với mong muốn có những giải pháp phù hợp
trong công tác chủ nhiệm với từng đối tượng học sinh, góp phần nâng cao
chất lượng giáo dục toàn diện.
b. Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến.
Với các biện pháp, cách thực hiện trong sáng kiến " Một số phương
pháp giáo dục ý thức đạo đức học sinh lớp 9 trường PTDTBT THCS
Bản Hon" một phần kế thừa, rút kinh nghiệm từ những việc đã làm trong
công tác chủ nhiệm ở những năm học trước, tôi đã vận dụng thêm một số
phương pháp mới để nâng cao chất lượng, hiệu quả trong công tác chủ
nhiệm, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường. Đó là các
biện pháp:
6
MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP GD ĐẠO ĐỨC HS TRƯỜNG THCS
1. Nắm vững tình hình thực trạng của học sinh.
Phải nghiên cứu lý lịch, hồ sơ học sinh : học bạ, số điện thoại,
hoàn cảnh gia đình…. để liên hệ với phụ huynh khi cấp bách.
2. Xây dựng ban cán sự lớp với tinh thần tự quản, ý thức trách nhiệm
cao.
Bầu cử những em có năng lực và được tập thể tín nhiệm.
Báo cáo trung thực những diễn biến xảy ra hàng ngày cho giáo viên
chủ nhiệm.
Làm việc đúng lề lối quy định, đúng vị trí các chức danh.
3. Xây dựng tập thể lớp đoàn kết , vững mạnh, có tinh thần yêu thương
và giúp đỡ lẫn nhau
Gần gũi, thương yêu ,trao đổi với học sinh để nắm bắt tâm tư,
nguyện vọng xu hướng sở thích của học sinh, giúp các em nêu ra “điều em
muốn nói”.
Tạo môi trường thân thiện để các em thấy được” mỗi ngày đến
trường là một niềm vui”.
Khiêu gợi và từng bước phát huy tinh thần làm chủ tập thể của học
sinh, cùng thi đua giúp đỡ lẫn nhau.
Biết động viên thăm hỏi kịp thời khi bạn đau ốm, hay gặp khó khăn,
hoạn nạn.
4. Phối hợp tốt ba môi trường giáo dục.
Liện hệ, trao đổi với giáo viên bộ môn, về tình hình đạo đức, nề
nếp, chất lượng của lớp, để phối hợp giáo dục kịp thời.
Trao đồi tình hình với giám thị, tổng phụ trách, tranh thủ sự giáo
dục chung của trường.
7
Trao đổi với ban giám hiệu, Cha mẹ học sinh để có thêm những
thông tin về đối tượng mà giáo viên chủ nhiệm cần tìm hiểu.
5. Nhiệt tình, linh động với công việc, công bằng với học sinh, khen
thưởng và phê bình kịp thời.
Thực hiện đầy đủ các loại sổ sách theo quy định, báo cáo trung thực,
kịp thời cho ban giám hiệu về tình hình đạo đức của học sinh.
Một năm học GVCN đến nhà học sinh ít nhất một lần để nắm
thông tin, thuyết phục cha mẹ học sinh tham gia họp đầy đủ.
Hàng tháng chuyển sổ liên lạc đến gia đình học sinh đúng thời gian
quy định, xử lý thông tin phản hồi kịp thời, có hiệu quả
Khi có tình huống đột xuất xảy ra, phải xử lý khéo léo, liên hệ với
Cha mẹ học sinh để giải quyết mau lẹ, có hiệu quả.
Cuối tuần khen thưởng, xử lý kịp thời, dù chỉ những tiến bộ chậm
chạp.
Luôn có lòng vị tha đối với các em, bỏ qua những lổi lầm, để tạo
niềm tin và tạo cơ hội tiến bộ.
GVCN phải thường xuyên học tập nâng cao trình độ, trao dồi đạo
đức nhà giáo để xứng đáng là tấm gương tốt cho học sinh noi theo.
* Biện pháp 1: GVCN Tìm hiểu và nắm vững học sinh trong lớp về
mọi mặt
Mục tiêu, tính mới:
+ GVCN nắm bắt tình hình học tập và hoàn cảnh gia đình của từng em
để từ đó có biện pháp giáo dục hợp lí đối với từng học sinh.
+ GVCN và GVBM kết hợp để giáo dục học sinh một cách tốt nhất.
Cách thức thực hiện:
8
+ Sau khi nhận danh sách lớp tôi dựa vào hồ sơ lưu trữ của nhà trưởng
và thông qua giáo viên chủ nhiệm lớp năm trước để tìm hiểu đặc điểm tình
hình lớp, học sinh lớp: sĩ số, giới tính, học lực, hạnh kiểm, dân tộc, tôn giáo,
nơi cư trú, khả năng nhận thức và tiếp thu kiến thức của mỗi em, hoàn cảnh
gia đình của các em...
+ Ngoài ra tôi còn trao đổi với giáo viên bộ môn và giáo viên chủ nhiệm
của lớp năm trước để nắm rõ hơn về hoàn cảnh gia đình từng học sinh, đặc
biệt lưu tâm hơn tới học sinh chưa ngoan, ý thức đạo đức chưa tốt. Việc làm
trên được tôi ghi chép vào sổ tay chủ nhiệm để ghi nhớ và nắm rõ hoàn cảnh,
đặc điểm của từng em để có biện pháp giáo dục thích hợp.
+ Bên cạnh đó, tôi cũng thường xuyên, tích cực thăm nắm hoàn cảnh
của gia đình học sinh lớp mình chủ nhiệm. Qua những lần thăm gia đình học
tôitôi kết hợp động viên, vận động gia đình quan tâm, động viên con em
mình đi học thường xuyên, đầy đủ để nắm bắt và tiếp thu kiến thức một cách
liền mạch, từ đó cũng biết được hoàn cảnh cụ thể của từng em để có kế
hoạch, quan tâm, giúp đỡ với các em đó…
Điều kiện áp dụng:
Học sinh: Ngoài việc tự rèn luyện bản thân trong mọi lĩnh vực giáo viên
nên chủ động gần gũi, động viên học sinh chia sẻ những vướng mắc trong
việc thực hiện nề nếp và học tập cũng như hoàn cảnh gia đình và các hoạt
động khác.
Giáo viên: Phải có tính nhẫn lại, kiên trì, gần gũi, thân thiện với các em
học sinh cũng như phải linh hoạt, khéo léo trong giao tiếp với gia đình học
sinh
9
* Biện pháp 2: Nhận xét, đánh giá và xếp loại học sinh cuối kỳ và
cuối năm học.
.
Mục tiêu, tính mới:
+ Phân loại đối tượng học sinh.
+ Học sinh và giáo viên tự đánh giá được bản thân, phát huy tính tích
cực, khắc phục hạn chế của chính mình nâng cao ý thức đạo đức của bản
thân.
+ Đưa ra các biện pháp giáo dục phù hợp với đối tượng học sinh.
Cách thức thực hiện:
Sau khi nhận xét, đánh giá học sinh tôi nắm bắt được thông tin về học
lực, hạnh kiểm tôi sẽ gặp gỡ trao đổi với giáo viên bộ môn để kết hợp quan
tâm lựa chọn biện pháp kèm cặp, giúp đỡ, uốn nắn phù hợp không để các em
có tâm lý chán nản, bỏ học, bỏ tiết vì tiếp thu chậm, hoặc vì mai chơi dẫn tới
suy thoái về ý thức đạo đức.
Đề nghị khen thưởng và kỷ luật học sinh, đề nghị danh sách học sinh
được lên lớp thẳng, phải kiểm tra lại, phải rèn luyện thêm về hạnh kiểm
trong kỳ nghỉ hè, phải ở lại lớp, hoàn chỉnh việc ghi vào sổ điểm và học bạ
học sinh.
Điều kiện áp dụng:
Học sinh: Tham gia đầy đủ các kỳ kiểm tra và rèn luyện
Giáo viên: Nắm chắc quy chế đánh giá, xếp loại học sinh.
* Biện pháp 3: Xây dựng đội ngũ ban cán sự lớp.
Mục tiêu, tính mới:
10
+ Xây dựng đội ngũ tự quản của lớp, thay mặt GVCN giải quyết các
công việc của lớp khi GVCN vắng mặt.
+ Nâng cao ý thức tự giác, tích cực cho học sinh trong việc thực hiện
nội quy cũng như học tập.
Cách thức thực hiện:
+ Muốn lớp được đi vào ổn định và có nề nếp sớm thì ngay từ đầu năm
tôi đã lập kế hoạch chủ nhiệm thật chi tiết và cụ thể như sau:
+ Dự kiến xây dựng cán bộ lớp và nhiệm vụ tương ứng.
+ Dự kiến thành lập đội ngũ cán bộ lớp theo mô hình sau: Lớp trưởng,
lớp phó học tập, lớp phó lao động, lớp phó văn nghệ, tổ trưởng các tổ.
+ Dự kiến cán sự bộ môn: Xã hội, Tự nhiên và Ngoại ngữ. Đội ngũ cán
bộ lớp đều có hạnh kiểm tốt, học lực khá, giỏi, tương đối nhanh nhẹn, nhiệt
tình trong các hoạt động học và các phong trào, có ý thức nỗ lực hoàn thành
nhiệm vụ.
Sau đó tôi phân công nhiệm vụ cụ thể rõ ràng.
* Lớp trưởng: Thay mặt giáo viên chủ nhiệm quản lý 15 phút đầu giờ,
theo dõi chung mọi mặt hoạt động hằng ngày của lớp, vào cuối tuần tổng
hợp tất cả những báo cáo của lớp phó và kết quả thi đua trong tuần của các
tổ, điều hành tiết sinh hoạt cuối tuần.
* Lớp phó học tập: Theo dõi và chịu trách nhiệm về mặt học tập của
lớp cùng với lớp trưởng và các tổ trưởng hướng dẫn giúp đỡ những bạn học
yếu học bài cũ, chuẩn bị bài mới. Cuối tuần thống kê, báo cáo những bạn học
tốt, chuẩn bị bài, không chuẩn bị bài, điểm tốt, điểm xấu và đánh giá chung
hoạt động học tập cho lớp trưởng vào tiết sinh hoạt cuối tuần.
11
* Lớp phó lao động: Theo dõi, đôn đốc các bạn lao động, vệ sinh lớp
học và khu vực đã được phân công, cuối tuần thống kê, báo cáo những bạn
lao động tốt, những bạn không làm vệ sinh hoặc làm chưa sạch, những bạn
xả rác bừa bãi, những bạn trèo cây, bẻ cây hủy hoại môi trường và đánh giá
nhận xét chung cho lớp trưởng vào tiết sinh hoạt cuối tuần.
* Lớp phó Văn Thể: Theo dõi chịu trách nhiệm về các hoạt động phong
trào văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao của lớp: hát đầu giờ, thể dục giữa giờ, nói
tục, chửi thề. Cuối tuần tổng hợp nhận xét đánh giá cho lớp trưởng vào tiết sinh
hoạt cuối tuần.
* Tổ trưởng: Điều hành các hoạt động của tổ theo sự phân công của
lớp trưởng, lớp phó. Theo dõi chấm điểm của các bạn qua phiếu điểm cùng
tổ xếp loại vào cuối tuần rồi báo cáo cho lớp trưởng.
Ngoài ra tôi còn cho các em bầu Ban cán sự bộ môn của lớp để giải
quyết những vấn đề khó trong các môn học. Thêm vào đó tôi còn chọn một
em theo dõi hoạt động của các bạn trong lớp để báo cáo riêng cho mình vì tôi
nghĩ ở lứa tuổi này các em đang phát triển sang lứa tuổi trưởng thành, có một
số em còn bao che thậm chí không dám phê bình trước lớp. Do đó, chính ban
cán sự lớp nắm bắt rất rõ về tình hình những mặt của lớp mình. Để theo dõi
và nắm tình hình của lớp cứ mỗi cuối tuần tôi tâm sự với cán bộ lớp, vừa để
nắm được một cách cụ thể chi tiết hơn tình hình của từng học sinh trên lớp,
vừa tạo cơ hội để các cán bộ lớp thể hiện tâm tư nguyện vọng… thường
xuyên trao đổi với ban cán sự lớp nắm bắt thông tin cũng như những thay đổi
của lớp về tình hình các mặt hoạt động của lớp, xử lý kịp thời những học
sinh rèn luyện chưa tốt. Đồng thời tôi cũng thường xuyên “trao đổi” với các
em về những biểu hiện “tiêu cực” để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của các
em. Khi nắm bắt được các thông tin về tình hình của lớp mình thì công tác
quản lý học sinh và phát huy tính tích cực trong công tác chủ nhiệm được tốt
12
hơn. Bên cạnh đó tôi sẽ dự kiến sắp xếp vị trí chỗ ngồi, dự kiến một số tiêu
chí thi đua khen thưởng của lớp. Xây dựng nội quy lớp học, xây dựng cách
tính điểm rèn luyện, đăng kí giao ước thi đua giữa các tổ.
Điều kiện áp dụng:
Học sinh: Phải nhiệt tình, có trách nhiệm với công việc được giao, có
tinh thần phê và tự phê cao, có tinh thần xây dựng tập thể.
Giáo viên: phải giao nhiệm vụ rõ ràng cho từng em và luôn là người
theo dõi, sát sao mọi hoạt động của lớp, phải gương mẫu trước học sinh.
* Biện pháp 4: Phối hợp cùng Ban đại diện cha mẹ học sinh của
lớp chủ nhiệm để quản lý học sinh.
Mục tiêu, tính mới:
+ Tạo cầu nối, tạo mối quan hệ thân thiết giữa gia đình và nhà trường.
+ Phối kết hợp tốt giữa gia đình và nhà trường để tìm ra biện pháp giáo dục
tốt nhất đối với từng đối tượng học sinh.
+ Nâng cao trách nhiệm của gia đình đối với vấn đề đạo đức, học tập của
con em mình.
Cách thức thực hiện:
+ Trong buổi hội nghị cha mẹ học sinh đầu năm tôiđã nghiêm túc triển
khai nội quy, quy định của trường học của lớp học tới cha mẹ học sinh.
Thông báo với cha mẹ học sinh về học lực, hạnh kiểm cũng như những điểm
mạnh, hạn chế của con em mình. Cùng với cha mẹ học sinh trao đổi lắng
nghe những ý kiến, những tâm tư nguyện vọng của phụ huynh.
+ Thông qua quy chế hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh của
lớp chủ nhiệm trong đó chú trọng đến đưa ra những biện pháp nhằm động
viên kịp thời những em học sinh giỏi, học sinh khá, học sinh nghèo vượt khó,
13
giáo dục uốn nắn ngay những học sinh cá biệt, ý thức chưa tốt. Giúp đỡ
những học sinh gặp khó khăn cả về vật chất lẫn tinh thần. Trao đổi kinh
nghiệm vận động con em mình đến trường. Hỗ trợ giáo viên về việc quản lý
con em mình về mọi hoạt động.
+ Phối hợp với cha mẹ học sinh của lớp để kịp thời vận động, động
viên, giáo dục con em trong lớp phát triển toàn diện.
Điều kiện áp dụng:
Cha mẹ học sinh: phải hợp tác với GVCN trong việc quản lý, giáo dục
con em mình. Đặc biệt Ban đại diện cha mẹ học sinh của lớp phải là những
người nhiệt tình, có trách nhiệm.
Giáo viên: phải chủ động trong mọi công việc, phải nắm chắc về từng
đối tượng học sinh và quyền, nhiệm vụ của Ban đại diện cha mẹ học sinh
lớp.
* Biện pháp 5: Phối kết hợp giữa GVCN với GVBM và các đoàn
thể.
Mục tiêu, tính mới:
+ Tăng cường hơn nữa trách nhiệm của các đoàn thể đối với việc quản
lý học sinh.
+ Tìm ra các biện pháp tích cực để thực hiện tốt nội quy lớp học.
Cách thức thực hiện:
+ Phối kết hợp là biện pháp hết sức quan trọng nhằm theo dõi sĩ số, nề
nếp học tập của học sinh qua đó có kế hoạch cùng các đoàn thể tìm ra biện
pháp giáo dục kịp thời
+ GVCN hàng ngày phải theo dõi, ghi chép danh dách học sinh vắng mặt để
theo dõi các em hay trốn học, nghỉ học, ý thức đạo đức chưa tốt. Ngoài ra, GVBM
14
hàng buổi phải ghi danh sách những em ý thức không tốt, vắng học, không chuẩn
bị bài để giáo viên chủ nhiệm theo dõi và có biện pháp xử lí kịp thời.
Khi kiểm tra bài cũ không quá căng thẳng với học sinh không thuộc bài,
mà nên động viên nhắc nhở để học sinh khắc phục.
Phản ánh kịp thời cho giáo viên chủ nhiệm về tình hình của lớp.
+ Mỗi lần các đoàn thể phối hợp đi vận động, hoặc phải xử lý các
trường hợp vi phạm đều có biên bản ghi nhớ để theo dõi sự chuyển biến của
các em. Đặc biệt đối với các trường hợp "khó" tôi còn nhận được sự giúp đỡ,
kết hợp từ các Ban ngành của xã Bản Hon. Nhờ sự phối hợp giữa các ban
ngành trong công tác quản lý, giáo dục ý thức đạo đức của học sinh được
quan tâm hơn, chất lượng giáo dục cũng được nâng lên.
Điều kiện áp dụng:
Giáo viên bộ môn: cần theo dõi thường xuyên tình hình lớp trong các
giờ lên lớp của mình và trao đổi kịp thời với GVCN.
GVCN: chủ động trao đổi, kết hợp với GV bộ môn để nắm bắt tình
hình lớp. Cần có sự khéo léo, linh hoạt trong các tình huống.
* Biện pháp 6 : Phát động phong trào “đôi bạn cùng tiến”
Mục tiêu, tính mới:
+ Tạo mối quan hệ gần gũi, thân thiết cho học sinh.
+ Học sinh có ý thức, trách nhiệm với bản thân và với bạn của mình.
+ Nâng cao chất lượng giáo dục hai mặt của lớp chủ nhiệm.
Cách thức thực hiện:
+ Ngay từ đầu năm học, GVCN phải tìm hiểu, nắm bắt tình hình học
tập và hoàn cảnh gia đình của từng học sinh. Khi sắp xếp chỗ ngồi sẽ chú ý
sắp xếp hợp lí để các em có cơ hội làm quen và tìm hiểu lẫn nhau.
15
+ Sau khi nề nếp của lớp đã ổn định, phát động phong trào “đôi bạn
cùng tiến” không chỉ trong học tập mà còn cả trong cuộc sống, nếu thấy bạn
có tư tưởng nghỉ học thì bạn cùng tiến sẽ động viên, nhắc nhở bạn mình.
Như vậy các em sẽ tự phân tích, chia sẻ và động viên, giúp đỡ nhau để cùng
tiến bộ.
Điều kiện áp dụng:
Học sinh: giáo viên nên động viên những em còn gặp khó khăn trong
học tập và cuộc sống nên cởi mở, chia sẻ cùng bạn bè trong lớp cũng như
GVCN để cùng tìm ra giải pháp giải quyết khó khăn, cùng tiến bộ.
Giáo viên: chủ động nắm bắt từng đối tượng học sinh để phân công
học sinh giúp đỡ lẫn nhau dưới sự hướng dẫn của GVCN.
* Biện pháp 7: Đổi mới, đa dạng hóa các hình thức tổ chức tiết
sinh hoạt lớp, tiết hoạt động ngoài giờ lên lớp.
Mục tiêu, tính mới:
+Tạo mối quan hệ gần gũi, thân thiết giữa GVCN với học sinh, học
sinh với học sinh.
+ Học sinh có ý thức, trách nhiệm với bản thân và với bạn của mình.
+ Học sinh tự tin hơn trong các hoạt động tập thể và trong giao tiếp.
Cách thức thực hiện:
+ Sinh hoạt theo chủ đề: nội dung sinh hoạt nên gắn với các hoạt động
chủ điểm tháng, gắn với những ngày kỉ niệm lớn, gắn với các sự kiện chính
trị, kinh tế, văn hóa, xã hội diễn ra ở địa phương, trong nước và trên thế
giới, ... Hình thức sinh họat cũng đa dạng: có thể là thi văn nghệ giữa các tổ,
có thể chỉ là đố vui khoa học; có thể là sự giao lưu với người trong cuộc...
16
+ Nên giao lần lượt cho các tổ học sinh chủ trì, các tổ khác hỗ trợ, tham
gia. Khi tiến hành thảo luận chuyên đề cần lưu ý
+ Vấn đề hay chủ đề thảo luận phải phù hợp với hứng thú, nhu cầu và
trình độ nhận thức chung của học sinh, có nhiều ý kiến, quan điểm khác nhau.
+ Vấn đề đưa ra thảo luận đòi hỏi sử dụng nhiều kiến thức và kinh
nghiệm để đánh giá, kết luận, hay sáng tạo ý tưởng mới.
+ Môi trường thảo luận phải thuận lợi, an toàn, thoải mái để tất cả học
sinh đều có cơ hội bày tỏ những ý kiến, quan điểm và chính kiến của mình.
+ Người dẫn chương trình phải khéo léo dẫn dắt, khêu gợi sự mạnh
dạn, tự tin, tích cực của mọi HS trong lớp để thảo luận sôi nổi và có hiệu
quả. Cần tôn trọng ý kiến của các thành viên trong thảo luận,
+ Nếu gặp khó khăn (trường hợp không thống nhất ý kiến…) cần mời
người cố vấn hay GV giải đáp (người cố vấn hay GV đóng vai trò là người
trọng tài khoa học cho HS trong quá trình thảo luận).
VD: Chủ đề: Sức khỏe sinh sản ở tuổi vị thành niên
Chủ đề: Làm thế nào để hạn chế bạo lực học đường
Chủ đề: Làm thế nào để học tốt môn ngoại ngữ, các môn học tự nhiên
Chủ đề: Tìm hiểu về ngày quốc tế phụ nữ
+ Tổ chức các hoạt động văn nghệ:
Tập hát các bài hát truyền thống
Tập hát quốc ca cho đều, rõ, mạnh mẽ, đúng nhịp điệu
Giao lưu văn nghệ
+ Tạo sân chơi cho các em học sinh đặc biệt là các em học sinh có học
lực yếu, ý thức đạo đức chưa tốt thì đây là điều kiện rất tốt để nôi kéo các
em tham gia, từ đó giúp cho các em yêu trường yêu lớp hơn có ý thức hơn
trong việc thực hiện các nội quy, nề nếp.
17
Điều kiện áp dụng:
Học sinh: giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu thêm các thông tin, nội
dung liên quan đến tiết học trên sách báo, tivi, mạng Internet, qua thực tế để
các tiết sinh hoạt tập thể thêm sinh động, hiệu quả.
Giáo viên: chủ động về kiến thức, nội dung liên quan trong tiết học và
đóng vai trò là người cố vấn trong các hoạt động đó.
4. Hiệu quả do sáng kiến đem lại:
Từ khi đưa đề tài nghiên cứu vào thực tế cho thấy đa số các em học sinh
có ý thức chuyển biến hơn trong việc rèn luyện ý thức đạo đức cũng như học
tập, các em đã có ý thức phê bình và tự phê bình, có ý thức tự hoàn thiện mình
hơn . Đối với những học sinh hay vi phạm các em đã ý thức hơn, số lần các cô
giáo chủ nhiệm phải nhắc nhở, phê bình đã giảm. Các em đến lớp đã mạnh dạn
tự tin hơn khi giao tiếp, một số em học lực, ý thức rèn luyện có sự tiến bộ rõ
rệt.
Không chỉ giáo dục đạo đức, rèn ý thức kỉ luật cho học sinh mà còn
giúp các em biết cách tự học, tự nghiên cứu và kĩ năng giao tiếp từ đó hạn
chế được các lỗi vi phạm nội qui nhà trường
Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thông qua các chủ đề thảo luận
* Kết quả cụ thể: Chất lượng ý thức đạo đức của sinh.
Lớp 9B: Tổng số HS: 25HS
Năm học
2017 2018
Đầu năm
Hạnh kiểm
Khá
TB
Tốt
Yếu
7
15
2
0
(28%)
(64%)
(8%)
(0%)
Nửa cuối học
9
16
0
0
kì I
(36%)
(64%)
(0%)
(0%)
18
5. Đánh giá về phạm vi ảnh hưởng của sáng kiến:
Ứng dụng: công tác chủ nhiệm lớp trường PTDTBT THCS Bản Hon
Có thể triển khai ở tất cả các lớp trường THCS trên địa bàn huyện
Tam Đường.
6. Các thông tin cần được bảo mật: không
7. Kiến nghị, đề xuất:
Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện, khuyến khích giáo viên chủ
nhiệm áp dụng sáng kiến vào từng lớp cụ thể để góp phần giáo dục ý thức
đạo đức cũng như ý thức học tập của học sinh.
Trên đây là nội dung cũng như kết quả bước đầu của việc áp dụng sáng kiến
kinh nghiệm " Một số phương pháp giáo dục ý thức đạo đức học sinh
lớp 9 trường PTDTBT THCS Bản Hon". Tôi mong được sự đóng góp ý
kiến của quý thầy cô giáo và các cấp lãnh đạo để việc giáo dục đạo đức học
sinh của trường PTDTBT THCS Bản Hon nói riêng và của các đơn vị trường
học trong toàn huyện nói chung ngày một tốt hơn.
8. Tài liệu kèm: Không có
Trên đây là nội dung, hiệu quả của sáng kiến do chính tôi thực hiện
không sao chép hoặc vi phạm bản quyền.
XÁC NHẬN CỦA CƠ QUAN ĐƠN VỊ
TÁC GIẢ SÁNG KIẾN
ÁP DỤNG SÁNG KIẾN
Đinh Việt Hùng
19