Hoạt động thanh tra, kiểm tra ngành nội vụ tại sở nội vụ tỉnh khánh hòa

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
…………/…………

BỘ NỘI VỤ
……/……

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

VÕ TRẦN HOÀI TRÂN

HOẠT ĐỘNG THANH TRA, KIỂM TRA NGÀNH NỘI VỤ TẠI SỞ NỘI VỤ
TỈNH KHÁNH HÒA

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - NĂM 2018


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
…………/…………

BỘ NỘI VỤ
……/……

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

VÕ TRẦN HOÀI TRÂN

HOẠT ĐỘNG THANH TRA, KIỂM TRA NGÀNH NỘI VỤ TẠI SỞ NỘI VỤ
TỈNH KHÁNH HÒA

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG

Chuyên ngành: Quản lý công
Mã số: 8 34 04 03

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. Nguyễn Huy Hoàng

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - NĂM 2018


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân tôi. Các số liệu,
kết quả khảo sát và kết quả trình bày trong luận văn là trung thực và không trùng
lắp với các công trình có liên quan đã được công bố; các nội dung, tài liệu trích dẫn
trong luận văn đều chỉ rõ nguồn gốc.
Tp Hồ Chí Minh, ngày

tháng

Học viên

Võ Trần Hoài Trân

năm 2018


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn này là nhờ sự giúp đỡ tận tình của các thầy, cô và anh
chị. Qua đây, tôi xin chân thành gửi lời cảm ơn đến tất cả mọi người đã giúp đỡ tôi
trong suốt quá trình học tập và hoàn thành luận văn. Xin gửi lời cảm ơn chân thành

và sâu sắc đến:
- Ban Giám đốc Học viện Hành chính quốc gia, quý thầy, cô giảng viên của
trường đã quan tâm, truyền đạt những kiến thức cho tôi trong suốt 02 năm cao học.
- TS. Nguyễn Huy Hoàng - Giảng viên hướng dẫn đã chỉ bảo, chia sẻ những
kiến thức, kinh nghiệm và kỹ năng giúp tôi hoàn thành luận văn.
Mặc dù đã cố gắng song bản thân vẫn còn nhiều hạn chế về mặt kiến thức,
thực tế nên luận văn không tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong nhận được sự
quan tâm, đóng góp ý kiến của thầy, cô và các anh chị để tôi có thể hoàn thiện hơn
đề tài của mình cũng như giúp tôi có thể trao dồi thêm kiến thức của bản thân nhằm
phục vụ tốt hơn cho quá trình nghiên cứu, học tập và làm việc sau này.
Cuối cùng, xin kính chúc quý thầy, cô và các anh chị nhiều sức khỏe, đạt được
nhiều thành công trong công việc và hạnh phúc trong cuộc sống.
Tp Hồ Chí Minh, ngày

tháng

Học viên

Võ Trần Hoài Trân

năm 2018


NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN

.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................

.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
TP Hồ Chí Minh, ngày

tháng

năm 2018

GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN


NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN

..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................

..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
TP. Hồ Chí Minh, ngày

tháng

GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN

năm 2018


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
STT

CỤM TỪ VIẾT TẮT

TỪ VIẾT TẮT

1

Tổ chức nhà nước

TCNN

2

Quản lý nhà nước

QLNN

3

Xã hội chủ nghĩa

XHCN

4

Ủy ban nhân dân

UBND

5

Khiếu nại, tố cáo

KNTC


DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ - BẢNG BIỂU - BẢNG SỐ LIỆU
TÊN SƠ ĐỒ - BIỂU ĐỒ - BẢNG SỐ LIỆU

STT

TRANG

SƠ ĐỒ
1

Sơ đồ 2.1. Cơ cấu, tổ chức Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa

43

2

Sơ đồ 2.2. Cơ cấu, tổ chức Thanh tra Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa

45

BIỂU ĐỒ
1

2

3

Biểu đồ 2.1. Tỷ lệ các cuộc thanh tra chuyên ngành tại Thanh tra Sở Nội
vụ tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2011 – 2017
Biểu đồ 2.2. Số cuộc thanh tra theo kế hoạch, chuyên ngành và đột xuất
giai đoạn 2011 – 2017 tại Thanh tra Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa
Biểu đồ 2.3. Số cuộc kiểm tra chuyên ngành theo kế hoạch và đột xuất
giai đoạn 2011 – 2017 tại Thanh tra Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa

50

52

53

4

Biểu đồ 2.4. Hàm số y =

58

5

Biểu đồ 2.5. Hàm số y = ax

59

BẢNG SỐ LIỆU
1

2

3

Bảng 1.1. Phân biệt thanh tra hành chính nội vụ và thanh tra chuyên
ngành nội vụ
Bảng 2.1. Tổng hợp vi phạm phát hiện qua thanh tra, kiểm tra tại Thanh
tra Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2011 – 2017
Bảng 2.2. Số liệu các cuộc thanh tra, kiểm tra tại Thanh tra Sở Nội vụ
tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2011 – 2017

13

54

105

4

Bảng 2.3.1. Số liệu khảo sát

106

5

Bảng 2.3.2. Số liệu khảo sát

106

6

Bảng 2.3.3. Số liệu khảo sát

106


7

Bảng 2.3.4. Số liệu khảo sát

107

8

Bảng 2.3.5. Số liệu khảo sát

107

9

Bảng 2.3.6. Số liệu khảo sát

107

10

Bảng 2.3.7. Số liệu khảo sát

107

11

Bảng 2.3.8. Số liệu khảo sát

108


MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU………………………………………………………………………1
1. Lý do chọn đề tài…………………………………………………………………….1

2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài…………………………………………..3
3. Tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài luận văn……………………………...4
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài………………………………………...6
5. Phương pháp nghiên cứu…………………………………………………………….7
6. Ý nghĩa của đề tài……………………………………………………………………7
7. Kết cấu của đề tài…………………………………………………………………....7
PHẦN NỘI DUNG……………………………………………………………………9
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ VỀ HOẠT ĐỘNG THANH TRA
CỦA SỞ NỘI VỤ……………………………………………………………………...9
1.1. Khái quát về hoạt động thanh tra của Sở Nội vụ………………………………9
1.1.1. Hoạt động thanh tra, kiểm tra nội vụ…………………………………………..9
1.1.2. Vai trò của hoạt động thanh tra nội vụ trong hoạt động quản lý nhà nước….18
1.1.3. Mục đích, nguyên tắc của hoạt động thanh tra nội vụ………………………..22
1.1.4. Cơ sở pháp lý và hệ thống tổ chức bộ máy của hoạt động thanh tra nội vụ....27
1.1.5. Các yếu tố tác động đến hoạt động thanh tra nội vụ…………………………29
1.2. Nội dung thanh tra của Sở Nội vụ……………………………………………...33
1.2.1. Nội dung thanh tra hành chính……………………………………………….33
1.2.2. Nội dung thanh tra chuyên ngành……………………………………………33
1.3. Phương thức hoạt động thanh tra của Sở Nội vụ…………………………….37
1.3.1. Thành lập Đoàn thanh tra…………………………………………………….37
1.3.2. Hoạt động thanh tra chuyên ngành độc lập…………………………………..39
TIỂU KẾT CHƯƠNG I……………………………………………………………..40


Chương 2. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG THANH TRA CỦA SỞ NỘI VỤ
TỈNH KHÁNH HÒA………………………………………………………………...41
2.1. Tổ chức, chức năng, nhiệm vụ của Thanh tra Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa....41
2.1.1. Khái quát chung về tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn của Sở Nội vụ tỉnh Khánh
Hòa……………………………………………………………………………………41
2.1.2. Cơ cấu tổ chức của Thanh tra Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa………………….43

2.1.3. Chức năng, nhiệm vụ của Thanh tra Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa…………..45
2.2. Kết quả hoạt động thanh tra của Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa trong những
năm vừa qua………………………………………………………………………….47
2.2.1. Hoạt động thanh tra hành chính……………………………………………...47
2.2.2. Hoạt động thanh tra, kiểm tra chuyên ngành…………………………………49
2.3. Đánh giá về hoạt động thanh tra của Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa…………...55
2.3.1. Kết quả khảo sát đối với hoạt động thanh tra, kiểm tra nội vụ của Sở Nội vụ
tỉnh Khánh Hòa……………………………………………………………………….55
2.3.2. Những mặt đạt được…………………………………………………………60
2.3.3. Những mặt còn hạn chế………………………………………………………62
2.3.4. Nguyên nhân của những mặt còn hạn chế……………………………………65
TIỂU KẾT CHƯƠNG 2……………………………………………………………..71
Chương 3. PHƯƠNG HƯỚNG, GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG
THANH TRA CỦA SỞ NỘI VỤ TỈNH KHÁNH HÒA…………………………..72
3.1. Quan điểm và định hướng hoàn thiện hoạt động thanh tra của Sở Nội vụ tỉnh
Khánh Hòa…………………………………………………………………………...72
3.1.1. Nâng cao vị trí, vai trò của thanh tra, kiểm tra nội vụ……………………….73
3.1.2. Đẩy mạnh hoạt động thanh tra, kiểm tra của Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa…..74
3.1.3. Đảm bảo công khai, minh bạch trong hoạt động thanh tra, kiểm tra nội vụ…74
3.1.4. Nâng cao năng lực thực thi công vụ của chủ thể thực hiện thanh tra, kiểm
tra……………………………………………………………………………………...75


3.2. Các giải pháp hoàn thiện hoạt động thanh tra của Sở Nội vụ tỉnh Khánh
Hòa……………………………………………………………………………………76
3.2.1. Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo của lãnh đạo Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa……76
3.2.2. Rà soát, điều chỉnh về tổ chức bộ máy và cơ chế hoạt động của cơ quan thanh
tra nội vụ của Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa…………………………………………….78
3.2.3. Tăng cường số lượng, nâng cao chất lượng các cuộc thanh tra……………..80
3.2.4. Nâng cao hiệu quả việc xử lý sau thanh tra, kiểm tra………………………..81

3.2.5. Đào tạo, đào tạo lại đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác thanh tra của Sở
Nội vụ tỉnh Khánh Hòa……………………………………………………………….82
3.2.6. Công khai và minh bạch hóa kết quả các cuộc thanh tra của Sở Nội vụ tỉnh
Khánh Hòa……………………………………………………………………………86
3.2.7. Đảm bảo các nguồn lực phục vụ hoạt động thanh tra………………………91
3.3. Kiến nghị………………………………………………………………………...93
3.4.1. Kiến nghị với Bộ Nội vụ……………………………………………………..94
3.4.2. Kiến nghị với Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa……………………………97
3.4.3. Kiến nghị với Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa…………………………………...97
TIỂU KẾT CHƯƠNG 3…………………………………………………………….99
KẾT LUẬN LUẬN VĂN…………………………………………………………..100


PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Ngay từ những ngày đầu lập nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã rất quan tâm tới
việc sử dụng, phát huy vai trò công tác thanh tra, kiểm tra. Ngày 23/11/1945, Chủ tịch
Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh 64/SL thành lập Ban Thanh tra đặc biệt, có nhiệm vụ giám
sát tất cả công việc và các nhân viên của UBND và các cơ quan của Chính phủ. Đồng
thời, vị trí và vai trò quan trọng của công tác thanh tra, kiểm tra được thể hiện trong
nhiều bài viết, bài nói, chỉ thị của Hồ Chủ Tịch. Tại Hội nghị tổng kết thanh tra toàn
miền Bắc tháng 4 năm 1957, Chủ Tịch Hồ Chí Minh căn dặn “cán bộ thanh tra giúp
trên hiểu biết tình hình địa phương và cấp dưới, đồng thời cũng giúp cho các cấp địa
phương kịp thời sửa chữa, uốn nắn nếu làm sai, hoặc làm chậm. Cho nên trách nhiệm
của công tác thanh tra là quan trọng”.
Mặt khác, hoạt động thanh tra, kiểm tra là một trong những nội dung cơ bản của
hoạt động quản lý hành chính nhà nước, là một chức năng thiết yếu của quản lý nhà
nước. Thanh tra, kiểm tra chỉ xuất hiện khi có nhà nước và ở đâu có quản lý nhà nước
thì ở đó có thanh tra, kiểm tra. Thực tiễn trong thời gian qua cho thấy thực hiện có hiệu
lực và hiệu quả thanh tra, kiểm tra sẽ góp phần quan trọng vào việc nâng cao hiệu lực

và hiệu quả quản lý hành chính nhà nước; bảo đảm trật tự, kỷ cương; bảo vệ quyền và
lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức trong hoạt động quản lý hành chính
nhà nước.
Ngày nay, đất nước ta đang bước vào thời kỳ đổi mới, đang trên đường xây
dựng nhà nước pháp quyền XHCN, là thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa
và hội nhập quốc tế với nhiều thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức, đan xen. Để
xây dựng được nhà nước pháp quyền XHCN, đảm bảo cho hoạt động QLNN có hiệu
lực, hiệu quả phát huy được những mặt tích cực; đẩy mạnh, công nghiệp hóa, hiện đại
hóa và hội nhập quốc tế thì hoạt động thanh tra, kiểm tra ngày càng quan trọng. Đặc
biệt là hoạt động thanh tra, kiểm tra nội vụ, vì chức năng của ngành Nội vụ là quản lý
nhà nước về: Tổ chức bộ máy hành chính nhà nước; Tổ chức chính quyền địa phương;
Quản lý địa giới hành chính; Cán bộ, công chức, viên chức nhà nước; Công tác tôn

1


giáo; Công tác thanh niên... Đây đều là những lĩnh vực quan trọng trong công cuộc xây
dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền Xã hội chủ nghĩa. Hoạt động thanh tra, kiểm
tra nội vụ được thực hiện với chất lượng cao sẽ đảm bảo cho QLNN ngành Nội vụ có
hiệu lực, hiệu quả, xây dựng được một nền hành chính tin gọn, trong sạch, vững mạnh;
tăng sự tin tưởng của người dân vào hệ thống chính trị.
Thực tế cho thấy, hoạt động thanh tra, kiểm tra nội vụ trong thời gian qua cũng
đã có những đóng góp đáng kể góp phần đảm bảo hiệu quả hoạt động QLNN ngành
Nội vụ; các chương trình, kế hoạch thanh tra, kiểm tra đã đề ra; các cuộc thanh tra,
kiểm tra nội vụ đã tập trung vào những lĩnh vực dễ nảy sinh tiêu cực, tham nhũng như:
Công tác tuyển dụng, sử dụng và quản lý cán bộ, công chức, viên chức; công tác tổ
chức cán bộ về quy hoạch, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, điều động, luân chuyển cán bộ,
công chức, viên chức… từ đó đã phát hiện, ngăn chặn và xử lý các hiện tượng vi phạm
pháp luật đối với ngành Nội vụ, đưa ra các biện pháp phòng, chống tiêu cực, tham
nhũng, chấn chỉnh công tác quản lý, hoàn thiện cơ chế, chính sách, nâng cao hiệu quả

quản lý ngành Nội vụ.
Tuy nhiên, bên cạnh những đóng góp đó hoạt động thanh tra, kiểm tra nội vụ
vẫn có những hạn chế, bất cập như: nội dung thanh tra, kiểm tra nội vụ chỉ đang tiến
hành ở một số lĩnh vực cơ bản, chưa bao quát hết các lĩnh vực của QLNN ngành Nội
vụ mà pháp luật quy định; năng lực, số lượng người làm công tác thanh tra, kiểm tra
chưa đáp ứng đủ yêu cầu trong giai đoạn hiện nay; chất lượng các cuộc thanh tra, kiểm
tra chưa cao; nội dung các kết luận chưa thật sự sâu sắc; hoạt động thanh tra, kiểm tra
nội vụ hiện nay chỉ là phát hiện sai phạm và kiến nghị xử lý, không chú trọng vào đề
xuất hoàn thiện pháp luật về lĩnh vực Nội vụ, chưa có chế tài xử phạt hành chính nên
tính răn đe chưa cao…
Hoạt động thanh tra, kiểm tra của Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa cũng không ngoại
lệ; các hạn chế, bất cập này sẽ làm cho công tác QLNN ngành Nội vụ trên địa bàn tỉnh
Khánh Hòa không cao. Mặt khác, QLNN ngành Nội vụ trong giai đoạn hiện nay rất
quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển của toàn diện của tỉnh Khánh Hòa. Để tỉnh
Khánh Hòa thật sự là một tỉnh phát triển về mọi mặt, xây dựng được một hệ thống các
cơ quan hành chính nhà nước tin gọn, hiệu lực, hiệu quả góp phần vào công cuộc xây

2


dựng nhà nước pháp quyền XHCN và để hoạt động thanh tra, kiểm tra nội vụ ngang
tầm với nhiệm vụ chính trị thì hoàn thiện hoạt động thanh tra, kiểm tra trong giai đoạn
hiện nay của Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa là hết sức cần thiết.
Tình hình đó đặt ra yêu cầu cấp thiết là cần có những nghiên cứu về đổi mới tổ
chức và hoạt động thanh tra, kiểm tra nội vụ nhằm tìm kiếm thêm các luận cứ khoa
học góp phần hoàn thiện để hoạt động này đáp ứng tốt yêu cầu thực tế. Mặt khác, vấn
đề này trước nay chưa được nghiên cứu tại Khánh Hòa, đây cũng chính là trăn trở của
bản thân học viên. Chính vì thế, học viên chọn đề tài nghiên cứu “Hoạt động thanh
tra, kiểm tra ngành Nội vụ tại Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa” (đối tượng cụ thể mà luận
văn đề cập tới là hoạt động thanh tra của Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa) để hoàn thành

luận văn cao học của mình. Với mục đích tăng cường hiệu quả hoạt động thanh tra,
kiểm tra của Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa để hoạt động này ngang tầm với nhiệm vụ giai
đoạn cách mạng hiện nay. Đồng thời, tìm hiểu cơ sở lý luận, pháp lý cùng thực tiễn về
hoạt động thanh tra, kiểm tra nội vụ và tìm ra những giải pháp tối ưu nhằm hoàn thiện
hoạt động thanh tra, kiểm tra của Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa trong thời gian tới.
2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
Mục đích nghiên cứu: Trên cơ sở làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về hoạt
động thanh tra, kiểm tra nội vụ; đề xuất giải pháp hoàn thiện hoạt động thanh tra, kiểm
tra của Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa.
Nhiệm vụ nghiên cứu: Để đạt được mục đích nghiên cứu nêu trên, nhiệm vụ
mà luận văn đặt ra, bao gồm:
Thứ nhất: Xây dựng khung lý thuyết dựa trên việc hệ thống hóa cơ sở lý luận và
thực tiễn về hoạt động thanh tra, kiểm tra nội vụ; tiếp cận hoạt động thanh tra, kiểm tra nội
vụ theo phương diện là một thuật ngữ để thống nhất hoạt động của thanh tra ngành Nội vụ.
Thứ hai: Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động thanh tra, kiểm tra
của Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa, xác định những ưu điểm, những yếu kém bất cập và
rút ra những nguyên nhân của những yếu kém bất cập.
Thứ ba: Phương hướng và đề xuất các giải pháp hoàn thiện hoạt động thanh tra,
kiểm tra của Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa.

3


3. Tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài luận văn
Những vấn đề về hoạt động thanh tra, kiểm tra đã được nhiều nhà nghiên cứu
về khoa học pháp lý và các nhà hoạt động thực tiễn quan tâm như:
Thứ nhất, sách chuyên khảo
- Cuốn sách “Sổ tay nghiệp vụ thanh tra ngành Nội vụ” do Thanh tra Bộ Nội vụ
phối hợp cùng Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông xuất bản năm 2013. Cuốn
sách đã tập hợp gần 40 văn bản quy phạm pháp luật về công tác thanh tra, kiểm tra;

giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng. Sách là cẩm nang hữu ích
cho cán bộ, công chức, viên chức làm công tác thanh tra nội vụ nói riêng và công tác
thanh tra nói chung, giúp cho công tác thanh tra ngày càng thuận lợi và hiệu quả hơn.
- Cuốn sách “Luật Thanh tra và vấn đề thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp” do
Thanh tra Nhà nước phối hợp với Nhà xuất bản lao động xã hội xuất bản năm 2004.
Sách đã đề cập đến những vấn đề của Luật Thanh tra mà các doanh nghiệp quan tâm
như: Khi nào thì một đơn vị bị tiến hành thanh tra? Quyền hạn của Đoàn thanh tra và
cán bộ thanh tra đến đâu? Doanh nghiệp có quyền và nghĩa vụ gì trong quá trình các
cơ quan nhà nước tiến hành thanh tra?... Đồng thời, cuốn sách còn đề cập đến mô hình
tổ chức và hoạt động thanh tra nhân dân trong các doanh nghiệp; công tác thanh tra,
kiểm tra nội bộ cũng như công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trong các doanh nghiệp
nhà nước.
- Cuốn sách “Tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ thanh tra chương trình thanh tra
viên, Quyển 1” do Trường Cán bộ Thanh tra phối hợp với Nhà xuất bản Hồng Đức
xuất bản năm 2017. Cuốn sách đã khái quát chung về công tác thanh tra; một số nội
dung cơ bản Pháp luật về thanh tra; thanh tra viên và xây dựng đội ngũ công chức
thanh tra...
- Bộ sách “Kỷ yếu khoa học thanh tra“ (tập 1 đến tập 8) do Viện Khoa học
thanh tra phát hành năm 2003. Bộ sách đã tập hợp những công trình nghiên cứu khoa
học của cán bộ trong và ngoài ngành Thanh tra về những vấn đề thực tiễn, bức xúc
cũng như bước đầu đề cập tới những vấn đề lý luận cơ bản của công tác thanh tra và
ngành Thanh tra; nghiên cứu các công trình khoa học trong bộ kỷ yếu này sẽ giúp cho

4


cán bộ thanh tra có thêm những nhận thức, góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng
công tác thanh tra.
- Cuốn sách “Xây dựng văn hóa thanh tra và chuẩn mực đạo đức cán bộ thanh
tra” do Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia xuất bản năm 2010. Sách đã xác định và phân

tích thực trạng về văn hóa thanh tra và chuẩn mực đạo đức cán bộ thanh tra từ đó có
những định hướng và giải pháp xây dựng văn hóa thanh tra và chuẩn mực đạo đức cán
bộ thanh tra. Sách là tư liệu hữu ích để các cơ quan thanh tra nghiên cứu và xây dựng
hóa và chuẩn mực của cán bộ thanh tra.
Thứ hai, các đề tài nghiên cứu.
Đề tài “Quản lý nhà nước về công tác thanh tra và giải quyết khiếu nại, tố cáo ở
Việt Nam hiện nay” đề tài nghiên cứu cấp Bộ (năm 2016), do TS Nguyễn Tuấn Khanh
làm chủ nhiệm. Đề tài “Các nguyên tắc trong hoạt động thanh tra – Một số vấn đề lý
luận và thực tiễn” đề tài khoa học cấp bộ (năm 2011), do đồng chí Nguyễn Hồng Thái
làm chủ nhiệm. Đề tài “Hoàn thiện pháp luật về thanh tra trong giai đoạn hiện nay” đề
tài nghiên cứu cấp Bộ (năm 2016), do ThS. Văn Tiến Mai làm chủ nhiệm; “Các
nguyên tắc trong hoạt động thanh tra – Một số vấn đề lý luận và thực tiễn”, đề tài khoa
học cấp Bộ, do đồng chí Nguyễn Thái Hồng làm chủ nhiệm (năm 2011).
Các đề tài đã nghiên cứu, phân tích cụ thể về QLNN đối với hoạt động thanh
tra, các nguyên tắc, nội dung của hoạt động thanh tra; từ đó đã kiến nghị, đề xuất các
giải pháp để hoàn thiện pháp luật về thanh tra.
Thứ ba, các luận án, luận văn đã được bảo vệ
- Luận án tiến sĩ “Cơ sở lý luận và thực tiễn của vấn đề đổi mới tổ chức và hoạt
động của thanh tra Nhà nước ở Việt Nam“ (bảo vệ năm 1996) của TS. Phan Tuấn
Khải. Luận án đã nghiên cứu một các tương đối toàn diện những vấn đề lý luận và
thực tiễn tổ chức và hoạt động của thanh tra nhà nước; ý nghĩa, vị trí, vai trò, mối quan
hệ biện chứng giữa thanh tra với quản lý; lịch sử và thực trạng tổ chức, hoạt động
thanh tra trong QLNN.
- Luận văn thạc sĩ “Vai trò của cơ quan thanh tra hành chính trong giải quyết
khiếu nại ở Việt Nam hiện nay” của học viên Bùi Thị Thanh Thúy năm 2007. Luận

5


văn thạc sĩ “Tổ chức và hoạt động của Thanh tra Sở Giáo dục và Đào tạo” của học

viên Bạch Thanh Trà năm 2017. Luận văn thạc sĩ “Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh
vực Nội vụ ở tỉnh Nam Định” của học viên Nguyễn Thanh Thủy năm 2017.
Mặc dù đã có nhiều đề tài nghiên cứu đề cập đến những vấn đề liên quan hoạt
động thanh tra, kiểm tra, nhưng kể từ khi Luật Thanh tra năm 2010 có hiệu lực cho
đến nay vẫn chưa có nghiên cứu thực sự cập nhật những vấn đề liên quan hoạt động
thanh tra, kiểm tra nội vụ đặc biệt là thông qua thực tế tại tỉnh Khánh Hòa. Do vậy,
việc chọn đề tài “Hoạt động thanh tra, kiểm tra ngành Nội vụ tại Sở Nội vụ tỉnh
Khánh Hòa” là một hướng nghiên cứu mới và có tính thực tiễn cao.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
Đối tượng nghiên cứu: Luận văn tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận và
thực tiễn của hoạt động thanh tra, kiểm tra nội vụ.
Phạm vi nghiên cứu
- Về không gian: Luận văn nghiên cứu về hoạt động thanh tra của Sở Nội vụ
tỉnh Khánh Hòa.
- Về thời gian:
. Số liệu nghiên cứu trong giai đoạn từ 2011 – 2017.
. Định hướng và các giải pháp cho giai đoạn 2019 – 2023.
- Về nội dung: Luận văn nghiên cứu về cơ sở lý luận, pháp lý, tổ chức bộ máy...
của thanh tra ngành Nội vụ. Đặc biệt nghiên cứu các hoạt động thanh tra, kiểm tra của
thanh tra ngành Nội vụ với 01 nội dung thanh tra hành chính và 11 nội dung thanh tra,
kiểm tra chuyên ngành tổ chức bộ máy hành chính, sự nghiệp và quản lý biên chế nhà
nước; chính quyền địa phương, địa giới hành chính; cán bộ, công chức, viên chức; tiền
lương; tổ chức hội và các tổ chức phi chính phủ; văn thư, lưu trữ nhà nước; cải cách
hành chính nhà nước; quy chế dân chủ cơ sở; công tác thanh niên; thi đua, khen
thưởng; tôn giáo (cụ thể sẽ tiếp cận số liệu thanh tra, kiểm tra của Thanh tra Sở Nội vụ
tỉnh Khánh Hòa).

6

5. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu cụ thể sau:
Chương 1: Sử dụng phương pháp nghiên cứu phân tích, tổng hợp, lịch sử để làm
rõ thêm lý luận về thanh tra, kiểm tra nói chung và hoạt động thanh tra, kiểm tra nội
vụ. Qua đó, nêu được vị trí, vai trò, mục đích, nguyên tắc… của hoạt động thanh tra do
Sở Nội vụ thực hiện.
Chương 2: Sử dụng phương pháp khảo sát, tổng hợp, thống kê, phân tích, tổng
kết, phương pháp chuyên gia để đánh giá thực trạng hoạt động thanh tra, kiểm tra nội
vụ của Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa.
Chương 3: Sử dụng phương pháp tổng hợp, thống kê, phân tích để đề xuất các
giải pháp hoàn thiện hoạt động thanh tra, kiểm tra của Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa.
6. Ý nghĩa của đề tài
Về mặt lý luận: Việc nghiên cứu luận văn sẽ góp phần hệ thống hóa làm rõ
thêm về lý luận và thực tiễn đối với hoạt động thanh tra, kiểm tra nội vụ; cung cấp tài
liệu hỗ trợ nghiên cứu, tham khảo về những vấn đề cơ bản của công tác QLNN đối với
hoạt động thanh tra, kiểm tra nội vụ.
Về mặt thực tiễn: Những số liệu do kết quả khảo sát, tổng hợp những quan
điểm đánh giá, phân tích trong đề tài nghiên cứu cũng như các giải pháp đề xuất sẽ
phần nào cung cấp thêm cơ sở lý luận cho Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa nói riêng và các
địa phương trong cả nước nói chung có thể tham khảo, áp dụng vào việc đề xuất hoàn
thiện hoạt động thanh tra, kiểm tra nội vụ tại các địa phương.
7. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, kết cấu
luận văn “Hoạt động thanh tra, kiểm tra ngành Nội vụ tại Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa”,
bao gồm 03 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và pháp lý về hoạt động thanh tra của Sở Nội vụ.
Chương 2: Thực trạng hoạt động thanh tra, kiểm tra của Sở Nội vụ tỉnh Khánh
Hòa.

7

Chương 3: Phương hướng, giải pháp hoàn thiện hoạt động thanh tra, kiểm tra
của Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa.

8


PHẦN NỘI DUNG
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ VỀ HOẠT ĐỘNG THANH TRA
CỦA SỞ NỘI VỤ
1.1. Khái quát về hoạt động thanh tra của Sở Nội vụ
1.1.1. Hoạt động thanh tra, kiểm tra nội vụ.
1.1.1.1. Hoạt động thanh tra nội vụ
Thanh tra
Thanh tra theo thuật ngữ Tiếng Anh – Inspect – xuất phát từ gốc Latinh có
nghĩa là “nhìn vào bên trong” chỉ “một sự xem xét từ bên ngoài vào một đối tượng
nhất định”.
Theo từ điển Tiếng Việt thì “Thanh tra (người thuộc cơ quan có thẩm quyền)
là kiểm tra, xem xét tại chỗ việc làm của địa phương, cơ quan, xí nghiệp”. Với nghĩa
này, thanh tra bao hàm nghĩa kiểm soát nhằm “xem xét và phát hiện, ngăn chặn những
gì trái với quy định”. Thanh tra thường đi kèm với một chủ thể nhất định: “người làm
nhiệm vụ thanh tra”, “Đoàn Thanh tra” và đặt trong phạm vi quyền hành của một chủ
thể nhất định. [30, trang 5]
Theo quy định của Luật Thanh tra năm 2010, thanh tra là thuật ngữ dùng để chỉ
hoạt động thanh tra nhà nước, là hoạt động kiểm tra, xem xét đánh giá của các cơ quan
nhà nước, tổ chức và cá nhân được thực hiện bởi cơ quan chuyên trách theo một trình
tự, thủ tục do pháp luật quy định, nhằm phát hiện những cơ sở trong cơ chế quản lý,
chính sách pháp luật để kiến nghị các biện pháp khắc phục, ngăn ngừa, phát hiện và xử

lý các hành vi vi phạm pháp luật, phát huy nhân tố tích cực, góp phần nâng cao hiệu
lực, hiệu quả QLNN, bảo vệ lợi ích của cơ quan, tổ chức và cá nhân.
Như vậy, theo Điều 3 Luật Thanh tra năm 2010 thì thanh tra nhà nước “là hoạt
động xem xét, đánh giá, xử lý theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định của cơ quan
nhà nước có thẩm quyền đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền
hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân”. Thanh tra nhà nước gồm có thanh tra hành chính
và thanh tra chuyên ngành, trong đó:

9


Thanh tra hành chính là hoạt động thanh tra của cơ quan nhà nước có thẩm
quyền đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân trực thuộc trong việc thực hiện chính sách,
pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn được giao.
Thanh tra chuyên ngành là hoạt động thanh tra của cơ quan nhà nước có thẩm
quyền theo ngành, lĩnh vực đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc chấp hành
pháp luật chuyên ngành, quy định về chuyên môn – kỹ thuật, quy tắc quản lý thuộc
ngành, lĩnh vực đó.
Đặc trưng của thanh tra
Thứ nhất, Thanh tra gắn liền với QLNN, đáp ứng yêu cầu và phục vụ mục tiêu
QLNN.
Là một chức năng, một giai đoạn của chu trình QLNN nên thanh tra gắn liền
với QLNN. Hoạt động thanh tra và QLNN có điểm chung là sử dụng quyền lực nhà
nước để tác động lên đối tượng bị quản lý. Tuy nhiên, xét theo cơ cấu, chức năng của
QLNN thì thanh tra chỉ là công cụ, phương tiện để QLNN. Là một trong chu trình
quản lý nhưng đồng thời tác động trở lại, góp phần điều chỉnh các cách thức, phương
pháp quản lý của chủ thể quản lý. Một thể chế hành chính và cơ chế QLNN sẽ không
đầy đủ nếu thiếu thanh tra. Trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước, việc
thực hiện có hiệu quả hoạt động thanh tra sẽ ngăn chặn được được nguy cơ biến dạng,
tùy tiện, thiếu kỷ cương trong hoạt động QLNN. [30, trang 8]

Thứ hai, thanh tra luôn mang tính quyền lực nhà nước
Tính quyền lực của hoạt động thanh tra có mối quan hệ chặt chẽ với tính quyền
uy – phục tùng của hoạt động QLNN. Vì là một chức năng của QLNN, thanh tra phải
thể hiện sự tác động tích cực để thực hiện quyền lực nhà nước của chủ thể quản lý đối
với đối tượng quản lý. Quyền lực nhà nước trong hoạt động thanh tra cũng là cơ sở để
xác định mặt pháp lý, tính chất nhà nước trong tổ chức thanh tra. Do vậy, thanh tra
được nhà nước sử dụng như một công cụ có hiệu quả trong quá trình quản lý. Tính
quyền lực nhà nước trong hoạt động thanh tra phải được cụ thể hóa trong chức năng,
nhiệm vụ, quyền hạn của hệ thống thanh tra, phương thức tiến hành thanh tra, xử lý kết
quả thanh tra, quan hệ giữa các cơ quan thanh tra và đối tượng thanh tra, sự phối hợp

10


giữa các tổ chức thanh tra theo cấp hành chính và thanh tra theo ngành, lĩnh vực. Nếu
chỉ cụ thể hóa một mặt nào đó mà không thực hiện đồng bộ tính quyền lực nhà nước
trên tất cả các nội dung được nêu trên thì đều dẫn đến hạ thấp vai trò và hiệu quả của
hoạt động thanh tra, hạn chế hiệu lực thanh tra.
Thứ ba, tính khách quan và độc lập tương đối của thanh tra.
Đặc trưng này phân biệt thanh tra với các loại hình cơ quan chức năng của bộ
máy QLNN. Tính khách quan và độc lập tương đối trong quá trình thanh tra được thể
hiện ở các điểm sau: Tuân theo pháp luật. Tự mình tổ chức các cuộc thanh tra trong
các lĩnh vực kinh tế - xã hội theo thẩm quyền đã được pháp luật quy định. Khách quan
trong quá trình thanh tra, mặc dù hoạt động thanh tra được thực hiện thông qua con
người, mang yếu tố chủ quan, nhưng yêu cầu đặt ra đối với hoạt động thanh tra là luôn
luôn tôn trọng sự thật khách quan. Ra các kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý theo
các quyết định của pháp luật về kết quả của hoạt động thanh tra, chịu trách nhiệm về
quyết định thanh tra của mình.
Tính độc lập tương đối của các cơ quan thanh tra thể hiện ở việc các cơ quan
thanh tra thuộc hệ thống các cơ quan hành chính nhà nước, chịu sự chỉ đạo điều hành

trực tiếp của thủ trưởng cơ quan hành chính nhà nước về chương trình kế hoạch thanh
tra, về biên chế, tổ chức nhân sự, cơ sở vật chất và phương tiện hoạt động. Người đứng
đầu các cơ quan thanh tra do thủ trưởng cơ quan hành chính cùng cấp bổ nhiệm. Đồng
thời, cơ quan thanh tra cũng chịu sự chỉ đạo, hướng dẫn của cơ quan thanh tra cấp trên
về tổ chức, nhiệm vụ, nghiệp vụ và khi bổ nhiệm chức danh Chánh thanh tra các cấp,
người đứng đầu cơ quan hành chính phải thống nhất ý kiến với thủ trưởng cơ quan
thanh tra cấp trên. [30, trang 7]
Hoạt động thanh tra nội vụ
Khái niệm hoạt động thanh tra được tiếp cận theo nhiều góc độ khác nhau, như:
Tiếp cận theo nghĩa rộng thì hoạt động thanh tra là một bộ phận của hoạt động
QLNN.
Tiếp cận theo nghĩa hẹp thì hoạt động thanh tra chính là hoạt động thanh tra
trực tiếp của các cơ quan thanh tra nhà nước thông qua Đoàn thanh tra và hoạt động

11


thanh tra phát sinh khi có quyết định thanh tra đến khi có kết luận thanh tra. Về
phương diện pháp luật thì dường như hoạt động thanh tra được hiểu theo nghĩa này khi
quy định hoạt động thanh tra thành những mục riêng (hoạt động thanh tra hành chính
và hoạt động thanh tra chuyên ngành), trong đó chủ yếu nói đến quá trình tiến hành
một cuộc thanh tra kể từ khi ban hành quyết định thanh tra đến khi kết luận, kiến nghị
và quyết định xử lý về thanh tra. Điều 6 Luật Thanh tra năm 2010 cũng có quy định
“Hoạt động thanh tra do Đoàn thanh tra, thanh tra viên và người được giao thực hiện
nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành thực hiện”.
Như vậy, hoạt động thanh tra của các cơ quan thanh tra nhà nước theo quy định
của Luật Thanh tra bao gồm từ việc xây dựng chương trình, kế hoạch thanh tra, ra
quyết định thanh tra, tiến hành thanh tra trên thực tế, báo cáo kết quả thanh tra, kết
luận thanh tra và xử lý kết luận thanh tra.
Trong khi đó, ngành Nội vụ “là hoạt động của hệ thống các cơ quan nhà nước

từ Trung ương đến địa phương (gồm Bộ Nội vụ, Sở Nội vụ các tỉnh, thành phố trực
thuộc trung ương, Phòng Nội vụ thuộc UBND huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc
tỉnh) thực hiện chức năng QLNN về: tổ chức bộ máy hành chính nhà nước; tổ chức
chính quyền địa phương; quản lý địa giới hành chính; cán bộ, công chức, viên chức
nhà nước; tổ chức hội và tổ chức phi chính phủ; công tác văn thư, lưu trữ nhà nước;
quản lý đối với các dịch vụ công theo thẩm quyền do pháp luật quy định; công tác thi
đua, khen thưởng; công tác tôn giáo; công tác thanh niên và các hoạt động thanh tra,
kiểm tra ngành”.
Do vậy, có thể hiểu “hoạt động thanh tra nội vụ là hoạt động của các cơ quan
thanh tra nhà nước ngành Nội vụ gồm Thanh tra Bộ Nội vụ, Thanh tra Sở Nội vụ các
tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các cơ quan được giao thực hiện chức năng
thanh tra chuyên ngành thuộc Bộ Nội vụ theo quy định của Luật thanh tra (bao gồm từ
việc xây dựng chương trình, kế hoạch thanh tra, ra quyết định thanh tra, tiến hành
thanh tra trên thực tế, báo cáo kết quả thanh tra, kết luận thanh tra và xử lý kết luận
thanh tra) tiến hành việc thanh tra, kiểm tra đánh giá việc chấp hành chính sách, pháp
luật, nhiệm vụ được giao của các cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc phạm vi quản lý;

12


việc thực hiện các quy định của pháp luật đối với các lĩnh vực thuộc thẩm quyền quản
lý của ngành Nội vụ”.
Hiện nay căn cứ Luật Thanh tra, Nghị định 90/2012/NĐ-CP ngày 05/11/2012
về tổ chức và hoạt động thanh tra ngành Nội vụ thì hoạt động thanh tra nội vụ gồm có
hoạt động thanh tra hành chính ngành Nội vụ và hoạt động thanh tra chuyên ngành Nội
vụ, hai hoạt động thanh tra trên có thể phân biệt như sau:
STT

Các yếu tố

Thanh tra hành chính

Thanh tra chuyên ngành

1

Mục đích

Tập trung vào kiểm soát việc thực Chủ yếu hướng đến kiểm soát

thanh tra

hiện nhiệm vụ, công vụ của cán việc chấp hành chính sách, pháp
bộ, công chức, viên chức và cơ luật thuộc ngành Nội vụ.
quan nhà nước thuộc phạm vi
quản lý để lành mạnh hóa bộ máy
nhà nước.

2

Chủ thể tiến

Cơ quan thanh tra nhà nước: Cơ quan thanh tra nhà nước và

hành

Thanh tra Bộ Nội vụ, Thanh tra cơ quan thanh tra chuyên ngành:
Sở Nội vụ.

Thanh tra Bộ Nội vụ, Thanh tra

Sở Nội vụ, Ban Tôn giáo chính
phủ, Ban Thi đua – Khen thưởng
trung ương.

3

Đối tượng

Cơ quan, tổ chức, cá nhân trực Mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân

thanh tra

thuộc

thuộc sự điều chỉnh của pháp
luật ngành Nội vụ.

4

Nội dung

Xem xét đánh giá việc thực hiện Xem xét, đánh giá việc chấp
chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, hành pháp luật chuyên ngành về
quyền hạn được giao.

nội vụ, quy tắc quản lý thuộc
ngành Nội vụ. Cụ thể như: việc
thực hiện các quy định về tổ
chức bộ máy hành chính nhà
nước; tổ chức chính quyền địa

phương; cán bộ, công chức, viên
chức nhà nước; tổ chức hội và tổ
chức phi chính phủ; công tác văn

13