Biện pháp quản lý hoạt động dạy học thực hành nghiệp vụ lễ tân khách sạn tại trường Cao đẳng nghề Du lịch Huế

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN THỊ KIM TÚ

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY
HỌC
THỰC HÀNH NGHIỆP VỤ LỄ TÂN KHÁCH
SẠN
TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ DU LỊCH
HUẾ
Chuyên ngành: QUẢN LÍ GIÁO DỤC
Mã số: 60 14 05

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
PGS.TS. TRẦN VĨNH TƯỜNG

HUẾ, NĂM 2013
i


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng
tôi, các số liệu và kết quả nghiên cứu ghi trong luận văn là
trung thực, được các đồng tác giả cho phép sử dụng và chưa
từng được cơng bố trong bất kỳ một cơng trình nào khác.
Tác giả

Nguyễn Thị Kim Tú

ii


Lời Cảm Ơn

Với tình cảm chân thành, tác giả bản
luận văn xin được bày tỏ lòng biết ơn và
niềm tri ân sâu sắc đến:
- Ban giám đốc Đại học Huế, Ban Đào
tạo Sau đại học Đại học Huế; Ban giám
hiệu, Phòng Đào tạo Sau đại học ;tập
thể các Giáo sư, Phó giáo sư, Tiến sỹ,
cán bộ, giảng viên trong Khoa Sư phạm,
khoa Tâm lý- Giáo dục trường Đại học Sư
phạm Huế đã tận tình giảng dạy và giúp
đỡ tơi trong quá trình học tập và nghiên
cứu.
- Đảng ủy, Ban Giám hiệu, các Phịng,
Khoa, Bộ mơn, Trung tâm và các đồng
nghiệp ở Trường Cao đẳng Nghề Du lịch
Huế cùng gia đình, bạn bè và những
người thân đã tạo mọi điều kiện thuận
lợi cho trong quá trình chuẩn bị tư liệu,
nghiên cứu hoàn thành bản luận văn
này.
- Đặc biệt xin gửi lời cảm ơn sâu sắc
đến Phó giáo sư, Tiến sỹ Trần Vĩnh
Tường -Trưởng phòng đào tạo sau đại
học của Trường Đại học Sư phạm Huế đã

hết lòng giúp đỡ, chỉ bảo và hướng dẫn
tơi trong q trình nghiên cứu và thực
hiện bản luận văn này.
Tuy nhiên, do trình độ, sự hiểu biết và
thời gian nghiên cứu có hạn, bản luận
văn khó tránh khỏi những thiếu sót và
khiếm khuyết, tơi mong nhận được
iii


những ý kiến đóng góp chân thành của
các thầy cơ và đồng nghiệp.
Xin trân trọng cảm ơn !
Huế, tháng 4 năm
2013
Tác giả luận văn
Nguyễn Thị Kim Tú
iii

iv


MỤC LỤC
Trang phụ bìa.............................................................................................................i
Lời cam đoan............................................................................................................. ii
Lời cảm ơn...............................................................................................................iii
Mục lục...................................................................................................................... 1
Những cụm từ viết tắt trong luận văn........................................................................5
Danh mục các bảng và sơ đồ.....................................................................................6
MỞ ĐẦU..................................................................................................................7

1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI.........................................................................................7
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU..................................................................................8
3. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU.................................................9
4. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC.................................................................................9
5. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU..................................................................................9
6. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.........................................................................9
7. PHẠM VI NGHIÊN CỨU...................................................................................10
8. CẤU TRÚC LUẬN VĂN....................................................................................10
NỘI DUNG.............................................................................................................11
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
THỰC HÀNH NGHIỆP VỤ LỄ TÂN KHÁCH SẠN TẠI TRƯỜNG CAO
ĐẲNG NGHỀ DU LỊCH.......................................................................................11
1.1. KHÁI QUÁT LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ..........................................11
1.1.1. Các nhà nghiên cứu giáo dục nước ngoài......................................................11
1.1.2. Các nhà nghiên cứu giáo dục Việt Nam.........................................................12
1.2. MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI........................13
1.2.1. Quản lý..........................................................................................................13
1.2.2. Quản lý hoạt động dạy học............................................................................15
1.2.3. Quản lý giáo dục............................................................................................17
1.2.4. Quản lý hoạt động dạy học thực hành............................................................20
1.3. ĐẶC TRƯNG CỦA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THỰC HÀNH
NGHIỆP VỤ LỄ TÂN KHÁCH SẠN.....................................................................21
1


1.3.1. Bản chất của quản lý hoạt động dạy học thực hành NVLTKS.......................21
1.3.2. Chức năng, phương tiện quản lý hoạt động dạy học thực hành.....................22
1.4. NỘI DUNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THỰC HÀNH NGHIỆP
VỤ LỄ TÂN KHÁCH SẠN....................................................................................24
1.4.1. Quản lý mục tiêu, chương trình dạy học thực hành NVLTKS.......................24

1.4.2. Quản lý nội dung dạy học thực hành NVLTKS.............................................25
1.4.3. Quản lý việc kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học thực hành.......................28
1.4.4. Quản lý môi trường dạy học thực hành..........................................................28
1.5. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
THỰC HÀNH NGHIỆP VỤ LỄ TÂN KHÁCH SẠN.............................................29
1.5.1. Yếu tố chủ quan.............................................................................................29
1.5.2. Yếu tố khách quan.........................................................................................30
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THỰC
HÀNH NGHIỆP VỤ LỄ TÂN KHÁCH SẠN TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG
NGHỀ DU LỊCH HUẾ..........................................................................................32
2.1. KHÁI QUÁT VỀ CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN CỦA NGÀNH DU LỊCH
VIỆT NAM VÀ DU LỊCH TỈNH THỪA THIÊN HUẾ..........................................32
2.1.1. Khái quát về chiến lược phát triển của ngành Du lịch Việt nam....................32
2.1.2. Khái quát về chiến lược phát triển của ngành Du lịch Thừa Thiên Huế.........32
2.2. KHÁI QUÁT VỀ TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ DU LỊCH HUẾ.................33
2.2.1. Quá trình hình thành và phát triển của trường CĐNDL Huế.........................33
2.2.2. Tổ chức bộ máy quản lý của Trường Cao đẳng nghề du lịch Huế.................34
2.2.3. Các nghề đào tạo và quy mô đào tạo của nhà trường.....................................38
2.2.4. Cơ sở vật chất kỹ thuật của Trường...............................................................39
2.2.5. Khái quát về hoạt động của khoa Khách sạn.................................................41
2.3. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THỰC HÀNH
NGHIỆP VỤ LỄ TÂN KHÁCH SẠN Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ DU LỊCH
HUẾ......................................................................................................................... 42
2.3.1. Về quản lý mục tiêu, chương trình, nội dung dạy học thực hành NVLTKS. .43
2.3.2.Về quản lý phương pháp dạy thực hành NVLTKS........................................46
2.3.3. Về quản lý hoạt động học thực hành NVLTKS.............................................49
2


2.3.4. Về quản lý việc kiểm tra đánh giá hoạt động dạy học thực hành NVLTKS...50

2.3.5. Về quản lý các điều kiện vật chất hỗ trợ hoạt động dạy học thực hành
NVLTKS.................................................................................................................54
2.3.6. Về quản lý công tác xây dựng môi trường dạy học thực hành NVLTKS và
môi trường thực tế...................................................................................................56
2.4. MỘT SỐ NHẬN ĐỊNH, ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ THỰC TRẠNG QUẢN LÝ
HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THỰC HÀNH NGHIỆP VỤ LỄ TÂN KHÁCH SẠN Ở
TRƯỜNG CAO ĐẲNG DU LỊCH HUẾ................................................................57
2.4.1. Ưu điểm, thành tựu và nguyên nhân..............................................................57
2.4.2. Tồn tại, hạn chế và nguyên nhân....................................................................59
CHƯƠNG 3. CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THỰC
HÀNH NGHIỆP VỤ LỄ TÂN KHÁCH SẠN TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG
NGHỀ DU LỊCH HUẾ..........................................................................................64
3.1. CƠ SỞ XÁC LẬP CÁC BIỆN PHÁP..............................................................64
3.1.1. Quan điểm, mục tiêu, định hướng phát triển giáo dục của Đảng, Nhà nước ta
trong giai đoạn mới..................................................................................................64
3.1.2. Định hướng của nhà trường trong các năm tới...............................................64
3.2. NGUYÊN TẮC XÁC LẬP CÁC BIỆN PHÁP................................................65
3.2.1. Đảm bảo tính mục tiêu...................................................................................65
3.2.2. Đảm bảo tính thực tiễn...................................................................................66
3.2.3. Đảm bảo tính hệ thống...................................................................................66
3.2.4. Đảm bảo tính khả thi......................................................................................66
3.3. CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THỰC HÀNH
NGHIỆP VỤ LỄ TÂN KHÁCH SẠN TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ DU
LỊCH HUẾ..............................................................................................................66
3.3.1. Tăng cường quản lý hoàn thiện mục tiêu, chương trình, nội dung dạy học thực
hành NVLTKS.........................................................................................................66
3.3.2. Tăng cường quản lý phương pháp dạy thực hành NVLTKS..........................68
3.3.3. Tăng cường quản lý hoạt động học thực hành NVLTKS...............................70
3.3.4. Tăng cường quản lý việc kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học thực hành
NVLTKS.................................................................................................................72

3


3.3.5. Tăng cường quản lý các điều kiện CSVC hỗ trợ hoạt động dạy học thực hành
NVLTKS.................................................................................................................75
3.3.6. Tăng cường quản lý công tác xây dựng môi trường thực hành NVLTKS và
môi trường thực tế...................................................................................................75
3.3.7. Mối quan hệ giữa các biện pháp:...................................................................77
3.4. KHẢO NGHIỆM NHẬN THỨC VỀ TÍNH CẤP THIẾT, TÍNH KHẢ THI. . .77
3.4.1. Khảo nghiệm tính cấp thiết, tính khả thi của các biện pháp...........................77
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ........................................................................82
1. KẾT LUẬN.........................................................................................................82
1.1. Về lý luận.........................................................................................................82
1.2. Về thực tiễn......................................................................................................83
1.3. Đề xuất các biện pháp quản lý..........................................................................83
2. KHUYẾN NGHỊ.................................................................................................84
2.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo; Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch...............84
2.2. Đối với UBND Tỉnh Thừa Thiên Huế..............................................................85
2.3. Đối với trường Cao đẳng nghề Du lịch Huế....................................................86
TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................................................87
PHỤ LỤC

4


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt
BLĐTBXH
CB-CNV
CBQL

CĐNDL
CNH-HĐH
CSVC
DH
DN
ĐT
EU
GD - ĐT
GV
HĐ
HĐDH
HĐQL
KHDH
KT-XH
MT - TN
MTĐT
NCKH
NDCT
NDDH
NVLTKS
PPDH
QĐ
QL
QLDH
QLGD
QLNN
QLNT
SV
TBDH
TCCN

XHCN

:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:

:
:
:
:
:
:

Nghĩa đầy đủ
Bộ lao động thương binh xã hội
Cán bộ - Công nhân viên
Cán bộ quản lý
Cao đẳng nghề du lịch
Cơng nghiệp hóa- Hiện đại hóa
Cơ sở vật chất
Dạy học
Doanh nghiệp
Đào tạo
Dự án phát triển nguồn nhân lực
Giáo dục- Đào tạo
Giảng viên
Hoạt động
Hoạt động dạy học
Hoạt động quản lý
Kế hoạch dạy học
Kinh tế - Xã hội
Miền Trung - Tây Nguyên
Mục tiêu đào tạo
Nghiên cứu khoa học
Nội dung chương trình
Nội dung dạy học

Nghiệp vụ lễ tân khách sạn
Phương pháp dạy học
Quyết định
Quản lý
Quản lý dạy học
Quản lý giáo dục
Quản lý nhà nước
Quản lý nhà trường
Sinh viên
Thiết bị dạy học
Trung cấp chuyên nghiệp
Xã hội chủ nghĩa

5


DANH MỤC CÁC BẢNG VÀ SƠ ĐỒ
Bảng 2.1: Trình độ đào tạo giáo viên của trường................................................38
Bảng 2.2: Các nghề đào tạo và quy mô đào tạo của nhà trường........................39
Bảng 2.3: Cơ sở vật chất, thư viện, tài chính.......................................................41

Bảng 2.4: Cơ cấu nhân sự ở Khách sạn...........................................................43
Bảng 2.5: Thực trạng quản lý về mục tiêu, chương trình, nội dung dạy học
thực hành NVLTKS..............................................................................................43
Bảng 2.6: Thực trạng quản lý phương pháp dạy thực hành NVLTKS............46
Bảng 2.7: Thực trạng quản lý hoạt động học thực hành NVLTKS...................49
Bảng 2.8: Thực trạng quản lý việc kiểm tra đánh giá hoạt động dạy học thực
hành NVLTKS.......................................................................................................50
Bảng 2.9: Thực trạng quản lý các điều kiện vật chất hỗ trợ hoạt động dạy học
thực hành NVLTKS..............................................................................................54

Bảng 2.10: Thực trạng quản lý công tác xây dựng môi trường dạy học thực
hành NVLTKS và môi trường thực tế.................................................................56
Bảng 2.11: Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết, tính khả thi của các biện pháp
................................................................................................................................. 78
Sơ đồ 1.1: Mơ hình khái niệm quản lý giáo dục..................................................18
Sơ đồ 2.1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức Trường Cao đẳng nghề Du lịch Huế..............37

6


MỞ ĐẦU
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong giai đoạn hiện nay, xu thế phát triển kinh tế thế giới, nhu cầu hội nhập
và phát triển là nhu cầu tất yếu của xã hội. Mỗi người, muốn có thể sống và làm
việc tốt trong xã hội tồn cầu hóa cần phải học tập suốt đời. Sự nghiệp giáo dục của
Đảng, Nhà nước và của toàn dân phát triển phù hợp với những mục tiêu giáo dục
do UNESCO đề ra khi nhân loại bước vào thế kỷ XXI và yêu cầu của cơng cuộc
cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Cùng với sự phát triển của đất nước trong những năm gần đây, ngành kinh
doanh khách sạn du lịch đang dần trở thành một ngành kinh tế mũi nhọn, là “con gà
đẻ trứng vàng” của nền kinh tế nước ta. Việt Nam đang trên đường hội nhập với
khu vực và quốc tế, là thành viên của khối ASEAN, Liên hợp quốc, tổ chức thương
mại thế giới WTO và nhiều tổ chức quốc tế khác. Điều tất nhiên, Việt Nam đang là
một đất nước thu hút đầu tư và sự quan tâm từ nước ngoài trong nhiều lĩnh vực.
Với điều kiện kinh tế hiện nay, khái niệm “đi du lịch” không chỉ phổ biến đối
với tầng lớp những người có thu nhập cao mà nó đã trở thành một hiện tượng phổ
biến trong xã hội. Số lượng khách quốc tế vào Việt Nam đến tháng 12/2011 ước đạt
593.408 lượt, tăng 32% so với cùng kỳ năm 2010. Tính chung cả năm 2011 ước đạt
6.014.032 lượt, tăng 19,1% so với năm 2010. Theo số liệu do Tổng cục Thống kê
vừa công bố, khách quốc tế đến Việt Nam năm 2012 đạt 6,647 triệu lượt người,

tăng 9,5% so với năm 2011. Đây là con số kỷ lục về số lượt khách du lịch quốc tế
đến Việt Nam từ trước đến nay. (Báo điện tử Vn.Economy.vn- 28/02/2013)
Cùng với sự phát triển của thị trường khách du lịch trong và ngoài nước là sự
gia tăng đáng kể của các khách sạn, các cơ sở kinh doanh lưu trú với quy mô, thứ
hạng khác nhau nhằm đáp ứng mọi nhu cầu lưu trú của khách du lịch. Môi trường
cạnh tranh trong hoạt động kinh doanh khách sạn du lịch đang diễn ra với quy mô,
mức độ ngày càng gay gắt.
Hiện nay, tình trạng “thừa thầy, thiếu thợ”ở nước ta đã và đang xảy ra trong
mọi lĩnh vực. Đồng thời, ”thợ” cũng chưa rèn luyện kỹ năng thành thạo, phong phú,
tư duy cịn hạn chế. Vì vậy, Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ IX của Đảng đã
7


nhấn mạnh về việc đổi mới phương pháp dạy và học theo hướng phát huy tính tích
cực của sinh viên, phát huy tư duy sáng tạo và năng lực tự đào tạo của người học,
coi trọng thực hành, thực nghiệm, ngoại khóa, làm chủ kiến thức, tránh nhồi nhét,
học vẹt, học chay.
Để đáp ứng yêu cầu bức thiết của xã hội, đặc biệt ngành du lịch đang ngày
càng phát triển, việc đào tạo nguồn nhân lực đảm bảo chất lượng cao phục vụ tốt
trong ngành du lịch là nhiệm vụ vô cùng quan trọng đối với các nhà quản lý giáo
dục trong các trường cao đẳng nghề du lịch hiện nay.
Thừa Thiên Huế từ lâu đã được xác định là một trong những trung tâm du
lịch văn hóa quan trọng của nước ta. Tài nguyên du lịch của Thừa Thiên Huế tương
đối đa dạng, phong phú, nổi bật và có giá trị hơn cả là các tài nguyên văn hóa đặc
sắc, độc đáo; trong đó, có khơng ít những di sản văn hóa vật thể và phi vật thể tầm
cỡ quốc gia và quốc tế có sức thu hút rất lớn đối với khách du lịch. Ngoài ra, Thừa
Thiên Huế còn được ưu đãi bởi tài nguyên thiên nhiên phong phú đa dạng ln
cuốn hút khách du lịch. Chính vì vậy, hệ thống khách sạn, nhà hàng ngày càng phát
triển phong phú. Tuy nhiên, nguồn nhân lực chưa đáp ứng nhu cầu và đảm bảo tính
chuyên nghiệp chưa cao.

Qua nghiên cứu thực tế, nắm bắt nhu cầu đào tạo phát triển nguồn nhân lực
du lịch Việt nam đạt chuẩn để phân bổ cho các khách sạn, phù hợp nhằm có thể
nhận thấy vấn đề là cần có biện pháp quản lý nâng cao chất lượng dạy học nghiệp
vụ nói chung và quản lý chất lượng dạy học thực hành nghiệp vụ lễ tân khách sạn
nói riêng
Xuất phát từ những lý do trên, tôi đã chọn vấn đề: “Biện pháp quản lý hoạt
động dạy học thực hành nghiệp vụ lễ tân khách sạn tại trường Cao đẳng nghề
Du lịch Huế” làm đề tài luận văn tốt nghiệp.
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Nghiên cứu những vấn đề chung về quản lý các hoạt động của bộ phận lễ tân,
cơ sở lý luận về hoạt động dạy học thực hành nghiệp vụ lễ tân khách sạn.
Đánh giá đúng thực trạng hoạt động dạy học của trường, những ưu điểm,
nhược điểm trong hoạt động quản lý hoạt động dạy học thực hành nghiệp vụ lễ tân
khách sạn. Từ đó đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học thực hành
8


nghiệp vụ lễ tân khách sạn tại trường Cao đẳng nghề Du lịch Huế góp phần nâng
cao chất lượng đào tạo của trường.
3. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
3.1. Khách thể nghiên cứu
Công tác quản lý hoạt động dạy học thực hành nghiệp vụ lễ tân khách sạn tại
trường Cao đẳng nghề Du lịch.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Các biện pháp quản lý hoạt động dạy học thực hành nghiệp vụ lễ tân khách
sạn tại trường Cao đẳng nghề Du lịch Huế.
4. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC
Quản lý hoạt động dạy học là một trong những nhân tố quyết định chất lượng
dạy học, chất lượng giáo dục của nhà trường. Đặc biệt, quản lý hoạt động dạy học
thực hành nghiệp vụ lễ tân khách sạn tại Trường Cao đẳng nghề Du lịch Huế đã được

quan tâm, tuy nhiên vẫn còn nhiều vấn đề bất cập. Nếu khảo sát và đánh giá đúng
thực trạng, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý có hệ thống, hợp lý và khả thi thì sẽ
nâng cao hiệu quả công tác quản lý hoạt động dạy học thực hành nghiệp vụ lễ tân
khách sạn, đáp ứng nguồn nhân lực có tay nghề cao cho ngành du lịch đang phát
triển.
5. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học thực hành nghiệp
vụ lễ tân khách sạn tại Trường Cao đẳng nghề Du lịch
5.2. Khảo sát và đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học thực hành
nghiệp vụ lễ tân khách sạn tại Trường Cao đẳng nghề Du lịch Huế
5.3. Xác lập một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học thực hành nghiệp
vụ lễ tân khách sạn tại Trường Cao đẳng nghề Du lịch Huế
6. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận:
Phân tích, tổng hợp, phân loại, hệ thống hố các tài liệu lý luận liên quan đến
đề tài.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
- Phương pháp điều tra, khảo sát, phỏng vấn
9


- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
- Phương pháp chuyên gia nhằm lấy ý kiến, kiểm nghiệm tính hợp lý và tính
khả thi các biện pháp quản lý đã đề xuất.
6.3 Phương pháp thống kê toán học
Nhằm xử lý các kết quả nghiên cứu
7. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
- Nghiên cứu về quản lý hoạt động dạy học thực hành nghiệp vụ lễ tân khách
sạn của hệ đào tạo trung cấp và cao đẳng nghề tại Trường cao đẳng nghề du lịch Huế
- Nghiên cứu về quản lý hoạt động dạy học thực hành nghiệp vụ lễ tân khách

sạn từ năm 2000 đến nay.
8. CẤU TRÚC LUẬN VĂN
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, phụ lục đề tài được kết cấu
thành 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học thực hành nghiệp vụ
lễ tân khách sạn tại các trường Cao đẳng nghề Du lịch.
Chương 2: Thực trạng về quản lý hoạt động dạy học thực hành nghiệp vụ
lễ tân khách sạn tại trường Cao đẳng nghề Du lịch Huế.
Chương 3: Các biện pháp quản lý hoạt động dạy học thực hành nghiệp vụ lễ
tân khách sạn tại trường Cao đẳng nghề Du lịch Huế

10


NỘI DUNG
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
THỰC HÀNH NGHIỆP VỤ LỄ TÂN KHÁCH SẠN
TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ DU LỊCH
1.1. KHÁI QUÁT LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ
Thủ tướng vừa phê duyệt “Chiến lược phát triển giáo dục 2011-2020” với
mục tiêu tổng quát đến năm 2020, nền GD được đổi mới căn bản và tồn diện theo
hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế; chất
lượng GD được nâng cao một cách toàn diện.
Để nâng cao chất lượng dạy học, vai trò của các biện pháp quản lý hết sức
quan trọng. Đây là vấn đề luôn được các nhà nghiên cứu giáo dục trong và ngoài
nước quan tâm. Họ đã nghiên cứu từ thực tiễn các nhà trường để tìm ra các biện
pháp quản lý hiệu quả nhất.
1.1.1. Các nhà nghiên cứu giáo dục nước ngoài
Các nhà nghiên cứu quản lý giáo dục Xô Viết trong những cơng trình nghiên

cứu của mình đã cho rằng: “Kết quả toàn bộ hoạt động của nhà trường phụ thuộc
rất nhiều vào việc tổ chức đúng đắn và hợp lý công tác hoạt động của đội ngũ giáo
viên”. V.A Xukhomlinxki đã tổng kết những thành công cũng như thất bại của 26
năm kinh nghiệm thực tiễn làm hiệu trưởng của mình, cùng với nhiều tác giả khác,
ơng đã đưa ra một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng.
Về xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, các nhà nghiên cứu thống nhất
cho rằng: Một trong những chức năng của hiệu trưởng nhà trường là phải xây dựng
và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, phát huy được tính sáng tạo trong lao động của họ
và tạo ra khả năng ngày càng hoàn thiện tay nghề sư phạm. Hiệu trưởng phải biết
lựa chọn đội ngũ giáo viên bằng nhiều nguồn khác nhau và bồi dưỡng họ trở thành
những giáo viên tốt theo tiêu chuẩn nhất định, bằng những biện pháp khác nhau.
Một biện pháp quản lý hoạt động dạy học để nâng cao chất lượng mà các tác
giả quan tâm là tổ chức hội thảo khoa học. Thông qua hội thảo, giáo viên có điều
kiện trao đổi những kinh nghiệm về chun mơn nghiệp vụ để nâng cao trình độ của
11


mình. Vấn đề đưa ra hội thảo phải mang tính thực tiễn cao, phải là vấn đề được
nhiều giáo viên quan tâm và có tác dụng thiết thực đối với việc dạy và học. Qua các
cuộc hội thảo, hiệu trưởng hiểu thêm các quan điểm của giáo viên về dạy học, bản
thân giáo viên nắm vững hơn, hiểu sâu hơn về khoa học cơ bản, về các vấn đề còn
đang mơ hồ và họ sẽ mở rộng hơn tầm nhìn, tầm hiểu biết để vận dụng vào trong
giảng dạy, từ đó nâng cao hơn chất lượng dạy học.
V.A Xukhomlinxi và Xvecxlerơ còn nhấn mạnh đến biện pháp dự giờ và
phân tích bài giảng. Xvecxlerơ cho rằng việc dự giờ và phân tích bài giảng là địn
bẩy quan trọng nhất trong cơng tác quản lý q trình giảng dạy của giáo viên. Việc
phân tích bài giảng mục đích là phân tích cho giáo viên thấy và khắc phục các thiếu
sót, đồng thời phát huy mặt mạnh nhằm nâng cao chất lượng bài giảng.
Trong cuốn “Vấn đề quản lý và lãnh đạo nhà trường”, V.A Xukhomlinxki đã
nêu cụ thể cách tiến hành dự giờ và phân tích bài giảng giúp cho Hiệu trưởng thực

hiện tốt và có hiệu quả biện pháp quản lý này.
1.1.2. Các nhà nghiên cứu giáo dục Việt Nam
Ở Việt Nam, vấn đề quản lý nhà trường nhằm nâng cao chất lượng dạy học
cũng là một vấn đề được các nhà nghiên cứu quan tâm trong nhiều năm qua. Các tác
giả Nguyễn Văn Lê, Nguyễn Ngọc Quang, Hồng Chính, Hà Sĩ Hồ, Lê Tuấn, khi
nghiên cứu đều nêu lên nguyên tắc chung của việc quản lý hoạt động dạy học của
người giáo viên như sau:
- Khẳng định giáo viên bộ môn là người chịu trách nhiệm về chất lượng
giảng dạy học sinh trong lớp mình phụ trách.
- Đảm bảo định mức lao động với các giáo viên.
- Giúp đỡ thiết thực và cụ thể để cho các giáo viên hồn thành tốt các trách
nhiệm của mình.
Từ các ngun tắc chung đó, các tác giả đã nhấn mạnh vai trị của quản lý trong
việc thực hiện mục tiêu giáo dục. Tác giả Hà Sĩ Hồ và Lê Tuấn cho rằng: “Trong việc
thực hiện mục tiêu đào tạo, việc quản lý dạy và học là nhiệm vụ trọng tâm của nhà
trường”. Các tác giả đã nhấn mạnh: Hiệu trưởng phải là người “luôn luôn biết kết hợp
một cách hữu cơ quản lý dạy và học (theo nghĩa rộng) với sự quản lý các bộ phận;
hoạt động dạy và học của các bộ môn và các hoạt động khác hỗ trợ cho hoạt động dạy
học nhằm làm cho tác động giáo dục được hoàn chỉnh, trọn vẹn”[21].
12


Tác giả Nguyễn Ngọc Quang xác định: “Dạy học và giáo dục trong sự thống
nhất là hoạt động trung tâm của nhà trường” và “Quản lý nhà trường thực chất là
quản lý quá trình sư phạm của thầy”[34].
Tác giả Trần Thị Bích Liễu nhấn mạnh tới những khó khăn trong công tác
quản lý nhà trường trong điều kiện mới. Mà việc “đổi mới chương trình, sách giáo
khoa, địi hỏi sự đổi mới phương pháp quản lý và lãnh đạo của hiệu trưởng sao cho
phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của các thành viên trong trường”.
Như vậy vấn đề nâng cao chất lượng dạy học, từ lâu đã được các nhà nghiên

cứu giáo dục trong và ngoài nước quan tâm. Hiện nay, chúng ta đang quyết tâm đẩy
nhanh cơng nghiệp hóa - hiện đại hóa, phấn đấu đến năm 2020, nước ta cơ bản trở
thành một nước cơng nghiệp theo hướng hiện đại thì việc nâng cao chất lượng dạy
học để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đã trở thành mối quan tâm chung của
toàn xã hội, đặc biệt là của các nhà nghiên cứu giáo dục, các cơ sở giáo dục, các cơ
sở đào tạo nghề và các trường CĐ, ĐH. Qua cơng trình nghiên cứu của họ, ta thấy
một điểm chung, đó là: Khẳng định vai trị quan trọng của cơng tác quản lý của hiệu
trưởng trong việc nâng cao chất lượng dạy và học ở các cấp học, bậc học. Đây cũng
chính là một trong những tư tưởng mang tính chiến lược về phát triển giáo dục của
Đảng ta “Đổi mới quản lý giáo dục - đào tạo là khâu đột phá”.
Trường Cao đẳng nghề Du lịch Huế được giao nhiệm vụ đào tạo nghề du lịch
ở trình độ cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và dạy nghề cho tương lai và phấn
đấu xứng đáng là trường đạt tiêu chuẩn quốc tế trong tương lai. Trong những năm
qua, vấn đề quản lý để nâng cao chất lượng dạy học thực hành nói chung và quản lý
hoạt động dạy học thực hành về NVLTKS nói riêng chỉ được nói đến một cách
chung chung, chưa có đề tài hoặc bài viết nào đề cập đến vấn đề này. Vì vậy, làm
thế nào để thực hiện được các giải pháp để đạt được mục tiêu đào tạo đặt ra: Nâng cao
chất lượng quản lý hoạt động dạy học thực hành NVLTKS trong Trường Cao đẳng
nghề Du lịch Huế chính là vấn đề mà tác giả quan tâm nghiên cứu trong luận văn này.
1.2. MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI
1.2.1. Quản lý
Nhu cầu quản lý hình thành từ khi xã hội lồi người xuất hiện. Xã hội phát
triển qua các phương thức sản xuất cổ truyền đến văn minh hiện đại làm cho trình
13


độ tổ chức, điều hành cũng được nâng cao, phát triển theo các đòi hỏi ngày càng cao
như một tất yếu lịch sử khách quan.
Sự phát triển xã hội dựa vào nhiều yếu tố, trong đó chủ yếu là phụ thuộc vào
trình độ nắm vững tri thức và trình độ quản lý. Mọi hoạt động xã hội đều cần đến

những tác động quản lý. Khi nói đến quản lý người ta phải đề cập đến chủ thể và
đối tượng quản lý. Chủ thể và đối tượng quản lý có thể là người hoặc tổ chức do
con người lập nên.
Theo C.Mác: “Bất cứ một lao động mang tính chất xã hội trực tiếp hay lao
động cùng nhau, được thực hiện ở quy mô tương đối lớn, đều cần đến mức độ nhiều
hay ít sự quản lý, nhằm thiết lập sự phối hợp giữa những công việc cá nhân và thực
hiện những chức năng chung, nảy sinh từ sự vận động của toàn bộ cơ thể sản xuất,
khác với sự vận động của các cơ quan độc lập của nó. Một người chơi vĩ cầm đơn
lẻ tự điều khiển mình cịn dàn nhạc thì cần người chỉ huy”. [30,tr.342]
Các tác giả đã đưa ra nhiều quan niệm khác nhau về QL, ví dụ như:
- W. Taylor cho rằng: “ Quản lý là một nghệ thuật, biết rõ chính xác cái gì
cần làm và làm cái đó như thế nào bằng phương pháp tốt nhất, rẻ nhất.”
- Nguyễn Ngọc Quang quan niệm: “Quản lý là sự tác động có tổ chức, có
định hướng của chủ thể quản lý đến đối tượng quản lý nhằm sử dụng có hiệu quả
nhất các tiềm năng, các cơ hội của hệ thống để đạt mục tiêu đặt ra trong điều kiện
biến động của của môi trường” [34,tr.42]
- Theo Phan Văn Kha: QL là quá trình lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo và
kiểm tra công việc của các thành viên thuộc một hệ thống đơn vị và việc sử dụng
các hệ thống nguồn lực phù hợp để đạt được các mục đích đã định.
- Xét QL với tư cách là một hành động, Vũ Ngọc Hải cho rằng: “QL là sự
tác động có tổ chức, có hướng đích của chủ thể QL tới đối tượng quản lý nhằm đạt
mục tiêu đề ra.” [15, tr.1]
- Xét theo chức năng quản lý, hoạt động quản lý thường được định nghĩa:
“QL là quá trình đạt đến mục tiêu của tổ chức bằng cách vận dụng các hoạt động
(chức năng) kế hoạch hoá, tổ chức, chỉ đạo ( lãnh đạo) và kiểm tra”. [15, tr.1]
- Tiếp cận trên phương diện hoạt động của một tổ chức, tác giả Mạc Văn
Trang viết: “Quản lý là một quá trình chủ thể (quản lý) tác động đến đối tượng
14

(quản lý) một cách có chủ đích, có tổ chức, dựa trên các nguồn lực và những
điều kiện có thể có, nhằm đạt được mục đích đã xác định” [37, tr.9]
- Tác giả Nguyễn Quốc Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc cho rằng: “Quản lý là
tác động có định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý (người quản lý) đến khách
thể bị quản lý (người bị quản lý) trong một tổ chức, nhằm làm cho tổ chức vận hành
và đạt được mục đích của tổ chức.” [9,tr.1]
- Tác giả Đặng Quốc Bảo quan niệm: “Hoạt động quản lý nhằm làm cho hệ
thống hoạt động theo mục tiêu đặt ra tiến tới trạng thái có chất lượng mới". [1,tr.5]
- Tác giả Trần Kiểm lại cho rằng: “Quản lý là những tác động của chủ thể
quản lý trong việc huy động, phát huy, kết hợp, sử dụng, điều chỉnh, điều phối các
nguồn lực(nhân lực, vật lực, tài lực) trong và ngoài tổ chức (chủ yếu là nội lực)
một cách tối ưu nhằm đạt mục đích của tổ chức với hiệu quả cao nhất. [24,tr.8].
Các khái niệm trên đây tuy khác nhau, song đều có chung những dấu hiệu
chủ yếu sau:
+ Yếu tố con người giữ vai trò trung tâm trong hoạt động quản lý.
+ Hoạt động quản lý được tiến hành trong một tổ chức hay một nhóm xã hội.
+ Hoạt động quản lý là những tác động có tính hướng đích.
+ Hoạt động quản lý là những tác động phối hợp nổ lực của các cá nhân
nhằm thực hiện mục tiêu của tổ chức.
Như vậy, QL là một chức năng riêng biệt nảy sinh ra từ bản thân, bản chất của
quá trình xã hội, của lao động thuộc về nó. Bản chất của QL là một q trình điều
khiển mọi quá trình xã hội khác. Giữa chủ thể quản lý và khách thể bị quản lý diễn
ra một mối quan hệ tương tác, ảnh hưởng qua lại lẫn nhau và chính nhờ mối quan hệ
đó mà hệ thống vận động đến mục tiêu. Tổ hợp những tác động từ chủ thể đến
khách thể làm cho hệ vận hành đến mục tiêu và chuyển từ trạng thái này sang trạng
thái khác. Đó là QL, tập hợp các tác động QL làm nảy sinh ra các mối quan hệ QL.
1.2.2. Quản lý hoạt động dạy học
Nói đến giáo dục là nói đến vấn đề dạy và học. Dạy học là một bộ phận của
quá trình tổng thể giáo dục nhân cách tồn vẹn, là q trình tác động qua lại giữa
giáo viên và học sinh nhằm truyền thụ và lĩnh hội những tri thức khoa học, những

15


kỹ năng và kỹ xảo hoạt động nhận thức và thực tiễn, để trên cơ sở đó hình thành thế
giới quan, phát triển năng lực sáng tạo và xây dựng các phẩm chất, nhân cách người
học theo mục đích giáo dục. Dạy học gồm hai hoạt động:
Hoạt động dạy là việc tổ chức, điều khiển tối ưu quá trình học sinh lĩnh hội
kiến thức, hoàn thiện và phát triển nhân cách học sinh. Vai trò chủ đạo của hoạt
động dạy được biểu hiện ra với ý nghĩa là tổ chức và điều khiển sự học tập của học
sinh giúp cho họ nắm được kiến thức, hình thành kỹ năng, thái độ. Hoạt động dạy
tn theo chương trình quy định.
Mục đích hàng đầu của hoạt động dạy là giúp cho học sinh học được và hiểu
được điều học chính vì vậy mỗi hành động của giáo viên và mỗi thao tác định
hướng hoặc cải tiến việc dạy đều được xem xét theo một tiêu chí đơn giản: có dẫn
tới một cách học của học sinh được thiết kế bởi giáo viên hay khơng? Điều này có ý
nghĩa là giáo viên phải hình dung học sinh học mơn của mình như thế nào mới đạt
hiệu quả cao? Giáo viên phải thiết kế giờ giảng như thế nào mới hay và hiệu quả?
Hoạt động học là quá trình tự điều khiển tối ưu sự chiếm lĩnh khái niệm khoa
học, bằng cách đó hình thành cấu trúc tâm lý mới, phát triển nhân cách tồn diện.
Vai trị tự điều khiển của hoạt động học thể hiện ở sự tự giác, tích cực, tự lực và
sáng tạo dưới sự điều khiển của giáo viên nhằm chiếm lĩnh khái niệm khoa học. Khi
chiếm lĩnh khái niệm khoa học bằng hoạt động tự lực sáng tạo, học sinh đồng thời
đạt được ba mục đích bộ phận đó là trí dục, phát triển tư duy và năng lực hoạt động.
Nội dung của hoạt động học bao gồm toàn bộ hệ thống khái niệm của các
môn học, bằng phương pháp đặc trưng của mơn học, của khoa học đó đối với
phương pháp nhận thức, phương pháp chiếm lĩnh khoa học để biến kiến thức của
nhân loại thành học vấn của chính bản thân.
Quản lý hoạt động dạy học là quản lý quá trình DH diễn ra trong nhà trường.
Quá trình DH là một hệ tồn vẹn gồm hoạt động dạy và hoạt động học tương tác với
nhau, thâm nhập vào nhau, sinh thành ra nhau. Sự tương tác giữa dạy và học mang

tính cộng tác, trong đó dạy giữ vai trị chủ đạo. Vì vậy, quản lý hoạt động dạy học
chính là tập hợp những động tác tối ưu (cộng tác, tham gia, hỗ trợ, phối hợp, huy
động, can thiệp,...) của chủ thể quản lý đến tập thể giáo viên, học sinh và cán bộ
giáo dục khác nhằm huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực vốn có, tạo
16