PHÒNG GD & ĐT HUYỆN KRÔNG ANA
TRƯỜNG MẦM NON EA NA
TÊN SÁNG KIẾN:
MỘT SỐ BIỆN PHÁP TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM CHO TRẺ 5 – 6 TUỔI TẠI
LỚP LÁ 2 TRƯỜNG MẦM NON EA NA
Họ và tên tác giả: Nguyễn Thị Hải Yến
Chức danh: Giáo viên
Trình độ chuyên môn: Đại học sư phạm
Chuyên ngành đào tạo: Sư phạm Mầm non
1
I. Phần mở đầu:
1. Lý do chọn đề tài.
Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc
dân. Giáo dục mầm non thực hiện nhiệm vụ nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo
dục trẻ em từ 3 tháng tuổi đến sáu tuổi. Mục tiêu của giáo dục mầm non là
giúp trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, ngôn ngữ, tư duy, thẩm mỹ, hình
thành những yếu tố đầu tiên nhân cách của trẻ.
Không những thế, theo ý kiến các chuyên gia tại module mầm non 1d thì
các nhà giáo dục đều phải thừa nhận một điều rằng “Cách tiếp cận tốt nhất
để giáo dục trẻ đó là lấy trẻ làm trung tâm và ứng dụng các phương pháp dạy
học tích cực nhằm thúc đẩy sự phát triển, tính chủ động, khả năng tư duy
phản biện và giải quyết vấn đề của trẻ”.
Để đạt được hiệu quả cao trong công tác giáo dục không ai khác là đội
ngũ giáo viên đây chính là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục. Nhiệm vụ
năm học 2016 – 2017 của ngành học mầm non là tiếp tục thực hiện nền giáo
dục có chất lượng trong chương trình giáo dục mầm non mới, tổ chức tốt các
hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm.
Muốn nâng cao chất lượng giáo dục thì trước hết phải nâng cao chất
lượng đội ngũ giáo viên giỏi về chuyên môn, vững vàng về nghiệp vụ, có
phẩm chất đạo đức tốt, có kỹ năng nghiệp vụ sư phạm, nhiệt tình yêu nghề
mến trẻ gần gũi trẻ. Biết ứng dụng công nghệ thông tin và khai thác những
thông tin trên mạng nhằm áp dụng vào các hoạt động thiết thực một cách hợp
lý và mang tính giáo dục cao. Biết phối hợp chặt chẽ với cha mẹ trẻ để nuôi
dưỡng chăm sóc giáo dục trẻ. Tăng cường tổ chức các hoạt động cho trẻ theo
hướng lấy trẻ làm trung tâm.
Tại trường Mầm non Ea Na. Đội ngũ giáo viên đã thực hiện được
chương trình giáo dục mầm non mới song khi thực hiện giáo dục “Lấy trẻ
làm trung tâm” còn lúng túng, trong cách lựa chọn biện pháp, hình thức tổ
chức các hoạt động sao cho trẻ được tích cực hứng thú, chưa có kinh nghiệm
thực tiễn trong việc tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm.
Đa số còn dạy trẻ theo hướng lấy giáo viên làm trung tâm, cô hướng dẫn
nhiều, nói nhiều, trẻ ít được thực hành và trao đổi.
Bản thân tôi trực tiếp được tham gia khóa học bồi dưỡng thường xuyên
qua đợt tập huấn module trực tuyến tại Sở Giáo dục và Đào tạo Đăk Lăk
trong đó có module mầm non 1d đề cập đến phương pháp giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm, thiết kế môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và cách lập
kế hoạch trên quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Bản thân tôi đã nắm
bắt và áp dụng ngay trong lớp học nơi đơn vị tôi công tác.
Theo Tiến sĩ Phan Thị Thu Hiền: “Chương trình giáo dục mầm non tốt là
một chương trình lấy trẻ làm trung tâm. Có nghĩa là nó được xây dựng dựa
2
trên hứng thú, nhu cầu, kinh nghiệm và khả năng của trẻ. Chương trình này
sẽ tạo cơ hội cho trẻ được phát triển toàn diện, không chỉ chú trọng tới sự
phát triển trí tuệ mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, phát triển thể chất và khả năng
giao tiếp xã hội của trẻ.”
Đây là bài học mang nhiều lợi ích cho bản thân tôi cũng như đồng nghiệp
giáo viên trong trường Mầm non Ea Na khi tổ chức hoạt động cho trẻ theo
hướng “Lấy trẻ làm trung tâm ”. Cách tổ chức này là điều còn mới mẻ với
đội ngũ giáo viên trong trường tôi. Xuất phát từ những lý do trên, tôi chọn đề
tài “Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5 – 6 tuổi tại
lớp Lá 2, trường Mầm non Ea Na”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
Mục tiêu: Đề tài được thực hiện với mục tiêu đặt ra là. Áp dụng một số
biện pháp sư phạm giúp trẻ học tốt, thể hiện hết năng lực, nhu cầu và hứng
thú theo định hướng giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm ”.
Nhiệm vụ của đề tài:Tìm hiểu về đặc điểm nhận thức của trẻ mầm
non. Trong thực tế vì sao chất lượng giáo dục mà trẻ lĩnh hội chưa cao? Tại
sao chưa phát huy hết khả năng, tiềm thức của mỗi đứa trẻ. Trong thực tế trẻ
còn học dưới hình thức cũ, trẻ học còn bị chi phối nhiều của giáo viên, trẻ
chưa được phát huy đúng hướng lấy trẻ làm trung tâm, nghĩa là trẻ chưa thể
hiện được hết khả năng, nhu cầu và hứng thú trong các hoạt động học.
Phải xây dựng kế hoạch giảng dạy và lựa chọn hình thức tổ chức hoạt
động nhằm lấy trẻ làm trung tâm thì mới mang lại hiệu quả, sát với thực tế,
phù hợp với tình hình nhận thức của trẻ trong lớp.
Tổ chức các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm là một
nhiệm vụ hết sức quan trọng trong việc thực hiện chương trình giáo dục
mầm non một cách hiệu quả, đảm bảo chất lượng và sự phát triển toàn diện
phù hợp với từng cá nhân trẻ, đạt được mục tiêu giáo dục đã đề ra. Thực hiện
điều trên đã góp phần nâng cao chất lượng tổ chức các hoạt động cho trẻ
trong nhà trường, nâng cao kết quả dạy học cho giáo viên và phù hợp với trẻ
tuổi mầm non theo yêu cầu phát triển của ngành học Mầm non.
Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, Chúng khác nhau về thể chất, tình
cảm, xã hội, trí tuệ, hoàn cảnh gia đình, văn hóa và tâm lý, vì thế mà mỗi trẻ
có nhu cầu, hứng thú, cách học và cách tiếp thu khác nhau nhưng chúng đều
có thể thành công. Ở lứa tuổi mầm non, hoạt động chủ đạo của trẻ “Chơi mà
học, học mà chơi ” thông qua các hoạt động đa dạng phong phú mà trẻ lĩnh
hội kiến thức trong cuộc sống xung quanh trẻ nhờ có sự can thiệp, hổ trợ của
nhà giáo dục. Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những
điều kiện tự nhiên, xã hội cần thiết, trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động
chăm sóc, giáo dục, hiệu quả của những hoạt động này nhằm góp phần thực
hiện mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ.
3
Thực tế cho thấy việc tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm
trung tâm đã tạo ra một không gian mở cho trẻ, khuyến khích trẻ phát triển tư
duy và phương pháp giải quyết vấn đề. Nếu trẻ được tạo nhiều cơ hội tự
tham gia trải nghiệm khám phá, giải quyết được một số tình huống có vấn đề
thì như vậy trẻ đã có thể được phát triển tư duy sáng tạo, giúp trẻ có nhiều
cơ hội phát triển ngôn ngữ, tình cảm xã hội, phát triển thẩm mỹ, thể chất,
phát triển nhận thức. Những lợi ích đó có liên hệ trực tiếp với phương pháp
dạy của các giáo viên, đó chính là các biện pháp tổ chức các hoạt động cho
trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm.
Vì sao cần dạy trẻ theo hình thức “Lấy trẻ làm trung tâm ”. Vì con người
chỉ muốn nghe và làm những gì mà bản thân chưa biết, trẻ em cũng vậy,
chúng chỉ tích cực hoạt động khám phá, tìm tòi, thích học cái chưa thấy và
chưa biết.
Vậy muốn trẻ học tập tích cực thì giáo viên không nên dạy trẻ những gì
trẻ đã biết mà phải dạy cái mà trẻ cần, điều mà trẻ thích nghe, hoặc giáo viên
cần hỗ trợ cho trẻ thực hiện được ý tưởng mà trẻ phát minh được. Thế nên
mọi hoạt động phải hướng vào trẻ, nghĩa là lấy trẻ làm trung tâm của quá
trình giáo dục.
Đê thay đôi hiên trang trên, đê tai nghiên c
̉
̉
̣
̣
̀ ̀
ứu nay đa h
̀ ̃ ướng dẫn tôi cách
bố trí môi trường hoạt động, cách tổ chức xây dựng các hoạt động cho trẻ
theo hướng lấy trẻ làm trung tâm.
Thông qua một số phương pháp sư phạm như: Quan sát, khảo nghiệm,
thực hành nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là hướng
đến hình thành và phát triển toàn diện cho trẻ.
Chính vì thế nhiệm vụ của mỗi giáo viên mầm non là phải lựa chọn nội
dung, xác định mục tiêu và đổi mới trong hình thức tổ chức hoạt động, nhằm
lôi cuốn sự tham gia tích cực của trẻ nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.
Tổ chức hoạt động luôn đặt trẻ vào trung tâm của quá trình giáo dục, có
nghĩa là tạo mọi cơ hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt động như:
Trải nghiệm: Trẻ được học qua thực tế, qua việc làm, qua khám phá tìm
tòi.
Giao tiếp: Chia sẻ với bạn và học từ mọi người.
Suy ngẫm: Suy nghĩ và vận dụng những điều đã lĩnh hội áp dụng vào
việc giải quyết vấn đề.
Trao đổi: Diễn đạt và chia sẻ suy nghĩ và nhu cầu khám phá của bản
thân.
Giải quyết vấn đề: Tìm ra hướng giải quyết để đạt được kết quả trong
quá trình chơi và học.
4
Giáo viên chỉ là người tạo cơ hội, hướng dẫn, gợi mở giúp trẻ được
chiếm lĩnh tri thức.
3. Đối tượng nghiên cứu.
Các biện pháp sư phạm giúp trẻ phát huy mọi tiềm lực trong mọi hoạt
động trên cơ sở lấy trẻ làm trung tâm.
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu của đề tài.
“Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 56 tuổi tại
lớp Lá 2, trường Mầm non Ea Na ”, theo hình thức luyện tập cá nhân, nhóm,
lớp và mở rộng ra toàn khối.
Đối tượng nghiên cứu: Trẻ 5 – 6 tuổi lớp Lá 2, trường Mầm non Ea Na.
Thời gian thực hiện từ tháng 9/2016 2/2017 trong năm học 2016 –
2017, tại trường Mầm non Ea Na xã Ea Na huyện Krông Ana tỉnh Đắk
Lăk.
5. Phương pháp nghiên cứu.
Căn cứ vào đối tượng, mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu trong đề tài tôi
chọn các phương pháp sau:
a. Phương pháp nghiên cứu lý luận: Tôi đã nghiên cứu về các biện
pháp lấy trẻ làm trung tâm, bằng cách dựa vào lí luận thực tiễn, qua các tài
liệu trong chương trình mầm non mới, qua các module mầm non, trang web
nhằm phân tích tổng hợp tài liệu.
b. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Qua quan sát đàm thoại, trực
quan sinh động, thực hành – luyện tập, điều tra.
c. Phương pháp thống kê toán học: Điều tra kiểm tra, xử lí số liệu đã
thu thập được.
II. Phần nội dung:
1. Cơ sở lý luận.
Trong lý luận dạy và học có những quan niệm khác nhau về vai trò của
nhà giáo dục và vai trò của học sinh, nhưng quy tụ lại có hai hướng: Hoạt
động lấy giáo viên làm trung tâm hoặc hoạt động lấy học sinh làm trung tâm,
những năm gần đây các tài liệu giáo dục và dạy học ở nước ngoài và trong
nước thường nói tới việc cần thiết phải chuyển từ dạy học lấy giáo viên làm
trung tâm sang dạy học lấy học trẻ làm trung tâm, đây là một xu hướng tất
yếu của nền giáo dục mà chúng ta nên áp dụng và đổi mới.
Vậy trong công tác giảng dạy người giáo viên luôn quan tâm trước hết
đến việc hoàn thành trách nhiệm của mình là truyền thụ tới trẻ cho hết nội
dung quy định trong chương trình, cố gắng làm cho mọi học sinh hiểu và nhớ
5
những lời cô dạy. Cũng từ đó hình thành kiểu học thụ động, thiên về ghi nhớ,
ít chịu suy nghĩ. Để khắc phục tình trạng đó, cần phát huy tính tích cực chủ
động học tập của trẻ, quan tâm đến nhu cầu khả năng của mỗi cá nhân trẻ
trong tập thể lớp. Các phương pháp “Dạy học tích cực”, “Lấy người học làm
trung tâm” đã đưa lại hiệu quả cao.
Theo tiến sĩ Phan Thị Thu Hiền, chuyên gia về giáo dục đầu đời tại Việt
Nam cho biết “Cách tiếp nhận tốt nhất để giáo dục các phương pháp dạy
học tích cực nhằm thúc đẩy sự phát triển tính chủ động, khả năng tư duy
phản biện và giải quyết vấn đề cho trẻ là cách tiếp cận tốt, thường thể hiện
tính tích hợp cao và kết nối việc học với thực tế đời sống của trẻ”.
Hiện nay trên thế giới có một số mô hình, cách tiếp cận trong giáo dục
đầu đời được các nhà chuyên gia giáo dục đánh giá cao. Điển hình như các mô
hình đã có từ lâu nhưng vẫn có giá trị là Montessori (Italy) hay các mô hình
mới được xây dựng gồm Reggo Emilia (Italy), High Scope (Mỹ)......
Mỗi mô hình, cách tiếp cận có thể có những ưu điểm và nhược điểm
khác nhau, nhưng hầu hết các nhà giáo dục hàng đầu trên thế giới đều thừa
nhận những mô hình kể trên đều tốt. Điển hình như chương trình High Scope
(Mỹ), 70% trẻ thực hiện chương trình đến 5 tuổi đạt được 90 + IQ trong khi
chỉ có có 30% trẻ không đi học mầm non đạt mức độ trên.
Tại trường Mầm non Ea Na, căn cứ vào kế hoạch nhiệm vụ năm học
20162017 của trường: Chương trình giáo dục Mầm non theo Thông tư
17/2009/TTBGDĐT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục
và Đào tạo
Ở lứa tuổi Mầm non: Hoạt động chủ đạo của trẻ “Chơi mà học, học mà
chơi” thông qua các hoạt động đa dạng phong phú mà trẻ lĩnh hội kiến thức
trong cuộc sống xung quanh trẻ.
Chương trình giáo dục mầm non mới là lấy trẻ làm trung tâm, tạo điều
kiện cho mỗi đứa trẻ được hoạt động tích cực phù hợp với sự phát triển của
bản thân trẻ, đáp ứng tối đa nhu cầu và hứng thú của trẻ trong quá trình giáo
dục.
Thực tế cho thấy việc tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm
trung tâm đã tạo ra một không gian mở cho trẻ, khuyến khích trẻ phát triển tư
duy và phương pháp giải quyết vấn đề. Nếu trẻ được tạo nhiều cơ hội tự
tham gia trải nghiệm khám phá, thì như vậy trẻ đã có thể được phát triển tư
duy sáng tạo, giúp trẻ có nhiều cơ hội phát triển ngôn ngữ, tình cảm xã hội,
phát triển thẩm mỹ, thể chất, phát triển nhận thức. Những lợi ích đó có liên
6
hệ trực tiếp với phương pháp dạy của các giáo viên, đó chính là cách tổ chức
các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm.
2.Thực trạng.
Thực tế trong giảng dạy cho trẻ 5 6 tuổi trong tr ường hi ện nay, còn
nhiều vấn đề cần khắc phục như: Sự am hiểu tính cách độ tuổi từng trẻ,
cách xây dựng kế hoạch, lựa chọn chỉ số, lối dẫn dắt lôi cuốn trẻ, đa số còn
dạy trẻ theo hướng lấy giáo viên làm trung tâm, cô hướng dẫn nhiều, nói
nhiều, trẻ ít được thực hành, trao đổi, một phần cũng do đồ dùng đồ chơi ít,
chưa đầy đủ để trẻ hoạt động.
Để tháo gỡ khó khăn này, tôi đã chọn phương pháp giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm, thiết kế môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và cách lập kế
hoạch trên quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.Vì vậy đòi hỏi giáo viên
phải có trình độ chuyên môn cao, sáng tạo, năng động trong giảng dạy để trẻ
đạt được kết quả tốt nhất khi cho trẻ tự khám phá tìm tòi cái mới trong mọi
hoạt động .
Chất lượng giáo dục trẻ 5 – 6 tuổi tại lớp lá 2 được thể hiện qua các số
liệu như sau:
Tổng số trẻ: 42 trẻ; nữ: 18 trẻ; dân tộc: 4 trẻ; Khuyết tật: 01 trẻ.
Bảng khảo sát chất lượng của trẻ đầu năm học 2016 – 2017 như sau:
STT
1
Tiêu chí
Trẻ hứng thú tham gia vào
Đạt
Chưa đạt
Số trẻ
Tỷ lệ %
Số trẻ
Tỷ lệ %
18/42
43
24/42
57
7
giờ học
2
Trẻ có ý thức tự thực hiện
tốt yêu cầu của tiết học
17/42
40
25/42
60
3
Trẻ nắm vững kiến thức,
kỹ năng vận dụng linh
hoạt, sáng tạo vào thực tế.
19/42
45
23/42
55
4
Trẻ có kỹ năng sử dụng
ngôn ngữ rõ rang, mạch lạc
14/42
38
28/42
66
* Nghiên cứu và áp dụng đề tài này có một số ưu và nhược điểm sau:
+ Ưu điểm.
Trường Mầm Non Ea Na là một trường đạt chuẩn quốc gia, một ngôi
trường khang trang, sạch đẹp nằm ở trung tâm xã Ea Na với điều kiện cơ sở
vật chất rất đầy đủ và đa dạng, địa điểm rộng rãi, thoáng mát, có đầy đủ các
phòng học theo tiêu chuẩn phòng ốc của quốc gia trong việc chăm sóc – giáo
dục trẻ.
Lễ đón bằng công nhận chuẩn quốc gia cấp độ một
Trường luôn tạo điều kiện cho các giáo viên tham gia các lớp học tập
huấn về chuyên đề.
Ban giám hiệu trường luôn sát sao chỉ đạo giáo viên về chuyên môn,
thường xuyên dự giờ thăm lớp nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy.
Trường mầm non Ea Na có 5 phân hiệu và 14 lớp học, có đội ngũ giáo
viên trẻ khỏe, yêu nghề.
8
Được sự chỉ đạo sát sao của phòng, và luôn được cụm thường xuyên
chuyên đề cập nhật cái mới.
Có sự quan tâm của nhà trường, sự nhiệt tình giúp đỡ của chuyên môn,
đồng nghiệp.
Qua thực hiện chuyên đề, cùng nhiều năm trong nghề, tôi đã tích góp
được nhiều kinh nghiệm, nắm chắc phương pháp dạy học, lập kế hoạch đối
với từng hoạt động, từng độ tuổi.
Cha mẹ học sinh luôn quan tâm tới con em, phối kết hợp với nhà
trường trong quá trình chăm sóc, nuôi dạy trẻ tốt.
Trẻ cùng độ tuổi, đi học chuyên cần, biết tôn trọng và vâng lời giáo
viên, có thói quen trong học tập và các hoạt động.
Bản thân tôi là người luôn yêu nghề, mến trẻ gần gũi trẻ và rất thích
tiếp cận phương thức giáo dục mới.
+Hạn chế.
Giáo viên tổ chức các giờ hoạt động chung còn gò bó, chưa sáng tạo,
chưa gây được hứng thú cho trẻ, chưa biết cách lấy trẻ làm trung tâm trong
các giờ học.
Giáo viên chưa mạnh dạn đổi mới phương thức dạy học .
Công tác phối kết hợp của giáo viên với cha mẹ học sinh trong việc cho
trẻ tự học, tìm tòi trải nghiệm, trao đổi còn chưa cao.
Trẻ trong cùng độ tuổi nhưng khả năng tiếp thu không đồng đều .
Kinh nghiệm nhận thức của trẻ còn nghèo, khả năng chú ý, ghi nhớ và
khả năng diễn đạt của trẻ còn hạn chế.
Trẻ chưa biết cách giải quyết tình huống có vấn đề, còn lóng ngóng,
chưa tích cực sáng tạo, còn dựa vào sự can thiệp của giáo viên.
Ví dụ: Khi trẻ chơi cùng bạn, trẻ gặp tình huống khó, trẻ không tự tìm
cách giải quyết hay trao đổi với bạn mà dễ dàng bỏ cuộc, hay nhờ đến sự
giải quyết của giáo viên.
Các học liệu cho trẻ trong mọi hoạt động còn ít, chưa phong phú, đa
dạng.
Trẻ mới vào đầu năm học nên một số trẻ còn nhút nhát chưa phát huy
hết năng lực của trẻ.
Tính sáng tạo trong sự thiết kế bài dạy cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm
trung tâm chưa cao, dẫn đến khi thực hiện chương trình đổi mới còn nhiều
khó khăn. Từ những hạn chế trên đã làm cho đội ngủ giáo viên thiếu sự tự tin
khi lập kế hoạch và soạn giảng, bởi giáo viên quên cách dạy truyền đạt nên
giờ học đối với trẻ còn nhàm chán, bởi cô nói và làm còn trẻ thụ động.
9
* Nguyên nhân chủ quan: Đề tài đã tập trung khai thác, nêu bật lên những
phương pháp, cách làm gần gũi với giáo viên đứng lớp. Các biện pháp dễ
hiểu dễ áp dụng trong thực tế.
Nhà trường đặc biệt là chuyên môn và tổ khối luôn đề cao việc giảng
dạy “Lấy trẻ làm trung tâm” đây chính là nòng cốt của việc dạy và học dựa
trên nhu cầu và năng lực của trẻ.
Trẻ cùng độ tuổi, luôn đi học chuyên cần.
Trẻ mầm non rất thích được nghe và làm những cái mới, thích được tìm
hiểu, sáng tạo dựa trên những điều đã hiểu biết, nên khi đưa trẻ vào các bài
giảng hay các hoạt động khác như hoạt động góc mà giáo viên nắm được kỹ
năng, phương thức học “Lấy trẻ làm trung tâm” Thì sự phát triển tư duy của
trẻ mang lại càng cao.
Về phía phụ huynh cũng dành nhiều thời gian quan tâm hơn đến con em
mình, Phối kết hợp với nhà trường trong quá trình giúp đỡ trẻ học tốt, và
phần đa phụ huynh đã thừa nhận cách cho trẻ học theo hướng “ Lấy trẻ làm
trung tâm” trẻ phát triển các mặt rất mạnh, đặc biệt ý thức của trẻ phát triển
vược bật, trẻ ít khi nhờ người khác làm giúp vì trẻ tự giải quyết được và tự
hòa về điều đó
*Nguyên nhân khách quan: Giáo viên chưa linh hoạt trong cách tổ chức
dạy học lấy trẻ làm trung tâm và sử dụng các biện pháp, thủ thuật giúp trẻ
phát huy tối ưu khả năng nhận thức của trẻ.
Cơ sở vật chất còn thiếu, một số giáo viên còn hạn chế về công nghệ
thông tin, chưa mạnh dạn cho trẻ tự thảo luận khám phá, đôi khi giáo viên
còn ôm đồm quá nhiều đồ dùng vào trong tiết dạy nhưng chưa khai thác sử
dụng triệt để vì cô còn làm nhiều và nói nhiều chưa thực sự lấy trẻ làm trung
tâm nên chưa mang lại hiệu quả cao trong giờ học, chưa sáng tạo trong cách
tổ chức tiết học.
* Phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đặt ra:
Việc xây dựng thiết kế các phương pháp, biện pháp thủ thuật theo mục
đích lấy trẻ làm trung tâm là rất cần thiết, giúp giáo viên xây dựng kế hoạch
phù hợp với độ tuổi và đối tượng lĩnh hội kiến thức.
Trong mọi hoạt động nhà giáo dục đều lấy trẻ làm trung tâm thì sẽ giúp
trẻ hiểu và ghi nhớ rất nhanh những việc tốt, việc gì không tốt, việc nên làm,
việc không nên làm một cách dễ dàng. Chính vì vậy việc giúp trẻ học tốt, thể
hiện được nhu cầu hứng thú của chính bản thân điều này giữ một vai trò hết
sức quan trọng trong quá trình lĩnh hội tri thức của trẻ.
Không những nhà giáo dục mà hơn ai hết chính cha mẹ học sinh đều
mong muốn trẻ hình thành và phát triển nhân cách sớm, đặc biệt là có thói
quen tốt và hành vi có đạo đức tốt để hình thành nhân cách cho trẻ sau
này.Với vai trò quan trọng như vậy, thử hỏi nếu chúng ta không làm tốt hoạt
10
động lấy trẻ làm trung tâm, giúp cho trẻ thể hiện nhận thức của trẻ thì có
mang lại được kết quả như mong đợi không? Hay chúng ta cứ tiếp tục dạy
trẻ theo kiểu cô nói trẻ lắng nghe nếu việc dạy học của giáo viên không đổi
mới kịp thời thì vô tình chúng ta đang kìm hảm sự phát triển về mọi mặt của
trẻ. Vì trẻ đến trường chỉ ngồi lắng nghe thì làm sao tiềm năng trong mỗi trẻ
được khơi nguồn và phát triển.
Muốn vậy giáo viên phải lựa chọn những đề tài và hình thức tổ chức
như thế nào nhằm thu hút lôi cuốn trẻ? Thay đổi hình thức tổ chức như thế
nào cho trẻ không nhàm chán? Để trẻ có hứng thú không bị nhàm chán trong
các tiết học, muốn vậy trước hết ta phải giải quyết các vấn đề trên và thay
đổi cách tổ chức giờ học, cách truyền đạt, cách đầu tư chuẩn bị đồ dùng,
nghiên cứu các đề tài tạo trẻ hứng thú hơn với tất cả hoạt động trong một
ngày ở trường mầm non bé học. Trước đây trẻ chưa làm được thì cô làm thay
nhưng khi đã lấy trẻ làm trung tâm thì cô giáo chỉ giữ vai trò gợi mở, cô sẽ
cho trẻ hoạt động, thảo luận theo nhóm, lắng nghe quá trình thuyết trình của
các nhóm để hổ trợ cho sự thiếu hụt mà đội mình chưa tìm ra.
Lấy trẻ làm trung tâm thì mỗi giáo viên cần phải giàu tri thức, sáng kiến,
linh hoạt trong cách tổ chức và áp dụng được những thủ thuật tạo ra nguồn
cảm hứng cho trẻ, kích thích tư duy trẻ hoạt động, có thể trong một tiết học
nhưng quá tình hoạt động của trẻ lại mang lại những nhận thức khác nhau
cách lĩnh hội kiến thức khác nhau về chiều sâu của nhận thức.
3. Nội dung và hình thức của giải pháp.
a. Mục tiêu của biện pháp.
Người giáo viên khi thiết kế các hoạt động qua từng chủ đề là phải lựa
chọn xây dựng kế hoạch bám sát kế hoạch của chuyên môn tổ khối của
trường, từ đó xây dựng kế hoạch phù hợp với đặc điểm nhận thức của trẻ
lớp mình trực tiếp giảng dạy.
Tổ chức các hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm làm nòng cốt là đã
hình thành ở trẻ tính tự lập, giúp trẻ phát huy tính tích cực là tiền đề tốt cho
trẻ bước vào các cấp học tiếp theo.
Giáo viên tổ chức các hoạt động linh hoạt theo từng chủ đề nhưng cần
phải xây dựng lấy trẻ làm trung tâm làm nòng cốt.
Khi tổ chức các hoạt động lấy trẻ làm trung tâm trẻ sẽ được thỏa mản
nhu cầu khám phá, thể hiện được kỹ năng tiềm ẩn của bản thân, mặt khác
giáo viên dể dàng lồng ghép tích hợp trong các hoạt động.
Giúp cha mẹ trẻ hiểu được ý nghĩa và tầm quan trọng của các hoạt động
giáo dục ở trường mầm non, nhằm tạo sự gắn bó giữa cha mẹ trẻ và trường
lớp mầm non.
b. Nội dung và cách thức thực hiện biện pháp.
11
Biện pháp 1: Chú trọng bồi dưỡng chuyên môn cho bản thân .
Tham gia các buổi chuyên đề cấp cụm, tìm hiểu và học bồi dưởng
thường xuyên đặc biệt là học module mầm non trực tuyến, ví dụ chuyên đề
mới đây nhất được tổ chức ở cụm là chuyên đề Chuyên đề về ngày hội đồng
diễn thể dục ; Lồng ghép hoạt động tăng cường tiếng Việt; Chuyên đề lồng
ghép biển và hải đảo thông qua môn Làm quen văn học; Chuyên đề môn Làm
quen văn học dành cho lớp ghép đã được tổ chức.
Bản thân tôi cũng tham gia xây dựng các tiết dạy mẫu để rút ra kinh
nghiệm, tham gia khóa học Module trực tuyến do Sở Giáo dục và Đào tạo tập
huấn.
Tham gia thi giáo viên giỏi trường, huyện nhằm nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ.
Tự học hỏi và thiết kế được các giáo án điện tử trong phần mềm power
point
Ví dụ: Chúng ta thiết kế ô cửa bí mật với các nhân vật, chữ cái hay con
số chuyển động giúp học sinh nảy sinh sự tò mò thích khám phá và chú ý tốt.
Như các câu hỏi được hé mở qua các ô cửa bí mật.
Nhân vật nào xuất hiện ?
Khi gặp sói dê trắng
thế nào ?
1
- Khi gặp sói
dê đen thế nào ?
Dê đen
trả lời như thế nào?
3
Vì sao de trắng lại
bị sói ăn thịt ?
2
4
- Vì sao Dê đen
không bị Sói ăn thịt ?
Tham khảo tài liệu sách báo, nói về chuyên đề để nâng cao trình độ
chuyên môn nghiệp vụ.
học.
Sáng tạo trong thiết kế thiết bị đồ dùng dạy học thông dụng cho các môn
12
Đối với biện pháp 2: Tăng cường thiết bị, đồ dùng dạy học và tạo
môi trường cho trẻ hoạt động lấy trẻ làm trung tâm.
Đây là biện pháp quan trọng mà người giáo viên cần phải có đó là sự
sáng tạo trong thiết kế xây dựng, lựa chọn đề tài cũng như tạo dụng cụ dạy
học đồ dùng đồ chơi, cách sưu tầm tranh ảnh, xây dựng mô hình, tạo và lựa
chọn môi trường hoạt động học trong và ngoài lớp cho trẻ giúp trẻ có điều
kiện tiếp cận với cách học mới gây được sự tò mò thích khám phá trong trẻ
hơn. Khi sử dụng biện pháp này trẻ được tiếp xúc với cách học mới mà trẻ
hằng mong đợi ở tường, đồ dùng, thiết bị học càng phong phú thì trẻ sẽ có
điều kiện tiếp cận nhiều hơn làm khắc sâu hình tượng và ghi nhớ và nảy sinh
nhiều sáng kiến với đồ dùng hơn.
Đồ dùng tự tạo động vật sống dưới nước
13
Cửa hàng lưu niệm
Thiết bị dạy học và môi trường giảng dạy là quá trình phối hợp linh
hoạt và hợp lý những kinh nghiệm, thành tựu sử dụng, điều kiện cơ sở vật
chất và cải tiến phương pháp dạy học của giáo viên. Đổi mới phương pháp
nhằm tích cực hoá các hoạt động dạy học, khuyến khích bản thân chủ động,
sáng tạo, dạy học tập trung vào trẻ, lấy trẻ làm trung tâm để phát triển mọi
khả năng của trẻ, tổ chức hướng dẫn trẻ học tập bằng cách tự phát hiện khả
năng của mình và có niềm tin trong lao động, học tập.
Tổ chức tiết dạy bản thân tôi xây dựng như sau:
* Đối với giáo viên:
Nghiên cứu kỹ nội dung đề tài, xác định trọng tâm kiến thức, kỹ năng
bài học và các hình thức tổ chức hoạt động diễn ra trong tiết dạy.
Chuẩn bị hệ thống câu hỏi, mục đích giải quyết, dự kiến các tình
huống ở trẻ và hướng khắc phục.
Lựa chọn hình thức tổ chức tiết học phù hợp với điều kiện cơ sở vật
chất của lớp, phù hợp với đề tài và lĩnh vực mà mình đã chọn. Để tổ chức tốt
tiết dạy phải tuỳ nội dung và mục đích cụ thể của bài dạy để xác định cách
tổ chức hoạt động cho trẻ làm thế nào để có kết quả cao nhất.
* Đối với trẻ:
Phải khuyến khích trẻ mạnh dạn tham gia vào các hoạt động cùng cô
và các bạn, giúp trẻ tự tin trong giao tiếp, tạo sự gần gũi giữa cô với trẻ, tạo
tâm thế thoải mái cho trẻ khi bước vào hoạt động.
14
Giúp trẻ chủ động, tích cực trong qúa trình chiếm lĩnh tri thức, tạo cơ
hội cho tất cả trẻ đều được tham gia vào quá trình nhận thức, tìm tòi, khám
phá tri thức, trẻ được thể hiện sự hiểu biết, suy nghĩ của trẻ thông qua các
hoạt động cụ thể.
* Đối với biện pháp 3: Thực hiện tổ chức tốt các hoạt động lấy trẻ
làm trung tâm.
Ở độ tuổi 56 tuổi, hoạt động chủ đạo của trẻ “Chơi mà học, học mà
chơi” thông qua các hoạt động đa dạng phong phú mà trẻ lĩnh hội tri thức
trong cuộc sống xung quanh trẻ, chương trình giáo dục mầm non mới lấy trẻ
làm trung tâm, tạo điều kiện cho mỗi đứa trẻ được hoạt động tích cực phù
hợp với sự phát triển của bản thân trẻ, đáp ứng được tối đa nhu cầu và hứng
thú, dựa vào khả năng của mỗi trẻ.
Khi tổ chức các hoạt động tôi đã chia trẻ thành từng nhóm, mỗi nhóm có
đội trưởng, nhằm cho các thành viên tự quan sát, khảo nghiệm thảo luận, rồi
mời nhóm trưởng thuyết trình ý kiến của nhóm mình đưa ra.
Qua đó giáo viên sẽ là người tổng hợp mọi ý kiến của các nhóm và bổ
sung ý kiến, đưa ra kết quả chung cho cả lớp hiểu vấn đề.
Ví dụ: Khi hoạt động góc. Cô sẽ gợi ý cho những trẻ năng động, linh
hoạt đóng vai trò chủ đạo, làm trưởng nhóm để có thể bao quát, xây dựng
trong quá trình chơi của nhóm.
15
Hình: Trẻ chơi góc âm nhạc
Tổ chức tốt các hoạt động cho trẻ theo biện pháp và hình thức lấy trẻ
làm trung tâm đã tạo ra được một không gian mở cho cô và trẻ.
Hình : Trẻ chơi đóng vai bác sĩ
Đối với biện pháp 4: Lựa chọn nội dung và trò chơi phù hợp để
rèn luyện tính tích cực hoạt động của trẻ.
Nói đến việc giáo dục ở trường mầm non thì không thể không nói đến
việc thực hiện chương trình, chương trình là phương tiện cơ bản để giáo dục
toàn diện. Muốn thực hiện tốt chương trình thì đòi hỏi phải nắm được nội
dung chương trình giáo dục mầm non.
16
Để thực hiện chương trình giáo dục có hiệu quả, không bị gián đoạn tôi
đã xây dựng chương trình, kế hoạch năm, tháng, tuần theo từng chủ đề. Sau
khi lên kế hoạch xong tôi đã nhờ chuyên môn xét duyệt, góp ý kiến, thống
nhất chương trình giảng dạy, phù hợp với kế hoạch đã lên của chuyên môn.
Tôi đã xây dựng mục tiêu chủ đề, mạng nội dung, mạng hoạt động, lựa
chọn các chỉ số, lên kế hoạch hoạt động góc, hoạt động chung và hướng dẫn
cho giáo viên khai thác triệt để nội dung của bài dạy sao cho không gò bó áp
đặt trẻ. Lựa chọn nội dung phù hợp với đặc điểm tâm lý trẻ theo độ tuổi
mình phụ trách, nội dung phải đi từ đơn giản đến phức tạp, từ dễ đến khó,
tất cả những nội dung đó phải toát lên được trọng tâm của chủ đề. Lên kế
hoạch dạy phải đảm bảo phù hợp với thực tiễn của lớp, của trường, địa
phương mình.
*Trò chơi tích hợp:
Với đặc điểm chương trình mầm non mới hiện nay, các môn học luôn
được đan xen, lồng ghép nhằm nâng cao tính hiệu quả, với đặc điểm của giáo
dục mầm non, cho trẻ học mà chơi, thông qua chơi mà học. Qua trò chơi giáo
viên có thể đánh giá được kiến thức mà trẻ thu lượm được ở mức độ nào, cao
hay thấp. Đưa trò chơi vào lớp học là một sự lồng ghép khéo léo, làm sao cho
giờ học thêm sinh động. Trò chơi dù tổ chức dưới hình thức nào cũng phải
đảm bảo tính vừa sức và hứng thú đối với trẻ, không lạm dụng, ôm đồm thái
quá làm nhạt đi nội dung chính của đề tài đặt ra.
Hình ảnh trò chơi phục vụ tiết học khám phá một số loại hoa
Sau khi trẻ khám phá xong nội dung dạy, để kết thúc bài cô cho trẻ chơi
trò chơi tích hợp nhằm củng cố kiến thức với trò chơi “ Mua hoa”
Trẻ được đi theo đường dích dắc mua bông hoa theo yêu cầu của đội
mình để cắm vào lẵng hoa sao đủ số lượng 9.
17
Qua trò chơi này cô giáo đã cho trẻ được học các môn học như thể dục
kỹ năng, toán...
Đối với biện pháp 5. Sử dụng phần mềm power point trong tổ
chức các hoạt động chung:
Đổi mới phương pháp tổ chức hoạt động cho trẻ đòi hỏi người giáo viên
phải tích cực tìm tòi, học hỏi để luôn sáng tạo, đổi mới cách thức tổ chức các
hoạt động nhằm tạo cơ hội tốt nhất để trẻ được tham gia vào các hoạt động,
tiếp thu kiến thức một cách chủ động giúp trẻ phát triển toàn diện cả về thể
lực và trí tuệ. Với những hình thức cho trẻ hoạt động như:
* Sử dụng phần mềm cho trẻ tìm hiểu môi trường xung quanh.
Môi trường xung quanh đối với trẻ vô cùng rộng lớn khó hiểu, trẻ lại tò
mò hiếu động, luôn đặt ra vô vàn câu hỏi. Nó là cái gì ? Như thế nào ? Vì sao
nó lại như vậy?... Chính vì thế cô giáo phải biết áp dụng phương pháp dạy
học tích cực, dám đổi mới và lựa chọn ra những hình thức khác nhau trong
mỗi một chủ đề tránh nhàm chán đối với trẻ khi có những chủ đề kéo dài ba
đến bốn tuần mà cô chỉ với một hình thức hát hay đọc thơ thì không thể lôi
cuốn thu hút trẻ trong quá trình hoạt động.
Ví dụ: Cho trẻ “Quan sát một số con vật sống trong rừng ”. Nếu chỉ quan
sát tranh thì tiết học sẽ trở nên đơn điệu, trẻ sẽ nhàm chán. Nhưng cô ứng
dụng phần mềm, sáng tạo ra câu chuyện về các con vật, cô vừa kể truyện
vừa cho trẻ quan sát các con vật đang di chuyển trong rừng, những con vật “
thật ” thì trẻ sẽ rất thích thú, trẻ tập trung vào hoạt động tích cực hơn, giờ
học đạt kết quả như mong muốn. Qua đó giáo dục trẻ biết tự chăm sóc, bảo
vệ bản thân trước những con vật hung dữ, trước sự thay đổi thời tiết, biết
yêu thương, chăm sóc cho cây cối, con vật nuôi.
Những sự vật, hiện tượng xung quanh đều có ý nghĩa đối với trẻ. Để
những cái đẹp đi vào tâm hồn trẻ một cách sâu sắc, điều quan trọng là cô giáo
phải truyền thụ thế nào cho trẻ tiếp thu nhẹ nhàng, thoải mái để trẻ nhớ lâu.
* Sử dụng phần mềm hướng dẫn trẻ hoạt động tạo hình.
Cũng giống như bất cứ hoạt động chung nào, việc tạo cảm xúc khi vào
bài là một vấn đề quan trọng, nó đưa đến sự thành công và sáng tạo của trẻ
trong suốt thời gian hoạt động.Tuy phần này nó chiếm ít thời gian nhưng nó
có vị trí không kém phần quan trọng, vừa lôi cuốn được trẻ, vừa khéo léo giúp
trẻ hình thành những vấn đề mà trẻ cần giải quyết.
Ví dụ: Cho trẻ “vẽ vườn hoa ” để sản phẩm của trẻ sáng tạo thì đòi hỏi
cô giáo phải cung cấp đầy đủ các biểu tượng, hình ảnh về sự vật, không đơn
thuần chỉ là tranh ảnh mà trẻ phải được trực tiếp quan sát các loài hoa. Cô
cung cấp cho trẻ qua phần mềm, cho trẻ được trực tiếp xem các loài hoa rung
rinh trong gió, đua nhau khoe sắc. Từ đó làm giàu hình ảnh, biểu tượng trong
sản phẩm của trẻ.
18
* Sử dụng phần mềm cho trẻ làm quen với toán và tổ chức trò chơi củng
cố kiến thức.
Sau khi truyền thụ kiến thức mới cho trẻ để củng cố lại vốn kiến thức
đó. Giáo viên nghiên cứu, sáng tạo đưa ra các trò chơi. Tuỳ thuộc vào nội
dung bài học mà giáo viên lựa chọn ra các trò chơi khác nhau, nhằm cung cấp
cho trẻ nhận biết các chữ số, tạo nhóm, hay so sánh thêm bớt tạo sự bằng
nhau..., một cách chính xác và rèn cho tr ẻ kỹ năng khi lựa ch ọn ch ữ s ố, t ạo
nhóm, hay so sánh các hình, khối..., theo yêu cầu của cô qua trò chơi.
Ví dụ: Dạy trẻ đếm đến 9 nhận biết các nhóm có số lượ ng 9, nhận
biết số 9, sau khi cung c ấp ki ến th ức cho tr ẻ, cho tr ẻ ch ơi trò chơ i “Chọn
chữ số tươ ng ứng v ới số lượ ng con v ật ” hay trò chơ i “ Sắp xếp các
phươ ng tiện giao thông theo nơi ho ạt độ ng của chúng”..., trên phần mềm
Power Point.
* Sử dụng ph ần m ềm h ướng d ẫn tr ẻ ho ạt độ ng làm quen tác phẩm
Văn học:
Để tác phẩm thơ, truy ện đi vào lòng trẻ một cách nhẹ nhàng, thoải
mái, đòi hỏi cô giáo không chỉ có giọng đọc, kể diễn cảm mà phải biết
cách lựa chọn các nội dung trên mạng phù hợp với nội dung bài dạy, hình
ảnh phải sinh động nhằm thu hút sự tập trung, chú ý của trẻ.
Ví dụ: Với câu truyện “Thỏ con bi ết vâng lời ” cô vào trang web để
tải về hình ảnh chú Thỏ ngộ nghĩnh, đáng yêu đang làm những công việc
mà Thỏ mẹ giao cho, nh ững c ử ch ỉ nh ư: Th ỏ bi ết vòng tay xin lỗi mẹ, thái
độ ngoan, l ễ phép..., sẽ khắc sâu trong tâm trí trẻ lâu hơn, mục đích giáo
dục sát với đời sống thực của tr ẻ h ơn.
* Biện pháp 6: Lồng ghép tích hợp nội dung giáo dục vào các
hoạt động cho trẻ.
Giáo dục mầm non tích hợp là cách thức cung c ấp s ự định hướ ng mở,
linh hoạt cho giáo viên tổ chức các hoạt động xoay quanh ch ủ đề bằng
cách phối hợp một cách tự nhiên những hoạt độ ng cho trẻ trải nghi ệm
như quan sát, tìm hiểu môi trườ ng tự nhiên, xã hội vận độ ng tham gia trò
chơi, làm quen với âm nhạc, hát, kể truyện, đọc thơ, làm quen với toán và
các hoạt động sáng tạo như tô, vẽ, nặn, cắt dán..., qua đó phát triển ở trẻ
lĩnh vực phát triển ngôn ngữ, thể lực, nhận thức tình cảm xã hộ i, cách
tiếp cận này cho phép giáo viên có thể điều chỉnh giáo án một cách linh
hoạt có thể đưa ra các tình huống xẩy ra tình cờ, ngẫu nhiên vào kế hoạch
dạy, đưa ra những nội dung tích hợp không nặng nề ôn tồn mang tính chất
số cộng mà tích hợp ở đây nhằm tổ chức các hoạt độ ng thông qua chơi
với những nội dung nh ẹ nhàng, mang tính bao quát theo nội dung ho ạt
19
động cá nhân làm nổi bật chủ đề cô đưa ra để đáp ứng sự hứng thú củ a
trẻ, làm phong phú dần vốn kinh nghi ệm c ủa tr ẻ và tạo không khí sinh
động, nhẹ nhàng trong l ớp h ọc.
* Phối kết hợp v ới các hoạt động:
+ Hoạt động ngoài trời:
Để đạt đượ c kết quả cao v ề nhận th ức c ủa tr ẻ cần lồng ghép thêm
cho trẻ trong ho ạt động ngoài trời , ngoài việc truyền thụ kiến thức trên
tiết học, cần luy ện tập cho tr ẻ ngoài giờ.
Ví dụ :Trong quá trình đi dạo, cô cho trẻ vừa đi, vừa đọc những bài thơ
hay bài hát đã học theo chủ đề. Hoặc dạo chơi dưới bóng mát, tổ chức cho tự
thảo luận nhận xét về không gian thời gian, về hiện tượng tự nhiên (“Vì sao
cành cây lại đung đưa?”, hay “Trời âm u thì hiện tượng gì sẻ xảy ra?”). Cũng
có thể cho trẻ xem truyện tranh, dùng phấn vẽ lên sân những chữ cái và con
số đã tô và học tạo hình trên những chiếc lá bàng rơi...
20
* Đối với biện pháp 7: Phối kết hợp với cha mẹ trẻ giúp trẻ học
tốt qua các hoạt động.
* Phối hợp thực hiện:
Nhận thức được tầm quan trọng của tổ chức hoạt động chung cho trẻ 5
6 tuổi tạo tiền đề cho trẻ lĩnh hội kiến thức tốt. Ngay từ đầu cần phải lên kế
hoạch phối hợp giữa gia đình, nhà trường, kế hoạch đó được xây dựng cụ thể
theo từng chủ đề.
Tham gia xây dựng kế hoạch, phối kết hợp kiểm tra đánh giá công tác
chăm sóc, giáo dục trẻ của lớp.
* Tham gia xây dựng cơ sở vật chất:
Tham gia lao động vệ sinh trường lớp, trồng cây xanh, sưu tầm nguyên
vật liệu thiên nhiên, làm đồ dùng đồ chơi phục vụ trẻ chơi và học.
* Hình thức phối hợp:
Mỗi lớp xây dựng góc tuyên truyền, thông báo cho cha mẹ trẻ biết các
kiến thức chăm sóc giáo dục trẻ ở trường mầm non, những nội dung hoạt
động của trẻ ở lớp, chế độ ăn của trẻ hàng ngày, những yêu cầu của nhà
trường đối với gia đình hoặc những nội dung mà gia đình cần phối hợp với cô
giáo.
Thông qua cuộc họp cha mẹ trẻ giáo viên đưa ra kế hoạch hoạt động
chăm sóc giáo dục trẻ cho cha mẹ học sinh nắm được, tuyên truyền cha mẹ
học sinh cùng tham gia vào giáo dục rèn luyện các cháu, vận động cha mẹ học
sinh đóng góp các trang thiết bị, cung cấp tài liệu, nguyên vật liệu phục vụ
21
hoạt động cho các cháu đầy đủ. Đây là một việc làm rất thiết thực thu hút cha
mẹ trẻ cùng tham gia, cùng giáo dục trẻ với cô giáo và nhà trường nhằm tổ
chức tốt việc chăm sóc giáo dục trẻ cũng như hướng dẫn trẻ tham gia hoạt
động một cách đạt kết quả.
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp và biện pháp:
Các giải pháp và biện pháp có mối quan hệ chặt chẽ đan xen bổ sung cho
nhau nhờ vào những biện pháp chủ đạo và những biện pháp hỗ trợ. Biện
pháp xây dựng chương trình, kế hoạch phù hợp tình hình của lớp và của trẻ là
biện pháp làm nòng cốt của đề tài cùng với những biện pháp bổ trợ như tích
hợp đan xen giữa các hoạt động. Qua đó tạo được môi trường mở cho trẻ
thực hiện cùng với đồ dùng trực quan phong phú và đa dạng sẽ tạo ra được
hứng thú, nhu cầu muốn tham gia hoạt động của trẻ. Mỗi một biện pháp có ý
nghĩa và tác dụng riêng nhằm giải quyết từng vấn đề của thực trạng nhưng
chúng đều có chung một nhiệm vụ là tạo nguồn hứng thú, kích thích tính tự
lập, suy nghĩ giải quyết vấn đề cao, tự tin thể hiện được nhu cầu, nhận thức
của bản thân trẻ. Đây cũng là kết quả mang đến thành công của đề tài sáng
kiến nhằm hướng và đạt tới mục tiêu giúp trẻ học tốt và thể hiện hết mình
trong mọi hoạt động. Giáo viên khi sử dụng linh hoạt các biện pháp trên giáo
viên sẽ đạt được hiệu quả cao trong công tác dạy học.
d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu:
Kết quả khảo nghiệm: Sau một thời gian thực hiện các giải pháp, biện
pháp thử nghiệm tại lớp Lá 2, trường Mầm non Ea Na. Tôi hoàn toàn hài lòng
với kết quả mà trẻ tiếp thu kiến thức, qua các hoạt động hàng ngày mà tôi đã
lấy trẻ làm trung tâm.
Giá trị khoa học: Mong rằng từ những kinh nghiệm trên sẽ giúp ích cho
các giáo viên trong trường có được cách truyền thụ kiến thức cho trẻ ngày
càng đạt hiệu quả cao, hấp dẫn và lôi cuốn trẻ.
Những biện pháp trên đã có tính khả thi sau sáu tháng áp dụng tại lớp Lá
2, trường Mầm non Ea Na. Chất lượng học của trẻ nâng lên, qua khảo sát,
qua dự giờ các lớp 100% trẻ thực sự thích thú khi được tìm tòi khám phá, đáp
ứng được nhu cầu của bản thân, tích cực tham gia, hào hứng vào các hoạt
động tập thể từ đó giúp trẻ phát triển nhận thức, quan sát và khả năng tư duy
độc lập.
Kết quả khảo sát
ST
T
Tiêu chí
Trước khi áp dụng đề Sauk hi áp dụng đề
tài
tài
Đạt
Chưa đạt
Đạt
Chưa
22
đạt
Số
trẻ
Tỷ
lệ
%
Số
trẻ
Tỷ
lệ %
Số trẻ
Tỷ
lệ
%
Số
trẻ
Tỷ
lệ
%
1
Trẻ hứng thú tham gia
18/42
vào giờ học
43
24/42
57
35/42
83
7/42
16
2
Trẻ có ý thức tự thực
hiện tốt yêu cầu của 17/42
tiết học
40
25/42
60
37/42
88
5/42
11
3
Trẻ nắm vững kiến
thức, kỹ năng vận dụng
19/42
linh hoạt, sáng tạo vào
thực tế.
45
23/42
55
36/42
86
6/42
14
4
Trẻ có kỹ năng sử dụng
ngôn ngữ rõ ràng, mạch 14/42
lạ c
38
28/42
66
37/42
88
5/42
11
* Đối với trẻ:
Những biện pháp trên đã mang lại kết quả tốt sau thời gian áp dụng tại
lớp Lá 2, chất lượng của trẻ qua các hoạt động của trẻ được nâng cao rõ rệt,
thông qua bảng khảo sát ta thấy ý thức cũng như sự hứng thú của trẻ được
được nâng cao, trẻ có trẻ giải quyết được vấn đề linh hoạt và sáng tạo, đồng
thời ngôn ngữ của trẻ phát triển mạch lạc hơn.
* Đối với giáo viên:
Mang lại nhiều kỹ năng và kinh nghiệm cho bản thân khi thiết kế, lựa
chọn chủ đề sát với đặc điểm nhận thức của trẻ mình trực tiếp dạy. Qua đó
hình thành các kỹ năng, tác phong nghiệp vụ, sáng tạo trong các hình thức tổ
chức các hoat động ở trường cho trẻ.
*Đối với cha mẹ trẻ:
Cha mẹ trẻ sẽ an tâm, tin tưởng khi cho con em mình đến trường lớp
mầm non, hiểu được tầm quan trọng của nền giáo dục Mầm non trong thời
đại mới và đặc biệt sẽ có tầm nhìn mới về vai trò và trách nhiệm đối với con
em mình.
III. Phần kết luận, kiến nghị:
1. Kết luận.
Những nhận định chung: “Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm cho trẻ 5 6 tuổi tại lớp Lá 2, trường Mầm non Ea Na”. Đã có phần nâng
23
cao chất lượng các môn học và các hoạt động. Mức độ nhận thức của trẻ đã
tăng lên rõ rệt so với đầu năm học. Các biện pháp có tính khả thi đã thúc đẩy
trẻ phát triển toàn diện.
Thực hiện được các biện pháp trên đã gúp tôi tự tin trong quá trình giảng
dạy, không những thế trẻ còn hứng thú, phát huy được mọi tiềm ẩn trong mỗi
cá thể trẻ, trẻ năng động linh hoạt, tích cực hơn trong quá trình học và chơi,
từ đó hình thành ở trẻ tính tự lập, kỹ năng sống mới, đánh dấu bước hình
thành và phát triển nhân cách mới ở trẻ tạo tâm thế vửng chắc cũng như tiềm
năng cho trẻ bước vào các cấp học tiếp theo.
Với kết qủa và ý nghĩa đạt được sáng kiến có thể nhân rộng và áp dụng
ra toàn khối cũng như các độ tuổi trong trường.
Bài học kinh nghiệm: Thứ nhất là: Hiểu và nắm chắc ý nghĩa, tầm quan
trọng của việc nâng cao chất lượng giáo dục cho trẻ khi tổ chức lấy trẻ làm
trung tâm nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, tạo động lực thúc đẩy phong
trào thi đua “Dạy tốt, học tốt” của giáo viên về các lĩnh vực.
Thứ hai là: Sử dụng hiệu quả hơn trong khi truyền thụ kiến thức cho trẻ,
giúp trẻ lĩnh hội kiến thức nhanh có ghi nhớ tốt.
Thứ ba là: Tạo môi trường mở cho trẻ được phát triển về mọi mặt qua
biện pháp này giúp trẻ hứng thú và yêu các môn học hơn.
Thứ tư là: Làm tốt công tác phối kết hợp với cha mẹ trẻ trong nhà
trường, tuyên truyền vận động cha mẹ trẻ ủng hộ về vật chất, trang thiết bị
phục vụ tốt cho trẻ qua các chủ đề.
Thứ năm là: Việc tự học tự bồi dưỡng chuyên môn nhằm nâng cao
nghiệp vụ của giáo viên là biện pháp thúc đẩy, nâng cao chất lượng giảng
dạy .
Thứ sáu là: Biết phối hợp, đan xen các môn học khác vào tiết dạy.
Thứ bảy là: Giáo viên biết sáng tạo, linh hoạt trong soạn giảng, thiết kế
các phần mềm power point, biết áp dụng công nghệ thông tin vào công tác
giảng dạy, nhằm góp phần đưa nền giáo dục tiến lên nền khoa học công
nghệ thông tin.
2. Kiến nghị.
Đối với nhà trường :
Quan tâm đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, đồ
dùng đồ chơi theo thông tư cho trẻ có cơ hội phát triển đủ các lĩnh vực.
Thường xuyên mở các đợt chuyên đề nhằm nâng cao trình độ chuyên
môn cho đội ngũ giáo viên .
Trong khuôn khổ của một bài sáng kiến, mọi vấn đề chỉ tồn tại trong
phạm vi hẹp, đồng thời trong quá trình viết vẫn còn nhiều thiếu sót. Vậy tôi
24
kính mong nhận được sự góp ý xây dựng của các cấp lãnh đạo giúp tôi có
thêm kinh nghiệm và hoàn thành tốt đề tài.
Ea Na, ngày 20 tháng 2 năm 2017
Người Viết
Nguyễn Thị Hải Yến
25