Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

I. Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
Trong những năm gần đây, ngành giáo dục luôn quan tâm đến công tác 
giáo dục nói chung, giáo dục Mầm non nói riêng đã được các cấp các ngành quan  
tâm đặc biệt chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ. Đây là một trong những vấn đề 
quan tâm hàng đầu. Để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ mầm non cần 
rất nhiều yếu tố  khác nhau, nhưng một trong những yếu tố  quan trọng là đổi  
mới tô ch
̉ ưc hoat đông giao duc xây d
́
̣
̣
́ ̣
ựng môi trường “Lây tre lam trung tâm".
́ ̉ ̀
Để  nâng cao chất lượng giáo dục mầm non, cần thay đổi hoạt động của  
trẻ. Nhưng yếu tố  quan trọng nhất vẫn là đổi mới nâng cao hình thức tổ  chức  
các hoạt động lấy trẻ làm trung tâm.
Trong môi trường lấy trẻ làm trung tâm đội ngũ giáo viên không chỉ truyền 
đạt kiến thức cho trẻ  một cách thụ  động mà các giáo viên phải tạo mọi điều 
kiện, để trẻ lĩnh hội chủ động, sáng tạo, tích cực hoạt động, tự chiếm lĩnh kiến  
thức và kinh nghiệm. Để đạt được điều này giáo viên cần nắm được môi trường  
hoạt động của từng trẻ trong lớp, trên cơ sở đó lựa chọn được nội dung, phương 
pháp phù hợp với từng nhóm, từng cá nhân trẻ. Trong quá trình giáo dục lấy trẻ 
làm trung tâm cần tạo sự hứng thú cho trẻ  về nhu cầu, kỹ  năng, thế  mạnh của 
mỗi trẻ. Để giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được thực hiện một cách tốt nhất và 
có hiệu quả  thì việc xây dựng môi trường giáo dục trong các trường mầm non 
rất cần thiết, việc lập kế hoạch xây dựng giáo dục, tổ  chức các hoạt động vui  

chơi, hợp tác với cha mẹ học sinh trong việc chăm sóc giáo dục trẻ  là việc làm 
cần thiết.
Trong nhà trường cần tạo cảnh quan môi trường lành mạnh, an toàn đối  
với trẻ, hợp với độ  tuổi, đồ  dùng phải hấp dẫn, mới lạ  có tính thu hút trẻ, trẻ 
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

1


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

được tự lựa chọn hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm một cách tích cực, qua đó 
kiến thức và kỹ  năng ở  trẻ dần được hình thành. Đặc biệt, từ  khi Bộ  Giáo dục 
và Đào tạo triển khai Chương trình Giáo dục mầm non mới, thì vấn đề xây dựng  
môi trường giáo dục cho trẻ mầm non được đặt ra ngày càng cấp thiết hơn. Bởi  
môi trường giáo dục được ví như người giáo viên thứ hai tổ chức và hướng dẫn 
trẻ chơi, trẻ hoạt động để nhận thức và phát triển.
Trên thực tiễn hiện nay tiết học Kham pha khoa hoc l
́
́
̣ ấy tr ẻ làm trung tâm 
cho trẻ  mầm non là quan trọng, bên cạnh đó việc thực hiện đổi mới phương  
pháp dạy học giúp trẻ  phát huy tính sáng tạo, tò mò ham học hỏi. Đòi hỏi giáo  
viên phải linh động, sáng tạo, khuyến khích trẻ  khám phá thế  giới xung quanh 
trẻ đã đặt ra những yêu cầu mới, đối với giáo viên mầm non trong quá trình lựa  
chọn và tổ chức các hoạt động khám phá khoa học cho trẻ. Để dạy trẻ mầm non  
đạt hiệu quả  cao trong môn khám phá khoa học lấy trẻ  làm trung tâm thì giáo 
viên phải tăng cường sử  dụng các phương pháp xây dựng môi trường trong và  
ngoài lớp học là rất cần thiết, chính vì vậy mà tôi đã chọn đề  tài nay 

̀ “ Môt số
̣
 
biên phap ch
̣
́ ỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn kham pha khoa hoc trong
́
́
̣
 
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
Muc tiêu
̣
Khao sat kha năng nhân th
̉
́
̉
̣
ưc t
́ ư duy cua tre đôi v
̉
̉ ́ ơi bô môn kham pha khoa
́ ̣
́
́
 
hoc l
̣ ấy trẻ  làm trung tâm trên cơ  sở  đê ra môt sô giai phap, biên phap thich h
̀

̣ ́ ̉
́
̣
́
́ ợp 
nhằm giúp giáo viên trong quá trình hướng dẫn trẻ môn “Khám phá khoa học lấy  
trẻ  làm trung tâm” có hiệu quả  như: Xây dựng môi trường trong và ngoài lớp 
học, kích thích tính tìm tòi, ham hiêu biêt, thich kham pha va phát tri
̉
́
́
́
́ ̀
ển về trí tuệ 
và ngôn ngữ cho trẻ. Thông qua đo nh
́ ằm phát huy tính tích cực, sang tao 
́
̣ ở trẻ.
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

2


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

Nhiêm vu:
̣
̣
+ Tô ch

̉ ưc cac hoat đông đê tre kham pha, tra l
́ ́
̣
̣
̉ ̉
́
́ ̉ ơi cac câu hoi va giai quyêt
̀ ́
̉
̀ ̉
́ 
cac vân đê đăt ra nh
́ ́ ̀ ̣
ư: Hoat đông tham quan môi tr
̣
̣
ường, quan sat, thao luân, tro
́
̉
̣
̀ 
chuyên, phong vân, tim hiêu qua sach, tranh anh, kham pha tr
̣
̉
́ ̀
̉
́
̉
́
́ ực tiêp thông qua

́
 
thực hanh, lao đông ...
̀
̣
+ Tao c
̣ ơ hôi cung câp, cung cô kinh nghiêm, lam tăng s
̣
́
̉
́
̣
̀
ự  to mo, h
̀ ̀ ưng thu.
́
́ 
Qua thực hiên đê tai nay nhăm giúp giáo viên trong ti
̣
̀ ̀ ̀
̀
ết dạy tao nhi
̣
ều cơ hội học  
tập và lĩnh hội được nhiều kiến thức mới nhằm phát huy tính sáng tạo, tính tò 
mò ở trẻ thông qua chương trinh d
̀ ạy lấy trẻ làm trung tâm.
+ Giúp giáo viên tim ra cac giai phap, biên phap đ
̀
́

̉
́
̣
́ ể tạo được hứng thú cho 
trẻ trong giờ hoạt động kham pha khoa hoc l
́
́
̣ ấy trẻ làm trung tâm.  
+ Cùng giáo viên giúp tre trai nghiêm, kham pha, tim toi, kich thich s
̉ ̉
̣
́
́ ̀
̀ ́
́ ự ham  
hoc hoi cua tre, qua viêc cho tre trai nghiêm tre thich tim hiêu kham pha môi
̣
̉
̉
̉
̣
̉ ̉
̣
̉ ́
̀
̉
́
́
 
trương xung quanh.

̀
+ Sau khi vận dụng đề tài sẽ góp phần đắc lực đối với giáo viên trong quá 
trình hình thành nhân cách phat triên t
́
̉ ư duy cho tre.̉
3. Đối tượng nghiên cứu.
Một số  biện pháp chỉ  đạo giúp giáo viên nâng cao chất lượng môn khám 
phá khoa học theo hướng xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm.
4. Giới hạn nghiên cứu.
Khuôn khổ nghiên cứu: Chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám 
phá khoa học lấy trẻ làm trung tâm ở vùng đồng bào DTTS trường MN Cư Pang.
Đối tượng khảo sát học sinh trường mầm non Cư Pang.

Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

3


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

Thời gian nghiên cứu từ tháng 8 năm 2017 đến tháng 3 năm 2018.
5. Phương pháp nghiên cứu.
Để thực hiện đề tài ngiên cứu này thành công, tôi đã thực hiện các phương 
pháp sau:
­ Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận: Đọc và nghiên cứu, tổng hợp các 
tài liệu, nghiên cứu các chuyên đề của Sở, phòng giáo dục, tìm tòi tài liệu trong 
sách báo, tranh anh, chuyên tranh có
̉
̣

 liên quan đến đề  tài nâng cao chất lượng  
giáo dục môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục lấy trẻ  làm trung  
tâm. 
­ Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Phương pháp phân tích: Dựa trên những chứng cứ đã nghiên cứu, kết hợp 
với luận chứng của đề tài, phân tích các yếu tố và đưa ra những lý giải của vấn  
đề.
Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Dựa trên các chuyên đề, các vấn đề 
trọng tâm. Từ  đó có cơ  sở  để  đề  xuất một số  giải pháp nhằm nâng cao chất  
lượng giáo dục mầm non lấy trẻ  làm trung tâm trường Mầm non Cư  Pang.  
Ngoài ra tôi còn sử  dụng thêm một số  phương pháp khác để  bổ  sung cho quá 
trình nghiên cứu của đề tài. Tiếp xúc trao đổi vận động các tổ  chức, ban ngành  
đoàn thể  và tuyên truyền tới các bậc cha mẹ  học sinh về  việc xây dựng môi  
trường trong và ngoài lớp học là việc cần thiết.
­ Phương pháp thống kê toán học: Điều tra và thu thập số liệu đưa ra kết  
luận vấn đề nghiên cứu.
II. Phần nội dung
1. Cơ sở lí luận 
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

4


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

Mô đun 4 nội dung: đặc điểm phát triển nhận thức, những mục tiêu và kết 
quả mong đợi ở trẻ mầm non về nhận thức đó là: Kiểu tư duy chủ yếu của trẻ 
ấu nhi là trực quan ­ hành động sự  phát triển tư  duy của trẻ gắn liền với hoạt 
động đồ  vật trong đó đặc biệt quan trọng là việc thực hiện hành động công cụ.  

Đến cuối tuổi  ấu nhi bắt đầu xuất hiện một số  hành động tư  duy thực hiện  
trong óc không cần phép thử bên ngoài. Đó là kiểu tư duy trực quan ­ hình tượng, 
chỉ sử  dụng trong khi giải bài toán đơn giản nhất, còn chủ  yếu vẫn sử  dụng tư 
duy trực quan hành động.
Lúc đầu trí nhớ  có chủ  định của trẻ  chưa hoàn thiện, trẻ  nắm được yêu 
cầu nhiệm vụ  cần ghi nhớ, những trẻ  chưa nắm  được biện pháp ghi nhớ  và 
chưa biết làm gì để ghi nhớ tốt.
Ở  trẻ  mẫu giáo, trí nhớ  trực quan hình tượng là chủ  yếu. Những tài liệu 
trực quan ( Sự vật và hình ảnh của nó ) được trẻ ghi nhớ tốt hơn nhiều so với tài 
liệu ngôn ngữ.
Quá trình tư duy của trẻ đã bắt đầu đưa vào sử dụng những hình ảnh của 
sự  vật và hiện tượng đã có trong đầu, cũng có nghĩa là chuyển từ  kiểu tư  duy 
trực quan­ hành động sang kiểu tư duy trực quan ­ hình tượng.
Theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm trong môi trường mầm non:  Là một 
quan điểm giáo dục tiến bộ  về vị  trí của trẻ  em và vai trò của giáo viên. Quan 
điểm này định hướng cho giáo viên mầm non trong việc xây dựng, sử dụng hiệu  
quả môi trường giáo dục, lập kế hoạch giáo dục và tổ chức hoạt động giáo dục  
cho trẻ trong trường mầm non.
Căn cứ  theo chương trình chăm sóc giáo dục mầm non của Bộ  GD Mầm  
non đặc điểm của từng độ tuổi như sau: 
* Trẻ độ tuổi lớp mầm (3­4 tuổi)
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

5


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

­  Ở  lứa tuổi mầm non bước đầu của trẻ  là tư  duy trực quan hình tượng, 

các biểu tượng còn gắn liền với hành động. Trẻ  chưa biết phân tích tổng hợp 
nên nhìn sự việc ở  từng chi tiết
* Trẻ độ tuổi lớp chồi (4­5 tuổi)
­ Trẻ  có nhu cầu khám phá mối quan hệ  giữa các sự  vật hiện tượng. Tư 
duy trực quan hình tượng của trẻ  phát triển mạnh. Trẻ  bước đầu có khả  năng  
suy luận.
* Trẻ độ tuổi lớp lá (5­6 tuổi)
­ Khả năng tư duy trực quan hình tượng của trẻ phát triển mạnh mẽ. Trẻ 
ghi nhớ có chủ định và có khả năng tập trung tốt, bền vững. 
­ Ở tuổi này xuất hiện tư duy trực quan sơ đồ  cụ thể như: Trẻ đi sâu tìm  
hiểu mối quan hệ sự vật hiện tượng và có nhu cầu tìm hiểu bản chất chung. Trẻ 
bắt đầu lĩnh hội được tri thức  ở  trình độ  khái quát cao và một số  khái niệm sơ 
đẳng. Trẻ đang bước đầu của quá trình tư duy trừu tượng.          
­ Muốn hình thành nhân cách cho trẻ tất cả thuộc về cô giáo Mầm non  tạo 
nên nền tảng vững chắc cho trẻ  phát triển. Đây là thời điểm quan trọng nhất,  
thời điểm này tất cả  mọi việc đều bắt đầu: bắt đầu ăn, bắt đầu nói, bắt đầu  
nghe, nhìn và vận động bằng đôi chân, đôi tay của mình...tất cả những cử chỉ đó 
đều làm lên nhưng thói quen, kể cả thói xấu.
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu: 
Vào đầu năm học, tôi đã chỉ  đạo cho Phó Hiệu Trưởng phụ  trách chuyên 
môn lên kế  hoạch khảo sát đầu năm, bản thân đã thống kê về  hoạt động kham
́  
pha khoa hoc đ
́
̣ ể nắm bắt khả năng nhận thức của từng cá nhân trẻ cụ thể:
ST

Tiêu chí

Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

Đạt

Chưa đạt
6


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

Số 

T

Tỷ lệ

lượng

Số 

Tỷ lệ

lượng

Trẻ tích cực hoạt động khám phá 
1

khoa học trong môi trường giáo dục 

84/262

32,1%

178/262

67,9%

77/262

29,4%

185/262

70,6%

91/262

34,7%

171/262

65,3%

lấy trẻ làm trung tâm
2
3

Có kỹ năng sử dụng, khai thác môi 
trường trong lớp
Có hứng thú tham gia hoạt động.

`

Dạy trẻ  khám phá khoa học trong môi trường giáo dục lấy trẻ  làm trung  
tâm là công việc đòi hỏi giáo viên phải tổ  chức để  trẻ  hứng thú bước vào hoạt  
động phát triển nhận thức một cách tự nhiên. Để trẻ trở thành một chủ thể hoạt 
động tích cực, sáng tạo trong các giờ học.
Bản chất nhanh nhẹn, ham học hỏi, tìm hiểu khám phá thế  giới xung 
quanh là những nét tâm lý nổi bật của trẻ thơ  khiến trẻ nhanh chóng tìm ra các 
đặc điểm nổi bật của sự  vật, hiện tượng, nhờ  đó cô giáo và trẻ  càng có thêm 
hứng thú để mỗi giờ học khám phá khoa học là mỗi giờ chơi vui vẻ và ý nghĩa. 
Nguyên nhân chủ quan: 
Ưu điểm: Là một người quản lý lâu năm, tôi luôn tìm tòi vận dụng các 
biện pháp, hình thức, đổi mới phương pháp giảng dạy; tiếp thu những chuyên đề 
đã được tập huấn vận dụng vào đơn vị  mình. Thường xuyên tổ  chức các đợt 
sinh hoạt chuyên đề, hội thi đồ  dùng, đồ  chơi để  rút kinh nghiệm áp dụng cho 
giáo viên trường mình.
Hạn chế: Đối với môn khám phá khoa học đòi hỏi phai co tranh anh thât
̉
́
̉
̣ 
sinh đông hoăc vât thât đê cho tre kham pha điêu nay rât kho khăn b
̣
̣
̣
̣ ̉
̉
́
́ ̀ ̀ ́
́

ởi hâu h
̀ ết các  
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

7


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

lớp về thời gian rất hạn chế như thơi gian cô đ
̀
ứng lơp t
́ ừ sang đ
́ ến tôi v
́ ậy việc  
lam đô dung cung nh
̀
̀ ̀
̃
ư tim kiêm hinh anh cho tre kham pha r
̀
́ ̀ ̉
̉
́
́ ất khó khăn. 
Một số  giáo viên lớn tuổi, mới ra trường việc tiếp cận chương trình lấy 
trẻ làm trung tâm còn hạn chế.
Nguyên nhân khách quan:
Ưu   điểm:   Được   sự   quan   tâm   của   các   cấp   ủy   Đảng,   chính   quyền   địa 

phương, hội cha mẹ  học sinh và đặc biệt là sự  quan tâm chỉ  đạo của bộ  phận  
chuyên môn Phòng giáo dục và đào tạo, nhà trường làm tốt công tác xã hội hóa 
giáo dục về  công tác xây dựng cơ  sở  vật chất trường học. Hiện nay cơ sở vật  
chất trường học đã đi vào ổn định.
Hạn chế: Trường Mầm non Cư  Pang là một trường quốc lập mới được 
thành lập từ  tháng 6/2014 với nhiệm vụ  là thực hiện công tác giáo dục chất  
lượng ở cấp mầm non, được tách ra từ trường Mẫu giáo Hoa Sen tại địa bàn xã  
Ea Bông. Đây là một điểm xã nghèo của huyện Krông Ana, trình độ dân trí thấp, 
chưa  đảm bảo được mức sống cho người dân. Một số  bộ  phận không nhỏ 
người dân chưa có nhận thức đúng mức về vị trí vai trò, tầm quan trọng của việc 
cung cấp vốn kiến thức khoa học cho trẻ mầm non. Coi vấn đề  đó không quan  
trọng bằng việc cho con em mình ăn ngủ  đúng giờ, tăng cân và được vui chơi. 
Do đó chưa có sự  quan tâm đến con em mình, sự  phối hợp với nhà trường còn  
hạn chế. Hầu hết các cháu chưa đến trường, các cháu còn rất bỡ ngỡ với tất cả 
các hoạt động, đặt biệt là hoạt động khám phá khoa học. Nhận thức của trẻ 
chưa có sự tập trung, chú ý.
Trường có 3 điểm, các điểm trường không tập trung nên quản lý và chỉ 
đạo các hoạt động gặp nhiều khó khăn. Cơ sở vật chất, đồ dùng đồ chơi của trẻ 
mặc dù đã được đầu tư, mua sắm nhưng vẫn còn thiếu so quy định.
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

8


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

Hầu hết trẻ  em thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số, con hộ  nghèo và 
cận nghèo nhiều, nên việc chăm sóc nuôi dưỡng giáo dục trẻ còn hạn chế chưa  
được quan tâm. 

Với thực trạng nghiên cứu đề tài nêu trên ảnh hưởng đến định hướng của 
bản thân về việc giúp trẻ học tốt khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
lấy trẻ  làm trung tâm. Chính vì vậy để đề  tài nghiên cứu đạt hiệu quả  cao bản 
thân tôi tiếp tục vận dụng các biện pháp cũ để phát huy những mặt mạnh, những 
thành công, tận dụng những thuận lợi của thực trạng và bổ  sung những cái mới  
linh hoạt hơn, ứng dụng thực tế, áp dụng mọi lúc mọi nơi. 

3. Nội dung và hình thức của giải pháp: 
a. Mục tiêu của giải pháp.
Từ  những nguyên nhân, các yếu tố  thực trạng nêu trên tôi lựa chọn các  
giải pháp biện pháp phù hợp. Những giải pháp biện pháp đó nhằm mục đích 
giúp giáo làm tốt công tác chủ nhiệm từ đó thu hút trẻ thích đến trường.
­ Lựa chọn các biện pháp, giai phap phù h
̉
́
ợp sẽ giải quyết được vấn đề từ 
lòng tin đến thay đổi cách nhìn của các bạc cha mẹ  khi đưa con em đi học  ở 
trường lơp mầm non, từ đó giáo viên biết cách thu hút trẻ đến trường và tăng tỷ 
lệ trẻ đi học chuyên cần.
­ Khi áp dụng những biện pháp này thành công sẽ mang lại kết quả sau:

Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

9


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

 Giáo viên có định hướng rõ ràng trong việc trang trí môi trường trong và  

ngoài lớp cũng như  công tác tự  làm đồ  dùng dạy học…dạy trẻ  hàng ngày, tạo  
được mối liên hệ phối hợp giữa giáo viên và cộng đồng.
Trẻ  phát triển đồng đều các lĩnh vực, phát huy tính tích cực của trẻ, giúp 
trẻ hứng thú hơn trong mọi hoạt động. 
Trẻ mạnh dạn, tự tin, phản ứng tốt với mọi tình huống hàng ngày của trẻ. 
Cha mẹ học sinh thấy được sự thay đổi của con em mình, từ đó có sự phối 
hợp tốt hơn giữa nhà trường, giáo viên và cha mẹ học sinh để công tác chăm sóc 
giáo dục trẻ đặc biệt là môn khám phá khoa học.
b. Nôi dung va cach th
̣
̀ ́
ức thực hiên giai phap
̣
̉
́
Biện pháp 1: Các hình thức tổ chức bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên:
Từ đâu năm hoc tôi bam vao kê hoach cua phong giao duc đê lên kê hoach
̀
̣
́
̀ ́ ̣
̉
̀
́ ̣
̉
́ ̣  
cu thê cho t
̣
̉
ưng thang.

̀
́ .. Thực hiện được việc bồi dưỡng và tự  bồi dưỡng, giúp 
giáo viên có thêm kiến thức, kỹ  năng mới trong thực hiện giao duc lây tre lam
́
̣
́
̉ ̀  
trung tâm. Đồng thời qua đó cũng giúp Ban giám hiệu chúng tôi có những định 
hướng đúng để  xây dựng kế  hoạch bồi dưỡng chuyên môn trong suốt cả  năm 
học thiết thực và hiệu quả hơn.
Tổ chức bồi dưỡng dưới nhiều hình thức  chỉ đạo giáo viên tự nghiên cứu 
kỹ  các nội dung chương trình, sách hướng dẫn thực hiện chương trình, các tài 
liệu có liên quan đến giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Tổ chức cho giáo viên thảo 
luận nêu được những vướng mắc trong quá trình nghiên cứu tài liệu va th
̀ ực  
hiện chương trinh
̀ . Bôi d
̀ ương chuyên môn theo kê hoach đinh ki đ
̃
́ ̣
̣
̀ ầu năm, hang
̀  
thang la môt viêc lam không thê thiêu cua can bô quan ly. Vi
́
̀ ̣
̣
̀
̉
́ ̉

́
̣
̉
́ ệc giao duc lây tre
́
̣
́
̉ 
lam trung tâm la m
̀
̀ ục tiêu hàng đầu đê nâng cao ch
̉
ất lượng chăm sóc giáo dục  
trẻ.  
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

10


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

Tô ch
̉ ưc thao giang cho giáo viên cũng là m
́
̉
ột biện pháp bồi dưỡng chuyên 
môn cho giáo viên có hiệu quả. Chuân bi vê đô dung, giao cu tr
̉
̣ ̀ ̀ ̀

́ ̣ ực quan, về nội 
dung kiến thức, về kỹ năng, thái độ, phù hợp khả  năng, nhu cầu, hứng thú, vốn  
kinh nghiệm của trẻ. Phương pháp dạy học phải phù hợp với kha năng c
̉
ủa trẻ, 
giúp trẻ  đạt được mục tiêu cần thiết. Cách tổ  chức lớp của giáo viên phát huy  
được tính tích cực của trẻ... từ đó rút ra những ưu, khuyết điểm và nguyên nhân  
cho bản thân giáo viên được dự giờ hoc hoi kinh nghiêm.
̣
̉
̣
Một trong những yếu tố có hiệu quả nhất là cần phải thay đổi cách dự giờ 
từ  việc hướng tập trung vào giáo viên sang hướng tập trung vào trẻ. Môt hoat
̣
̣ 
đông co thanh công hay không không phai chi quan sat đanh gia qua trinh lên l
̣
́ ̀
̉
̉
́ ́
́ ́ ̀
ớp,  
tac phong cua giao viên ma lây tre lam trung tâm, lây kêt qua trong qua trinh hoat
́
̉
́
̀ ́
̉ ̀
́ ́

̉
́ ̀
̣ 
đông cua tre lam th
̣
̉
̉ ̀ ươc đo năng l
́
ực cua giao viên. 
̉
́
Trong qua trinh giao viên th
́ ̀
́
ực hiên, tôi đa chu y kiêm tra đanh gia kip th
̣
̃ ́ ́ ̉
́
́ ̣
ời 
tưng chuyên đê theo thang, năm băt đ
̀
̀
́
́
́ ược kha năng tiêp cân kiên th
̉
́ ̣
́ ức va vân dung
̀ ̣

̣  
thực tê cua môi giao viên. Tôi thây hinh th
́ ̉
̃
́
́ ̀
ức bôi d
̀ ưỡng chuyên môn nghiêp vu
̣
̣ 
hang thang rât co hiêu qua trong viêc nâng cao năng l
̀
́
́ ́ ̣
̉
̣
ực cung nh
̃
ư  kha năng vân
̉
̣  
dung linh hoat môn khám phá khoa h
̣
̣
ọc trong môi trường giáo dục lấy trẻ  làm 
trung tâm vao th
̀ ực tê cua môi giao viên.
́ ̉
̃ ́
Nghiên cưu ky bai tr

́ ̃ ̀ ươc khi day va hoc hoi kinh nghiêm cua đông nghiêp:
́
̣
̀ ̣
̉
̣
̉
̀
̣
Muốn dạy trẻ  nhận thức tốt có hiệu quả  về  hoạt động “Kham pha khoa
́
́
 
hoc” thì giáo viên ph
̣
ải nghiên cứu kỹ bài dạy trước khi lên lớp và tìm hiểu từng 
nội dung đặc biệt trọng tâm của từng đề tài, xác định đúng từng nhóm đối tượng 
để từ đó đưa trẻ đến vùng phát triển gần nhất. Đặt hệ thống câu hỏi ngắn gọn,  
dễ hiểu, phù hợp với trẻ bên cạnh đó thường xuyên đặt những câu hỏi mở, các 
câu hỏi nhằm kích thích tính tìm tòi  ở  trẻ phát triển về  trí tuệ  và ngôn ngữ  cho  
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

11


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

trẻ. Ví dụ: cái bình đựng nước có vòi có quai để cầm, nhưng nếu sử dụng không 
tốt sẽ bị bể nắp bình thì điều gì sẽ xảy ra ...

Trong giờ hoạt động cho trẻ tiếp cận nhiều ở mọi lúc mọi nơi với bất kỳ 
những trường hợp nào thông qua các giờ  học như  “Thể  dục buổi sáng, hoạt 
động ngoài trời, hoạt động góc và cả hoạt động chung”...
Giáo viên thường xuyên học hỏi trau dồi kinh nghiệm từ  đồng nghiệp,  
luyện tập giọng nói sao cho thật truyền cảm, sao cho nhẹ nhàng, linh hoạt.
Nắm vững kiến thức phương pháp dạy học, đảm bảo tính chính xác theo 
các hoạt động.
 Tận dụng mọi thời gian để tự rèn luyện mình, dù ở lớp hay ở nhà.
 ­ Giáo viên phải biết lắng nghe, tiếp thu ý kiến nhận xét, của lãnh đạo  
nhà trường, bạn bè đồng nghiệp sau mỗi tiết dạy đúc rút kinh nghiệm, hạn chế 
những khuyết điểm mắc phải.  
Biện pháp 2: Chỉ  đạo giáo viên xây dựng môi trường  giáo dục “Lấy trẻ  
làm trung tâm” qua môn khám phá khoa học:
Việc xây dựng môi trường học tập và vui chơi đối với trẻ là vô cùng quan 
trọng nó không thể  thiếu được. Chính vì hiểu được điều đó với cương vị  là  
Hiệu Trưởng nhà trường ngay từ  cuối năm học trước bước và tháng sáu trước 
khi tuyển sinh cho năm học mới tôi họp hội đồng mổ rộng cho ý kiến xây dựng 
cơ sở vật chất tạo cảnh quan môi trường cho năm học kế tiếp... từ đó tôi đã có  
kế  hoạch xây dựng môi trường có tác dụng mạnh mẽ  đối với trẻ, tạo cho trẻ 
hứng thú trong giờ học tập trẻ thích thú, khám phá được thế giới xung quanh.
Tôi chỉ  đạo hai mảng rõ ràng môi trường bên trong và môi trường bên 
ngoài lớp học. Đối với lớp tôi xây dựng môi trường học tập cho trẻ. Cả hai môi 
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

12


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

trường này đều rất quan trọng đến việc dạy và học của cô và trẻ. Trẻ tham gia 
vào các hoạt động một cách hứng thú tùy thuộc vào môi trường mà trẻ  đang  ở 
đó, phù hợp với thực tế giáo viên đang dạy.
* Môi trường trong lớp học: 
Ngay từ  đầu năm học tôi đã xây dựng các lớp điểm vê cac linh v
̀ ́ ̃ ực khać  
nhau như lơp điêm vê xây d
́
̉
̀
ựng môi trương hoc tâp, l
̀
̣ ̣ ớp điêm vê chuyên đê phat
̉
̀
̀ ́ 
triên vân đông, l
̉
̣
̣
ơp điêm vê cac tiêt day mâu. Phân công cho phó hiêu tr
́
̉
̀ ́ ́ ̣
̃
̣ ưởng phụ 
trách chuyên môn, phân công giáo viên đứng các điểm trường  ở  các thôn, buôn 
sao cho phu h
̀ ợp với tình hình thức tế  của đơn vị. Giáo viên phải có năng lực 
chuyên môn giỏi, có uy tín với cha mẹ học sinh. Chọn lớp điểm để  dự  giờ  đúc  

rút kinh nghiệm, trước khi chỉ đạo đại trà. 
Thông qua hình thức xây dựng lớp điểm, xây dựng tiết học khám phá khoa 
học trong môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, tạo môi trường học tập cho  
trẻ. Trẻ  tự  biết cách trang trí sắp xếp đồ  dùng đồ  chơi các góc, giáo viên biết  
thiết kế hoạt động theo hướng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm...
Môi  trường giáo  dục cho trẻ  mầm non đề  cập  ở  đây là hoàn cảnh sinh 
hoạt của trẻ ­ toàn bộ  điều kiện tự  nhiên và xã hội nằm trong khuôn viên của 
trường mầm non, gồm hai bộ phận không thể tách rời, liên quan chặt chẽ và bổ 
sung lẫn nhau, đó là:
Môi trường vật chất: phòng nhóm/ lớp học, hành lang, sân vườn và trang 
thiết bị, đồ dùng dạy học.
Ví dụ:  Trong tiết  dạy Khám phá khoa học,  đề  tài Thế  giới  động vật, 
hướng dẫn giáo viên làm các đồ  dùng dạy học bằng vật liệu thiên nhiên sinh  
động, mang tính mở để trẻ khám phá về đề tài.

Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

13


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

Hình ảnh: Đồ dùng đồ chơi tự tạo
Môi trường tinh thần: bầu không khí, quan hệ xã hội, giao tiếp giữa trẻ với 
người lớn giáo viên, cha mẹ  học sinh, giữa trẻ  với nhau và giữa người lớn với 
nhau.  
Môi trường trong lớp học không thể  thiếu những góc chơi của trẻ, do đó 
để  lớp học thêm lôi cuốn trẻ, tôi đã chỉ  đạo giáo viên cần tạo nên một môi 
trường trong lớp học với những màu sắc sinh động và ngộ  nghĩnh. Môi trường 

có không gian, cách sắp xếp phù hợp, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực 
hàng ngày của trẻ; Khi thiết kế các góc hoạt động trong lớp cần chú ý bố trí các  
góc hoạt động hợp lí. Góc hoạt động cần yên tĩnh bố trí xa góc hoạt động ồn ào.  
Các góc hoạt động có “ranh giới” rõ ràng, có lối đi cho trẻ di chuyển thuận tiện  
khi liên kết giữa các góc chơi. Sắp xếp các góc để giáo viên có thể dễ dàng quan  
sát, giám sát được toàn bộ hoạt động của trẻ. Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu 
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

14


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

được thay đổi và bổ sung phù hợp với mục tiêu chủ đề, hoạt động và hứng thú 
của trẻ. Có nguyên vật liệu mang tính mở  (lá cây, hột hạt…), sản phẩm hoàn 
thiện, sản phẩm chưa hoàn thiện…Có sản phẩm mua sẵn, sản phẩm cô và trẻ 
tự làm, sản phẩm của địa phương đặc trưng văn hóa vùng miền.
Ví dụ: Làm sách tranh: Cô nên yêu cầu để trẻ chọn tranh và cắt sau đó cô 
giúp trẻ  đóng các tờ  tranh lại thành quyển hoặc sau khi trẻ  vẽ  tranh cô có thể 
giúp trẻ viết lại những ý tưởng của trẻ vào bức tranh mà trẻ vừa vẽ.
Trẻ tự làm: Một số tranh ảnh, đồ dùng đồ  chơi quen thuộc cô có thể giao  
nhiệm vụ cho trẻ tự làm, khuyến khích trẻ có hứng thú làm và hiểu được ý nghĩa 
của công việc được giao.
Ví dụ: Làm đồ  chơi các con vật tặng bạn, làm bưu thiếp tặng bạn, tặng  
mẹ... 
* Môi trường bên ngoài lớp học:
Thực tế  ở trường tôi việc xây dựng môi trường lấy trẻ  làm trung tâm, cơ 
sở  vật chất chưa được hoàn thiện do trường mới thành lập, đồ  dùng đồ  chơi 
chưa phong phú. Sân chơi mới được tạo, cảnh quan môi trường còn nghèo nàn,  

chưa có đồ dùng phong phú. Sân thực hành còn chật hẹp. Vì vậy tôi đã tiến hành  
cho xây dựng môi trường trồng cây xanh, tạo vườn hoa cây cảnh, làm đồ dùng tự 
tạo bằng nguyên vật liệu đã qua sử  dụng như  lốp xe, thùng nhựa, vỏ  chai các 
loại ...Để tạo cảnh quan môi trường sử dụng trong giờ học.
Xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non không chỉ   ở  trong 
nhóm, lớp mà phải được tiến hành ngoài khuôn viên trường học. 
Xây dựng môi trường chung trong trường mầm non bao gồm có: sân vườn, 
khối phòng phục vụ nhóm trẻ, lớp mẫu giáo (phòng sinh hoạt chung, phòng ngủ, 

Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

15


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

phòng vệ  sinh, hiên chơi)…sân, vườn: vườn hoa, vườn cây, luống rau, các con  
vật; hệ thống cung cấp nước sạch và thoát nước.

Môi trường vườn hoa cây cảnh các hệ  thống đã được trang bị  trong sân 
trường thực hiện theo từng chủ  đề  giáo viên phải biết tận dụng, khai thác, bổ 
sung các thiết bị, đồ dùng để tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ.
Vi dụ: Cổng trường trang trí các cảnh đẹp mắt, như  nàng Bạch Tuyết và 
bảy chú lùn, các cây , con vật các cây xanh có biển tên. Vào đến cửa lớp trang trí 
bảng tuyên truyên những nội dung bé học ở trong tuần, những thông tin cần thiết  
và thiết thực đang xảy ra: ví dụ: dịch mắt đỏ, cảm cúm, tiêu chảy ....

Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

16


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

Sắp xếp, bố trí tạo khoảng không gian phù hợp cho các khu vực hoạt động 
ngoài trời dựa vào  diện tích sân chơi dựa trên tổng diện tích của trường, giáo 
viên có thể  quy định khoảng không gian hoạt động trong mỗi chủ  đề  cho trẻ  ở 
các độ tuổi.
Tận dụng các loại cây xanh tạo bóng mát phổ  biến có thực ở địa phương 
để trẻ dể nhận biết, màu sắc đa dạng và gần gũi với cuốc sống thực của trẻ.
Đồ chơi trong sân trường đa dạng: đu quay, cầu trượt, bập bênh, xích đu…
phù hợp với độ tuổi, vị trí. Ví dụ: trẻ nhà trẻ nên có đồ chơi riêng: cầu trượt đa  
năng, bập bênh, thú nhún, xe đạp …đồ  chơi được sắp xếp hợp lý, đảm bảo an 
toàn  khi trẻ chơi.
Sân chơi nên bố  trí đồ  chơi hợp lý các hoạt động phát triển về  thể  chất,  
khám phá khoa học, làm những thí nghiệm đơn giản ( khu vực chơi với nước,  
với cát.), khu vực trồng rau, trồng cây hoa…trẻ được tham gia lao động chăm sóc  
cây…
* Biện pháp 3: Chỉ  đạo giáo viên làm đồ  dùng đô ch
̀ ơi phuc vu cho hoat
̣
̣
̣  
đông kham pha khoa hoc:
̣
́
́
̣

Để tạo cho tiết học sinh động trong giờ hoạt động kham pha khoa hoc l
́
́
̣ ấy  
trẻ  làm trung tâm  tôi chỉ  đạo giáo viên thường xuyên tìm tòi từ  những tạp chí, 
hoạ  báo, vật thật ... những hình  ảnh có màu sắc đẹp, hấp dẫn nhằm kích thích  
trẻ hoạt động tích cực hơn.
Hướng dẫn giáo viên cho trẻ được tiếp cận với vật thật nhiều hơn để trẻ 
được sờ, nếm, ngửi… Đặc biệt thường xuyên dạy trẻ  tiếp cận vật thật nhiều 
hơn để phát triển trí thông minh cho trẻ. 

Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

17


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

Tổ  chức cho giáo viên tự  làm đồ  dùng, đồ  chơi đơn giản từ  những phế 
liệu, phế  thải dễ  kiếm để  trẻ  tìm hiểu và biết thêm một số  công việc xung 
quanh mình.
Ví dụ: Từ những vật liệu phế thải như vỏ chai nước các loại, hộp nhựa,  
vỏ  hộp diêm … Sau đó tổ  chức và hướng dẫn cho trẻ  làm đoàn tàu, làm phích 
đựng nước ...
Thông qua những lúc làm đồ  chơi trẻ  biết yêu quí công việc và biết yêu 
quý những sản phẩm tự tay mình làm ra.
Hướng đẫn giáo viên xây dựng nhiều mô hình cho trẻ hoạt động đẹp mắt, 
hấp dẫn như mô hình trang trại có vườn, ao, chuồng hay mô hình vườn hoa của  
bé ... và đúng với thực tế. Bên cạnh đó cô giáo thường xuyên dạy và hướng trẻ 

nhập vai vào các môn học chủ yếu lấy trẻ làm trung tâm
Để  chuẩn bị tốt cho hoạt động “Kham pha khoa hoc” tr
́
́
̣
ước hết giáo viên 
cần phải chuẩn bị  đồ  dùng dạy học đầy đủ, phong phú, hấp dẫn, sinh động và  
có liên quan đến nội dung của bài học như  vật thật để  cho trẻ  được thấy, trẻ 
được sờ, mó, nếm, ngửi … và một số tranh ảnh có màu sắc đẹp, rõ, hấp dẫn gây  
được hứng thú cho trẻ.
Đồ dùng của trẻ cũng phải đẹp, hấp dẫn, phong phú sinh động nhằm kích 
thích hứng thú, tò mò lòng ham hiểu biết của trẻ, tôi thường xuyên khuyến khích  
giáo viên sử dụng đồ thật, vật thật hoặc hình ảnh động cho tiết học.
Dựa vào yêu cầu thực tế  dạy trẻ, tôi xây dựng kế  hoạch phân công cho  
phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn hướng dẫn cho giáo viên trang bị đồ dùng  
dạy học cho các lớp như: Bảng, tranh  ảnh, áp pít có hình ảnh sinh động và xây  
dựng môi trường trong và ngoài lớp để trẻ có thể khám phá mọi lúc mọi nơi 

Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

18


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

Giáo viên thường xuyên sưu tầm bài thơ, câu chuyện nói về hình ảnh minh  
họa xung quanh trẻ, những hình đó cho trẻ luyện đọc trao đổi với nhau và có chữ 
viết đi cùng. Vừa giúp trẻ củng cố  hình  ảnh vừa rèn luyện ngôn ngữ. Từ  đó tư 
duy của trẻ cũng phát triển.

Trong giờ  hoạt động “Kham pha khoa hoc” tôi ch
́
́
̣
ỉ  đạo giáo viên thường 
xuyên tìm tòi từ những tạp chí, hoạ báo, vật thật ... những hình ảnh có màu sắc  
đẹp, hấp dẫn để  tổ  chức tốt trong giờ  học nhằm giúp trẻ  hoạt động tích cực 
hơn.
Giáo viên hướng dẫn cho trẻ được tiếp cận với vật thật nhiều hơn để trẻ 
được sờ, nếm, ngửi… Đặc biệt thường xuyên cho trẻ  tiếp cận nhiều hình ảnh  
trên thông tin hiện đại chúng. 
Giáo viên hướng dẫn cho trẻ tự làm những đồ  dùng, đồ  chơi đơn giản từ 
những phế  liệu, phế  thải dễ  kiếm để  trẻ  tìm hiểu và biết thêm một số  công  
việc xung quanh mình.
Ví dụ: Từ  chủ  đề  “Thế  giới thực vật” chuyển sang chủ  đề  “Thế  giới 
động vật” có thể lưu thành tranh mảng tường tranh chủ đề với một số cây xanh,  
hàng rào, thảm cỏ… có thể bổ  sung thêm: mô hình chuồng các con vật, các con 
vật bằng chất liệu khác nhau: nhựa, vải, bông… hoặc có thể  kết hợp với gia  
đình để huy động cha mẹ học sinh đóng góp ủng hộ một số thức ăn cho con vật, 
sưu tầm một số  tranh  ảnh về  các loài động vật hoặc mang đến lớp cho mượn  
một vài con vật thật như  mèo, gà, thỏ…Tân dụng các nguồn nguyên liệu, phế 
liệu.
Thông qua những hoạt động làm đồ chơi trẻ biết yêu quí công việc và biết 
yêu quý những sản phẩm tự tay mình làm ra.

Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

19

Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

Hướng đẫn giáo viên cho trẻ xây dựng nhiều mô hình hoạt động đẹp mắt, 
hấp dẫn như mô hình trang trại có vườn, ao, chuồng hay mô hình vườn hoa, rau  
của bé ... và đúng với thực tế. Bên cạnh đó cô giáo dạy lồng ghép nhiều hoạt 
động khác để giúp trẻ đỡ nhàm chán hơn.
Để  chuẩn bị tốt cho hoạt động “Kham pha khoa hoc” tr
́
́
̣
ước hết giáo viên 
cần phải chuẩn bị  đồ  dùng dạy học đầy đủ, phong phú, hấp dẫn, sinh động và  
có liên quan đến nội dung của bài học như  vật thật để  cho trẻ  được thấy, trẻ 
được sờ, mó, nếm, ngửi… và một số tranh ảnh có màu sắc đẹp, rõ, hấp dẫn gây 
được hứng thú cho trẻ.
Đồ dùng của trẻ phải đa dạng phong phú, đẹp mắt nhằm lôi cuốn trẻ, kích 
thích vốn ham hiểu biết, thể hiện trí thông minh của trẻ, Thường xuyên khuyến 
khích giáo viên sử dụng đồ thật, vật thật hoặc hình ảnh động cho tiết học.
Tình hình thực tế ở từng điểm trường, đồ dùng trang thiết bị còn hạn hẹp,  
tôi lên kế hoạch mua sắm trang bị thiết bị phục vụ cho tiết học nh ư: Bảng, tranh 
ảnh, lôtô ... và xây dựng môi trường trong và ngoài lớp để  trẻ  có thể  khám phá 
mọi lúc mọi nơi trồng cây xanh phát triển thêm vườn hoa cây cảnh. 
Đối với cha mẹ  học sinh vận  động sưu tầm tranh, truyện, đặc biệt là 
tranh, sách, ảnh về các con vật, cây cối, hoa lá, quả, ... 
Đối với mỗi giáo viên phải biết tận dụng những nguyên vật liệu đã qua sử 
dụng như: vải vụn, cọng rơm khô, lá khô, hoa ép khô, vỏ  cây khô để  làm tranh 
ảnh cho tiết dạy. Sưu tầm các loại hạt keo, các loại vỏ nghêu, ốc,... để bổ sung 
giá đồ chơi của trẻ. 
­ Giáo viên sưu tầm nhiều bài thơ về môi trường xung quanh, sau đó dùng 

hình  ảnh minh hoạ  và có chữ  viết đi cùng. Vừa giúp trẻ  củng cố  hình ảnh vừa  
để trẻ rèn luyện ngôn ngữ. Từ đó tư duy của trẻ cũng phát triển.
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

20


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

Biện pháp 4: Một số biện pháp giúp giáo viên hướng dẫn trẻ đạt kết quả  
tốt trong hoạt động khám phá khoa học và lồng ghép các hoạt động khác.
* Làm giau v
̀ ốn hiểu biết về môi trường xung quanh:
  Cho trẻ  biết các biểu tượng về  thế  giới xung quanh đến với trẻ  bằng 
nhiều hình thức như: Câu đố, bài hát, ca dao, tục ngữ, đồng dao, tranh  ảnh, đồ 
vật, vật thật … giúp trẻ  không bị  nhàm chán, lại dễ  tiếp thu để  trẻ  ghi nhớ  và  
chính xác hoá thành biểu tượng của mình.
Ví dụ: Cho trẻ làm quen với con gà
“Con gì có mào đỏ, có dáng cao cao, đuôi dài, ức đỏ
gáy ò ó o? đố bé là con gì?
­ Trẻ đoán ngay được đó là con gà trống. Nhưng trong đầu trẻ biểu tượng 
về con gà trống được hiểu chính xác là con gà mào đỏ, đuuoi dài ,gáy ò ó o.
Ví dụ: Chiếc xe buýt
“Mình tôi dài rộng, có nhiều chỗ ngồi.
Muốn đi cùng tôi, phải vào đúng bến ”? đố bé là xe gì?
Trẻ  đoán ngay được đó là xe buýt. Nhưng trẻ  lại biết thêm xe buýt dài 
rộng, biết thêm luật muốn đi xe buýt là phải đúng bến…
Từ  đó trẻ  có thể  so sánh xem con gà và con các con khác hay các loại xe 
khác ... có đặc điểm gì giống nhau, có đặc điểm gì khác nhau? Sau đó trẻ có thể 

phân nhóm ... tùy vào từng độ tuổi đặc điểm nhận thức của trẻ.
Ngoài ra giáo viên dùng nhiều cách khác để cung cấp biểu t ượng thế giới 
xung quanh cho trẻ, qua hình ảnh mô hình, vật thật …
* Giúp trẻ thích học, sáng tạo, ghi nhớ lâu trong tiết dạy:
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

21


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

Muốn cho tiết dạy “Kham pha khoa hoc” thì giáo viên ph
́
́
̣
ải nghiên cứu kỹ 
bài dạy, đồ  dùng trực quan sinh động liên quan đến đề  tài khám phá khoa học. 
Chuẩn bị đồ dùng cho ngày mai.
Ví dụ: Khám phá một số loại hoa giáo viên dặn trẻ quan sát ở nhà một số 
loại hoa có sẵn mang đến lớp để  cả  lớp cùng quan sát. Trong mỗi tiết dạy với  
mỗi tranh  ảnh hay vât th
̣ ật giáo viên cho trẻ quan sát kỹ, cho trẻ đưa ra nhiều ý 
kiến nhận xét để tìm ra đầy đủ và chính xác đặc điểm cua vât quan sat.
̉
̣
́
Ví dụ: Làm quen với con mèo, trẻ đã tìm được đặc điểm của con mèo có 
hai mắt rất tinh, chân có móng vuốt… Sau đó đặt câu hỏi gợi mở  “đố  các con 
biết vì sao con mèo lại trèo được cây?...

Như  vậy không những trẻ  biết được mèo có những đặc điểm gì mà trẻ 
còn biết môi trường sống của chúng, cách vận động, “Đi như thế nào ?” các bộ 
phận cơ thể  ra sao. Nắm rõ đặc điểm trẻ  quan sát dễ  hơn, từ  đó so sánh rất rõ 
ràng và phân loại cũng rất tốt.
Trong tiết dạy môi trường xung quanh tôi thường xuyên nhắc nhở  giáo 
viên lồng ghép thích hợp các môn khác một cách nhẹ nhàng, lô rích như âm nhạc, 
tạo hình, văn học, toán… để trẻ thêm hứng thú, ghi nhớ tốt hơn, hiểu vấn đề sâu 
và rộng hơn.
Ví dụ: Trong tiết dạy làm quen với những con vật đáng yêu quanh bé...
Tôi cho trẻ thi “đố vui” hai đội ra câu đố cho nhau và giải câu đố đội bạn. 
 “Con gì chân ngắn, mỏ lại có màng.
Mỏ bẹt màu vàng, hay kêu cạp cạp”? 
Như  vậy trẻ  được câu đố  rất vui vẻ  hào hứng, kích thích tư  duy, làm 
phong phú vốn từ và ngôn ngữ mạch lạc ...
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

22


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

Giáo viên đưa âm nhạc xen kẽ  giữa các phần chuyển tiếp trong tiết dạy  
hoặc trò chơi để tiết dạy thêm hào hứng, sôi động.
Trong tiết dạy giáo viên cũng kích thích khả năng sáng tạo nghệ thuật của 
trẻ bằng cách gắn hoặc dán, hay tô màu để hoàn thiện bức tranh.
Giáo viên thường tổ chức các trò chơi trong tiết học, các trò chơi động, trò 
chơi tĩnh đan xen nhau để tạo hứng thú, tiết dạy vui t ươi, trẻ thêm phần hoạt bát 
nhanh nhẹn.
Với mỗi hình  ảnh cho trẻ  làm quen đều có từ  tư ơng ứng ở  dưới để  luôn 

được tắm mình trong môi trường chữ viết.
* Nâng cao kỹ năng quan sát, so sánh và phân loại ở trẻ 
Với  mỗi  baì  tuỳ  thuộc  vào  đối tượng cho  trẻ  làm quen, giáo  viên  tìm 
những cách vào bài khác nhau để  gây sự  chú ý, tò mò của trẻ, có thể  dùng câu 
đố, bài hát … đê tr
̉ ẻ nhận biết đối tượng bằng tranh  ảnh và đồ  vật, vật thật và 
mô hình.
Với mỗi đối tượng trẻ được làm quen, trẻ được quan sát thật kỹ, trẻ biết 
đưa ra ý kiến nhận xét của mình, cùng với đó là câu hỏi gợi mở của cô, cứ  mỗi  
lần làm quen như vậy giáo viên lồng ghép nội dung giáo dục vào bài. Trẻ không  
những hiêu v
̉ ề vật đó mà còn có cách ứng xử, hành động với chúng.
Sau khi trẻ được làm quen 3 ­ 4 đối tượng (trong 1bài) giáo viên cho trẻ so 
sánh 2 đối tượng một ..., để  trẻ  có thể  dễ  dàng hoàn thành nhiệm vụ  phân loại 
trong các trò chơi.
Tổ chức các trò chơi trong mỗi tiết day, giáo viên th
̣
ường tổ chức đan xen 
trò chơi động với trò chơi tĩnh, làm cho không khí tiết dạy vui t ươi hào hứng và 
hiệu quả.
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

23


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

Trong các tiết học khác giáo viên cũng lồng ghép kiến thức môi trường 
xung quanh để củng cố  vốn hiểu biết về biểu t ượng đã có của trẻ. Trong hoạt 

động ngoài trời của trẻ  giáo viên có thể  cung cấp kiến thức cũ, làm quen kiến 
thức mới tận dụng mọi lúc, mọi nơi để giáo dục trẻ.
Trong hoạt động góc, trẻ  được chơi  ở  góc thiên nhiên, trẻ  t ưới cây, nhặt 
lá, bắt sâu, xem sách về  môi trường xung quanh, đặc biệt trẻ  được chơi nhiều 
đồ  vật thật, khi được hoạt động nhiều với đồ  vật thật, trẻ  đư ợc nhìn, sờ, nắn, 
ngửi … Từ đó có hình ảnh trọn vẹn về những gì xung quanh trẻ, không thế mà  
tôi còn hướng dẫn giáo viên phát huy tính sáng tạo của trẻ bằng cách cho trẻ làm  
tranh từ  nguyên liệu thiên nhiên như: Hoa, lá ép khô, vỏ  cây, cọng rơm, vỏ   ốc, 
hến,sò …
Qua các buổi dạo chơi, tham quan, hoạt động ngoài trời, dã nngoại … khi 
trẻ quan sát thường hướng trẻ quan sát có chủ đích, hướng dẫn trẻ sử dụng mọi 
giác quan để trẻ có thể chỉ ra trọn vẹn đối tượng đó.
Ví dụ: Cô và trẻ quan sát các loại hoa, hướng trẻ nhận biết màu sắc cánh 
hoa . cho trẻ sờ cánh hoa, ngửi mùi thơm các loại hoa.
Trẻ  được quan sát kỹ, trải nghiêm thực tế  từ  đó trẻ  có được đầy đủ  các 
đặc điểm của đối tượng nên trẻ so sánh rất tốt và phân loại rất nhanh.
Dạo chơi tham quan hoạt động ngoài trời, không những để  trẻ  khám phá 
thế giới xung quanh mình mà giáo viên còn giáo dục tình yêu thiên nhiên ... ý thức  
bảo vệ môi trường ...
* Biện pháp 5: Công tác tuyên truyền, phối hợp cộng đồng và cha mẹ học  
sinh: 
Bản thân là Hiệu Trưởng nhà trường nên việc xây dựng Cơ  sở  vật chất  
cảnh quan môi trường tối luôn đặt lên hàng đầu vì tôi nghĩ trong công tác chăm 
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

24


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục 
“Lấy trẻ làm trung tâm”  tại trường Mầm non Cư Pang

sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ, cơ  sở  vật chất đầy đủ  khang trang sẽ  tạo điều  
kiện thuận lợi cho các hoạt động của trẻ, các bậc cha mẹ trẻ  sẽ tin tưởng hơn  
khi cho con em tới trường vì vậy hằng năm, vào đầu năm học tôi đều xây dựng 
kế hoạch đề xuất với các cấp lãnh đạo cùng các đoàn thể trong đơn vị đầu tư, tu 
sửa cơ  sở  vật chất và mua sắm trang thiết bị  phù hợp với địa phương và tình 
hình thực tế của nhà trường. là một xã thuộc vùng khó khăn, vùng đồng bào dân 
tộc thiểu số nên trường được công ty Đăk Man đầu tư xây dựng cơ sở vật chất 
khang trang tại Buôn Knul, tuy nhiên bên cạnh môi trường trong và ngoài lớp 
chưa thực sự đầy đủ.
Huy động mọi nguồn lực hợp lý của nhân dân trồng thêm cây xanh, vườn 
hoa, đồ dùng phục cho hoạt động học và chơi cho trẻ.
Cha mẹ  học sinh và giáo viên là hai thành phần giáo dục có mối liên hệ 
chặt chẽ nhằm góp phần vào sự phát triển toàn diện của trẻ trong các hoạt động 
nói chung và hoạt động “Kham pha khoa hoc” nói riêng, gia đình là m
́
́
̣
ột động lực  
rất lớn thúc đẩy và rèn luyện ý thức hoạt động của trẻ, gia đình còn là nguồn lực  
khi tạo môi trường học tập cho trẻ  cần sự hợp tác về  cơ  sở  vật chất cho môn 
học được phong phú hơn.
Ví dụ: Hàng năm tổ  chức đại hội cha mẹ  học sinh để  trao đổi thông tin, 
tuyên truyền những chủ trương, chính sách, quyền lợi của trẻ khi đến trường để 
cha mẹ học sinh phối hợp với nhà trường trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ.

Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên 

25