Tự đánh giá năng lực chăm sóc sức khỏe người bệnh của điều dưỡng viên khu khám bệnh theo yêu cầu ở Bệnh viện Trung ương Quân đội 108

JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE

2020

TỰ ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC CHĂM SÓC SỨC KHỎE NGƯỜI
BỆNH CỦA ĐIỀU DƯỠNG VIÊN KHU KHÁM BỆNH THEO YÊU
CẦU Ở BỆNH VIỆN TRUNG ƯƠNG QUÂN ĐỘI 108
Phạm Thị Thuyết1

TÓM TẮT
Bệnh viện Trung ương Quân đội (TWQĐ) 108 là
bệnh viện tuyến cuối của Quân đội, xếp hạng đặc biệt cấp
quốc gia (2010). Trải qua chặng đường 68 năm xây dựng
và phát triển, việc nâng cấp quy mô và phân hạng bệnh
viện luôn đảm bảo song hành với chất lượng khám, chữa
bệnh cho bộ đội và nhân dân. Cùng với chú trọng phát
triển đội ngũ bác sĩ, hệ thống máy móc trạng bị y tế, thì
việc bồi dưỡng năng lực thực hành chăm sóc sức khỏe
người bệnh cho đội ngũ điều dưỡng viên có tác động trực
tiếp, tích cực đến sức khỏe người bệnh, kết quả đó đã góp
phần nâng cao vị thế, uy tín của bệnh viện.
Từ khóa: Điều dưỡng viên khu khám bệnh theo yêu
cầu, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, chăm sóc sức
khỏe người bệnh.
SUMMARY:
SELF ASSESSMENT OF THE PATIENT
HEALTH CARE CAPACITOR OF NURSERY
AREA AT REQUEST AT THE MILITARY CENTER
HOSPITAL 108
Military Central Hospital 108 is the Army’s last line
hospital, with a national special rating (2010). Over the

course of 68 years of construction and development, the
upgrading of hospital sizes and classifications has always
ensured in parallel with the quality of medical examination
and treatment for soldiers and people. Along with focusing
on developing a contingent of doctors and medical
equipment systems, fostering the capacity of practicing
healthcare for patients will have a direct and positive
impact on health. healthy patients, which has contributed
to improving the status and reputation of the hospital.
Key words: Nursing at the on demand clinic, 108
Military Central Hospital, healthcare for patients.

I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Chăm sóc nâng cao sức khỏe cho người bệnh là nhiệm
vụ chính của các điều dưỡng viên trong các cơ sở y tế. Tại
khu khám bệnh theo yêu cầu, Bệnh viện TWQĐ 108, điều
dưỡng viên là lực lượng không thể thiếu trong công tác
chăm sóc sức khỏe người bệnh. Người điều dưỡng đóng
vai trò chủ đạo trong các hoạt động hỗ trợ, đáp ứng các
nhu cầu cơ bản của mỗi người bệnh nhằm duy trì hô hấp,
tuần hoàn, thân nhiệt, ăn uống, bài tiết, tư thế, vận động, vệ
sinh cá nhân, ngủ, nghỉ; chăm sóc tâm lý; hỗ trợ điều trị và
tránh các nguy cơ không an toàn từ môi trường bệnh viện.
Ở khu khám bệnh theo yêu cầu mỗi điều dưỡng viên có
thể chăm sóc từ một đến nhiều người bệnh, phải theo dõi
thường xuyên người bệnh nặng, cấp cứu; chăm sóc người
bệnh trước, trong và sau phẫu thuật và chăm sóc cho mọi
đối tượng người lớn, trẻ em, trẻ sơ sinh… Điều này cho
thấy vai trò rất quan trọng của người điều dưỡng khi thực
hành chăm sóc. Nếu điều dưỡng viên không có kiến thức,

kỹ năng, thái độ trách nhiệm chăm sóc người bệnh tốt hoặc
không có đủ thời gian và phương tiện để thực hiện những
công việc trên sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng chăm
sóc sức khỏe và sự an toàn của người bệnh. Ngược lại nếu
hoạt động chăm sóc của điều dưỡng có chất lượng tốt sẽ
giảm được thời gian nằm viện của người bệnh, giảm chi
phí điều trị, chất lượng điều trị được nâng cao góp phần
không nhỏ tới uy tín, vị thế của Bệnh viện TWQĐ 108
hiện nay.
II. MỤC TIÊU, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Mục tiêu nghiên cứu
Tại Bệnh viện TWQĐ 108 đã ban hành Bộ tiêu chí
chuẩn đánh giá năng lực chăm sóc người bệnh và tiến hành
áp dụng toàn bệnh viện làm cơ sở đánh giá và phát triển
năng lực điều dưỡng viên trong quá trình khám, chữa bệnh.

1. Khoa Khám bệnh, Bệnh viện TWQĐ 108
SĐT: 0987.900.681, gmail:
Ngày nhận bài: 25/10/2019

62

SỐ 1 (54) - Tháng 01-02/2020
Website: yhoccongdong.vn

Ngày phản biện: 31/10/2019

Ngày duyệt đăng: 05/11/2019

EC N
KH
G
NG

VI N

S

C

NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Tuy nhiên, việc khảo cứu đánh giá thực trạng năng lực của
điều dưỡng viên tại Bệnh viện TWQĐ 108 đạt đến đâu so
với Bộ tiêu chí chuẩn này? Những yếu tố nào có liên quan
đến việc phát triển năng lực của điều dưỡng viên? Làm
thế nào để nâng cao năng lực của điều dưỡng của Bệnh
viện? Từ những lý do trên, chúng tôi thực hiện bài viết: Tự
đánh giá năng lực chăm sóc sức khỏe người bệnh của điều
dưỡng viên khu khám bệnh theo yêu cầu tại Bệnh viện
TWQĐ 108 năm 2019, với hai mục tiêu cụ thể sau:
(1). Đánh giá năng lực tự chăm sóc sức khỏe người
bệnh của điều dưỡng viên khu khám bệnh theo yêu cầu tại
Bệnh viện TWQĐ năm 2019.
(2). Đề xuất một số nội dung liên quan nhằm bồi
dưỡng nâng cao năng lực chăm sóc sức khỏe người bệnh
của điều dưỡng viên khu khám bệnh theo yêu cầu tại Bệnh
viện Trung ương Quân đội 108 năm 2019.
2. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu mô tả cắt ngang, kết hợp nghiên cứu định

lượng và nghiên cứu định tính, được thực hiện từ tháng
5 đến tháng 10 năm 2019. Nghiên cứu định lượng thực
hiện bằng phỏng vấn tự điền phiếu khảo sát với 60 điều
dưỡng, và 120 người bệnh và người nhà (80 người bệnh
+ 40 người nhà); số liệu thu được được phân tích bằng
thống kê toán học, sử dụng Test đánh giá mối liên hệ tương
quan giữa điều dưỡng viên với người bệnh. Nghiên cứu
định tính được thực hiện bằng phương pháp trao đổi phỏng
vấn sâu 01 đồng chí Chủ nhiệm khoa Khám bệnh, 10 điều
dưỡng viên và 20 người bệnh và người nhà (10 người bệnh
+ 10 người nhà bệnh nhân).
III. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
Để có cơ sở đánh giá khách quan, chính xác thực trạng
năng lực chăm sóc sức khỏe người bệnh của điều dưỡng
viên khu khám bệnh theo yêu cầu ở Bệnh viện Trung ương
Quân đội 108 hiện nay, tác giả xây dựng bộ 7 tiêu chí
khảo sát cho hai nhóm đối tượng nghiên cứu, gồm: 60 điều
dưỡng viên và 120 người bệnh và người nhà người bệnh

với các biểu hiện cụ thể như sau:
1. Thái độ, trách nhiệm chăm sóc người bệnh của
điều dưỡng viên.
2. Hướng dẫn người bệnh dùng thuốc đảm bảo an
toàn, hiệu quả.
3. Tiến hành các kỹ thuật chăm sóc sức khỏe người
bệnh đúng quy trình.
4. Duy trì thời gian tiếp xúc, chăm sóc sức khỏe người
bệnh liên tục.
5. Sử dụng hiệu quả các kênh truyền thông và phương
tiện nghe nhìn trong giao tiếp với người bệnh và người

nhà bệnh nhân.
6. Xác định nhu cầu và tổ chức hướng dẫn, giáo dục
sức khỏe cho người bệnh và người nhà bệnh nhân.
7. Xác định ưu tiên chăm sóc dựa trên nhu cầu của
người bệnh và gia đình bệnh nhân.
Tiến hành chia bộ 7 tiêu chí đánh giá trên thành 3 mức
độ với quy ước điểm cụ thể như sau: Tốt (3 điểm), Khá (2
điểm), Trung bình (1 điểm).
n −1
Sử dụng công thức tính khoảng điểm: L =
n
Trong đó:
- L: là khoảng điểm.
- n: là số mức độ các khoảng điểm).
- Ta có L = 0,67.
Áp dụng công thức tính điểm trung bình cộng ( X )
đối với từng tiêu chí, xác định thứ hạng của từng tiêu chí,
điểm trung bình cộng của từng tiêu chí được quy ước ở ba
mức độ như sau:
- Tốt (từ ≥ 2.34 ÷ 3 điểm).
- Khá (từ ≥1.67÷ ≥ 2.34 điểm).
- Trung bình (từ 1 ÷ <1.67 điểm).
Sau khi có được ( X ) của từng tiêu chí, chúng tôi
sẽ có kết luận về thực trạng năng lực chăm sóc sức khỏe
người bệnh của điều dưỡng viên khu khám bệnh theo yêu
cầu ở Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 hiện nay. Sau
khi thực hiện quy trình phát phiếu khảo sát, thu phiếu,
phân tích cho ra kết quả cụ thể như sau:

SỐ 1 (54) - Tháng 01-02/2020

Website: yhoccongdong.vn

63


2020

JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE

Bảng 1: Kết quả khảo sát thực trạng năng lực chăm sóc sức khỏe người bệnh của điều dưỡng viên viên khu
khám bệnh theo yêu cầu ở Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 hiện nay. Theo tự đánh giá của 60 điều dưỡng

TT

Nội dung tiêu chí

1

Mức độ biểu hiện

ĐTB

Thứ bậc

04

2.38

4

27

03

2.45

2

32

28

00

2.53

1

Duy trì thời gian chăm sóc sức khỏe người bệnh
liên tục.

29

28

03

2.43

3

5

Sử dụng hiệu quả các kênh truyền thông và phương
tiện nghe nhìn trong giao tiếp với người bệnh và
người nhà bệnh nhân.

22

29

09

2.21

7

6

Xác định nhu cầu và tổ chức hướng dẫn, giáo dục
sức khỏe cho người bệnh và người nhà bệnh nhân.

25

27

08

2.28

6

7

Xác định ưu tiên chăm sóc dựa trên nhu cầu của
người bệnh và gia đình bệnh nhân.

26

28

06

2.33

5

Tốt

Khá

Trung bình

Thái độ, trách nhiệm chăm sóc sức khỏe người
bệnh của điều dưỡng viên.

27

29

2

Hướng dẫn người bệnh dùng thuốc đảm bảo an
toàn, hiệu quả.

30

3

Tiến hành các kỹ thuật chăm sóc sức khỏe người
bệnh đúng quy trình.

4

2.37

Điểm trung bình chung

Bảng 2: Kết quả khảo sát thực trạng năng lực chăm sóc sức khỏe người bệnh của điều dưỡng viên viên khu
khám bệnh theo yêu cầu ở Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 hiện nay. Theo tự đánh giá của 120 người bệnh
và người nhà (80 người bệnh + 40 người nhà bệnh nhân)

TT

Nội dung tiêu chí

1

Mức độ biểu hiện

ĐTB

Thứ bậc

08

2.40

4

57

01

2.65

1

59

58

03

2.46

2

55

60

05

2.42

3

Tốt

Khá

Trung bình

Thái độ, trách nhiệm chăm sóc sức khỏe người
bệnh của điều dưỡng viên.

54

58

2

Hướng dẫn người bệnh dùng thuốc đảm bảo an
toàn, hiệu quả.

62

3

Tiến hành các kỹ thuật chăm sóc sức khỏe người
bệnh đúng quy trình.

4

Duy trì thời gian chăm sóc sức khỏe người bệnh
liên tục.

64

SỐ 1 (54) - Tháng 01-02/2020
Website: yhoccongdong.vn


EC N
KH
G
NG

VI N

S

C

NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
5

Sử dụng hiệu quả các kênh truyền thông và phương
tiện nghe nhìn trong giao tiếp với người bệnh và

người nhà bệnh nhân.

52

59

09

2.36

5

6

Xác định nhu cầu và tổ chức hướng dẫn, giáo dục
sức khỏe cho người bệnh và người nhà bệnh nhân.

47

56

17

2.25

7

7

Xác định ưu tiên chăm sóc dựa trên nhu cầu của

người bệnh và gia đình bệnh nhân.

50

57

13

2.30

6

Điểm trung bình chung
Để tăng tính thuyết phục về thực trạng năng lực chăm
sóc sức khỏe người bệnh của điều dưỡng viên khu khám
bệnh theo yêu cầu ở Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
hiện nay, tác giả tiến hành nội dung phỏng vấn 01 đồng
chí Chủ nhiệm Khoa khám bệnh; 10 điều dưỡng viên và
20 người bệnh và người nhà người bệnh. Nội dung khảo
sát mức độ hài lòng về các tiêu chí đưa ra khảo sát ở trên.
Kết quả trao đổi với Chủ nhiệm Khoa khám bệnh về
kết quả thực hiện chức trách nhiệm vụ của đội ngũ điều
dưỡng viên khu khám bệnh theo yêu cầu cho thấy: 100%
điều dưỡng viên được lãnh đạo, chỉ huy bệnh viện và khoa
tuyển chọn kỹ lưỡng, được đào tạo cơ bản, có trình độ cao
đẳng trở lên; có phẩm chất đạo đức tốt, có chuyên môn giỏi,
phương pháp tác phong làm việc khoa học, hiệu quả, đáp
ứng tương đối tốt nhu cầu khám, chữa bệnh theo yêu cầu
của người bệnh và người nhà.
Kết quả phỏng vấn với 10 điều dưỡng: Xây dựng bộ

tiêu chí trên là phù hợp với nội dung nghiên cứu và thể
hiện rõ ý được hỏi, làm cho người được hỏi dễ trả lời theo
các nội dung câu hỏi. Các điều dưỡng đều khẳng định họ
đã luôn quán triệt nhận thức rõ về chức trách nhiệm vụ
được giao; thường xuyên phối hợp tốt với bác sĩ trong việc
khám, chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe người bệnh. Luôn

2.40
tận tuy với công việc chuyên môn, thường xuyên gần gũi,
chia sẽ nỗi đau với người bệnh, coi họ như những người
thân trong gia đình.
Kết quả phỏng vấn 20 người bệnh và người nhà:
Người bệnh khẳng định khi họ được đến Bệnh viện Trung
ương Quân đội 108 thăm khám, điều trị thì tâm lý rất yên
tâm về trình độ tay nghề các y, bác sỹ ở đây; Bệnh viện
được trang bị nhiều máy móc hiện đại, đồng bộ; cảnh quan
Bệnh viện sạch sẽ và có không gian thoáng đãng làm thỏa
mãn nhu cầu thẩm mỹ các khách hàng và để lại nhiều ấn
tượng tốt đẹp về Bệnh viện sau thời gian được điều trị tại
đây. Người nhà bệnh nhân cho rằng việc người thân họ
được đến khám, chữa bệnh tại một cơ sở y tế lớn, có uy tín
và thương hiệu như Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
là đáng mừng, đáp ứng nhu cầu của nhiều bệnh nhân và
người nhà. Họ luôn tin tưởng khi người bệnh được điều trị
ở Bệnh viện 108 sẽ có nhiều cơ hội khỏi bệnh hơn so với
một số cơ sở y tế ở tuyến địa phương.
Từ số liệu khảo sát thu được ở Bảng 1 và 2. Tác giả
tiến hành xây dựng Biểu đồ đánh giá thực trạng năng lực
chăm sóc sức khỏe người bệnh của điều dưỡng viên khu
khám bệnh theo yêu cầu ở Bệnh viện Trung ương Quân

đội 108 hiện nay:

Biểu đồ: Năng lực chăm sóc sức khỏe người bệnh của điều dưỡng viên khu khám bệnh theo yêu cầu
ở Bệnh viện Trung ương Quân đội 108

SỐ 1 (54) - Tháng 01-02/2020
Website: yhoccongdong.vn

65


JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE

IV. KẾT LUẬN
1. Căn cứ kết quả khảo sát 60 điều dưỡng viên ở Bảng
1 cho thấy: 100% điều dưỡng viên đều đồng tình đánh giá
cao nội dung bộ tiêu chí khảo sát năng lực chăm sóc sức
khỏe người bệnh của điều dưỡng khu khám bệnh theo yêu
cầu ở Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 hiện nay; bảm
đảm phù hợp với đối tượng, nhiệm vụ nghiên cứu. Nhận
xét cả 7 tiêu chí đều được đánh giá mức độ khá và tốt.
Trong đó biểu hiện cao nhất là Tiêu chí 3 “Tiến hành các
kỹ thuật chăm sóc sức khỏe người bệnh đúng quy trình”,
(ĐTB = 2.53); tiếp đến là các tiêu chí 2,4,1,7,6 và thấp
nhất là tiêu chí 5 “Sử dụng hiệu quả các kênh truyền thông
và phương tiện nghe nhìn trong giao tiếp với người bệnh
và người nhà bệnh nhân”, (ĐTB = 2.21).
2. Căn cứ kết quả khảo sát 120 người bệnh và người
nhà ở Bảng 2 cho thấy: Các người bệnh và người nhà đều
có sự đánh giá cao bộ tiêu chí khảo sát thực trạng năng lực

chăm sóc sức khỏe người bệnh của điều dưỡng khu khám
bệnh theo yêu cầu ở Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
hiện nay; các tiêu chí phù hợp với đối tượng, nhiệm vụ
nghiên cứu. Nhận xét cả 7 tiêu chí đều được đánh giá mức
độ khá và tốt. Trong đó biểu hiện cao nhất cả là tiêu chí
2 “Hướng dẫn người bệnh dùng thuốc đảm bảo an toàn,
hiệu quả”, (ĐTB = 2.65); tiếp đến là các tiêu chí 3,4,1,5,7,
thấp nhất là tiêu chí 6 “Xác định nhu cầu và tổ chức hướng
dẫn, giáo dục sức khỏe cho người bệnh và người nhà bệnh
nhân”, (ĐTB = 2.25).

2020

Độ lệch chuẩn trung bình của hai nhóm khách thể
được khảo sát là 004; xác suất P = 99.96%, điều đó cho
thấy kết quả khảo sát hai nhóm khách thể trên có mối
liên hệ tuyến tính với nhau, đảm bảo độ tin cậy khoa học.
Nghiên cứu cũng chỉ ra mối liên quan giữa năng lực thực
hành chăm sóc với thâm niên công tác, bản chất công việc,
sự hài lòng của điều dưỡng với công việc chuyên môn
chăm sóc sức khỏe người bệnh.
KHUYẾN NGHỊ
1. Đảng ủy, Ban Giám đốc Bệnh viện cùng lãnh đạo,
chỉ huy khoa Khám bệnh thường xuyên làm tốt nhiệm vụ
giáo dục, tuyên truyền, định hướng giá trị nghề nghiệp,
qua đó củng cố xu hướng nghề cho đội ngũ điều dưỡng
viên.
2. Thường xuyên mở các lớp tập huấn, bồi dưỡng
chuyên môn, hội thi điều dưỡng giỏi tạo điều kiện cho các
điều dưỡng viên nâng cao tay nghề chuyên môn, phương

pháp tác phong làm việc.
3. Phát huy vai trò các tổ chức đoàn thanh niên, hội
phụ nữ trong cổ vũ, động viên các đoàn viên là điều dưỡng
viên nêu cao vai trò trách nhiệm trong công tác, góp phần
nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh của Bệnh viện.
4. Lãnh đạo, chỉ huy khoa thường xuyên chỉ đạo,
hướng dẫn ban chấp hành công đoàn, hội phụ nữ làm tốt
công tác thi đua, khen thưởng những tập thể, cá nhân có
thành tích cao trong thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Báo cáo kết quả công tác khám, chữa bệnh năm 2018
và Qúy III năm 2019.
2. Chương trình số 52/CTr - BYT (18/6/2009) “Về nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh tại các cơ sở khám chữa
bệnh vì mục tiêu đáp ứng sự hài lòng của người bệnh bảo hiểm y tế” do Bộ Y tế ban hành.
3. Bộ Y tế, Quyết định số 2151/QĐ- BYT (04/ 6/ 2015) “Về đổi mới phong cách, thái độ phục vụ của cán bộ y tế,
hướng tới sự hài lòng người bệnh”.
4. Đảng Cộng sản Việt Nam, Nghị quyết số 20- NQ/TƯ (25/10/2017) “Về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc
và nâng cao sức khỏe nhân nhân trong tình hình mới”.

66

SỐ 1 (54) - Tháng 01-02/2020
Website: yhoccongdong.vn