Sáng kiến kinh nghiệm
Một số biện pháp tổ chức bữa ăn tra cho trẻ
I/. Đặt vấn đề
Chăm sóc giáo dục trẻ em ngay từ nhữmg năm đầu tiên của cuộc
đời là một việc làm hết sức cần thiết và có ý nghĩa vô cùng quan trọng
quan trọng trong sự nghiệp chăm lo đào tạo, bồi dỡng thế hệ trẻ trở
thành chủ nhân tơng lai của đất nớc.
Cơ thể trẻ đang trong giai đoạn phát triển và hoàn thiện do đó nó
cần nguyên liệu để xây dựng. Nguyên liệu đó lại do thức ăn cung cấp.
Vì thế thức ăn chỉ phát huy hết vai trò của mình đối với cơ thể khi phù
hợp với thể trạng và lứa tuổi. ở trờng mầm non trẻ thờng đợc ăn 2 bữa
là bữa tra và bữa chiều, trong đó bữa ăn tra là bữa chính và quan trọng
nhất . Thông qua bữa ăn tra trẻ đợc bù đắp những năng lợng bị tiêu
hao và cung cấp năng lợng để tham gia vào các hoạt động tiếp theo. Vì
vậy việc tổ chức bữa ăn tra cho trẻ ở trờng mầm non là một trong
những nhiệm vụ quan trọng trong quá trình chăm sóc và giáo dục trẻ.
Trên thực tế, việc tổ chức bữa ăn cho trẻ ở các trờng mầm non
còn nhiều vấn đề tranh cãi. Thờng trong các bữa ăn của trẻ các cô giáo
mới chỉ chú ý làm sao cho trẻ ăn hết xuất chứ cha chú ý đến việc tổ
chức làm sao cho trẻ ăn ngon miệng. Chính vì những lý do trên mà tôi
mạnh dạn đa ra một số biện pháp tổ chức bữa ăn tra cho trẻ ở trờng
mầm non.
II/ Biện pháp.
Bữa ăn là một nhu cầu thiết yếu và là một nội dung không thể
thiếu trong quá trình chăm sóc và giáo dục trẻ ở trờng mầm non. Vì
thế, đòi hỏi nhà s phạm phải nắm vững những yếu tố ảnh hởng đến bữa
ăn, từ đó tạo ra bữa ăn hợp lý và ngon miệng cho trẻ. Bữa ăn của trẻ bị
chi phối rất nhiều yếu tố:
Mức độ hoạt động của trẻ : Việc trẻ tham gia vào các hoạt
động trong chế độ sinh hoạt ở trờng mầm non có ảnh hởng lớn đến
việc ăn uống của trẻ. Nếu trẻ tham gia vào các hoạt động một cách
tích cực , hào hứng, thời gian hoạt động phù hợp với đặc điểm phát
1
triển cơ thể trẻ thì sự tiêu hao năng lợng cho các hoạt động đó sẽ là tác
nhân kích thích, làm cho trẻ cảm thấy đói và có cảm giác muốn ăn.
Ngợc lại, nếu trẻ tham gia vào các hoạt động không tích cực hoặc
không tham gia vào các hoạt động thì sự tiêu hao năng lợng trong cơ
thể diễn ra rất chậm, trẻ sẽ cảm thấy mệt mỏi và không muốn ăn. Vì
thế, cô giáo cần tổ chức tốt các hoạt động cho trẻ từ khi đón đến khi
trả trẻ.
Tình trạng sức khoẻ của trẻ : Nếu nh cơ thể trẻ khoẻ mạnh, trẻ
có một sức khoẻ tốt thì trẻ tham gia vào tất cả các hoạt động một cách
tích cực và đơng nhiên những trẻ đó ăn uống cũng rất tốt. Còn khi mà
cơ thể trẻ không bình thờng nh trẻ bị ốm hay bị một bệnh nào đó thì
trẻ sẽ bị mệt mỏi. Chính sự mệt mỏi sẽ làm trẻ chán tất cả, trong đó có
cả việc chán không muốn ăn.
Yếu tố thức ăn : Thức ăn có ảnh hởng lớn đến bữa ăn của trẻ.
Cách chế biến món ăn, mùi vị của thức ăn là những yếu tố kích
thích trẻ ăn. Thức ăn chế biến nh thế nào, có phù hợp với cơ thể trẻ
không phần nào đã ảnh h ởng dến sự muốn ăn ở trẻ. Nếu thức ăn chế
biến ngon màu sắc hấp dẫn, mùi vị thơm ngon thì sẽ kích thích sự tiết
dịch của cơ quan tiêu hóa, từ đó trẻ sẽ cảm thấy ăn ngon miệng. Nhiều
trờng hợp cơ thể trẻ rất khỏe mạnh, trẻ cảm thấy muốn ăn nhng khi
cho ăn, thức ăn chế biến không phù hợp nh quá khô, quá mặn hay
nhạt, màu sắc thiếu hấp dẫn, mùi vị không có thì trẻ cũng không
muốn ăn. Ngoài ra, thức ăn lạ mà trẻ cha đợc ăn bao giờ thì cũng ảnh
hởng đến cảm giác muốn ăn của trẻ. Hoặc thức ăn không hợp vệ sinh,
có mùi ôi thiu sẽ gây cho trẻ cảm giác ghê sợ bữa ăn. Vì vậy, thức ăn
có vai trò lớn đến cảm giác ngon miệng của trẻ.
Những yếu tố trên ít nhiều ảnh hởng lớn đến bữa ăn. Nhng đối
với trẻ mẫu giáo thì tổ chức bữa ăn cũng không kém phần quan trọng
trong việc tạo ra hiệu quả bữa ăn. Ví dụ : nh trẻ có một sức khỏe rất
tốt, thức ăn đợc chế biến rất ngon nhng trớc khi cho trẻ ăn cô giáo phạt
trẻ hay dọa nạt trẻ, làm trẻ lo sợ thì chắc chắn trẻ không thể có một
bữa ăn ngon miệng đợc. Vì thế, việc cô giáo chuẩn bị bữa ăn cho trẻ
nh tạo cho trẻ một bầu không khí thoải mái, cho trẻ ăn vào một thời
gian nhất định có ý nghĩa lớn đối với bữa ăn tr a của trẻ.
Sự chuẩn bị của cô giáo về cơ sở vật chất nh phòng ăn, sắp xếp
bàn ghế cho bữa ăn là vô cùng quan trọng. Trẻ chỉ cảm thấy ngon
miệng khi mà đợc ngồi ăn uống đoàng hoàng trên bàn ghế phù hợp với
2
tầm vóc, phòng ăn rộng rãi, thoáng mát, dụng cụ ăn uống sạch sẽ, sự
bày biện thức ăn đẹp mắt chính điều đó đã tạo cho trẻ cảm giác yên
tâm ăn uống.
Trạng thái tâm lý của trẻ có ảnh hởng lớn đến bữa ăn. Tâm
trạng vui vẻ thoải mái của trẻ sẽ là nhân tố quan trọng giúp chúng ăn
ngon miệng. Nếu nh trớc bữa ăn trẻ lo lắng một điều gì đó thì tâm
trạng đó sẽ kéo dài trong suốt bữa ăn, làm cho hiệu quả bữa ăn sẽ
không tốt. Ngoài ra nếu trong quá trình ăn trẻ đợc cô giáo dịu dàng
động viên, khuyến khích thì hiệu quả bữa ăn của trẻ đợc nâng lên.
Tổ chức bữa ăn cho trẻ là một nội dung quan trọng trong quá
trình chăm sóc và giáo dục trẻ. Nó có ý nghĩa quan trọng đối với sự
phát triển của cơ thể nói chung và sự phát triển thể chất nói riêng. Do
đó cần phải tổ chức cho trẻ có bữa ăn tra đạt hiệu quả cao nhất.
Việc tổ chức bữa ăn tra cho trẻ ở trờng mầm non cần dựa trên cơ
sở tâm sinh lý của sự ăn uống, quá trình hình thành thói quen ăn
uống có văn hóa ở trẻ, từ đó có những biện pháp tổ chức phù hợp góp
phần nâng cao hiệu quả bữa ăn tra của trẻ.
III./ Kết quả đạt đợc.
Với những biện pháp nêu trên tôi đã thực hiện trên các lớp và
thu đợc một số kết quả sau :
- Trẻ thích ăn cơm tra ở lớp, trẻ ăn nhanh gọn gàng, có nề nếp,
có thói quen tốt trong khi ăn.
- Trẻ tăng cân đều, số trẻ suy dinh dỡng giảm.
- Trẻ khỏe mạnh, nhanh nhẹn, tích cực tham gia vào các hoạt
động.
- Đợc phụ huynh nhất trí ủng hộ công tác nuôi ăn bán trú của
nhà trờng.
- 100% nhóm lớp có đủ đồ dùng dụng cụ phục vụ cho việc nuôi
ăn và đợc vệ sinh sạch sẽ.
* Khó khăn :
3
- Trờng có nhiều khu lẻ, cơ sở vật chất còn nhiều khó khăn, cha
có phòng ăn riêng cho trẻ.
- Một số giáo viên cha nắm rõ kiến thức khoa học về chăm sóc
giáo dục trẻ.
IV/ Kiến nghị s phạm
1. Giáo viên cần phải có nhận thức đúng đắn về tầm quan
trọng của bữa ăn tra đối với sự phát triển thể chất của trẻ. Giáo viên
cần nắm vững cơ sở tâm sinh lý của việc ăn uống, các điều kiện để
có một bữa ăn ngon, những nguyên nhân ảnh hởng tới bữa ăn tra của
trẻ để từ đó có thể sử dụng các biện pháp một cách khoa học phù hợp
với đối tợng trẻ. Để có đợc điều đó đòi hỏi mỗi giáo viên phải thực sự
nỗ lực, yêu nghề và thơng trẻ.
2. Cần phải cho trẻ tham gia tích cực vào tất cả các hoạt
động trong chế độ sinh hoạt, quán triệt phơng châm Học mà chơi,
chơi mà học. Giúp cho trẻ cảm thấy thực sự thoải mái, thấy gắn bó
với trờng, lớp, cô giáo và bạn bè xung quanh.
3. Cần tăng cờng hơn nữa việc trang bị cơ sở vật chất cho
các trờng mầm non, phòng ăn đảm bảo đầy đủ, vệ sinh và mang tính
thẩm mỹ, phù hợp với lứa tuổi trẻ. Đặc biệt ở các trờng mầm non phải
đảm bảo đúng tiêu chuẩn về số lợng trẻ trong một lớp, tránh tình trạng
số trẻ quá đông trong một lớp gây khó khăn cho cô giáo trong việc tổ
chức bữa ăn cho trẻ.
4. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa trờng mầm non và gia
đình. Đây là hai môi trờng hoạt động của trẻ do đó cần phải thống
nhất về yêu cầu nội dung phơng pháp chăm sóc và giáo dục trẻ
có nh vậy mới hình thành đợc ở trẻ thói quen ăn uống có văn hóa vệ
sinh. Nhờ đó sẽ giảm bớt đợc khó khăn của giáo viên trong quá trình
chăm sóc giáo dục trẻ nhằm nâng cao hiệu quả bữa ăn tra cho trẻ.
Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ của tôi trong việc tổ chức
bữa ăn tra cho trẻ ở trờng mầm non rất mong nhận đợc sự góp ý của
các đồng nghiệp để tôi có thể làm tốt việc nuôi ăn cho trẻ.
4