CÁC XỬ LÝ ĐẶC BIỆT ĐỐI VỚI RAU ĂN RỄ CỦ VÀ DẠNG BẦU

Chương 2
XỬ LÝ CÁC LOẠI CỦ, CÂY THÂN CỦ VÀ HÀNH

Xử lý củ và các cây thân củ như khoai lang, khoai tây, sắn, là việc làm quan
trọng nếu muốn tồn trữ những sản phẩm này trong một thời gian dài. Quá trình xử
lý được hoàn thiện bằng cách giữ sản phẩm ở nhiệt độ cao, độ ẩm tương đối cao
trong một vài ngày, khi đó các vết thương trong quá trình thu hoạch sẽ lành, và lớp
tế bào bảo vệ mới sẽ được hình thành. Vi
ệc xử lý lúc đầu có thể tương tốn kém,
nhưng tuổi thọ của sản phẩm được kéo dài sẽ đem lại giá trị kinh tế cao.
Các điều kiện tốt nhất để xử lý các loại nông sản được đưa ra trong bảng
sau:
Nhiệt độ Độ ẩm tương
đối
Hàng
nôn
Ngày
g sản
0
C
0
F %
Khoai tây 15-20 59-68 90-95 5-10
Khoai lang 30-32 86-90 85-90 4-7
Củ từ 32-40 90-104 90-100 1-4
sắn 30-40 86-104 90-95 2-5

ử lý hành tây, tỏi và hành hoa là nói đến công việc được làm ngay sau khi thu
hoạ ngoài và lớp mô tế bào ở cổ khô lại trước khi đưa vào tồn trữ
và b u kiện thời tiết ở địa phương cho phép, những loại nông sản
này

Xử lý trên đồng ruộng
Củ từ, hoặc các cây có củ nguồn gốc nhiệt đới khác, và các cây thân hành, có
thể được xử lý ở ngoài trời nếu được để ở một khu râm mát. Cỏ hoặc rơm cắt có thể
được sử dụng làm nguyên liệu cách ly nhiệt, và đố
ng sản phẩm nên được bao phủ
bằng vải bạt, bao tải, hoặc chiếu dệt. Quá trình xử lý đòi hỏi nhiệt độ và độ ẩm
tương đối cao, và việc che phủ này có thể tự tạo được nhiệt độ và độ ẩm thích hợp.





X
ch, làm cho lớp vỏ
ảo quản. Nếu điề
có thể được cắt và tãi ra để lại trên cánh đồng cho khô từ 5-10 ngày. Phần thân,
lá khô sớm hơn thì cần được che mát trong quá trình xử lý, bảo vệ sản phẩ
m tránh
thừa nhiệt cháy nắng. Nếu sử dụng nhiệt độ cưỡng bức để xử lý hành tây và các cây
thân hành khác thì nên xử lý không quá một ngày ở 35-45
0
C (95-113
0
F) và độ ẩm
không khí là 60-75%. Lớp vỏ đã khô sau đó sẽ bảo vệ được sản phẩm tránh mất
nước trong quá trình tồn trữ.
Kỹ thuật xử lý và bảo quản sau thu hoạch mô nhỏ: Tài liệu kỹ thuật cho rau quả và hoa cây cảnh -Page 29-
Mặt cắt của nhà bảo quản khoai môn

Hành, tỏi có thể được xử lý trên gay tại chỗ nếu mùa thu hoạch

trùng với mùa khô. Các lo ặc sau khi bao
gói trong túi sợi ho g vài ngày, và
kiểm
đồng ruộng n
ại cây này có thể được xử lý khi tãi ra ho
ặc vải lưới. Sản phẩm có thể để trên đồng ruộn
tra hàng ngày cho tới khi lớp vỏ ngoài và lớp mô ở cổ cây đã khô lại. Việc xử
lý có thể mất đến 10 ngày, phụ thuộc vào điều kiện thời tiết.
Quá trình x
ử lý có thể được hỗ trợ bằng lều thông gió ở những nơi mà bức xạ
mặt trời và/hoặc độ ẩm tương đối cao hoặc không khí tự nhiên lưu thông chậm. Sản
phẩm trong các bao tải có thể xếp thành chồng trong bóng râm của lều vải, hoặc
được đặt trong lều để mở thoáng một mặt, dưới một hoặc nhiều quạt trần. Lỗ thông
khí trên mái có thể giúp lưu thông không khí t
ốt.
Thông gió bằng quạt thải

Kỹ thuật xử lý và bảo quản sau thu hoạch mô nhỏ: Tài liệu kỹ thuật cho rau quả và hoa cây cảnh -Page 30-
Xử lý bằng không khí nóng.
Nhiệt độ sẽ được phân bố đều nếu nhiệt được đưa vào ở vị trí gần mặt sàn của
lều ấp nhiệt có thể đặt trên sàn gần khay sản phẩm, hoặc nhiệt có thể
đượ
xử lý. Lò c
c dẫn từ bên ngoài vào phòng xử lý. Có thể duy trì độ ẩm tương đối cao bằng
cách làm ướt mặt sàn, hoặc sử dụng chất làm mát bay hơi trong phòng mà không có
mặt không khí bên ngoài.

Lò cấp nhiệt được đặt ở gần trần, và quạt trần có thể phân bố nhiệt xuống phía
dướ ản phẩm. Các túi hàng cần phải sắp xếp sao cho khoảng cách giữa các
hàng là 10-15 cm (4-6 inch) để tạo điều kiện tốt cho thông gió.

i phòng s

Phương pháp xếp đống để xử lý hành tây
Xử lý hành tây bằng phương pháp này đòi hỏi phải có quạt, lò cấp nhiệt và sàn
giát cách nào để không khí được đưa vào
phòng, đống hành trong phòng xử lý. Một
lưu thông không khí nóng.
g không khí nóng cho hành bị quá n bong mất
lớp i, và làm phô ra l ưới. Cầ
n k ng xuyên
trong quá trình xử lý để tránh hiệ y.
gỗ. Hình minh hoạ dưới đây cho thấy làm
được đốt nóng và phân bố đều qua các
khe thoát gần trần nhà giúp
Khi sử dụn , sẽ dễ làm khô, dẫn đế
vẩy ngoà ớp vảy thịt bên d
n tượng nà
iểm tra thườ
Kỹ thuật xử lý và bảo quản sau thu hoạch mô nhỏ: Tài liệu kỹ thuật cho rau quả và hoa cây cảnh -Page 31-


Xử lý khẩn cấp
Nếu các điều kiện như mưa hoặc thậm chí đồng ruộng bị lụt không cho phép xử
lý nguyên liệu trên cánh đồng và khô kiện dễ dàng để xử lý, thì có thể
dựng tạm một cái lều cho việc xử lý hành. Trong minh họa dưới đây, lều được dựng
lên từ một tấm vải nhựa lớn. Không khí nóng cưỡng bức được đưa vào kho
ảng
trống ở trung tâm các túi sản phẩm. Sử dụng một vài cái quạt để lưu thông không
khí
ng có điều

ấm qua lớp hành đang được xử lý.

Kỹ thuật xử lý và bảo quản sau thu hoạch mô nhỏ: Tài liệu kỹ thuật cho rau quả và hoa cây cảnh -Page 32-