NCKHSPUD HÓA: Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS

Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

MỤC LỤC
I. Tóm tắt đề tài ………………………………………..………………..… 3
II. Giới thiệu ………………………………………...…… ……………….…4
1. Hiện trạng ……………………………………………………………….3
2. Giải pháp thay thế ………………………………………………………4
3. Vấn đề nghiên cứu, giả thuyết nghiên cứu ……………………….……..5
III. Phương pháp nghiên cứu
1.

Khách thể nghiên cứu ………………………………………………....6

2.

Thiết kế ……………………………………………………………….7

3.

Quy trình nghiên cứu …………………………………………………8

4.

Đo lường ………………………………………………………… .…11

IV. Phân tích dữ liệu và bàn luận kết quả ………………………………….. 24
1. Phân tích dữ liệu ………………………………………………………24
2. Bàn luận kết quả……………………………………………………….26
V. Kết luận và khuyến nghị ………………………………………….…..…27
1. Kết luận ……………………………………………………………….27

2. Khuyến nghị …………………………………………………………...28
VI. Tài liệu tham khảo .………………….………….……………….……...14

Năm học:

1


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

Phụ lục của đề tài
Phụ lục 1: Xác định đề tài nghiên cứu………………………………………
Phụ lục 2: Kế hoạch NCKHSPUD………………………………………….
Phụ lục 3A: Bài soạn giảng lớp thực nghiệm………………………………
Phụ lục 3B: Bài soạn giảng lớp đối chứng …………………………………
Phụ lục 4A: Bài giảng ứng dụng CNTT tiết 10………………………………
Phụ lục 4B: Bài giảng ứng dụng CNTT tiết 11………………………………
Phụ lục 5A: Đề kiểm tra trước tác động……………………………………..
Phụ lục 5B: Đề kiểm tra sau tác động ………………………………………
Phụ lục 6: Bảng điểm và bảng phân tích…………………………………………..
Phụ lục 7: Bảng điểm lớp thực nghiệm và lớp đối chứng…………………………
Phụ lục 8: Bài kiểm tra lớp thực nghiệm và lớp đối chứng…………………………

Năm học:

2


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An

Bình

I. TÓM TẮT ĐỀ TÀI:
Trong đời sống ngày nay việc học tập không còn đơn thuần là đọc chép và học
sinh chỉ tiếp thu những kiến có sẳn trong sách giáo khoa mà phải có sự tư duy tìm tòi,
học hỏi với sự phát triển của khoa học và kỹ thuật đòi hỏi sự tiếp thu kiến thức của
học sinh ngày càng rộng hơn và bao quát được mọi vần đề trong cuộc sống. Ở các
nước phát triển, việc cải cách giáo dục luôn được quan tâm hàng đầu với mục đích
giúp cho học sinh thích ứng tốt hơn với sự phát triển của nền kinh tế xã hội. Vì vậy
việc giáo dục ngay từ khi còn phổ thông đóng một vai trò rất quan trọng và trường
THCS cũng góp phần quan trọng trong việc phát triển năng lực toàn diện cho học
sinh.
Trong quá trình học tập của học sinh thì ngoài việc các em được cung cấp những
thông tin kiến thức trong sách giáo khoa thì việc cần phải tìm hiểu thêm những vấn đề
trong thực tế cuộc sống liên quan đến bài học. Điều này có ý nghĩa rất quan trọng, đặc
biệt đối với môn Hóa vì trong quá trình tìm hiểu sẽ giải quyết được nhiều vấn đề mà
các em chưa hiểu rõ. Từ đó giúp các em tư duy sáng tạo, cung cấp những kiến thức
khoa học từ thực tế cuộc sống cho bản thân các em đồng thời giúp các em say mê
nghiên cứu khoa học, là cơ sở phát triển năng lực học tập trong mỗi bản thân học
sinh…Do đó với yêu cầu giúp học sinh phát triển toàn diện về học tập, nhận thức sự
vận dụng hiểu biết vào đời sống thực tiễn trong mỗi các em và đồng thời mong muốn
làm giảm tỉ lệ học sinh yếu, kém đối vối bộ môn Hóa nên ngoài việc sử dụng nhiều
phương pháp trong giảng dạy, tìm tòi học hỏi những khiến thức mới thì việc dạy học
sử dụng tích hợp nhiều bộ môn trong trong quá trình giảng dạy cũng góp phần nâng
cao chất lượng học sinh; đồng thời giúp học sinh tự tìm hiểu kiến thức từ thực tế cuộc
sống. Điều đó giúp các em tiếp thu kiến thức dễ dàng, giúp các em hoàn thiện kỹ năng
sống và vận dụng kiến thức vào thực tế, là nguồn lực để một số em say mê nghiên cứu
khoa học. Với mục tiêu trên tôi muốn chia sẽ với đồng nghiệp NCKHSPUD với đề tài:
“Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài
Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An Bình”

Năm học:

3


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

Nghiên cứu được tiến hành trên 2 nhóm tương đương là 2 lớp 9A6 (20 học sinh) làm
nhóm đối chứng và 9A7 (20 học sinh) làm nhóm thực nghiệm tại trường THCS An
Bình.
Lớp 9A7 (nhóm thực nghiệm) được tổ chức dạy học bằng phương pháp tích hợp
kiến thức liên môn có kết hợp CNTT như có tranh ảnh minh họa, có sử dụng thí
nghiệm ảo, làm thí nghiệm ….sau đó cho các em trình bày sự tiếp thu kiến thức bằng
cách tổ chức trò chơi và thảo luận nhóm trả lời câu hỏi… Kết quả cho thấy tác động
đã có ảnh hưởng rõ rệt đến kết quả học tập của học sinh trong bài Sắt. Kết quả giá trị
trung bình của nhóm thức nghiệm là: 8,25 của lớp đối chứng là: 7,05. Kết quả kiểm
chứng cho thấy t-test p = 0,00878 có nghĩa là có sự khác biệt lớn giữa nhóm thực
nghiệm và nhóm đối chứng. Điều đó chứng minh rằng việc sử dụng phương pháp dạy
học tích hợp kiến thức liên môn kết hợp ứng dụng CNTT trong dạy học giúp học
sinh học tập môn Hóa học đạt kết quả cao hơn.
II. GIỚI THIỆU:
1. Hiện trạng:
Hóa học là môn khoa học ngoài thực nghiệm thì việc dựa vào kiến thức để giải
thích các hiện tượng, sự vật xung quanh cũng góp phần rất quan trọng. Những yếu tố
này luôn hỗ trợ bổ sung cho nhau giúp học sinh hoàn thiện kiến thức bộ môn. Trên cơ
sở lý thuyết đã học sẽ giúp các em hiểu sâu hơn về bài học lý luận thực tiễn, những
vấn đề liên quan đến bộ môn và các môn học khác sẽ bổ trợ kiến thức cho bài học của
các em như thế nào.
Trong giảng dạy môn Hóa Học tại trường THCS An Bình bản thân tôi nhận thấy

môn Hóa Học là một môn khoa học rất trừu tượng nhiều học sinh hứng thú với môn
học này khi được tìm hiểu những kiến thức liên quan đến môn học nhưng kết quả học
tập chưa cao. Qua tìm hiểu và đặt câu hỏi từ nguyên nhân nào xảy ra tình trạng trên thì
tôi biết được do nhiều nguyên nhân khác nhau như học sinh chưa tự giác học tập, chưa
tìm tòi học hỏi những kiến thức liên quan đến bài học, một phần do phụ huynh còn
bận công việc gia đình, hoàn cảnh gia đình của các em đã tác động đến tâm lí các em
Năm học:

4


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

do đó ít quan tâm đến việc học của con em mình. Trong khi đó giáo viên chỉ có rất ít
thời gian để giúp các em tìm hiểu sâu hơn về bài học và thường sử dụng các phương
pháp dạy học thông thường như quan sát tranh ảnh, đưa ra câu hỏi gợi mở dẫn dắt học
sinh tìm hiểu vấn đề dẫn đến kết quả học tập chưa cao.
Từ những vấn đề đặt tôi chọn nguyên nhân cả giáo viên và học sinh chưa sử dụng
các kiến thức các môn học khác vào bài học của mình nên kiến thức bài học chưa thực
tế, chưa phong phú dẫn đến kết hiệu quả học tập chưa cao.
2. Giải pháp thay thế:
Để khắc phục tình trạng trên, tôi chọn giải pháp giúp học sinh chủ động hơn trong
học tập thay đổi phương pháp học, có nhận thức sâu hơn về bài học qua nghiên
cứu, thực hiện giảng dạy trong bài Sắt môn hóa 9 với nội dung “Sử dụng phương
pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh
lớp 9A7 trường THCS An Bình”
Trong bài Sắt thì tôi đã sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn kết hợp
ứng dụng CNTT trong quá trình dạy học, mô phỏng lại các thí nghiệm, có hình ảnh
minh họa cho phản ứng, làm các thí nghiệm minh chứng, đặt câu hỏi để thống hóa các

kiến thức giúp các em tự tìm hiểu kiến thức liên quan đến bài học dựa vào các môn
liên quan như ( lý, sinh, sử, công nghệ, họa..), tổ chức trò chơi trong quá trình củng cố
bài học, có hệ thống bài học bằng sơ đồ tư duy….
3. Một số nghiên cứu liên quan đến đề tài:
Trong quá trình nghiên cứu đề tài, tham khảo các tài liệu tập huấn cũng như báo
cáo chuyên đề tham khảo của các huyện, tôi nhận thấy được hiệu quả của việc sử
dụng kiến thức liên môn trong dạy học. Vì vậy tôi tiến hành nghiên cứu.
4. Vấn đề nghiên cứu: Việc sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn có nâng
cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An Bình không?
5. Giả thuyết nghiên cứu: Có. Việc sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn
sẽ làm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An Bình.
Năm học:

5


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

III. PHƯƠNG PHÁP:
1. Khách thể nghiên cứu:
Hai nhóm được chọn tham gia nghiên cứu có nhiều điểm tương đồng nhau về
học lực, tương đồng về giới tính, độ tuổi, cả 2 nhóm đều có ý thức học tập tích cực
chủ động tương đương về kết quả kiểm tra 15 phút học tập trước tác động.
Số HS

Nữ

Kết quả kiễm tra trước tác động
Yếu

T.bình Khá
Giỏi
Nhóm thực nghiệm 9A4
20
8
4
7
2
7
Nhóm đối chứng 9A5
20
10
3
6
2
9
Bảng so sánh điểm kiểm tra trước tác động của 2 nhóm.
2. Thiết kế:
Chọn 2 nhóm học sinh của 2 lớp: học sinh lớp 9A6 làm nhóm đối chứng và học
sinh lớp 9A7 làm nhóm thực nghiệm. Tôi sử dụng thiết kế 2: Thiết kế kiểm tra trước
và sau tác động đối với các nhóm tương đương (được mô tả ở bảng sau):
Nhóm

Tác động

Đối chứng

Không Sử dụng phương pháp dạy học

(lớp 9A6)

tích hợp liên môn khi học bài Sắt.
Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp

Thực nghiệm

liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài

(lớp 9A7)

Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS

Kiểm tra
sau tác động
O3

O4

An Bình.
3. Quy trình nghiên cứu:
3.1. Sự cần thiết của việc sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm
nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An Bình:
Bất kỳ một môn học nào cũng đều là sự cụ thể hóa nội dung trí dục, mục đích của
môn học được xây dựng trên cơ sở mục tiêu giáo dục trường phổ thông. Do đó nó
cũng gồm các mục đích giáo dưỡng, phát triển và giáo dục. Học không chỉ để biết mà
còn phải làm được do đó lý thuyết phải đi đôi với thực hành. Muốn vậy cần phải phát
huy vai trò chủ thể của học sinh trong quá trình chiếm lĩnh và vận dụng kiến thức.
Năm học:

6

Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

Trong quá trình dạy học, việc minh họa nội dung kiến thức bằng các ví dụ, hình ảnh
cụ thể là rất cần thiết. Điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến việc nắm vững tri thức một
cách chắc chắn và sâu sắc của học sinh.
3.2 Chuẩn bị của học sinh:
Chuẩn bị mẫu vật liên quan đến Sắt để các nhóm học sinh tiên quan sát, tìm hiểu các
thông tin về nam châm (môn lý).
3.3. Chuẩn bị của giáo viên:
- Nhóm đối chứng (lớp 9A6): thiết kế bài học không sử dụng phương pháp dạy học
tích hợp liên môn trong dạy học bài Sắt, quy trình chuẩn bị bài như bình thường.
- Nhóm thực nghiệm (lớp 9A7): thiết kế bài học có sử dụng phương pháp dạy học tích
hợp liên môn trong dạy học bài Sắt, sử dụng thí nghiệm ảo, có hình ảnh minh họa đủ
màu sắc, có thiết kế, củng cố bài bằng cách tổ chức trò chơi, ….
- Thời gian tiến hành thực nghiệm vẫn tuân theo kế hoạch dạy học của nhà trường và
theo thời khóa biểu để đảm bảo tính khách quan.
3.3. Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn trong dạy học bài Sắt:
3.3.1. Tính chất vật lí:
Giáo viên nêu câu hỏi và cho học sinh quan sát câu hỏi trên màn hình và câu hỏi này
được thiết kế đặt vào trong các bức ảnh cho học sinh tìm hiểu trả lời. Sau đó cho học
sinh quan sát những nơi có chứa Sắt để trả lời câu hỏi rồi rút ra kết luận.
? Những kim loại nào phổ biến trong tự nhiên. Sắt có ở đâu trong tự nhiên (môn Địa lí
9). Sắt có nhiều trong quặng ở Thái Nguyên.
? Sắt được sản xuất như thế nào (môn Hóa học)
? Từ sắt có thể tạo ra những vật dụng gì phục vụ cho con người (môn Họa)

Năm học:

7


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

3.3.2. Tính chất vật lí của sắt:
Sau khi học sinh trả lời các câu hỏi giáo viên nêu và nắm các vấn đề liên quan sau đó
cho học sinh tìm hiểu tính chất vật lí của Sắt
Quan sát hình ảnh và mẫu vật sắt học sinh trả lời tính chất vật lí của sắt.
? Sắt có tính chất vật lí nào quan trọng (môn Vật lí)
Sắt có tính nhiễm từ (nam châm)
Năm học:

8


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

3.3.3. Tính chất hóa học:
Giáo viên nêu câu hỏi và cho học sinh quan sát thí nghiệm đoạn phim khí Clo tác
dụng với sắt

? Ngoài tác dụng với Clo Sắt còn tác dụng với phi kim nào khác (môn Công nghệ, môi
trường)
Hs trả lời tác dụng với oxi làm cho sắt bị rỉ sét.
Hs trả lời tác dụng với axít làm cho sắt bị ăn mòn.
Sau đó tiến hành viết phương trình hóa học có kiểm soát thời gian.

Năm học:

9


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

Ứng dụng:
Học sinh quan sát hình ảnh trả lời câu hỏi, rút ra ảnh hưởng của môi trường trong sản
xuất sắt.
Liên quan đế vấn đề ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe con người, ảnh
hưởng môi trường sống (môn Hóa 9, môn Sinh 8, môn Công nghệ)

3.3.4. Củng cố bài:
- Bằng bản đồ tư duy

Năm học:

10


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

- Bằng trò chơi “ ngôi sao may mắn”

4. Đo lường:
Sau khi tác động bằng giải pháp đã nêu, tiến hành kiểm tra 15 phút ở cả 2

nhóm. Cấu trúc đề đảm bảo thể hiện các nội dung nằm trong bài Sắt. Bài kiểm tra sau
Năm học:

11


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

tác động gồm 7 câu hỏi, trong đó có 6 câu trắc nghiệm dạng nhiều lực chọn và 1 câu
hỏi tự luận.
- Tiến hành kiểm tra và chấm bài: Sau khi thực hiện dạy xong bài Sắt, tôi tiến hành
kiểm tra 15 phút (nội dung kiểm tra trình bày ở phụ lục 4).
- Sau đó nhóm nghiên cứu tiến hành chấm bài theo đáp án đã xây dựng.
Kết quả khảo sát đề kiểm tra như sau:
Để kiểm tra độ tin cậy của dữ liệu chúng tôi tiến hành kiểm tra nhiều lần trên
cùng một nhóm vào các thời điểm gần nhau, sử dụng hai dạng đề tương đương. Kết
quả cho thấy sự chênh lệch về điểm số không cao, điều đó chứng tỏ dữ liệu thu được
là đáng tin cậy.
IV. PHÂN TÍCH DỮ LIỆU VÀ KẾT QUẢ:
1. Phân tích dữ liệu:
So sánh điểm trung bình (giá trị trung bình) bài kiểm tra sau tác động

Nhóm Đối
Chứng

Sĩ số

Giá trị TB

Độ lệch
chuẩn

20

7,05

1,47

P

SMD

0,00878 < 0,05

0,82

(lớp 9A6)
Nhóm
Thực
Nghiệm

20

8,25

1,59

(lớp 9A7)

Sau tác động kiểm chứng độ chênh lệch điểm trung bình bằng T-test cho kết
quả p = 0,00878 < 0,05, cho thấy sự chênh lệch giữa điểm trung bình nhóm thực
nghiệm và nhóm đối chứng rất có ý nghĩa. Tức là chênh lệch giữa điểm trung bình
nhóm thực nghiệm cao hơn điểm trung bình nhóm đối chứng là không ngẫu nhiên mà
do kết quả của tác động.

Năm học:

12


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

Như vậy, giả thuyết của đề tài “Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn sẽ
làm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An Bình.” đã
được kiểm chứng.
2. Bàn luận kết quả:
Kết quả giá trị trung bình của bài kiểm tra sau tác động của nhóm thực nghiệm
là 8,25 của nhóm đối chứng là 7,05. Độ lệch chuẩn điểm giữa 2 nhóm là 1,59. Điều đó
cho thấy điểm giá trị trung bình của hai nhóm đối chứng và thực nghiệm đã có sự khác biệt
rõ rệt, nhóm được tác động có điểm trung bình cao hơn nhóm đối chứng.
Chênh lệch giá trị trung bình chuẩn của hai bài kiểm tra là SMD = 0,82. Điều
này có nghĩa mức độ ảnh hưởng của tác động là lớn.
Phép kiểm chứng T-test giá trị trung bình sau tác động của hai lớp là p = 0,00878
< 0,05. Kết quả này khẳng định sự chênh lệch giá trị trung bình của hai nhóm không

phải là do ngẫu nhiên mà là do tác động.
Với những kết quả thu nhận được trong quá trình ứng dụng, tôi nhận thấy rằng
việc sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn trong dạy học môn Hóa học đã

làm nâng cao khả năng tiếp thu kiến thức cho học sinh, học sinh tích cực, hứng thú
học tập hơn, đồng thời tạo được hứng thú trong quá trình giảng dạy cho cả thầy và trò.
Để đạt được kết quả như trên thì trong quá trình giảng dạy giáo viên phải luôn
chuẩn bị chu đáo bài dạy về ĐDDH và soạn bài giảng thật hoàn chỉnh. Giáo viên phải
có trình độ về CNTT, có kỹ năng thiết kế giáo án điện tử, biết thiết kế kế hoạch bài
học hợp lí.
V. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ:
1. Kết luận:
Trong dạy học môn Hóa học khi cho các em khám phá nhiều khía cạnh của
vấn đề liên quan đến bài học sẽ giúp các em làm tăng sự hứng thú trong học tập từ đó
các em yêu thích môn học hơn và tìm tòi học hỏi kiến thức sâu hơn, nghiên cứu sách
giáo khoa và tài liệu tham khảo, các thông tin mới từ các nguồn khác nhau để nắm
vững thêm kiến thức áp dụng vào bài học và giải quyết các vấn đề liên quan trong
Năm học:

13


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

cuộc sống ….
Khi vân dụng nhiều kiến thức trong dạy học môn Hóa học sẽ tạo ra không
khí lớp học sôi nổi, học sinh yêu thích giờ học, có ý nghĩa đối với việc nâng cao chất
lượng giảng dạy.
Qua quá trình vận dụng tích hợp nhiều kiến thức trong giảng dạy bản thân
tôi thấy rằng học sinh hứng thú học tập hiểu sâu hơn về các vấn đề trong cuộc sống
đồng thới nâng cao được chất lượng giảng dạy.
2. Kiến nghị:
- Đối với các cấp lãnh đạo: cần quan tâm về cơ sở vật chất như trang thiết bị máy

tính, máy chiếu Projector ….cho các nhà trường. Mở các lớp bồi dưỡng áp dụng
các phương pháp giảng dạy mới cho giáo viên.
- Đối với giáo viên: không ngừng học hỏi kiến thức qua nhiều nguồn khác nhau, tự
bồi dưỡng để có thêm các kiến thức các môn khác, biết khai thác thông tin trên
mạng Internet, có kỹ năng sử dụng thành thạo các trang thiết bị dạy học hiện đại.
Qua đề tài nghiên cứu tôi thấy rằng việc vận dụng kiến thức liên môn trong
giảng dạy sẽ giúp cho học sinh nâng cao tư duy tìm tòi học hỏi đồng thời cũng nâng
cao được chất lượng trong giảng dạy bài sắt.
VI. TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bài giảng điện tử lấy từ nguồn internet trang bạch kim
2. Tài liệu tập huấn về tổ chức hoạt dông nghiên cứu KHSPUD trong trường THCS.
3. Tài liệu tập huấn chuyên đề đánh giá báo cáo đề tài NCKHSPUD.
4. Sách giáo khoa Hóa học 9 NXB giáo dục.
5. Sách giáo viên Hóa học 9 NXB giáo dục.

Năm học:

14


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

VIII. CÁC PHỤ LỤC CỦA ĐỀ TÀI.
Phụ lục 1
XÁC ĐỊNH ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
1. Tìm và chọn nguyên nhân:
Học sinh chưa
tự giác học tập

Phương pháp giảng dạy
chưa phù hợp

Học sinh lớp 9 trường
THCS An Bình chưa tìm
hiểu nhiều thông tin môn
Hóa học

Phụ huynh ít
quan tâm đến
việc học của hs

Môn Hóa học rất
trừu tượng

HIỆN
TRẠNG

Trình độ học sinh
không đồng bộ.

2. Tìm giải pháp tác động:
Năm học:

15


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

Học sinh có ý thức tự tìm
hiểu thông tin liên hệ giữa
thực tế với nội dung bài học.

Sử dụng phương pháp dạy học
tích hợp kiến thức liên môn kết
hợp công nghệ thông tin trong
dạy học, thông tin từ mạng
internet

Phương pháp giảng
dạy chưa phát huy
tính tích cực của
học sinh
Thường xuyên kiểm
tra kiến thức của học
sinh

Chú trọng sử
dụng kênh
hình, tài liệu
tham khảo

Phụ lục 2 : KẾ HOẠCH NCKHSPƯD
Tên đề tài:
“Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài
Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An Bình”.
Bước
1.Hiện trạng
2. Giải pháp

Hoạt động
Học sinh học yếu môn Hóa học 9.
Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết

thay thế

quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An Bình.
Việc sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn có nâng cao

3. Vấn đề

kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An Bình

nghiên cứu,

không ?

giả thuyết

Có. Việc sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn sẽ làm

nghiên cứu

nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình.
Kiểm tra sau tác động đối với các nhóm tương đương.

4. Thiết kế

- Nhóm thực nghiệm: 9A6 (N1)
- Nhóm đối chứng: 9A7 (N2)

Năm học:

16


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

Nhóm

Tác động

Kiểm tra sau tác động

N1(9A6)
--N2(9A7)
X
1. Bài kiểm tra của học sinh.

O3
O4

5. Đo lường

2. Kiểm chứng độ tin cậy của bài kiểm tra.

6. Phân tích

3. Kiểm chứng độ giá trị của bài kiểm tra.
Sử dụng phép kiểm chứng t-test độc lập và mức độ ảnh hưởng
Kết quả đối với vấn đề nghiên cứu có ý nghĩa không ?

7. Kết quả

Nếu có ý nghĩa, mức độ ảnh hưởng như thế nào ?
Phụ lục 3

BÀI 19: SẮT
Kí hiệu hóa học: Fe
Nguyên tử khối: 56
A/ MỤC TIÊU
1/ Kiến thức:
_Học sinh biết được tính chất hóa học của sắt; Sắt có tính chất hóa học chung của kim loại
và sắt không phản ứng với HNO3 đặc nguội và H2SO4 đặc nguội.
_Học sinh biết được Sắt là kim loại có nhiều hóa trị.
2/ Kỹ năng:
_Dự đoán, kiểm tra và kết luận về tính chất hóa học của sắt. Viết phương trình phản ứng
minh họa.
_Phân biệt được nhôm và sắt bằng phương pháp hóa học
_Tính thành phần phần trăm về khối lượng của hỗn hợp bột nhôm và sắt. Tính khối lượng sắt
tham gia phản ứng hoặc sản xuất được theo hiệu xuất phản ứng.
3/ Thái độ:
_Học sinh nghiêm túc trong giờ học, tích cực hoạt động nhóm và cá nhân.
_Yêu thích môn hóa học.
B/ CHUẨN BỊ
1/ Giáo viên: Bảng phụ, đèn cồn, 3 ống nghiệm, kẹp gỗ, pipet.
Dây sắt, bột sắt,dd HCl, dd CuSO4, dd H2SO4 đặc nguội, 2 lọ oxi . Cát

2/ Học sinh:
_Chuẩn bị dây sắt (lò xo cây viết bi)
_Xem bài trước ở nhà.
C/ TỔ CHỨC CÁC HỌC ĐỘNG HỌC TẬP
1/ Kiểm tra kiến thức cũ.
GV: Em hãy cho biết nhôm có những tính chất hóa học nào? Viết phương trình minh họa cho
mỗi tính chất?
_Nhận xét, bổ sung và cho điểm học sinh
Năm học:

17


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
I/ TÍNH CHẤT VẬT LÍ

GV: Cho học sinh quan sát mẫu kim loại sắt
HS: Quan sát và kết hợp với SGK trả lời
và yêu cầu học cho biết sắt có những tính chất
vật lí nào?
- Sắt là kim loại màu trắng sáng, có ánh kim,
- Nhận xét và kết luận
dẫn điện, dẫn nhiệt. Sắt có tính nhiễm từ, dẽo,
nóng chảy ở 1539oC
II/ TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1/ Tác dụng với phi kim

GV: Thí nghiệm sắt tác dụng với oxi chúng ta
đã học ở bài 24: Tính chất của oxi (đã học ở
lớp 8).
- Em cho biết có mấy cách thu đựơc khí oxi
trong phòng thí nghiệm?
- Yêu cầu học sinh viết phương trình sắt tác
dụng với oxi.
- Nhận xét và kết luận
GV thông báo: Do khí Clo độc hại nên chúng
ta sẽ không làm thí nghiệm sắt tác dụng với
Clo. Mà chúng ta sẽ xem đoạn phim miêu tả
thí nghiệm.
GV phát phiếu học tập số 1.
- Yêu cầu học sinh thảo luận nhóm và quan
sát thí nghiệm trả lời câu hỏi trong phiếu.
- Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi:
+ Khí Clo có màu gì?
+ Mục đích bỏ cát vào trong bình để làm gì?
+ Có hiện tượng gì xảy ra khi cho dây sắt
nóng đỏ vào trong bình chứa khí clo?
+ Phản ứng hóa học có xảy ra không?
+ Viết phương trình phản ứng xảy ra?(lưu ý
sắt thể hiện hóa trị III)

Năm học:

HS: Nhớ lại
- Có 2 cách:
+ Phương pháp đẩy nước
+ Phương pháp đẩy không khí.

- Hóa chất: KMnO4 hoặc KClO3 + MnO2
0

t
→ Fe3O4
-PTPƯ: 3Fe + 2O2 

HS xem đoạn phim.

- Thảo luận theo nhóm
- Học sinh trả lời
+ Màu vàng lục
+ Cho bình khỏi vỡ
+ Sắt cháy sáng tạo thành khói màu nâu đỏ.
+ Có
+ Phương trình hóa học xảy ra:
o

t
2 Fe + 3Cl2 
→ 2 FeCl3

18


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

- Nhận xét và kết luận
* GV thông báo: Ở nhiệt độ cao sắt phản ứng

với nhiều phi kim: S, Br2, ..
Yêu cầu học sinh về nhà viết phương trình
sắt tác dụng với phi kim S, Br2, ..
- Yêu cầu học sinh chốt lại tính chất sắt tác
dụng với phi kim?
- Nhận xét và kết luận

- Tự kết luận lại

2/ Tác dụng với axít
GV: Yêu cầu học sinh làm thí nghiệm sắt tác HS: Làm thí nghiệm
dụng với HCl.
- Khi cho sắt vào dung dịch HCl thì thấy hiện - Quan sát
tượng gì xảy ra?
- Sắt tan dần, có khí không màu bay ra
- Phản ứng hóa học có xảy ra không?
- Có
- Viết phương trình phản ứng xảy ra?
→ FeCl2 + H 2
- PTPỨ: Fe + 2 HCl 
- Sắt tác dụng với axít tạo ra sản phẩm gì?
- Muối và khí hiđrô
- Nhận xét và kết luận
*GV thông báo: Sắt không tác dụng với
HNO3 đặc nguội và H2SO4 đặc nguội.
3/ Tác dụng với dung dịch muối
GV: tiến hành thí nghiệm sắt tác dụng với dd HS: Quan sát
CuSO4. Yêu cầu học sinh quan sát.
- Khi cho đinh sắt vào dd CuSO4 sau một thời - Sau một thời gian thấy một lớp màu đỏ bám
gian có hiện gì xảy ra?

trên đinh sắt.
- Phản ứng hóa học có xảy ra không?
- Có
- Viết phương trình phản ứng xảy ra?
→ FeSO4 + Cu
- PTPƯ: Fe + CuSO4 
- Nhận xét và kết luận
*GV thông báo: Sắt tác dụng với muối của
các kim loại đứng sau Fe trong dãy hoạt động
hóa học.
- Như vậy sắt có những tính chất hóa học của - Có
kim loại không?
- Nhận xét và kết luận.
*Sắt có những tính chất hóa học của kim loại
Dặn dò:
_Về nhà học bài và làm bài tập 1,2,4,5 SGK/60
_Chuẩn bị bài 20: HỢP KIM SẮT: GANG, THÉP

Năm học:

19


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

Phụ lục 4
TRƯỜNG THCS AN BÌNH
HỌ TÊN: …………………………………
LỚP: 9A…

KIỂM TRA 15 PHÚT
MÔN HÓA HỌC 9

I. Em hãy chọn đáp án đúng (3điểm)
Câu 1: Dãy chất nào sau đây có thể tác dụng được với dung dịch axit HCl và H2SO4
A. NaOH, Cu, Zn, Cu(OH)2
B. CuO, Zn, Cu, KOH, CaO, CuSO4
C. Cu, Ca(OH)2, BaCl2, NaOH
D. NaOH, CuO, Zn, KOH, Cu(OH)2
Câu 2: Dãy chất nào sau đây là bazơ
A. NaOH, KOH, Ca(OH)2, Ba(OH)2
B. NaOH, K2SO4, Ca(OH)2, BaO
C. NaOH, HCl, NaCl, BaSO4
D. NaOH, KOH, MgO, Cl2, O2
Câu 3: Bazơ tan làm đổi màu phenolphatalein từ không màu thành màu:
A. xanh
B. đỏ
C. tím
D. hồng
Câu 4: Dãy các kim loại nào sau đây được sắp xếp theo chiều hoạt động hóa học giảm
dần:
A. K, Na, Mg, Cu, H, Ag, Al
B. K, Na, Mg, Al, Fe, H, Cu
C. Al, K, Na, Mg, Fe, H, Cu
D. K, Na, Al, Mg, H, Fe, Cu
Câu 5: Phản ứng trung hòa là loại phản ứng
A. giữa axit với oxit bazơ
B. giữa axit với bazơ
C. giữa axit với kim loại

D. giữa axit với muối
Câu 6: Cho dung dịch NaOH vào ống nghiệm đựng dung dịch FeCl3, hiện tượng quan
sát được là:
A. Có kết tủa màu trắng xanh
B. Có khí thoát ra
C. Không có hiện tượng gì
D. Có kết tủa màu nâu đỏ
II. BÀI TẬP
Hòa tan hoàn toàn 7,8 gam hỗn hợp hai kim loại Mg, Ag trong dung dịch H 2SO4 10%
thấy thoát ra 5,6 lít khí (đktc)
a) Viết các phương trình hóa học.
b) Tính thành phần % về khối lượng các kim loại có trong hỗn hợp.
c) Tính khối lượng dung dịch axit cần dùng cho phản ứng.
(Cho biết Ag = 108; Mg = 24; H = 1)
Năm học:

20


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

BÀI LÀM
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

ĐÁP ÁN BÀI KIỂM TRA 15 PHÚT
MÔN HÓA HỌC 9
I. Em hãy chọn đáp án đúng (3điểm ) mỗi câu đúng 0,5 điểm
Câu 1: Dãy chất nào sau đây có thể tác dụng được với dung dịch axit HCl và H2SO4

D. NaOH, CuO, Zn, KOH, Cu(OH)2
Câu 2: Dãy chất nào sau đây là bazơ
A. NaOH, KOH, Ca(OH)2, Ba(OH)2
Câu 3: Bazơ tan làm đổi màu phenolphatalein từ không màu thành màu:
D. hồng
Câu 4: Dãy các kim loại nào sau đây được sắp xếp theo chiều hoạt động hóa học giảm
dần:
B. K, Na, Mg, Al, Fe, H, Cu
Câu 5: Phản ứng trung hòa là loại phản ứng
B. giữa axit với bazơ
Câu 6: Cho dung dịch NaOH vào ống nghiệm đựng dung dịch FeCl3, hiện tượng quan
sát được là:
D. Có kết tủa màu nâu đỏ
II. BÀI TẬP
a) Mg + H2SO4
MgSO4 + H2
Ag + H2SO4
không phản ứng
nH2 = 0,25 mol
nMg = nH2 = 0,25mol
mMg = 0,25 * 24 = 6 g
mAg = 7,8 – 6 = 1,8 g
% Mg = 6 * 100% = 76,9 %
7,8
% Ag = 100% - 76,9 % = 23,1 %
b) nH2SO4 = nH2 = 0,25 mol
mH2SO4 = 0,25 * 98 = 24,5 g
mdd = 24,5 * 100% = 245 g
10%
Năm học:

21


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

TRƯỜNG THCS AN BÌNH
HỌ TÊN: …………………………………
LỚP: 9A…

KIỂM TRA 15 PHÚT
MÔN HÓA HỌC 9

I. Em hãy chọn đáp án đúng (3điểm)
Câu 1. Sắt tác dụng với dung dịch CuSO4 dư. Dung dịch sau phản ứng sẽ là:
A. FeSO4
B. CuSO4
C. CuSO4 và FeSO4
D. Fe và FeSO4
Câu 2. Dãy chất nào sau đây tác dụng được với dung dịch HCl:
A. Cu, Fe
B. Cu, Mg
C. Mg, Fe
D. Mg, Ag
Câu 3. Cho sắt cháy trong clo, tạo ra sản phẩm nào:
A. FeCl2
B. FeCl
C. FeCl3
D. Fe3O4

Câu 4. Cho FeCl3 tác dụng với NaOH cho sản phẩm nào?
A. Fe(OH)2 + NaCl
B. Fe(OH)3 + NaCl
C. Fe(OH)3 D. không phản ứng
Câu 5. Chất nào sau đây tác dụng với axit sunfuric loãng sinh ra khí hidro:
A. Cacbon
B. Sắt
C. Bạc
D. Đồng
Câu 6. Để phân biệt hai kim loại nhôm và sắt, ta dùng dung dịch:
A. CuSO4
B. HCl
C. NaOH
D. AgNO3
II. BÀI TẬP
Hòa tan hoàn toàn 11,2 gam hỗn hợp Fe, Cu trong 500 ml dung dịch axit HCl. Sau
phản ứmg thu được 2,8 lit khí (đktc)
a. Viết phương trình hóa học
b. Tính nồng độ mol/l của dung dịch axit
c. Tính % khối lượng mỗi kim loại trong hỗn hợp ban đầu.
(Cho biết Cu= 64; Fe = 56; Cl = 35,5; H = 1)

BÀI LÀM
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

Năm học:

22

Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

ĐÁP ÁN BÀI KIỂM TRA 15 PHÚT
MÔN HÓA HỌC 9
I. Em hãy chọn đáp án đúng (3điểm) mỗi câu đúng 0,5 điểm
Câu 1. Sắt tác dụng với dung dịch CuSO4 dư. Dung dịch sau phản ứng sẽ là:
C. CuSO4 và FeSO4
Câu 2. Dãy chất nào sau đây tác dụng được với dung dịch HCl:
C. Mg, Fe
Câu 3. Cho sắt cháy trong clo, tạo ra sản phẩm nào:
C. FeCl3
Câu 4. Cho FeCl3 tác dụng với NaOH cho sản phẩm nào?
B. Fe(OH)3 + NaCl
Câu 5. Chất nào sau đây tác dụng với axit sunfuric loãng sinh ra khí hidro:
B. Sắt
Câu 6. Để phân biệt hai kim loại nhôm và sắt, ta dùng dung dịch:
C. NaOH
II. BÀI TẬP
a) Fe + 2HCl
FeCl2 + H2
Cu + HCl
không phản ứng
nH2 = 0,125 mol
nHCl = nH2 = 0,25mol
CMHCl = 0,25 = 0,5 M
0,5
b) nFe = nH2 = 0,125 mol
mFe = 0,125 * 56 = 7 g

% Fe = 7 * 100% = 62,5 %
11,2
% Cu = 100% - 62,5 % = 37,5 %

Năm học:

23


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

Phụ lục 5: MÔ TẢ VÀ PHÂN TÍCH DỮ LIỆU

NHÓM THỰC NGHIỆM

Stt
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13

14
15
16
17
18
19
20

Họ và tên

PHỤ LỤC 5
ĐIỂM KIỂM TRA TRƯỚC TÁC ĐỘNG
NHÓM ĐỐI CHỨNG
Điểm KT trước
tác động

Đào Duy Hoàng

6

Nguyễn Trung Kiên

5

Tôn Thất Phi Long

9

Chu Công Thành

7

Trần Thị Thảo

9

Trương Đức Thảo

9

Đặng Thị Ngọc Thi

7

Bùi Đình Tiến

7

Nguyễn Thị Ngọc Tiến

7

Vũ Thị Quỳnh Trang

8

Phạm Minh Trí

6

Nguyễn Văn Trường

8

Nguyễn Văn Tuân

7

Phạm Phú Tuân

7

Trang Hoàng Tuấn

6

Nguyễn Trọng Tùng

8

Nguyễn Thị Thanh Tuyền

7

Vũ Thị Thu Uyên

4

Lâm Thị Thúy Vân

8

Trần Như Vinh

8

Năm học:

Stt
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20

Họ và tên

Điểm KT
trước
tác động

Trần Gia Huy

5

Trần Hoài Linh

8

Nguyễn Minh Nhựt

7

Dương Tấn Phát

6

Ung Tuấn Phát

8

Nguyễn Thị Thanh Tâm

7

Đào Sỹ Tâm

10

Nguyễn Hoài Tâm

8

Nguyễn Minh Tân

7

Nguyễn Quốc Thái

5

Dương Thanh Thanh

8

Phạm Thị Phương Thanh

9

Trần Văn Thanh (a)

6

Trần Văn Thanh(b)

7

Nguyễn Hảo Tất Thanh

6

Võ Thị Ngọc Thảo

7

Đỗ Thị Thắm

7

Lê Quang Thìn

10

Nguyễn Thị Thơm

8

Bùi Thị Hoài Thu

6
24


Đề Tài : Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn nhằm nâng cao kết quả học bài Sắt cho học sinh lớp 9A7 trường THCS An
Bình

Mốt
Trung vị
Điểm trung bình
Độ lệch chuẩn

7
7
7.15
1.309

Kiểm chứng giá trị p
của Ttest

0.8174

7
7
7.25
1.410

PHỤ LỤC 6
ĐIỂM KIỂM TRA SAU TÁC ĐỘNG
NHÓM THỰC
NGHIỆM

Stt
1
2
3

4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20

Họ và tên

NHÓM ĐỐI CHỨNG
Điểm KT
sau tác động

Đào Duy Hoàng

8

Nguyễn Trung Kiên

7

Tôn Thất Phi Long

10

Chu Công Thành

9

Trần Thị Thảo

8

Trương Đức Thảo

9

Đặng Thị Ngọc Thi

8

Bùi Đình Tiến

8

Nguyễn Thị Ngọc Tiến

9

Vũ Thị Quỳnh Trang

10

Phạm Minh Trí

7

Nguyễn Văn Trường

9

Nguyễn Văn Tuân

8

Phạm Phú Tuân

6

Trang Hoàng Tuấn

5

Nguyễn Trọng Tùng

10

Nguyễn Thị Thanh Tuyền

9

Vũ Thị Thu Uyên

5

Lâm Thị Thúy Vân

10

Trần Như Vinh

10

Năm học:

Stt
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13

14
15
16
17
18
19
20

Họ và tên

Điểm kiểm
tra
sau tác
động

Trần Gia Huy

7

Trần Hoài Linh

6

Nguyễn Minh Nhựt

7

Dương Tấn Phát

5

Ung Tuấn Phát

8

Nguyễn Thị Thanh Tâm

7

Đào Sỹ Tâm

10

Nguyễn Hoài Tâm

7

Nguyễn Minh Tân

8

Nguyễn Quốc Thái

7

Dương Thanh Thanh

8

Phạm Thị Phương Thanh

6

Trần Văn Thanh (a)

5

Trần Văn Thanh(b)

10

Nguyễn Hảo Tất Thanh

5

Võ Thị Ngọc Thảo

7

Đỗ Thị Thắm

6

Lê Quang Thìn

9

Nguyễn Thị Thơm

6

Bùi Thị Hoài Thu

7
25