Cân bằng trắng (White Balance) và
hiệu quả khi "nghịch" WB
Cân bằng trắng là gì?
Trắng thì đương nhiên là màu trắng rồi nhưng có thể bạn chưa
biết là màu trắng chúng ta gặp trong cuộc sống chưa hẳn là màu
trắng "chuẩn". Vì ở trong các môi trường có màu sắc, màu trắng bị
áp sắc của các màu sắc trong môi trười đó lên nó. Có thể mắt bạn
vẫn nhận biết được màu trắng tương đối chuẩn do cơ cấu của thị
giác nhưng sensor máy ảnh của bạn hay tấm phim chúng không giỏi
thế. Chúng vẫn bị nhầm. Thế nên khi chúng ta chụp ảnh trong nhà,
dươí bóng đèn dây tóc chẳng hạn, ảnh cứ vàng ệch. Và nhất là khi
chụp sân khấu thì màu sắc náo loạn cả lên. Và không chỉ màu trắng,
màu nào cũng bị áp sắc khi ở trong môi trường.
Vậy thì cân bằng trắng nghĩa là ta xác lập và định nghĩa cho
máy ảnh của chúng ta biết màu trắng là thế nào. Vfa khi có màu
trắng chuẩn rồi thì các màu sắc khác cứ tuần tự được nội suy ra
đúng bong như thế.
Cân bằng trắng bằng cách nào?
Bằng cách xác lập đúng môi trường bạn đang chụp ảnh cho cái
"thằng" máy ảnh hiểu. Trên máy digital của các bạn nó có các chế độ
sau:
- Auto WB: cái này thì không chấp rồi nhưng lưu ý không phải
lúc nào Auto cũng đúng được vì nó chỉ được gán dải nhiệt độ màu từ
3000K-7000K thông thường mà thôi (nhiệt độ màu là rì, tớ sẽ vắn tắt
ở dưới), vượt ngoaì ngưỡng đó, máy bái bai chào và ngay trong
khoảng ấy máy cũng không "tính" chính xác chi li được.
- Chỉnh WB theo các chế độ WB có sẵn: Ngoài trời, trơì có mây,
mưa, mù, đèn dây tóc (Tungsten), Đèn huỳnh quang, đèn flash.. Cái
này thì chính xác hơn Auto một tí nhưng cũng không chính xác lắm.
- Chỉnh WB bằng nhiệt độ màu (K)
Nhiệt độ màu: được định nghĩa "là nhiệt độ của vật đen tuyệt
đối mà bức xạ của nó cùng màu với bức xạ của Vonfram". Nhiệt độ
màu có đơn vị là độ Kelvin (độ K). Màu đen ứng với nhiệt độ màu là
0 độ K Một điều cần chú ý phân biệt là khi nói đến nhiệt độ màu của
vật thì ta đang nói tới độ sáng của vật đó, chứ không phải nhiệt độ
của nó.
Hãy xem bảng nhiệt độ màu Kelvin trong các điều kiện ánh
sáng khác nhau. Chú ý là các giá trị này chỉ mang tính tương đối do
có nhiều yếu tố có thể tác động đến nhiệt độ màu. Trong điều kiện
ngoài trời, góc của mặt trời và điều kiện của bầu trời (mây, sương
mù, bụi…) có thể làm tăng hoặc giảm nhiệt độ màu. Ở trong nhà thì
nhiệt độ màu thay đổi theo tuổi của bóng đèn, điện áp, loại hắt sáng.
1000K Ánh nến, đèn dầu (Candles; oil lamps )
2000K Trời tờ mờ sáng, đèn Tungsten yếu (Very early sunrise;
low effect tungsten lamps)
2500K Đèn trong nhà bạn (Household light bulbs )
3000K Đèn Studio (Studio lights, photo floods)
4000K Đèn Flash đánh thẳng (Clear flashbulbs)
5000K Ánh sáng trời bình thường, ánh sáng đèn Flash điện tử
(Typical daylight; electronic flash)
5500K Trời hửng nắng
6000K Trời trong,có nắng (Bright sunshine with clear sky)
7000K Trời nắng nhiều mây (Slightly overcast sky)
8000K Trời sáng trắng (Hazy sky)
9000K Trời nắng to, lác đác mây (Open shade on clear day )
11,000K Trời nắng, trong xanh (Sunless blue skies )
20,000+K Trên vùng núi, trời nắng to, lác đác mây (Open
shade in mountains on a really clear day)
....
Nhận biết được bảng nhiệt độ màu, ta có thể set WB theo nhiệt
độ màu K để có tấm ảnh không bị áp sắc, màu sắc của chủ thể trong
ảnh lên đúng như ý muốn.
- Chỉnh Custom White Balance: Cách này là chính xác nhất
tuy nó hơi thủ công nhưng tơí nay dù máy móc tân tiến lắm rồi nhưng
bạn vẫn thấy các nhà quay phim vẫn thường Cân bằng trắng bằng
cách dùng một tấm giấy trắng đặt trong môi trường muốn quay để set
WB. Kinh nghiệm của tôi cũng vậy, nhìn màu sắc toán loạn quá thì tôi
vẫn lấy 1 tờ giấy trắng ra, không có giấy thì mượn lưng áo trắng của
bạn nào đấy, còn nếu không có nữa thì đành nhờ cô nào da thật
trắng, nhờ cô ấy vén ...bụng lên rồi chụp 1 phát để set WB cũng ổn.
Bạn chụp màu trắng âý rồi, nhìn trong máy có tehẻ nó đỏ quạch,
nhưng hề gì, bạn "bẩu" "thằng máy : ĐÂY LÀ MÀU TRẮNG NHÉ! và
từ đó đảm bảo màu sắc sẽ ngon lành ngay.
Nhiều bạn cho rằng cứ chụp Raw thì không cần thiết phải chỉnh
WB, xin thưa là sai toét, ảnh chụp trong môi trường áp sắc nó không
chỉ sai màu mà còn bết màu lại, khi về nhà rồi thì Photoshop cũng
chả cứu được hết đâu, thế nên chắc ăn là cứ chụp gần gần đúng
màu đi đã.
Hy vọgn là vơí một số bạn chưa biết, bài này sẽ giúp ích đôi
chút khi chụp, đặc biệt là khi chụp sân khấu để có những tấm ảnh
đúng màu, không bị áp sắc. Và khi đã biết rồi, rành rẽ một chút thì
bạn có thể tùy ý...nghịch WB để có màu theo ý mình muốn. Tôi biết