Nhân
Bài 7.
MỘT SỐ TÍNH CHẤT
CỦA ĐẤT TRỒNG.
I. Keo đất và khả năng hấp phụ của
đất
1. Keo đất.
a. Khái niệm.
Thế nào là keo đất?
Là những phần tử có kích thước
khoảng dưới 1 µm, không hòa tan trong
nước mà ở trạng thái huyền phù.
Vì sao keo đất không
hòa tan trong nước?
b. Cấu tạo keo đất
+
Nhân
+
+ +
+
+
+
Keo Hình
đất dương
1
+
+
+
+ +
Nhân
+
+
+
+
+
+
+
Keo
Hình
đất 2âm
+
+
Sơ đồ cấu tạo keo đất:
Lớp ion quyết định điện
Lớp ion bất động
-
-
-
Lớp ion khuếch tán
-
-
-
+
+
-
-
-
Nhân +
+
-
-
-
-
-
Lớp ion bù
HCl
khuÕch
Nh©
n
+
+
SiO2 yH2O SiO32
+
SiO32
+
+
SiO3
+
+
H
H+
H+
H+
H+
H+
2
+
+
H+
SiO32
H+
+
H
Cl
K+KCl
Lớp ion khuếch tán có
đặc điểm gì? Nêu vai trò
của lớp ion khuếch
tán?.
•Lớp ion khuếch tán : Có khả năng
trao đổi ion với các ion của dung
dịch đất. Đây chính là cơ sở của sự
trao đổi dinh dưỡng giữa đất và cây
trồng.
Có các keo đất và các ion trong dung dịch
đất như sau:
KĐ
H+
KĐ
Al 3+
KĐ
OH
-
NH4+
NO32+
Ca
2. khả năng hấp phụ của đất
Hãy viết phản ứng trao đổi ion giữa keo đất và dung dịch
đất?
+
+
NH
(
Ví
dụ:
phản
ứng
trao
đổi
của
keo
đất
với
đạm
4 nitratamon).
H+
NH4 NO3
Keo đất
+
OHKeo đất
NO3-
+H +
+
Keo đất
NO3Keo đất
OH
+
Phản ứng này có ý nghĩa gì đối
với cây trồng?
NO3
PHẢN ỨNG CỦA DUNG DỊCH ĐẤT
Phản ứng của dd đất là gì? Do yếu tố nào
quyết định?
PHẢN ỨNG CỦA DUNG DỊCH ĐẤT
Chỉ tính chua, tính kiềm hoặc trung tính của
đất.
Do nồng độ H+ và OH quyết định:
+ Nếu [ H+ ] > [ OH ]: đất có phản ứng chua.
+ Nếu [ H+ ] = [ OH ]: đất có phản ứng trung
tính.
+ Nếu [ H+ ] < [ OH ]: đất có phản ứng kiềm.
1. Phản ứng chua của đất
Nguyên nhân gây
ra phản ứng chua
của đất là gì?
Dựa vào trạng thái của H+ và Al3+
trong dung dịch đất. Độ chua của
đất được chia làm 2 loại: Độ chua
hoạt tính và độ chua tiềm tàng.
Độ chua hoạt
tính là gì?
Độ chua tiềm
tàng là gì?
Độ chua hoạt tính: Do H+ ở trạng thái tự
do trong dung dịch đất gây nên
Độ chua tiềm tang: Do H+ và AL3+ bị
hấp phụ trên bề mặt keo đất gây nên.
Độ chua hoạt tính được biểu thị bằng pHH O.
Thông thường pHH O của đất biến thiên từ 39 và được
đánh giá như sau:
pHH2O
Mức đánh giá
2
2
< 4,5
Ðất rất chua
4,55,5
Ðất chua
5,66,5
Ðất chua ít
6,67,5
Ðất trung tính
7,68,0
Ðất kiềm ít
8,18,5
Ðất kiềm vừa
>8,5
Ðất kiềm nhiều
Ở Việt Nam hiện nay, đất lâm nghiệp, đất nông nghiệp
(trừ đất phù sa trung tính ít chua, đất mặn kiềm) đều chua
và rất chua (đất phèn – pH < 4)
Ứng dụng của phản ứng dung dịch đất:
ặc vôi vào đất làm thay đ
ổả
i dung
•Khi bón phân ho
Tại sao bón phân và bón vôi có th
ể c
i tạo
dịch đất, sẽ xảy ra ph
ản c đ
ứng trao đ
đượ
ất? ổi ion giữa
keo đất và dung dịch đất.
KĐ
+
H+
Keo đất
+
OHKeo đất
H +
+
2+
Ca
NH4 NO3
NO3-
KĐ
Ca+
+
H
+
NH4+
+H +
+
Keo đất
NO3Keo đất
OH
+
NO3
III. Độ phì nhiêu của đất
1. Khái niệm:
Nước
Chất dinh dưỡng
Ôxi
Vi sinh vật
Cây đạt
năng suất
cao
Khả năng
đất
Không có
chất độc hại
2. Phân loại:
Độ phì nhiêu tự nhiên
Độ phì nhiêu nhân
Biện pháp kĩ thuật làm tăng độ phì nhiêu của
đất.
• * Bón vôi:
Bón phân:Phân xanh (cây họ đậu)
• - Bón phân:Phân chuồng.
• * Trồng cây che đất
Ảnh hưởng của hoạt động sản xuất đến sự hình thành
độ phì nhiêu của đất
• Chặt phá rừng bừa bãi.
Chọn cây trồng không đúng
• Chăn thả tự do
Dùng quá liều phân bón háo học
và thuốc bảo vệ thực vật
Dựa vào phản ứng của dung
dịch đất và độ phì nhiêu của
đất, hãy nêu các biện pháp tăng
năng suất cây trồng?
Củng cố
1. Keo đất là keo âm khi :
a. Lớp ion quyết định điện mang điện ().
b. Lớp ion bù mang điện ().
c. Có khả năng trao đổi ion ().
d. Lớp ion bất động mang điện ()
2.Độ chua hoạt tính là do ion nào quyết định :
a. Ion H+ trong dung dịch đất gây nên.
b. Ion H+ và Al3+ trên bề mặt keo đất gây nên
c.Ion H+ và Al3+ trong dung dịch đất gây nên.
d. Ion H+ trên bề mặt keo đất gây nên
3. Keo đất có khả năng trao đổi ion của nó ở lớp
ion nào:
a. Lớp ion quyết định điện.
b. Lớp ion bất động.
c. Lớp ion bù.
d. Lớp ion khuếch tán.
4. Độ chua tiềm tàng của đất :
a. Do H+ ở trong dung dịch đất.
b. Do Al3+ và H+ ở bề mặt keo đất.
c. Do OH ở nhân keo đất.
d. Do Al3+ và OH ở bề mặt keo đất.