Một số bất cập trong quy định về pháp nhân thương mại của bộ Luật Dân sự năm 2015 và kiến nghị hoàn thiện

HOẽC VIEN Tệ PHAP

MT S BT CP TRONG QUY NH V PHP NHN THNG MI
CA B LUT DN S NM 2015 V KIN NGH HON THIN
Mai Xuõn Hi1
Túm tt: B lut dõn s nm 2015 (BLDS nm 2015) c ban hnh l mt bc tin b ln ca
phỏp lut dõn s Vit Nam. Trong ú, quy nh mi v phỏp nhõn thng mi gúp phn lm c s cho
Nh nc iu chnh hnh vi ca ch th ny, c bit liờn quan n vic truy cu trỏch nhim hỡnh
s. Tuy vy, vic nh ngha v phỏp nhõn thng mi theo BLDS nm 2015 ó to nờn s nhn thc
khụng thng nht, dn n hiu sai bn cht ca phỏp nhõn thng mi, lm nh hng ti vn
thc thi trờn thc t, do ú cn cú nhng nghiờn cu nhm xut gii phỏp hon thin, gúp phn
iu chnh hiu qu hnh vi ca phỏp nhõn thng mi trờn thc t.
T khúa: phỏp nhõn, phỏp nhõn thng mi, B lut dõn s, B lut t tng dõn s.
Nhn bi: 05/05/2018; Hon thnh biờn tp: 13/06/2018; Duyt ng: 24/07/2018
Abstract: The issuance of civil Code 2015 is a great development of Vietnams civil law. In which
the new regulation of commercial legal entity contributes to the foundation for the state to adjust the
act of this subject. Especially, it relates to the investigation of criminal responsibility. However, the
definition of commercial legal entity under the Civil Code 2015 has created the inconsistent
understanding causing the misunderstanding of commercial legal entitys nature, directly affecting
the real implementation. Therefore, it is necessary to make researches in order to suggest resolutions
of finalization, contributing to the effective adjustment of the act of the commercial legal entity in
reality.
Keywords: legal entity, commercial legal entity, civil code, civil procedure code.
Date of receipt: 05/05/2018; Date of revision: 13/06/2018; Date of approval: 24/07/2018

1. Quy nh ca B lut dõn s nm 2015
v phỏp nhõn thng mi
Vi tm quan trng i vi h thng phỏp
lut quc gia, vic ban hnh BLDS nm 2015
ha hn em li nhiu quy nh tin b, th hin
mt cỏch y nht vi tớnh cht l lut chung,

nh hng cho vic hon thin h thng vn bn
phỏp lut iu chnh cỏc quan h c thự, khc
phc nhng bt cp, gii quyt c nhng
vng mc trong thc tin cuc sng. Tuy vy,
mt s quy nh ca BLDS nm 2015 ó bc l
nhiu quy nh cũn mõu thun. Phõn tớch sau õy
quy nh v phỏp nhõn thng mi l cõu tr li
cho vn ny.
BLDS nm 2015 vi tớnh cht l lut chung
nhng vic nh ngha v phỏp nhõn thng mi
1

ca BLDS nm 2015 li cha ng nhiu mõu
thun. Theo ú, iu 75 v iu 76 ó phõn loi
phỏp nhõn thnh phỏp nhõn thng mi v phỏp
nhõn phi thng mi2. Phỏp nhõn thng mi
c hiu l phỏp nhõn cú mc tiờu chớnh l
tỡm kim li nhun v li nhun c chia cho
cỏc thnh viờn. Phỏp nhõn thng mi bao gm
doanh nghip v cỏc t chc kinh t khỏc. Vic
thnh lp, hot ng v chm dt phỏp nhõn
thng mi c thc hin theo quy nh ca B
lut ny, Lut doanh nghip v quy nh khỏc
ca phỏp lut cú liờn quan. Xột quy nh ny
cho thy:
Th nht, theo cỏch quy nh trờn õy ca
BLDS nm 2015, cú th hiu phỏp nhõn thng
mi l t chc cú mc tiờu chớnh l tỡm li nhun

Thc S Lut Kinh t, Ging viờn Khoa lut Kinh t, trng i hc Lut - i hc Hu.

õy l quy nh mi v phõn loi phỏp nhõn so vi BLDS nm 2005. Theo ú, BLDS nm 2005 cng phõn loi
phỏp nhõn nhng phõn thnh phỏp nhõn l c quan nh nc, n v v trang nhõn; phỏp nhõn l t chc chớnh tr,
t chc chớnh tr xó hi; phỏp nhõn l t chc kinh t; phỏp nhõn l t chc chớnh tr xó hi ngh nghip, t chc
xó hi, t chc xó hi - ngh nghip; phỏp nhõn l qu xó hi, qu t thin; v cỏc t chc khỏc cú iu kin
quy nh ti iu 84 BLDS 2005.

2

36


Soỏ 4/2018 - Naờm thửự Mửụứi Ba

v t chc ny phi cú t hai thnh viờn tr lờn,
vỡ li nhun tỡm thy c chia cho cỏc thnh
viờn. Vi quy nh ny, ó ph nhn cụng ty
TNHH mt thnh viờn khụng phi l phỏp nhõn
thng mi. Bi l, theo quy nh ca Lut
doanh nghip nm 2014, cụng ty TNHH mt
thnh viờn do mt (01) cỏ nhõn hoc mt (01) t
chc lm ch s hu v li nhun thu c hon
ton do ch s hu quyt nh 3. Quy nh ny
cha thc s chớnh xỏc, dn n b sút mt phỏp
nhõn thng mi ph bin trờn thc t, nhn nh
ny xut phỏt t nhng lun gii sau:
Mt l, cụng ty TNHH mt thnh viờn l mt
phỏp nhõn. Trc ht, tr thnh mt phỏp nhõn
thng mi thỡ t chc ú phi l mt phỏp nhõn
v cụng ty TNHH l mt phỏp nhõn, bi l nú tha
món cỏc iu theo quy nh khi nú l mt t chc

kinh t, c thnh lp theo quy nh ca phỏp
lut, cú c cu t chc v iu quan trng l cú s
tỏch bch gia ti sn ca cụng ty vi ti sn ca
ch s hu. iu ny ng ngha rng, trong quỏ
trỡnh hot ng, ngha v v ti sn ca ch s hu
v ngha v v ti sn ca cụng ty l tỏch bch vi
nhau hay núi khỏc i, khi xy ra ngha v thỡ c
quan cú thm quyn hon ton cú th xỏc nh
c gii hn ti sn dựng thc hin ngha v
ca cụng ty cng nh ca ch s hu v hon ton
truy cu c trỏch nhim hỡnh s nu cụng ty cú
hnh vi vi phm mt trong cỏc ti theo quy nh
ti iu 76 ca B lut Hỡnh s 2015.
Hai l, cụng ty TNHH mt thnh viờn cú
mc tiờu l tỡm kim li nhun, tha món iu
kin tr thnh mt phỏp nhõn thng mi.
Nghiờn cu so sỏnh cho thy, nhn bit mt
phỏp nhõn thng mi thỡ cn bit mc tiờu chớnh
ca phỏp nhõn ú cú tỡm kim li nhun khụng
v iu ny c nhiu nc theo cỏc truyn
thng phỏp lut khỏc nhau trờn th gii ỏp dng.
cỏc nc theo truyn thng Civil Law (hiu
chung l h thng phỏp lut chõu u lc a)

thng phõn loi thnh phỏp nhõn cụng phỏp v
phỏp nhõn t phỏp, cú ngha l phỏp nhõn c
thnh lp theo lut cụng v phỏp nhõn c
thnh lp theo lut t. Ti lt phỏp nhõn t
phỏp, da vo mc ớch hot ng ngi ta phõn
loi thnh phỏp nhõn dõn s v phỏp nhõn

thng mi. cỏc nc cú s phõn bit gia lut
dõn s v lut thng mi, ngi ta cng da vo
mc ớch hot ng phõn bit gia thng
nhõn v phi thng nhõn, theo ú thng nhõn
phi ỏp ng hai (02) iu kin: (i) chuyờn tin
hnh cỏc hnh vi thng mi (vỡ li nhun), v
(ii) ly hnh vi thng mi lm ngh nghip
chớnh. Thng nhõn tip tc c chia thnh
thng nhõn l th nhõn (cỏ nhõn kinh doanh) v
thng nhõn l phỏp nhõn (cỏc loi hỡnh cụng ty).
Thc t, Vit Nam, BLDS nm 2015 cng ó
da vo mc tiờu chớnh l vỡ li nhun hay khụng
vỡ li nhun (thng mi hay phi thng mi)
xỏc nh phỏp nhõn thng mi. Do ú, xột v
khớa cnh c cu t chc, s c lp v ti sn,
v mc tiờu hot ng v thc tin tn ti, cho
phộp khng nh cụng ty TNHH mt thnh viờn
l mt phỏp nhõn thng mi. Tuy vy, khon 1
iu 75 ca BLDS nm 2015 li loi b cụng ty
TNHH mt thnh viờn khi phỏp nhõn thng
mi bi quy nh yờu cu phỏp nhõn thng mi
phi cú nhiu thnh viờn4. í tng ny xut phỏt
t s cn thit phi xỏc nh li ca phỏp nhõn
xỏc nh cu thnh ti phm theo quy nh ca
B lut hỡnh s nm 2015. Bi l, hin nay Vit
Nam nhiu quan im cho rng ch cú th nhõn
(con ngi) mi cú nhõn tớnh v ý chớ, mi l ch
th ca cỏc quyn, ch th ca phỏp lut, cũn
xem t chc cú t cỏch phỏp nhõn l ch th gi
tng ca phỏp lut5, do ú cú cn c xỏc nh

yu t li (ý chớ v lý trớ phm ti) ca phỏp nhõn
thng mi thỡ cỏc nh xõy dng BLDS nm
2015 da vo tiờu chớ li nhun c chia cho
cỏc thnh viờn trong cụng ty nh mt hnh vi

3

C th ti iu 73 Lut Doanh nghip 2014 quy nh:Cụng ty trỏch nhim hu hn mt thnh viờn l doanh
nghip do mt t chc hoc mt cỏ nhõn lm ch s hu (sau õy gi l ch s hu cụng ty); ch s hu cụng ty
chu trỏch nhim v cỏc khon n v ngha v ti sn khỏc ca cụng ty trong phm vi s vn iu l ca cụng ty.
4
Khon 1 iu 75 BLDS nm 2015 quy nh:.v li nhun c chia cho cỏc thnh viờn.
5
Hc thuyt gi tng cho rng: Ch cú con ngi t nhiờn mi cú nhõn tớnh v ý chớ, mi l ch th ca phỏp lut,
cũn t chc, on th l phỏp nhõn l ch th gi tng ca phỏp lut.

37


HOẽC VIEN Tệ PHAP

c ý phm ti. Thit ngh, quy nh ny l khụng
cn thit v khụng phự hp, bi vỡ thc tin lp
phỏp v t phỏp ó chng minh, cụng ty TNHH
mt thnh viờn l phỏp nhõn cng ging nh th
nhõn, v phng din phỏp lý chỳng u cú tờn
riờng, cú ti sn, cú ni c trỳ, cú trỏch nhim v
cỏc quyn dõn s. Hn na, cụng ty TNHH mt
thnh viờn hon ton cú th thc hin hnh vi
phm ti thụng qua ngi i din theo phỏp lut

v nhõn viờn ca cụng ty, nu trng hp ny
xy ra thỡ khụng th truy cu trỏch nhim hỡnh
s ca ngi i din theo phỏp lut v nhõn viờn
ca cụng ty c vỡ h ch l ngi lm thuờ cho
cụng ty m ch th b truy cu phi l cụng ty vỡ
l ch th hng li, cũn li ớch cú c t hnh
vi phm ti c chia cho ngi khỏc hay khụng
khụng quyt nh, bi ch th phm ti vn l
cụng ty. Liờn quan n nguyờn tc phỏp lý ny,
cú cõu chõm ngụn khỏ ph bin ting La tin:
Qui facit per alium, facit per se, cú ngha l
ngi no hnh ng qua mt trung gian l hnh
ng bi chớnh mỡnh v õy l nguyờn tc cn
bn c cỏc nc theo truyn thng Common
Law ng dng trong vic xỏc nh ti ng
phm.
Vi nhng lun gii trờn, thit ngh BLDS nm
2015 cn phi coi cụng ty TNHH mt thnh viờn
l mt phỏp nhõn thng mi nhm m bo s
cụng bng v a v phỏp lý gia cỏc phỏp nhõn
thng mi, phự hp thc tin v quan trng l
khụng b sút phỏp nhõn thng mi trờn thc t.
Th hai, tip tc lm rừ ni hm phỏp
nhõn, khon 2 iu 75 BLDS nm 2015 ó lit
kờ phỏp nhõn thng mi bao gm doanh nghip
v cỏc t chc kinh t khỏc. Vi cỏch quy nh lit
kờ ny, d gõy hiu nhm rng cỏc nh lm lut

ang tha nhn doanh nghip t nhõn v h kinh
doanh l phỏp nhõn. iu ny i trỏi ngc vi

bn cht ca mt phỏp nhõn v hon ton ph nh
li quy nh ti iu 74 BLDS nm 2015. Bi l,
theo iu 74 quy nh:Mt t chc c cụng
nhn l phỏp nhõn khi cú cỏc iu kin sau
õy: c thnh lp theo quy nh ca B lut
ny, lut khỏc cú liờn quan; cú c cu t chc theo
quy nh ti iu 83 ca B lut ny; cú ti sn
c lp vi cỏ nhõn, phỏp nhõn khỏc v t chu
trỏch nhim bng ti sn ca mỡnh; nhõn danh
mỡnh tham gia quan h phỏp lut mt cỏch c
lp. Nh vy, phõn bit mt t chc l phỏp
nhõn thỡ du hiu quan trng l phi xỏc nh c
t chc ú cú ti sn c lp vi cỏ nhõn, phỏp
nhõn khỏc v t chu trỏch nhim bng ti sn ca
mỡnh. Trong khi ú ai cng hiu Lut doanh
nghip nm 2014 quy nh, doanh nghip t nhõn
do mt cỏ nhõn lm ch s hu v khụng cú t
cỏch phỏp nhõn bi vỡ ti sn ca ch s hu
khụng c lp vi ti sn ca doanh nghip, vỡ vy
ch s hu phi chu trỏch nhim vụ hn nh i
vi cỏc khon n ca doanh nghip6. Tng t, h
kinh doanh c xem l t chc kinh t do mt cỏ
nhõn, mt nhúm ngi hoc mt h gia ỡnh lm
ch s hu nhng khụng cú t cỏch phỏp nhõn vỡ
ch s hu phi chu trỏch nhim vụ hn nh i
vi ngha v ca h kinh doanh hay núi khỏc i,
ti sn ca ch s hu h kinh doanh vi ti sn
ca h kinh doanh khụng cú s c lp vi nhau7.
Do ú, cn cú quy nh sa i nhm trỏnh gõy
hiu nhm trong qua trỡnh gii thớch v vn dng.

Tng t, nu tip tc hiu theo quy nh ti
khon 2 iu 75 ca BLDS nm 2015 thỡ loi
hỡnh doanh nghip xó hi cng c xem l mt
phỏp nhõn thng mi vỡ l doanh nghip8 nhng

6
iu 183 Lut doanh nghip nm 2014 quy nh: Doanh nghip t nhõn l doanh nghip do mt cỏ nhõn lm
ch v t chu trỏch nhim bng ton b ti sn ca mỡnh v mi hot ng ca doanh nghip. Doanh nghip t
nhõn khụng c phỏt hnh bt k loi chng khoỏn no.
7
iu 66 Ngh nh 78/2015/N-CP v ng ký doanh nghip quy nh: H kinh doanh do mt cỏ nhõn hoc
mt nhúm ngi gm cỏc cỏ nhõn l cụng dõn Vit Nam 18 tui, cú nng lc hnh vi dõn s y , hoc mt
h gia ỡnh lm ch, ch c ng ký kinh doanh ti mt a im, s dng di mi lao ng v chu trỏch nhim
bng ton b ti sn ca mỡnh i vi hot ng kinh doanh.
8
Vỡ theo khon 2 iu 75 ca BLDS nm 2015, thỡ phỏp nhõn thng mi bao gm doanh nghip v t chc kinh
t. V cng theo Lut doanh nghip 2014, doanh nghip xó hi l loi hỡnh doanh nghip c thnh lp v hot
ng theo Lut doanh nghip 2014, vi mc tiờu chớnh l gii quyt nhng vn mụi trng, xó hi vỡ mc ớch
cng ng.

38


Soỏ 4/2018 - Naờm thửự Mửụứi Ba

chiu theo quy nh ti khon 1 iu 75 thỡ
doanh nghip xó hi khụng c xem l phỏp
nhõn thng mi bi l, theo quy nh ny, phỏp
nhõn thng mi phi cú mc tiờu chớnh l tỡm
kim li nhun, trong khi ú, iu 10 khon 2

Lut doanh nghip 2014 quy nh, mc tiờu
chớnh ca doanh nghip xó hi l hot ng
nhm gii quyt vn xó hi, mụi trng vỡ li
ớch cng ng9.
Th ba, vic thnh lp, hot ng v chm
dt phỏp nhõn thng mi c thc hin theo
quy nh ca BLDS nm 2015 vi t cỏch l
o lut chung v Lut doanh nghip vi t
cỏch l lut iu chnh cỏc quan h c thự v
thc hin theo cỏc quy nh khỏc ca phỏp lut
cú liờn quan. Quy nh ny cho phộp chỳng ta
hiu, iu chnh hnh vi ca phỏp nhõn
thng mi thỡ nhng quan h c thự nh
thnh lp, t chc hot ng, hnh vi tỡm kim
li, s thuc s iu chnh ca lut chuyờn
ngnh, nhng vn khụng c quy nh
hoc khụng thuc i tng iu chnh thỡ ỏp
dng BLDS nm 2015 xỏc nh. Cỏch quy
nh ny hon ton phự hp vi xu hng ph
bin ca cỏc nc trờn th gii10. Tuy nhiờn,
iu chỳng tụi mun bn õy l k thut lp
phỏp v cõu t s dng trong quy nh quỏ
rm r, chi tit dn ti khụng cn thit11.
din t ni hm ca quy nh ti khon 3 iu
75 thỡ cỏc nh lp phỏp ó quy nh: Vic
thnh lp, hot ng v chm dt phỏp nhõn
thng mi c thc hin theo quy nh ca
B lut ny, Lut doanh nghip v quy nh
khỏc ca phỏp lut cú liờn quan. Ngc li,
chỳng ta ch cn quy nh: Vic thnh lp,

hot ng v chm dt phỏp nhõn thng mi

c thc hin theo quy nh ca B lut ny
v quy nh khỏc ca phỏp lut cú liờn quan,
nh vy ngi c s hiu l nhng vn c
thự liờn quan n thnh lp, hot ng chm
dt ca phỏp nhõn thng mi s c iu
chnh bi cỏc vn bn chuyờn ngnh v ng
nhiờn trong ú cú Lut doanh nghip, ngc li
nhng vn khụng c cỏc vn bn ny iu
chnh thỡ ỏp dng BLDS nm 2015.
Túm li, vic BLDS nm 2015 cú nhng
quy nh mi v phỏp nhõn thng mi s to
c s phỏp lý cho nh nc cú nhng quy nh
phự hp iu chnh hnh vi ca loi phỏp nhõn
ny, to iu kin cho phỏp nhõn thng mi
hot ng hiu qu. Tuy vy, mc tiờu ny s
khụng t khi cú quỏ nhiu sai sút trong vic
a ra cỏc tiờu chớ nhn bit phỏp nhõn
thng mi nh ó phõn tớch, do ú cn thit
phi sa i hon thin.
2. xut hon thin quy nh v phỏp
nhõn thng mi
BLDS nm 2015 da vo tiờu chớ l
mc tiờu tỡm kim hay khụng tỡm kim li
nhun nhn din phỏp nhõn thng mi hay
phi thng mi12. Cỏch phõn loi ny khc
phc c im yu ca BLDS nm 2005 l
ch lit kờ m khụng tp trung vo bn cht
phỏp lý ca phỏp nhõn13. Ngc li, vic phõn

loi da vo mc tiờu hot ng giỳp cho s
phõn loi phỏp nhõn tr nờn linh hot, nhng
cn sa quy nh ti iu 75 BLDS nm 2015
theo hng sau õy:
iu 75. Phỏp nhõn thng mi
1. Phỏp nhõn thng mi l phỏp nhõn
chuyờn tin hnh cỏc hnh vi thng mi v cú
mc tiờu chớnh l tỡm kim li nhun.

9

Xem c th ti iu 10 khon 2 Lut doanh nghip 2014.
cỏc nc theo truyn thng lut (commomlaw) nh Anh, M v mt s nc chu nh hng ca h thng lut
ny, thm chớ nhiu nc chõu u nh Italia, H Lan, Thy S, cỏc vn bn phỏp lut, ỏn l, tp quỏn thng mi
c ỏp dng cho mi hp ng m khụng phõn bit hp ng ú c kớ kt vỡ mc ớch kinh doanh hay mc
ớch sinh hot tiờu dựng. Vớ d, Italia cú B lut Dõn s 1942 trong ú cú nhiu quy nh v hp ng giao kt
vỡ mc ớch kinh doanh hay Thy S, B lut Dõn s cú nhiu quy nh v mua bỏn hng húa thng mi.
11
iu ny ó i trỏi ngc li vi mt trong nhng nguyờn tc ban hnh vn bn c Lut Ban hnh vn bn 2015
quy nh ti iu 8 v iu 5, c th: m bo tớnh kh thi, tit kim, hiu qu, kp thi, d tip cn; ngụn ng
s dng trong vn bn quy phm phỏp lut phi chớnh xỏc, ph thụng, cỏch din t phi rừ rng, d hiu
12
Theo iu 75 v iu 76 quy nh, phỏp nhõn thng mi l phỏp nhõn ly mc tiờu chớnh l tỡm kim li nhun;
Phỏp nhõn phi thng mi l phỏp nhõn khụng cú mc tiờu chớnh l tỡm kim li nhun.
13
Xem c th iu 100 n iu 105 ca BLDS nm 2005.
10

39

HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP

2. Việc thành lập, hoạt động và chấm dứt
pháp nhân thương mại được thực hiện theo quy
định của Bộ luật này và quy định khác của pháp
luật có liên quan”.
Đề xuất này xuất phát từ những cơ sở sau
đây:
Thứ nhất, đáp ứng được việc phân loại pháp
nhân dựa vào mục tiêu tìm kiếm hay không tìm
kiếm lợi nhuận theo tinh thần của BLDS năm
2015. Như vậy, theo giải pháp đề xuất thì để xác
định pháp nhân thương mại, chúng ta chỉ cần xác
định hai tiêu chí: (i) Chuyên tiến hành các hành
vi thương mại (hành vi có tính chất thương mại
– lợi nhuận, bao gồm hợp đồng và hành vi pháp
lý đơn phương); (ii) Và có mục tiêu chính là tìm
kiếm lợi nhuận.
Thứ hai, mở rộng được nội dung điều chỉnh
của quy phạm đối với loại hình công ty TNHH
một thành viên, khắc phục được những thiếu sót
tại khoản 1 Điều 75 của BLDS năm 2015. Bởi
lẽ, theo giải pháp đề xuất thì để xác định pháp
nhân thương mại, chỉ cần dựa vào hai tiêu chí:
(i) Chuyên tiến hành các hành vi thương mại để
tìm kiếm lợi nhuận, và (ii) Lấy hoạt động tìm
kiếm lợi nhuận làm chính. Dựa vào hai tiêu chí
này cho phép chúng ta khẳng định, loại hình
công ty TNHH một thành viên là pháp nhân

thương mại. Ngược lại, doanh nghiệp xã hội là
pháp nhân phi thương mại vì không chuyên tiến
hành các hành vi thương mại để làm nghề
nghiệp chính của mình mà mục tiêu chính là
thực hiện các hoạt động nhằm giải quyết những
vấn đề về môi trường, xã hội vì mục đích cộng
đồng. Hơn nữa, theo giải pháp đề xuất thì pháp
nhân thương mại phải “là pháp nhân đảm bảo
điều kiện theo quy định tại Điều 74 của Bộ luật
dân sự”, do đó doanh nghiệp tư nhân không
phải là pháp nhân vì không đáp ứng được các
điều kiện của một pháp nhân. Giải pháp này đã
giúp hiểu thống nhất quy định giữa Điều 74 và
Điều 75 của BLDS năm 2015, đồng thời không
làm thay đổi bản chất của pháp nhân, nhưng lại
cho phép Nhà nước có những điều chỉnh phù

40

hợp đối với hành vi của chủ thể vì mục đích lợi
nhuận trong đó có loại hình công ty TNHH một
thành viên theo tinh thần của Bộ luật hình sự
năm 2015.
Thứ ba, giúp loại bỏ cách quy định mang
tính liệt kê không cần thiết tại khoản 2 Điều 75
của BLDS năm 2015. Bởi lẽ, với đề xuất này,
cho phép chúng ta khi xác định pháp nhân
thương mại chỉ cần căn cứ vào khoản 1 Điều 75
để làm rõ hai tiêu chí là: (i) Chuyên tiến hành
các hành vi thương mại, và (ii) Mục tiêu chính

là tìm kiếm lợi nhuận. Với cách quy định như
vậy, một pháp nhân nào đó hội tụ hai tiêu chí
nêu trên, cho phép kết luận đó là pháp nhân
thương mại, thay vì quy định liệt kê không cần
thiết như hiện nay.
Thứ tư, đề xuất sửa đổi theo hướng chỉ cần
khoản 2 Điều 75 quy định:“Việc thành lập, hoạt
động và chấm dứt pháp nhân thương mại được
thực hiện theo quy định của Bộ luật này và quy
định khác của pháp luật có liên quan”. Đề xuất
này đã loại bỏ cụm từ “Luật doanh nghiệp”,
cách quy định này giúp chủ thể thực thi hoàn
toàn hiểu được ý đồ của nhà làm luật, cũng như
vai trò của BLDS năm 2015 và các văn bản
pháp luật khác có liên quan khi điều chỉnh hành
vi của pháp nhân thương mại. Hơn nữa, làm cho
câu văn trở nên xúc tích, dễ hiểu, phù hợp với
nguyên tắc của Luật Ban hành văn bản quy
phạm pháp luật năm 2015.
Kết luận: Với vai trò đặc biệt quan trọng,
việc nghiên cứu để tiếp tục hướng dẫn đưa
các quy định của BLDS năm 2015 đi vào thực
tiễn là cần thiết, điều này giúp tạo cơ sở pháp
lý thống nhất, hiệu quả, góp phần định hướng
cho các văn bản chuyên ngành điều chỉnh
những quan hệ đặc trưng. Với tinh thần đó,
bài viết đã phân tích để chỉ ra những điểm
thiếu sót còn tồn tại trong các quy định về
pháp nhân thương mại, từ đó đã đưa ra giải
pháp góp phần hoàn thiện quy định về pháp

nhân thương mại trong BLDS năm 2015, đáp
ứng niềm tin của toàn xã hội./.