40 dan ghi ta cua LO CA

(Trích “Khối vuông rubic”)

Thanh
Thảo
“Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn ghi ta”
PH.G. LOR-CA


1-Vài nét về tác giả:
- Tên thật Hồ Thành Công sinh năm 1946, quê ở
Quảng Ngãi.
- Thanh Thảo thuộc thế hệ các nhà thơ trưởng
thành trong kháng chiến chống Mĩ.Thanh Thảo đã
mang đến cho thế hệ thơ trẻ thời đó một tiếng nói
riêng: tiếng nói trung thực của một thế hệ cầm
súng tự giác trước lịch sử.
- Ông nổi tiếng với những bài thơ và trường ca
mang diện mạo độc đáo viết về chiến tranh và thời
hậu chiến, thể hiện nhiều suy tư, trăn trở về các
vấn đề xã hội và thời đại.


Nhà thơ Thanh Thảo và quê hương Quảng Ngãi


1-Vài nét về tác giả:
-Sau 1975, ông dành nhiều tâm huyết cho việc đổi
mới thơ Việt:
+ Một mặt, ông
tìm kiếm “chất
người” ở những

nhân cách thanh
cao, bất khuất,
những tâm hồn
phóng khoáng,
yêu tự do như
Cao Bá Quát,
Lor- ca...

+ Mặt khác,
ông không
ngừng tìm tòi
thể nghiệm để
làm mới hình
thức biểu đạt
của thơ, ảnh
hưởng từ
những trường
phái thơ tượng
trưng, siêu
thực trong văn
học phương
Tây.


* Thơ tượng trưng

- Ra đời tại Pháp vào
cuối TK XIX.
- Chú trọng mối tương
giao bí ẩn giữa các giác

quan, giữa con người và
vũ trụ.
- Đề cao trực giác, lấy
trực giác để khám phá
cái bí ẩn vô hình của thế
giới
- Đề cao tính nhạc.

Thơ siêu thực
- Ra đời ở Pháp vào đầu
thế kỉ XX.
- Hướng về thế giới siêu
thực, là thế giới chỉ tìm
thấy trong giấc mơ,
tiềm thức.
- Đề cao cái ngẫu
hứng,bất ngờ, phi
logic,cách viết tự do bỏ
qua mọi qui tắc...


MỘT VÀI CÂU THƠ TIÊU BIỂU CỦA THANH THẢO
Chúng tôi đã đi không tiếc đời mình
nhưng tuổi hai mươi ai mà không tiếc
nhưng ai cũng tiếc tuổi hai mươi
thì còn chi Tổ Quốc?
( Trường ca: những người đi tới biển)

Những giọt sương lạc vào lá cỏ
qua nắng gắt, qua bão tố

vẫn giữ lại cái mắt lành đầy sức mạnh
vẫn long lanh bình thản trước vầng
dương
(Bùng nổ trước mùa xuân)


Khối vuông rubic – những gợi ý cho sự cách
tân nghệ thuật của nhà thơ Thanh Thảo


– Trích từ tập thơ “Khối vuông Rubic”, xuất bản năm 1985.
– Bài thơ tiêu biểu cho kiểu tư duy thơ của Thanh Thảo:
+ luôn nhìn cuộc sống ở trạng thái mở, đa chiều;
+ khước từ khuôn mẫu, lối biểu đạt dễ dãi;
+ phong cách tượng trưng có màu sắc siêu thực...


những tiếng đàn bọt nước
Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt
li-la li-la li-la
đi lang thang về miền đơn độc
với vầng trăng chếnh choáng
trên yên ngựa mỏi mòn
Tây Ban Nha
hát nghêu ngao
bỗng kinh hoàng
áo choàng bê bết đỏ
Lor-ca bị điệu về bãi bắn
bạc
chàng đi như người mộng du

tiếng ghi ta nâu
bầu trời cô gái ấy
tiếng ghi ta lá xanh biết mấy
tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan
tiếng ghi ta ròng ròng
máu chảy

không ai chôn cất tiếng đàn
tiếng đàn như cỏ mọchoang
giọt nước mắt vầng trăng
long lanh trong đáy giếng
đường chỉ tay đã đứt
dòng sông rộng vô cùng
Lor-ca bơi sang ngang
trên chiếc ghi ta màu

chàng ném lá bùa
cô gái Di-gan
vào xoáy nước
chàng ném trái tim mình
vào lặng yên bất chợt
li-la li-la li-la…

- Cách thể hiện, lối kết hợp
ngẫu hứng, tạo ra bước
nhảy tư duy: ‘’giọt nước
mắt vầng trăng’’, ‘’tiếng ghi
ta ròng ròng – máu chảy’’.
- Bài thơ hấp dẫn bởi một

thế giới ảo giác siêu thực:
‘’Lorca bơi sang ngang –
trên chiếc ghi ta màu bạc’’.


Một số hình ảnh
về đất nước Tây Ban Nha


Quốc kỳ và quốc huy Tây Ban Nha


Thánh đường Sagrada Familia
– biểu tượng của đất nước Tây Ban Nha


Bảo tàng Gugenhem


Hoa Li la (Tử đinh hương)


Áo choàng đỏ gắt


Đấu trường đẫẫ̃m máu


Vũ nữ Di gan

Vũ khúc Tây Ban Nha


Nhà hát García Lorca


Gar-xi-a Lor-ca (1898 – 1936)


- Một thiên tài: nhà thơ, nhạc sĩ, nhà viết kịch, nhà
hoạt động sân khấu người Tây Ban Nha - đại diện
cho tinh thần tự do và khát vọng cách tân nghệ
thuật của thế kỷ XX.
- Một nhân cách cao đẹp: nhà thơ hiện đại yêu nhạc
dân gian, dùng tiếng đàn ghi ta để giãi bày nỗi đau
buồn và khát vọng yêu thương của nhân dân, dám
dũng cảm đấu tranh với một nền chính trị độc tài,
nền nghệ thuật già nua, bảo thủ.
- Một số phận đầy oan khuất: kẻ thù tàn nhẫn lén
thủ tiêu ông, nhiều người không hiểu hết sự hy
sinh cao cả của ông.


1. Bố cục bài thơ:
Có thể chia làm 3 đoạn
* Đoạn 1 (6 dòng đầu): hình ảnh Lor-ca người nghệ sĩ tự do
cùng khát vọng cách tân nghệ thuật.
* Đoạn 2 (12 dòng kế): cái chết đầy bi phẫn của Lor-ca, khát
vọng cách tân nghệ thuật đành dang dở.
* Đoạn 3 (13 dòng cuối): niềm tin mãnh liệt vào sự bất tử của

tiếng đàn Lor-ca, sự đồng cảm giữa Thanh Thảo và Lor-ca


a. Nhan đề “Đàn ghi ta của Lor-ca”:

- Đàn ghi ta là niềm tự hào, là một phần hồn
của đất nước Tây Ban Nha (nên còn được
gọi là Tây Ban cầm).
- Đàn ghi ta gắn bó thân thiết với Lor-ca trên
những nẻo đường ca hát và sáng tạo.
- Đàn ghi ta là biểu tượng cho tình yêu của
Lor-ca đối với đất nước Tây Ban Nha, cho
con đường nghệ thuật của tác giả, cho khát
vọng cao cả mà Lor-ca nguyện phấn đấu
suốt đời.


b. Lời đề từ:
“Khi tôi chết,
hãy chôn tôi với cây đàn ghi ta”
(Ghi nhớ-Garxia –Lorca)
Đây là di chúc của nhà thơ, khi tiên cảm
về cái chết:
- Hãy chôn tôi với cây đàn - phần hồn của
đất nước Tây Ban Nha → tình yêu Tổ
quốc nồng nàn, tình yêu nghệ thuật say
đắm
- Hãy chôn tôi với cây đàn – biểu trưng
cho sự nghiệp của Lor-ca → ước
nguyện suốt đời theo đuổi sự nghiệp

sáng tạo nghệ thuật, mong muốn xóa
bỏ ảnh hưởng của bản thân để dọn
đường cho thế hệ sau vươn tới.


Ghi nhớ
Fêđêricô- Gacxia- Lorca

Khi tôi chết
nhớ chôn tôi với cây đàn ghi ta
dưới cát
Khi tôi chết
giữa hàng cam
cụm húng
Khi tôi chết
hãy chôn tôi nếu anh em mong
muốn
trong chiếc chong chóng
Khi tôi chết!


a- Hình ảnh Lor-ca - người nghệ sĩ
tự do, và khát vọng cách tân nghệ
thuật ( 6 câu thơ đầu)

- Chi tiết “tiếng đàn bọt
nước” → từ thính giác
sang thị giác, thủ pháp lạ
hóa → sức hấp dẫn kỳ lạ
của tiếng đàn Lor-ca.