Bệnh của người lao động trí óc

Bệnh của người lao động trí óc

Hội chứng rối loạn chức năng khớp thái dương
hàm là một hội chứng được dùng để mô tả một số
bệnh lý có liên quan đến hệ thống nhai bao gồm
khớp thái dương hàm, hệ thống răng, hệ cơ, dây
chằng và xương nâng đỡ. Trong những năm gần
đây, tỷ lệ mắc bệnh ngày càng gia tăng, đặc biệt
là đối với những người lao động trí óc, bị nhiều
stress. Nguyên nhân và điều trị rất phức tạp. Ngày
nay, nhờ có sự phát triển của cộng hưởng từ,
chúng ta có thể chẩn đoán căn nguyên của bệnh
dễ dàng hơn và có thể điều trị tốt hơn.
Bệnh sinh ra từ đâu?
Có nhiều nguyên nhân
khác nhau như: Các bất
thường về cấu tạo của
khớp, cột sống cổ; các
tư thế sai liên quan đến
học sinh và một số nghề
nghiệp; các bệnh nội tiết:
thiểu năng tuyến giáp, rối
loạn chuyển hóa canxi...; các sang chấn trực tiếp lên
khớp, vùng cằm, cổ; đặt nội khí quản; nhổ các răng
phía sau; lệch lạc răng - hàm; nghiến răng. Quan
điểm mới ngày nay cho rằng rối loạn chức năng khớp
thái dương hàm thường không do một nguyên nhân
duy nhất nào đó mà do nhiều nguyên nhân khác nhau
gây ra. Bệnh có thể biểu hiện chủ yếu ở cơ hoặc
khớp (trật đĩa đệm có hồi phục, trật đĩa đệm không
hồi phục) hoặc phối hợp cả hai làm triệu chứng rất

chằng chịt, khó chẩn đoán.

Biểu hiện của bệnh



Đau mặt: Có thể là đau ở cơ hoặc ở khớp, đau khi há
miệng, nhai hoặc khi hoạt động gắng sức. Đau nửa
mặt là triệu chứng thường gặp trong rối loạn chức
năng khớp thái dương hàm. Như các kiểu đau khác,
rất khó đánh giá đau mặt vì ngưỡng đau thay đổi theo
từng người. Đau có thể xuất hiện từ từ hoặc đột ngột,
đặc biệt sau chấn thương hàm dưới hoặc há miệng
cưỡng bức.

Trong trường hợp tổn thương khớp, đau có tính chất
chu kỳ, nhiều hơn vào buổi chiều, tăng trong khi nhai,
nói, ngáp và há miệng cưỡng bức, đau thường khu
trú ở một điểm tương ứng với khớp. Trường hợp đau
nửa mặt do cơ thì đau liên tục và nặng nhất vào buổi
sáng, tăng khi lo âu hoặc trầm uất, vị trí đau rất thay
đổi và lan tỏa. Đau có thể kèm theo cảm giác ù tai,
thậm chí chóng mặt.

Tiếng kêu khớp: Có thể đi kèm theo đau nửa mặt,
hoặc riêng lẻ. Có 2 loại tiếng kêu khớp đó là tiếng
clac và tiếng lạo xạo khớp. Tiếc clac là những tiếng
kêu khô lúc mở miệng và/hoặc ngậm miệng, tiếng
clac xuất hiện ở thì đầu há miệng và cuối thì ngậm
miệng là dấu hiệu gợi ý để chẩn đoán trật đĩa đệm có

hồi phục. Tuy nhiên, tiếng clac cũng có thể xuất hiện
trong trường hợp dính đĩa đệm - xương thái dương
hoặc các thay đổi của khớp thái dương hàm. Đau
thường tập trung ở trên khớp, tăng và biến mất cùng
thời điểm với tiếng clac.

Sự biến mất tiếng kêu khớp kèm với hạn chế há
miệng là dấu hiệu chuyển từ trật đĩa đệm có hồi phục
sang trật đĩa đệm không hồi phục và trong trường
hợp này đau nhiều khi há miệng cưỡng bức.

Tiếng lạo xạo khớp là những tiếng ồn giống như tiếng
chân đi trên sỏi hoặc giấy cọ xát vào nhau. Tiếng này
thường có nếu có tình trạng dính đĩa đệm - lồi cầu -
thái dương hoặc thủng đĩa đệm ít hoặc nhiều.

Rối loạn vận động xương hàm dưới: Bình thường,
chúng ta há miệng đưa hàm ra trước, sang phải và
sang trái... dễ dàng nhưng khi bị bệnh, việc há miệng
sẽ hạn chế có thể do khớp hoặc do cơ. Thăm khám
lâm sàng cẩn thận cho phép phân biệt được 2 loại
bệnh lý này. Nếu nguyên nhân là tổn thương cơ - dây
chằng, há miệng hạn chế nhưng vẫn theo đường
thẳng, đưa hàm ra trước và sang bên bình thường.

Trường hợp chỉ có tổn thương ở khớp, trật đĩa đệm
một bên, khi há miệng hàm dưới bị lệch và trở về
đúng vị trí ở cuối kỳ há miệng, nếu trật 2 bên thì há
miệng theo đường dích dắc. Há miệng bị lệch kết hợp
với há miệng hạn chế nếu trật đĩa đệm không hồi

phục mới. Khi có rối loạn chức năng khớp thì đưa
hàm ra trước và sang bên thường bị rối loạn, hàm
thường bị lệch về bên bị tổn thương. Tuy nhiên, cần
chú ý phần lớn các rối loạn chức năng cũ không có
các rối loạn cử động xương hàm dưới.

Điều trị

Trước khi điều trị rối loạn chức năng khớp thái dương