Popcorn và Điện Ảnh

Popcorn và Điện Ảnh
Sự kết hợp ngọt ngào của lịch sử
Thưởng thức một tác phẩm điện ảnh, nhấm nháp món bắp rang bơ giòn
tan và thơm ngậy... có khi nào bạn tự hỏi POPCORN đã xâm nhập các phòng
chiếu như thế nào? Tại sao món ăn nhanh phổ biến và bình dân này lại mang
tính biểu tượng cho điện ảnh một cách giản dị và ngọt ngào đến vậy?

I. LỊCH SỬ POPCORN:
Nguồn cung cấp nguyên liệu bỏng ngô lớn nhất thế giới tập trung tại phía
tây của nước Mỹ, các bang miền trung tiêu biểu như Nebraska, Iowa và Indiana,
tạo nên những cánh đồng rực rỡ của mùa hè. Mặc dù ngô được đưa vào trồng ở
Mỹ từ rất sớm cùng với những người khai hoang, nhưng phải đến năm 1890 nó
mới trở thành một vụ mùa thu hoạch quan trọng và là sản phẩm thiết yếu trên thị
trường. Trước đó, các hộ gia đình cá thể trồng ngô và trao đổi sản phẩm với các
vùng lân cận. Dần dà, nó phát triển tới mức hình thành một tên gọi mới: "Vàng
Thảo Nguyên".
Những vết tích về hạt giống ngô đầu tiên được tìm thấy tại Hang Dơi, New
Mexico (được biết đến như một nơi trù phú về nông nghiệp hơn 3000 năm trước
năm 1948 và 1950 bởi nhà khảo cổ Herbert Dick và nhà sinh vật học Earle Smith,
tốt nghiệp trường Harvard. Họ khám phá ra trong các lớp địa tầng những dấu tích
của rác, chất thải với niên đại hơn 2 ngàn năm, bao gồm cả lõi ngô và hạt ngô liền
lõi.
Thế kỉ thứ 4 sau Công nguyên, người ta cũng thấy vết tích hạt ngô lẫn trong
mũ của di hài người Zapotec, Mexico. Những dấu hiệu khác cho thấy ngô cũng
xuất hiện tại vùng biển Bắc Peru và gắn thiết chặt chẽ với văn hóa của người Inca
(năm 300 sau CN).
Thế kỉ thứ 10, người ta lại thấy hạt ngô 1000 tuổi trong một hang đã từng là
nơi ở của thổ dân da đỏ Indian tại tây nam Utah.
Thế kỉ 16, nhà thám hiểm Tây Ban Nha Hernando Cortes (1485-1547) đã
chinh phục đế chế Aztec (Mexixco). Quá trình xâm lược và tiếp xúc với người
Aztec, ông nhận thấy hạt ngô chiếm một vị trí trong trọng trong đời sống của họ,

từ nguồn thực phẩm đến đồ trang sức và tế lễ thiêng liêng.
Thế kỉ 17, những đoàn thám hiểm người Pháp đầu tiên đặt chân tới Hồ
Lớn, bản báo cáo của họ ghi lại việc người Indian đã làm món bắp rang trong
những lọ gốm có ủ cát nóng.
Theo một giả thuyết của các sử gia, khi những người thực dân Anh đầu tiên
tổ chức bữa tiệc mừng Lễ Tạ Ơn vào ngày 15/10/1621, một người Indian tên
Quadequina đã mang tới bữa tiệc món bắp rang chứa trong một túi da hươu.
Người Anh tỏ ra rất thích thú với món ăn độc nhất vô nhị đậm chất địa phương
này. Sau đó thổ dân châu Mỹ đã sử dụng bắp rang như một thiện ý được mang tới
các cuộc đàm phán với thực dân Anh. Cái tên "popped corn" (bắp rang) cũng
được biết đến từ đây.
Người Indian ở châu Mỹ dựng lên một câu chuyện để lý giải về món bắp
rang. Họ cho rằng có những linh hồn im lặng trong mỗi hạt nhân ngô. Khi lớp vỏ
bị nung nóng, những linh hồn tức giận, họ bắt đầu lắc và rung hạt ngô... đến khi
không thể chịu đựng được sức nóng, chúng thoát ra ngoài và đi vào không khí. (*)

Những bà nội trợ theo chân người Anh tới đất Mỹ, họ bỏ thêm đường và
kem và món bắp rang và sáng tạo ra món bột ngũ cốc cho bữa sáng. Một số khác
lại nghĩ ra cách uốn những lá thép mỏng thành một chiếc lồng sóc và xoay tròn
giàn nướng quanh trục đặt trên ngọn lửa.
Thế kỉ 19, bắp rang ngày một phổ biến, đặc biệt nở rộ vào những năm 1890.
Đầu những năm 80 của thế kỉ 19, Công ty Albert Dickinson tại Odebolt,
Iowa là công ty đầu tiên kinh doanh món bắp rang với tên gọi sản phẩm hồi bấy
giờ là Big Buster and Little Buster.

Máy rang bắp kiểu cũ

Chiếc máy rang bắp đầu tiên được phát minh bởi Charles Cretors,
người thành phố Chicago, Illinois năm 1885. Để thử và quảng bá chiếc máy,
Charles đưa nó ra hè phố và bán bắp cho người đi đường. Anh nhận bằng sáng chế

máy rang bắp ngày 2/12/1885. Sau đó nó được nhân rộng và đặt tại hè phố của các
khu mua bán sầm uất, với mùi thơm đặc trưng. Những người bán dạo đẩy xe gắn
máy rang bắp chạy bằng gas tới khắp các ngóc ngách, nơi những đám đông tụ tập,
công viên, triển lãm, hội chợ. Qua những thăng trầm của cuộc khủng hoảng kinh tế
giai đoạn 1929 - 1939, ngày nay bạn vẫn có thể bắt gặp tại hội chợ hay rạp chiếu
phim những chiếc máy (poppers) xuất xứ xa xôi từ nhà Cretors.
Thế kỉ 20: Vào năm 1914, Cloid H. Smith sáng lập ra công ty American
Pop Corn (Bắp Rang Mỹ) tại thành phố Sioux, bang Iowa. Thương hiệu Jolly
Time cũng ra đời từ đó. Năm 1925, công ty này cho ra đời những hộp chuyên
dụng đựng bắp rang với khẩu hiệu nổi tiếng: "Guaranteed to Pop".

Cùng với sự ra đời của nhiều rạp chiếu phim trên khắp nước Mỹ những
năm đầu thế kỉ 20, thị trường popcorn cũng trở nên nhộn nhịp. Trong 10 năm khó
khăn của khủng hoảng kinh tế 1929 - 1939, bắp rang là một trong những món
hiếm hoi có thể mua được với cả những gia đình sa sút. Khi mà các ngành kinh
doanh khác lâm vào bế tắc, ngành kinh doanh bắp rang vẫn tiếp tục phát đạt. Có
một câu chuyện về một người đàn ông bị phá sản tại Oklahoma. Ông này đã mua
một máy rang bắp và bắt đầu lại sự nghiệp với một cửa hàng nhỏ cạnh rạp chiếu
bóng. Vài năm sau, công việc kinh doanh này đã giúp ông có thể mua lại 3 trong
số những trang trại mình đã để mất trước kia.
Thời kì chiến tranh thế giới lần thứ 2 (1941 - 1945) hầu hết đường được gửi
ra chiến trường phục vụ những người lính Mỹ chiến đấu xa nhà. Điều này có nghĩa
là ngành công nghiệp bánh kẹo ở Mỹ không đủ lượng đường cần thiết. Vì thế mà
lượng tiêu thụ bắp rang ở Mỹ tăng gấp 3 lần bình thường.
Những năm 1950, Ti-vi trở nên phổ biến hơn và gõ cửa các hộ gia đình.
Thói quen ăn bắp rang khi xem TV của người Mỹ đã lập nên một kỉ lục đáng kinh
ngạc với sản lượng tiêu thụ đạt 500%.

II. LỊCH SỬ POPCORN VÀ ĐIỆN ẢNH:
Trên đời này vốn có những sự hết hơp như chúng sinh ra để dành cho nhau:

Bơ lạc và mứt trái cây, chính trị và tham nhũng, thịt rán kiểu Pháp và nước xốt cà
chua... tuy nhiên sự kết hợp tuyệt vời nhất có lẽ nên dành cho: Bắp rang bơ và
điện ảnh.