Sáng kiến kinh nghiệm, SKKN - Vận dụng kiến thức liên môn khắc phục tình hình sản xuất kém hiệu quả, nâng cao giá thành, giá trị sản phẩm của cây Kim Tiền Thảo

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ TĨNH
TRƯỜNG THPT LÝ TỰ TRỌNG
Địa chỉ: Thị Trấn Thạch Hà, huyện Thạch Hà, Hà Tĩnh
Điện thoại: 0396548488
Email:

BÀI DỰ THI

VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MƠN GIẢI QUYẾT TÌNH
HUỐNG THỰC TIỄN
Vận dụng kiến thức liên mơn khắc phục tình hình sản xuất kém hiệu quả,
nâng cao giá thành, giá trị sản phẩm của cây Kim Tiền Thảo.

Thí sinh dự thi:
Lê Thị Mai Phương
- Ngày sinh: 29 tháng 01 năm 2000
- Học sinh lớp: 10A2
Thái nguyễn Thảo Linh
- Ngày sinh: 09 tháng 05 năm2001
- Học sinh lớp: 10A1
Hà Tĩnh, ngày 06 tháng 01 năm 2017


I: TÊN TÌNH HUỐNG

Vận dụng kiến thức liên mơn khắc phục tình hình
sản xuất, nâng cao giá thành, giá trị sản phẩm của
cây Kim Tiền Thảo

Cây Kim Tiền Thảo
2

Thôn Vĩnh Cát do đặc điểm thổ nhưỡng chủ yếu là đất đồng ruộng nên
hoạt động sản xuất nông nghiệp chính là trồng lúa, ngồi ra diện tích đất cịn lại
đa phần là đất cát pha nên việc gieo trồng hoa màu thường khơng cho năng suất
cao. Do địa hình cao, khó dẫn nước vào ruộng nên lúa chỉ trồng được vào vụ
Đơng Xn thời gian cịn lại trong năm chủ yếu được dùng trồng khoai lang
nhưng quả kinh tế thấp.

Một diện tích lớn đất chưa được khai thác hợp lí
3


Hoa màu kém phát triển
Trong phong trào thi đua xây dựng nơng thơn mới, phát triển các mơ hình
kinh tế mới, để tận dụng không gian đất bỏ hoang, sản xuất kém hiệu quả, sau
4


khi xem xét điều kiện tự nhiên thôn em và thôn Thiên Thai cùng kết hợp xây
dựng Hợp Tác Xã trồng cây dược liệu - Kim Tiền Thảo- một loại cây có giá trị
kinh tế cao. Tuy nhiên, do chưa có kế hoạch sản xuất hiệu quả, cũng như tìm đầu
ra cho sản phẩm nên sản phẩm sau khi sản xuất ra còn kém chất lượng, tồn dư
lâu ngày, hay bị ép giá. Chính vì vậy, nhận thức được giá trị cây trồng, bằng
những kiến thức có được, em thuyết minh về quy trình sản xuất, phân phối cây
Kim Tiền Thảo chất lượng cao, đem lại hiệu quả kinh tế tích cực giúp quê em
từng ngày thay đổi cuộc sống.
II: MỤC TIÊU:
Việc nghiên cứu tình huống nhằm đạt mục tiêu:
- Xây dựng mơ hình kinh tế có hiệu quả.

- Hiểu rõ hơn về giá trị dược liệu quan trọng của cây Kim Tiền Thảo.
- Giúp bà con nắm được quy trình trồng, chăm sóc, sơ chế đạt hiêu quả,
mang lại giá trị kinh tế cao.
- Đề ra các hướng sản xuất để Kim Tiền Thảo trở thành cây trồng chủ lực
của địa phương.
III: TỔNG QUAN VỀ CÁC NGHIÊN CỨU:
1. Thời gian tìm hiểu:
- Giai đoạn tìm hiểu, thu thập và xử lí thơng tin : Từ tháng 10 năm 2016
đến tháng 12 năm 2016.
+ Tìm hiểu về thực trạng đất trồng hiện nay ;
+ Tìm hiểu nguyên nhân của quá trình sản xuất kém hiệu quả;
+ Phương pháp trồng cây năng suất cao;
- Giai đoạn hoàn thiện các biện pháp, mơ hình sản xuất, phân phối cây
Kim Tiền Thảo có hiệu quả : tháng 1 năm 2017.
2. Phạm vi:
- Theo dõi phương pháp sử dụng đất ở địa phương;
- Nghiên cứu kiến thức SGK và kiến thức trên internet có liên quan;
- Nghiên cứu tìm hiểu về xử lí sản phẩm sau thu hoạch, cũng như quá
trình mua bán sản phẩm.
5


3. Đối tượng
Cải tạo mơ hình trồng Kim Tiền Thảo ở địa phương.
IV: GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG:
1. Vận dụng các kiến thức liên mơn:
- Mơn Địa lí:Thời tiết, thổ nhưỡng, tính chất của đất :
Phân bố của các loại đất.
- Mơn Tốn: Cách tính diện tích, khoảng cách giữa các cây trồng
- Mơn Hóa: Chất hóa học, phân bón.

- Mơn GDCD:
+ Ý thức bảo vệ mơi trường, bảo vệ sức khỏe con người.
+ Cung và cầu trong sản xuất và lưu thơng hàng hóa.
+ Cạnh tranh trong sản xuất và lưu thơng hang hóa.
- Mơn Cơng nghệ 10:
+ Trồng trọt, lâm nghiệp đại cương.
+ Tính chất đất trồng; Biện pháp cải tạo và sử dụng đất .
2. Kinh nghiệm bản thân
Những hiểu biết do hàng ngày quan sát được tại địa phương và một số địa
phương khác.
3. Tìm hiểu khác
- Các đề tài của các nhà khoa học thông qua mạng internet.
- Hỏi thầy cô, người thân về vấn đề có liên quan.
V. THUYẾT MINH TIẾN TRÌNH GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG
1. Cơ sở lí luận :
a. Khái niệm:
“Kim tiền thảo là một lồi thực vật thuộc chi Thóc lép hay chi Tràng
của họ Ðậu , ở Việt Nam còn được gọi là cây vẩy rồng, cây mắt trâu, đậu vẩy
rồng, đuôi chồn quả cong. Tên gọi Kim tiền thảo có nguồn gốc Hán-Việt .”
Là một vị thuốc quý trong y học , được xem như thần dược trong điều trị sỏi
niệu quản, sỏi thận.

6


Kim tiền thảo sau khi phơi khô

7

b. Đặc điểm :
- Đặc điểm hình thái:

- Đặc điểm sinh thái:
Lồi bản địa của khu vực Đơng Nam Á và Hoa Nam, mọc hoang ở các đồi
vùng núi có cao độ dưới 1.000 m, thích hợp với điều kiện nhiệt độ nóng ẩm hoặc
mát, đất ít chua.

Tại Việt Nam, thường gặp ở những chỗ sáng, trên đất cát pha, vùng trung
du Hà Tây, Lạng Sơn,.

8


Thôn Vĩnh Cát (xã Thạch Vĩnh, huyện Thạch Hà) là vùng đồng bằng chịu
ảnh hưởng của điều kiện khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, đất chủ yếu dạng đất cát
pha và đất thịt, ít bị ngập úng thuận lợi trồng cây Kim Tiền Thảo. Tuy nhiên,
trong quá trình canh tác chủ yếu bằng phương pháp thủ công nên hiệu suất
chưa cao, tiêu thụ, thu mua nhỏ lẻ dẫn tới hiệu quả kinh tế cịn thấp.
c. Cơng dụng:
Cơng dụng của kim tiền thảo:
Chữa bạch trọc.
Chữa bệnh trĩ.
Chữa viêm và sỏi túi mật, đường dẫn mật.
Chữa sỏi đường mật.
Làm tan sỏi không cơn đau, không tiểu buốt, tiểu dắt hoặc ra máu.
Chữa sỏi niệu kèm theo bộ nhiềm đường tiết niệu….

Cây Kim Tiền Thảo được mọi người biết đến như một vì thuốc thần kỳ để điều
trị sỏi niệu, sỏi mật, viêm gan, viêm thận đặc biệt đem lại hiệu quả cao trong

điều trị sỏi đường tiết niệu.
9


Việt Nam nằm trong vành đai sỏi của thế giới. Theo số liệu thống kê cho
thấy rằng : tỷ lệ mắc sỏi ở nam giới chiếm 69,39%, ở nữ giới là 30,61% và độ
tuổi mắc bệnh từ 25 đến 60 tuổi. Nghiên cứu dược lý hiện đại đã cho thấy Kim
Tiền Thảo là loại thuốc uống lý tưởng để điều trị sỏi, Kim Tiền Thảo có các tác
dụng sau đây :
Lợi tiểu rất rõ rệt
Kháng viêm, giảm đau
Kháng khuẩn
Bài sỏi, tiêu sỏi
Lợi mật và tang bài tiết mật.

10


Ngoài ra, trong việc điều trị các loại sỏi khác như sỏi thận, việc sử dụng
Kim Tiền Thảo cũng đem lại những hiệu quả tích cực.
- Đối với hệ tim mạch: Trên thực nghiệm cao Kim Tiền Thảo làm tăng lưu
lượng mạch vành, hạ huyết áp, làm tim đập chậm, đồng thời làm giảm mức tiêu
thụ oxy của cơ tim, tác dụng hạ huyết áp
=> Hiểu được giá trị kinh tế, giá trị dược liệu của cây Kim Tiền Thảo,chúng
em xin đề ra nhóm các giải pháp nhằm khắc phục tình trạng trồng Kim
Tiền Thảo ở địa phương nhằm giúp thơn Vĩnh Cát xây dựng mơ hình sản
xuất mới, phát triển kinh tế gia đình, hộ gia đình bền vững.
3. Các giải pháp cụ thể:
a. Nhóm giải pháp kĩ thuật:( Vận dụng kiến thức của các môn khoa
học tự nhiên)

a.1. Gieo trồng và chăm sóc:
* Gieo ươm và chăm sóc cây con :
- Thời vụ gieo trồng phù hợp nhất vào vụ xuân.
- Làm đất gieo hạt: Cuốc đất để ải đập nhỏ lên luống, kích thước luống dài
từ 10-15m tùy theo thửa đất bố trí chiều dài phù hợp, chiều rộng 80cm, chiều
cao 20cm, mặt luống san phẳng tạo gờ xung quanh luống cao 5cm (nơi có giun
dế phải xử lý nền luống bằng nước vôi).

Đất sau khi cày
11


Lên luống

Đất sau xử lí
12


Hạt giống
- Xử lý hạt: Ngâm hạt trong nước ấm 40-45 o C (2 sôi + 3 lạnh) trong
khoảng thời gian từ 6-8 giờ vớt ra để ráo bọc vào túi vải đem ủ. Mỗi ngày phải
rửa chua bằng nước ấm 1 lần, sau 15 phút vớt hạt ra để ráo tiếp tục ủ từ 2-3 ngày
hạt nứt nanh đem gieo.
- Cách gieo hạt: trước khi gieo hạt nên tưới nước đẫm mặt luống sau 30
phút thì gieo hạt. Trộn hạt với đất nhỏ mịn cho tơi, chống kết vón, vãi đều trên
mặt luống 1 lạng hạt gieo trên diện tích 5m2 ; khi gieo hạt xong sàng phủ 1 lớp
đất nhỏ trộn thêm ít phân chuồng hoai mục dày 0.5cm. Tiếp tục tưới nước cho
ẩm đều, dùng nilong phủ kín.

Phủ ni lơng bảo vệ cây con

13


- Chăm sóc cây con: khi hạt nẩy mầm thì dỡ bỏ vật liệu che phủ luống,
thường xuyên tưới nước giữ đủ độ ẩm cho cây; chú ý chống kiến, dế và sâu bọ
cắn cây con, khi cây con lên được 4-5 lá, chiều cao từ 6-7 cm đem trồng.
a.2. Kỹ thuật trồng:
* Phương thức trồng: Trồng thuần .
* Dọn cỏ : Dọn sạch cây cỏ trên diện tích trồng.
* Làm đất trồng: Đối với điều kiện trồng thâm canh thuần lồi do địa
phương có địa hình tương đối bằng phẳng nên áp dụng cho độ dốc 20 o trở xuống
làm đất toàn diện lên luống chiều dài luống 10-15m, rộng 80cm, chiều cao
20cm.
* Cách trồng : Trước khi trồng bón lót phân chuồng ủ hoai mục, trồng
vào ngày mưa, thời tiết râm mát đủ ẩm nhổ cây con đem trồng khi bón lót phân
lấp đất rồi trồng cây tránh cong rễ lên phía trên, ấn chặt gốc lấp kín cổ rễ sâu
2cm. Trồng theo luống bổ hố cự ly trồng cây cách cây 30 x 30 cm, hàng cách
hàng 40cm. Trồng xen độ dốc trên 20 o cự ly 50 x 50 cm, trồng theo rạch cây
cách cây 30 x 30cm hàng cách hàng 50 - 80cm.

14


Bón lót phân chuồng trước khi trồng
15


* Phân bón: Nên sử dụng phân hữu cơ.
Quy trình ủ phân xanh, phân chuồng thành phân hữu cơ vi sinh
* Nguyên liệu : Để sản xuất 2 tấn phân hữu cơ vi sinh cần:

+ Cây lục bình + rơm rạ: 1200 – 1400 kg
+ Phân chuồng: 600 – 800 kg
+ Super lân: 4kg hoặc vôi: 20kg
+ Men Trichoderma: 500g.
16


* Quy trình ủ:
+ Cây lục bình có thể băm nhỏ hoặc không cần băm, sau trộn đều các nguyên
liệu trên với nhau thành đống, kích thước đống đáy 3m x 3m, cao 1 – 1,5m; tưới
nước đủ ẩm, dùng chân đạp cho đống hữu cơ nén xuống rồi dùng bạt nylon đậy
kín, hàng tuần cần tưới bổ sung nước. Ủ phân sau khoảng sau 3 tuần giở bạt và
đảo đống ủ rồi tiếp tục đậy kín. Ủ trung bình khoảng 1,5 đến 2 tháng là có thể sử
dụng làm phân bón.

Hỗn hợp rơm rạ làm phân chuồng
17


Cây lục bình

18


Thu gom nguyên liệu ủ phân
19


Đảo đống trước khi ủ

Sử dụng phân đã được ủ hoai mục để bón cho cây trồng
* Chăm sóc: Khi trồng cây lên được khoảng 10 lá thì tiến hành chăm sóc
xới cỏ vun gốc, bón thúc bằng phân đạm 1,5-2 kg/sào/lượt hoặc NPK
20


5kg/sào/lượt nếu khô hạn cần tưới nước đủ ẩm cho cây phát triển tốt. Nên bón
phân sau khi mưa là tốt nhất tránh phân dính làm chết lá. Bón thúc bằng phân
đạm trước khi thu hoạch 15 ngày.

Làm cỏ

Kim Tiền Thảo gần ngày thu hoạch
* Phòng trừ sâu bệnh: Cây Kim tiền thảo rất ít sâu bệnh, nếu gặp sâu bọ
ăn lá dùng Padan để phun, hoặc gặp bệnh khô lá theo đám dùng KAZUMIN
hoặc TOP SIN (dùng thuốc trị bệnh khô vằn đạo ôn lúa để phun).
21


Thuốc trị khô vằn, đạo ôn

* Thu hoạch:
- Trồng 1 lần có thể thu hoạch nhiều lần, nhiều năm. Thường 2-3 năm
hoặc có thể lâu hơn mới trồng lại như ở trong nơi đất tốt hoặc có điều kiện làm
cỏ, bón phân, cày xới chăm sóc đầy đủ, cẩn thận.

22


Cánh đồng Kim Tiền Thảo đến ngày thu hoạch

- Thu hái 1-2 lần/năm vào vụ hè thu và vụ thu. Cắt toàn bộ phần cành lá trên mặt
đất, chứa lại phần thân sát gốc dài 4-5cm để tái sinh chồ cho lần sau.

23


Thu hoạch
- Rửa sạch rồi phơi khô sản phẩm đã thu hoạch cho vào bao tải hoặc bao nilông
giữ nơi khơ ráo thống mát để bán cho cơ sở thu mua dược liệu.

24


Kim tiền thảo sau khi thành sản phẩm
b. Nhóm giải pháp xã hội: (Vận dụng kiến thức môn GDCD và hiểu
biết xã hội )
- Tuyên truyền cho mọi người biết về giá trị dược liệu của cây Kim tiền
thảo, góp phần đưa mơt loại cây có giá trị đến gần hơn với mọi người.

Sản phẩm hữu hiệu
- Chính quyền địa phương cần đưa ra các giải pháp, chính sách thơng
thống nhưng quản lí tốt để khuyến khích bà con cải cách nơng nghiệp, tích cực
phát triển các mơ hình kinh tế mới, mở rộng các mơ hình sản xuất có hiệu quả.
25