Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.17 MB, 33 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>Năm học : 2018 – 2019</b>
<b>Giáo viên :Đỗ Thị Tuyết</b>
- Để vẽ đồ thị hàm số y = ax + b ( a # 0 ) ta cần xác
định bao nhiêu điểm?
-Nêu nhận xét về góc tạo bởi đường thẳng
y = ax + b (a # 0) với trục Ox?
<b> ? Nếu các đường thẳng có hệ số góc a bằng nhau thì </b>
các góc tạo bởi các đường thẳng đó với trục Ox như
thế no?
3
<b>y</b>
<b>O</b> <b>x</b>
<b>Khi nào thì 2 đ ờng thẳng </b>
<b>y=ax+b(a 0) và y=a x+b (a </b>’ ’ ’ <b>0) </b>
<b>song song víi nhau? Trùng nhau? </b>
<b>Cắt nhau?</b>
<i><b>Tit 21:</b></i>
6
<b>y = <sub>-0.5x</sub></b>
<b> + 3</b>
<b> -2</b>
<b>y = <sub>-0,5x</sub></b>
<b> -2</b>
<b>- 1</b>
<b>- 4</b>
Trả lời
<b>6</b>
2 3 4 5
<b>Giải thích vì sao hai đường </b>
<b>thẳng y = -0,5x+ 3</b>
<b> và y = - 0,5x – 2 song song với </b>
<b>nhau?</b>
<b>Hai đường thẳng y =-0,5x+ 3 </b>
<b>và y = -0,5x – 2 có cùng hệ </b>
<b>số góc a = -0,5 nên góc tạo bởi </b>
<b>hai đường thẳng này với trục </b>
<b>Ox bằng nhau.</b>
<b>Mà các góc này ở vị trí đồng vị nên đường thẳng </b>
<b>y = -0,5x +3 song song với đường thẳng y = -0,5x – 2</b>
<b>Nhận xét vị trí tương đối của 2 đg thẳng?</b>
<b>3</b>
<b>y = </b>
<b>2x +</b>
<b> 3</b> -2
<b>y = </b>
<b>2x -2</b>
<b>- 1,5</b>
<b>Giải thích vì sao hai đường </b>
<b>thẳng y = 2x + 3 và y = 2x – 2 </b>
<b>song song với nhau?</b>
<b>1</b>
<b>Quan sát đồ thị 2 hàm số.</b>
<b>3</b>
<b> </b>
<b> </b>
<b> y</b>
<b> =2x</b>
<b> + 3</b>
-2
<b>y = </b>
<b>2x -2</b>
<b>- 1,5</b>
<b>Hai đường thẳng y = 2x + 3 và </b>
<b>y = 2x – 2 có cùng hệ số góc</b>
<b> a = 2 nên các góc tạo bởi các </b>
<b>đường thẳng này với trục Ox </b>
<b>bằng nhau.</b> <b><sub>1</sub></b>
<b>Trả lời:</b>
<b>1. Đường thẳng song song, đường thẳng trùng nhau:</b>
<i><b>Tiết 21:</b></i>
<b>Bài 1 :</b>
<b>Bài 1 :Khoanh tròn vào chữ cái đứng trước đáp án </b>
<b>2: Vẽ đồ thị của hai hàm số </b>
<b>y = -x+ 2; y = 0,5x -1; trên cùng 1 mp tọa độ</b>
<b>Trả lời: </b>
<b>Đồ thị hàm số y = - x + 2 là đường thẳng đi qua 2 </b>
<b>điểm (0;2) và (2;0)</b>
y = 0,
5x - 1
2 3 4
-2
-3
-4 -1
1
2
-2
3
2
<b>.</b>
<b>.</b>
<b>.</b>
<b>.</b>
<b>Hai đường thẳng y = ax + b ( a </b>≠ <b> 0) </b>
<b>và đường thẳng y = a’x + b’ ( a’ ≠ 0)</b>
<b> cắt nhau khi và chỉ khi nào ?</b>
<b>Quan sát đồ thị </b>
<b>và nhận xét vị trí tương đối của</b>
<b> 2 đường thẳng?</b>
<b>1. Đường thẳng song song</b>
<b>2. Đường thẳng cắt nhau</b>
<b> Hai đường thẳng</b>
<b> y = ax + b ( a 0 ) và y = a’x + b’ ( a’ 0 ) cắt nhau </b>
<b> khi và chỉ khi a a’</b>
<i><b>Tiết 21:</b></i>
<b>Bài tập 3: Tìm các cặp đường thẳng song song và cắt </b>
<b> nhau trong các đường thẳng sau: </b>
<b>y = 0,5x+ 2; y = 0,5x -1; y = 1,5x+2</b>
<b>Trả lời: Các cặp đường thẳng song song với nhau </b>
<b>trong các đường thẳng trên là: </b>
<b> y = 0,5x+ 2 và y = 0,5x -1; </b>
<b> Các cặp đường thẳng cắt nhau trong các đường </b>
<b>thẳng trên là: </b>
<b>1) y = 0,5x+ 2 và y = 1,5x+ 2</b>
<b>2) y = 0,5x -1 và y = 1,5x+2</b>
y = 0,5
x - 1
2 3 4
-2
-3
-4 -1
1
2
-2
3
-3
4
-4
-1
<i>x</i>
<i>y</i>
<b>O</b>
y =
1,5x
+ 2
<b>.</b>
<b>.</b>
<b>.</b>
<b>.</b> <sub>4</sub>
3
<b>.</b>
y = 0,
5x +
2
d1
2 3 4
-2
-3
-4 -1
1
2
-2
3
-3
4
-1
<i>x</i>
<i>y</i>
<b>O</b>
y =
1,5x
+ 2
<b>.</b>
<b>.</b> <sub>4</sub>
3
<b>.</b>
y = 0,
5x +
2
<b>Hai đường thẳng d1 và d3 trên cắt nhau tại đâu?</b>
<b>2</b>
<b>Hai đường thẳng d1 và d3 cắt nhau tại điểm có tung </b>
<b>độ bằng 2</b>
d1
<b>1. Đường thẳng song song</b>
<b>2. Đường thẳng cắt nhau</b>
<b> Hai đường thẳng: </b>
<b> y = ax + b ( a 0 ) và y = a’x + b’( a’ 0 ) </b>
<b> cắt nhau a a’</b>
<i><b>* Chú ý: Khi a a' và b = b' thì hai đường thẳng có </b></i>
<i><b>cùng tung độ gốc, do đó chúng cắt nhau tại một điểm </b></i>
<i><b>trên trục tung có tung độ là b.</b></i>
<i><b>Tiết 21:</b></i>
<b>Vị trí tương đối</b>
<b> của hai đường thẳng</b>
<b>(d): y = ax+b (a≠0) và </b>
<b>(d’): y = a’x+b’(a’≠0)</b>
<b>(d) // (d’)</b>
<b>(d) (d’)</b>
<b>(d) cắt (d’)</b>
<b>(d) cắt (d’) tại điểm có tung độ = b</b>
b= b
’
<b>Bài tập : </b>
<i><b>Hãy khoanh tròn vào chữ cái đứng trước đáp án đúng:</b></i>
<b> 1) Hai đường thẳng y = -3x + 2 và y = -x + 5 </b>
<b> A. song song với nhau </b>
<b> B. cắt nhau</b>
<b> C. trùng nhau</b>
<b> </b>
<b>≠</b>
<b>≠</b>
<b> 2) Đồ thị của hàm số bậc nhất y = ax + 3 cắt đường </b>
<b>thẳng y = -2x - 1 khi và chỉ khi:</b>
<b> A. a = -2 B. a -2</b>
<b>1/ Đường thẳng song song:</b>
Hai đường thẳng y = ax + b (a ≠ 0)
và đường thẳng y = a’x + b’ (a’ ≠ 0)
+Song song với nhau a = a’, b ≠ b’
+Trùng nhau a = a’, b = b’
<b>2/ Đường thẳng cắt nhau :</b>
Hai đường thẳng y = ax + b (a ≠ 0) và
đường thẳng y = a’x + b’ (a’ ≠ 0)
cắt nhau a ≠ a’
<b>3; Ví dụ áp dụng:</b>
<b>Cho hai hàm số bậc nhất:</b>
<b>y = 2mx + 3 và y = (m+1)x + 2. </b>
<b> Tìm giá trị của m để đồ </b>
<b>thị của hai hàm số đã cho </b>
<b>là: </b>
<b>a) Hai đường thẳng cắt nhau </b>
<b>b) Hai đường thẳng song song </b>
<b>với nhau.</b>
<i><b>•Chú ý: Khi a ≠ a' và b = b' thì hai đường </b></i>
<i><b>thẳng có cùng tung độ gốc, do đó chúng </b></i>
<i><b>cắt nhau tại một điểm trên trục tung có </b></i>
<b>a) Đồ thị của hai hàm số đã cho là hai đường thẳng cắt nhau khi </b>
<b>và chỉ khi a a’, tức là </b>
<b>b) Đồ thị của hai hàm số đã cho là hai đường thẳng song song với </b>
<b>nhau khi và chỉ khi , tức là </b>
<b>Với </b>
<b>Kết hợp với điều kiện trên, ta có </b>
<b> </b>
………..….…
…………
<b>Cho hai hàm số bậc nhất y = 2mx + 3 và y = (m+1)x + 2. Tìm giá trị </b>
<b>của m để đồ thị của hai hàm số đã cho là: </b>
<b>a) Hai đường thẳng cắt nhau </b>
<b>b) Hai đường thẳng song song với nhau</b>
<b>Điều kiện để các hàm số đã cho là hàm số bậc nhất: </b>
………
<b>3. Ví dụ áp dụng ( Hoạt động nhóm 5’) </b>
<b>Điền vào chỗ trống trong các câu sau để có lời giải đúng:</b>
<b>Kết hợp với điều kiện trên, ta có</b> ……….
……….
………
<b>≠</b>
………..
<b>a) Đồ thị của hai hàm số đã cho là hai đường thẳng cắt nhau khi </b>
<b>và chỉ khi a a’, tức là </b>
<b>b) Đồ thị của hai hàm số đã cho là hai đường thẳng song song </b>
<b>với nhau khi và chỉ khi , tức là </b>
<b>Với 2m = m + 1 </b>
<b>Kết hợp với điều kiện trên, ta có </b>
<b> </b>
………..….…
<b>2m m + 1 </b>
<b> </b>
…………
<b>Cho hai hàm số bậc nhất y = 2mx + 3 và y = (m+1)x + 2. Tìm giá trị </b>
<b>của m để đồ thị của hai hàm số đã cho là: </b>
<b>a) Hai đường thẳng cắt nhau </b>
<b>b) Hai đường thẳng song song với nhau</b>
<b>Điều kiện để các hàm số đã cho là hàm số bậc nhất: </b>
………
<b>3. Ví dụ áp dụng</b>
<b>≠</b> <b>≠</b>
<b>Kết hợp với điều kiện trên, ta có</b> <b>m 0, m -1 và m 1≠</b> ……….<b>≠</b> <b>≠</b>
<b>a=a’ và b b’ ≠</b>
……….<b>2m = m + 1 và 3 </b>
………<b>m=1 là giá trị cần tìm</b>
<b>≠</b>
0
1
0
2
<i>m</i>
<i>m</i>
1
0
<i>m</i>
<i>m</i>
<b> ≠ 2</b>
………..
<i><b>Giải:</b></i>
<b>m 1</b>
<b>1/ Đường thẳng song song:</b>
Hai đường thẳng y = ax + b (a ≠ 0)
và đường thẳng y = a’x + b’ (a’ ≠ 0)
+Song song với nhau a = a’, b ≠ b’
+Trùng nhau a = a’, b = b’
<b>2/ Đường thẳng cắt nhau :</b>
Hai đường thẳng y = ax + b (a ≠ 0) và
đường thẳng y = a’x + b’ (a’ ≠ 0)
cắt nhau a ≠ a’
<b>4/ Cách tìm tọa độ giao điểm </b>
<b>của 2 đg thẳng cắt nhau:</b>
<b>Tìm tọa độ gđ của 2 đt</b>
<b>(d) y = -3x + 1 và </b>
<b>(d’)y = x- 3</b>
<i><b>•Chú ý: Khi a ≠ a' và b = b' thì hai đường </b></i>
<i><b>thẳng có cùng tung độ gốc, do đó chúng </b></i>
<i><b>cắt nhau tại một điểm trên trục tung có </b></i>
<i><b>tung độ là b.</b></i>
<b>Giải:</b>
<b>Vì -3#1 nên(d) và (d’) cắt nhau.</b>
<b>Gọi M(x<sub>0</sub> ;y<sub>0</sub></b> ) là gđ của (d) và (d’).
Vì M thuộc (d) nên y<sub>0 =</sub> -3x<sub>0 +</sub> 1 (1)
Vì M thuộc (d’) nên y<sub>0 =</sub> x<sub>0 </sub> - 3 (2)
<b> Từ (1) và (2) ta có:-3x</b><sub>0 +</sub> 1 = x<sub>0 </sub> - 3
x<sub>0 </sub> = 1
Thay vào (2) ta được y<sub>0 </sub>= -2
Vậy tọa độ gđ của 2 đg thg là
M(1; -2)
* Nhận xét: (SHD/47)
<b> </b>
•Hãy chỉ ra ba cặp đường thẳng cắt nhau và các cặp đường thẳng song
song với nhau trong số các đường thẳng sau :
d) y = x – 3 e) y = 1,5x – 1 g) y = 0,5x + 3
Hoạt động nhóm : thời gian 3’
+ Nhóm 1; 3; 5 tìm ba cặp đường thẳng cắt nhau
•Hãy chỉ ra ba cặp đường thẳng cắt nhau và các cặp đường thẳng song
song với nhau trong số các đường thẳng sau :
d) y = x – 3 e) y = 1,5x – 1 g) y = 0,5x + 3
Giải:
+ Ba cặp đường thẳng cắt nhau là :
y = 1,5x + 2 và y = x + 2,
y = x + 2 và y = 0,5x – 3,
y = x – 3 và y = 1,5x – 1
+ Các cặp đường thẳng song song với nhau là :
y = 1,5x + 2 và y = 1,5x -1
y = x + 2 và y = x – 3
<b>Hai đường thẳng y = ax + b (a ≠ 0) </b>
<b> và y = a’x + b’ (a’ ≠ 0) </b>
<b>vng góc với nhau khi và chỉ khi a . a’ = -1</b>
<b>* Ví dụ: và </b>
<b> là hai đường thẳng vng góc với nhau.</b>
1 1
2 5
2
<b>Nắm chắc điều kiện về các hệ số </b>
<b>để hai đường thẳng song song, </b>
<b>trùng nhau, cắt nhau, cắt nhau tại </b>
<b>1 điểm trên trục tung. </b>
<b>Bài tập : (SHD) </b>
<b> và 18,19 (SBT)</b>
32
<b>3</b>
<b>1</b>
<b>y = </b>
<b>2x +</b>
<b> 3</b>
<b> -2</b>
<b>y = </b>
<b>2x -2</b>
<b>- 1</b>
<b>- 1,5</b>
<b>Đồ thị hàm số y = 2x + 3 là </b>
<b>Đồ thị hàm số y = 2x - 2 là một</b>
<b>đường thẳng đi qua hai điểm </b>
<b>(0;- 2) và (1;0)</b>
33
<b>O</b>
<b>3</b>
<b>1</b>
<b>y = <sub>-0.5</sub></b>
<b>x + 3</b>
<b> -2</b>
<b>y = <sub>-0,5x</sub></b>
<b> -2</b>
<b>- 1</b>
<b>- 4</b>
<b>Đồ thị hàm số y = -0,5x + 3 </b>
<b>là đường thẳng đi qua hai </b>
<b>điểm (0;3) và (6;0)</b>
<b>Đồ thị hàm số y = -0,5x - 2 là một</b>
<b>đường thẳng đi qua hai điểm </b>
<b>(0;- 2) và (-4;0)</b>
<b>6</b>