Quản lý hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng đp cho học sinh trung học phổ thông thành phố cà mau tỉnh cà mau

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐỒNG THÁP

NGUYỄN TÚ QUYÊN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
TRUYỀN THỐNG CÁCH MẠNG ĐỊA PHƯƠNG
CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
THÀNH PHỐ CÀ MAU, TỈNH CÀ MAU

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8.14.01.14

Người hướng dẫn khoa học: TS. LÊ HÙNG CƯỜNG

ĐỒNG THÁP – NĂM 2019


i
LỜI CAM ĐOAN
Luận văn sử dụng những thông tin từ nhiều nguồn khác nhau, được
phân tích, tổng hợp và chọn lọc đưa vào sử dụng đúng quy định.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực nếu sai tơi hồn
chịu trách nhiệm.
Tác giả
Nguyễn Tú Qun


ii
LỜI CẢM ƠN

Đề tài “Quản lý hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng ĐP cho học
sinh Trung học phổ thông thành phố Cà Mau Tỉnh Cà Mau”, đã được hồn
thành với sự giúp đỡ tận tình của nhiều tổ chức và cá nhân. Tơi chân thành bày
tỏ lịng biết ơn sâu sắc đến:
TS. Lê Hùng Cường đã trực tiếp hướng dẫn tơi trong suốt q trình thực
hiện luận văn;
Q thầy, cô đã giảng dạy và hướng dẫn tôi trong suốt quá trình học tập
tại trường Đại học Đồng Tháp;
Quý thầy cơ cơng tác ở phịng đào tạo sau đại học trường Đại học Đồng Tháp;

Quý thầy cô công tác ở phòng giáo dục trung học, Sở giáo dục và đào
tạo Cà Mau.
Quý thầy cô giáo và các em học sinh ở 04 trường THPT Chuyên Phan
Ngọc Hiển, THPT Hồ Thị Kỷ, THPT Cà Mau, THPT Nguyễn Việt Khái, đã
cung cấp tài liệu và có những ý kiến đóng góp hết sức quan trọng để tôi thực
hiện luận văn này.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng tìm tịi, nghiên cứu nhưng khả năng cịn hạn
hẹp khơng thể tránh khỏi những thiếu sót và hạn chế. Rất mong nhận được ý
kiến đóng góp chân thành từ q thầy cơ và Hội đồng chấm luận văn để hoàn
thành tốt luận văn.
Xin chân thành cảm ơn!


iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN........................................................................................................................ i
LỜI CẢM ƠN.............................................................................................................................. ii
DANH MỤC CÁC BIỂU BẢNG......................................................................................... x
MỞ ĐẦU........................................................................................................................................ 1
1.Lý do chọn đề tài..................................................................................................................... 1

2.Mục đích nghiên cứu............................................................................................................. 3
3.Khách thể và đối tượng nghiên cứu................................................................................. 3
4.Giả thiết khoa học................................................................................................................... 3
5.Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu..................................................................................... 3
6. Phương pháp nghiên cứu..................................................................................................... 4
7. Những đóng góp của đề tài................................................................................................ 5
8. Cấu trúc của đề tài................................................................................................................. 5
NỘI DUNG................................................................................................................................... 6
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO
DỤCTRUYỀN THỐNG CÁCH MẠNG ĐỊA PHƯƠNG CHO HỌC SINH
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG................................................................................................. 6
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề.............................................................................................. 6
1.2. Các khái niệm khái niệm cơ bản................................................................................ 11
1.3. Lý luận hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho học sinh

trung học phổ thơng................................................................................................................ 13
1.3.1.Vai trị của hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho
học sinh trung học phổ thông.............................................................................................. 13
1.3.2. Mục tiêu giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho học sinh
trung học phổ thông................................................................................................................ 15
1.3.3. Nội dung giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho học sinh
trung học phổ thông................................................................................................................ 15


iv
1.3.4. Phương pháp giáo dục truyền thống cách mạng cho học sinh trung học
phổ thơng……………………………………………………………………………. 17
1.3.5. Hình thức giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho học sinh
trung học phổ thông................................................................................................................ 21
1.3.6. Phương tiện tổ chức hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa

phương cho học sinh trung học phổ thông..................................................................... 24
1.3.7. Chủ thể thực hiện hoạt động GD TTCM ĐP cho HS..................................... 25
1.4. Quản lý hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho học
sinh trung học phổ thông....................................................................................................... 26
1.4.1. Lập kế hoạch quản lý hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa
phương cho học sinh trung học phổ thông..................................................................... 26
1.4.2. Tổ chức thực hiện quản lý hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng
địa phương cho học sinh trung học phổ thông............................................................. 28
1.4.3. Chỉ đạo hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho
học sinh trung học phổ thông.............................................................................................. 30
1.4.4. Quản lý các điều kiện, nguồn lực hỗ trợ hoạt động giáo dục truyền
thống cách mạng địa phương ở các trường trung học phổ thông......................... 31
1.4.5. Quản lý công tác phối hợp giữa nhà trường, gia đình, các tổ chức xã
hội giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho học sinh trung học phổ
thông…………………………………………………………………………………..31
1.4.6. Kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa
phương.......................................................................................................................................... 32
1.5.1. Các yếu tố khách quan.............................................................................................. 34
1.5.3. Các yếu tố chủ quan................................................................................................... 38
Tiểu kết chương 1..................................................................................................................... 40


v
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC TRUYỀN
THỐNG CÁCH MẠNG ĐỊA PHƯƠNG CHOHỌC SINH TRUNG HỌC
PHỔ THÔNG THÀNH PHỐ CÀ MAU, TỈNH CÀ MAU...................................... 42
2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế - xã hội và giáo dục phổ
thông thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau............................................................................ 42
2.1.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên............................................................................. 42
2.1.2. Tình hình kinh tế xã hội............................................................................................ 43

2.1.3. Giáo dục phổ thông thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau.................................. 46
2.2. Khái quát quá trình khảo sát thực trạng.................................................................. 49
2.2.2. Khái quát về thực trạng............................................................................................ 49
2.2.3. Nội dung khảo sát........................................................................................................ 49
2.2.3. Phương pháp khảo sát............................................................................................... 50
2.2.4. Đối tượng khảo sát..................................................................................................... 50
2.3. Thực trạng về hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho
học sinh trung học phổ thông thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau.............................51
2.3.1. Thực trạng về di tích lịch sử địa phương tỉnh Cà Mau................................. 51
2.3.2. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh về hoạt
động giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho học sinh trung học
phổ thông thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau.................................................................. 52
2.3.3. Về nội dung giáo dục truyền thống cách mạng địa phương.......................57
2.3.4. Về hình thức, tổ chức hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa
phương cho học sinh trung học phổ thông thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau 59
2.4. Thực trạng về quản lý hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa
phương cho học sinh trung học phổ thông thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau. 61
2.4.1. Thực trạng quản lý xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục truyền thống
cách mạng địa phương cho học sinh trung học phổ thông thành phố Cà Mau,
tỉnh Cà Mau……………......................................................................................................... 63


vi
2.4.2. Thực trạng quản lý hoạt động tổ chức, chỉ đạo giáo dục truyền thống địa
phương cho học sinh trung học phổ thông thành phố Cà Mau tỉnh Cà Mau....65
2.4.3. Thực trạng quản lý công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục
truyền thống cách mạng địa phương cho học sinh trung học phổ thông thành
phố Cà Mau tỉnh Cà Mau..................................................................................................... 71
2.5. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động giáo dục truyền thống
cách mạng địa phương cho học sinh trung học phổ thông thành phố Cà Mau,

tỉnh Cà Mau................................................................................................................................ 73
2.5.1. Mặt mạnh........................................................................................................................ 73
2.5.2. Mặt yếu............................................................................................................................ 74
2.5.3. Nguyên nhân.................................................................................................................. 74
Tiểu kết chưong 2..................................................................................................................... 77
Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC TRUYỀN
THỐNG CÁCH MẠNG ĐỊA PHƯƠNG CHO HỌC SINH TRUNG HỌC
PHỔ THÔNG THÀNH PHỐ CÀ MAU, TỈNH CÀ MAU...................................... 78
3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp quản lý hoạt động giáo dục truyền
thống cách mạng địa phương............................................................................................... 78
3.1.1. Đảm bảo tính mục đích............................................................................................. 78
3.1.2. Đảm bảo khoa học và thực tiễn............................................................................. 78
3.1.3. Đảm bảo khả thi, hiệu quả....................................................................................... 79
3.1.4. Đảm bảo tính tồn diện............................................................................................. 79
3.1.5. Phát huy tối đa tiềm năng, tính tích cực, tự giác của các lực lượng
xã hội............................................................................................................................................. 80
3.2. Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng
địa phương cho học sinh trung học phổ thông thành phố Cà Mau,
tỉnh Cà Mau................................................................................................................................ 80


vii
3.2.1. Nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên
về hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho học sinh
trung học phổ thông thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau.............................................. 80
3.2.2. Tăng cường bồi dưỡng nghiệp vụ giáo dục truyền thống cách mạng địa
phương cho giáo viên chủ nhiệm và cán bộ Đồn...................................................... 85
3.2.3. Kế hoạch hóa- Đa dạng hóa nội dung, chương trình giáo dục truyền
thống cách mạng địa phương cho học sinh trung học phổ thông thành phố Cà
Mau, tỉnh Cà Mau.................................................................................................................... 90

3.2.4. Tổ chức phối hợp giữa nhà trường, gia đình, các tổ chức xã hộigiáo
dục truyền thống cách mạng địa phương cho học sinh trung học phổ thông
thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau........................................................................................ 93
3.2.5. Tăng cường các điều kiện hỗ trợ và công nghệ thông tin trong quá trình
giáo dục truyền thống cách mạng địa phươngcho học sinh.................................... 97
3.2.6. Kiểm tra, đánh giá, xử lý trong hoạt động giáo dục truyền thống cách
mạng địa phương cho học sinh......................................................................................... 101
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp đề xuất.............................................................. 106
3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp.................... 107
Tiểu kết chương 3.................................................................................................................. 111
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ................................................................................. 113
TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................................. 116
DANH MỤC CƠNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ........................................................... 119
PHỤ LỤC


ix
CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN
TT

VIẾT TẮT
1

BGH

2

CBQL

3

CNH, HĐH

4

CNTT

5

CSVC

6

ĐP

7

GVCN

8

GD&ĐT

9

GV

10

HĐNGLL

11

HS

12

NXB

13

PHHS

14

QLGD

15

TNCS

16

TTCM

17

THPT

x
DANH MỤC CÁC BIỂU BẢNG
BẢNG
Bảng 2.1

NỘI DUNG
Quy mô phát triển GD THPT trong 4 năm gần đây
của HS THPT thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau.

Bảng 2.2

Bảng 2.3

Kết quả xếp loại học lực, hạnh kiểm 04 năm gần
đây của HS các trường THPT thành phố Cà Mau,
tỉnh Cà Mau.
Thống kê phiếu điều tra ở 4 trường THPT thành
phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau

Bảng 2.4

Bảng tổng hợp về hiểu biết của HS THPT trên địa
bàn thành phố Cà Mau về di tích lịch sử ĐP Cà
Mau.

Bảng 2.5

Bảng tổng hợp về nhận thức và sự cần thiết của
công tác GD TTCM ĐP cho HS THPT TP Cà
Mau, tỉnh Cà Mau

Bảng 2.6

Bảng tổng hợp ý kiến đánh giá về thực hiện các
Bảng 2.7

nội dung GD TTCM ĐP cho học sinh THPT.
Các hình thức GD TTCM ĐP cho HS THPT thành

Bảng 2.8

phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau
Tầm quan trọng của các chức năng quản lý trong

Bảng 2.9

công tác GD TTCMĐP cho HS THPT
Đánh giá các nội dung tổ chức, chỉ đạo thực hiện
kế hoạch GD TTCM ĐP cho HS đã làm tốt trong

Bảng 2.10

những năm qua ở các trường THPT thành phố Cà
Mau, tỉnh Cà Mau
Công tác phối hợp giữa nhà trường và các lực


lượng ngoài nhà trường

Bảng 2.11

Bảng 3.1

70

109

111

Bảng 3.2

64
Biểu đồ 2.1
Biểu đồ 2.2

Biểu đồ 2.3

66
72
98

Sơ đồ 3.1


1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Để có được một nền độc lập tự do và toàn vẹn lãnh thổ như ngày nay,
đất nước ta phải trãi qua một thời kỳ đấu tranh cách mạng lâu dài và phải đánh

đổi biết bao nhiêu sự hy sinh, mất mát của thế hệ cha anh. Đất Mũi Cà Mau,
vùng đất của những chiến công và bề dày truyền thống cách mạng vẻ vang, trãi
qua hai cuộc chiến tranh chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, biết bao nhiêu
chiến tích, di tích lịch sử văn hóa mang đậm tính dân tộc cịn lưu lại trên mảnh
đất này, mảnh đất cuối trời tổ quốc. Những chiến tích xưa và thành tựu hơm
nay đang làm nên một diện mạo mới cho Cà Mau anh hùng và khơng ngừng
phát triển. Đó cũng chính là niềm tự hào của nhân dân Cà Mau về truyền thống
cách mạng và lịng u nước, góp phần giáo dục tình yêu quê hương đất nước,
truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”. Vì vậy, thanh niên ngày nay phải biết tự
hào về những chiến công oanh liệt, hào hùng, phải kế thừa và phát huy truyền
thống cách mạng của những người đi trước như một dịng máu nóng khơng
ngừng tn chảy trong huyết mạch và phải noi theo tấm gương chói lọi đó
bằng cách học tập tốt để phát triển tồn diện trí và lực, sáng tạo, nhanh nhạy,
có khả năng thích ứng với mọi hoàn cảnh, khẳng định giá trị bản thân, xứng
đáng là những chủ nhân tương lai của đất nước. Muốn đạt được điều đó cần
phải khơi dậy trong thanh niên sự tơn trọng lịch sử, lịng tự hào dân tộc và tin
thần yêu nước nồng nàn sâu sắc.
Tuy nhiên, cùng với xu thế hội nhập quốc tế, vấn đề tồn cầu hóa về văn
hóa đã và đang đặt ra nhiều thách thức đối với việc giữ gìn những giá trị truyền
thống của dân tộc. Trong đó, thế hệ trẻ chính là mục tiêu mà các thế lực tập
trung lơi cuốn, kích động dẫn đến sa ngã, suy thối về tư tưởng, đạo đức, lối
sống và mặt trái của các phương tiện truyền thông hiện đại cùng với quá trình
hội nhập quốc tế đã ảnh hưởng khơng nhỏ đến tư tưởng tình cảm và cơng tác
giáo dục TTCM ĐP của các trường THPT ở thành phố Cà Mau.


2
Từ đó có thể thấy, việc giáo dục TTCM ĐP cho thanh niên ngày nay có
ý nghĩa hết sức quan trọng đối với ngành giáo dục cả nước nói chung và Cà
Mau nói riêng. Bởi vì, giáo dục đạo đức cách mạng cho thế hệ trẻ là một trong

những nội dung căn bản trong chiến lược xây dựng con người mới XHCN đáp
ứng yêu cầu sự nghiệp của đất nước mà điều này khơng thể xuất phát từ ai
khác ngồi những người làm công tác giáo dục. Nhằm thực hiện mục tiêu giáo
dục tại Hội Nghị lần 2 Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa X là đào tạo con
người Việt Nam phát triển tồn diện, có tri thức, đạo đức, sức khỏe, thẩm mỹ
và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc, chủ nghĩa xã hội,
hình thành, bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất năng lực của công dân, đáp ứng
nhu cầu của sự nghiệp xây dựng bảo vệ tổ quốc. Tuy nhiên, hiện nay các
trường THPT trên địa bàn thành phố Cà Mau chưa chú trọng tuyên truyền nâng
cao nhận thức về tầm quan trọng của việc giáo dục truyền thống cách mạng địa
phương cho học sinh, do đó mà nhận thức, hiểu biết của học sinh về TT CMĐP
cịn mờ nhạt, thậm chí lãng qn nên nó tác động tiêu cực đến đời sống hiện tại
cũng như cuộc sống tương lai sau này của các em. Các hoạt động còn hời hợt,
thiếu kế hoạch cụ thể, hoạt động kiểm tra, đánh giá này còn mang tính hình
thức, chưa gắn với thi đua, khen thưởng, các hình thức giáo dục chưa đa dạng,
phong phú, chưa nhận được sự phối hợp từ các tổ chức xã hội cũng như sự
phối hợp giữa gia đình và nhà trường…Từ những nguyên nhân đó dẫn tới học
sinh nhàm chán, thiếu quan tâm đến truyền thống cách mạng địa phương,
những hiểu biết của các em về cách mạng địa phương rất ít. Vì thế, việc giáo
dục TTCMĐP cho HS là thật sự cần thiết để các em thấu hiểu được những giá
trị tốt đẹp của dân tộc biết giữ gìn và phát huy những giá trị đó để làm nền tảng
và là động lực để phát triển nguồn nhân lực trẻ một cách tồn diện. Từ những
lý do trên nên tơi chọn đề tài "Quản lý
hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho học sinh THPT
thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau" để nghiên cứu.


3
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở lý luận và thực tiễn, đánh giá giáo dục truyền thống cách

mạng địa phương cho học sinh THPT; từ đó, đề xuất các biện pháp quản lý
hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho học sinh các
trường THPTthành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau góp phần nâng cao chất lượng
và hiệu quả giá dục toàn diện cho học sinh hiện nay.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Quản lý hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho học
sinh THPT.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa
phương cho học sinh THPT thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau.
4. Giả thiết khoa học
Việc tổ chức các hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa phương
ở các trường THPT tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau chưa đạt hiệu quả, còn
nhiều hạn chế, bất cập. Nếu đề xuất và tổ chức thực hiện có hiệu quả các hoạt
động giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho học sinh tại các trường
THPT thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau thì sẽ nâng cao nhận thức về tầm quan
trọng của việc giáo dục truyền thống cho học sinh ở các trường THPT, từ đó
góp phần từng bước nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
5. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu
5.1. Nhiệm vụ nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý các hoạt động giáo dục truyền
thống cách mạng địa phương cho học sinh ở trường THPT.
Khảo sát, đánh giá thực trạng quản lý các hoạt động giáo dục truyền
thống cách mạng địa phương cho học sinh THPT ở các trường trên địa bàn
thành phố Cà Mau, Tỉnh Cà Mau.


4
Đề xuất các biện pháp quản lý đối với hoạt động giáo dục truyền thống cách

mạng địa phương cho học sinh các trường THPT thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau.

5.1. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục
truyền thống cách mạng địa phương trên địa bàn thành phố Cà Mau, tỉnh Cà
Mau dưới góc độ quản lý tổ chức hoạt động và quản lý nội dung chương trình
tại 04 trường : THPH chuyên Phan Ngọc Hiển, THPT Hồ Thị Kỷ, THPT
Nguyễn Việt Khái, THPT Cà Mau.
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Sử dụng phương pháp phân tích tổng hợp, phân loại, hệ thống hóa các
tài liệu có liên quan.
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
6.2.1. Phương pháp trao đổi và quan sát
Trao đổi, phỏng vấn các đối tượng, HS, SV, cán bộ quản lý và quan sát
thực tế các hoạt động được tổ chức nhằm có cơ sở nghiên cứu thực trạng về
giáo dục truyền thống cách mạng cho học sinh THPT và quản lý các hoạt động
giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho học sinh các trường THPT
Cà Mau, tỉnh Cà Mau.
6.2.2. Phương pháp điều tra
Sử dụng phương pháp này bằng cách hỏi, thực hiện ở 4 trường tại thành
phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau với các đối tượng là học sinh, giáo viên và cán bộ
quản lý. Sử dụng phương pháp này với mục đích là thu thập các số liệu để xác
định thực trạng giáo dục truyền thống cách mạng cho học sinh các trường
THPT tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau.
6.2.3. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm

Nghiên cứu, tổng kết thực tiễn việc quản lý hoạt động giáo dục truyền
thống cách mạng địa phương cho học sinh các trường THPT

5
thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau qua đó rút ra bài học kinh nghiệm cho việc
quản lý hoạt động này.
6.2. Nhóm phương pháp hỗ trợ
Nghiên cứu sản phẩm, lấy ý kiến chuyên gia
7. Những đóng góp của đề tài
7.1. Về mặt lý luận
Bổ sung thêm phần cơ sở lý luận cho công tác quản lý các hoạt động
giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho học sinh THPT.
7.1. Về mặt thực tiễn
Làm rõ thực trạng quản lý hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng
địa phương cho học sinh các trường THPT thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau.
Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng
địa phương cho học sinh các trường THPT thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau.
8. Cấu trúc của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, danh mục tài liệu tham
khảo, phụ lục, luận văn được trình bày trong 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục truyền thống
cách mạng địa phương cho học sinh trung học phổ thông.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động hoạt động giáo dục truyền
thống cách mạng địa phương cho học sinh trung học phổ thông thành phố Cà
Mau, tỉnh Cà Mau.
Chương 3: Các biện pháp quản lý cá hoạt động giáo dục truyền thống
cách mạng địa phương cho học sinh trung học phổ thông thành phố Cà Mau,
tỉnh Cà Mau.


6
NỘI DUNG

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
GIÁO DỤCTRUYỀN THỐNG CÁCH MẠNG ĐỊA PHƯƠNG
CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Những nghiên cứu ở ngồi nước
Trong cơng cuộc đấu tranh sinh tồn của mỗi dân tộc, truyền thống cách
mạng có ý nghĩa vô cùng to lớn. Vừa là nguồn sống vừa là nguồn sáng tạo của
dân tộc, là tiền đề cho quá trình phát triển trong tương lai. Giáo dục truyền
thống lịch sử cách mạng có ý nghĩa lớn lao trong việc xây dựng con người mới
XHCN. Nhớ về cội nguồn với những hy sinh cao đẹp của cha ông cho đất
nước có tác dụng ni dưỡng tư tưởng, tâm hồn thế hệ sau để họ sống và làm
việc xứng đáng với các thế hệ đi trước.
Trong suốt quá trình xây dựng và phát triển của các nước trên thế giới,
vấn đề đạo đức, GD đạo đức và GD truyền thống là vấn đề được rất nhiều
người quan tâm.Khổng Tử (551 – 479) là một nhà tư tưởng, nhà triết học, nhà
giáo dục nổi tiếng người Trung Hoa. Các bài giảng, lời dạy và triết lý của ơng
có ảnh hưởng sâu rộng đối với đời sống và tư tưởng của các dân tộc Đông Á.
Triết học của ông nhấn mạnh trên sự tu dưỡng đức hạnh cá nhân và đề cao các
đức tính “Nhân, Lễ, Nghĩa, Trí, Tín”. Ơng lưu lại cho hậu thế nhiều di sản tinh
thần quan trọng. Đối chiếu với xã hội hiện đại, những tư tưởng của Khổng Tử
hãy còn nguyên giá trị đáng để người đời sau học hỏi.
Khổng Tử rất coi trọng giá trị truyền thống trong đời sống xã hội, ông
cho rằng con người cần được GD từ lúc cịn nhỏ. Ơng dạy học trị ở nhà thì
phải hiếu thuận với cha mẹ, ra ngồi xã hội phải kính trọng các bậc huynh


7
trưởng, đã nói thì phải thành thực, nên thân u rộng khắp mọi người.
Hay ở phương Tây, vào thế kỉ XVII, J.A.Komensky - Nhà giáo dục

người Xéc đã có nhiều đóng góp cho lý luận về cơng tác giáo dục truyền thống
qua tác phẩm “Khoa sư phạm vĩ đại”. Ông đưa ra nguyên tắc trực quan trong
dạy học là nguyên tắc vàng ngọc. Dạy học phải bắt đầu từ thực tế trực quan,
phải liên tục và HS cũng phải học liên tục để đi đến kết quả. Ông đề xuất nhiều
biện pháp giáo dục và nhấn mạnh con người phải được giáo dục từ lúc trẻ thơ,
bởi trẻ em như cây non trong vườn để cây cỏ lớn lên nhất thiết phải được sự
quan tâm, chăm sóc...
Trong các thế kỉ XIX, XX trên thế giới đã xuất hiện những nhà tâm lígiáo dục với nhiều nghiên cứu thật đặc sắc về vấn đề giáo dục, truyền thống.
Tiêu biểu như: Alếchxanhđơ Luria (1902-1977), nhà tâm lí học Xơ Viết đã dựa
trên ý tưởng của Mác và Ănghen, ông gợi ý rằng “bối cảnh văn hóa tạo nên
yếu tố duy nhất làm cho con người trở thành một sinh vật đặc biệt, vì nó giúp
con người có thể vượt lên trên di sản thú vật khởi thủy. Bỏ mặc chúng, chắc
chắn những hài nhi sẽ khơng hơn - thậm chí kém - những con khỉ thông minh”;
hay như Eđua Clapared, nhà tâm lí học và giáo dục học người Thụy Sĩ, tư
tưởng sư phạm gắn với quan điểm tâm lí đã đưa đến thành tựu để đời của ông
qua tác phẩm “Tâm lí học trẻ em và khoa sư phạm thực nghiệm” sau này trở
thành phong trào trong sư phạm gọi là trường học hoạt động. Một trong những
nội dung cốt lõi của tác phẩm này là giáo dục và giảng dạy phải lấy đứa trẻ làm
trung tâm của chương trình học và phương pháp giảng dạy; hay như Giôn Uát
xơn (1878-1958), nhà tâm lí học, giáo dục học người Mĩ, ơng đã viết nhiều
quyển sách đã thực sự trở thành “kinh thánh sư phạm”, trong đó ơng mơ tả sự
giáo dục theo mẫu dựa trên một loạt những “thói quen tốt”; đặc biệt là Lương
Khải Siêu (1873-1921), là một học giả, nhà duy tân, nhà giáo dục lớn của
Trung Quốc vào đầu thế kỉ XX, xuất phát từ quan điểm


8
“Giáo dục cứu nước” ông cho rằng giáo dục là nền tảng của việc xây dựng đất
nước giàu mạnh. Ông nói “việc mất cịn hưng vong, ngu tối hay sáng suốt, yếu
hay mạnh có rất nhiều lí do; song suy đến cùng là vấn đề trường học”. Bởi vậy,

ông kêu gọi “Khai dân trí” là nhiệm vụ hàng đầu. Ơng còn cho rằng trường học
truyền đạt tri thức khoa học vẫn chưa đủ, trường học cịn phải dạy chính trị cho
học sinh, đào tạo học sinh sau này có thể trở thành người quản lí nhà nước.
Ngồi ra, cịn có V.A. Xukhômlinxki (1918 - 1970) - nhà giáo dục lỗi lạc người
Ucraina, ông cho rằng giáo dục trẻ em phải hướng vào chủ đích thúc đẩy sự
phát triển đầy đặn và hài hoà toàn bộ sức mạnh về thể chất và tâm hồn của trẻ.
Đó là sự thống nhất hài hồ giữa trí tuệ và tình cảm, trái tim và khối óc, giữa
xúc cảm và năng lực trí tuệ, đạo đức, thẩm mỹ, lao động, giao tiếp - tức là toàn
bộ cuộc sống tinh thần, hiểu cả về mặt lý trí và xúc cảm, mặt thể chất và mặt
trí tuệ. Do vậy, đức, trí, thể, mỹ, lao động, học và chơi hoà quyện vào nhau
trong một thể thống nhất chi phối hoạt động của người thầy giáo. Ông cũng rất
quan tâm đến công tác giáo dục truyền thống cho HS, ơng đã đóng góp nhiều
cho lí luận và tổng kết kinh nghiệm giáo dục thế hệ trẻ.
1.1.2. Những nghiên cứu ở trong nước
Lịch sử hàng nghìn năm dựng nước, dân tộc Việt Nam đã viết lên những
trang sử hào hùng. Một dân tộc anh hùng bất khuất trong công cuộc kháng
chiến chống giặc ngoại xâm đã hình thành ở con người Việt Nam tinh thần yêu
nước nồng nàng, lòng căm thù giặc sâu sắc, ý chí tự lực tự cường, cần cù sáng
tạo trong lao động và chiến đấu. Tinh thần ấy được các thế hệ tiếp thu, gìn giữ
và trở thành truyền thống quý báu của dân tộc ta. Cùng với thời gian, các giá
trị đạo đức này được lưu truyền qua các thế hệ, trở thành truyền thống tốt đẹp,
là sức mạnh và động lực của dân tộc. Sinh thời, Bác Hồ đã dạy: “Muốn xây
dựng chủ nghĩa xã hội, trước hết cần có những con người xã hội chủ nghĩa,
tức là những con người biết yêu Tổ quốc, yêu nhân dân, yêu


9
lao động, yêu khoa học, yêu độc lập tự do của nước mình cũng như của các
nước khác trên thế giới, yêu những giá trị tinh thần và văn hóa của dân tộc và
của loài người tiến bộ ” [38, tr. 335].

Trong nội dung chương trình GD THPT mới, Bộ GD&ĐT đã đưa nội
dung GD các giá trị truyền thống của dân tộc vào chương trình để GD HS,
trong đó có nội dung GD truyền thống đạo đức, truyền thống văn hóa, TTCM.
GD TTCM điạ phương cho HS là trách nhiệm khơng chỉ của ngành GD mà là
của tồn xã hội. Nhận thức được ý nghĩa quan trọng của công tác GD TTCM
cho thế hệ trẻ nên những năm gần đây, một số nhà khoa học, nhà giáo và học
viên sau Đại học ở các trường sư phạm đã tập trung đi sâu nghiên cứu các biện
pháp quản lý GD đạo đức, GD TTCM cho HS. Một số cơng trình nghiên cứu
của các tác giả đáng chú ý như sau:
Tác phẩm "Giá trị tinh thần truyền thống Việt Nam" do Trần Văn Giàu chủ
biên, NXB Khoa học xã hội, Hà Nội, 1980; Nội dung của tác phẩm khái quát cơ
bản khái niệm về giá trị tinh thần truyền thống của dân tộc bao gồm: tinh thần yêu
nước, đoàn kết, tấm lịng nhân ái, đức tính cần cù, sự sáng tạo, lạc quan… trong
cuộc sống và những ảnh hưởng của lịch sử đối với việc phát triển các giá trị
truyền thống ấy. Một số cơng trình nghiên cứu tiêu biểu khác như: "Biện chứng
của truyền thống" của Hà Văn Tấn, Tạp chí Cộng sản, số 3-1981; "Về truyền
thống dân tộc" của Trần Quốc Vượng, Tạp chí Cộng sản, số 3-1981; “Cái truyền
thống và cái hiện đại trong sự nghiệp xây dựng con người mới ở nước ta" của Đỗ
Huy, Tạp chí Thơng tin Khoa học xã hội, số 5-1986…các cơng trình nghiên cứu
này đề cập đến một số vấn đề lý luận và phương pháp luận nghiên cứu về giá trị
tinh thần truyền thống dân tộc Việt Nam. Khẳng định một số nội dung cơ bản
trong các giá trị truyền thống cần được kế thừa, giáo dục và phát triển trong quá
trình xây dựng đời sống tinh thần ở nước ta.

Từ sau công cuộc đổi mới, nền kinh tế vận động theo cơ chế thị trường,
nhiều giá trị truyền thống bị mai một, làm mất đi bản sắc, cốt cách


10
dân tộc thì vấn đề giáo dục, giữ gìn và phát huy các giá trị đạo đức truyền

thống dân tộc càng được nghiên cứu và khai thác. Một số công trình nghiên
cứu, bài viết được kể đến như "Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc,
một nhu cầu phát triển của xã hội hiện đại" của Lương Quỳnh Khuê, Tạp chí
Triết học, số 4, 1992; "Vấn đề khai thác các giá trị truyền thống vì mục tiêu
phát triển" của Nguyễn Trọng Chuẩn, Tạp chí Triết học, số 2, 1998; Nguyễn
Phương Liên “Biện pháp quản lý giáo dục đạo đức truyền thống cho HS THPT
huyện Từ Liêm trong giai đoạn hiện nay”…
Ngồi ra con có các cơng trình nghiên cứu liên quan đến giáo dục
TTCM trong giai đoạn hiện nay như: “Chủ nghĩa yêu nước trong sự nghiệp
CNH, HĐH” của Lương Gia Ban, “Giáo dục đạo đức truyền thống cho thanh
niên trong giai đoạn hiện nay” của tác giả Triệu Quang Minh, “Các biện pháp
giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho học sinh THPT qua các bộ
môn khoa học xã hội” của NGND - TS. Thái Văn Long…
Như vậy, GD TTCM ĐP cho HS đã được các nước trên thế giới và Việt
Nam đặc biệt quan tâm, nghiên cứu dưới nhiều góc độ khác nhau. Các đề tài đã
đề cập đến công tác quản lý công tác GD TTCM và công tác quản lý GD
TTCM ĐP cho HS, với nhiều nội dung phong phú và thiết thực, phù hợp với
yêu cầu GD toàn diện cho HS. Tuy nhiên, các đề tài nghiên cứu về quản lý
giáo dục TTCM địa phương cho HS chưa nhiều, thực hiện chưa thường xuyên,
chưa sâu rộng. Vị trí của hoạt động và nội dung giáo dục TTCM, nhất là
TTCM địa phương gần như chưa được đặt đúng với vị trí và vai trị của nó.
Trong khi đó, giáo dục truyền thống là một trong những nội dung quan trọng
của công tác giáo dục. Tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau, đã có sách về lịch
sử địa phương do NGND-TS Thái Văn Long chủ biên. Tuy nhiên, công tác
quản lý các hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa phương thì vẫn
chưa thật sâu sắc và mang lại kết quả chưa cao.
Các cơng trình trên đã khái qt tình hình và sự phát triển của hoạt


11

động giáo dục truyền thống cách mạng địa phương, làm tiền đề cho những
nghiên cứu gắn với một địa phương cụ thể, lấy đó làm điều kiện để tổ chức
thực hiện có hiệu quả hoạt động này trong các trường THPT.
1.2. Các khái niệm khái niệm cơ bản
1.2.1. Truyền thống
Theo nghĩa Hán - Việt, “truyền” là chuyển giao, cịn có nghĩa khác là
“trao lại cho người sau”; “thống” là tiếp nối, cịn có nghĩa khác là “có quan hệ
liên tục”. Theo từ điển Tiếng Việt của Nguyễn Như Ý (chủ biên): “Truyền
thống là nề nếp, thói quen tốt đẹp được lưu giữ từ đời này sang đời khác” [40,
tr.1734].
Như vậy, có thể hiểu: “truyền thống” là một giá trị bền vững, những tinh
hoa của cộng đồng, dân tộc được vun đắp trong quá trình phát triển của lịch sử,
được chắt lọc, chuyển giao, nối tiếp từ thế hệ này qua thế hệ khác.
Có nhiều loại truyền thống, đó là truyền thống dân tộc và TTCM. TTCM
là một bộ phận của truyền thống dân tộc. TTCM địa phương là một bộ phận
của TTCM nói chung, diễn ra trên một địa phương.
1.2.2. Truyền thống cách mạng
Đặc điểm cơ bản của truyền thống nói chung, TTCM nói riêng là sự kế
thừa. Trải qua hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước, dân tộc Việt Nam đã tạo
nên những thế hệ người Việt Nam giàu lịng u nước, lịng nhân ái, cần cù,
thơng minh, sáng tạo, chịu thương, chịu khó trong tất cả các hồn cảnh. Những
đức tính đó đã trở thành những giá trị truyền thống quý báu của dân tộc Việt
Nam. Từ nhũng đặc điểm đó, có thể hiểu TTCM là những giá trị, những tiến
bộ xã hội được cộng đồng xã hội, dân tộc vun đắp, chắt lọc, giữ gìn trong q
trình đấu tranh cách mạng. Đó là sức sống của dân tộc.


12
1.2.3. Truyền thống cách mạng địa phương
Trong quá trình đấu tranh cách mạng của nhân dân ĐP, những tinh hoa

của cộng đồng ĐP, dân tộc đã được vun đắp, chắt lọc, giữ gìn. Đó chính là
TTCM ĐP. Như vậy, TTCM ĐP có thể được hiểu là những giá trị xã hội mang
tính chất bền vững.Biểu hiện cụ thể qua những cuộc đấu tranh yêu nước và
cách mạng tiêu biểu, những chiến cơng, chiến tích cách mạng lẫy lừng. Và
những nhà yêu nước, những cán bộ, những anh hùng, liệt sĩ của ĐP Cà Mau
như: Lâm Thành Mậu (1898-1942) một trong những đảng viên tiên phong của
Đảng bộ Minh Hải, Phạm Hồng Thám (1902-1978) người có cơng lớn trong
cơng cuộc khơi phục, phát triển phong trào cách mạng ở địa phương, Trần Văn
Thời (1902- 1942) người giữ vai trò quyết định trong khởi nghĩa Nam Kỳ ở Cà
Mau- Bạc Liêu, Nữ anh hùng lực lượng vũ trang Hồ Thị Kỷ (1949-1970)… đã
cống hiến, hi sinh trong sự nghiệp đấu tranh, bảo vệ đất nước dưới sự lãnh đạo
của Đảng cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Có thể nói tỉnh Cà Mau là một trong những ĐP rất giàu TTCM. Truyền
thống quý báu đó phải được tuyên truyền và giáo dục thường xuyên cho nhân
dân, đặc biệt là học sinh trung học phổ thông ở địa phương.
1.2.4. Hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa phương

Hoạt động GD truyền thống cho HS là những hoạt động GD được tổ
chức có mục đích, có kế hoạch. Trong đó, dưới vai trị của nhà GD, HS hình
thành nhận thức đúng đắn về các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, hình
thành những thái độ, tình cảm, động cơ, hành vi và thói quen phù hợp với các
giá trị truyền thống của dân tộc.
Hoạt động GD truyền thống cho HS được thực hiện dưới vai trò chủ đạo
của nhà GD. Đây là lực lượng đông đảo các nhà sư phạm, bao gồm các thầy cô
giáo trong BGH, GV chuyên trách cơng tác Đồn TNCS Hồ Chí Minh trường
học, các GVCN lớp đến GVBM, các lực lượng GD phối hợp khác.


13
Hoạt động GD truyền thống cho HS có mối quan hệ thống nhất với các

dạng hoạt động GD khác như GD lao động, GD thể chất, GD thẩm mỹ; thống
nhất biện chứng với hoạt động dạy học; chung mục đích với hoạt động dạy học
là hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho HS theo mục tiêu GD.
1.2.5. Quản lý hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa phương

Quản lý GD là một khoa học quản lý chuyên ngành, người nghiên cứu
trên nền tảng của khoa học quản lý nói chung, cũng giống như khái niệm quản
lý, khái niệm quản lý GD cũng có nhiều cách tiếp cận khác nhau. Ở đây chúng
tôi chỉ đề cập tới khái niệm GD trong phạm vi quản lý một hệ thống GD nói
chung mà hạt nhân của hệ thống đó là các cơ sở trường học về khái niệm quản
lý GD các nhà nghiên cứu đã quan niệm như sau:
Theo tác giả Phạm Minh Hạc: “Quản lý giáo dục là hệ thống tác động có
mục đích, có kế hoạch, hợp quy luật của chủ thể quản lý (hệ thống giáo dục)
nhằm làm cho hệ vận hành theo đường lối và nguyên tắc giáo dục của Đảng
thực hiện được những tính chất của nhà trường xã hội chủ nghĩa Việt Nam, mà
tiêu điểm hội tụ là quá trình dạy học - giáo dục thế hệ trẻ, đưa hệ giáo dục tới
mục tiêu dự kiến tiến lên trạng thái mới về chất” [24, tr.89].
Từ những khái niệm trên, chúng tôi cho rằng quản lý hoạt động GD
TTCM là sự tác động có ý thức của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý (đối
tượng quản lý) nhằm đưa hoạt động GD TTCM đạt tới mục tiêu đã đề ra một
cách hiệu quả nhất.
1.3. Lý luận hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa phương
cho học sinh trung học phổ thông.
1.3.1.Vai trò của hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng địa
phương cho học sinh trung học phổ thông
Để thực hiện thành công sự nghiệp CNH, HĐH đất nước do Đảng lãnh
đạo nhằm xây dựng đất nước Việt Nam ngày càng giàu đẹp hơn thì chúng ta