Tải Giáo án Lịch sử 11 bài 23: Phong trào yêu nước và cách mạng ở Việt Nam từ đầu thế kỷ XX đến Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914) - Giáo án điện tử Lịch sử 11

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (88.57 KB, 5 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Bài 23: PHONG TRÀO YÊU NƯỚC VÀ CÁCH MẠNG Ở

VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN CHIẾN TRANH

THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1914)

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:

1. Kiến thức: Giúp HS hiểu được:

- Nắm được nét chính của các phong trào Đông Du, Đông Kinh nghĩa thục, cuộc
vận động Duy tân và chống thuế ở Trung Kì.

- Nhận biết được những nét mới, sự tiến bộ của phong trào yêu nước đầu thế kỉ XX
so với phong trào cuối thế kỉ XIX

2. Thái độ: Thán phục tinh thần yêu nước và ý chí đấu tranh của các vị Phan Bội

Châu, Phan Châu Trinh…. Nhận rõ bản chất của bọn thực dân Pháp tàn bạo.

3. Kĩ năng:

- Rèn luyện các kỹ năng đối chiếu, so sánh các sự kiện lịch sử.

- Khả năng đánh giá, nhận định hành động của các nhận vật lịch sử.

II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC: ảnh: Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh.
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY - HỌC:

1. Ổn định lớp, kiểm tra bài cũ
2. Giới thiệu bài mới

3. Dạy và học bài mới

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG GHI

* Hoạt động 1: Nhóm

GV tổ chức HS thảo luận nhóm: vì sao Phan Bội Châu 
lại chủ trương bạo động vũ trang để giành độc lập và

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

muốn dựa vào Nhật Bản. Hoạt động chính của phong
trào Đơng Du?

HS thảo luận nhóm, cử đại diện trình bày kết quả của
mình, HS nhóm khác bổ sung. Cuối cùng, GV nhận
xét và kết luận:

- Phan Bội Châu cho rằng độc lập dân tộc là nhiệm vụ
cần làm trước để đi tới phú cường. Muốn giành được
độc lập thì chỉ có con đường bạo động vũ trang
(truyền thống của dân tộc là đấu tranh vũ trang: các
cuộc khởi nghĩa…). Nên ông chủ trương lập ra Hội
Duy tân với mục đích là lập ra một nước Việt Nam
độc lập.

- Phan Bội Châu cho rằng Nhật Bản cùng màu da, cùng
văn hoá Hán học (đồng chủng, đồng văn) lại đi theo
con đường tư bản châu Âu, giàu mạnh lên và đánh
thắng đế quốc Nga (1905) nên có thể nhờ cậy được.
Ông đã quyết định sang Nhật cầu viện. Người Nhật chỉ
hứa đào tạo cán bộ cho cuộc bạo động vũ trang sau này.

Ông tổ chức HS Việt Nam sang Nhật du học-gọi là
phong trào Đơng Du.

- Nét hoạt động chính của phong trào Đơng Du:

* Từ năm 1905-1908, số HS Việt Nam sang Nhật vào
hai nơi để học: trường Chấn Vũ học viện và Đồng văn
thư viện (GV trình bày và phân tích thêm tấm gương
vượt khó học tập vì tương lai Tổ quốc của du học sinh
Việt Nam). Thời gian này, nhiều văn thơ yêu nước và
Cách mạng trong phong trào Đông du được truyền về
nước đã động viên tinh thần yêu nước của nhân dân
(Hải ngoại huyết thư, Việt Nam quốc sử khảo…)

GV: Vì sao phong trào Đông du thất bại? Bài học rút

ra từ thực tế phong trào Đơng du là gì?

- Nguyên nhân (SGK)

- Năm 1904, Phan Bội Châu
thành lập Hội Duy tân

- Hoạt động: từ năm 1905 đến
1908, đưa học sinh Việt Nam 
sang Nhật.

- Từ tháng 9/1908, phong trào
Đông du tan rã, Hội Duy tân
ngừng hoạt động.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

HS trả lời, GV bổ sung và kết luận.

- GV trình bày bài học rút ra từ phong trào:

+ Chủ trương bạo động là đúng, nhưng tư tưởng cầu
viện là sai (không thể dựa đế quốc đánh dế quốc được).

+ Cần xây dựng thực lực trong nước, trên cơ sở đó mà
tranh thủ sự hỗ trợ quốc tế chân chính.

* Hoạt động 2: Cả lớp

+ GV: Một trong những nội dung tư tưởng cơ bản của
những sĩ phu u nước thuộc phái “ơn hồ” đầu thế kỉ
XX là: để thốt khỏi tình trạng bế tắc, cần phải nâng
cao ý thức tự cường bằng cách bỏ cái cũ theo cái mới.
Vì vậy, ở Trung Kì đã diễn ra cuộc vân động Duy Tân
rất sôi nổi.

+ GV trên cơ sở SGK, yêu cầu HS nắm được các hoạt
động của cuộc vận động Duy tân.

- Lãnh đạo: Phan Châu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng…

- Hình thức hoạt động: mở trường, diễn thuyết về các
vẫn đề xã hội, tình hình thế giới, đả phá các hủ tục
phong kiến, cổ vũ theo cái mới: cắt tóc ngắn, mặc áo
ngắn, cổ động mở mang công thương nghiệp…

GV: Nguyên nhân dẫn tới phong trào chống thuế ở
Trung Kì năm 1908?

HS trả lời câu hỏi. Gv nhận xét, bổ sung và chốt ý.

+ GV yêu cầu HS tóm tắt những diễn biến chính của
phong trào và ghi nhớ vào vở: Phong trào bắt đầu từ
Quảng Bình sau đó lan ra khắp các tỉnh Trung Kì.
Phong trào làm tê liệt chính quyền của bọn thực dân
phong kiến ở nơng thơn; từ đấu tranh hồ bình,phong
trào thiên về khuynh hướng bạo động. Thực dân Pháp
thẳng tay đàn áp. Phong trào thất bại. Phan Châu Trinh

thế lực đế quốc (Nhật - Pháp)
cấu kết với nhau để trục xuất
thanh niên yêu nước Việt Nam ở
Nhật.

2. Phan Châu Trinh và xu 
hướng cải cách

- Lãnh đạo: Phan Châu Trinh,
Huỳnh Thúc Kháng.

- Hình thức hoạt động: mở
trường, diễn thuyết các vấn đề xã
hội, cổ vũ theo cái mới, cổ động
mở mang cơng thuơng nghiệp…

- Ngun nhân phong trào:

+ Do chính sách cai trị tàn bạo
của thực dân Pháp, nông dân vô
cùng khốn khổ về các thứ thuế.

+ Ảnh hưởng của cuộc vận
động Duy tân…

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

và Trần Q Cáp bị kết án tử hình.

* Hoạt động 3: Cá nhân

GV Giải thích: Đơng Kinh là tên gọi cũ của Hà Nội;
nghĩa thục là là trường tư làm việc cơng ích.

+ GV u cầu HS trên cơ sở SGK, tóm tắt các hoạt
động của Đông Kinh nghĩa thục:

- Người khởi xướng: Lương Văn can, Nguyễn Quyền…

- Thời gian hoạt động từ tháng 3 đến tháng 11/1907.

- Phạm vi hoạt động: Hà Nội, Hà Đông, Sơn Tây, Bắc
Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, Thái Bình… số HS đi
học có lúc lên tới 1000 người.

- Hoạt động chính: mở trường học các mơn địa lí, lịch
sử, khoa học thường thức; tổ chức các buổi bình văn;
xuất bản sách báo…

GV: Đơng Kinh nghĩa thục có gì khác với các nhà
trường đương thời?

HS trả lời câu hỏi, GV bổ sung và chốt ý:

+ Là một tổ chức cách mạng có phân cơng, phân nhiệm,
mục đích rõ ràng, có cơ sở ở các địa phương.

+ Chống nền giáo dục cũ với những giáo điều của Hán
Nho mà thực dân Pháp muốn lợi dụng để ngu dân.

+ Cổ vũ cái mới: học chữ Quốc ngữ, các môn khoa học
thực dụng, hô hào lập hội buôn, phát triển công

thương nghiệp. Lên án phong tục tập quán lạc hậu.

+ Tố cáo tội ác của thực dân Pháp.

GV: Diễn biến vụ đầu độc Hà thành?

- Lãnh đạo: Lương Văn Can,
Nguyễn Quyền, Lê Đại.

- Phạm vi hoạt động: Hà Nội,
Hà Đông, Sơn Tây, Bắc Ninh,
Hưng Yên, Hải Dương, Thái
Bình…

- Các hoạt động chính: mở
trường, học các mơn học địa lý,

lịch sử, khoa học thường thức; tổ
chức các buổi bình văn; xuất bản
sách báo…

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

* Đánh giá: Thực chất của các hoạt động này là sự
chuẩn bị chống Pháp, trước hết là thông qua việc dạy
chữ dạy người, tuyên truyền tư tưởng dân chủ tư sản, đả
phá nền giáo dục lỗi thời, cổ vũ cái mới.

3. Củng cố: Tổ chức cho HS củng cố lại các nội dung:

- Những điểm mới về mục đích, tính chất, hình thức của phong trào yêu nước Việt
đầu thế kỉ XX.

- Nguyên nhân thất bại của các phong trào đó.

4. Hướng dẫn tự học:

- Bài vừa học: Như đã củng cố

</div>