Tải Soạn bài Tự do - Soạn bài môn Ngữ văn lớp 12 học kì I

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Soạn bài Tự do của Ê-luy-a lớp 12</b>
<b>1. Soạn bài Tự do mẫu 1</b>

<b>I. Tìm hiểu tác giả – tác phẩm</b>
<b>1. Tác giả.</b>

– Ê-luy-a (1895 – 1952) là nhà thơ lớn của nước Pháp, là nhà thơ có vị trí đặc biệt
trong dịng thơ kháng chiến chống phát xít Đức.

– Ơng từng tham gia trào lưu siêu thực, trong chiến tranh thế giới thứ 2 ông đã thoát
ly chủ nghĩa siêu thực, cùng nhân dân Pháp kháng chiến.

– Thơ ơng mang đạm chất trữ tình chính trị, hơi thở của thời đại.
<b>2. Tác phẩm.</b>

– Bài thơ “Tự do” được viết vào mùa hè năm 1941, thời kì nước Pháp đang bị phát xít
đức chiếm đóng.

– Bài thơ được in trong tập “Thơ ca và chân lý, 1942”. Ngun văn bài thơ khơng có
vần, khơng có dấu chấm câu.

– Đây là tứ thơ bao trùm: khát vọng tự do.
<b>II. Tìm hiểu tác phẩm.</b>

<b>1. Khát vọng tự do.</b>

– Liên tưởng rất ngẫu hứng của Ê-luy-a khơng bị bó buộc, Tự Do được viết mọi lúc
mọi nơi với các sự vật hữu hình lẫn trừu tượng.

+ Viết tên em – Tự Do lên những vật cụ thể, hữu hình như: trên bàn, trên cát, trên
tuyết, trên trang vở, trên vương miện của vua, trên áo các vua quan…). Qua sự ngẫu hứng

đến lạ thường ta thấy được tâm hồn Ê-luy-a rất khao khát tự do, thả hồn vào mây vào gió,
vào từng vật tuy nhỏ nhưng lại minh chứng được khát vọng to lớn biết nhường nào. Cách
dùng câu không có vần, nhịp điệu, khơng có dấu chấm ngắt nghỉ cũng đồng thể hiện tư
tưởng phóng khống, tự do tự tại để cho tâm hồn được vươn tới một bầu trời tự do.

+ Ê-luy-a không chỉ ghi Tự Do lên những sự vật hữu hình mà cịn lên cả những cái
trừu tượng, vơ hình như: viết lên tuổi thơ ấu,vào những ngày bánh mì trắng, trên ao mặt
trời ẩm mốc, viết trên hồ vầng trăng lung linh…

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

xa vời để nói lên nỗi niềm, tiếng lịng, khát vọng của mình, khát vọng thiêng liêng của Tự
Do. Từ đó ngơn từ cịn được mở rộng ra với nhiều nghĩa khác nhau thể hiện tình yêu, khát
vọng đến cháy bỏng của nhà thơ. Hóa thân vào mọi nơi mọi chỗ từng góc gắn liền với
cuộc sống.

– Tự Do đã được nhân hóa lên thành “em” trong ngơi thứ nhất, càng nhấn mạnh Tự
Do ấy to lớn như thế nào đối với trái tim khao khát của Ê-luy-a

Những vần thơ bay bổng tự do ấy đã cho thấy cảm xúc luôn hướng về Tự Do rất tha
thiết, đó cũng chính là quyết tâm hành động hướng tới tự do, giành và bảo vệ Tự Do. Tác
giả sẵn sàng làm lại cuộc đời để hưởng và gắn bó với tự do.

– Điệp khúc “trên…tôi viết tên em” càng tô đậm them khát vọng tự do tha thiết hơn
nữa của ông.

– Sống trong hồn cảnh đất nước bị phát xít Đức đóng chiếm, nỗi đau của ông cũng
như là nỗi đau chung của dân tộc, khát vọng của ơng cũng chính là khát vọng chung của
toàn dân tộc, ước mơ về một cuộc sống tự do, n bình. Ê-luy-a đã dùng ngịi bút của
mình để nói thay lời của tồn nhân dân nước Pháp, là người đại diện đứng lên mở đường
để đưa khát vọng ấy thành hiện thực.

<b>2. Đặc sắc nghệ thuật.</b>

– Giới từ “trên” được lặp đi lặp lại nhiều lần trong bài thơ nhằm chỉ địa điểm, không
gian (tôi viết tự do ở đâu, vào đâu). Chỉ thời gian (tôi viết tự do khi nào). Ở đây người đọc
có thể hiểu theo nhiều nghĩa tùy theo từng câu từng ý thơ.

– Hình ảnh thơ giản dị, lối thơ khơng dùng dấu chấm dấu phẩy tạo nên được cảm xúc
luôn tuôn chảy, ào ạt khơng ngưng lúc nào, nó như một mạch thống nhất với cảm xúc
khơng bị ngắt ngỗng gãy đoãn chỗ nào.

– Lối điệp từ, điệp cấu trúc theo hình thức xốy trịn đã tạo được điểm nhấn cho cảm
xúc về Tự Do của Ê-luy-a.

<b>III. Kết luận</b>

– Chủ đề: nói lên được khát vọng tự do và đồng thời cũng là lời kêu gọi hành động vì
tự do của tác giả, kêu gọi nhân dân nước Phấp đồng lòng vì một lí tưởng chung.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

bóng của phát xít Đức. Bài thơ được xem là thánh ca của thơ kháng chiến Pháp.
<b>2. Soạn bài Tự do mẫu 2</b>

<b>2.1. Câu 1- Trang 173 SGK</b>

Đọc kĩ bài Tự do để hiểu chủ đề tác phẩm. Tìm hiểu cách liệt kê các hình ảnh trong bài
thơ (chú ý tính chất hình ảnh thị giác).

Trả lời:

* Chủ đề của tác phẩm: Là khúc ca ca ngợi tự do và bày tỏ khát vọng, sự say mê của tác
giả cùng hàng triệu con người đối với tự do.

* Cách liệt kê hình ảnh, lặp ngữ, tạo ra một kết cấu trùng điệp phù hợp với điệp khúc ca
ngợi tự do.

- Tự do - từ một đối tượng trừu tượng nhưng trong bài thơ đã được nhân hoá thành một
nhân vật có linh hồn thực sự.

<b>2.2. Câu 2- Trang 173 SGK</b>

Tìm hiểu câu kết “Tơi viết tên em" của mỗi khổ thơ, cách lặp từ theo kiểu “xốy trịn"
(Trên...trên...) và nhạc điệu bài thơ. Phân tích cách sử dụng đại từ “em".

Trả lời:

* Nghệ thuật tạo câu trùng điệp: "Tôi viết tên em"

- Tạo nhạc điệu cho bài thơ. Người đọc liên tưởng tới những nốt nhấn của một bản giao
hưởng. Nó dội vào lịng người nghe, nó khắc sâu vào tâm trí, đồng thời sự lặp lại tạo ra
điệp khúc.

- Sự lặp lại nhiều lần gợi một niềm tin vững chắc, một sự khẳng định chắc chắn, vững
bền không thể đổi thay.

- Những lời tự nhủ, những lời khắc cốt ghi tâm ấy cũng chính là cách để nhà thơ thể hiện
sự tơn thờ, đề cao tự do.

=> Đó là khát khao mãnh liệt của tác giả để vươn tới tự do.
* Cách lặp từ theo kiểu xốy trịn “Trên ... trên..." có tác dụng:
+ Tạo nhạc điệu, điểm nhấn cho bài thơ

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

So sánh ý nghĩa của từ “trên" được sử dụng nhiều lần trong bài để chỉ không gian và thời
gian.

Trả lời:

- Giới từ “Trên" báo hiệu trạng ngữ chỉ địa điểm:

+ Địa điểm cụ thể, hữu hình: trang vở, bàn học, đất cát, tuyết, mũ áo vua quan...

+ Địa điểm trừu tượng: thời thơ ấu, điều huyền diệu đêm đêm, các mùa, những mảnh trời
trong xanh, những khoảnh khắc hừng đông...

- Tự do không chỉ được gắn với những vật cụ thể đang hiện hữu mà cịn hiện diện trong
khơng gian “tơi" chiếm lĩnh ngự trị. Nó hiện diện trong giấc mơ, trong trí tưởng tượng,
trong hồi ức và trong tất cả những gì không thể cảm nhận bằng trực giác thông thường.
- Giới từ “trên" chỉ thời gian (trên = khi, lúc). Trường phái siêu thực không phân biệt
ranh giới rõ rệt giữa không gian, thời gian.

<b>2.4. Câu 4- Trang 173 SGK</b>

Trong câu thơ “Tôi viết tên em" được lặp đi lặp lại, "tơi" có thể là tác giả và cũng có
thể là những độc giả của bài thơ, "viết" có thể hiểu là "ghi, chép", có thể hiểu là "hành
động". Từ đó hãy suy luận để chỉ ra tính chất thánh ca của bài thơ này trong cuộc kháng
chiến chống phát xít Đức.

Trả lời:

“Tơi viết tên em" khi đang tuổi ấu thơ, ban đêm, ban ngày, lúc hửng đơng, lúc đêm tối,
khi ở ngồi đại dương mênh mông hay trên núi cao hiểm trở, lúc bão giơng hay khi bình
n...

Dù ở nét nghĩa nào thì “tơi" đều biểu hiện sự tự do cháy bỏng, mãnh liệt. “Tơi" đã bị
thu phục hồn tồn bởi “em". “Em" (tự do) đã ngự trị “tôi" chiếm trọn không gian của
“tôi", chiếm hết thời gian của “tôi" và suy nghĩ hành động của “tôi" luôn hướng về “em".
Với cấu trúc và suy luận như vậy, bài thơ giống như lời của một bản trường ca, một
khúc hát dài ca ngợi và kêu gọi tự do.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5></div>

<!--links-->