echo can am

ECHO CẢN ÂM
(Contrast echocardiography)
PGS.TS PHẠM NGUYỄN VINH
VIỆN TIM TP HỒ CHÍ MINH


ª Chất cản âm (contrast agent) trong echo là những dung dịch có

đặc tính làm tăng sự phản hồi sóng echo, giúp định rõ cấu trúc của
buồng tim, sự tưới máu cơ tim hay dòng chảy trong tim

2


CÁC CHẤT CẢN ÂM
1. Các chất cản âm được lắc bằng tay (manually produced
contrast agents): bao gồm
ª Dung dịch muối Na đẳng trương
ª Xanh Indocyanine
ª Oxy già(hydrogen peroxide)
ª Intralipid
ª Dextrose 5% hoặc Dextrose 50%
Hai điểm hạn chế của vi bóng khí tạo bằng tay:
ª Thời gian bán hủy ngắn và khơng đồng nhất
ª Kích thước vi bóng khi cịn lớn nên không thể qua được mao
mạch phổi.
3


2. Các chất contrast tạo bằng siêu âm (sonicated contrast agents):
Dung dịch thường dùng là albumin hoặc gelatin. Cần một máy

Sonicator tạo sóng siêu âm để phát ra trong dung dịch khoảng 20

giây, dung dịch trở nên đục như sữa, chứa rất nhiều vi bóng khí
(3-5 microns)

4


CHẤT CẢN ÂM TẠO BẰNG MÁY
SONICATOR

5


ỨNG DỤNG LÂM SÀNG CỦA ECHO CẢN
ÂM
1. Khảo sát bệnh tim bẩm sinh:
ª Shunt trong tim
ª Nối liền bất thường TM hệ thống
2. Khảo sát cung lượng tim
ª Trên động vật, người ta đã thấy có tương quan giữa hình ảnh
echo cản âm thất trái với phân xuất tống máu đo bằng thơng tim
chụp buồng tim

ª

Trên người, các chất cản âm qua được phổi giúp khảo sát được
chức năng thất trái
6

3. Khảo sát tim phải:
ª Echo cản âm giúp xác định cấu trúc tim phải: nhĩ phải, thất phải,
van 3 lá, các tĩnh mạch chủ đổ vào nhĩ phải
ª Echo cản âm còn giúp xác định hở van 3 lá.
4. Khảo sát tim trái:
Chất cản âm có vi bóng khí từ 3-5 microns cho phép xuyên qua
mao mạch phổi tới được tim trái

7


TƯƠNG QUAN GIỮA CUNG LƯỢNG TIM VÀ BIỂU
ĐỒ XUẤT HIỆN CHẤT CẢN ÂM

8


5. Aùp dụng trong điều trị tràn dịch màng tim:
ª Đầu dị echo 2D đặt ở mỏm tim.
ª Bệnh nhân được chọc màng tim theo đường dưới mũi ức.
ª Muốn xác định vị trí kim chọc dị đã nằm đúng xoang màng tim,
chỉ cần bơm chất cản âm (td: 5ml dung dịch Na 0,9% đã được
lắc).

ª Echo cản âm giúp định rõ vị trí đầu kim.
9


10

6. Khảo sát tưới máu cơ tim:

ª Năm 1980, De Maria và cộng sự, lần đầu tiên khảo sát tưới máu
cơ tim bằng echo cản âm tiêm vào động mạch vành
ª Đến nay, thực nghiệm và lâm sàng đã giúp thấy hiệu quả của

écho cản âm trong:
- Phát hiện và ước lượng vùng cơ tim bị thiếu máu
- Khảo sát sự tưới chất liệt cơ tim trong khi đang mổ tim
- Khảo sát tuần hoàn bàng hệ của động mạch vành
11


KHẢO SÁT TƯỚI MÁU CƠ TIM BẰNG CHẤT
CẢN ÂM

12