Rèn luyện kỹ năng đọc hiểu truyền thuyết cho học sinh lớp 6 tt

MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
1.1. Trong chương trình Ngữ văn hiện hành (2006), từ bậc Tiểu học đến Trung
học cơ sở (THCS) và Trung học phổ thông, học sinh đều được học về thể loại
truyền thuyết với các mức độ khác nhau. Đến chương trình Ngữ văn mới
(2018), học sinh được tìm hiểu về truyện dân gian ở ba cấp, trong đó cấp THCS
lớp 6 tập trung vào thể loại truyền thuyết.Có thể nói việc dạy truyện truyền
thuyết ở lớp 6 có vị trí và vai trị rất to lớn trong việc hình thành và phát triển
cho HS những hiểu biết về truyền thuyết và cách đọc hiểu thể loại truyền thuyết.
1.2. Cùng là thể loại truyện nhưng truyện truyền thuyết có những đặc điểm riêng
khá rõ nét về cả nội dung và nghệ thuật. Những đặc điểm của thể loại truyền
thuyết đã chi phối đến việc dạy học đọc hiểu khám phá một truyện truyền thuyết.
Giáo viên (GV) cần có phương pháp tiếp cận phù hợp trong quá trình hướng dẫn
HS đọc hiểu văn bản để vừa đảm bảo đặc trưng của thể loại, vừa đảm bảo được
những giá trị cốt lõi, tinh hoa của văn học và văn hóa dân gian.
1.3. Truyền thuyết dân gian có một vị trí quan trọng trong dạy học ở nhà trường
phổ thơng. Chương trình Ngữ văn lớp 6 u cầu HS nhận ra được đặc điểm
của truyện truyền thuyết, cụ thể từ nhân vật, cốt truyện, chi tiết đến nội dung,
thái độ, tư tưởng, tình cảm, cách ứng xử văn hóa của nhân dân đối với những
vấn đề lớn lao của dân tộc, bản lĩnh văn hóa dân tộc trong quá trình dựng nước
và giữ nước. Việc dạy học đọc hiểu truyền thuyết vẫn được tổ chức theo hướng
tiếp cận thi pháp thể loại. Song thực tế cho thấy, cũng như các giờ đọc hiểu
khác, về cơ bản giờ dạy học truyền thuyết vẫn theo lối giảng văn.Tức là GV
vẫn phân tích, giảng giải cho HS nghe các truyện truyền thuyết theo ý của thầy
cô mà chưa phải tổ chức cho HS đọc hiểu, tự mình giải mã, khám phá văn bản.
Dạy đọc hiểu truyện truyền thuyết khơng có gì khác với một văn bản truyện
hiện đại, chưa đáp ứng được yêu cầu dạy đọc hiểu văn bản theo thể loại và
phát triển năng lực người học.
1.4. Bối cảnh mới đòi hỏi thay đổi cách dạy học truyền thuyết trong nhà trường.
Việc chuyển dạy học chạy theo nội dung sang dạy học phát triển năng lực đòi
hỏi dạy học đọc hiểu văn bản nói chung, truyền thuyết nói riêng cần theo hướng

hình thành và phát triển cho HS năng lực đọc, trong đó có cách đọc, phương
pháp đọc. Dạy học đọc hiểu VB truyền thuyết cần thông qua các hoạt động học
tập, GV chỉ là người hướng dẫn, giao nhiệm vụ và tổ chức cho HS tìm tịi,
khám phá ra vẻ đẹp của văn bản. Và mục tiêu cuối cùng là giúp HS biết tự đọc
hiểu được các VB truyền thuyết tương tự.
1


Từ những lí do trên đây, chúng tơi lựa chọn đề tài “Rèn luyện kĩ năngđọc hiểu
truyền thuyết cho học sinh lớp 6”.
2. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất cách thức tổ chức dạy học đọc hiểu truyền thuyết nhằm giúp HS rèn
luyện các kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết, góp phần hình thành và phát triển
năng lực đọc hiểu của HS, đồng thời nâng cao chất lượng dạy học môn Ngữ
văn ở nhà trường phổ thơng nói chung và dạy học đọc hiểu nói riêng.
3. Đối tượng và nhiệm vụ nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu:
Cách thức tổ chức dạy học để rèn kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết cho HS lớp
6 theo định hướng phát triển năng lực.
Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Xác định cơ sở lí luận của việc rèn KN đọc hiểu truyền thuyết cho HS lớp
6 theo hướng phát triển năng lực
- Khảo sát, mơ tả, phân tích thực trạng dạy học ĐH truyền thuyết cho HS lớp
6 cũng như quá trình rèn KN đọc hiểu truyền thuyết đã và đang được thực hiện
ở một số trường THCS.
- Đề xuất cách thức tổ chức dạy học đọc hiểu truyền thuyết nhằm rèn kĩ năng
đọc hiểu truyền thuyết cho HS theo hướng phát triển năng lực
- Thực nghiệm kiểm chứng tính khả thi của cách thức tổ chức dạy học truyền
thuyết cho HS lớp 6 mà luận án đề xuất.
4. Phạm vi nghiên cứu

- Luận án nghiên cứu dạy học cụm văn bản truyền thuyết trong SGK Ngữ
văn lớp 6 của CT hiện hành theo quan điểm tiếp cận với Chương trình giáo
dục phổ thơng mơn Ngữ văn 2018.
- Việc dạy học thử nghiệm được tiến hành tại một số trường THCS trên địa
bàn thành phồ Hồ Chí Minh.
5. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Cách tiếp cận
Luận án tiếp cận vấn đề nghiên cứu trên các quan điểm sau: Quan điểm duy
vật biện chứng; Quan điểm hệ thống và Quan điểm thực tiễn.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu, luận án sử dụng một số phương pháp sau:Phương
pháp nghiên cứu lí luận ( hồi cứu, phân tích, tổng hợp, khái quát tài liệu…);
Phương pháp nghiên cứu thực tiễn (phỏng vấn, điều tra, khảo sát thực
tiễn);Phương pháp thực nghiệm sư phạm; Phương pháp thống kê toán học để
2


xử lý kết quả thực nghiệm.Ngoài ra luận án cũng sử dụng một số phương pháp
khác như phương pháp quan sát dùng trong các buổi dự giờ, phương pháp
chuyên gia để xin ý kiến về các vấn đặt ra của luận án,…
6. Giả thuyết khoa học
Dạy học đọc hiểu văn bản nói chung và văn bản truyền thuyết nói riêng còn
đang tồn tại nhiều hạn chế trước yêu cầu của dạy học phát triển năng lực. Nếu
đề xuất được cách thức tổ chức dạy học đọc hiểu truyền thuyết theo quy trình:
tổ chức các hoạt động hình thành kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết theo đặc trưng
thể loại; sau đó rèn luyện có hướng dẫn và thực hành tự đọc hiểu các văn bản
tương tự, kết hợp với đánh giá củng cố thì sẽ giúp HS hình thành được kĩ năng
đọc hiểu truyền thuyết; góp phần phát triển năng lực đọc hiểu văn bản của học
sinh.
7. Những đóng góp mới của luận án

7.1.Về lí luận
Góp phần làm sáng rõ hơn một số vấn đề lí luận về kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết
trong nhà trường THCS theo hướng phát triển năng lực. Đề xuất được cơ sở và
quy trình rèn luyện kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết cho HS lớp 6 theo yêu cầu phát
triển năng lực.
7.2. Về thực tiễn
Giúp GV tháo gỡ những khó khăn trong việc dạy đọc hiểu truyền thuyết cho HS
lớp 6 theo yêu cầu phát triển năng lực. Những đề xuất của luận án về quy trình
và cách thức tổ chức dạy học đọc hiểu truyền thuyết nguồn tư liệu tham khảo
tốt cho giáo viên và các tác giả biên soạn SGK Ngữ văn theo yêu cầu của chương
trình Ngữ văn 2018.
8. Bố cục của luận án: Ngoài phần MỞ ĐẦU và KẾT LUẬN, luận án được
chia thành 3 chương:
Chương 1.Cơ sở lí luận và thực tiễn về rèn luyện kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết
cho học sinh lớp 6.
Chương 2: Con đường hình thành và rèn luyện kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết
cho học sinh lớp 6.
Chương 3: Thực nghiệm sư phạm.
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC RÈN
LUYỆN KĨ NĂNG ĐỌC HIỂU TRUYỀN THUYẾT CHO HỌC SINH
LỚP 6
1. Lịch sử vấn đề nghiên cứu
3


1.1. Nghiên cứu về kĩ năng đọc hiểu văn bản trong nhà trường phổ thơng
1.1.1. Ở nước ngồi
Luận án đã điểm qua các cơng trình nghiên cứu về kĩ năng đọc hiểu văn
bản của một số tác giả nước ngoài tiêu biểu như về mơ hình đọc hiểu của
Kintsch (1988), Perfetto, Landi & Oakhill (2005), Vellutino (2007);

Making the meaning with text (2005) của Rosenblatt, Understanding reading
(2004)của Smith, F;Differential competencies contributing tochildren’s
comprehension of narrative and expository texts của Blanchowicz, C. &
Ogle, D (2008), Mcnamara D.S (2008), Reading Comprehension: What every
teacher needs to know của McLaughlin M (2012); Reading and responding in
literature 8 circles của Day, C (2003),...
Bên cạnh những cơng trình nghiên cứu nêu trên, vấn đề kĩ năng đọc hiểu văn
bản trong nhà trường còn được bàn đến ở các Chương trình dạy học mơn Ngơn
ngữ và Văn học, Chương trình đánh giá học sinh, Tài liệu bồi dưỡng giáo
viên,… Chương trình đánh giá HS quốc tế PISA quan niệm đọc hiểu tập trung
vào ba khía cạnh: thu thập và tiếp cận thơng tin; kết nối, phân tích và lí giải
thơng tin; phản hồi và đánh giá.
Có thể thấy, những tài liệu này dù tiếp cận ở những góc độ khác nhau nhưng
khá tương đồng về quan điểm, luận giải rõ về kĩ năng đọc với các thành phần
cụ thể, mục đích của việc đọc; nhấn mạnh tới vấn đề đọc hiểu không chỉ được
đánh giá qua việc sử dụng các chiến thuật mà còn xem xét ở kết quả của q
trình đọc đó là khả năng khám phá nắm bắt giá trị nội dung và hình thức thể
hiện của văn bản, biết kết nối liên hệ mở rộng ngoài văn bản, suy luận và rút
ra được những bài học, những kinh nghiệm cần thiết cho bản thân từ những
vấn đề được nêu lên trong văn bản.
1.1.2. Ở Việt Nam
Tác giả luận án đã điểm lại thành tựu nghiên cứu trong khoảng thời gian mười
năm trở lại đây về vấn đề dạy học đọc hiểu văn bản trong nhà trường phổ thông
được nhiều tác giả quan tâm, bàn luận. Điển hình có thể kể đến các tác giả Trần
Đình Sử, Nguyễn Thanh Hùng, Đỗ Ngọc Thống, Hồng Hịa Bình, Nguyễn
Thị Hạnh, Nguyễn Thị Hồng Vân, Phạm Thị Thu Hương và nhiều tác giả khác.
Vấn đề thứ nhất mà các tác giả đều tập trung làm rõ là yêu cầu dạy học đọc
hiểu văn bản trong nhà trường cần phải chú trọng tới việc rèn kĩ năng để hình
thành năng lực. Vấn đề thứ hai là những kĩ năng của đọc hiểu. Vấn đề thứ 3
được các tác giả đề cập đến là cách thức rèn kĩ năng đọc hiểu văn bản cho HS

trong nhà trường.
4


Một tài liệu rất quan trọng được xem xét đó là Chương trình giáo dục phổ
thơng mơn Ngữ văn mới. Chương trình đã mơ tả cụ thể những u cầu cần đạt
cho từng kĩ năng (đọc, viết, nói và nghe) của mơn Ngữ văn đối với từng lớp.
Có thể thấy, từ các góc nhìn đa dạng nhiều chiều, mỗi cơng trình cho thấy
những cách trình bày khác nhau về vấn đề dạy học và rèn luyện kĩ năng đọc
hiểu văn bản. Tuy nhiên xét về bản chất, các cơng trình đều hướng tới những
u cầu chung: tìm hiểu các thơng tin liên quan đến văn bản; đọc hiểu nội
dung, ý nghĩa văn bản; đọc kết nối, mở rộng để phản hồi, nhận xét về vấn đề
đặt ra trong văn bản. Đó là những thành tựu nghiên cứu hết sức có ý nghĩa để
chúng tôi tiếp tục kế thừa trong quá trình giải quyết nhiệm vụ mà luận án đã
đặt ra.
1.2. Nghiên cứu về rèn kĩ năng đọc hiểu văn bản tự sự trong nhà trường
1.2.1. Ở nước ngoài
Các nhà khoa học quan tâm đến vấn đề hướng dẫn GV dựa trên các yếu tố đặc
trưng của thể loại VBTS như bối cảnh, nhân vật, cốt truyện để dạy học có thể
kể đến Barone D.M (2010), Fisher, D & Frey, N (2011), Duffy, G.G (2014).
Cách tiếp cận này cũng thể hiện khá rõ ở một số chương trình mơn Ngữ văn
nước ngồi như Chương trình mơn Tiếng Anh - Ngơn ngữ nghệ thuật của bang
California - Hoa Kì; Chương trình Ngơn ngữ và Văn học Hàn Quốc (2007)
(Sách đd); Chương trình Tiếng Anh của Anh (2014), Chương trình Tiếng Anh
của Úc (2016)…
Những tác giả đã nghiên cứu về hình thức, phương pháp, kĩ thuật dạy học cụ
thể giúp HS biết, cách đọc hiểu VBTS có thể kể đến Blanchowicz, C. & Ogle,
D (2008), Johnson, A.P (2008),… Trong cơng trình nghiên cứu của mình, các
tác giả đã đề cập đến những chiến lược hỗ trợ người học tích cực đọc VBTS
thơng qua hoạt động nhóm nhỏ, hoặc cung cấp cho người đọc những ngữ cảnh

có nhiều sự độc lập hơn ở đó họ được phát triển kĩ năng đọc như một thành
viên của cộng đồng trao đổi về những tác phẩm truyện đã đọc.
1.2.2. Ở Việt Nam
Liên quan đến vấn đề kĩ năng đọc hiểu văn bản tự sự trong nhà trường
phổ thông, các nhà nghiên cứu giáo dục Việt Nam cũng quan tâm từ khá sớm
như nhóm tác giả Trần Thanh Đạm, Huỳnh Lý, Hoàng Như Mai, Phan Sĩ Tấn,
Đàm Gia Cẩn (1968), Nguyễn Thanh Hùng (2011), nhóm tác giả Đỗ Ngọc
Thống (2019), Nguyễn Thị Ngọc Thúy (2020), Ngô Thị Hy (2014), Mai Xuân
Miên (2011) đã chỉ ra những nguyên tắc và thiết kế hệ thống bài tập rèn kĩ

5


năng đọc hiểu tác phẩm tự sự cho học sinh THPT theo thang nhận thức Bloom
và hướng tới việc bám sát đặc trưng cơ bản của thể loại tự sự.
1.3. Nghiên cứu về dạy học đọc hiểu truyền thuyết trong nhà trường phổ
thơng
1.2.1. Ở nước ngồi
Liên quan đến vấn đề nghiên cứu về dạy học đọc hiểu truyền thuyết trong nhà
trường phổ thơng ở nước ngồi có một số khuynh hướng chủ yếu sau.
Khuynh hướng thứ nhất là so sánh truyện dân gian theo các hệ thống type,
motif để chỉ ra những khác biệt của mỗi loại truyện, từ đó đưa ra những khuyến
nghị cho GV. Một số bài viết có thể kể đến là Nghiên cứu so sánh ba type
truyện cổ tích Trung Quốc và truyện cổ tích của người da đỏ Bắc Mỹ của Đinh
Nãi Thông, giáo sư người Mĩ gốc Hoa của trường đại học Western Illinois;
Bảng tra motif và bảng tra type truyện cổ: Một bài phê bình của Alan Dundes;
Bảng tra cứu truyện dân gian: một khảo sát mang tính phê bình của HansJorg Uther; Kết cấu, văn bản và nội dung của truyện kể và bảng tra cứu
HedaJason; Việc lập sơ đồ motif truyện cổ của vùng Newfoundland của Martin
Lovelace…
Khuynh hướng thứ hai là nghiên cứu truyện dân gian như là một phương tiện

hiệu quả để dạy học ngơn ngữ, phân tích văn bản, giáo dục đạo đức, giáo dục
giá trị văn hóa cho HS. Liên quan đến nội dung này có thể kể đến một số cơng
trình sau: Literature in the language classroom: A resource book for ideas and
activities (Collie, J. and Stephen S. 1990); Revisiting a structural analysis of
folktales: A means to an end? (Lwin, S. M. 2009); The role of traditional
stories in language teaching and learning (References Bean, M. 1999),…
Khuynh hướng thứ ba là những nghiên cứu về cách thức tổ chức một bài dạy
cụ thể trong nhà trường. Nhìn chung, cách tổ chức dạy học truyền thuyết được
giới thiệu trong trang web này có điểm chung như sau: Mục đích học – Kế
hoạch bài học – Tiến trình dạy học.
1.2.2. Ở Việt Nam
Truyền thuyết là một thể loại thuộc văn học dân gian, nghiên cứu về vấn
đề dạy học đọc hiểu truyện dân gian có thể kể đến một số tác giả tiêu biểu như:
Hồng Tiến Tựu, Đỗ Bình Trị, Chu Xuân Diên, Lê Trường Phát, Vũ Anh Tuấn,
Nguyễn Xuân Lạc, Phạm Thu Yến, Bùi Mạnh Nhị, Nguyễn Thị Bích Hường,
Võ Phúc Châu,… Trong các cơng trình nghiên cứu của mình, vấn đề mà hầu
hết các tác giả tập trung quan tâm làm rõ đó là phương pháp tiếp cận đúng đắn
một tác phẩm dân gian, cách dạy học truyện dân gian như thế nào để HS thích
6


học, thích đọc và thực sự bổ ích. Tuy nhiên phần lớn các cơng trình chỉ dừng
lại hướng dạy giảng văn các tác phẩm văn học dân gian.
Tóm lại, dạy học truyền thuyết trong nhà trường là một vấn đề được các nhà
nghiên cứu trong và ngoài nước quan tâm. Đặc biệt là cách thức dạy đọc hiểu
nhằm hình thành năng lực đọc truyền thuyết theo đặc trưng thể loại chưa được
chú trọng. Điều này được xem là “khoảng trống” để chúng tơi tiếp tục tìm hiểu,
khai thác trong đề tài luận án của mình với mong muốn nghiên cứu sâu hơn
cách dạy học các văn bản truyền thuyết cho HS lớp 6 để hình thành năng lực
đọc hiểu văn bản truyền thuyết nói riêng và năng lực đọc hiểu văn bản nói

chung.
2. CƠ SỞ LÍ LUẬN
2.1. Truyền thuyết và những đặc điểm cơ bản của truyền thuyết
2.1.1. Quan niệm về truyền thuyết
Tổng hợp ý kiến của tác giả Đỗ Bình Trị, tác giả Lê Chí Quế, nhóm tác giả Lê
Bá Hán, Trần Đình Sử, Nguyễn Khắc Phi trong cuốn Từ điển thuật ngữ văn
học, tác giả Kiều Thu Hoạch trong tiểu luận Truyền thuyết anh hùng trong thời
kì phong kiến, các tác giả biên soạn SGK và SGV Ngữ văn hiện hành, về cơ
bản quan niệm về truyền thuyết được nhận diện bởi ba đặc trưng chủ yếu: Thứ
nhất, kể về các nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ. Thứ
hai, thường có yếu tố tưởng tượng, kì ảo. Thứ ba, thể hiện thái độ và cách đánh
giá của nhân dân ta đối với các sự kiện và nhân vật lịch sử được kể.
2.1.2. Những đặc điểm cơ bản của truyền thuyết
Trên cơ sở kế thừa kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học đi trước, chúng
tôi khái quát và luận giải thêm một số đặc điểm chính của thể loại truyền thuyết
như sau:
a) Cốt truyện: các sự việc và nhân vật thường gắn với lịch sử
b) Truyền thuyết sử dụng nhiều chi tiết hoang đường, kì ảo
c) Phản ánh quan điểm đánh giá, thái độ và tình cảm của nhân dân ta đối với
các sự kiện và nhân vật lịch sử.
2.2. Kĩ năng và kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết
2.2.1. Quan niệm về kĩ năng
Dưới ánh sáng của chuyên ngành Tâm lí học, kĩ năng được xem xét theo hai
khuynh hướng: Khuynh hướng thứ nhất, nghiêng về góc độ kĩ thuật của hành
động. Khuynh hướng thứ hai, không chỉ quan niệm kĩ năng đơn thuần là kĩ
thuật hành động mà còn là một biểu hiện về khả năng, năng lực của con người.
7


Trên cơ sở tiếp nhận những quan niệm về kĩ năng, chúng tôi cho rằng kĩ năng

là một thành tố của năng lực, thể hiện sự kết hợp thành thạo giữa tri thức, kĩ
thuật hành động và những điều kiện sinh học - tâm lí của một cá thể (nhu cầu,
tình cảm, ý chí, tính tích cực cá nhân…) để thực hiện có hiệu quả một hành
động theo yêu cầu và mục đích đã được đặt ra.Về kĩ năng đọc hiểu văn bản nói
chung, chúng tơi tán thành quan niệm của PISA, trên cơ sở đó giải quyết bốn
yêu cầu cần đạt khi đọc hiểu văn bản mà Chương trình Giáo dục phổ thông
môn Ngữ văn 2018 đặt ra gồm: đọc hiểu nội dung văn bản, đọc hiểu hình thức
văn bản, liên hệ so sánh kết nối các vấn đề của văn bản, đọc mở rộng văn bản.
2.2.2. Kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết
Xuất phát từ những kết quả nghiên cứu về đọc hiểu văn bản của các tác giả đi
trước, một mặt chúng tôi kế thừa và phát triển các mức độ đọc hiểu của PISA,
và những yêu cầu cần đạt về đọc hiểu văn bản văn học của Chương trình GDPT
mơn Ngữ văn 2018 của Việt Nam, chúng tôi khái quát kĩ năng đọc hiểu truyền
thuyết cần rèn luyện cho HS trong nhà trường phổ thông như sau:
(1) Nhận biết sự việc, nhân vật, chi tiết, cốt truyện… trong truyện và các yếu tố liên quan
đến sự thật lịch sử

truyện truyền thuyết

Kĩ năng đọc hiểu

(2) Phân tích giá trị nội dung và hình thức nghệ thuật của truyện truyền thuyết

(3) Nhận xét, đánh giá thái độ của người kể ( nhân dân) trong truyền thuyết

(4) Liên hệ với bối cảnh lịch sử, kinh nghiệm cá nhân để rút ra bài học và giá trị thời sự của
truyện truyền thuyết

2.3. Một số nguyên tắc dạy học đọc hiểu trong môn Ngữ văn theo hướng
phát triển năng lực

2.3.1. Đảm bảo u cầu cần đạt của Chương trình mơn học
u cầu cần đạt của chương trình chính là sự cụ thể hóa của mục tiêu mơn học.
Vì thế nó là u cầu bắt buộc, là thước đo đầu ra của kết quả học tập. Cũng vì
thế nó rất quan trọng và cần xem là nguyên tắc thứ nhất.Trên cơ sở yêu cầu về
kiến thức, kĩ năng của Chương trình Giáo dục phổ thông môn Ngữ văn hiện
hành (2006), kết hợp với các yêu cầu cần đạt của CT Ngữ văn 2018 để xác
định khái quát kĩ năng đọc hiểu văn bản văn học gồm: đọc hiểu nội dung, đọc
hiểu hình thức, đọc hiểu tư tưởng, liên hệ kết nối mở rộng ngoài văn bản.
8


2.3.2. Bám sát văn bản đọc hiểu, tránh dạy học đọc hiểu bằng “thế bản”
Trong dạy học đọc hiểu, HS phải làm việc trực tiếp với văn bản dưới sự hướng
dẫn, hỗ trợ của GV. Các em phải được hướng dẫn để biết đọc và đọc được
bằng chính khả năng, suy nghĩ và cảm nhận của bản thân chứ không phải bằng
suy nghĩ, cảm nhận của người thầy
2.3.3. Chú trọng những đặc trưng chung và riêng về thể loại văn bản
Chú trọng bám sát đặc trưng thể loại trong quá trình hướng dẫn HS đọc hiểu
văn bản là tiền đề để dạy HS cách đọc, kĩ năng đọc. Thông qua những cụm văn
bản cùng thể loại được sắp xếp thành một chủ đề, GV sẽ giúp HS vừa khám
phá giá trị nội dung, nghệ thuật, tư tưởng của từng văn bản vừa hình thành và
phát triển kĩ năng đọc hiểu văn bản để có thể chủ động chinh phục giá trị của
các văn bản mới cùng thể loại.
2.3.4. Gắn việc tổ chức hoạt động dạy học đọc hiểu với đổi mới đánh giá
theo định hướng phát triển năng lực học sinh
Chúng tôi xác định nội dung trọng tâm đánh giá kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết
của HS lớp 6 theo hướng phát triển năng lực là:
(1) Đọc hiểu giá trị nội dung của truyền thuyết
- Nhớ được các nhân vật của truyện
- Nhận biết các chi tiết/sự việc chính

- Nhận biết được các yếu tố lịch sử cốt lõi có liên quan
- Nêu được đề tài, thông điệp của truyện
- Tóm tắt được cốt truyện/nội dung chính của truyện dựa vào cấu trúc ba chặng
của truyền thuyết
- Lí giải được giá trị nội dung của truyền thuyết thông qua cốt truyện, nhan
đề, nhân vật, sự việc
- Trình bày được suy nghĩ của bản thân về cốt truyện, nhân vật, ý nghĩa của
truyện
(2) Đọc hiểu hình thức nghệ thuật truyền thuyết
- Nhận biết được các yếu tố kì ảo, cốt lõi lịch sử
- Chỉ ra được tác dụng của các yếu tố kì ảo, cốt lõi lịch sử đối với ý nghĩa của
truyện
- Nhận xét được về cốt truyện, nhân vật, lời người kể chuyện và các yếu tố
nghệ thuật khác
- Lí giải được giá trị nghệ thuật của truyền thuyết thơng qua ngơn ngữ, chi tiết
kì ảo, yếu tố thời gian không gian của truyện
(3) Đọc kết nối để so sánh, liên hệ vận dụng
9


- Nêu được bài học về cách nghĩ và cách ứng xử của cá nhân do truyền thuyết
gợi ra.
- So sánh được một điểm nổi bật giữa các truyền thuyết/truyện dân gian/truyện
hiện đại,…
- Kết nối được một vấn đề đặt ra trong truyền thuyết với thực tiễn (lịch sử, xã
hội, văn hóa địa phương,…)
2.4. Dạy học đọc hiểu theo hướng phát triển năng lực
2.4.1. Những yêu cầu chung
Thứ nhất là phát huy tính tích cực của người học.
Thứ hai là dạy học tích hợp và phân hóa.

Thứ ba là đa dạng hóa các phương pháp, kĩ thuật, hình thức tổ chức, phương
tiện dạy học.
2.4.2. Yêu cầu cụ thể của phương pháp dạy học đọc hiểu văn bản
Kế thừa kết quả nghiên cứu của các tác giả đi trước, chúng tôi nhận thấy với
bạn đọc nói chung và bạn đọc - học sinh trong nhà trường nói riêng, kĩ năng
đọc hiểu văn bản (nói chung) và gắn với đặc trưng kiểu văn bản văn học (nói
riêng) sẽ bao gồm một chuỗi các thao tác, hành vi của người đọc được sắp xếp
theo một cấu trúc hay trình tự nhất định. Cụ thể là:
a. Để đọc hiểu, đầu tiên học sinh cần biết thực hiện hành động làm tiền đề cho
ĐH là: đọc thầm, đọc lướt, đọc quét.
b. Tiếp đó là các hành động ghi nhớ và nhận biết thông tin. Để thực hiện hành
động này, học sinh phải trải qua một hoặc một số thao tác sau: nhắc lại nguyên
văn thông tin có trong văn bản, nhắc lại thơng tin bằng lời khác so với lời trong
văn bản, điền thông tin trong văn bản vào chỗ trống, chọn thông tin trong văn
bản ở bối cảnh có nhiễu.
c. Tiếp theo là những hành động hiểu nghĩa của văn bản. Loại hành động này
được thực hiện bằng các thao tác: hiểu nghĩa của từ, hiểu nghĩa tường minh và
nghĩa hàm ẩn của các thơng tin, giải thích, cắt nghĩa, phân loại, kết nối, so sánh
thơng tin, nắm được ý chính của đoạn trong văn bản, dàn ý hóa văn bản, hiểu
mối quan hệ giữa các thông tin trong văn bản, nêu được các thủ pháp nghệ
thuật kiến tạo ý nghĩa của văn bản văn chương…
d. Sau hành động hiểu văn bản là những hành động áp dụng văn bản vào những
nhiệm vụ nhằm thay đổi nhận thức, tình cảm, quan điểm của chính người đọc.
Hành động này còn gọi là hành động vận dụng văn bản bậc thấp. Hành động
vận dụng văn bản bậc thấp được thực hiện bằng các thao tác: đưa ra ý kiến cá
nhân của người đọc về một số thông tin trong văn bản, rút ra được thông tin từ
10


các chi tiết trong văn bản, dùng thông tin trong văn bản để thực hành giải quyết

vấn đề đơn giản tương tự như vấn đề nêu trong văn bản…
e. Hành động phản hồi văn bản được diễn ra trên cơ sở hành động hiểu văn
bản. Để thực hiện hành động phản hồi văn bản, học sinh cần thực hiện các thao
tác: liên kết thông tin trong văn bản với kinh nghiệm, với những điều các em
quan tâm; đưa ra những nhận định về độ tin cậy của văn bản, đưa ra nhận xét
về tính cần thiết của nội dung văn bản với nhiệm vụ học tập các em đang làm,
với những trải nghiệm của bản thân các em trong cuộc sống.
2.4.3. Yêu cầu hình thành và rèn luyện kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết
Để vận dụng cụ thể vào việc hình thành và rèn luyện kĩ năng đọc hiểu truyền
thuyết cần xác lập một quy trình dạy học đọc hiểu có cơ sở khoa học.Thứ nhất,
người học cũng cần phải thông qua làm, thực hành; trực tiếp làm ra sản phẩm;
Thứ hai, người học phải làm đi làm lại nhiều lần; phải thực hành nhiều; Thứ
ba, cần kết hợp với kiểm tra đánh giá để tiếp tục củng cố, hoàn chỉnh kĩ năng
đọc hiểu truyền thuyết.
3. CƠ SỞ THỰC TIỄN
3.1. Chương trình và SGK Ngữ văn 6 với việc rèn luyện kĩ năng đọc hiểu
truyền thuyết cho học sinh
3.1.1. Yêu cầu của Chương trình Ngữ văn hiện hành về dạy học truyền
thuyết
- Hiểu, cảm nhận được những nét chính về nội dung và nghệ thuật của một số
truyền thuyết Việt Nam tiêu biểu (Sơn Tinh, Thủy Tinh; Thánh Gióng; Con
Rồng cháu Tiên; Bánh chưng, bánh giầy; Sự tích Hồ Gươm): phản ánh hiện
thực đời sống, lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước, khát vọng chinh phục
tự nhiên, cách sử dụng các yếu tố hoang đường, kì ảo.
- Nhớ được cốt truyện, nhân vật, sự kiện, một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu
và ý nghĩa của từng truyện: giải thích nguồn gốc giống nịi ( Con Rồng cháu
Tiên); giải thích các hiện tượng tự nhiên và xã hội (Sơn Tinh, Thủy Tinh ;
Bánh chưng, bánh giầy); khát vọng độc lập và hồ bình (Thánh Gióng ; Sự tích
Hồ Gươm).
- Nhận biết nghệ thuật sử dụng các yếu tố hoang đường, mối quan hệ giữa các

yếu tố hoang đường với sự thực lịch sử.
3.1.2. Nội dung rèn luyện đọc hiểu truyền thuyết của sách giáo khoa và sách
giáo viên Ngữ văn 6 hiện hành
Trong SGK Ngữ văn lớp 6 hiện hành, HS được học 5 văn bản đã sắp xếp theo
cụm thể loại. Câu hỏi trong SGK Ngữ văn lớp 6 đã hướng vào việc rèn luyện
11


cho HS kĩ năng đọc để nhớ các nhân vật, sự việc, tóm tắt cốt truyện, hiểu nội
dung và nghệ thuật của truyện. Tuy nhiên các câu hỏi chưa tập trung hướng
đến rèn cho HS kĩ năng lí giải các giá trị nội dung, nghệ thuật của truyền thuyết
bám sát những đặc trưng cơ bản của thể loại; chưa chú ý đến những câu hỏi
nhằm kết nối, mở rộng những vấn đề đặt ra trong văn bản. Điều này cũng gây
ra những hạn chế nhất định trong việc hình thành kĩ năng đọc hiểu truyền
thuyết của HS.
3.2. Khảo sát thực trạng dạy học đọc hiểu truyền thuyết ở lớp 6
Để tìm hiểu thực trạng việc dạy học đọc hiểu truyền thuyết ở lớp 6, chúng tôi
đã tiến hành khảo sát 88 giáo viên trực tiếp giảng dạy tại các trường THCS
Nguyễn Văn Tố, THCS Hậu Giang, THCS Việt Mỹ, THCS Lê Quý Đôn,
THCS Chu Văn An, THCS Nguyễn Văn Tố, THCS Lê Anh Xuân, THCS Phú
Thọ, THCS Lữ Gia Q.11 trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh và 239 HS của
7 lớp 6, tại hai trường nói trên (THCS Nguyễn Văn Tố -Q.10), trường THCS
Hậu Giang.
Việc khảo sát được tiến hành kết hợp bởi các hình thức: sử dụng phiếu hỏi, dự
giờ, tìm hiểu giáo án, trao đổi, trị chuyện, phỏng vấn trực tiếp giáo viên, học
sinh nhằm mục đích tìm hiểu thực trạng việc dạy đọc hiểu truyền thuyết cho
HS lớp 6. Trên cơ sở đó có những định hướng cụ thể về cách thức rèn kĩ năng
đọc hiểu truyền thuyết nhằm góp phần phát triển năng lực cho HS sẽ được triển
khai ở chương 2. Quá trình khảo sát tập trung vào một số nội dung chính sau:
(1) Khảo sát giáo án của GV dạy đọc hiểu và rèn kĩ năng đọc hiểu truyền

thuyết.
(2) Các loại câu hỏi rèn kĩ năng đọc hiểu văn bản được GV sử dụng trong các
giờ dạy học đọc hiểu trên ba phương diện (đọc hiểu nội dung; đọc hiểu hình
thức nghệ thuật; đọc liên hệ, vận dụng, kết nối với thực tiễn) và chất lượng câu
hỏi được sử dụng trong các giờ học (mức độ phù hợp, khả năng cuốn hút, tác
dụng trong việc hình thành rèn luyện cách đọc hiểu văn bản theo thể loại)
Kết quả khảo sát cụ thể như sau:
3.2.1. Khảo sát giáo án của GV dạy đọc hiểu truyền thuyết
Nhìn chung, các giáo án cơ bản giống nhau về cách thể hiện tiến trình dạy học
với ba giai đoạn cơ bản. Tuy nhiên, cách thiết kế nội dung dạy học có những
điểm khác biệt. Hệ thống câu hỏi trong các giáo án chủ yếu được xây dựng
nhằm khai thác các phương diện nội dung, nghệ thuật cụ thể của văn bản, hầu
như vắng bóng câu hỏi khái qt có tính chất cơng cụ để hình thành kĩ năng
đọc hiểu văn bản theo thể loại cho HS.
12


3.2.2. Các loại câu hỏi và chất lượng câu hỏi trong rèn kĩ năng đọc hiểu
được sử dụng trong giờ học
3.2.2.1. Về các loại câu hỏi rèn kĩ năng đọc hiểu được sử dụng trong giờ học
Có thể nói, các loại câu hỏi được sử dụng trong dạy học đọc hiểu truyền thuyết
ở lớp 6 là tương đối phong phú. Một số GV đã bước đầu mạnh dạn thử nghiệm
những câu hỏi mới, khơng có trong SGK nhưng bám sát định hướng dạy học
phát triển năng lực. Song phần lớn GV vẫn phụ thuộc vào hệ thống câu hỏi
hướng dẫn dạy học trong SGK hiện hành. Việc rèn kĩ năng đọc hiểu văn bản
theo thể loại được phần lớn GV nhận thức đúng, tuy nhiên từ nhận thức đến
hành động vẫn còn những khoảng cách đáng kể. GV vẫn còn lúng túng nhất
định khi lí giải về hiệu quả của hệ thống câu hỏi hướng dẫn đọc hiểu mà bản
thân sử dụng. HS vẫn lúng túng về cách thức giải quyết hệ thống câu hỏi hướng
dẫn học bài.

3.2.2.2. Về chất lượng của hệ thống câu hỏi rèn kĩ năng đọc hiểu được sử
dụng trong giờ học
Kết quả khảo sát từ phía HS cho thấy nhiều câu hỏi cịn khó so với trình độ
của đa số HS; 328/339 HS được hỏi (chiếm 96,7%) rất đồng ý với nhận định
này. Nhận xét tính mới của hệ thống câu hỏi được thầy/cơ dùng trong các giờ
dạy học đọc hiểu truyền thuyết có 321/339 HS được khảo sát (chiếm 94,6%)
cho rằng hệ thống câu hỏi mà GV sử dụng chính là hệ thống câu hỏi trong sách
giáo khoa. Có tới 187 HS được hỏi ý kiến (chiếm 55,1%) không đồng ý khi
cho rằng nhiều câu hỏi được thầy/cơ dùng trên lớp có khả năng kích thích khả
năng sáng tạo ở người học. Về mức độ sẵn sàng đọc hiểu những văn bản khác
cùng thể loại có tới 213 HS (chiếm 62,8%) cho rằng bản thân chưa thực sự tự
tin; chỉ có 31 HS (chiếm 9,1%) khẳng định ở mức độ tự tin; tỉ lệ này ở nhóm
khá tự tin là 43 HS (chiếm 12,7%). Và khi phải giải quyết năm yêu cầu cần đạt
của kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết (đã đề cập ở phần cơ sở lí luận) chỉ có 102
HS (chiếm 30,1%) HS tự đánh giá ở mức tự tin và khá tự tin khi giải quyết các
yêu cầu
Kết quả khảo sát 88 GV về một số hạn chế của hệ thống câu hỏi rèn kĩ năng
đọc hiểu được sử dụng trong giờ học cơ bản cho kết quả tương đồng so với
nhận xét của nhóm HS. Tuy nhiên đa số GV (51/88) được khảo sát đồng ý rằng
hệ thống CH khi sử dụng dạy học đọc hiểu chưa chú trọng tới việc hướng dẫn
HS cách đọc. Có tới 59,1% GV (52/88) thừa nhận là hệ thống CH trong các
giờ học ít có tính mới, chủ yếu vẫn là những CH trong SGK và có 53,4% GV
(47/88) cho rằng khá nhiều câu hỏi là khó so với trình độ của HS lớp 6.
13


TIỂU KẾT CHƯƠNG 1
Trong chương 1, chúng tôi đã làm rõ cơ sở lí luận và thực tiễn của vấn đề rèn
kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết cho HS lớp 6. Có thể thấy dạy đọc hiểu truyền
thuyết theo đặc trưng thể loại là đúng hướng và có cơ sở khoa học. Tuy nhiên,

việc dạy đọc hiểu truyền thuyết ở THCS đạt kết quả chưa cao; việc rèn luyện
kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết cho HS của GV chưa thực sự hiệu quả; HS chưa
hiểu được hết giá trị của các văn bản truyền thuyết trong chương trình SGK,
chưa có kĩ năng đọc hiểu thể loại truyền thuyết.
CHƯƠNG 2: CÁC BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN KĨ NĂNG ĐỌC HIỂU
TRUYỀN THUYẾT CHO HỌC SINH LỚP 6
1. Một số yêu cầu chung
1.1. Tổ chức dạy học thơng qua các hoạt động
Tích cực hóa hoạt động của HS trong dạy học đọc hiểu văn bản có nghĩa:
Trong giờ văn GV khơng đọc hộ, hiểu thay, áp đặt cách hiểu cho HS, mà tổ
chức và hướng dẫn cho HS tìm cách tiếp cận, giải mã, đọc hiểu VB, giúp HS
biết nghe, biết nói, biết đọc, biết viết, biết thưởng thức văn chương.
1.2. Bám sát đặc trưng thể loại
Các biện pháp dạy đọc hiểu truyền thuyết phải bám sát đặc trưng thể loại
như đã trình bày ở chương trước. Với đối tượng học sinh THCS, chúng tôi
nhấn mạnh ba đặc trưng cơ bản của truyền thuyết mà GV cần lưu ý trong quá
trình hướng dẫn HS đọc hiểu văn bản. Đồng thời, khi hướng dẫn HS đọc hiểu
truyền thuyết, GV cũng cần khuyến khích các em kết hợp so sánh các dị bản
gắn văn bản với bối cảnh lịch sử, địa phương để nhận thức rõ các đặc điểm
truyền thuyết.
1.3. Đảm bảo tính vừa sức
Muốn đảm bảo tính vừa sức, GV phải đặc biệt chú ý thực hiện dạy học phân
hóa, khơng giao nhiệm vụ đồng đều cho HS mà căn cứ vào năng lực của từng
nhóm để hướng tới “vùng phát triển gần” của các em.
1.4. Đáp ứng yêu cầu hình thành kĩ năng đọc hiểu truyện truyền thuyết
Mục tiêu cụ thể của bài dạy học truyền thuyết vừa giúp HS khám phá ra vẻ đẹp
cụ thể của một truyền thuyết cụ thể, vừa hình thành kĩ năng đọc hiểu thể loại
này. Trước hết cần đảm bảo yêu cầu của dạy đọc hiểu văn bản văn học và sau
đó là bảo đảm yêu cầu đọc hiểu VB theo đặc trưng thể loại truyền thuyết.
1.5. Đa dạng trong tổ chức dạy học

14


Việc lựa chọn các phương pháp, kĩ thuật, hình thức tổ chức dạy học phù hợp
với nội dung dạy học, đối tượng HS để đạt được mục tiêu mới là vấn đề quan
trọng. Việc đa dạng về yêu cầu của các nhiệm vụ học tập cũng góp phần tạo
hứng thú cho HS khi thực hiện, cải thiện chất lượng học tập.
2. Cách thức hình thành và rèn kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết
Khái quát quy trình hình thành và rèn luyện kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết
Các bước
Yêu cầu
Hình thức

1. Hình
thành kiến
thức và kĩ
năng đọc
hiểu

2. Thực
hành rèn
luyện

3. Thực
hành củng
cố
4. Kiểm tra
đánh giá

a) Nhận biết các yếu tố liên quan đến sự

thật lịch sử (câu chuyện, sự kiện, nhân
vật)
b)Phân tích giá trị nội dung và hình thức
( cốt truyện, nhân vật, chi tiết hoang
đường, kì ảo)
c)Nhận xét, đánh giá thái độ của người
kể;
d)Liên hệ rút ra bài học giá trị thời sự của
văn bản truyền thuyết

Tập trung vào 4 yêu cầu của bước 1
nhưng với mức độ khác. HS thực hiện là
chính.

- GV tổ
chức, hướng
dẫn HS kĩ
năng
đọc
hiểu qua 1
VB cụ thể.

-HS đọc hiểu
trên lớp có
sự trợ giúp
của GV

Bám sát các yêu cầu đã hình thành và rèn
luyện ở 2 bước đầu.

-HS tự đọc
và trình bày
kết quả trên
lớp.

Bám sát các yêu cầu đã hình thành và rèn
luyện để ra đề, kiểm tra kết quả đọc hiểu.

HS
làm bài kiểm
tra

2.1. Hình thành kĩ năng đọc hiểu văn bản truyện truyền thuyết qua các hoạt
động dạy học.
15


2.1.1. Hình thành kĩ năng nhận biết nhân vật, sự việc, chi tiết, cốt truyện và
các yếu tố liên quan đến sự thật lịch sử của truyền thuyết
Truyền thuyết thuộc thể loại truyện dân gian, do đó nhân vật trong truyền
thuyết là một điểm nhấn cần lưu ý với HS khi dạy đọc hiểu văn bản. Cuộc đời
của nhân vật chính trong các truyền thuyết thường được giới thiệu ở ba chặng.
Bên cạnh nhân vật, sự việc cũng là một phương diện đặc trưng của nội dung
văn bản thuộc thể loại tự sự. Lí luận văn học khẳng định truyện là một chuỗi
sự việc xảy ra liên tiếp cho nhân vật trong trong khơng gian và thời gian, có
mở đầu, phát triển, kết thúc thể hiện những quan hệ, những mâu thuẫn nhằm
phản ánh một quá trình nhất định trong cuộc sống của nhân vật. Việc tổ chức
các sự việc chính là cách thức sáng tạo nên cốt truyện cho một tác phẩm văn
học. Nhận diện chính xác các sự việc tiêu biểu của truyện sẽ giúp người đọc
nắm bắt cốt truyện dễ dàng hơn.

Một trong những đặc trưng tiêu biểu của truyền thuyết còn là sự xuất hiện của
những chi tiết kì ảo, hoang đường nhưng mang ý nghĩa biểu tượng vô cùng
sâu sắc. Tuy nhiên với học sinh lớp 6 mà đặc biệt là với bài học đầu tiên trong
chuỗi truyền thuyết, GV có thể chỉ dừng lại ở yêu cầu nhận diện chi tiết kì ảo
hoang đường và bước đầu nêu ý nghĩa của những chi tiết đó đối với việc thể
hiện nội dung của truyện và tác dụng đối với người đọc.
2.1.2. Hình thành kĩ năng phân tích giá trị nội dung và hình thức nghệ thuật
của truyện truyền thuyết
Kĩ năng này, về cơ bản sẽ đặt ra những yêu cầu cao hơn so với kĩ năng thứ
nhất. Phân tích giá trị nội dung và hình thức nghệ thuật của truyện truyền thuyết
trước hết là hướng đến đọc hiểu chi tiết các yếu tố của truyện, sau đó là khái
quát, nhận xét/đánh giá về giá trị của tác phẩm. Đây cũng là những nhiệm vụ
hướng đến yêu cầu đọc hiểu giá trị nội dung và hình thức nghệ thuật văn bản
của Chương trình mơn Ngữ văn 2018. Theo quan điểm của PISA, nhóm câu
hỏi này thuộc nhiệm vụ phân tích, lí giải thơng tin, u cầu tư duy chủ yếu là
vận dụng,bên cạnh đó vẫn cần những câu hỏi ở mức tư duy nhận biết. Vì là
bài học đầu tiên nhằm mục tiêu hình thành kĩ năng đọc truyền thuyết nên với
những câu hỏi khó, GV cần có những chỉ dẫn, gợi ý cụ thể để giúp HS tư duy
từng bước để đến được câu trả lời đúng.
2.1.3. Hình thành kĩ năng nhận xét, đánh giá thái độ của người kể (nhân dân)
trong truyền thuyết
Để HS hình thành được kĩ năng này, GV cần nhấn mạnh khi nói về đặc trưng
của truyền thuyết. Kết quả nghiên cứu về văn hóa dân gian đã chỉ ra rằng trong
16


mỗi truyền thuyết, chúng ta khơng chỉ tìm thấy ở đó tinh thần chống ngoại
xâm, chống thiên tai mà cịn nhiều bài học về cách sống, về quan điểm nhân
sinh, về phong tục tập quán, về quan hệ xã hội, về thực tiễn của sản xuất và sử
dụng,…

2.1.4. Hình thành kĩ năng liên hệ với bối cảnh lịch sử, kinh nghiệm cá nhân để
rút ra bài học về giá trị thời sự của truyện truyền thuyết
Để HS biết liên hệ với bối cảnh lịch sử, huy động những trải nghiệm cá nhân
rút ra bài học và giá trị thời sự của truyện truyền thuyết, khi dạy từng văn bản
cụ thể GV nên lựa chọn một số chi tiết tiêu biểu hướng dẫn HS suy nghĩ, bình
luận nhằm tạo nên thói quen đọc sâu của các em. Hoặc tìm những vấn đề để
liên hệ giữa văn bản với thực tiễn cuộc sống.
2.2. Rèn luyện kĩ năng đọc hiểu văn bản truyện truyền thuyết thơng qua hoạt
động thực hành có hướng dẫn
2.2.1. Thực hành có hướng dẫn củng cố kĩ năng nhận biết nhân vật, sự việc,
chi tiết, cốt truyện,... và các yếu tố liên quan đến sự thật lịch sử.
Muốn củng cố được kĩ năng đọc hiểu này ở HS, các câu hỏi về nhân vật, sự
việc, chi tiết, cốt truyện, các yếu tố liên quan đến sự thực lịch sử tiếp tục được
lặp lại như ở hoạt động hình thành kĩ năng. Cách làm như vậy sẽ tạo “đường
rãnh” trong tư duy của HS; HS sẽ hiểu rằng, muốn đọc hiểu truyền thuyết trước
hết cần nhớ và lí giải được về những yếu tố đó.
2.2.2. Thực hành có hướng dẫn củng cố kĩ năng phân tích giá trị nội dung và
hình thức nghệ thuật của truyện truyền thuyết
Ở hoạt động thực hành có hướng dẫn để HS biết phân tích giá trị nội dung và
hình thức nghệ thuật của truyện truyền thuyết GV tiếp tục đưa ra hệ thống câu
hỏi, bài tập yêu cầu HS lí giải được giá trị nội dung của truyền thuyết thông
qua nhan đề, cốt truyện; các chi tiết tiêu biểu,…; lí giải được giá trị nghệ thuật
của truyền thuyết thông qua ngôn ngữ, chi tiết kì ảo, lời người kể chuyện, các
yếu tố thời gian, khơng gian của truyện. Kĩ năng này HS đã có được từ hoạt
hoạt động hình thành, ở đây lặp lại và năng cao hơn.
2.2.3. Thực hành có hướng dẫn củng cố kĩ năng nhận biết tình cảm, thái độ
của người kể (nhân dân) trong truyền thuyết
Để củng cố kĩ năng nhận xét đánh giá về thái độ của nhân dân đối với các sự
kiện và nhân vật được kể trong hoạt động thực hành đọc hiểu truyền thuyết có
hướng dẫn, GV tiếp tục thiết kế các nhiệm vụ học tập tương ứng như ở hoạt

động hình thành kĩ năng giúp HS một lần nữa được thực hiện các nhiệm vụ đó
- nhưng soi vào một văn bản truyền thuyết khác. Các câu hỏi, bài tập để hướng
17


dẫn học sinh thực hành kĩ năng này về cơ bản có thể lặp lại như hoạt động hình
thành.
2.2.4. Thực hành có hướng dẫn củng cố kĩ năng liên hệ với bối cảnh lịch sử,
kinh nghiệm cá nhân để rút ra bài học và giá trị thời sự của truyện truyền
thuyết
Đến hoạt động thực hành có hướng dẫn, GV có thể mở rộng khắc sâu thêm về
hai vấn đề trọng tâm thể hiện nội dung, ý nghĩa của truyền thuyết dân gian.
Hiểu được những vấn đề liên quan đến bối cảnh lịch sử của các truyền thuyết
sẽ giúp HS nhận ra được những bài học tư tưởng và giá trị thời sự sâu sắc của
các truyền thuyết.
2.3. Rèn luyện kĩ năng đọc hiểu truyện truyền thuyết thông qua hoạt động
thực hành tự đọc hiểu văn bản truyền thuyết
Hoạt động này tạo cơ hội cho HS thực hành độc lập, tùy từng nhiệm vụ có thể
theo hình thức học cá nhân hoặc nhóm. Song GV vẫn cần có định hướng, giám
sát, đánh giá kết quả đọc của HS. Căn cứ vào Chương trình và SGK Ngữ văn
6 hiện hành, chúng tơi lựa chọn văn bản “Sự tích Hồ Gươm” để HS thực hành
tự đọc và đưa ra một đề xuất minh họa cách làm với các bước cụ thể sau:
Bước 1: Thành lập các nhóm và xây dựng kế hoạch học tập (chủ yếu làm việc
ở nhà). Bước 2: Xây dựng, rà sốt, hồn thiện hệ thống câu hỏi tự học để đọc
hiểu truyền thuyết “Sự tích Hồ Gươm”. Bước 3: Các nhóm thực hành tự đọc
hiểu văn bản thơng qua việc giải quyết hệ thống câu hỏi đã xây dựng và hồn
thiện sản phẩm báo cáo. Bước 4: Các nhóm báo cáo sản phẩm trên lớp
2.4. Đánh giá kết quả học tập nhằm củng cố kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết
Bám sát quan điểm đổi mới đánh giá kết quả học tập của HS, trong hoạt động
đánh giá kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết mà luận án tìm hiểu chúng tôi cho rằng

thứ nhất cần tăng cường sử dụng ngữ liệu trong các đề kiểm tra đọc hiểu là
những văn mới ; thứ hai cần đa dạng hóa các loại câu hỏi trong để kiểm tra,
hình thức kiểm tra; thứ ba các câu hỏi trong đề kiểm tra cần bám sát những kĩ
năng mà HS đã được thực hành, vận dụng nhưng được tổng hợp lại nhuần
nhuyễn và thể hiện rõ tính hệ thống. Chúng tơi đã cố gắng thể hiện định hướng
này trong các đề kiểm tra minh họa.
2.4.1. Đề kiểm tra số 1: Đọc hiểu văn bản“Con Rồng cháu Tiên”
2.4.2. Đề kiểm tra số 2: Đọc hiểu văn bản “Bánh chưng, bánh giầy”
2.4.2. Đề kiểm tra số 3: Đọc hiểu truyện“Sự tích hồ Ba Bể”

18


TIỂU KẾT CHƯƠNG II
Trong chương 2 của luận án, chúng tôi tập trung đề xuất con đường rèn kĩ năng
đọc hiểu truyền thuyết của HS lớp 6. Đó là việc xác định các biện pháp rèn
luyện kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết cho HS lớp 6 qua việc dạy một cụm văn
bản cùng thể loại theo định hướng của Chương trình mơn Ngữ văn 2018. Quan
điểm dạy học tích cực và phát triển năng lực đọc được thông qua chuỗi hoạt
động: Hình thành kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết  Thực hành rèn luyện kĩ
năng đã hình thành  Vận dụng kĩ năng để thực hành đọc nhằm tạo ra năng
lực đọc truyền thuyết  Kiểm tra- Đánh giá nhằm củng cố các kĩ năng đọc
hiểu truyền thuyết. Chuỗi hoạt động này hướng tới việc rèn bốn kĩ năng đọc
hiểu truyền thuyết mà luận án đã xác định.Thông qua chuỗi hoạt động này, HS
được hướng dẫn để khám phá kiến thức, củng cố kiến thức, sử dụng kiến thức
trong học tập và thực tiễn, biết mức độ đạt được của bản thân về kiến thức, kĩ
năng đã chiếm lĩnh, rèn luyện để có thể tiếp tục điều chỉnh, bổ sung, hồn
thiện.
CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
3.1. Mục đích thực nghiệm

Mục đích thực nghiệm là kiểm chứng tính đúng đắn của giả thuyết khoa
học và các giải pháp mà luận án đề xuất trong chương 2 của luận án.
3.2. Đối tượng địa bàn, thời gian thực nghiệm
Đối tượng thực nghiệm là HS lớp 6 trường trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh
gồm các trường THCS Nguyễn Văn Tố (quận 10), trường THCS Lê Anh Xuân
(quận 11) và trường THCS Hậu Giang (quận 11). Tổng số HS của các lớp thử
nghiệm là 111, tổng số HS của các lớp đối chứng là 103.
3.3. Nội dung thực nghiệm
Để thực hiện mục đích thực nghiệm, chúng tôi thiết kế kế hoạch dạy học
chủ đề Đọc hiểu truyền thuyết lớp 6 (giáo án dạy học chủ đề) vận dụng cách
thức rèn kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết mà luận án đã đề xuất dựa vào phân
phối chương trình với các bài học chính gồm: Thánh Gióng, Sơn Tinh, Thủy
Tinh, Sự tích Hồ Gươm. Những bài đọc thêm, hướng dẫn tự học, giảm tải sẽ
được chúng tôi chọn sử dụng làm ngữ liệu để thực hiện đánh giá kĩ năng đọc
hiểu truyền thuyết của HS sau khi học xong cụm bài truyền thuyết.
3.4. Quy trình thực nghiệm
Chúng tôi tiến hành thực nghiệm qua các bước như sau:
19


Bước 1. Xây dựng kế hoạch thực nghiệm
Bước 2. Tổ chức dạy học thực nghiệm
Bước 3: Xử lí và đánh giá kết quả thực nghiệm
3.5. Phương pháp xử lí kết quả thực nghiệm
Kết quả thực nghiệm được xử lí theo phương pháp thống kê toán học trong
khoa học giáo dục.
3.6. Đánh giá kết quả thực nghiệm
3.6.1. Kết quả đánh giá định tính

Nhận xét qua dự giờ dạy học thực nghiệm

Khơng khí các giờ học thực nghiệm sơi nổi, vui vẻ, HS khơng cảm thấy nặng
nề, các em tích cực chủ động tham gia vào các hoạt động học tập. HS cũng tỏ
ra hứng thú đối với hệ thống câu hỏi hướng dẫn đọc hiểu, chất lượng câu trả
lời của đa số HS là khá tốt. Với những câu hỏi mở, các em có các phương án
trả lời khác nhau rất thú vị, thuyết phục và cộng hưởng với giá trị của văn bản.

Nhận xét của GV tham gia dạy học thực nghiệm
Cách thức rèn kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết cho HS lớp 6 được cụ thể
hóa trong ba giáo án TN là khá phù hợp với yêu cầu dạy học hướng phát triển
năng lực cho HS. Việc sử dụng các phương pháp khuyến khích học sinh trải
nghiệm, cho HS tự khám phá tri thức, cùng rèn luyện kĩ năng nhằm hình thành
NL đọc hiểu ở HS cùng với phương pháp/kĩ thuật dạy học tích cực đã khiến
cho giờ học sôi nổi.
3.6.2. Đánh giá định lượng
Từ những số liệu đã thu thập và xử lí về kết quả bài kiểm tra của các lớp TN
và ĐC chúng tôi lập biểu đồ so sánh. Để có kết luận chính xác hơn về những
chênh lệch của hai nhóm HS lớp 6 ở giai đoạn sau TN, luận án tiếp tục sử dụng
phép kiểm định Independent-Samples T-Test nhằm kiểm chứng về những
chênh lệch của hai nhóm để có thể kết luận những chênh lệch của hai nhóm có
ý nghĩa thống kê hay chỉ do ngẫu nhiên sinh ra.
3.7. Một số kết luận rút ra từ thực nghiệm
Do nhiều nguyên nhân, trước hết phải kể đến khả năng nhận thức của GV về dạy
học đọc hiểu theo hướng phát triển NL chưa thật thấu đáo; nhận thức về đổi mới
dạy học đọc hiểu chưa thật đầy đủ. Vì vậy dẫn đến hai khuynh hướng: có giờ
chủ yếu là GV làm việc, có giờ HS làm việc là chủ yếu. Sự kết hợp hài hòa giữa
khoa học và nghệ thuật trong một giờ dạy còn lúng túng, gượng ép.
Bám sát thực tế dạy học của các trường, dựa trên cơ sở lí thuyết mà luận án đã
xây dựng, chúng tôi tiến hành soạn giáo án để dạy đọc hiểu chủ đề truyền thuyết
20

với ba văn bản trong chương trình lớp 6. Những văn bản này nhìn chung được
các em u thích. Song cũng tương đối khó với các em học sinh lớp 6 vì sự trải
nghiệm về bản thân, về cuộc đời chưa thực sự phong phú. Dựa trên cơ sở đó, GV
có thể lựa chọn xây dựng sát hợp hơn bài giảng và hệ thống các phương pháp dạy
học đọc hiểu thích hợp nhằm khơi gợi những khả năng tiếp nhận, những tiềm
năng sáng tạo “chín muồi của HS”. Kết quả TN được coi là sản phẩm cuối cùng
phải đạt được của giờ dạy học TN. Đó là q trình rèn luyện và phát triển ở HS
lớp 6 kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết.
Bài kiểm tra mà chúng tôi biên soạn đã hướng tới đánh giá kĩ năng đọc hiểu truyền
thuyết của HS lớp 6 với mong muốn vì sự tiến bộ của người học. So sánh kết quả
kiểm tra về kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết của HS lớp TN và lớp ĐC, chúng tôi
nhận thấy HS ở lớp TN có kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết tốt hơn lớp ĐC. Điều đó
chứng tỏ cách thức dạy học truyền thuyết mà chúng tơi đề xuất trong luận án bước
đầu có hiệu quả với việc rèn luyện kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết cho HS lớp 6.
TIỂU KẾT CHƯƠNG 3
Bằng việc phân tích đánh giá tồn bộ q trình TN, tác giả rút ra kết luận sau:
Thứ nhất, sau tác động sư phạm, kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết của HS các nhóm
TN đã được nâng lên một bước so với trình độ ban đầu và cao hơn so với các nhóm
ĐC. Điều này được thể hiện rõ trong khi giải quyết các yêu cầu của đề kiểm tra và
trong quá trình học một số tiết đọc hiểu truyền thuyết. Có thể nói, HS các nhóm
lớp TN bước đầu đã đạt được mục tiêu, yêu cầu cơ bản mà tác giả đặt ra.
Thứ hai, cách thức dạy học đọc hiểu truyền thuyết cho HS lớp 6 ở THCS mà luận án
đề xuất đã được kiểm chứng và thể hiện độ tin cậy nhất định. Dù thời lượng TN chưa
nhiều nhưng trong quá trình dạy học TN, HS đã được chú trọng rèn kĩ năng đọc hiểu
truyền thuyết bằng những biện pháp tác động phù hợp và tích cực.
Thứ ba, từ kết quả thu được trong chương 3, tác giả có thể đưa ra nhận xét rèn
luyện kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết cho HS lớp 6 là một hướng nghiên cứu cần
thiết, đúng đắn và hồn tồn có thể triển khai được trong dạy học Ngữ văn ở trường
THCS.

KẾT LUẬN
1. Việc đổi mới PP dạy học Mơn Ngữ văn nói chung và dạy học đọc hiểu nói
riêng theo hướng phát triển năng lực là vấn đề thu hút được nhiều sự quan tâm
của đại bộ phận GV giảng dạy môn Ngữ văn hiện nay. Minh chứng cho sự
quan tâm này là trong những năm gần đây, nhiều sáng kiến kinh nghiệm về
21


dạy học đọc hiểu ở các trường THCS được chia sẻ và nhân rộng, nhiều điển
hình về giờ dạy học hiệu quả được tôn vinh. Tuy nhiên do việc đổi mới diễn
ra khơng đều, thiếu tồn diện, chưa được tổng kết thành lý thuyết, giáo trình,
tài liệu bồi dưỡng GV một cách đầy đủ, hệ thống. Vì thế kết quả đổi mới chưa
thực sự sâu rộng và bền vững. Vấn đề đổi mới phương pháp dạy học đọc hiểu
thực sự hiệu quả theo hướng phát triển năng lực đúng quan điểm, yêu cầu cần
đạt được xác định trong Chương trình Giáo dục phổ thơng mơn Ngữ văn 2018
vẫn cịn nhiều điều cần nghiên cứu, trao đổi. Trong đó việc hình thành và rèn
luyện kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết cho HS lớp 6 cũng là một trong những
vấn đề cần quan tâm. Do đặc điểm thể loại truyền thuyết khá ổn định, có thể
mơ hình hóa được trong dạy học nên việc hình thành và rèn luyện thuận lợi.
Từ đây có thể rút kinh nghiệm và vận dụng cho việc dạy các thể loại dân gian
khác.
2. Nhận thức được tầm quan trọng của việc rèn kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết
cho HS lớp 6 - HS lớp đầu cấp phổ thơng, luận án đã làm rõ cơ sở lí luận của
vấn đề rèn kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết cho HS lớp 6 bằng cách tập trung
luận giải các vấn đề liên quan như: Quan niệm về truyền thuyết và những đặc
điểm cơ bản của truyền thuyết; Quan niệm về kĩ năng và kĩ năng đọc hiểu
truyền thuyết; Xác định các yêu cầu của dạy học đọc hiểu phát triển năng lực
với mơn Ngữ văn. Bên cạnh đó luận án cũng tìm hiểu thực trạng dạy học truyền
thuyết trên các phương diện: Chương trình và SGK Ngữ văn 6 với việc rèn
luyện kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết cho học sinh; Khảo sát ở một số địa

phương về thực trạng dạy học đọc hiểu truyền thuyết ở lớp 6. Chúng tôi nhận
thấy dạy đọc hiểu truyền thuyết theo đặc trưng thể loại là đúng hướng và có
cơ sở khoa học. Tuy nhiên, việc dạy đọc hiểu truyền thuyết ở THCS đạt kết
quả chưa cao; việc rèn luyện kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết cho HS của GV
chưa thực sự hiệu quả; HS chưa hiểu được hết giá trị của các văn bản truyền
thuyết trong chương trình SGK, chưa có kĩ năng đọc hiểu thể loại truyền
thuyết; chưa tự đọc được các văn bản truyền thuyết tương tự. Truyền thuyết
là thể loại tự sự dân gian có đặc trưng riêng về thể loại, GV cần giúp HS có
phương pháp, biện pháp phù hợp, linh hoạt để tạo động cơ, hứng thú học tập,
nhằm rèn luyện cho các em kĩ năng cần thiết trong đọc hiểu thể loại truyền
thuyết.
3. Từ kết quả nghiên cứu về lí luận và thực tiễn, luận án đề xuất một số u
cầu chung có tính định hướng cho việc rèn kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết
của HS lớp 6, xác định cách thức rèn luyện kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết
22


cho HS lớp 6 qua việc dạy một cụm văn bản cùng thể loại theo định hướng
của Chương trình mơn Ngữ văn 2018 và quan điểm dạy học tích cực thơng
qua chuỗi hoạt động Hình thành – Rèn luyện - Vận dụng - Đánh giá. Thông
qua chuỗi hoạt động này, HS được hướng dẫn để khám phá kiến thức, hình
thành kĩ năng đọc hiểu văn bản truyền thuyết (bước đầu). Từ đó thực hành
để củng cố kiến thức và rèn luyện các kĩ năng đã có (bước 2). Trên cơ sở
đã hình thành và rèn luyện thực hành, tiếp tục yêu cầu HS vận dụng kiến
thức và kĩ năng đã có vào thực hành tự đọc hiểu (bước 3). Và cuối cùng là
đánh giá vừa nhằm biết mức độ đạt được của bản thân vừa nhằm củng cố
những kiến thức, kĩ năng đã chiếm lĩnh, rèn luyện (bước 4) để có thểtiếp
tục điều chỉnh, bổ sung, hồn thiện. Về mặt lí thuyết đó chính là con đường
khoa học để hình thành và phát triển năng lực, là học tập thông qua hoạt
động và học tập bằng hoạt động. Việc lựa chọn các biện pháp cụ thể, điều

chỉnh cách thức thực hiện, sử dụng ngữ liệu dạy học hay tổ chức khai thác
giá trị của các văn bản trên những phương diện nội dung, hình thức, tư
tưởng là hết sức linh hoạt. GV cần tính đến các mối quan hệ trong quá trình
dạy học: nội dung bài học, phương pháp dạy học, phương tiện dạy học, hình
thức dạy học và các điều kiện khác trong thực tiễn để đạt được mục tiêu
dạy học được xác định trong từng bài học và trong cả chủ đề dạy học.
4. Để kiểm chứng độ tin cậy, tính khả thi của cách thức rèn kĩ năng đọc hiểu truyền
thuyết mà luận án đã đề xuất, chúng tôi tiến hành thực nghiệm sư phạm ở ba trường
trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. Do những điều kiện chủ quan và khách quan
khác nhau, quá trình thực nghiệm mới dừng ở một quy mô, phạm vi, thời gian khiêm
tốn. Tuy nhiên, chúng tôi nhận thấy dù thời lượng TN chưa nhiều nhưng trong quá
trình dạy học TN, HS đã được chú trọng rèn kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết bằng
những biện pháp tác động phù hợp và tích cực. Các sản phẩm học tập, kết quả trao đổi
của HS đã cho thấy, cách thức dạy học đọc hiểu truyền thuyết theo con đường Hình
thành kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết - Thực hành rèn luyện kĩ năng đọc hiểu
truyền thuyết - Vận dụng kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết - Đánh giá kĩ năng
đọc hiểu truyền thuyếtlà khả thi, đáp ứng yêu cầu phát triển năng lực đọc hiểu cho
HS, phù hợp với mục tiêu thực nghiệm, trình độ của HS và đảm bảo yêu cầu cần đạt
của các bài học trong chương trình hiện hành và thể hiện được quan điểm dạy học đọc
hiểu nhằm phát triển năng lực HS.
5. Chúng tôi cho rằng để hình thành và phát triển năng lực đọc hiểu văn bản, thì việc
rèn kĩ năng đọc hiểu cần được xem là một trong những căn cứ, tiêu chí trong xây
dựng kế hoạch bài học của mỗi GV. Việc dạy học cũng như kiểm tra đánh giá kĩ
23


năng đọc hiểu văn bản của HS cũng cần phải chú ý tới những kĩ năng cụ thể ví dụ
như kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết gồm: Tổ chức các hoạt động dạy học nhằm
hình thành kĩ năng đọc hiểu văn bản truyện truyền thuyết; Rèn luyện kĩ năng
đọc hiểu văn bản truyện truyền thuyết thông qua hoạt động thực hành có hướng

dẫn; Rèn luyện kĩ năng đọc hiểu truyện truyền thuyết thông qua hoạt động
thực hành tự đọc hiểu văn bản truyền thuyết; Đánh giá nhằm củng cố kĩ năng
đọc hiểu truyền thuyết.Hệ thống câu hỏi dạy học đọc hiểu cần được thiết kế một
cách khoa học, bài bản để thông qua các hoạt động đọc hiểu trong nhà trường HS
hình thành được cách đọc hiểu văn bản, chuyển di được “công thức đọc hiểu” mà
bản thân đã làm chủ để có thể sẵn sàng “chinh phục” những văn bản mới ngoài SGK
một cách thực sự chủ động, tự tin và hiệu quả.
6. Với những kết quả nghiên cứu bước đầu đạt được, chúng tôi mong rằng cách thức
rèn kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết cho HS lớp 6 theo hướng phát triển NL sẽ được
ứng dụng trong các trường THCS để góp phần thực hiện hiệu quả chủ trương dạy
học nhằm phát triển NL cho HS mà toàn ngành đang khẩn trường thực hiện. Chúng
tôi cũng hiểu rằng quá trình nghiên cứu để tìm ra cái mới từ những vấn đề không
mới như đề tài của luận án thực sự là rất khó khăn. Song với những nỗ lực của bản
thân, với những kết quả bước đầu chúng tơi tin rằng cũng đã góp được một chút tâm
huyết nhỏ bé của mình vào cơng cuộc đổi mới phương pháp dạy học Ngữ văn theo
hướng phát triển NL người học, để HS bậc THCS nhất là lớp đầu cập cảm thấy
những giờ học văn vui vẻ hơn, nhẹ nhàng hơn và cũng hiệu quả hơn.

24


DANH MỤC CÁC CƠNG TRÌNH ĐÃ CƠNG BỐ
CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
1. Dạy học văn học trung đại ở trường trung học cơ sở theo quan điểm đổi
mới hiện nay, Tạp chí Giáo dục, số đặc biệt (03/2014)
2. Dạy học văn học trung đại ở trường trung học cơ sở theo định hướng
đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo, Bài đăng trong kỉ yếu hội
thảo khoa học quốc gia “Dạy học Ngữ văn trong bối cảnh đổi mới căn
bản, toàn diện giáo dục phổ thông” do Đại học Sư phạm Tp.HCM tổ
chức (05/2014)

3. Cần dạy bài “Sơn Tinh, Thủy Tinh” đúng đặc trưng thể loại, Tạp chí
Giáo chức Việt Nam, số 117 (01/2017)
4. Các biện pháp rèn luyện kĩ năng đọc hiểu truyền thuyết cho học sinh lớp
6, Tạp chí Giáo chức Việt Nam, số 126 (10/2017)
5. Đề xuất về việc thiết kế câu hỏi sử dụng trong dạy học đọc hiểu truyền
thuyết cho học sinh lớp 6, Tạp chí Khoa học Giáo dục Việt Nam, số 18
(06/2019)

25