Cải cách thủ tục hành chính tại ủy ban nhân dân thành phố lào cai, tỉnh lào cai

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ NỘI VỤ

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

NGUYỄN HỮU THÀNH

CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TẠI ỦY
BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ LÀO CAI, TỈNH
LÀO CAI

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CƠNG
Chun ngành: Quản lý cơng
Mã số: 60 34 04 03

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. PHẠM THỊ NINH

HÀ NỘI – 2018


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu khoa học của cá nhân tôi.
Các nội dung nghiên cứu, số liệu và kết quả nghiên cứu trong đề tài này là trung
thực. Những số liệu trong các bảng biểu phục vụ cho việc phân tích, đánh giá,
nhận xét được chính tác giả thu thập từ nhiều nguồn thông tin khác nhau và đã
nêu rõ trong phần tài liệu tham khảo. Ngoài ra, đề tài cũng sử dụng một số nhận
xét, đánh giá cũng như số liệu của các tác giả, tổ chức cơ quan khác và cũng đã
thể hiện trong phần tài liệu tham khảo.

Học viên

Nguyễn Hữu Thành


LỜI CẢM ƠN
i đầu tiên, Em xin bày t l ng kính trọng và biết ơn sâu sắc đến tiến sỹ
Phạm Thị Ninh đã tận tình hướng d n em trong suốt quá trình thực hiện luận
văn tốt nghiệp.
Em chân thành cảm ơn quý thầy, cô trong ọc viện đã tận tình truyền đạt
kiến thức trong th i gian em học tập tại ọc viện hành chính quốc gia.
Em xin gửi l i cảm ơn đến lãnh đạo, các cán bô, công chức UBND thành
phố ào Cai đã tạo điều kiện thuận lợi, giúp đỡ em trong quá trình thu thập tài
liệu, tìm hiểu các hoạt động nghiệp vụ để em hoàn thiện đề tài nghiên cứu.
Em xin trân trọng cảm ơn!


MỤC LỤC
P ẦN MỞ ĐẦU...................................................................................................1
C ƯƠNG 1. N ỮNG VẤN ĐỀ Ý
VÀ CẢI CÁC T Ủ TỤC

UẬN VỀ T Ủ TỤC ÀN C ÍN

ÀN C ÍN............................................................9

1.1. Khái quát về thủ tục hành chính.....................................................................9
1.1.1. Khái niệm thủ tục hành chính.....................................................................9
1.1.2. Đặc điểm của thủ tục hành chính..............................................................10
1.1.3. Vai tr của thủ tục hành chính.................................................................. 13

1.1.4. Phân loại thủ tục hành chính.....................................................................15
1.2. Cải cách thủ tục hành chính.........................................................................18
1.2.1. Khái niệm về cải cách thủ tục hành chính................................................ 18
1.2.2. Các nguyên tắc thực hiện thủ tục hành chính nhà nước............................19
1.2.3 Các yếu tố tác động đến cải cách thủ tục hành chính................................ 21
1.3 Nội dung cải cách thủ tục hành chính đối với cơ quan cấp thành phố trực
thuộc tỉnh.............................................................................................................24
1.4. Ý nghĩa của cải cách thủ tục hành chính......................................................27
TIỂU KẾT C ƯƠNG 1......................................................................................30
C ƯƠNG 2. T

ỰC TRẠNG CẢI CÁC

T Ủ TỤC

ÀN

C ÍN

TẠI

UBND THÀN P Ố ÀO CAI........................................................................ 31
1.1. Khái quát về Ủy ban nhân dân thành phố ào Cai.......................................31
1.1.1. Điều kiện kinh tế - xã hội..........................................................................31
1.1.2. Cơ cấu tổ chức bộ máy của Ủy ban nhân dân thành phố ào Cai............32
1.1.3 oạt động của Ủy ban nhân dân thành phố ào Cai..................................33
2.2. Triển khai tổ chức thực hiện cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân
dân thành phố ào Cai.........................................................................................37
2.2.1. Cơng tác lãnh đạo, chỉ đạo........................................................................37
2.2.2 Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên

thơng....................................................................................................................38
2.2.3 Cơng tác kiểm sốt thủ tục hành chính......................................................46
2.2.4 Cơng tác kiểm tra cán bộ, công chức tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành
chính tại thành phố ào Cai................................................................................ 47


2.3. Kết quả cải cách thủ tục hành chính trên một số lĩnh vực tại Ủy ban nhân
dân thành phố ào Cai.........................................................................................50
2.3.1. Cải cách thủ tục cấp phép đăng ký kinh doanh.........................................50
2.3.2. ĩnh vực cấp phép xây dựng.....................................................................54
2.3.3. ĩnh vực đất đai.........................................................................................58
2.4. Đánh giá chung............................................................................................ 61
2.4.1. Kết quả đạt được.......................................................................................61
2.4.2. ạn chế......................................................................................................63
2.5.3 Nguyên nhân của những hạn chế............................................................... 65
TIỂU KẾT C ƯƠNG 2......................................................................................69
C ƯƠNG 3. P
ÀN C ÍN

ƯƠNG

ƯỚNG VÀ GIẢI P

ÁP CẢI CÁC

T Ủ TỤC

TẠI ỦY BAN N ÂN DÂN T ÀN P Ố ÀO CAI............71

3.1. Phương hướng cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân thành phố

Lào Cai................................................................................................................71
3.1.1 Tích cực, chủ động trong cơng tác lãnh đạo, chỉ đạo cải cách thủ tục hành
chính tại UBND thành phố ào Cai....................................................................71
3.1.2. Đẩy mạnh thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông trong giải
quyết thủ tục hành chính.....................................................................................72
3.1.3 Sửa đổi đơn giản hóa thủ tục hành chính...................................................74
3.2. Các giải pháp cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân thành phố
Lào Cai................................................................................................................75
3.2.1. oàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ chế phối hợp của các
bộ phận, ph ng ban thuộc Uỷ ban nhân dân thành phố

ào Cai.........................76

3.2.2 Giải pháp liên quan đến khâu soạn thảo và ban hành văn bản...................78
3.2.3. Giải pháp nhằm nâng cao năng lực phục vụ nhân dân tại Uỷ ban nhân dân
thành phố ào Cai...............................................................................................81
3.2.3. Thanh tra, kiểm tra quá trình thực hiện thủ tục hành chính...................... 92
TIỂU KẾT C ƯƠNG 3....................................................................................100
KẾT UẬN....................................................................................................... 101
TÀI IỆU T AM K ẢO.................................................................................103
P Ụ ỤC..........................................................................................................108


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

CBCCVC

Cán bộ, công chức, viên chức

CCHC

Cải cách hành chính

TTHC

Thủ tục hành chính

ĐND

ội đồng nhân dân

UBND

Ủy ban nhân dân


DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

Số bảng biểu

Tên bảng

Trang

Kết quả giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế
Bảng 2.1

một cửa tại Ủy ban nhân dân thành phố ào Cai giai

43

đoạn 2012 – 2016
Kết quả giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế
Bảng 2.2

một cửa liên thông của thành phố ào Cai giai đoạn

45

2012 – 2016
Bảng 2.3

Kết quả giải quyết thủ tục hành chính lĩnh vực đăng
ký kinh doanh của thành phố ào Cai

53

Kết quả đo lư ng sự hài l ng của tổ chức, ngư i dân
Bảng 2.4

qua giấy hẹn trả kết quả và góp ý trực tiếp của
ngư i dân lĩnh vực Kinh doanh (từ tháng 10/2015

53

đến 9/2017)
Bảng 2.5

Kết quả giải quyết thủ tục hành chính lĩnh vực cấp

57

phép xây dựng
Kết quả đo lư ng sự hài l ng của tổ chức, ngư i dân

Bảng 2.6

qua giấy hẹn trả kết quả và góp ý trực tiếp của
ngư i dân lĩnh vực Quản lý đô thị (từ tháng 10/2015

57

đến 9/2017)
Bảng 2.7

Kết quả giải quyết thủ tục hành chính lĩnh vực Tài
nguyên và Môi trư ng qua các năm

60

Kết quả đo lư ng sự hài l ng của tổ chức, ngư i dân
Bảng 2.8

qua giấy hẹn trả kết quả và góp ý trực tiếp của
ngư i dân lĩnh vực tài nguyên và môi trư ng (từ
tháng 10/2015 đến 9/2017)

60

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ

Số hình
Hình 2.1.

Hình 2.2

Tên hình

Trang

Cơ cấu tổ chức của Ủy ban nhân dân thành
phố ào Cai
Quy trình giải quyết thủ tục hành chính lĩnh
vực kinh doanh của thành phố ào Cai

32

51

Quy trình giải quyết thủ tục hành chính lĩnh
Hình 2.3

vực kinh doanh hộ cá thể của thành phố

ào

52

Cai

Quy trình giải quyết thủ tục hành chính lĩnh
Hình 2.4

vực cấp phép xây dựng của thành phố
Cai

ào

56


PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Cải cách thủ tục hành chính (TT C) là một trong 06 nội dung của cơng
tác cải cách hành chính (CCHC), là nội dung phản ánh rõ nhất mối quan hệ của
nhà nước với tổ chức, công dân. Đây cũng là nội dung đ i h i cần phải có sự cải
cách quyết liệt, triệt để nhằm xây dựng một nền hành chính hiện đại, phục vụ
Nhân dân. Cải cách TT C có những tác động to lớn đến việc phát triển kinh tế xã hội, xóa b những rào cản rư m rà, phức tạp của các quy định đang chói buộc
tổ chức, ngư i dân khi thực hiện TT C với chính quyền.
Nhiệm vụ cơng tác cải cách TT C với mục tiêu đơn giản hóa các TTHC,
hỗ trợ tiếp cận, giải quyết TT C cho ngư i dân nhằm loại bớt những thủ tục, quy
trình rư m rà, chồng chéo, giảm thiểu phiền hà, tạo điều kiện thuận lợi cho tổ
chức, cơng dân trong q trình giao dịch làm việc với các cơ quan công quyền,
đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng được Chính phủ và các cấp chính
quyền đặc biệt quan tâm và xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm,
chiến lược. Do trước đây chúng ta chưa thực sự chú trọng vấn đề này nên đến
nay thủ tục hành chính v n là một trong những nguyên nhân gây ách tắc, kìm
hãm các hoạt động kinh tế - xã hội, việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ của
công dân, cũng như hoạt động nhịp nhàng của bộ máy nhà nước và điều đáng
ngại nó làm giảm l ng tin của nhân dân vào nhà nước.

Đảng và nhà nước ta đã có nhiều chủ trương và giải pháp thể hiện sự
quyết tâm rất lớn trong thực hiện cải cách hành chính mà đặc biệt là cải cách thủ
tục hành chính. Các quyền, nghĩa vụ của công dân được quy định trong iến pháp
hay ở các văn bản pháp luật khác về cơ bản, đều phải thơng qua thủ tục hành
chính do các cơ quan, các cấp chính quyền nhà nước quy định và trực tiếp giải
quyết. Cùng với yêu cầu phát triển và hội nhập, cải cách thủ tục hành chính
ở

nước ta đã và đang có những chuyển biến hết sức tích cực. Điều này được

1


Chính phủ, UBND tỉnh ào Cai, UBND thành phố nói riêng cụ thể hóa qua các
văn bản quy phạm.
Việc thực hiện cơ chế một cửa liên thông là giải pháp để đổi mới về
phương thức làm việc của cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương các cấp,
nhằm tạo chuyển biến cơ bản trong quan hệ giữa cơ quan hành chính nhà nước
với các tổ chức và cơng dân. Chính vì thế, thành phố Lào Cai ln nỗ lực thực
hiện nhiều giải pháp để đẩy mạnh cải cách TT C, duy trì, thực hiện và kiểm sốt
các TT C, đảm bảo các TT C thực sự cần thiết và mang lại lợi ích thiết thực cho
ngư i dân địa phương.
Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế nêu trên là do việc kiểm tra, giám
sát hoạt động tại bộ phận một cửa, các cơ quan chuyên môn trong việc giải quyết
các TTHC chưa được thực hiện thư ng xuyên, liên tục, đa chiều và lấy sự hài l ng
của ngư i dân làm thước đo chuẩn mực. Xuất phát từ thực tiễn và yêu cầu công tác,
bản thân tôi mạnh dạn chọn đề tài “Cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân

dân thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai” cho Luận văn thạc sỹ của mình với
mong muốn góp phần làm cho hoạt động cải cách TT C của thành phố Lào Cai

ngày càng phục phụ tốt nhu cầu của Nhân dân, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh
doanh, củng cố l ng tin của ngư i dân với chính quyền thành phố.
2.

Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn

Cải cách hành chính có thể được hiểu như là một quá trình thay đổi nhằm
nâng cao hiệu lực và hiệu quả hành chính, cải tiến tổ chức, và phương pháp hành
chính cũ, xây dựng chế độ và phương thức hành chính mới trong lĩnh vực quản lý
của bộ máy hành chính Nhà nước. Cải cách thủ tục hành chính là điều kiện cần
thiết để tăng cư ng củng cố mối quan hệ giữa Nhà nước và nhân dân, tăng cư ng sự
tham gia quản lý Nhà nước của nhân dân. Cải cách thủ tục được coi là khâu đột
phá trong cải cách nền hành chính Nhà nước, nghĩa là để tạo sự chuyển động của
tồn bộ hệ thống nền hành chính quốc gia; thủ tục hành chính là khâu được chọn
đầu tiên, cải cách thủ tục hành chính sẽ gây ra sự chuyển động của toàn bộ hệ
thống khi bị tác động. Những yếu tố khoa học

2


quản lý, những nhân tố thị trư ng, những mối quan hệ ngày càng đa dạng phức
tạp giữa chính trị - hành chính - kinh tế, những bước nhảy vọt của khoa học
cơng nghệ, xu thế quốc tế hố đ i sống xã hội, trình độ dân trí được nâng cao
mọi mặt đã đề ra yêu cầu mới đối với các Nhà nước, các Chính phủ và các nền
hành chính công. Đây là việc làm không đơn giản, đ i h i trong q trình
AC C

phải tính tốn kỹ lưỡng, lựa chọn chính xác mục tiêu, tập trung giải quyết

đồng bộ các nội dung cải cách tạo sự chuyển biến vững chắc cả về chiều

rộng, l n chiều sâu. CC C nói chung, cải cách TT C nói riêng đã thu hút sự
quan tâm của nhiều nhà khoa học và quản lý nghiên cứu cải cách dưới
nhiều góc độ tiếp cận khác nhau. Đến nay đã có nhiều cuốn sách chun
khảo, bài báo, luận văn và các cơng trình khoa học của nhiều tác giả đề cập
đến vấn đề
AC

C, cải cách TT C, cụ thể:
-

Nghiên cứu về lý luận và thực tiễn cải cách hành chính và những giải
pháp về đẩy mạnh cải cách hành chính ở Việt Nam có cơng trình
nghiên cứu, bài viết của các tác giả.

+

“Giải pháp cải cách hành chính ở Việt Nam”, NXB Chính trị quốc gia,

à Nội, của tác giả Nguyễn Ngọc iến [ 35]. Đây là cơng trình nghiên cứu được
đầu tư nhiều th i gian và trí tuệ của tác giả. Tác giả đã đưa ra được các giải pháp
khả thi nhằm cải cách hành chính ở Việt Nam.
+ “Từ điển thuật ngữ hành chính”, NXB ao động, à Nội, của tác giả Mai
ữu Khuê, Bùi Văn Nhơn [ 37]. Nh tìm hiểu cuốn từ điển này, học viên đã hiểu
được các thuật ngữ cơ bản liên quan đến đề tài của luận văn.
+
àNội

“Thủ tục hành chính - Lý luận và thực tiễn”, NXB Chính trị Quốc gia,

của tác giả Nguyễn Văn Thâm, Võ Kim Sơn [ 38]. Trên cơ sở hệ thống hóa các

vấn đề lý luận về thủ tục hành chính, tác giả đã đối chiếu, liên hệ với thực tiễn.
Do đó, các vấn đề lý luận dễ hiểu hơn, ngược lại, các vấn đề thực tiễn có cơ sở
khoa học đáng tin cậy.
+

“Mơ hình tổ chức và hoạt động của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ

nghĩa”, NXB Tư pháp,

à Nội, tác giả Đào Trí Úc [ 39]. Việt Nam cũng theo
3


mơ hình Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, do đó tìm hiểu cơng trình này
hỗ trợ rất đắc lực cho bài luận văn cao học của tác giả.
+

“Cải cách hành chính nhà nước lý luận và thực tiễn” NXB Chính trị

quốc gia, năm 2016 do PGSTS. Nguyễn ữu ải chủ biên [ 42]. Đây là cơng trình
có ý nghĩa tương tự cơng trình của đồng tác giả Nguyễn Văn Thâm, Võ Kim
Sơn. Qua đây, càng khẳng định thêm giữa lý luận và thực tiễn cần bổ sung và
soi sáng cho nhau, từ đó giúp ngư i đọc dễ hiểu hơn và thấy các vấn đề lý luận
gần gũi hơn, khơng bị xa v i, khó tiếp cận.
Các cơng trình nghiên cứu, các bài viết nêu trên, các tác giả đã tập trung đi
sâu phân tích, đánh giá CC C ở Việt Nam trên phương diện lý luận và thực tiễn.
Trong các cơng trình nghiên cứu cho tác giả một cái nhìn tổng quan về lý luận
cơng tác cải cách hành chính và sự cần thiết phải cải cách hành chính. Bên cạnh
đó cũng giúp tác giả có cái nhìn về thực trạng cải cách hành chính ở Việt Nam và

những giải pháp cơ bản nhằm đẩy mạnh cải cách hành chính ở nước ta.
-

Nghiên cứu về cải cách thủ tục hành chính có các cơng trình nghiên

cứu, bài viết tiêu biểu của các tác giả:
+ Một số vấn đề về cải cách thủ tục hành chính của tác giả Mai ữu
Khuê và Bùi Văn Nhơn. Dựa trên các tồn tại của thủ tục hành chính hiện
hành, dựa trên tình hình thực tiễn kinh tế, chính trị, xã hội, các tác giả đã
phân tích đến các vấn đề về cải cách thủ tục hành chính cần được quan tâm
nhằm sửa đổi cho phù hợp hơn.
+

Công tác cải cách thủ tục hành chính ở tỉnh Lai Châu, đề tài nghiên

cứu khoa học cấp Bộ năm 2015 của tác giả Nguyễn Anh uấn [ 43]. Đây là
cơng trình đã hỗ tợ tác giả nhiều trong việc hoàn thiện bài luận văn, nh
những điểm tương đồng giữa hai tỉnh miền núi phía Bắc ào Cai và ai Châu.
Ở

các bài viết trên các tác giả đã nghiên cứu làm rõ những vấn đề về cải cách
TT C, những kết quả đã đạt được, những tồn tại, vướng mắc và nguyên
nhân của những tồn tại nói trên, từ đó đề xuất phương hướng và các giải
pháp
4


để đẩy mạnh cải cách TT C trong th i gian tới. Các tác giả đã đi sâu nghiên cứu
lý luận về cải cách TT C để vận dụng vào thực tiễn và chỉ ra được những bất
cập, tồn tại cần phải khắc phục trong cải cách TT C ở Việt Nam hiện nay.

- Cũng phải kể đến các đề tài uận án, uận văn về cải cách thủ tục hành
chính theo cơ chế một cửa:
+

Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa tại cơ quan hành

chính nhà nước địa phương tỉnh Bắc Giang, uận văn thạc sỹ lý luận lịch sử
nhà nước và pháp luật năm 2014 của tác giả ương Thị Phương Thúy [ 44].
Vấn đề “hành là chính” đã bị lên án rất nhiều, vì vậy cải cách thủ tục hành chính
theo cơ chế một cửa ở tất cả các địa phương trong cả nước đều được quan tâm.
Đây là thành công của luận văn thạc sỹ của tác giả ương Thị Phương Thúy.
+

Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa tại U ban nhân

nhân huyện thuộc tỉnh Quảng Ninh, uận văn thạc sỹ quản lý hành chính cơng
của tác giả Nguyễn Thị Thanh [ 45]. Tương tự như luận văn của tác giả ương
Thị Phương Thúy, đây cũng là thành công của cao học viên Nguyễn Thị
Thanh tại tỉnh Quảng Ninh.
+

Một số giải pháp nhằm hoàn thiện cải cách thủ tục hành chính theo

cơ chế một cửa tại Sở Tài nguyên Môi trường và nhà đất Hà Nội, đề tài nghiên
cứu khoa học cấp cơ sở của tác giả Trịnh Thị Mai [ 46]. Các giải pháp mà tác
giả đưa ra đều khả thi và phù hợp với điều kiện của Việt Nam, tạo điều kiện cho
việc đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa.
+

uận văn Thạc sỹ của tác giả Nguyễn Đức Vượng năm 2007 với đề

tài “Nâng cao hiệu lực của cơ chế một cửa trong cơng tác quản lý hành
chính nhà nước trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh” [ 47]. iệu lực cũng là
vấn đề đáng được quan tâm trong cơ chế một cửa, tác giả Nguyễn Đức
Vượng đã đề cập đến vấn đề này rất kỹ trong luận văn cao học.
Ngồi những cơng trình nghiên cứu khoa học nói trên c n có những đề
tài nghiên cứu và những bài nghiên cứu đăng trên Tạp chí khoa học có liên
quan đến mơ hình “một cửa”, “một cửa liên thơng” từ trung ương đến địa
5


phương như : Nghiên cứu của Vụ Cải cách hành chính và Dự án cải cách hành
chính - UNDP về Bộ chỉ số đánh giá chất lượng hoạt động của bộ phận một
cửa cấp huyện (2010); Đề án “Thực hiện cải cách thủ tục hành chính theo
cơ chế một cửa trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng ” (năm 2012) của tác giả Trần
Hồng Phong - Phó chánh Văn ph ng UBND tỉnh Sóc Trăng. Các bài báo khoa
học tiêu biểu của các tác giả : Lê Chi Mai (2005), Từ mơ hình “một cửa - một
giải pháp để cải cách dịch vụ hành chính cơng, Thơng tin khoa học hành chính
số 3/2005; Trần Cơng Dũng (2010), Vách ngăn hay ngăn cách nơi giao dịch
một cửa, Tạp chí Tổ chức nhà nước, số 6; Tạ Thị ải Yến (2012), Hoàn thiện
Cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông đáp ứng yêu cầu phục vụ nhân dân,
Báo điện tử www.thutuchanhchinh.vn...
Trong các đề tài nghiên cứu khoa học trên, các tác giả đã phân tích và
hệ thống hóa những vấn đề lý luận của cải cách TT C, phân tích, đánh giá thực
trạng cải cách TT C theo cơ chế “một cửa” tại các đơn vị, địa phương cụ thể và
đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện, đẩy mạnh cải cách TT C theo cơ
chế một cửa tại các địa phương, đơn vị nói trên.
Các cơng trình, các đề tài khoa nghiên cứu các nội dung CC C, cải cách
AT

C nói chung hoặc cải cách TT C theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông của
một địa phương cụ thể chưa có cơng trình nghiên cứu chun sâu nào
nghiên cứu thực trạng cải cách TT C tại ủy ban nhân dân thành phố
tỉnh

ào Cai,

ào Cai và đề xuất phương hướng và các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt

động của cơng tác cải cách thủ tục hành chính tại UBND thành phố

ào Cai,

tỉnh ào Cai trong những năm tới.
Các cơng trình nghiên cứu trên đã giúp tác giả rất nhiều trong quá trình
nghiên cứu những vấn đề cơ sở lý luận và thực tiễn về CC C và cải cách TT C ở
nước ta. Đây là những cơng trình được chúng tôi sử dụng làm cơ sở lý luận uận
văn . Bên cạnh đó đề tài uận án, uận văn về cải CC C, cải cách
AT

C và thực hiện cơ chế một cửa cũng là định hướng, gợi ý cho chúng tơi trong
việc thực hiện đề tài của mình.
6


3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1 Mục đích nghiên cứu
- ệ thống hóa cơ sở lý luận về TT C, cải cách TT C.
- Đánh giá thực trạng công tác cải cách TT

ào Cai.

C tại UBND

thành phố

C tại

- Tìm ngun nhân của những tồn tại trong cơng tác cải cách TT
UBND thành phố ào Cai.

- Đề ra kiến nghị, giải pháp nhằm cải cách TT C tại UBND thành phố
Lào Cai.
3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu
- Phân tích làm rõ cơ sở lý luận về TT C, cải cách TT C.
- Tìm hiểu thực trạng cơng tác cải cách TT
UBND thành phố
ào Cai.
-

C tại

Đánh giá những điểm mạnh, cũng như những tồn tại trong công tác cải

cách TT C tại UBND thành phố ào Cai; tìm nguyên nhân của những tồn tại. Đề xuất các kiến nghị, giải pháp phù hợp nhằm cải cách TT C tại
UBND thành phố ào Cai.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1 Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của của đề tài là thực trạng công tác cải cách TT C
tại UBND thành phố ào Cai.

4.2 Phạm vi nghiên cứu
- Không gian: Công tác cải cách TT

C tại UBND thành phố ào Cai.

- Th i gian: Công tác cải cách TT

C tại UBND thành phố

ào Cai giai

đoạn 2012 – 2016.

5. Phương pháp nghiên cứu của luận văn
-

Tác giả sử dụng các dữ liệu thứ cấp được tổng hợp từ báo cáo CC C

hàng năm của thành phố ào Cai; Tổng hợp các báo cáo năm CC C của UBND
thành phố.
- Các

dữ liệu được thu thập - xử lý - phân tích - tổng hợp. Từ đó, so sánh thực tiễn

giữa các năm trong giai đoạn từ 2012 - 2016.
7


6.
-

Đóng góp của luận văn
Về mặt lý luận: uận văn phân tích làm rõ cơ sở lý luận về TT C, cải

cách TTHC.
- Về mặt thực tiễn:
+ Cung cấp các số liệu thực tế về cải cách TT

C của thành phố

ào Cai

có thể giúp địa phương làm cơ sở để xây dựng các quy định hợp lý hơn.
+ Tìm nguyên nhân của những tồn tại trong công tác cải cách TT C tại
UBND thành phố ào Cai.
+

Đề xuất các kiến nghị, giải pháp phù hợp nhằm cải cách TT C tại

UBND thành phố ào Cai.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo thì nội dung
của luận văn bao gồm 3 chương chính:
Chương 1: Những vấn đề lý luận chung của cải cách thủ tục hành chính
Chương 2: Thực trạng cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân
thành phố ào Cai
Chương 3: Phương hướng và giải pháp tiếp tục cải cách thủ tục hành chính
tại Ủy ban nhân dân thành phố ào Cai

8

CHƯƠNG 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ THỦ TỤC HÀNH CHÍNH
VÀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH
1.1. Khái quát về thủ tục hành chính
1.1.1. Khái niệm thủ tục hành chính
Nói đến thủ tục là nói đến quy trình và cách thức giải quyết công việc.
Trong thực tế để thực hiện hiệu quả một công việc nhất định cần tiến hành một
loạt các hoạt động theo thứ tự trước sau và cách thức thực hiện từng bước theo
những quy định chặt chẽ thống nhất.
Theo cách hiểu chung nhất về thủ tục là phương thức, cách thức giải quyết
công việc theo một trình tự nhất định, một thể lệ thống nhất, gồm một loạt nhiệm
vụ liên quan chặt chẽ với nhau nhằm đạt được kết quả mong muốn.
oạt động của các cơ quan nhà nước cần phải tuân theo pháp luật, trong
đó có các quy định về trình tự, cách thức sử dụng thẩm quyền của từng cơ quan
để giải quyết công việc theo chức năng nhiệm vụ được giao. Khoa học pháp lý
gọi đó là những quy phạm thủ tục. Quy phạm này quy định về các loại thủ tục
trong hoạt động quản lý nhà nước như: Thủ tục lập pháp, thủ tục tố tụng tư pháp,
thủ tục hành chính.
Về mặt nguyên tắc, để tiến hành quản lý hành chính nhà nước có hiệu
quả, cơ quan hành chính phải đảm bảo tuân thủ một cách nghiêm túc những quy
tắc, chế độ, phép tắc được pháp luật quy định. Việc chấp hành này chính là
những quy định về trình tự, cách thức sử dụng thẩm quyền của cơ quan hành
chính khi thực hiện chức năng quản lý hành chính cơng. Những quy định trên
được gọi là thủ tục hành chính.
Vậy TT C là một loại quy phạm pháp luật quy định về trình tự về th i
gian, về khơng gian khi thực hiện một thẩm quyền nhất định của bộ máy Nhà
nước, là “cách thức giải quyết công việc của các cơ quan hành chính nhà nước

9


có thẩm quyền trong mối quan hệ nội bộ của hành chính và giữa các cơ quan
hành chính nhà nước với các tổ chức và cá nhân công dân” [ 34,tr.7]
TTHC được đặt ra để các cơ quan nhà nước có thể thực hiện mọi hình
thức hoạt động cần thiết của mình trong đó bao gồm cả trình tự thành lập, giải
thể các cơ quan, đơn vị, trình tự bổ nhiệm, điều động, biệt phái, kỷ luật ... đều
tuân thủ theo trình tự, đúng quy định để đảm bảo các quyền và nghĩa vụ của chủ
thể liên quan trong quá trình tổ chức các hoạt động hành chính. Đó chính là các
quy tắc phải tuân thủ trong quá trình ra các quyết định hành chính của các cơ
quan quản lý nhà nước.
TT C là một bộ phận chế định của
AT

uật hành chính. Nói cách khác,

C là một loại hình quy phạm mang tính cơng cụ để giúp các cơ quan nhà nước
thực hiện các chức năng của mình.
TT C do các cơ quan Nhà nước ban hành để thực thi iến pháp và Pháp
luật nhằm thực hiện chức năng quản lý của nền hành chính và hồn thành nhiệm
vụ của mình, đồng th i các cơ quan hành chính nhà nước có trách nhiệm thực thi
các thủ tục đó.
Như vậy TT C là công cụ, phương tiện để các cơ quan nhà nước thực hiện
các chức năng quản lý nhà nước của mình, thơng qua đó để ngư i dân thực hiện
những nghĩa vụ và quyền lợi hợp pháp của cơng dân.
1.1.2. Đặc điểm của thủ tục hành chính
TTHC bao gồm quy phạm pháp luật vật chất hành chính và quy phạm thủ
tục hành chính, chúng ta nhìn dưới góc độ nội dung và hình thức của thủ tục
hành chính thì chúng có mối quan hệ mật thiết với nhau, cụ thể: Quy phạm vật

chất là quy phạm trả l i cho câu h i cần phải làm gì, cần tuân thủ quy tắc hành

vi

nào; c n quy phạm thủ tục trả l i câu h i phải làm như thế nào, các quy tắc đó
phải thực hiện theo trình tự ra sao. Khác biệt với thủ tục lập pháp và thủ tục tố
tụng tư pháp, thủ tục hành chính có những đặc điểm, cụ thể như sau:
Thứ nhất, thủ tục hành chính được điều chỉnh bằng quy phạm thủ tục, là
cơ sở pháp lý cho các cơ quan nhà nước thực hiện chức năng của mình.
10


Thủ tục hành chính là một bộ phận cấu thành của hệ thống quy phạm thủ
tục. ệ thống quy phạm thủ tục là toàn bộ quy tắc pháp lý quy định về trình tự,
trật tự thực hiện thẩm quyền của các cơ quan nhà nước trong việc giải quyết
công việc nhà nước và thực hiện nghĩa vụ hành chính đối với các cơ quan nhà
nước, tổ chức và công dân. Đó cũng chính là các hệ thống những ngun tắc
quản lý và điều hành bắt buộc các cơ quan nhà nước cũng như các công chức
phải tuân theo trong giải quyết cơng việc thuộc thẩm quyền của mình.
àquy

phạm thủ tục, thủ tục hành chính có chức năng làm cho các quy phạm nội

dung của luật pháp được thực hiện thuận lợi. Thiếu thủ tục hành chính việc thực
thi luật pháp sẽ gặp nhiều khó khăn, thậm chí khơng có khả năng đi vào đ i sống
thực tế của ngư i dân. Ví dụ: Nhà nước muốn quản lý được nhân khẩu thì cần có
thủ tục nhập khẩu, tạm trú, tạm vắng hay muốn quản lý được quy hoạch đô thị
phải có thủ tục cấp phép xây dựng ...
oạt động quản lý chủ yếu là hoạt động áp dụng pháp luật mà ở đó, hành
vi

áp dụng pháp luật liên quan chủ yếu đến việc xác định trình trạng thực tế của vụ
việc, lựa chọn quy phạm pháp luật tương ứng và ra quyết định về vụ việc đó.
Các hành vi áp dụng pháp luật này được tiến hành theo những thủ tục hành
chính nhất định. Như vậy nếu thiếu các thủ tục cần thiết thì quyền và nghĩa vụ
của các bên tham gia trong hoạt động quản lý sẽ không được đảm bảo thực hiện.
Thủ tục hành chính là một nhân tố bảo đảm cho sự hoạt động chặt chẽ , thuận lợi
và đúng chức năng quản lý của các cơ quan nhà nước, vì nó là chuẩn mực hành
vi cho

cơng dân và công chức nhà nước để họ tuân theo và thực hiện nghĩa vụ

của mình đối với nhà nước. Dựa vào các thủ tục hành chính, các cơng việc
hành chính sẽ được xử lý và đạt được những hiệu quả pháp luật đúng như
dự định.
Thứ hai, thủ tục hành chính diễn ra theo trật tự, theo các bước nhất định là
“trình tự thực hiện thẩm quyền trong hoạt động quản lý nhà nước trong hoạt
động chấp hành, điều hành. Nghĩa là thủ tục hành chính được phân biệt với thủ
tục tư pháp, khác thủ tục tố tụng tại t a án” [34, tr.9]

11


Xét trong q trình giải quyết cơng việc của các cơ quan hành chính thì
thủ tục hành chính là cách thức, trình tự mà các cơ quan hành chính nhà nước áp
dụng để giải quyết các nhiệm vụ theo quy định của pháp luật. Trình tự này có thể
thực hiện từ dưới lên, từ trên xuống mà cũng có những trình tự thực hiện song
hành. Như vậy có nghĩa là thủ tục hành chính được phân biệt với thủ tục lập
pháp và thủ tục tố tụng tư pháp.
Thủ tục lập pháp là trình tự, cách thức xây dựng iến pháp và ban hành luật

thuộc thẩm quyền của cơ quan lập pháp; thủ tục tố tụng tư pháp thuộc thẩm
quyền của cơ quan tư pháp liên quan đến những hoạt động điều tra, truy tố, xét
xử, định tội.
Thứ ba, “thủ tục hành chính rất đa dạng và phức tạp. Tính đa dạng và
phức tạp của thủ tục hành chính được quy định bởi hoạt động quản lý nhà nước
là hoạt động được diễn ra ở hầu hết các lĩnh vực của đ i sống xã hội” [ 34,tr.7].
Sự đa dạng, phong phú và phức tạp của TT C ở nước ta được tạo lên bởi: Do
nhiều cơ quan và công chức nhà nước thực hiện; quy định quyền và nghĩa vụ
của các bên tham gia mối quan hệ hành chính, trong đó bao gồm cả cơng việc
của Nhà nước và cơng dân; việc quy định TT C phải kết hợp với những khuôn m
u ổn định tương đối và chặt chẽ với các biện pháp thích ứng cho từng loại cơng
việc và từng loại đối tượng; “nền hành chính nhà nước hiện nay đang chuyển từ
hành chính cai quản (hành chính đơn thuần) sang hành chính phục vụ, từ quản lý
tập trung sang quản lý theo cơ chế thị trư ng có sự điều tiết của Nhà nước”
[34,tr.11]; thực hiện chủ yếu ở công sở nhà nước, gắn liền với công tác văn thư
và tổ chức ban hành, quản lý văn bản, giấy t ; do chủ thể cơ quan hành chính nhà
nước xây dựng để giải quyết cơng việc nên phụ thuộc rất nhiều vào ý chí chủ
quan của chủ thể ban hành; đất nước ta đang trong bối cảnh hội nhập khu vực và
quốc tế ngày càng mạnh mẽ, các TT C đ i h i phải thay đổi đảm bảo phù hợp với
thông lệ quốc tế.
Thứ tư, thủ tục hành chính có tính năng động hơn so với các quy phạm
nội dung của luật hành chính, đ i h i phải thay đổi nhanh hơn để thích ứng và
12


phù hợp với nhu cầu thực tế của đ i sống xã hội. Đây chính là yếu tố cần nhận
thức đúng đắn giúp cho các nhà ban hành các quy định thủ tục hành chính ban
hành các quy định phù hợp với thực tế khách quan và tiến trình phát triển kinh tế
xã hội.
Với việc chỉ ra các đặc điểm của thủ tục hành chính giúp chúng ta

phân biệt rõ giữa TT C với các thủ tục của cơ quan lập pháp và tư pháp.
1.1.3. Vai trò của thủ tục hành chính
Thủ tục hành chính với tư cách là bộ phận của thể chế hành chính ngày
càng có vai tr quan trọng trong hoạt động quản lý hành chính nhà nước. Điều
này khơng những có ý nghĩa vai tr to lớn trong hoạt động lập pháp, lập quy mà
c

n hết sức cần thiết để có nhận thức đúng đắn trong hoạt động quản lý nhà
nước đặc biệt là trong tiến trình cải cách nền hành chính.
Thủ tục hành chính được quy định nhằm tạo ra trật tự trong hoạt động quản

lý của các cơ quan Nhà nước khi tiến hành các hoạt động quản lý của mình. Có thể
nói TT C là các quy phạm thủ tục của luật hành chính quy định cách thức tiến hành
các hoạt động quản lý hành chính nên chúng tạo ra cơ sở và điều kiện cần thiết để
các cơ quan quản lý nhà nước giải quyết các công việc của ngư i dân theo luật định,
đảm bảo quyền lợi, lợi ích hợp pháp của các tổ chức và

cơng dân.
Thủ tục hành chính có vai tr quan trọng trong quản lý hành chính nhà
nước. Nếu khơng có thủ tục hành chính thì mọi chính sách, chủ trương của Đảng
và Nhà nước ban hành sẽ khó được thực thi. Có thể nói thủ tục hành chính là
cơng cụ và phương tiện để đưa pháp luật vào đ i sống. Đất nước ta đang trong th
i kỳ cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa và trong xu thế tồn cầu hóa thì mục tiêu của
nền hành chính phải hướng tới sự chuyên nghiệp, hiệu lực, hiệu quả, công khai,
minh bạch, rõ ràng, vai tr của thủ tục hành chính phải đảm bảo cho các hoạt
động của Nhà nước được thông suốt, nhanh nhạy và tạo môi trư ng thơng thống
thu hút đầu tư ,thúc đẩy nền kinh tế, xã hội phát triển.

13

Vai tr của thủ tục hành chính đối với UBND thành phố thuộc tỉnh trong
quản lý hành chính nhà nước và trong mối quan hệ chấp hành với ĐND cùng
cấp, dưới sự quản lý của Chính phủ theo hệ thống hành chính 4 cấp được thể
hiện chủ yếu ở các nội dung cơ bản như sau.
Thứ nhất, TT C là cơng cụ để tổ chức bộ máy hành chính ở UBND thành
phố tác động quản lý nhà nước đến các hoạt động trên địa bàn thành phố. Ngoài
ra, TT C c n là phương tiện để UBND thành phố thực hiện mối quan hệ với các
cơ quan nhà nước khác cũng như các tổ chức chính trị - xã hội trong việc phối
hợp hoạt động quản lý hành chính nhà nước trên đại bàn. TT C c n là phương
tiện để UBND thành phố thực hiện các hoạt động thực hiện nhiệm vụ phát triển
kinh tế, xã hội, giữ vững an ninh, chính trị tại địa phương. Đây là hoạt động thể
hiện vai tr của UBND thành phố cũng như của TT C trong công tác quản lý.
Thứ hai, TT C là phương tiện bảo đảm thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ
của cá nhân và tổ chức. Từ góc độ này chúng ta có thể nhìn nhận trên hai phương
diện: TTHC là phương tiện để cá nhân hay tổ chức thực hiện các quyền, nghĩa vụ
của mình một cách chính đáng theo đúng quy định của pháp luật;
AT

C là cơ sở để tổ chức, cá nhân thực hiện khiếu nại để được xem xét giải
quyết khi nhận thấy quyền hay lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm.
Thứ ba, TT C là cơ sở pháp lý hình thành hoạt động trật tự trong quản lý

hành chính Nhà nước.
Xét từ góc độ quy phạm vật chất của TT C nếu khơng được quy định rõ
ràng thì những quyết định hành chính sẽ khơng thể thực hiện được hoặc thực
hiện sẽ bị sai lệch. Ví dụ thủ tục cấp phép bán lẻ sản phẩm thuốc lá, yêu cầu tổ
chức, cá nhân cần có: Đơn đề nghị cấp Giấy phép bán lẻ sản phẩm thuốc lá (theo
m u); bản sao Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy chứng nhận
đăng ký kinh doanh và Giấy chứng nhận mã số thuế; bản sao các văn bản giới

thiệu, hợp đồng mua bán của các doanh nghiệp bán buôn sản phẩm thuốc lá; ồ
sơ về địa điểm kinh doanh (Địa chỉ, diện tích và mô tả khu vực kinh doanh thuốc
14


lá; bản sao tài liệu chứng minh quyền sử dụng địa điểm kinh doanh (là sở hữu
hoặc đồng sở hữu hoặc thuê sử dụng với th i gian tối thiểu là 01 năm); bảng kê
thiết bị kiểm tra và điều chỉnh nhiệt độ, độ ẩm trong khu vực kinh doanh thuốc
lá). Đó là những quy định bắt buộc đối với tổ chức, cơng dân khi có u cầu
thực hiện TT C thì UBND thành phố mới thực hiện xem xét giải quyết.
Xét từ góc độ quy phạm thủ tục của TT C đ i h i việc thực hiện các bước
giải quyết TT C phải diễn ra theo đúng trình tự, đúng th i gian, đúng quy định từ
khâu tiếp nhận TT C đến khi trả kết quả cho tổ chức, cơng dân. Nếu chính quyền
khơng tn thủ chúng sẽ d n đến việc sai lệch về mặt nguyên tắc không đảm bảo
kết quả quản lý của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cơng dân
bị xâm phạm.
Như vậy việc tuân thủ TT C là yếu tố bảo đảm hiệu quả hoạt động của bộ
máy hành chính nhà nước. TT C là yếu tố đảm bảo thực hiện các quyền tự do
của cá nhân, tổ chức là cơng cụ đảm bảo cho việc thực hiện tính công khai, minh
bạch trong hoạt động chấp hành, điều hành và qua đó tạo điều kiện giám sát,
kiểm sốt hoạt động của các chủ thể thực hiện TT C.
Với tính chất là công cụ để các cơ quan nhà nước thực hiện chức năng
quản lý hành chính của mình, TT C sẽ bảo đảm cho việc thi hành các quyết định
được thống nhất. Muốn thực hiện tốt nội dung này yêu cầu các cơ quan hành
chính nhà nước phải quan tâm đến việc công bố, niêm yết, công khai về hồ sơ,
quy trình, th i gian thực hiện, phí và lệ phí (nếu có) đi đơi với việc tăng cư ng
thực hiện công tác kiểm tra, giám sát thực hiện nhằm phát hiện kịp th i nhưng
bất cập để điều chỉnh, bổ sung và thực hiện chấn chỉnh những biểu hiện nhũng
nhiễu, tiêu cực của cán bộ, công chức thực hiện TT C.
1.1.4. Phân loại thủ tục hành chính

Kinh nghiệm thực tế của nước ta cũng như nhiều nước cho thấy muốn xây
dựng và áp dụng thủ tục hành chính một cách có hiệu quả thì cần phân loại
chúng một cách khoa học theo một số tiêu chí nhất định. ợi ích của cách phân
loại này là giúp cho ngư i quản lý xác định được tính đặc thù của lĩnh vực mình
15


phụ trách, từ đó đề ra những yêu cầu xây dựng cho lĩnh vực này những thủ tục
cần thiết thích hợp, nhằm quản lý tốt những nhiệm vụ, mục tiêu của quản lý nhà
nước...Tùy thuộc vào các đặc điểm, các tiêu chí khác nhau mà các nhà nghiên
cứu hành chính đã phân chia thành các nhóm khác nhau. Trong khn khổ phạm
vi nghiên

cứu của đề tài này, căn cứ vào tính chất cơng việc được tiến hành TT

C được phân thành ba nhóm: TT C nội bộ; TT C liên hệ; TT C văn thư.
a)

Thủ tục hành chính nội bộ.

Thủ tục hành chính nội bộ là thu thủ tục “thực hiện các công việc nội bộ
trong cơ quan, công sở trong hệ thống cơ quan Nhà nước và trong bộ máy nhà
nước nói chung” [34,tr.21]. Chúng bao gồm các thủ tục quan hệ lãnh đạo, kiểm
tra của các cơ quan nhà nước cấp trên với cơ quan nhà nước cấp dưới; quan hệ
hợp tác, phối hợp giữa các cơ quan cùng cấp, ngang cấp, ngang quyền; quan hệ
công tác giữa chính quyền cấp tỉnh với các Bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan
chuyên môn của UBND cấp huyện.
Thủ tục hành chính nội bộ thư ng là thủ tục ban hành những quyết định
chủ đạo, thủ tục ban hành quyết định quy phạm, thủ tục ban hành các quyết định
cá biệt nội bộ, thủ tục khen thưởng kỷ luật, thủ tục lập các tổ chức và thi tuyển,

bổ nhiệm cán bộ nhà nước...
iện tại, thủ tục hành chính nội bộ c n rư m rà khơng trật tự và thậm chí
sai các nguyên tắc của quan hệ hành chính như các thủ tục hành chính nội bộ
giữa các ngành, các cấp c n mâu thu n chồng chéo nhau. Tuy nhiên việc cải cách
TT C nội bộ phải đồng th i cùng với cải cách bộ máy nhà nước, nâng cao chất
lượng đào tạo cán bộ, công chức .
b)
à

Thủ tục hành chính liên hệ

thủ tục “ giải quyết các cơng việc liên quan đến quyền và lợi ích hợp
pháp của cơng dân, ph ng ngừa, ngăn chặn, xử phạt các hành vi vi phạm
hành chính, trưng thu, trưng mua các động sản và bất động sản của tổ
chức và của

công dân khi Nhà nước có nhu cầu giải quyết một nhiệm vụ nhất định vì lợi ích
cộng đồng” [34,tr.22]. Thủ tục này nói lên mối quan hệ pháp lý giữa quyền hạn
16


và nhiệm vụ của cơ quan nhà nước và của tổ chức, công dân. Khi thực hiện các
thủ tục này, cơ quan hành chính nhà nước và các cơng chức nhà nước có thẩm
quyền thực hiện quyền lực nhà nước bằng các hoạt động áp dụng quy phạm
pháp luật để giải quyết các cơng việc, tình huống cụ thể, làm xuất hiện các
quyền chủ thể và nghĩa vụ pháp lý của cơng dân và tổ chức. Thủ tục hành chính
thực hiện thẩm quyền gồm: Thủ tục cho phép, thủ tục ngăn cấm, thủ tục cưỡng
chế thi hành, thủ tục trưng thu, trưng mua, trưng dụng...
-

Thủ tục cho phép, là thủ tục giải quyết các yêu cầu, đề nghị của công dân
trong trư ng hợp công dân muốn thực hiện các hành vi phải xin phép nhà
nước. Các cơ qun nhà nước giải quyết bằng những quyết định hành chính cá
biệt.

- Thủ

tục ngăn cấm hay cưỡng chế thi hành, là thủ tục khi công dân, tổ chức thực

hiện các hành vi vi phạm hành chính hay cố trình khơng thi hành các
quyết định hành chính thì các cơ quan hành chính hoặc cán bộ, cơng chức có
thẩm quyền được thực hiện các biện pháp ngăn chặn, xử phạt hay cưỡng chế thi
hành bằng quyết định hành chính. Q trình này phải theo các điều kiện, thủ tục
do pháp luật quy định.
-

Thủ tục trưng thu, trưng mua, trưng dụng trong một số trư ng hợp theo luật
định, cơ quan hành chính có thẩm quyền được thực hiện quyền trưng thu,
trưng dụng (trong trư ng hợp cấp bách) trưng mua (trong trư ng hợp cần ưu
tiên vì lợi ích cơng cộng). Việc thực hiện các quy trình này phải tuân thủ
theo một trình tự đã được pháp luật quy định.
c)

Thủ tục hành chính văn thư

Đây là những thủ tục liên quan đến “toàn bộ các hoạt động lưu trữ, xử lý, cung
cấp công văn, giấy t và đưa ra giải quyết công việc nhất định” [39,tr.24]. oại thủ
tục này có liên quan chặt chẽ với hoạt động văn thư và xảy ra thư ng
xuyên trong hoạt động của cơ quan hành chính Nhà nước.
Tóm lại, việc phân loại các thủ tục hành chính như vừa trình bày ở trên

chỉ có ý nghĩa tương đối, rất nhiều trư ng hợp một loại thủ tục hành chính này
17