66 bài tập vô cơ hay và khó - có lời giải chi tiết

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (911 KB, 56 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

TUYỂN TẬP CÂU HỎI VÔ CƠ HAY VÀ KHÓ (PHẦN 1)

Câu 1: Cho 30 gam hỗn hợp X gồm Mg, Al, ZnO và Fe(NO3

)

tan hoàn toàn trong dung dịch chứa 0,725

mol H

SO

loãng. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được dung dịch Y chỉ chứa 90,4 gam muối

sunfat trung hòa và 3,92 lít (đktc) hỗn hợp khí Z gồm N

và H

. Biết tỉ khối của Z so với H

là

33

7 . Tính

khối lượng các chất trong hỗn hợp X?

(Trích đề thi tuyển HSG – bảng B tỉnh Quảng Ninh năm học 2015 – 2016)



Hướng dẫn giải

Áp dụng BTKL, ta có:

H O2

m 30 0,725 98 90, 4 0,175 2 9 gam

       



H O



0, 5 mol

Áp dụng bảo tồn ngun tố H, ta có:

0,725 2 0,125 2 0,5 2

NH 0,05 mol

     

 

BTNT N

   

3 2

0,05 0,05 2

Fe(NO ) 0,075 mol

 

  BTNT O

   

ZnO0,5 0,075 6  0,05 mol

3 2

Mg

a mol

Al

b mol

30 gam

ZnO

0,05 mol

Fe(NO )

0,075 mol





















2 4

0,725 mol H SO
       

2
3

2 3 2 3

2
2
4
4

90,4 gam

Mg

a mol

Al

b mol

Fe

/ Fe

/ (Fe

Fe )

dd Y

Zn

0,05 mol

SO

0, 725 mol

NH

0,05 mol

N

0,05 mol

Z

H

0,125




   











































          

+

2

0,5 mol
H O

Áp dụng bảo toàn mol electron 

n

e nhËn



0,05 10 0,125 2





 

0,05 8

 

1,15 mol

Với “format” ra đề của tác giả thì tới đây người giải chúng ta “bắt buộc” vào hóa thân thành các “thầy

bói” để đốn xem ý tác giả muốn dung dịch Y chỉ Fe

; Fe

hay cả 2 ion. Thật ra đây là vấn đề còn khá

nhiều tranh luận về việc đã sinh H

thì áp đặt theo dãy điện hóa thì dung dịch khơng thể tồn tại Fe

3+

được.

Theo quan điểm của cá nhân mình thì việc áp đặt thứ tự phản ứng theo dãy điện hóa ở phổ thơng ở đây có

những vấn đề chưa hợp lý như sau:

+ Thứ 1: việc áp đặt hỗn hợp các chất gồm kim loại, oxit kim loại, muối của kim loại phản ứng tuân theo 1

thứ tự nhất định nào đó là dường như “khơng ổn” vì bản thân hóa học vơ cơ khơng có cơ chế phản ứng như

hóa học hữu cơ nên việc các hỗn hợp các chất như trên tham gia phản ứng là rất hỗn loạn. (ví dụ thử hỏi

hỗn hợp Na, Ba cho vào H

O thì thứ tự phản ứng làm sao???)

+ Thứ 2: dãy điện hóa ở chương trình phổ thơng hiện hành được sắp xếp dựa vào thế điện cực chuẩn E

(phụ thuộc vào nồng độ, các bạn học chuyên sẽ biết được phương trình Nersnt), nói vui là kiểu làm bài này

phải thực hiện ở nhiệt độ phòng máy lạnh 25

C thì mới chuẩn.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Cịn ở bài này, thì chúng ta phải đốn ý tác giả vậy! Với các bài này thì thơng thường học sinh sẽ tiếp cận

với việc giả sử lần lượt chỉ chứa Fe

, Fe

hoặc cả 2 khi đó sẽ xuất hiện trường hợp giải ra nghiệm, nghiệm

âm và không đủ dữ kiện để giải từ đó dẫn đến kết quả bài tốn.

+ Trường hợp dung dịch Y chỉ chứa Fe

(yêu tiên trường hợp này trước với các đề thi thử vì nhiều tác giả

rất thích máy móc hóa Lý thuyết vấn đề).

Khi đó

24a

BT§T dd Y

27b

0,05 81 0,075 180

30 gam

2a

3b

0,05 2

0,05 0,075 2

0,725 2 mol

















    





 



 









a

0,35 mol

b

0,15 mol











Kiểm tra lại với

  

BTE

e cho e nhËn

n



2a



3b

 

2 0,35 3 0,15

 



1,15 mol = n

(Nghiệm thỏa!)

Câu 2: Cho 66,2 gam hỗn hợp X gồm Fe3

O

, Fe(NO

)

, Al tan hoàn toàn trong dung dịch chứa 3,1 mol

KHSO

loãng. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch Y chỉ chứa 466,6 gam muối

sunfat trung hịa và 10,08 lít (đktc) khí Z gồm 2 khí, trong đó có một khí hóa nâu ngồi khơng khí. Biết tỉ

khối của Z so với He là

23

18 . Phần trăm khối lượng của Al trong hỗn hợp X gần nhất với giá trị nào sau

đây?

A. 15

B. 20

C. 25

D. 30

(Đề thi minh họa kỳ thi THPT Quốc Gia năm 2015 – Bộ GD&ĐT)



Hướng dẫn giải

Ta có:

n 0, 45 mol
46
M

9









khÝ hóa nâu ngoài không khí là NO

             Z gồm

NO

0,05 mol

H

0, 4 mol











3 4

3
3 2

2
2

4
4
4

46 0,45 2,3 gam
9

KHSO 3,1 mol

466,6 gam

NO

0,05 mol

Z

H

0, 4 mol

Fe O

K

3,1 mol

66, 2 gam Fe(NO )

Al

Al

dd Y Fe

+ H O

SO

3,1 mol

NH









 



















       





















      

Khi đó áp dụng định luật bảo tồn khối lượng, ta có:

66, 2 3,1 136 466,6 2,3

H O 1,05 mol

   

 

Áp dụng bảo toàn nguyên tố H 

3,1 0, 4 2 1,05 2

NH 0,05 mol

    

 

Áp dụng bảo toàn nguyên tố N 

3 2

0,05 0,05

Fe(NO ) 0,05 mol

2


 

Áp dụng bảo toàn nguyên tố O 

Fe O3 4 Fe(NO )3 2 NO H O2
0,05 1,05
6 0,05

4n 6n n n



  

   



Fe O

3 4



0,2 mol

(O/

2
4

SO 

triệt tiêu

nhau)

Khi đó theo khối lượng X, ta có:

3 4 3 2

Fe O Fe(NO )

m



66, 2



0, 2 232

   





0,05 180

    





10,8 gam



gÇn nhÊt

10,8

%m

100 16,31%

15%

66, 2

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Comment: Ở câu này Bộ “rất khéo” khi không hỏi về anh Fe tránh đụng đến vấn đề “nhạy cảm có phần

gây tranh cãi” đó là việc đã sinh H

thì dung dịch khơng chứa Fe

. Tuy nhiên nếu ta mổ xẻ ra thì dd Y gồm

 

 















2
4
3

2 3

K

3,1 mol SO

3,1 mol

Al

0, 4 mol NH

0,05 mol

Fe , Fe

Giả sử dung dịch chứa cả Fe

và Fe



2 3

Fe trong X
Fe Fe

Fe Fe

BTNT Fe

BT §T

n

0,65 mol

2n

3n

1,85 mol

 

     









   











Fe

0,1 mol

Fe

0, 55 mol

















Đây là ví dụ mình muốn minh họa cho các bạn thấy trường hợp có khí H

2

thốt ra dung dịch

vẫn có thể chứa cả Fe

3+

từ đề thi của Bộ Giáo dục và Đào Tạo ở dạng bài kim loại, muối, oxit kim loại

phản ứng trong môi trường H

+

,

NO

. Dĩ nhiên bài viết trên mình đã nhấn mạnh là xét trên quan điểm

cá nhân cũng như kiến thức hạn chế của mình. Để kiểm chứng điều này có lẽ cần làm thí nghiệm thực

nghiệm, tuy nhiên với điều kiện học tập và ở mức độ phổ thông của nước ta thì rất khó cho ngay cả các

giáo viên và học sinh kiểm chứng. Thơi thì là 1 học sinh, với đại đa số đơng học sinh hiện nay thì đều

“HỌC ĐỂ THI” vì thế khi gặp những câu hỏi kiểu này thì đơi khi “thực dụng” lại hay (tìm cách giải ra

đáp số của bài tốn thay vì “lăn tăn” gì đó hay áp đặt ràng buộc lý thuyết Dãy điện hóa vào, có khi làm

vấn đề trở nên mn trùng khó khăn).

Câu 3: Cho một lượng dư Mg vào 500 ml dung dịch gồm H2

SO

1M và NaNO

0,4M. Sau khi kết thúc các

phản ứng thu được Mg dư, dung dịch Y chứa m gam muối và thấy chỉ bay ra 2,24 lít khí NO (đkc). Giá trị

của m là:

A. 61,32

B. 71,28

C. 64,84

D. 65,52

Hướng dẫn giải

2 4 4 2

3 4

Mg

x

Na

0, 2

H SO 0,5mol

NH y

H O

Mg

NaNO 0, 2 mol

SO

0,5

NO z

NO 0,1mol






















 













[ , ] 

  

 2x

 

y z 0,8



[ e ]

  2x 8y





0,1.3

[ N ]

 

 y z

 

0,1

x 0,39
y 0,06
z 0,04





  

 


m 65,52 gam





</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Hướng dẫn giải

3 4

2 4 4

Mg

0,19

K

H O

KNO

NH

0,19 mol Mg

H SO

SO

NO 0,06 mol

H

0,02 mol























    















[ e ]

  Số mol

NH4


= 0,02 (mol)

BTNT Nito

    Số mol KNO

= 0,08 (mol)

[K]

  Số mol K

= 0,08 (mol)

[ , ] 

  

 Số mol

SO24


= 0,24 (mol)

=> m = 31,08 gam

Câu 5: Cho 3,9 gam hỗn hợp Al, Mg tỉ lệ mol 2 : 1 tan hết trong dung dịch chứa KNO

và HCl. Sau phản

ứng thu được dung dịch A chỉ chứa m gam hỗn hợp các muối trung hịa và 2,24 lít hỗn hợp khí B gồm NO

và H

. Khí B có tỉ khối so với H

bằng 8. Giá trị của m gần giá trị nào nhất?

A. 24

B. 26

C. 28

D. 30

Hướng dẫn giải

3
2

2
3

Al

0,1

Mg 0,05

K

H O

KNO

Al 0,1

NH

Mg 0, 05

HCl

Cl

NO 0, 05

H 0,05








 

 



















  











 















[ e ]
NH

0,1.3 0,05.2 0,05.3 0,05.2

n

0,01875 (mol)

8





 



[ N ]

KNO K

n n  0,01875 0, 05 0,06875(mol)

     

[ , ]
Cl

n



0,1.3 0,05.2 0, 06875 0,01875 0, 4875 (mol)

 

  









m 24, 225(gam)

 





Câu 6: Cho 4,32 gam Mg vào dung dịch hỗn hợp NaNO3

và H

SO

, đun nhẹ đến khi phản ứng xảy ra hoàn

toàn thu được dung dịch A ; 0,896 lít (đktc) hỗn hợp khí B có khối lượng 0,92 gam gồm 2 khí khơng màu

có một khí hóa nâu trong khơng khí và cịn lại 2,04 gam chất rắn không tan. Cô cạn cẩn thận dung dịch A

thu được m gam muối khan. Giá trị của m là:

A. 18,27

B. 14,90

C. 14,86

D. 15,75

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

3 4

2 4 4

Mg

Na

H O

NaNO

NH

Mg 0,095

H SO

SO

NO 0,03

H 0,01







 

 

















 













 









[ e ]
NH

0,095.2 0,03.3 0,01.2

n

0,01 (mol)

8





 



[ N ]

NaNO Na

n n  0,01 0,03 0,04(mol)

     

2
4

[ , ]
SO

0,095.2 0,04 0,01

n

0,12(mol)

2



 



  





=> m = 14,9 (gam)

Câu 7: Cho 31,15 gam hỗn hợp bột Zn và Mg (tỷ lệ mol 1:1) tan hết trong dung dịch hỗn hợp gồm NaNO3

và NaHSO

thu được dung dịch A chỉ chứa m gam hỗn hợp các muối và 4,48 lít (đktc) hỗn hợp khí B gồm

N

O và H

. Khí B có tỷ khối so với H

bằng 11,5. m gần giá trị nào nhất?

A. 240

B. 255

C. 132

D. 252

Hướng dẫn giải

2
2

2
3

4 2

4
2
2

Zn

0,35

Mg 0,35

dd A Na x 0, 25

H O

NaNO

0, 25

Zn 0,35

NH 0,05

Mg 0,35

NaHSO x

SO

x

N O 0,1

H

0,1




































 































[ e ]
NH

0,35.2 0,35.2 0,1.8 0,1.2

n

0,05 (mol)

8





 



[ N ]

NaNO

n

0,05 0,1.2 0, 25 (mol)

 









Đặt x là số mol NaHSO

.

  

[ , ] 



0,35.2 0,35.2 x 0, 25 0,05 2x



 





 

x 1,7 (mol)

=> m = 240,1 (gam)

Câu 8: Cho 5,6 gam hỗn hợp X gồm Mg và MgO có tỉ lệ mol tương ứng là 5 : 4 tan vừa đủ trong dung dịch

hỗn hợp chứa HCl và KNO

. Sau phản ứng thu được 0,224 lít khí N

O (đktc) và dung dịch Y chỉ chứa muối

clorua. Biết các phản ứng hồn tồn. Cơ cạn cẩn thận Y thu được m gam muối. Giá trị của m là:

A. 20,51

B. 18,25

C. 23,24

D. 24,17

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

2
4

Mg

0,18

K

H O

HCl

Mg 0,1

NH

KNO

MgO 0,08

Cl

N O 0, 01







 

 











  





















[ e ]
NH

0,1.2 0,01.8

n

0, 015 (mol)

8





 



[ N ]

KNO K

n n  0,015 0,01.2 0,035 (mol)

     

[+, ]
Cl

n



0,18.2 0,035 0,015 0, 41 (mol)



  









=> m = 20,51 (gam)

Câu 9: Cho 12,56 gam hỗn hợp gồm Mg và Mg(NO3

)

tan vừa đủ trong dung dịch hỗn hợp chứa 0,98 mol

HCl và x mol KNO

. Sau phản ứng thu được dung dịch Y chỉ chứa muối clorua và 0,04 mol khí N

. Cơ cạn

cẩn thận Y thu được m gam muối khan. Biết các phản ứng hoàn toàn. Giá trị của m là:

A. 46,26

B. 52,12

C. 49,28

D. 42,23

Hướng dẫn giải:

2
4

3 2 3

Mg

y z

K

x

H O

Mg

y

HCl 0,98

12,56g

NH

x 2z 0,08

Mg(NO ) z

KNO x

Cl

0,98

N 0, 04







 



 











 























Đặt y, z lần lượt là số mol của Mg và Mg(NO

)

.

[ N ]
NH

n  x 2z 0,08 (mol)

    

[ , ] 

2(y z) x x 2z 0,08 0,98 (1)

  





  





[e]

2y 8(x 2z 0,08) 0,04.10 (2)

 









Mặt khác : 12,56 = 24y + 148z (3)

x 0,09
y 0, 4
z 0,02




 

 


=> m = 49,28 (gam)

Câu 10: Cho Zn tới dư vào dung dịch gồm HCl, 0,05 mol NaNO3

, 0,1 mol KNO

. Sau khi kết thúc phản

ứng thu được dung dịch X chứa m gam muối, 0,125 mol hỗn hợp khí Y gồm hai khí khơng màu, trong đó

có một khí hóa nâu ngồi khơng khí. Tỉ khối hơi của Y so với H

là 12,2. Giá trị của m là:

A. 64,05 gam

B. 49,775 gam

C. 57,975 gam

D. 61,375 gam

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

3 4

Na 0,05

K

0,1

Zn

H O

HCl

Zn

NaNO 0,05

NH

KNO

0,1

Cl

NO 0,1

H 0,025








 

 























  































[ N ]
NH

n  0, 05 (mol)

  

[ e ]
Zn

0, 05.8 0,1.3 0,025.2

n

0,375 (mol)

2 

 



[ , ]
Cl

n



0,05 0,1 0,375.2 0,05 0,95 (mol)

 

  









Vậy m = 64,05 (gam)

Câu 11: Cho 50,82 gam hỗn hợp X gồm NaNO3

, Fe

O

, Fe(NO

)

và Mg tan hoàn toàn trong dung dịch

chứa 1,8 mol KHSO

lỗng. Sau khi các phản ứng xảy ra hồn toàn thu được dung dịch Y chỉ chứa 275,42

gam muối sunfat trung hịa và 6,272 lít khí (đktc) Z gồm 2 khí trong đó có một khí hóa nâu trong khơng

khí. Biết tỉ khối của Z so với H

là 11. Phần trăm khối lượng Mg trong hỗn hợp X là:

A.

25,5%

B. 20,2%

C. 19,8%

D. 22,6%

Hướng dẫn giải:

Chú ý: Kinh nghiệm cho thấy khi có khí có H

2

thì 60% - 70% ra Fe

2+

.

2
3

2
3 4

4
1,8

3 2 4

2
4

Mg

Na

Fe

NaNO

275, 42g

H O

Fe O

K

50,82g X

KHSO

Fe(NO )

NH

Mg

SO

NO 0, 2

H 0,08











































  

























 

 

 



2 2

[ m ]

H O H O

50,82 1,8.136 275, 42 0, 2.30 0,08.2 18.n n 0,78 (mol)

        

[ H ]
NH

1,8 0, 78.2 0,08.2

n

0,02 (mol)

4





 





3 4

[ N ]

N
NO (X)

Fe O
[ O ]

O(X)

n n 0, 22 (mol) 0,98 0, 22.3

n 0,08 (mol)

4
n 0, 78 0, 2 0,98 (mol)

 

     

  



     

[ e ]

Mg Mg

2.n 0,08.2 0, 2.3 0, 08.2 0, 02.8 n 0,54 (mol)

       

Vậy %Mg = 25,5%

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Câu 12: X là hỗn hợp rắn gồm Mg, NaNO3

và FeO (trong đó oxi chiếm 26,4% về khối lượng). Hịa tan hết

m gam X trong 2107 gam dung dịch H

SO

loãng, nồng độ 10% thu được dung dịch Y chỉ chứa muối

sunfat trung hịa và 11,2 lít (đkc) hỗn hợp NO, H

có tỉ khối so với H

là 6,6. Cơ cạn dung dịch sau phản

ứng được rắn khan Z và 1922,4 gam H

O. Phần trăm khối lượng FeO trong X gần với giá trị nào nhất

dưới đây?

A. 50%

B. 12%

C. 33%

D. 40%

(Thầy Nguyễn Đình Độ - 2015)

Hướng dẫn giải:

2
1,45

3 2 4 4

2,15

2
4

Mg

Na

Fe

H O

Mg

m (g) X NaNO

H SO

NH

FeO

SO

NO 0, 2

H 0,3







 

 

















  



































[ H ]
NH

2,15.2 1, 45.2 0,3.2

n

0, 2 (mol)

4





 





[ N ]

NaNO

n

0, 2 0, 2 0, 4 (mol)

 









[ O ]

O trong X

n 1, 45 0, 2 1, 65 (mol)

    

=> m

X

= 100 (gam)

FeO O(FeO)

n n 1,65 0, 4.3 0, 45 (mol) 

=> %FeO = 32,4%

Chú ý: Bài này khơng cần xác định sắt có số oxi hóa bao nhiêu trong dung dịch Y.

Câu 13: Hịa tan hồn tồn 15,76 gam hỗn hợp X gồm Mg, MgO và Mg(NO3

)

bằng dung dịch hỗn hợp

chứa 1,14 mol HCl và x mol NaNO

vừa đủ. Sau phản ứng thu được 0,04 mol N

và dung dịch Y chỉ chứa 3

muối. Cho NaOH dư vào Y thì thấy có a mol NaOH tham gia phản ứng. Biết trong X phần trăm khối lượng

của MgO là 20,30457%. Giá trị của a là:

A. 1,0

B. 1,05

C. 1,10

D. 0,98

Hướng dẫn giải:

a mol NaOH?
4

3
3 2

2
2

Mg

y z 0,08

Na

x

Mg

y

NH x 2z 0,08

HCl

1,14

15,76g MgO

0,08

NaNO x

Cl

1,14

Mg(NO ) z

H O

N 0,04






 

 

 











    











 



















 





[ N ]
NH

n  x 2z 0,08 (mol)

    

[ , ] 

2(y z 0,08) x x 2z 0,08 1,14

x y 2z 0,53 (1)

  



 

  





  



[ e ]

2y 8(x 2z 0,08) 0,04.10

8x 2y 16z 0, 24 (2)

 

















</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

x 0,09
y 0, 4
z 0,02




 

 


=> a = 1,05 (mol)

Câu 14: Hịa tan hồn tồn 7,028 gam hỗn hợp rắn X gồm: Zn, Fe3

O

, ZnO (số mol Zn bằng số mol ZnO)

vào 88,2 gam dung dịch HNO

20% thu được dung dịch Y và 0,2688 lít khí NO duy nhất (đktc). Cho từ từ

V lít dung dịch NaOH 1M vào dung dịch Y cho đến khi phản ứng hết với các chất trong Y thu được lượng

kết tủa cực đại, nung lượng kết tủa này trong khơng khí đến khối lượng khơng đổi thu được 7,38 gam rắn.

Giá trị của V là:

A. 0,267 lít

B. 0,257 lít

C. 0,266 lít

D. 0,256 lít

Hướng dẫn giải:

(1) NaOH
3

(2) t

2 3

3 4 3

2
3

Zn

ZnO 2x

Fe

3y

Fe O

2 Zn

x

NH

7,028gam Fe O y

HNO (0, 28mol)

H

H O

ZnO

x

NO

NO 0,012 (mol)
















    

 

















   

















Ta có :

65x 232y 81x 7,028

x 0, 01

3y

y 0,024

81.2x 160.

7,38

2 



























[ e ]

0, 01.2 0,024 0,012.3

n

0, 001 (mol)

8





  



[ N ]

NO trong dd

n  0, 28 0, 012 0,001 0, 267 (mol)

      

[ , ]
H

n



0,01 (mol)

 

  



NaOH tác dụng với

2 3
4

Zn , Fe , NH , H   

=> V = 0,267 lít

Câu 15: Hịa tan hồn tồn hỗn hợp X gồm Mg, MgO, Fe3

O

và Fe(NO

)

(trong đó oxi chiếm 29,68% theo

khối lượng) trong dung dịch HCl dư thấy có 4,61 mol HCl phản ứng. Sau khi các phản ứng xảy ra xong thu

được dung dịch Y chỉ chứa 231,575 gam muối clorua và 14,56 lít (đkc) khí Z gồm NO, H

. Z có tỉ khối so

với H

là

69

13 . Thêm dung dịch NaOH dư vào Y, sau phản ứng thu được kết tủa Z. Nung Z trong không khí

đến khối lượng khơng đổi được 102,2 gam chất rắn T. Phần trăm khối lượng MgO trong X gần nhất với giá

trị nào sau đây?

A. 13,33%

B. 33,33%

C. 20,00%

D. 6,80%

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

2
2

(1) NaOH
3

(2) t C

2 3
4,61 mol HCl

3 4

4 2

3 2

Mg
Fe

MgO (x y)

Mg x

231,575gam Fe (3z t)

Fe O

MgO y

2
m (gam)

Fe O z

NH H O1,655mol

Fe(NO ) t

Cl
NO 0, 2 mol
H 0, 45 mol













 




 

   

  



       

 

  

 









m

O (X)

= 0,2968m ; [O] =>

H O2

0, 2968m

n

0, 2

16 



[m]

m 4,61.36,5 231,575 0, 2.30 0, 45.2 (

0, 2968m

0, 2).18

16 









=> m = 100 (gam)

=> Số mol H

O = 1,655 mol ; Số mol O trong (X) = 1,855 mol

[H] =>

nNH4 0,1





Ta có:

24x 40y 232z 180t 100

y 4z 6t 1,855

40(x y) 80(3z t) 102, 2

2t 0, 2 0,1

[N]





























=>

x 1

y 0,355

z 0,15

t 0,15

















 



=> %MgO = 14,2%

Câu 16: Cho 24,06 gam hỗn hợp X gồm Zn, ZnO và ZnCO3

có tỉ lệ số mol 3 : 1 : 1 theo thứ tự trên, tan

hoàn toàn trong dung dịch Y gồm H

SO

và NaNO

, thu được dung dịch Z chỉ chứa 3 muối trung hòa và V

lít hỗn hợp khí T (đktc) gồm NO, N

O, CO

, H

(Biết tỉ khối của T so với H

là

218

15 ). Cho dung dịch

BaCl

dư vào Z đến khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 79,22 gam kết tủa. Còn nếu cho Z phản

ứng với NaOH thì lượng NaOH phản ứng tối đa là 1,21 mol. Giá trị của V gần nhất với:

A. 3,0

B. 4,0

C. 5,0

D. 2,6

(Nguyễn Anh Phong lần 1 – 2016)

Hướng dẫn giải:

2
4

2 4 4

3
3

2
2
2

Zn

0,3

Na 0,07

H O

NH 0,01

Zn

0,18

H SO

SO 0,34

ZnO

0,06

NaNO 0,07

NO x

ZnCO 0,06

N O y

436 M

H

z

15 CO 0,06





























   























2
4

BaSO

n



0,34 (mol)



   



1,21mol NaOH
NH

n  1, 21 0,3.4 0, 01(mol)

       

[ , ]

NaNO
Na

n



n

0,34.2 0,01 0,3.2 0,07 (mol)

 

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

[e]

0,18.2 0,08 3x 8y 2z (2)

 





=>

x 0,04
y 0,01
z 0,04







 


=> V = 3,36 lít

436
M

30x 44y 2z 44.0,06

436 (3)

x y z 0,06

15





  



  

Câu 17: Hòa tan hết 35,4 gam hỗn hợp gồm Mg và FeCO3

trong dung dich HCl lỗng dư thu được 20,16 lít

khí (đktc). Mặt khác cũng hòa tan hết 35,4 gam hỗn hợp trên cần dùng dung dịch hỗn hợp chứa H

SO

0,25M và HNO

0,75M đun nóng. Sau khi kết thúc phản ứng thu được dung dịch Y chứa m gam muối và

hỗn hợp khí Z gồm 2 khí khơng màu, trong đó có một khí hóa nâu ngồi khơng khí. Tỉ khối của Z so với

He bằng 8,8125. Giá trị của m là:

A. 152,72 gam

B. 172,42 gam

C. 142,72 gam

D. 127,52 gam

Hướng dẫn giải:

2
3

4
2

2 4 4

3 3 3

2
2

Mg 0,75

Fe

0,15

dd Y NH 0,1125

H SO x

Mg

0,75

SO

x

FeCO 0,15

HNO 3x

NO 3x 0,3625

H O

CO 0,15

NO 0, 25




































   

























[ e ]
NH

0,75.2 0,15 0, 25.3

n

0,1125(mol)

8





 



[ N ]
NO

n  3x 0,1125 0, 25 3x 0,3625(mol)

      

[ , ] 

0, 75.2 0,15.3 0,1125 2x 3x 0,3625

x 0, 485(mol)

  











 

=>

2
3

4
2
4
3

Mg 0, 75

Fe

0,15

dd Y NH 0,1125

SO 0, 485

NO 1,0925


















m

(muối trong Y)

= 142,72 (gam)

Câu 18: Nung nóng hỗn hợp chất rắn A gồm a mol Mg và 0,25 mol Cu(NO3

)

, sau một thời gian thu được

chất rắn X và 0,45 mol hỗn hợp khí NO

và O

. X tan hoàn toàn trong dung dịch chứa vừa đủ 1,3 mol

HCl, thu được dung dịch Y chứa m gam hỗn hợp muối clorua, và thốt ra 0,05 mol hỗn hợp khí Z gồm N

và H

, tỉ khối của Z so với H

là 11,4. Giá trị m gần nhất là

A. 82

B. 74

C. 72

D. 80

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

2
2

2
4

1,3 mol HCl
t

3 2 2

2
2

2
1

Mg

a

Cu

0, 25

H O

NH b

X

Mg

a mol

Cl

1,3

Cu(NO )

0, 25 mol

N 0,04

H 0, 01

NO 0, 42 b

O

0,03 b

C

[ , ] 2a + b = 0,8

[e]

2a 4(0,03 b) 0, 42 b 8b 10.0,04 2.0,01

a 0,39

m 71,

b 0,02


















    









 





















 























87 gam

C

H O

n 0, 25.6 0, 45.2 0, 6 (mol)

[ ]

    

1,3 0,6.2 0,01.2

n

0,02 (mol)

4

[ ]





 





1,3 0, 25.2 0,02

n

0,39 (mol)

2

[ ]



 



  





Vậy m = 71,87 gam

Câu 19: Hòa tan 7,44 gam hỗn hợp gồm Mg, MgO, Fe, Fe2

O

vào dung dịch chứa 0,4 mol HCl và 0,05 mol

NaNO

, sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch X chứa 22,47 gam muối và 0,448 lít

(đktc) hỗn hợp khí gồm NO, N

có tỷ khối so với H

bằng 14,5. Cho dung dịch NaOH (dư) vào dung dịch X

thu được kết tủa Y, lấy Y nung trong khơng khí đến khối lượng khơng đổi thu được 9,6 gam chất rắn. Mặc

khác nếu cho dung dịch X tác dụng với dung dịch AgNO

(dư) thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 63,88 gam

B. 58,48 gam

C. 64,96 gam

D. 95,2 gam

Hướng dẫn giải:

(1) NaOH
2

(2) t ,kk

2 3
3

3 AgNO

2 3

Mg x

MgO x

Fe y y z

Fe O
2
Fe z

22, 47g Na 0, 05
Mg

MgO HCl 0, 4 NH

7, 44g

Fe NaNO 0,05 AgCl

Cl 0, 4 m???

Fe O Ag

H O 0,18
NO 0, 01

N 0, 01














 

      

 
















 

  

 

 



    




  










</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

[H ]
NH

0, 4 0,18.2

n

0,01mol

4





 



[ N ]
NO

n  0,05 0, 01 0,01.2 0, 01 0,01mol

      

Ta có:

2x 2y 3z 0,35 x 0,1

24x 56y 56z 6,32 y 0,06

40x 80y 80z 9,6 z 0,01

   

 

 

    

 

     

 

m



0, 4.143,5 0,06.108 63,88gam

 









Câu 20: X là hỗn hợp gồm Al, CuO và 2 oxit sắt, trong đó oxi chiếm 13,71% khối lượng hỗn hợp. Tiến

hành nhiệt nhôm (khơng có khơng khí) một lượng rắn X được hỗn hợp rắn Y. Cho Y vào dung dịch NaOH

dư thấy thốt ra V lít H

(đkc) và có 1,2 mol NaOH đã tham gia phản ứng, chất rắn còn lại khơng tan có

khối lượng là 28 gam. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị V là:

A. 28,00

B. 26,88

C. 20,16

D. 24,64

Hướng dẫn giải:

2
x y

2 3

Al

x

Al

Cu

Cu, Fe 28gam

CuO

NaOH (1, 2 mol)

Fe

H V (lit)?

Fe O

Al O y









  



 















Ta có:

x 2y 1, 2

x 0,8
16.3y

.100 13, 71 y 0, 2

27x 102y 28

 









 

  

  



2 2

[e]

H H

n

0,8.3 / 2 1, 2(mol)

V

26,88(lit)

 







Câu 21: Hòa tan hết một lượng rắn X gồm Al, Al2

O

và Al(OH)

(trong đó oxi chiếm 33,94% về khối

lượng) trong HNO

dư thấy có 0,86 mol HNO

phản ứng và thốt ra 1,792 lít (đkc) hỗn hợp NO, NO

có tỉ

khối so với H

là 21. Sục NH

vào dung dịch sau phản ứng được 18,72 gam kết tủa. Phần trăm khối lượng

Al

O

trong X gần với giá trị nào nhất dưới đây?

A. 14,00%

B. 60,00%

C. 50,00%

D. 30,00%

Hướng dẫn giải:

NH
4

3
0,24
3

2 3 3

0,86 2

Al

0, 24

NH x

Al(OH)

Al

NO y

Al O

a

HNO

H O

Al(OH) b

NO 0,02

NO 0,06







 

 





  













  































,
N

x y 0, 24.3

x 0,03

y 0, 75

x y 0,86 0,08

[ ]
[ ]

 



  

 



















</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

e
Al

0, 03.8 0, 02.3 0,06

n

0,12(mol)

3

[ ]



 



2 3

2a b 0,12

a 0,05

%Al O 51,5%

16.(3a 3b)

b 0,02
.100 33,94

27.0,12 102.a 78.b

[ ] 

    





  

  



  

  

Câu 22: Hòa tan hết 17,92 gam hỗn hợp X gồm Fe3

O

, FeO, Fe, CuO, Cu, Al và Al

O

(trong đó oxi chiếm

25,446% về khối lượng) vào dung dịch HNO

loãng dư, kết thúc các phản ứng thu được dung dịch Y và

1,736 lít (đktc) hỗn hợp khí Z gồm N

và N

O, tỉ khối của Z so với H

là 15,29. Cho dung dịch NaOH tới

dư vào Y rồi đun nóng, khơng có khí thốt ra. Số mol HNO

đã phản ứng với X là:

A. 0,75

B. 1,392

C. 1,215

D. 1,475

Hướng dẫn giải:

3
2

2
3

3
2
2

Fe x

Cu y

Fe x

H O

Cu y

Al z

HNO

Al z

NO

O 0, 285

N

0, 065

N O 0, 0125








 

 













 





















 









3x 2y 3z 0, 285.2 0,065.10 0,0125.8 1,32

[ e ]

 









n 3x 2y 3z 1,32

[ ]



 

      

HNO

n 1,32 0, 0775.2 1, 475 (mol)

[ N ]

     

Câu 23: Cho 30,24 gam hỗn hợp rắn X gồm Mg, MgCO3

và Mg(NO

)

(trong đó oxi chiếm 28,57% về

khối lượng hỗn hợp) vào dung dịch chứa 0,12 mol HNO

và 1,64 mol NaHSO

, khuấy đều cho các phản

ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch Y chứa các muối trung hịa có khối lượng 215,08 gam và hỗn hợp

khí Z gồm N

O, N

, CO

và H

(trong đó số mol của N

O bằng số mol của CO

). Tỉ khối hơi của Z so với

He bằng a. Giá trị của a gần nhất với giá trị nào sau đây?

A. 6,5

B. 7

C. 7,5

D. 8

Hướng dẫn giải:

2
4

3 4

4 2

3 2
n 0,54

2
2
2

Mg a

Na 1,64

215,08g

H O

NH b

Mg

x

HNO

0,12

SO 1,64

30, 24g MgCO

y

NaHSO 1,64

N O

Mg(NO ) z

N

CO

H













































 

 













 













</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

a 0,8

2a b 1,64

b 0,04

24a 18b 215,08 1,64.23 1,64.96

[ ]





  



 





















Ta có:

x y z 0,8 x 0,68

3y 6z 0,54 y 0,06

24x 84y 148z 30, 24 z 0, 06

   

 

 

   

 

     

 

=>

2
2
2
2

N O 0,06

N

CO 0,06

H











N
N

0,06.2 0,12 0,04 0,06.2

n

0,04 (mol)

2

[ ]





 





0,68.2 0,04.8 0, 06.8 0,04.10

n

0,08 (mol)

2

[ e ]



 



Vậy a = 6,83

Câu 24: Cho 23,34 gam hỗn hợp X gồm Al, Al2

O

và Al(NO

)

(trong đó oxi chiếm 34,961% về khối

lượng) vào dung dịch chứa 1,58 mol NaHSO

và 0,04 mol NaNO

, khuấy đều cho các phản ứng xảy ra

hoàn toàn, thu được dung dịch Y chỉ chứa các muối trung hịa và 0,18 mol hỗn hợp khí Z gồm N

O; N

và

H

. Để tác dụng tối đa các chất tan có trong dung dịch Y cần dùng dung dịch chứa 2,04 mol NaOH. Phần

trăm khối lượng của N

có trong hỗn hợp khí Z gần giá trị nào nhất

A. 21

B. 22

C. 11

D. 12

Hướng dẫn giải:

NaOH
2,04
2

4 4

2 3

3 2

3 3
n 0,51

2
2
2

Al

a

NH b

Na 1,62

Al

x

NaHSO 1,58

SO 1,58

23,34g Al O

y

NaNO

0,04

H O

Al(NO ) z

N O c

0,18mol N

d

H

e








 

 





  





















 





































a 0,5

3a b 1,58.2 1,62

b 0,04

4a b 2,04

[ ]





  



 













 





Ta có:

x y z 0,5 x 0,36

3y 9z 0,51 y 0,05

27x 102y 213z 23,34 z 0,04

   

 

 

   

 

     

 

e
N

c d e 0,18

c 0, 04

0,36.3 0,04.8 8c 10d 2e

d 0,02

e 0,12

2c 2d 0,04.3 0,04 0,04

[ ]
[ ]

  









 















 

 















</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Câu 25: Cho 38,55 gam hỗn hợp X gồm Mg, Al, ZnO và Fe(NO3

)

tan hoàn toàn trong dung dịch chứa

0,725 mol H

SO

loãng. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được dung dịch Y chỉ chứa 96,55 gam

muối sunfat trung hòa và 3,92 lít (đktc) khí Z gồm hai khí trong đó có một khí hóa nâu ngồi khơng khí.

Biết tỉ khối của Z so với H

là 9. Phần trăm số mol của Mg trong hỗn hợp X gần nhất với giá trị nào sau

đây?

A. 25

B. 15

C. 40

D. 30

Hướng dẫn giải:

2
3

2
2

0,55
2 4

0,725 4

3 2 4

Mg

Al

Zn

Mg x

96,55g

H O

Al y

Fe

38,55g

H SO

ZnO

NH 0,05

Fe(NO )

SO

NO 0,1

H 0,075









































  

























 

 

 



H O

38,55 0,725.98 96,55 0,075.2 0,1.30

n

0,55(mol)

18

[ ]





 





0,725.2 0,075.2 0,55.2

n

0,05(mol)

4

[ ]





 





3 2

Fe(NO )

0,05 0,1

n

0,075(mol)

2

[ ]



 





ZnO

n 0,55 0,1 0, 075.6 0, 2(mol)

[ ]

     

Ta có:

e ]

2x 3y 0,05.8 0,1.3 0,075.2

x 0, 2

y 0,15

24x 27y 38,55 0, 2.81 0,075.180

[





 



























=>%Mg = 32%

Câu 26: Hòa tan hết 17,76 gam hỗn hợp X gồm Mg, Al, FeCl2

và Fe(NO

)

vào dung dịch chứa 0,408 mol

HCl thu được dung dịch Y và 1,6128 lít khí NO (đktc). Cho từ từ AgNO

vào dung dịch Y đến khi thấy các

phản ứng xảy ra hoàn toàn thì lượng AgNO

phản ứng là 99,96 gam, sau phản ứng thu được 82,248 gam kết

tủa; 0,448 lít khí NO

(đktc) thoát ra và dung dịch Z chỉ chứa m gam muối. Giá trị của m gần nhất với giá

trị nào sau đây?

A. 44

B. 41

C. 43

D. 42

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

2 3

3 3

2 3

4
AgNNO

4 99,96g 3

0,408

2 2

3 2

Mg

Al

Al

Fe

Z

Fe , Fe

Mg

NH

Al

Y NH

NO

17,76

HCl

FeCl

H

H O

Fe(NO )

Cl

AgCl

82, 248g

H O

Ag

NO 0,02

NO 0,072



 

  

 






 



 





 





 





 





















   









 



 







 





























 

















3 2

4H

NO

3e

NO 2H O

0, 288

0,072 0,144

 



 







3 2 2

2H

NO

1e

NO

H O

0,04

0,02

 



 









3 4 2

10H

NO

8e

NH

3H O

0,08

0, 024

  



 







17,76 0, 408.36,5 99,96 0,072.30 0,02.46 82, 248 0,188.18 m

[ ]

        

=> m

= 43,9 (gam)

Câu 27: Hòa tan 10,92 gam hỗn hợp X chứa Al, Al2

O

và Al(NO

)

vào dung dịch chứa NaHSO

và 0,09

mol HNO

, khuấy đều cho các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được dung dịch Y chứa các chất tan có khối

lượng 127,88 gam và 0,08 mol hỗn hợp khí Z gồm 3 khí khơng màu, khơng hóa nâu ngồi khơng khí. Tỉ

khối hơi của Z so với He bằng 5. Cho từ từ đến dư dung dịch NaOH vào dung dịch Y, phản ứng được biểu

diễn theo đồ thị sau:

Phần trăm khối lượng của khí có khối lượng phân tử lớn nhất trong hỗn hợp Z là?

A. 41,25%

B. 68,75%

C. 55,00%

D. 82,50%

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

4 2

2
2 3

4
3

3 3

2
2
2
M 20

Al 0,3

Na x

127,88g NH y

H O

Al

H

z

NaHSO x

10,92g Al O

SO

x

HNO

0,09

Al(NO )

H

0,08 mol N

a

N O b












































 





































BTDT

x y z 0,3.3 2.x

x 1

0,3.27 23x 18y z 96x 127,88

y 0,04

z 0,06

y z 0,1



  

  











 





 













 

 



 





BTKL

H O

10,92 1.120 0,09.63 127,88 0, 08.20 18.n

       

=> n

H2O

= 0,395 mol

BTNT H
H

0, 09 1 0, 04.4 0,06 0,395.2

n

0,04 (mol)

2  



   



a b 0,04

a 0,015

28a 44b 0,04.2 20.0,08

b 0,025

 





 















=> %N

O = 68,75%

Câu 28: Hịa tan hồn tồn m gam hỗn hợp X gồm Mg, Fe, FeCO3

, Cu(NO

)

vào dung dịch chứa NaNO

(0,045 mol) và H

SO

, thu được dung dịch Y chỉ chứa 62,605 gam muối trung hịa (khơng có ion Fe

) và

3,808 lít (đktc) hỗn hợp khí Z (trong đó có 0,02 mol H

). Tỉ khối của Z so với O

bằng

19

17 . Thêm dung dịch

NaOH 1M vào Y đến khi thu được lượng kết tủa lớn nhất là 31,72 gam thì vừa hết 865 ml. Mặt khác, cho Y

tác dụng vừa đủ với BaCl

được hỗn hợp T. Cho lượng dư dung dịch AgNO

vào T thu được 256,04 gam

kết tủa. Giá trị của m là

A. 34,6

B. 32,8

C. 27,2

D. 28,4

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

2
3

NaOH 0,865(mol) 2

2
2

2 4
2

62,605 g 2

4
3

3 2 4 4

3 2 2

(1) BaCl
(2)AgNO

Mg(OH)

Fe(OH)

Na

Cu(OH)

Mg

dd : Na SO 0, 455(mol)

Fe

Cu

Mg

NH

Fe

NaNO 0,045(mol)

X

FeCO

H SO

SO

Cu(NO )

H O










     







  

 













 





















â

êê

êô

4
x y

2
2

AgCl 0,91

256,04 g Ag

BaSO 0, 455

N O

CO

H

0,02 (mol)

â

êê

êôê

256,04 0,91.143,5 0, 455.233

n

0,18(mol)

108

nFe2 nAg 0,18

2
2
62,605 g 2

4
2
4
2

Na

0,045

Mg

x

Fe

0,18

Cu

y

NH

z

SO

0, 455

H O













  

 





Ta có:

2x 2y z 0,505 [ , ]

24x 64y 18z 7,81
58x 98y 31, 72 0,18.90

    




  



   



x 0, 2
y 0, 04
z 0, 025




 

 


[H]

H O

0, 455.2 0,025.4 0, 02.2

n

0,385(mol)

2 

 



[m]
X

608 m

0,045.85 0, 455.98 62,605 0,17.

0,385.18

17  







=> m

= 27,2 gam

Câu 29: Hịa tan hồn tồn 18,025 gam hỗn hợp bột rắn gồm Fe2

O

, Fe(NO

)

, Zn bằng 480 ml dung dịch

HCl 1M sau phản ứng thu được dung dịch X chứa 30,585 gam chất tan và 1,12 lít (đktc) hỗn hợp khí gồm

(N

O, NO, H

) có tỉ khối với He là 6,8. Cho AgNO

dư vào dung dịch X ở trên thấy thu được 0,112 lít khí

NO (đktc) (sản phẩm khử duy nhất ) và 72,66 gam kết tủa. Phần trăm khối lượng của Fe(NO

)

trong hỗn

hợp ban đầu là

A. 29,96%

B. 39,89%

C. 17,75%

D. 62,32%

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>



2 3

3 2

1,36 gam

HCl = 0,48 mol

AgNO

18,025 mol

30,585 gam

H

0,05 mol

N O

NO

Zn

Zn = x mol

Fe , Fe

Fe O = y mol

dd X Cl

0, 48 mol

Fe(NO ) = z mol

H

0,02 mol

NH



 























       







    

















       

      

72,66 gam

NO = 0,005 mol

AgCl = 0,48 mol

Ag = 0,035 mol

H O



 



      

Áp dụng định luật bảo tồn khối lượng, ta có:

18,025 0, 48 36,5 1,36 30,585

H O 0, 2 mol

   

 

Do dung dịch X

    AgNO 3 

có sinh khí NO  trong X có H

dư

Do

4H

NO

3e

NO

2H O

mol : 0,005

 







 H

trong X

= 0,005



4 = 0,02 mol.

Mặt khác, ta có:

Ag 72,66 0, 48 143,5 0,035 mol
108

 

 

Áp dụng bảo tồn mol electron, ta có:

Fe  0,035 0,005 3  0,05 mol

Áp dụng bảo toàn nguyên tố O 

N O2
NO

n






= (3y + 6z – 0,2) mol  H

= 0,05 – (3y + 6z – 0,2) = 0,25 – 3y

– 6z

Áp dụng bảo toàn nguyên tố H  NH

=





0, 48 0,02 0, 2 2 2 0, 2

mol
4

5 3y 6z 6y 12

4
z 0, 44

       




Theo giả thuyết, khối lượng chất tan X và bảo tồn điện tích trong dung dịch X, ta có:

65

160

180 18,025

0,145 mol

6

12 0, 44

65 56.(2 y z) 0,02.1

.18 0, 48.35,5 30,585

0, 02 mol

4 0,03 mol

6

12 0, 44

2 0,05.2 (2

0,05).3 0,02

.1 0, 48

4 





























 











 









x

y

z

x

y

z

x

y

z

y

z

x

y z



Fe(NO )3 2

0,03 180

%m

100 29, 96%

18,025









[Hay] Câu 30: Cho m gam hỗn hợp H gồm Fex

O

, Fe, Cu tác dụng hết với 200 gam dung dịch chứa HCl

32,85% và HNO

9,45%, sau phản ứng thu được 5,824 lít khí NO (đktc) là sản phẩm khử duy nhất và dung

dịch X chứa (m + 60,24) gam chất tan. Cho a gam Mg vào dung dịch X, khi kết thúc phản ứng thấy thốt ra

khí Y gồm 2 khí, trong đó có khí hóa nâu trong khơng khí; tỉ khối của Y đối với He bằng 4,7 và (m - 6,04)

gam chất rắn T. Giá trị của a là

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

Hướng dẫn giải:

(m 60,24)g
3

2
2

Mg 4

a gam
3

3 2

2
2

T : Cu, Fe, Mg (m 6, 04)g

Fe

Mg

Cu

NH y

H

Fe

HCl 1,8

Cl 1,8

m (g) H Cu

NO

HNO 0,3

H O z

O

Cl

NO 3x

H

2x

H O

NO 0, 26































 



  













 





 



 







 





















BTKL

H O

1,8.36,5 0,3.63 60, 24 0, 26.30

n

0,92(mol)

18 



  



3
2
BTNT

Fe

Cu

(m 60, 24) H

0, 26

NO 0,04

Cl 1,8












  









=> m

(Cu + Fe)

= (m – 6,4) gam < m

. Vậy trong T có thêm Mg dư = 0,36 g.

BTNT (N,H,O)

3x y 0, 04 x 0, 01

4x 4y 2z 0, 26 y 0, 01

3x z 0, 04.3 z 0, 09

  

 

 

          

    

 

BTDT
Mg

1,8 0,01

n

0,895(mol)

2





  



=> a = 0,895.24 + 0,36 = 21,84 (gam)

Câu 31: Hòa tan hết 13,52 gam hỗn hợp X gồm Mg(NO3

)

, Al

O

, Mg và Al vào dung dịch NaNO

và 1,08

mol HCl (đun nóng). Sau khi kết thức phản ứng thu được dung dịch Y chỉ chứa các muối và 3,136 lít (đktc)

hỗn hợp khí Z gồm N

O và H

. Tỷ khối của Z so với He bằng 5. Dung dịch Y tác dụng tối đa với dung dịch

chứa 1,14 mol NaOH, lấy kết tủa nung ngồi khơng khí tới khối lượng khơng đổi thu được 9,6 gam rắn.

Phần trăm khối lượng của Al có trong hỗn hợp X là

A. 31,95%

B. 19,97%

C. 23,96%

D. 27,96%

(Thầy Tào Mạnh Đức)

Hướng dẫn giải:

2
3

1,14mol NaOH
3 2

0,24

3 4

2 3

2
2

Mg 0, 24

Al

x

Na

y

MgO

Mg(NO )

NaNO y

NH z

Al O

13,52g X

HCl

1,08

Mg

Cl 1,08

Al

H O 0, 46 2z

N O 0,06

H

0,08







 

 





    





















 

























</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

BTDT
1,14mol NaOH
BTKL

3x y z 0,06

4x z 0, 66

13,52 85y 39, 42 27x 23y 18z 46,9 18(0, 46 2z)

  

  

    



 

  









x 0,16
y 0,1
z 0, 02




  

 


3 2

BTNT N

Mg(NO )

0,02 0, 06.2 0,1

n

0,02 (mol)

2 



   



=> n

= 0,22 (mol)

BTe
Al

8.0,02 8.0,06 2.0,08 0, 22.2

n

0,12(mol)

3 



  



=> %Al = 23,96%

Câu 32: Hòa tan hết 14,88 gam hỗn hợp gồm Mg , Fe3

O

, Fe(NO

)

vào dung dịch chứa 0,58 mol HCl, sau

khi các phản ứng kết thúc thu được dung dịch X chứa 30,05 gam chất tan và thấy thoát ra 1,344 lít (đktc)

hỗn hợp khí Y gồm H

, NO, NO

có tỷ khối so với H

bằng 14. Cho dung dịch AgNO

(dư) vào dung dịch

X , sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch Z; 84,31 gam kết tủa và thấy thoát ra 0,224

lít (đktc) khí NO là sản phẩm khử duy nhất của NO

. Phần trăm khối lượng của Mg trong hỗn hợp ban đầu

gần nhất với giá trị nào sau đây?

A. 16%

B. 17%

C. 18%

D. 19%

Hướng dẫn giải:

2 3

4
3

AgNO 3

2
4

3 4 0,58

3 2

Mg

Mg x

Fe

0,04

NH

Fe 3y z 0,04

NO

H O

NH t

Mg

x

H

0, 04

AgCl 0,58

14,88g Fe O

y

HCl

Cl 0,58

Ag

0,01

Fe(NO ) z

NO 0,01

H O 0, 24

H

0,06 molY



 

 








 



 





 



















 











  





























 



































2
M 28

NO













3 2

4H

NO

3e

NO 2H O

0, 04

0,01

 



 







BTe
Fe

n  0,01 0,01.3 0,04 (mol)

     

BTKL

H O

14,88 0,58.36,5 0, 06.28 30, 05

n

0, 24 (mol)

18 



  



BTNT H
H

0,58 0, 24.2 0,04 4t

n

0, 03 2t (mol)

2 

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

BTDT
BTNT N

24x 232y 180z 14,88

x 0,105

2x 3(3y z 0,04) t 0, 46

y 0,03

z 0,03

2z t 0,06 (0,03 2t)

t 0,01

24x 56(3y z 0, 04) 18t 7,18



 















  



 

 













   

 







 



 





 







=> %Mg = 16,9%

Câu 33: Cho 7,65 gam hỗn hợp X gồm Al và Al2

O

(trong đó Al chiếm 60% về khối lượng) tan hoàn toàn

trong dung dịch Y gồm H

SO

và NaNO

, thu được dung dịch Z chỉ chứa 3 muối trung hịa và m gam hỗn

hợp khí T (trong T có 0,015 mol H

). Cho dung dịch BaCl

dư vào Z đến khi các phản ứng xảy ra hoàn

toàn, thu được 93,2 gam kết tủa. Còn nếu cho Z phản ứng với NaOH thì lượng NaOH phản ứng tối đa

0,935 mol. Giá trị của m gần giá trị nào nhất sau đây ?

A. 2,5

B. 3

C. 1,5

D. 1

(Đề thi THPT Quốc Gia năm 2015-Bộ GD & ĐT)

0,935 mol NaOH
BaCl

4 4

2 4 2

2 3 3

2
2
x y

Al 0, 23

Na

NH 0,015

BaSO 0, 4

H SO 0, 4

Al

0,17

7,65g X

SO 0, 4

Al O 0,03

NaNO

H O

H

0,015

T

N O






 

 

     



 





  















 

















BTDT

NaNO Na

n



0, 4.2 0, 23.3 0,015 0,095 (mol)

  







BTNT H

H O

0, 4.2 0, 015.4 0,015.2

n

0,355 (mol)

2 

  





BTKL
T

m 7, 65 0, 4.98 0,095.85 0,355.18 0, 23.27 0, 095.23 0,015.18 0, 4.96 1, 47 (g)

           

Câu 34: Hòa tan 17,32 gam hỗn hợp X gồm Mg, Fe3

O

và Fe(NO

)

cần vừa đúng dung dịch hỗn hợp gồm

1,04 mol HCl và 0,08 mol HNO

, đun nhẹ thu được dung dịch Y và 2,24 lít hỗn hợp khí Z (đktc) có tỉ khối

hơi đối với H

là 10,8 gồm hai khí khơng màu trong đó có một khí hóa nâu ngồi khơng khí. Cho dung dịch

Y tác dụng với một lượng dung dịch AgNO

vừa đủ thu được m gam kết tủa và dung dịch T. Cho dung dịch

T tác dụng với một lượng dư dung dịch NaOH, lọc kết tủa nung đến đến khối lượng không đổi thu được

20,8 gam chất rắn. Các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là

A. 150,32

B. 151,40

C. 152,48

D. 153,56

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

2
2

2
AgNO

NaOH (1)

4 t , kk (2)

3 4 4 2 3

3 2 3

AgCl 1,04

Mg x

Ag

y

Fe

y

Mg

Fe

z

MgO x

Fe

Mg

HCl 1,04

NH t

y z

17,32g X Fe O

NH

Fe O

HNO 0, 08

Cl

1, 04

2 Fe(NO )

NO

H O

NO 0,



































 







   













   

















 





 





























07 H 0,03







BTNT H

H O

1,04 0,08 0, 03.2 4t

n

0,53 2t (mol)

2 



  







3 2

BTNT N

Fe(NO )

t 0, 07 0,08

t 0,01

n

(mol)

2 



  





3 4

BTNT O

Fe O

0,53 2t 0,07 3.(t 0,01) 0,08.3 0,39 5t

n

(mol)

4 





  





BTDT
20,8g

17,32g

BTNT Fe

2x 2y 3z t 1,04

x 0, 4

40.x 80.(y z) 20,8

y 0,01

0,39 5t

t 0,01

24x 232.

180. 17,32

z 0,05

4

2 t 0,07

0,39 5t t 0,01

3. y z

4

2 

  



 







  























  









 





   





 





==> m

 

150,32(gam)

Chú ý: Có thể dùng phường trình bảo tồn electron cả q trình cũng được.

Câu 35: Hòa tan 35,04 gam hỗn hợp X gồm Mg, MgCO3

và Al(NO

)

vào dung dịch chứa 1,68 mol

NaHSO

. Sau khi kết thúc phản ứng thu được dung dịch Y chỉ chứa các muối trung hòa và 0,2 mol hỗn hợp

khí Z gồm CO

, N

O, N

và H

. Đế tác dụng tối đa các chất tan trong dung dịch Y cần dùng dung dịch chứa

1,75 mol NaOH, thu được 40,6 gam kết tủa. Phần trăm khối lượng của N

O có trong hỗn hợp Z gần đúng

nhất là

A. 49

B. 46

C. 48

D. 47

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

2
3

NaOH

4 1,75 2

0,7

2
4

3 4

1,68

2
3 3

2
2
2
2

Mg 0,7

Al

a

NH b

Mg(OH)

Na 1,68

Mg

c

SO 1,68

35,04g X MgCO d

NaHSO

H O

Al(NO )

CO

N O x

0, 2(mol)

N

y

H

z






 

 





  

















 



 





















BTDT
1,75mol NaOH

3a b 0, 28

a 0, 07

b 0,07

4a b 0,7.2 1,75



  

 















    



 









Al( NO )3 3

n

0,07 (mol)

 





BTNT Mg
35,04g

c d 0,7

c 0,6445

d 0,0555

24c 84d 0,07.213 35,04



     















  











 nCO2 nMgCO3 0,0555(mol)

BTNT N

2
BT e

x y z 0,0555 0, 2

x 0,06

2x 2y 0, 07 0,07.3

y 0,01

%N O 47,9%

z 0,0745

8x 10y 2z 8.0,07 0,6445.2



 



  











  





















 

 











Câu 36: Người ta hòa 216,55 gam hỗn hợp muối KHSO4

và Fe(NO

)

vào nước dư thu được dung dịch A.

Sau đó cho m gam hỗn hợp B gồm Mg, Al, Al

O

và MgO vào dung dịch A rồi khuấy đều tới khi các phản

ứng xảy ra hoàn toàn thấy B tan hết, thu được dung dịch C chỉ chứa các muối và có 2,016 lít hỗn hợp khí D

có tổng khối lượng là 1,84 gam gồm 5 khí ở (đktc) thốt ra trong đó về thể tích H

, N

O, NO

lần lượt

chiếm

4, , 1 1

9 9 9

. Cho BaCl

dư vào C thấy xuất hiện 356,49 gam kết tủa trắng. Biết trong B oxi chiếm

205

về khối lượng. Giá trị của m gần nhất với giá trị nào sau đây?

A. 18.

B. 20.

C. 22.

D. 24.

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

Quy đổi

3
n

BaCl

4
1,53

4
2
4
4

2
3 3

2
2

0,09 mol

Mg

Al

Fe

BaSO

K

NH

Mg

SO

KHSO

1,53

Al

216,55g

H O

Fe(NO ) 0,035

64m

O

H

0,04

205 N O 0,01

1,84g NO 0,01

N

0,02

x

NO 0,01

y








 

 







   































 

































144444424444443

4 4 3 3

KHSO BaSO Fe( NO )

n

1,53(mol)

n

0,035(mol)

 





 





BTNT N
NH

n  0, 035.3 0, 01.2 0, 01 0,02.2 0,01 0, 025(mol)

        

BTNT H

H O

1,53 0,025.4 0,04.2

n

0,675 (mol)

2 

  





BTNT O

0,035.9

64m

0,675 0,01 0,01.2 0,01

m 20,5(gam)

205.16   













Câu 37: Hịa tan hồn tồn hỗn hợp X gồm Al, Mg, FeO, CuO cần dùng 2 lít dung dịch HNO3

0,35M, thu

được dung dịch Y chỉ chứa muối nitrat (không chứa ion Fe

) và 3,36 lít NO (đktc, sản phẩm khử duy

nhất). Mặt khác, cho X tác dụng hết với dung dịch HCl vừa đủ, thêm AgNO

(dư) vào hỗn hợp phản ứng,

thu được 77,505 gam kết tủa. Tổng khối lượng của oxit kim loại trong X là

A. 7,68 gam.

B. 3,84 gam.

C. 3,92 gam.

D. 3,68 gam.

Hướng dẫn giải:

3
2
3

HNO 2

1 0,7

3
2

HCl
2

Al

x

Mg

y

Fe

z

Al

x

TH

Cu

t

Mg y

NO 0,55

FeO z

H O

CuO t

NO 0,15

AgCl 3x 2y 2z 2t

TH

Ag

z








 

 















  











 













</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

BTDT
BT e

oxit
77,505g

3x 2y 3z 2t 0,55

3x 2y 0, 41

3x 2y z 0,15.3

z 0, 04

m

3, 68(gam)

t 0,01

143,5.(3x 2y 2z 2t) 108z 77,505



  















  





 















 

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

Câu 38: Cho m gam hỗn hợp X gồm Fe, Fe3

O

và Fe(NO

)

tan hết trong 320 ml dung dịch KHSO

1M.

Sau phản ứng thu được dung dịch Y chỉ chứa 59,04 gam muối trung hòa và 0,896 lít khí NO (đktc, sản

phẩm khử duy nhất). Cho dung dịch NaOH dư vào Y thì có 0,44 mol NaOH phản ứng. Biết các phản ứng

xảy ra hoàn toàn. Phần trăm khối lượng của Fe trong X gần giá trị nào nhất sau đây?

A. 3,5%

B. 2,0%

C. 3,0%

D. 2,5%

Hướng dẫn giải:

NaOH
0,44
2

3 4 0,32 4

3 2 3

Fe

x

Fe

y

59,04g K

0,32

Fe

X Fe O

KHSO4

SO 0,32

Fe(NO )

NO z

H O 0,16

NO 0, 04






















  















 





















BTNT H

H O

0,32

n

0,16 (mol)

2   





BTDT
59,04g
0,44mol NaOH

2x 3y z 0,32

x 0,01

56x 56y 62z 15,84

y 0,14

z 0,12

2x 3y 0, 44



  















  















 

    









3 2

BTNT N

Fe(NO )

0,12 0,04

n

0, 08 (mol)

2 

  





3 4

BTNT O

Fe O

0,12.3 0,16 0,04 0, 08.6

n

0,02 (mol)

4 



  





BTNT Fe
Fe

n 0,01 0,14 0, 08 0,02.3 0,01 (mol) %Fe 2,857%

          

Câu 39: Nung m gam hỗn hợp gồm Mg và Cu(NO3

)

trong điều kiện khơng có khơng khí, sau một thời

gian thu được chất rắn X và 10,08 lít (đktc) hỗn hợp khí gồm NO

và O

. Hịa tan hoàn toàn X bằng 650 ml

dung dịch HCl 2M, thu được dung dịch Y chỉ chứa 71,87 gam muối clorua và 0,05 mol hỗn hợp khí Z gồm

N

và H

. Tỉ khối của Z so với He bằng 5,7. Giá trị của m gần giá trị nào nhất sau đây?

A. 50

B. 55

C. 45

D. 60

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

2
2

1,3

2
3 2

3 2

2
2
2

Mg

x

Cu

y

71,87g

Mg

NH z

MgO

X

HCl

Cl

1,3

CuO

Mg

x

m (g)

H O 6y 0,9

Cu(NO )

Cu(NO ) y

N 0, 04

H 0,01

NO

0, 45

O




































 











 























BTNT O
H O

n 6y 0,9 (mol)

    

BTDT
71,87g
BTNT H

2x 2y z 1,3

x 0,39

24x 64y 18z 35,5.1,3 71,87

y 0, 25

m 56,36(gam)

z 0,02

2.(6y 0,9) 4z 2.0,01 1,3



  



 









  



















 

  













Câu 40: Trộn 10,17 gam hỗn hợp X gồm Fe(NO3

)

và Al với 4,64 gam FeCO

được hỗn hợp Y. Cho Y vào

lượng vừa đủ dung dịch chứa 0,56 mol KHSO

được dung dịch Z chứa 83,41 gam muối sunfat trung hịa và

m gam hỗn hợp khí T trong đó có chứa 0,01 mol H

. Thêm NaOH vào Z đến khi toàn bộ muối sắt chuyển

hết thành hidroxit và ngừng khí thốt ra thì cần 0,57 mol NaOH, lọc kết tủa nung trong khơng khí đến khối

lượng khơng đổi thu được 11,5 gam chất rắn. Giá trị m là:

A. 3,22

B. 2,52

C. 3,42

D. 2,70

Hướng dẫn giải:

3
2

3
3

NaOH t ,kk 2 3

2 0,57 2

2 3
3

3 2 4 4

0,56 2

3 4

2
2

x y

Al

Fe a

Al(OH)

x 0,01

Fe b

Al O

83, 41g

H O

Fe(OH)

2 K 0,56

Al

x

Fe(OH)

Fe O y 0,04

10,17g

Fe(NO ) y KHSO

NH c

FeCO 0, 04

SO 0,56

H 0,01

T CO

N O






















  

  















































Để ý ta thấy lượng OH

–

dùng để tác dụng hết với

3 2 3
4

Al , Fe , Fe , NH   

là 0,56 mol, nhưng lượng OH

–

cho

vào dung dịch là 0,57 mol. Vậy lượng kết tủa Al(OH)

đã tan 0,01 mol.

Ta có:

27x 180y 10,17

x 0,11

x 0,01

(y 0,04)

y 0,04

102.

160. 11,5

2 

































</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

[ , ] 

2a 3b c 0, 23

  





 

56a 56b 18c 4,84

 







=> a = 0,03 ; b = 0,05 ; c = 0,02

[ H ]

H O

0,56 0,02.4 0,01.2

n

0, 23(mol)

2 

 





[ m ]

T T

10,17 4,64 0,56.136 83, 41 0, 23.18 m m 3, 42gam

        

Câu 41: Hỗn hợp X gồm Al, Fe3

O

và CuO, trong đó oxi chiếm 25% khối lượng hỗn hợp. Cho 1,344 lít khí

CO (đktc) đi qua m gam X nung nóng, sau một thời gian thu được chất rắn Y và hỗn hợp khí Z có tỉ khối so

với H

bằng 18. Hịa tan hồn tồn Y trong dung dịch HNO

lỗng (dư), thu được dung dịch chứa 3,08m

gam muối và 0,896 lít khí NO (ở đktc, là sản phẩm khử duy nhất). Giá trị m gần giá trị nào nhất sau đây ?

A. 9,5

B. 8,5

C. 8,0

D. 9,0.

( THPT Quốc Gia khối A – 2014)

Hướng dẫn giải:

Quy đổi:

2
CO

3
3

CO 0,03

KL :Al, Fe,Cu 0,75m

KL : 0,75m

O 0, 25m

KL :0,75m

NO : 2,33m

HNO

O :0, 25m 0,03.16

H O

NO 0,04



 

















 



 

 









 



 















Ta có:

3 NO O

n 3n 2n

2,33m 0, 25m

3.0, 04 2.( 0,03)

62 16

m 9, 477 (gam)

  

    

 ;

Câu 42: Cho m gam hỗn hợp X gồm MgO, CuO, MgS và Cu2

S (Oxi chiếm 30% khối lượng) tan hết trong

dung dịch H

SO

và NaNO

, thu được dung dịch Y chỉ chứa 4m gam muối trung hịa và 0,672 lít (đktc) hỗn

hợp khí gồm NO

, SO

(khơng cịn sản phẩm khử khác). Cho Y tác dụng vừa đủ với dung dịch Ba(NO

)

được dung dịch Z và 9,32 gam kết tủa. Cô cạn Z được chất rắn T, nung T đến khối lượng khơng đổi thu

được 2,688 lít (đktc) hỗn hợp khí (có tỉ khối so với H

bằng 19,5). Giá trị của m gần giá trị nào nhất sau

đây?

A. 3,0

B. 2,5

C. 3,5

D. 4,0

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

o
3 2
o
o
4
2

2 3 2 2 2

x
Ba (NO )

3 2 2 2

2 4 3 y

3 t

0,09 3 2 2

BaSO 0,04

Mg x

1 Mg(NO )

MgO 2NO

O

Cu y

2

4m (g)Y Na 0, 09

Mg

1 Cu(NO )

CuO 2NO

O

H SO a

NO

2

Cu

m (g)

NaNO

1 S

SO 0,04

NaNO

O

2 O 0,3m



















 





   







 















 

















 









2
2
2

H O a

NO

0,03mol

SO













2
2
NO
O

x 0,06 n
x y 0,12

46x 32y 4,68 y 0, 06 n

 

 
 
  
   
 
2
2
3
0,06mol NO
0,06molO

NaNO
Na

2x 2y 0,06

2x 2y 0,06

x

y z

z 0,09 n

n

0,06

2 2 2





   























   













BTDT Y Y
NO

0,06

n

2x 2y 0,09 0, 04.2 0,07 (mol)



   



1442443







2 2

BTNT N

NO SO

n

0,09 0,07 0,02 (mol)

n

0,03 0,02 0,01 (mol)

  









 









BTKL

BTNT O

m 98a 7,65 4m 18a 1,56 (1)

m 2,959

0,3m

a 0,035

4a 0, 09.3 0,04.4 0,07.3 0, 06 (2)

16 

  





















  















Câu 43: Cho hỗn hợp X chứa 56,9 gam gồm Fe, Al, FeO, Fe3

O

, Al

O

và CuO. Hòa tan hết X trong dung

dịch HNO

dư thấy có 2,825 mol HNO

tham gia phản ứng thu được 208,7 gam muối và 2,24 lít khí NO

duy nhất. Mặt khác, từ hỗn hợp X ta có thể điều chế được tối đa m gam kim loại. Giá trị của m có thể là

A. 39,75 gam

B. 46,2 gam

C. 48,6 gam

D. 42,5 gam

Hướng dẫn giải:

4
3 3
2,825
3 4
2
2 3

Fe

KL

Al

208,7g NH

FeO

56,9g

HNO

NO

Fe O

H O

Al O

NO 0,1

CuO




























 















2
BTKL
H O

56,9 2,825.63 208, 7 0,1.30

n

1, 2875(mol)

18 



  



4
BTNT H
NH

2,825 2.1, 2875

n

0,0625 (mol)

4





  





3
BTNT N
NO

n  2,825 0,1 0,0625 2, 6625 (mol)

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

Câu 44: Hòa tan hết hỗn hợp Q gồm Mg, Al, MgO và Al

2O3 (trong đó oxi chiếm 16,72% về khối lượng)

bằng dung dịch chứa 0,4 mol HNO3 và 0,709 mol H2SO4, sau khi kết thúc phản ứng thu được dung dịch X

chỉ chứa các muối trung hịa có khối lượng 95,36 gam và 4,4 gam hỗn hợp khí Y gồm NO, N2O và N2. Cho

từ từ dung dịch NaOH vào dung dịch X đến khi kết tủa đạt cực đại, lọc lấy kết tủa, nung ngồi khơng khí

đến khối lượng không đổi thu được 28,96 gam rắn khan. Nếu tác dụng tối đa các chất tan có trong dung

dịch X cần dùng a mol NaOH. Giá trị gần nhất của a là.

A.1,60

B.1,75

C.1,80

D. 1,85

Quy đổi:

2
3

(1) NaOH

4 (2) t

2 3
2

4
3

3
2 4

2
2

Mg

x

Al

y

MgO x

95,36g NH z

28,96g

y

Al O

2 Mg

SO 0,709

HNO 0, 4

Q Al

NO t

H SO 0,709

O

H O

NO

N

Y N O 4, 4g

O

N

























   























 































BTNT H
H O

0, 4 0,709.2 4z

n

0,909 2 z (mol)

2 



  







BTKL
Q

m

95,36 4, 4 18(0,909 2z) 0, 4.63 0, 709.98 21, 44 36z (gam)

  











trong Q
O

0,1672.(21, 44 36z)

n

(mol)

16 



BTNT N trong Y
N
trong Y
O

m

14(0, 4 z t) (gam)

4, 4 14(0, 4 z t)

n

(mol)

16   







 





BTNT O

0,1672.(21, 44 36z)

0, 4.3 3t 0,909 2z

4, 4 14(0, 4 z t)

16 0,7488z 3,875t 0,590048 (1)



  













 





BTDT
95,36g
28,96g

2x 3y z t 1, 418 (2)

24x 27y 18z 62t 96.0,709 95,36 (3)

40x 51y 28,96 (4)

  



 



  





  





x 0, 469

y 0, 2

a 1,778(mol)

z 0,04

t 0,16











 











 



Câu 45: Hịa tan hồn tồn 11,6 gam hỗn hợp A gồm Fe và Cu vào 87,5 gam dung dịch HNO

50,4%, sau

khi kim loại tan hết thu được dung dịch X. Cho 500 ml dung dịch KOH 1M vào dung dịch X thu được kết

tủa Y và dung dịch Z. Lọc lấy Y rồi nung trong khơng khí đến khối lượng không đổi thu được 16 gam chất

rắn. Cô cạn dung dịch Z được chất rắn T. Nung T đến khối lượng không đổi thu được 41,05 gam chất rắn.

Nồng độ phần trăm của muối Fe(NO

)

có trong dung dịch X gần nhất với giá trị nào dưới đây?

</div>
(33)<div class='page_container' data-page=33>

Hướng dẫn giải:

56x 64y 11, 6

x 0,15

80x 80y 16

y 0,05







 















Giả sử KOH hết thì trong T có 0,5 mol KNO

=>

mKNO2 0,5.85 42,5g 41, 05g 

(Vô lý) => KOH dư.

3 t 2

KNO a

T

41,05g

KOH b

a b 0,5

a 0, 45

85a 56b 41,05

b 0,05



 





 





 





 















Giả sử HNO

dư, dung dịch X gồm

Fe 0,15

Cu 0,05

H

NO


















phản ứng với 0,45 mol KOH là vô lý. Suy ra HNO

hết.

Dung dịch X:

3
2
2

Fe

z

Fe

t

z t 0,15

z 0,05

3z 2t 0,05.2 0, 45

t 0,1

Cu 0,05

NO










 







 

















3
3

2 3
t

2
2

0,5mol KOH

2
2

87,5g

3 3 t 2

0,7 mol 3

2
x y

Fe(OH)

Fe

0,05

Fe O

Fe(OH)

16,0g

CuO

Fe

0,1

Cu(OH)

Fe

Cu

0,05

11,6g

HNO

KNO

Cu

NO

dd

41,05g

KOH

H O

N O








 









 















   













 











 



















BTDT
NO

n  0, 05.3 0,1.2 0, 05.2 0, 45(mol)

      

BTNT H

H O

0,7

n

0,35 (mol)

2   





x y

BTKL

N O

m

0,7.63 0, 45.62 0,35.18 9,9 (gam)

  







3 3

ddX Fe(NO )

0,05.242

m

87,5 11, 6 9,9 89, 2(gam)

C%

13,565%

89, 2

 















;

Câu 46: Dung dịch X chứa m gam chất tan gồm Cu(NO3

)

(

mCu (NO )3 2 5gam

) và NaCl. Điện phân dung

dịch X với điện cực trơ, màng ngăn xốp với cường độ dịng điện khơng đổi. Sau thời gian t giây thì thu

được dung dịch Y chứa m -18,79 gam chất tan và có khí thốt ra ở catot. Nếu thời gian điện phân là 2t giây

thì thu được dung dịch Z chứa a gam chất tan và hỗn hợp khí T chứa 3 khí và có tỉ khối hơi so với hidro là

16. Cho Z vào dung dịch chứa 0,1 mol FeCl

và 0,2 mol HCl thì thu được dung dịch chứa a + 16,46 gam

chất tan và có khí NO thoát ra. Tổng giá trị m + a là:

A. 73,42

B. 72,76

C. 74,56

D. 76,24

</div>
(34)<div class='page_container' data-page=34>

Gọi

3 2

Cu( NO )
NaCl

electron (t giay)

n

x

n

y

n

z



















Điện phân 2t giây

2 2 2 2

Anot

catot

2Cl

2e

Cl

Cu

2e

Cu

x

2x

y

y / 2

2H O 2e

2OH

H 2H O

4e

4H

O

2z 2x

z x

2z y

(2z y) / 4




 





 





 





 







 















M 32

y

2z y

2(z x) 71.

32.

2

4 32

30x 19,5y 30z 0

y 2z y

(z x)

2

4







  















(1)

Dung dịch Z a (gam)

3 2

Na y

FeCl 0,1

NO 2x

HCl 0, 2

OH t





















H

OH

H O

t

 



 







2 3

3 2

3Fe  4H NO 3Fe NO 2H O

     

0,1 0,2 – t > 0,053

TH

: Fe

hết trước (điều kiện

0,1 0, 2 t

1 t

3

4

15 



 

)

c. tan

m 16,46g

0,1

0, 2

20 18.t 30.

18. 16, 46

t

0,074

3



    







;

(loại)

TH

: H

Hết trước (điều kiện

0,1 0, 2 t

1 t

3

4

15 



 

)

c. tan

m 16,46g

0, 2 t

20 18.t 30.

18. 16, 46

t 0,16

4

2





    









(thỏa)

BTDT

y 2x 0,16 (2)

  







Điện phân t giây

TH

: Bên anot H

O chưa điện phân (điều kiện y > z )

2 2

( ) Anot

( ) catot

2Cl

2e

Cl

Cu

2e

Cu

x

2x

x

y

z

z / 2

2H O 2e

2OH

H

z 2x










 





 









 











c. tan

m 18,79g

64x 35,5z 17(z 2x) 18,79

98x 18,5z 18,79 (3)



</div>
(35)<div class='page_container' data-page=35>

(1),(2),(3)

x 0,12
y 0, 4
z 0,38




    

 


(thỏa y > z)

TH

: Bên anot H

O đã điện phân (điều kiện y < z )

2 2 2 2

( ) Anot

( ) catot

2Cl

2e

Cl

Cu

2e

Cu

x

2x

x

y

y / 2

2H O 2e

2OH

H 2H O

4e

4H

O

z 2x

z y

(z y) / 4




 





 





 





 







 



















c. tan

m 18,79g

64x 35,5y 17 (z 2x) (z y)[ ] 18, 79 98x 18,5y 18,79 (4)


             

(1),(2),(4)

x 0,117

y 0,394

z 0,373



    



;
;
;

(không thỏa y < z)

m 0,12.188 0,4.58,5 45,96(gam)

m a 72, 76(gam)

a 2.0,12.62 0, 4.23 0,16.17 26,8(gam)



 













 



 













BÀI TẬP VƠ CƠ HAY VÀ KHĨ DÀNH ĐIỂM 9, 10

Câu : Cho 12 gam hỗn hợp gồm Fe, FeO, Fe2O3, Fe3O4 tác dụng với 500 ml dung dịch HNO3 aM, thu được 2,24 lít

NO (đktc) và dung dịch X. X có thể hồ tan tối đa 9,24 gam sắt. Giá trị của a là (biết NO là sản phẩm khử duy
nhất của N+5)

A. 1,28. B. 1,64. C. 1,88. D. 1,68.

Trong phản ứng của 12 gam hỗn hợp Fe và các oxit của nó với HNO3, theo bảo tồn khối lượng và bảo tồn electron,

ta có :



Fe O

Fe
Fe O NO

O
0,1

Fe tham gia vào tồn bộ q trình phản ứng

56n 16n 12 n 0,18

3n 2n 3n n 0,12

9,24

n 0,18 0,345.

  

 

 



   




 







  

Xét tồn bộ q trình phản ứng, ta thấy : Sau tất cả các phản ứng, dung dịch thu được chứa muối Fe(NO3)2.

Áp dụng bảo toàn electron cho tồn bộ q trình phản ứng, ta có :

  



Fe O NO

0,345 0,12 ? NO

3
HNO3 Fe(NO )3 2 NO HNO3

?
nFe

2 n 2 n 3n

n 0,15 0,84

[HNO ] 1,68M

n 2n n n 0,84 0,5

  

  

 

   

   



 




    

Câu : Cho 46,8 gam hỗn hợp CuO và Fe3O4 (tỉ lệ mol 1 : 1) tan hết trong dung dịch H2SO4 (loãng, vừa đủ) thu được

</div>
(36)<div class='page_container' data-page=36>

A. 7,2 gam. B. 5,4 gam. C. 4,8 gam. D. 9,0 gam.

(Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Đinh Chương Dương – Thanh Hóa,

năm học 2013 – 2014)

Bản chất phản ứng (không quan tâm đến hệ số cân bằng):

2 4 4 2

3 4 2 4 4 2 4 3 2

CuO H SO CuSO H O

Fe O H SO FeSO Fe (SO ) H O

  

   

Theo giả thiết và bảo tồn electron, ta có :

CuSO4
CuO Fe O3 4 CuO

FeSO4
Fe O

CuO Fe O3 4 3 4

Fe (SO )2 4 3

n 0,15

80n 232n 46,8 n 0,15

A coù n 0,15;

n 0,15

n n

n 0,15

 



    

  

  

   



  

 




Nếu lượng Mg cho vào dung dịch A không đủ để tạo ra Cu thì chỉ riêng khối lượng của CuO và Fe2O3 trong E đã

lớn hơn 45 gam. Thật vậy :

CuO Fe O
CuO CuSO4 2 3

Fe O2 3 Fe O3 4 E CuO Fe O2 3

n 0,15; n 0,225

n n 0,15

3n 3n 3.0,15 0,45 m m m 48 gam (loại)



    

 



 

     

 

 

Vậy khi cho Mg vào A phải có kim loại bị tách ra.

Nếu chỉ có Cu bị tách ra, theo bảo toàn electron và bảo toàn nguyên tố Mg, Cu, Fe, ta có :

  

 

Mg Fe3 Cu2
x 0,3 y

MgO CuO Fe O2 3
0,15 y

x 0,225

2n n 2n

2x 2y 0,3
40x 80y 3

40n 80 n 160n 45

x 0,375 (loại)
y 0,225 0,15

 



  



  





 

 

   





 
 

 



  

Vậy có cả Cu và Fe bị tách ra. Theo bảo toàn electron và bảo tồn ngun tố Mg, Cu, Fe, ta có :

  



Mg Fe3 Cu2 Fe2 pö
x 0,3 0,15 y

MgO Fe O2 3

Mg
x 0,225 0,5y

2n n 2n 2n

x 0,375
2x 2y 0,6 y 0,075
40x 80y 9

40n 160 n 45

m 0,375.24 9 gam

  



   



 




   

  

  

 

  

 

 



 



  

  

Câu : Hòa tan hết 15,2 gam hỗn

hợp gồm Fe và Cu bằng dung dịch HNO3, thu được dung dịch X và 4,48 lít khí NO ( đktc). Thêm từ từ 3,96 gam

kim loại Mg vào hỗn hợp X đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 224 ml khí NO (đktc), dung dịch Y và
m gam chất rắn không tan. Biết NO là sản phẩm khử duy nhất của N+5 trong các phản ứng. Giá trị của m là:

A. 9,6. B. 12,4. C. 15,2. D. 6,4.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Đặng Thúc Hứa – Nghệ An, năm 2014)

Theo giả thiết và bảo toàn electron trong phản ứng của Fe, Cu với dung dịch HNO3, ta có :

Fe Cu

Fe
Cu
Fe Cu NO

56n 64n 15,2 n 0,1

3.4,48 n 0,15

3n 2n 3n 0,6

22,4

  

 

 



 



    

 



Xét toàn bộ quá trình phản ứng ta thấy: Bản chất phản ứng là Mg, Fe, Cu tác dụng với dung dịch HNO3 giải

phóng khí NO. Thứ tự tính khử của kim loại : Mg Fe Cu Fe .   2

Theo bảo tồn electron, ta có:

Mg Fe Cu pư NO

0,1

0,165 ?

</div>
(37)<div class='page_container' data-page=37>

Cu pư Cu dư

chất rắn Cu dư

n 0,05;n 0,1

m m 6,4 gam

  


 

 




Câu : Tiến hành nhiệt phân hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm Cu(NO3)2 và Cu trong một bình kín, thu được chất rắn

Y có khối lượng (m – 7,36) gam. Cho toàn bộ chất rắn Y tác dụng với dung dịch H2SO4 đặc, nóng (dư), đến khi

phản ứng xảy ra hồn tồn, thu được 0,672 lít SO2 (đktc) là sản phẩm khử duy nhất. Giá trị m là:
A. 19,52 gam. B. 20,16 gam. C. 22,08 gam. D. 25,28 gam.

(Đề thi thử ĐH lần 1 – THPT chuyên Nguyễn Huệ – Hà Nội, năm học 2013 – 2014)

● Cách 1 :

Chất rắn Y tác dụng với dung dịch H2SO4 đặc giải phóng SO2, chứng tỏ trong Y còn Cu. Vậy bản chất phản ứng là

: Cu(NO3)2 bị nhiệt phân tạo ra NO2 và O2; O2 sinh ra oxi hóa một phần Cu, tạo ra CuO; phần Cu cịn lại phản ứng

với H2SO4 đặc, giải phóng SO2. Suy ra khối lượng chất rắn giảm là khối lượng của NO2.

Sơ đồ phản ứng :

3 2

H SO2 4

4 2

NO
Cu

Cu(NO )

CuO CuSO SO

Cu










     




Trong phản ứng nhiệt phân Cu(NO3)2, theo giả thiết và bảo toàn electron, ta có :

NO2 2

O2
O2 NO2

7,36 n 0,16

n 0,16

n 0,04

4n n 0,16

  

 

 



 



   



Theo bảo toàn nguyên tố N và bảo toàn electron cho toàn bộ q trình phản ứng, ta có :

   

Cu(NO ) Cu
Cu(NO )3 2 NO2 3 2

Cu O2 SO2 Cu(NO )3 2 Cu
? 0,04 0,03 0,08.188 0,11.64

n 0,08; n 0,11

2n n 0,16

2n 4n 2n m m m 22,08 gam

  



 



      

 

 

    

● Cách 2 :

Chất rắn Y tác dụng với dung dịch H2SO4 đặc giải phóng SO2, chứng tỏ trong Y cịn Cu.

Sơ đồ phản ứng :

4
2
0

2 5
3 2

6 2 4
H S O2 4

4 2

Cu(NO )

CuO CuSO S O



 

  











     




Căn cứ vào tồn bộ q trình phản ứng, ta thấy : Chất khử là Cu; chất oxi hóa là N5 và S6, sản phẩm khử tương

ứng là 4 4

2 2

NO vaø S O .

 

Khối lượng chất rắn giảm là khối lượng của NO2 thốt ra.

Theo bảo tồn ngun tố N và bảo tồn electron cho tồn bộ q trình phản ứng, ta có :
o

t

</div>
(38)<div class='page_container' data-page=38>

   

Cu(NO )3 2 Cu
Cu(NO )3 2 NO2

Cu(NO )3 2 Cu
Cu NO2 SO2

0,11.64
? 0,16 0,03 0,08.188

7,36 n 0,08; n 0,11

2n n 0,16

m m m 22,08 gam

2n n 2n

   

  

 

 



      

 



 



    

Câu : Cho 0,5 mol Mg và 0,2 mol Mg(NO3)2 vào bình kín khơng có oxi rồi nung ở nhiệt độ cao đến phản ứng hoàn

toàn, thu được hỗn hợp chất rắn X. Hỗn hợp chất rắn X tác dụng với nhiều nhất 500 ml dung dịch Fe(NO3)3 có

nồng độ aM. Giá trị của a là

A. 0,667. B. 0,4. C. 2. D. 1,2.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT chuyên Quảng Bình, năm học 2013 – 2014)

Sơ đồ phản ứng :

4
2

5
3 2

3 2

Fe(NO )3 3 3 2
2

3 2

Mg(NO )

Mg(NO )
MgO

MgO
Mg

Fe(NO )



 












 

      

 

 


Xét tồn bộ q trình phản ứng, ta thấy:

Chất khử là Mg; chất oxi hóa là N và Fe5 3 .

Theo bảo tồn ngun tố N và bảo tồn electron, ta có :

 

NO2 Mg(NO )3 2 Fe(NO ) max3 3
Mg NO2 Fe(NO ) max3 3

3 3
0,5 0,4 ?

n 2n 2.0,2 0,4 n 0,6

2n n n 0,6

[Fe(NO ) ] 1,2M
0,5

     

 



   

 

 




     

PS : Lượng Fe(NO3)3 dùng nhiều nhất khi Fe3+ bị khử thành Fe2+.

Câu : Hòa tan hết m gam hỗn hợp Fe, Mg vào 100 ml dung dịch H2SO4 loãng, thu được dung dịch X. Cho dung dịch

X tác dụng với lượng dư KNO3, thu được dung dịch Y và 168 ml khí NO (đktc). Nhỏ dung dịch HNO3 lỗng, dư

vào dung dịch Y thì thấy thốt ra thêm 56 ml khí NO (đktc) nữa. Cũng lượng dung dịch X ở trên, cho phản ứng
với dung dịch NaOH dư, thu được 5,6 gam kết tủa. Biết NO là sản phẩm khử duy nhất của N+5. Giá trị m là

A. 3,52. B. 2,96. C. 2,42. D. 2,88.

(Đề thi chọn học sinh giỏi tỉnh Nam Định, năm học 2013 – 2014)

Sơ đồ phản ứng :

2 2
H SO2 4

(1) 2
4

dd X

2 3
2 2

4
3

3 2
2
2

4
2

NO
Fe , Mg

Mg SO , H

Fe , Fe
Mg , SO
K , NO

Fe , Mg
Mg(OH)

H , SO
Fe(OH)

K , NO

 
 

 
 
 

 
 

 

 

  

   

  

  

 

 

 

 

 

 

 

 

   

   

   

 

      
o

t

KNO
(2)

HNO
(3)

</div>
(39)<div class='page_container' data-page=39>

Bản chất phản ứng (2), (3) là Fe2+ bị oxi hóa hồn tồn bởi 
3

NO / H , tạo ra 0,01 mol NO. Bản chất phản ứng

(4) là phản ứng trao đổi, kết tủa thu được là Fe(OH)2 và Mg(OH)2.

Theo bảo toàn electron, giả thiết và bảo tồn ngun tố Fe, Mg, ta có :

Fe2 0,01NO

Fe(OH)2 Mg(OH)2 m m
Fe Mg

x y

n 3n

x 0,03 m 0,03.56 0,05.24 2,88 gam

90n 58n 5,6 y 0,05



 



 


    

 

   





     
       

Câu : Dẫn 1 luồng hơi nước qua than nóng đỏ thì thu được V lít (ở đktc) hỗn hợp khí X gồm CO2, CO, H2, tỉ khối hơi

của X so với H2 là 7,8. Tồn bộ V lít hợp khí X trên khử vừa đủ 24 gam hỗn hợp CuO, Fe2O3 nung nóng thu được

rắn Y chỉ có 2 kim loại. Ngâm toàn bộ Y vào dung dịch HCl dư thấy có 4,48 lít H2 bay ra (ở đktc). Giá trị V là
A. 13,44 lít. B. 10,08 lít. C. 8,96 lít. D. 11,20 lít.

(Đề thi chọn học sinh giỏi tỉnh Nam Định, năm học 2011 – 2012)

Theo bảo toàn nguyên tố Fe, bảo toàn electron và bảo toàn khối lượng, ta có :

Fe O2 3 Fe H2 Fe O2 3
(CuO, Fe O )2 3 Fe O2 3

CuO
CuO

2n n n 0,2 n 0,1

m m 24 0,1.160

n 0,1

n 80

     

 



   

 

  




Theo giả thiết, theo bảo toàn electron trong phản ứng của C với H2O và phản ứng của CO, H2 với CuO, Fe2O3, ta

có :



CO CO2 H2

CO CO2 H2 CO

CO CO2 H2 CO2 (CO, CO , H )2 2
CO H2 CuO Fe O2 3 H2

0,1 0,1

28n 44n 2n

7,8.2 15,6

n n n n 0,1

2n 4n 2n n 0,1 n 11,2 lít

2n 2n 2n 6n n 0,3

  

   

 

 




 

     

 

 

   

 





  

Câu : Hịa tan hồn tồn 0,1 mol FeS2 trong 200 ml dung dịch HNO3 4M, sản phẩm thu được gồm dung dịch X và

một chất khí thốt ra. Dung dịch X có thể hịa tan tối đa m gam Cu. Biết trong các quá trình trên, sản phẩm khử
duy nhất của N+5 đều là NO. Giá trị của m là :

A. 12,8. B. 6,4. C. 9,6. D. 3,2.

(Đề thi tuyển sinh đại học khối B năm 2012)
Sơ đồ phản ứng :

3 2

4
3

2 2

3 4

NO NO

FeS

Fe , SO
NO , H

Cu , Fe
NO , SO

 

 

 

 














Áp dụng bảo toàn electron cho tồn bộ q trình phản ứng, bảo tồn điện tích cho dung dịch sau phản ứng và bảo
tồn nguyên tố Fe, S, N, Cu, ta có :

{FeS2 {Cu {NO
x y
0,1

2 2 2

Fe Cu SO4 NO3
0,1 x 0,2 0,8 y

14n 2n 3n

2x 3y 1,4 x 0,2

2n + 2n + 2n - n - 2x y 1 y 0,6

-ìï + =

ïï

ï ì ì

ï ï - =- ï =

ï Þ ï Þ ï

í + = + í í

ï ï + = ï =

ï ïỵ ïỵ

ïï

ïïỵ 1442443 1442443 1442443 1442443
3

HNO

</div>
(40)<div class='page_container' data-page=40>

Suy ra : mCu=0,2.64 12,8 gam=

Câu : Hòa tan hết 10,24 gam hỗn hợp X gồm Fe và Fe3O4 bằng dung dịch chứa 0,1 mol H2SO4 và 0,5 mol HNO3,

thu được dung dịch Y và hỗn hợp gồm 0,1 mol NO và a mol NO2 (khơng cịn sản phẩm khử nào khác). Chia dung

dịch Y thành hai phần bằng nhau:

- Phần một tác dụng với 500 ml dung dịch KOH 0,4M, thu được 5,35 gam một chất kết tủa.
- Phần hai tác dụng với dung dịch Ba(OH)2 dư, thu được m gam kết tủa.

Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là

A. 20,62. B. 41,24. C. 20,21. D. 31,86.

(Đề thi tuyển sinh khối B năm 2014)

Hướng dẫn giải

Xét phản ứng của một nửa hỗn hợp X.
Chất kết tủa thu được là Fe(OH)3 (0,05 mol).

Theo giả thiết, bảo toàn electron, bảo toàn nguyên tố Fe, N và bảo tồn điện tích trong một nửa dung dịch Y, ta có
:

{

{ { {

{ {

Fe Fe O3 4

x y

Fe Fe O3 4 NO NO2

x y 0,05 0,5a

3 2

Fe K SO4 NO3

0,2

x 3y 0,05 0,05 0,25 0,05 0,5a
10,24

56n 232n 5,12

56x 232y 5,12

3n n 3n n 3x y 0,5a 0,15

3x 9y

3 n + n + 2n - n

-+ - -

-ìïï + = =

ïï

ïï + =

ïï

ïï + = + Þ + - =

ïí

ï +

ïï

ïï + = +

ïï
ïï
ïïỵ

1442443

1442443 1442443

x 0,05
y 0,01
0,5a 0,25 a 0,02

ì ì

ï ï =

ï ï

ï Þ ï =

í í

ï ï

ï + = ï =

ï ï

ỵ ỵ

Suy ra :

Ba(OH) dư 3

2 2

3 m 0,08.107 0,05.233 20,21 gam
kết tuûa

1 nửa dung dich Y

Fe : 0,08 mol

Fe(OH) : 0,08 mol
SO : 0,05mol Y

BaSO : 0,05 mol

H , NO 144444444424444444443

14444444244444443

-= + =

ỡùù

ù ỡù

ù ù

ù ị ắắắ ắ ắ ắđ

ớ ớ

ù ù

ù ùợ

ùù
ùợ

Cõu : in phõn dung dch hỗn hợp CuSO4 (0,05 mol) và NaCl bằng dòng điện có cường độ khơng đổi 2A (điện cực

trơ, màng ngăn xốp). Sau thời gian t giây thì ngừng điện phân, thu được dung dịch Y và khí ở hai điện cực có tổng
thể tích là 2,24 lít (đktc). Dung dịch Y hòa tan tối đa 0,8 gam MgO. Biết hiệu suất điện phân 100%, các khí sinh ra
khơng tan trong dung dịch. Giá trị của t là

A. 6755. B. 772. C. 8685. D. 4825.

(Đề thi tuyển sinh Cao đẳng năm 2014)

Hướng dẫn giải

Dung dịch Y hòa tan được MgO chứng tỏ Y có chứa ion H+. Suy ra trong Y có chứa các ion H+, Na+ và 2

SO - .

Áp dụng bảo tồn điện tích trong phản ứng của Y với MgO và bảo tồn điện tích trong Y, ta có :

{ {

2 MgO

H O Cl Na

Na H SO4 Cl (ở anot)2
0,04

? 0,05

2.0,8

n 2n 2n 0,04 n n 0,06

n n 2n n 0,03

-- +
+ +

-ìïï = = = =

ï ìï = =

ï ï

ïï Þ ï

í + = í

ï ï =

ï ï

ï ïỵ

ïïïỵ 1442443

</div>
(41)<div class='page_container' data-page=41>

O (ở anot)2 H (ở catot)2 Cl2 (ở anot)
0,03

2 H (ở catot)2 Cl2 (ở anot) O (ở anot)2
Cu

0,05 0,03

n n n 0,1

2n + 2n 2n 4n

ìï + + =

ïï
ïï
ïí

ï + = +

ïï
ïï
ïỵ

14444244443

1442443 14444244443

H (ở catot)2 O (ở anot)2
Cl O
electron trao đổi 2 2

n 0,04; n 0,03

(2n 4n ).96500

n .F

t 8685 giaõy

I 2

ỡù = =

ùù
ù

ị ớ +

ùù = = =

ùùợ

Cõu : Cho a gam hỗn hợp X gồm Fe2O3, Fe3O4, Cu vào dung dịch HCl dư thấy có 1 mol axit phản ứng và cịn lại

0,256a gam chất rắn khơng tan. Mặt khác, khử hoàn toàn a gam hỗn hợp X bằng H2 dư, thu được 42 gam chất

rắn. Tính % khối lượng Cu trong hỗn hợp X?

A. 25,6%. B. 50%. C. 44,8%. D. 32%.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT chuyên Chu Văn An – Hà Nội, năm 2014)

Theo giả thiết, suy ra : Khử X bằng H2 dư, thu được 42 gam Fe và Cu.

Áp dụng bảo tồn điện tích trong phản ứng và bảo tồn khối lượng, ta có :

 

2 2

2 3 3 4

O H O Cu dö

X (Cu, Fe) O (Cu, Fe) O (Fe O , Fe O , Cu) pö

a 42 42 0,5.16

2n n 1 n 0,5 m 0,256a 12,8

m m m a m m 50 m 37,2

  

 

       

  

 

       



  

       

Trong phản ứng của 37,2 gam Fe2O3, Fe3O4, Cu với HCl, chất khử là Cu, chất oxi hóa là các oxit sắt. Áp dụng bảo

tồn electron, bảo tồn điện tích trong dung dịch muối sau phản ứng, ta có :

  

 

  

3 4 2 3

2 2

3 4 2 3

Fe O Fe O Cu
z

x y

Fe Cu Cl

3x 2y z

Fe O Fe O Cu

x y

n n n

x y z 0 x 0,05

2n 2n n 1 6x 4y 2z 1 y 0,1

232x 160y 64z 37,2 z 0,15

232n 160n 64n 37,2

  



  



     



 

         

  

  

   

  

   





Vậy %mCu/ X 12,8 0,15.64.100% 44,8%
50



 

Câu : Tiến hành điện phân dung dịch chứa m gam hỗn hợp CuSO4 và NaCl (hiệu suất 100%, điện cực trơ, màng

ngăn xốp), đến khi nước bắt đầu bị điện phân ở cả hai điện cực thì ngừng điện phân, thu được dung dịch X và
6,72 lít khí (đktc) ở anot. Dung dịch X hòa tan tối đa 20,4 gam Al2O3. Giá trị của m là

A. 25,6. B. 23,5 C. 51,1. D. 50,4.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2013)
Thứ tự khử trên catot : Cu2+ > H

2O; Thứ tự oxi hóa trên anot: Cl > H2O.

Dung dịch X sau phản ứng điện phân hòa tan được Al2O3, chứng tỏ trong X chứa axit (H+) hoặc bazơ (OH ).
 Nếu dung dịch X chứa OH thì khí sinh ra ở anot là Cl

2 (0,3 mol). Trong dung dịch X chứa các ion âm là SO42

và OH và ion dương là Na+.

Vậy ion Cl trong NaCl đã được thay thế bằng ion 2
4

SO  và OH .

Áp dụng bảo toàn điện tích trong dung dịch sau điện phân và trong phản ứng của Al2O3 với OH , ta có:



2 Cl2
OH SO4 Cl

CuSO4 2

0,3 OH SO4

Al O2 3 SO NaCl
OH [Al(OH) ]4 4 Cl

0,2

n 2n n 2n 0,6

n 0,4 n n 0,1

n 0,1

n n 2n 0,4 n n 0,6

  

 



  

    

     

  

 

  



    

  




</div>
(42)<div class='page_container' data-page=42>

Suy ra CuSO4 NaCl
0,6.58,5
0,1.160

m m m 51,1 gam
  

  

Nếu dung dịch sau điện phân chứa H+ thì khí sinh ra là Cl

2 và O2.

Theo giả thiết và áp dụng bảo tồn điện tích ta có:

3 Al O2 3
H Al

O2 Cl2

2 O2

H O trong H O2

n 3n 3.2n 1,2

n 0,3 n 0 (loại).

n 2n 2.2n

 
 

   



   



 




Câu : Hoà tan hết 12,8 gam hỗn hợp X gồm Cu2S và FeS2 trong dung dịch có chứa a mol HNO3 thu được 31,36 lít

khí NO2 (ở đktc và là sản phẩm duy nhất của sự khử N+5) và dung dịch Y. Biết Y phản ứng tối đa với 4,48 gam Cu

giải phóng khí NO. Tính a ?

A. 1,8 mol. B. 1,44 mol. C. 1,92 mol. D. 1,42 mol.

(Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Đoan Hùng – Phú Thọ, năm học 2013 – 2014)

Theo giả thiết và áp dụng bảo toàn electron cho phản ứng của X với HNO3, ta có:

Cu S2 FeS2 Cu S2
Cu S2 FeS2 NO2 FeS2

160n 120n 12,8 n 0,02

10n 15n n 1,4 n 0,08

    

 



 

   

 

 

Dung dịch Y gồm Fe3+, Cu2+, 2

SO  ,
3

NO  , H+. Khi cho Cu (tối đa) vào Y, Cu bị oxi hóa bởi (H+,

NO  ) và

Fe3+. Vậy bản chất của bài toán là: Hỗn hợp Cu

2S, FeS2 và Cu tác dụng với dung dịch HNO3, giải phóng hỗn hợp

khí NO, NO2 và tạo ra dung dịch muối (Z). Dung dịch Z có các ion Fe2+, Cu2+, SO42 , ion còn lại là H+ hoặc

NO  . Vì 2 2 2

Cu Fe SO4

2n  2n  2n  nên ion còn lại trong dung dịch Z là ion âm để cân bằng điện tích, đó là

ion NO3 .

Áp dụng bảo toàn electron và bảo toàn điện tích trong dung dịch Z, ta có :

    

 

Cu S2 FeS2 Cu NO2 NO

0,07 ? NO
0,02 0,08 1,4

2 2 2 NO

Cu Fe SO4 NO3 3
0,11 0,08 0,18 ?

10n 14n 2n n 3n

n 0,02

2n  2n  n  n  

    

  

 



     

 





     

Áp dụng bảo tồn ngun tố N, ta có:

 

HNO3 NO2 NO NO3
0,02

1,4 0,02

n n n n  1,44 mol
  

Câu : Cho m gam Fe vào 1 lít dung dịch X gồm H2SO4 0,1M, Cu(NO3)2 0,1M, Fe(NO3)3 0,1M. Sau khi phản ứng xảy

ra hoàn toàn thu được 0,69m gam hỗn hợp kim loại, dung dịch Y và khí NO (sản phẩm khử duy nhất). Giá trị m
và khối lượng chất rắn khan thu được khi cô cạn dung dịch Y là:

A. 25,8 và 78,5. B. 25,8 và 55,7. C. 20 và 78,5. D. 20 và 55,7.

(Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Cẩm Khê – Phú Thọ, năm học 2013 – 2014)

Trong phản ứng của Fe với dung dịch X, chất khử là Fe, chất oxi hóa là NO / H3 , Fe3+ và Cu2+. Sau phản ứng thu

được hỗn hợp kim loại, chứng tỏ Fe dư nên muối tạo thành trong dung dịch là Fe2+.

Áp dụng bảo toàn electron trong phản ứng của Fe với dung dịch X, bảo tồn điện tích trong dung dịch Y và bảo

tồn ngun tố Fe, N, ta có :

   

  

3 2

2 2

4 3

Fe Fe Cu NO

x 0,1 0,1 y

Fe SO NO

x 0,1 0,1 0,5 y

2n n 2n 3n

2x 3y 0,3 x 0,225

2n 2n n 2x y 0,5 y 0,05

 

  

 

   



    



 

    

  

 





</div>
(43)<div class='page_container' data-page=43>

 2 42 3

Fe dư Cu

muối Fe SO NO

0,325.56 0,1.96 0,45.62

hỗn hợp kim loại

m m

m m m m 55,7 gam

m m 0,225.56 0,1.64 0,69m m 20 gam

  

   

     

     

       

Câu : Hịa tan hồn tồn 19,2 gam hỗn hợp X gồm Fe, FeO, Fe2O3, Fe3O4 trong 400 ml dung dịch HNO3 3M (dư),

đun nóng, thu được dung dịch Y và V lít khí NO (là sản phẩm khử duy nhất). Cho 350 ml dung dịch NaOH 2M
vào dung dịch Y, thu được 21,4 gam kết tủa và dung dịch Z. Giá trị của V là :

A. 3,36. B. 5,04. C. 5,6. D. 4,48.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – Trường THPT Lê Hồng Phong – Nam Định, 
năm học 2011 – 2012)

Theo giả thiết, ta có :

HNO3 NaOH

NO3 Na

Fe(OH)3

n n 0,4.3 1,2 mol; n n 0,35.2 0,7 mol;

21,4

n 0,2 mol.

107

       

 

Dung dịch Z chứa Na , NO 3 và có thể cịn Fe3.

Quy đổi hỗn hợp X thành Fe và O. Theo bảo toàn khối lượng, bảo tồn electron, bảo tồn điện tích cho dung dịch
Z và bảo tồn ngun tố N, Fe, ta có :

 

  

 

Fe O

x y
Fe O NO
x y z

NO
3

Na Fe NO3
0,7 x 0,2 1,2 z

56n 16n 19,2 x 0,3

56x 16y 19,2 y 0,15

3n 2n 3n 3x 2y 3z 0 z 0,2

3x z 1,1

V 4,48 lít
n  3n  n 

 

    

    

   

         

 

    



  



 






  

Câu : Hòa tan hết 31,2 gam hỗn hợp Fe, FeO, Fe2O3 vào 800 ml dung dịch HNO3 2M vừa đủ, thu được V lít NO

(đktc, sản phẩm khử duy nhất) và dung dịch X. Dung dịch X hòa tan tối đa 9,6 gam Cu. Giá trị của V là:
A. 8,21 lít B. 6,72 lít C. 3,36 lít D. 3,73 lít

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT chuyên KHTN Huế, năm học 2013 – 2014)

Sơ đồ phản ứng :

quy đổi

2 3

3 2 2

3 3

NO
Fe

FeO

O Fe O

Fe Fe , Cu

NO NO

  

 


    
    

 



 

 

 

 

 

 

Xét tồn bộ q trình phản ứng, ta thấy: Chất khử là Fe, Cu; chất oxi hóa là O và N5 trong HNO

3. Theo bảo tồn

electron, bảo tồn điện tích trong dung dịch sau phản ứng và giả thiết, ta có :

   

 

Fe Cu O NO
x 0,15 y z

2 2

Fe Cu NO3
x 0,15 1,6 z

NO (ñktc)
Fe O

x y

2n 2n 2n 3n x 0,5

2x 2y 3z 0,3 y 0,2

2n 2n n 2x z 1,3 z 0,3

56x 16y 31,2

V 6,72 lít

56n 16n 31,2

  


   

 

     

   

        

 

    



  



  





  

</div>
(44)<div class='page_container' data-page=44>

Câu : Cho Zn tới dư vào dung dịch gồm HCl; 0,05 mol NaNO3 và 0,1 mol KNO3. Sau khi kết thúc các phản ứng thu

được dung dịch X chứa m gam muối; 0,125 mol hỗn hợp khí Y gồm hai khí khơng màu, trong đó có một khí hóa
nâu trong khơng khí. Tỉ khối của Y so với H2 là 12,2. Giá trị của m là

A. 61,375. B. 64,05. C. 57,975. D. 49,775.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – Trường THPT Chuyên – Đại học Vinh, 
năm học 2013 – 2014)

Theo giả thiết, suy ra trong Y có NO (khí khơng màu hóa nâu trong khơng khí).

Mặt khác, MY12,2.2 24,4  khí cịn lại trong Y là H2. Vì đã có H2 sinh ra nên NO3 khơng cịn trong dung

dịch X.

Theo giả thiết, bảo tồn ngun tố N, bảo tồn electron, ta có :



  

NO
NH4 NO3 bñ

0,1

NO H2 NO 0,15

NO H2 2 Zn H2 NH4 NO
? 0,025 0,1

0,05

n n n 0,05

n n 0,125 n 0,1

n 0,025

30n 2n 24,4.0,125 2n 2 n 8n 3n

 



   



     

  

 

  



    

  







   

  

n 0,375

 

Theo bảo tồn điện tích trong dung dịch X và bảo tồn khối lượng, ta có :

  

   

Cl Zn Na K NH4
0,375 0,05 0,1 0,05

muoái Zn2 Na K NH Cl

0,375 0,05 0,1 0,05 0,95

n 2n n n n 0,95

m 65n 23n 39n 18n 35,5n 64,05 gam

    

    

     






     






  

  
Hoặc có thể tính khối lượng muối như sau :

 

muoái ZnCl2 NaCl KCl NH Cl4
0,05 0,1

0,375 0,05

m 136n 58,5n 74,5n 53,5n 64,05 gam

     

Đây là dạng bài tập mới về phản ứng tạo muối amoni. Các em học sinh cần chú ý vì đề thi Đại học năm 2015 có
thể ra câu tương tự dựa trên ý tưởng này.

Câu : Hịa tan hồn tồn m gam Fe vào dung dịch HNO3, thu được 0,45 mol khí NO2 (sản phẩm khử duy nhất của

N+5) và dung dịch X. Nhỏ tiếp dung dịch H

2SO4 vừa đủ vào dung dịch X thu thêm được 0,05 mol khí NO (sản

phẩm khử duy nhất) và dung dịch Y. Cô cạn dung dịch Y thu được khối lượng muối khan là.
A. 32,50 gam. B. 40,00 gam. C. 29,64 gam. D. 45,60 gam.

(Đề thi chọn học sinh giỏi tỉnh Nam Định, năm học 2012 – 2013)
Theo bảo toàn electron, bảo toàn nguyên tố N trong toàn bộ q trình phản ứng; bảo tồn điện tích và bảo tồn khối

lượng trong dung dịch X, ta có :

Fe NO2 NO

? 0,45 0,05 NO /Y3

NO 3 2

NO /Y3 NO /X3 Fe SO4 NO /Y3
electron trao đổi NO2 muối 3 2
NO /X3 Fe NO /Y3 SO4

3n n 3n

n 0,2; n 0,4

n n n 3n 2n n

n n n m m m m



    

   

   

 

 

 

    

 

 

      



 



2
SO4

muoái

n 0,1

m 45,6 gam



 


 

 



Câu : Oxi hóa m gam hỗn hợp X gồm Cu và Fe (có tỉ lệ số mol tương ứng là 3 : 2) trong 3,92 lít hỗn hợp khí Y
(đktc) gồm O2 và Cl2, thu được hỗn hợp rắn Z gồm các oxit kim loại và muối clorua. Để hịa tan hồn tồn lượng

hỗn hợp Z cần 150 ml dung dịch HCl 2M thu được dung dịch T, thêm tiếp dung dịch AgNO3 dư vào dung dịch T

</div>
(45)<div class='page_container' data-page=45>

(Đề thi chọn học sinh giỏi tỉnh Nam Định, năm học 2012 – 2013)
Sơ đồ phản ứng :



o 2 AgNO dö

t HCl 2 3

2 3

3 x y

2 2

hỗn hợp X hỗn hợp Y hỗn hợp Z dung dịch T

CuO, CuCl FeCl , FeCl
Cl

Cu Ag

FeCl , Fe O

Fe O CuCl AgCl

   

        

          

         



   

                    

Áp dụng bảo tồn điện tích trong phản ứng của Z với dung dịch HCl, bảo toàn nguyên tố O và giả thiết, ta có :

H O2 O2 O2

0,3

Cl2
O2 Cl2

n 2n 4n n 0,075

n 0,1

n n 0,175

 

  

 



 



 



   





Xét toàn bộ quá trình phản ứng, ta thấy : Chất khử là Cu, Fe; chất oxi hóa là O2, Cl2, Ag+. Áp dụng bảo tồn

electron cho tồn bộ q trình phản ứng, bảo toàn nguyên tố Cl và giả thiết, ta có :

    

 

Cu Fe O2 Cl2 Ag
3x 2x 0,075 0,1 y

AgCl Cl Cl2 (Cu, Fe) Cu Fe
3.0,05.64 2.0,05.56
0,1

0,3

AgCl
Ag

0,5
y

2n 3n 4 n 2n n

y 0,1; x 0,05

n n 2n 0,5 m m m 15,2 gam

108n 143,5n 82,55







    



   




    

   

 




  





Câu : Cho m gam hỗn hợp X gồm Na và K (tỉ lệ mol 1 : 1) vào 500 ml dung dịch chứa hỗn hợp gồm Al2(SO4)3 0,5M

và H2SO4 1M sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch Y. Cho dung dịch Y tác dụng với 1,5 lít dung

dịch HCl 1M, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 23,4 gam kết tủa. Giá trị nhỏ nhất của m là
A. 130,2 gam. B. 27,9 gam. C. 105,4 gam. D. 74,4 gam.

(Đề thi chọn học sinh giỏi tỉnh Nam Định, năm học 2011 – 2012)

Sơ đồ phản ứng :



3
HCl

2 4 4

(1) 2 (2) 2

2 4 3 4 0,3 mol 4

hỗn hợp X dung dịch Y dung dịch Z

H SO K , Na , [Al(OH) ] Al , K , Na

Al(OH)
Al (SO )

Na SO , OH SO , Cl

     

 
 

   

 

       

       

       

 

                          

Khối lượng Na, K đã dùng có giá trị nhỏ nhất khi xảy ra hiện tượng hòa tan một phần kết tủa ở phản ứng (2). Theo
bảo toàn nguyên tố Al, gốc SO42 và bảo tồn điện tích trong dung dich Z, ta có:

  

 

3 3 Al(OH)3
Al / Z Al bñ

2 H SO2 4 Al (SO )2 4 3 min K Na
SO4

1,7.39 1,7.23

3 2

Al /Z K Na Cl SO4
x x 1,5

0,2 1,25

n n n 0,2 x 1,7

n n 3n 1,25 m m m 105,4 gam

3n n n n 2n

 



    

   

 




        








    





     

Câu : Hịa tan hồn tồn m gam sắt vào dung dịch HNO3, thu được 0,45 mol khí NO2 và dung dịch X (sản phẩm khử

duy nhất của N+5). Nhỏ tiếp dung dịch H

2SO4 vừa đủ vào dung dịch X, thu thêm được 0,05 mol khí NO (sản phẩm

khử duy nhất) và dung dịch Y. Cô cạn Y thu được khối lượng muối khan là
A. 40,00 gam. B. 32,50 gam. C. 29,64 gam. D. 45,60 gam.

(Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Cẩm Khê – Phú Thọ, năm học 2013 – 2014)

Theo giả thiết : Khi cho H2SO4 vào X thấy giải phóng khí NO, chứng tỏ trong X có ion Fe .2 Dung dịch X có thể có

ion Fe3 hoặc không.

</div>
(46)<div class='page_container' data-page=46>

2 3

3
2
4 3

Fe NO

Fe , Fe
NO

SO , NO

 




 







Ở (2), ta có:

NO3 2

SO4
2

SO4 H
NO

NO3

4 n 0,2

n n 0,1 mol.

2n n 0,2

n n 0,05







 





   

 

  

 

 

 

 




Áp dụng bảo tồn electron cho tồn bộ q trình phản ứng, ta có :

Fe NO2 NO Fe Fe3
? 0,45 0,05

3n n 3n  n 0,2 mol n  0,2 mol.

Áp dụng bảo tồn điện tích cho dung dịch Y, ta có :



3 2

Fe SO4 NO3

0,2 0,1 ? NO
3
muoái Fe3 SO 2 NO muoái

4 3

0,2 0,1 ?

3n 2n n

n 0,4

m 56n 96n 62n m 45,6 gam

  



  

  

  



 



 

  

  





     

Câu : Hòa tan hoàn toàn hỗn hợp gồm FeS2 và Fe3O4 bằng 100 gam dung dịch HNO3 a% vừa đủ thu được 15,344 lít

hỗn hợp khí gồm NO và NO2 có khối lượng 31,35 gam và dung dịch chỉ chứa 30,15 gam hỗn hợp muối. Giá trị

của a là

A. 46,24. B. 43,115. C. 57,33. D. 63.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2013 – 2014)

: Từ giả thiết, suy ra :

NO
NO NO2

NO2
NO NO2

15,344 n 0,01

n n 0,685

22,4

n 0,675

30n 46n 31,35


 

  

 



  

   



Theo bảo toàn electron, bảo tồn điện tích trong dung dịch sau phản ứng và giả thiết, ta có :

  



FeS2 Fe O3 4 NO NO2
0,01

x y 0,675
3 2

Fe SO4 NO3
x 3y 2x z

muoái Fe3 SO 2 NO
4 3
56(x 3y) 96.2x 62z

15n n 3n n 0,705

15x y 0,705

3n 2n n x 9y z 0

552x 504y 62z 30,15

m m m m 30,15

  


    



  



      






   




    





  

     

        

HNO3 NO3 (NO, NO )2
0,685
0,225

HNO3

n n n 0,91 mol

x 0,045
y 0,03

0,91.63

z 0,225 C% 57,33%



   

  

 

    

  

 

 

    
  

HNO

(1)

2 4

</div>
(47)<div class='page_container' data-page=47>

Câu : Hịa tan hồn tồn m gam hỗn hợp gồm Na2O và Al2O3 vào nước, thu được dung dịch X. Thêm từ từ dung dịch

HCl 1M vào X, khi hết 100 ml thì bắt đầu xuất hiện kết tủa; khi hết 300 ml hoặc 700 ml thì đều thu được a gam
kết tủa. Giá trị của a và m lần lượt là

A. 23,4 và 35,9. B. 15,6 và 27,7. C. 23,4 và 56,3. D. 15,6 và 55,4.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT chuyên Chu Văn An – Hà Nội, 
năm học 2013 – 2014)

Theo giả thiết : Cho từ từ 0,1 mol HCl vào dung dịch X thì bắt đầu xuất hiện kết tủa, chứng tỏ trong X có 0,1 mol
OH , các ion còn lại là Na+,

[Al(OH) ] .

Theo giả thiết : Cho từ từ 0,3 mol HCl vào X (TN1) hoặc cho 0,7 mol HCl vào X (TN2), thu được lượng kết tủa
như nhau. Ở TN1, 0,1 mol H+ để trung hòa OH , còn 0,2 mol H+ phản ứng với

[Al(OH) ] tạo ra 0,2 mol

Al(OH)3. Suy ra ở cả hai thí nghiệm nAl(OH)3 0,2 mol 15,6 gam ,ở TN1 chưa có hiện tượng hịa tan kết tủa,

ở TN2 đã có hiện tượng hịa tan kết tủa.
Sơ đồ phản ứng :

3
4 0,2 mol

H O
2 3 2

2 4

3
3

0,2 mol

Na , Cl

Al(OH)
[Al(OH) ]

Al O Na , OH

Na O [Al(OH) ]

Na , Cl Al(OH)
Al

 


 


 

 

 

 

 

 

 

   

  

   

   

   

 

 

 

 

 

 

    

Áp dụng bảo toàn điện tích cho các dung dịch sau phản ứng ở TN1, TN2, ta có:

 

  

Na [Al(OH) ]4 Cl Na
Na O

x y 0,3 2

Al(OH) 3

3 3 Al

Na Al Cl

Al O2 3
y

x 0,7

n n n n

n 0,2

x 0,4 2

y 0,1 n n

n 3n n

n 0,15

   


  

   

   

   

 

  

 

  

 

 

 




    

(Na O, Al O )2 2 3

m 27,7 gam

 

Câu : Cho 12 gam hỗn hợp Fe và Cu vào cốc chứa 200 ml dung dịch HNO3 2M, thu được một chất khí (sản phẩm

khử duy nhất) khơng màu, hóa nâu trong khơng khí và có một kim loại dư. Sau đó cho thêm dung dịch H2SO4 2M,

thấy chất khí trên tiếp tục thốt ra, để hồ tan hết kim loại cần 33,33 ml. Khối lượng kim loại Fe trong hỗn hợp là
A. 8,4 gam. B. 5,6 gam. C. 2,8 gam. D. 1,4 gam.

(Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT chuyên Hà Nội Amsterdam, năm 2011)

Sơ đồ phản ứng :

2 2

3
trong coác

2 2
2
3 4

Fe NO

Fe , Cu
NO , Cu

Fe , Cu
NO , SO

 


 
 

 
 

 

 

 

 



 

 

 

 

 

 

 

      

HCl

0,3 mol

HCl

0,7 mol

HNO

(1)

2 4

</div>
(48)<div class='page_container' data-page=48>

Thứ tự tính khử : Cu Fe 2. Suy ra : Ở phản ứng (2) để hòa tan hết kim loại thì chỉ có Cu phản ứng, Fe2+ chưa

tham gia phản ứng.

Theo giả thiết, bảo toàn electron cho tồn bộ q trình phản ứng, bảo tồn điện tích trong dung dịch sau phản ứng
và bảo toàn nguyên tố N, ta có :

 

  

 

Fe Cu
x y
Fe Cu NO
x y z

2 2 2

Fe Cu NO3 SO4
x y 0,4 z 0,06666

56n 64n 12 x 0,1

56x 64y 12 y 0,1

2n 2n 3n 2x 2y 3z 0 z 0,133

2x 2y z 0,53332

m 5,6 gam
2n  2n  n  2n 



    

   



   

         

 

     



  



  






  
  

Câu : Cho một dung dịch X chứa a mol Ca2+, b mol Mg2+, c mol Na+, d mol 
3

HCO  , e mol Cl . Có thể dùng

Ca(OH)2 để làm mất hồn tồn tính cứng của X trong trường hợp :

A. d ³ 2(a + b). B. 2a + 2b +c = d +e.

C. d ³ a + b. D. a = d.

(Đề thi thử Đại học – THPT chuyên Chu Văn An – Hà Nội, năm học 2012 – 2013)

Câu : Dung dịch X gồm NaOH xM và Ba(OH)2 yM. Dung dịch Y gồm NaOH yM và Ba(OH)2 xM. Hấp thụ 3,136 lít

khí CO2 (đktc) vào 200 ml dung dịch X, thu được 7,88 gam kết tủa. Hấp thụ 3,136 lít khí CO2 (đktc) vào 200 ml

dung dịch Y, thu được 13,79 gam kết tủa. Giá trị thích hợp của x và y lần lượt là :
A. 0,35 và 0,20. B. 0,50 và 0,25. C. 0,40 và 0,25. D. 0,40 và 0,30.

(Đề thi thử Đại học – THPT chuyên Chu Văn An – Hà Nội, năm học 2012 – 2013)

Để làm mất hồn tồn tính cứng của nước thì Ca2+, Mg2+ phải chuyển hết vào kết tủa. Dung dịch thu được chỉ cịn

các ion, Na , Cl  hoặc có thêm cả ion 
3

HCO  cịn dư. Theo bảo tồn điện tích trong X và trong dung dịch sau

phản ứng, ta có :

  

 

2 2

Ca Mg Na Cl HCO3
a b c e d

Na Cl
c e

2n 2n n n n

c 2a 2b c d
hay d 2(a b)

n n

    

 

    



 ³   

 



 

³ 

³ 

 





     

Câu : Hấp thụ hết 4,48 lít CO2 (đktc) vào dung dịch chứa x mol KOH và y mol K2CO3, thu được 200 ml dung dịch X.

Lấy 100 ml dung dịch X cho từ từ vào 300 ml dung dịch HCl 0,5M, thu được 2,688 lít khí (đktc). Mặt khác, 100
ml dung dịch X tác dụng với dung dịch Ba(OH)2 dư, thu được 39,4 gam kết tủa. Giá trị của x là

A. 0,06. B. 0,15. C. 0,2. D. 0,1.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT chuyên Lê Quy Đôn – Quảng Trị, 
năm học 2013 – 2014)

Theo sự bảo tồn ngun tố C, cơng thức nCO2 nH nCO32 và sự bảo tồn điện tích trong dung dịch X, ta có :



 

CO2 K CO2 3 BaCO3

K CO

0,2 ? 2 3

CO2 K CO2 3 HCO /X CO 2 / X CO 2 / X

3 3 3

0,2 ?

HCO /X3
2 CO2

CO3 /X H

0,12.2
0,15.2

39,4.2

n n n 0,4

197 n 0,2

n n n n n 0,06

n 0,34

n n n 0,06

  


 



   

 

  

 

      






 

 

   





  

K / X CO3 /X HCO /X3
x 0,4 0,06 0,34

n  2n  n  x 0,06



    

           

</div>
(49)<div class='page_container' data-page=49>

khơng màu, trong đó có một khí hóa nâu ngồi khơng khí và cịn lại 1,3 gam chất rắn không tan. Biết tỉ khối hơi
của B đối với H2 là 8. Giá trị của m là

A. 9,95325 B. 10,23875. C. 9,61625. D. 9,24255.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT chuyên Lê Quy Đôn – Quảng Trị, 
năm học 2013 – 2014)

Theo giả thiết, ta có :

NO H2

NO
B

không màu hóa nâu NO H2

2 NO H2

n n 0,02

NO (M 30) n 0,01

M 16 B goàm 30n 2n

n 0,01

B chứa NO H (M 2) 16

n n

  

   



 

   



  

    



   

  



 

    

Vì có H2 giải phóng nên trong dung dịch sau phản ứng khơng cịn ion NO .3 Giả sử dung dịch sau phản ứng có

chứa ion NH4. Theo bảo tồn electron, bảo tồn điện tích trong dung dịch sau phản ứng, bảo toàn nguyên tố N

và bảo tồn điện tích trong NaNO3, ta có :

 

 

Zn pö NO H2

NH4
0,01

0,05 0,01 ?

2 2

Zn NH4 Na SO4
0,05 ? ? ?

NO
Na NO3 NH4

0,01

? ? ?

2n 3n 2n 8n

2n n n 2n

n n n n



   

  

   






  





   





     

     

  
  

 

2
NH4 Na SO4

muoái Zn2 Na NH SO2
4 4
0,05 0,01625 0,00625 0,06125

n 0,00625; n 0,01625; n 0,06125

m 65n 23 n 18n 96n 9,61625

  

   

   




      





     

Câu : Hịa tan hồn tồn m gam Fe bằng dung dịch HNO3, thu được dung dịch X và 1,12 lít NO (đktc). Thêm dung

dịch chứa 0,1 mol HCl vào dung dịch X thì thấy khí NO tiếp tục thoát ra và thu được dung dịch Y. Để phản ứng
hết với các chất trong dung dịch Y cần 115 ml dung dịch NaOH 2M. Giá trị của m là

A. 3,36. B. 3,92. C. 2,8. D. 3,08.

(Đề thi thử Đại học lần 6 – THPT chuyên KHTN Hà Nội, năm học 2012 – 2013)

Sơ đồ phản ứng :

2 3

3
dd X

NaOH
(3)

3 3

dd Y dd Z

NO NO

Fe , Fe
NO

Fe , Cl Na , Cl

NO ,... NO

 


   

 

 

 

 

 

 

   

   

   

   

   

   

     

         

Áp dụng bảo tồn electron và bảo tồn điện tích cho phản ứng (1); bảo tồn điện tích cho dung dịch Z, ta có :

HNO

(1)

HCl

</div>
(50)<div class='page_container' data-page=50>

 

electron trao đổi
NO /X3

NO / X3 NO3 pư ở (2)
NO

NO / Z3 H pư ở (2)
NO /Z3 Cl Na

0,1 0,23
?

n n

n 0,15 n 0,02

3.1,12

3n 0,15

22,4 n 0,13 n 0,08

n n n



 

 

  

 



   

  

      

    

    



  

Theo bảo toàn nguyên tố H và bảo tồn điện tích cho dung dịch Y và bảo tồn ngun tố Fe, ta có :

  

H Fe bđ 3

Fe
3

Fe H NO3 Cl

Fe bñ
0,02

? 0,13 0,1

n 0,1 0,08 0,02

n n 0,07 mol

3n n n n

m 0,07.56 3,92 gam




   

   

  



 



  

 

 

 




  

Câu : Hịa tan hồn tồn m gam ZnSO4 vào nước được dung dịch X. Nếu cho 110 ml dung dịch KOH 2M vào X

(TN1) thì thu được 3a gam kết tủa. Mặt khác, nếu cho 140 ml dung dịch KOH 2M vào X (TN2) thì thu được 2a
gam kết tủa. Giá trị của m là :

A. 17,71. B. 16,10. C. 32,20. D. 24,15.

(Đề thi thử Đại học lần 5 – THPT chuyên KHTN Hà Nội, năm học 2012 – 2013)

Ta cĩ : Zn(OH) ở TN12 Zn(OH) ở TN12 Zn(OH) ở TN12

Zn(OH) ở TN22 Zn(OH) ở TN22 Zn(OH) ở TN22

n 3y

n m 3a 3

n m 2a 2 n 2y

 



    






Từ giả thiết, suy ra : Ở TN2 đã có hiện tượng hịa tan kết tủa. Ở TN1 có thể kết tủa đã bị hòa tan hoặc chưa bị hòa
tan.

● Nếu ở TN1 Zn(OH)2 chưa bị hòa tan, áp dụng bảo tồn điện tích trong các dung dịch sau phản ứng, ta có :

 



2 2
K Zn SO4
0,22 x 3y x

2 2
K [Zn(OH) ]4 SO4
0,28 x 2y x

TN1: n 2n 2n

TN2 : n 2n 2n

  



  



  






 






  

       

Zn2 OH

0,1066 0,22

y 0,0366; x 0,1066
6y 0,22 TN1: 2n n (loại)

4x 4y 0,28  

  

  



   

 

 



● Nếu ở TN1 Zn(OH)2 đã bị hịa tan, áp dụng bảo tồn điện tích trong các dung dịch sau phản ứng, ta có :



2 2
K [Zn(OH) ]4 SO4
0,22 x 3y x

2 2
K [Zn(OH) ]4 SO4
0,28 x 2y x

TN1: n 2n 2n

TN2 : n 2n 2n

  



  



  






 






       

ZnSO4

x 0,1; y 0,03
4x 6y 0,22

m 0,1.161 16,1 gam
4x 4y 0,28

  

   

   

 

 

 

Thật ra bài này thì phương pháp tối ưu là sử dụng đồ thị

Câu : Hòa tan hoàn toàn 19,2 gam hỗn hợp X gồm Fe, FeO, Fe3O4 và Fe2O3 trong 50 ml dung dịch H2SO4 18M

(đặc, dư, đun nóng), thu được V lít khí SO2 (đktc) là sản phẩm khử duy nhất và dung dịch Y. Cho 450 ml dung

dịch NaOH 2M vào dung dịch Y, thu được 21,4 gam kết tủa và dung dịch Z. Giá trị của V là

A. 4,48. B. 5,60. C. 6,72. D. 3,36.

</div>
(51)<div class='page_container' data-page=51>

2 H SO2 4 NaOH

SO4 Na

Fe(OH)3

n n 18.0,05 0,9 mol; n n 0,45.2 0,9 mol;

21,4

n 0,2 mol.

107

       

 

Dung dịch Z chứa Na , SO 42 và có thể cịn Fe3.

Quy đổi hỗn hợp X thành Fe và O. Theo bảo toàn khối lượng, bảo tồn electron, bảo tồn điện tích cho dung dịch
Z và bảo toàn nguyên tố S, Fe, ta có :

 

  

 

Fe O

x y

Fe O SO2

x y z

SO2

3 2

Na Fe SO4

0,9 x 0,2 0,9 z

56 n 16n 19,2 x 0,3

56x 16y 19,2 y 0,15

3n 2n 2 n 3x 2y 2z 0 z 0,3

3x 2z 1,5

V 6,72 lít
n  3n  2n 

 

    

    

   

         

 

 

  

 

 



 






  

Câu : Một dung dịch X chứa 0,1 mol Na+; 0,2 mol Ba2+; x mol 
3

HCO và y mol

Cl . Cô cạn dung dịch X rồi lấy chất

rắn đem nung đến khối lượng không đổi thu được 43,6 gam chất rắn. Giá trị của x và y lần lượt là
A. 0,1 và 0,4. B. 0,14 và 0,36. C. 0,45 và 0,05. D. 0,2 và 0,1.

(Đề thi thử Đại học lần 5 – THPT chuyên KHTN Hà Nội, năm học 2013 – 2014)

● Nếu HCO Ba2
3

n  2n thì khi cô cạn dung dịch X và nung đến khối lượng không đổi sẽ thu được hỗn hợp gồm BaO,

NaCl hoặc BaO, NaCl và BaCl2. Như vậy, ion HCO3 đã được thay bằng ion O2 . Theo giả thiết và bảo tồn điện

tích, ta có :

  



   

HCO3 Cl Na Ba

y 0,1 0,2

HCO3 O

0,5x
x

2 2

Na Ba Cl O

0,1 0,2 y 0,5x

n n n 2n

n 2n

23n 137n 35,5n 16n 43,6

   

 

   

   












   






  

● Nếu trường hợp HCO Ba2
3

n  2n  không thỏa mãn thì ta xét trường hợp 2

HCO3 Ba

n  2n . Khi đó chất rắn sẽ gồm
Na2CO3, BaO và NaCl. Theo giả thiết và bảo tồn điện tích, ta có :

  

 

   

HCO3 Cl Na Ba

y 0,1 0,2

2 2 2 2

HCO3 O CO3 Ba CO3

0,2 0,2

x z z

2 2 2

Na Ba Cl O CO3

0,1 0,2 y 0,2 z

n n n 2n

n 2 n 2n 2 n 2n

23n 137n 35,5n 16 n 60n 43,6

   

    

    

   






   





     





  

        

  

x y 0,5 x 1,1

x 2z 0,4 y 1,6
35,5y 60z 10,7 z 0,75

    

 

      

    

 

Câu : Cho 38,55 gam hỗn hợp X gồm Mg, Al, ZnO và Fe(NO3)2 tan hoàn toàn trong dung dịch chứa 0,725 mol

H2SO4 loãng. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được dung dịch Y chỉ chứa 96,55 gam muối sunfat trung

hịa và 3,92 lít (đktc) khí Z gồm hai khí trong đó có một khí hóa nâu ngồi khơng khí. Biết tỉ khối của Z so với H2 là

9. Phần trăm số mol của Mg trong hỗn hợp X gần nhất với giá trị nào sau đây?
 

x y 0,5 x 0,14
8x 35,5y 13,9 y 0,36

    

   

  

</div>
(52)<div class='page_container' data-page=52>

(Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 4 – THPT Chuyên Đại học Vinh, năm 2015)

Câu : Cho 26,88 gam bột Fe vào 600 ml dung dịch hỗn hợp A gồm Cu(NO3)2 0,4M và NaHSO4 1,2M. Sau khi các

phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được m gam chất rắn B và khí NO (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc). Giá trị của m là:

A. 15,92 B. 13,44 C. 17,04 D. 23,52

(Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Chuyên Hà Giang, năm 2015)

Câu : Hòa tan 11,6 gam hỗn hợp A gồm Fe và Cu vào 87,5 gam dung dịch HNO3 50,4%, sau khi kim loại tan hết thu

được dung dịch X và V lit (đktc) hỗn hợp khí B. Cho 500 ml dung dịch KOH 1M vào dung dịch X thu được kết tủa
Y và dung dịch Z. Lọc lấy Y rồi nung trong khơng khí đến khối lượng khơng đổi thu được 16,0 gam chất rắn. Cô cạn
dung dịch Z được chất rắn T. Nung T đến khối lượng không đổi thu được 41,05 gam chất rắn. Biết các phản ứng xảy
ra hoàn toàn. Nồng độ % của Fe(NO3)3 trong X có giá trị gần nhất với :

A. 13,0% B. 20,0% C. 40,0% D. 12,0%

(Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Chuyên Phan Bội Châu – Nghệ An, năm 2015)

Câu : Hoà tan hỗn hợp X gồm Cu và Fe2O3 trong 400 ml dung dịch HCl a mol/lít được dung dịch Y và cịn lại 1 gam

đồng không tan. Nhúng thanh Mg vào dung dịch Y, sau khi phản ứng xong, nhấc thanh Mg ra thấy khối lượng tăng 4
gam so với ban đầu và có 1,12 lít khí H2 (đktc) bay ra.(Giả thiết tồn bộ lượng kim loại thoát ra đều bám vào thanh

Mg). Khối lượng của Cu trong X và giá trị của a là:

A. 4,2g và a = 1M. B. 4,8g và 2M.

C. 1,0g và a = 1M D. 3,2g và 2M.

(Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 3 – THPT Chuyên Nguyễn Huệ – Hà Nội, năm 2015)

Câu : Cho 24,06 gam hỗn hợp X gồm Zn, ZnO và ZnCO3 có tỉ lệ số mol 3:1:1 theo thứ tự trên tan hoàn toàn trong

dung dịch Y gồm H2SO4 và NaNO3, thu được dung dịch Z chỉ chứa 3 muối trung hòa và m gam hỗn hợp khí T (đktc)

gồm NO, N2O, CO2, H2 (Biết số mol của H2 trong T là 0,04 mol ). Cho dung dịch BaCl2 dư vào Z đến khi các phản

ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 79,22 gam kết tủa. Còn nếu cho Z phản ứng với NaOH thì lượng NaOH phản ứng tối
đa là 1,21 mol. Giá trị của m gần nhất với :

A. 3,6 B. 4,3 C. 5,2 D.2,6

(Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm 2015)

Câu : Hỗn hợp M gồm Al, Al2O3, Fe3O4, Fe2O3, FeO, CuO, Fe và Cu, trong đó oxi chiếm 20,4255% khối lượng hỗn

hợp. Cho 6,72 lít khí CO (đktc) đi qua 35,25 gam M nung nóng, sau một thời gian thu được hỗn hợp rắn N và hỗn
hợp khí X có tỉ khối so với H2 bằng 18. Hịa tan hết tồn bộ N trong lượng dư dung dịch HNO3 loãng. Sau khi các

phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được dung dịch chứa m gam muối (khơng có muối NH4NO3 sinh ra) và 4,48 lít (đktc)

hỗn hợp khí Z gồm NO và N2O. Tỉ khối của Z so với H2 là 16,75. Giá trị của m là :

A. 117,95 B. 114,95 C. 133,45 D. 121,45

(Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm 2015)

Câu : Hòa tan hết 35,4 gam hỗn hợp gồm Mg và FeCO3 trong dung dịch HCl loãng dư thu được 20,16 lít hỗn hợp

khí X (đktc). Mặt khác cũng hòa tan hết 35,4 gam hỗn hợp trên cần dùng vừa đủ V lít dung dịch chứa H2SO4 0,25M

và HNO3 0,75M đun nóng. Sau khi kết thúc phản ứng thu được dung dịch Y và hỗn hợp khí Z gồm 2 khí khơng màu

trong đó có 1 khí hóa nâu. Tỉ khối của Z so với He bằng 8,8125. Cô cạn dung dịch Y thu được m gam muối. Giá trị m
là.

A. 152,72 B. 172,42 C. 142,72 D. 127,52

Câu : Hỗn hợp rắn A gồm FeS2, Cu2S và FeCO3 có khối lượng 20,48 gam. Đốt cháy hỗn hợp A một thời gian bằng

oxi thu được hỗn hợp rắn B và 2,24 lít (đktc) hỗn hợp khí X ( khơng có O2 dư ). Tồn bộ B hịa tan trong dung dịch

HNO3 đặc, nóng, dư. Kết thúc phản ứng thu được 13,44 lít (đktc) hỗn hợp khí Z gồm 2 khí ( khơng có khí SO2) và

dung dịch Y. Cho Ba(OH)2 dư vào dung dịch Y thu được 34,66 gam kết tủa. Lấy kết tủa nung ngồi khơng khí đến

khối lượng không đổi thu được 29,98 gam rắn khan. Biết rằng tỉ khối của Z so với X bằng 86/105. Phần trăm khối
lượng FeS2 trong A gần nhất với :

A. 23,4% B. 25,6% C. 22,2% D. 31,12%

Câu : Cho a mol hỗn hợp rắn X chứa Fe3O4, FeCO3, Al (trong đó số mol của Fe3O4 là a3mol) tác dụng với 0,224

lít(đktc) khí O2 đun nóng, kết thúc phản ứng chỉ thu được hỗn hợp rắn Y và 0,224 lít khí CO2 . Cho Y phản ứng với

</div>
(53)<div class='page_container' data-page=53>

A. 0,14 B. 0,22 C. 0,32 D. 0,44

Câu : Hòa tan hết 22,8 gam hỗn hợp X gồm Fe, Fe3O4 và Cu trong 348 gam dung dịch HNO3 15,75% thu được dung

dịch Y và 0,784 lít (đktc) hỗn hợp khí Z gồm NO và N2O. Mặt khác hịa tan hết 22,8 gam hỗn hợp trên trong dung

dịch HCl loãng thu được dung dịch T gồm 3 chất tan có tổng khối lượng 40,4 gam (khơng có khí thốt ra). Trộn dung
dịch Y và T thu được dung dịch G. Cho AgNO3 dư vào G thu được m gam kết tủa. Biết trong T số mol của Cu2+ gấp

2 lần số mol của Fe3+. Giá trị của m gần nhất với :

A. 126 B. 124 C. 130 D. 134

Câu : Đốt cháy 16,96 gam hỗn hợp gồm Fe và Mg trong oxi một thời gian thu được hỗn hợp rắn X. Hòa tan hết X
trong 242 gam dung dịch HNO3 31,5% thu được dung dịch Y chỉ chứa các muối có khối lượng 82,2 gam và 1,792 lít

(đktc) hỗn hợp khí Z gồm N2O và NO có tỉ khối so với He bằng 10,125. Cho NaOH dư vào dung dịch Y, lấy kết tủa

nung ngồi khơng khí đến khối lượng không đổi thu được 25,6 gam rắn khan. Nồng độ C% của Fe(NO3)3 trong Y
gần đúng nhất với:

A. 12% B. 13% C. 14% D. 15%

Câu : Đốt cháy m gam hỗn hợp X gồm Cu và Fe trong 2,912 lít (đktc) hỗn hợp khí gồm Cl2 và O2 thu được (m +

6,11) gam hỗn hợp Y gồm các muối và oxit (khơng thấy khí thốt ra). Hịa tan hết Y trong dung dịch HCl, đun nóng
thu được dung dịch Z chứa 2 muối. Cho AgNO3 dư vào dung dịch Z thu được 73,23 gam kết tủa. Mặt khác hòa tan

hết m gam hỗn hợp X trên trong dung dịch HNO3 31,5% thu được dung dịch T và 3,36 lít khí NO (sản phẩm khử duy

nhất; đktc). Nồng độ C% của Fe(NO3)3 có trong dung dịch T gần đúng nhất với:

A. 5,6% B. 7,7% C. 8,2% D. 9,4%

Câu : Hỗn hợp A gồm MgO, Fe2O3, FeS và FeS2. Người ta hòa tan hoàn toàn m gam A trong dung dịch H2SO4 (đ/n

dư) thu được khí SO2, dung dịch sau phản ứng chứa

155 m

67

gam muối. Mặt khác, hịa tan hồn toàn m gam A trên
vào dung dịch HNO3 (đ/n dư) thu được 14,336 lít hỗn hợp khí gồm NO2 và SO2 có tổng khối lượng là 29,8 gam. Cơ

cạn dung dịch sau phản ứng thu được 28,44 gam hỗn hợp muối khan. Biết trong A oxi chiếm

10 .100%

67

về khối
lượng. Phần trăm khối lượng của FeS trong A có giá trị gần đúng nhất với :

A. 28% B. 30% C. 32% D. 34%

Câu : Cho a gam hỗn hợp A gồm Fe2O3, Fe3O4 và Cu vào dung dịch HCl dư thấy có 0,7 mol axit phản ứng và cịn

lại 0,35a gam chất rắn khơng tan. Mặt khác, khử hoàn toàn a gam hỗn hợp A bằng H2 dư thu được 34,4 gam chất rắn.

Phần trăm khối lượng Cu trong hỗn hợp A gần đúng nhất :

A. 25,0% B. 16,0%. C. 40,0% D. 50,0%.

Câu : Cho một luồng khí O2 đi qua 63,6 gam hỗn hợp kim loại Mg, Al và Fe thu được 92,4 gam chất rắn X. Hịa tan

hồn tồn lượng X trên bằng dung dịch HNO3 (dư). Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch Y và

3,44 gam hỗn hợp khí Z. Biết có 4,25 mol HNO3 tham gia phản ứng, cơ cạn cẩn thận dung dịch Y thu được 319 gam

muối. Phần trăm khối lượng của N có trong 319 gam hỗn hợp muối trên là :
A. 18,082% B. 18,125% C. 18,038% D. 18,213%

Câu : Cho O3 dư vào bình kín chứa hỗn hợp Fe và Cu rồi nung nóng tới phản ứng hoàn toàn thấy khối lượng chất rắn

tăng 5,12 gam và thu được m gam hỗn hợp oxit. Mặt khác, cho hỗn hợp kim loại trên vào dung dịch HNO3 thu được

2,688 (lít) khí NO đktc (sản phẩm khử duy nhất) và

2 m

7

gam chất rắn chỉ chứa một kim loại. Giá trị m gần nhất
với :

A.15,0 B.20,0 C. 25,0 D.26,0

Câu : Hỗn hợp X gồm Na, Ba, Na2O và BaO. Hịa tan hồn tồn 21,9 gam X vào nước, thu được 1,12 lít khí H2

(đktc) và dung dịch Y, trong đó có 20,52 gam Ba(OH)2. Cho tồn bộ dung dịch Y tác dụng với 100 ml dung dịch

Al2(SO4)3 0,5M, thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là:

A. 27,96 B. 29,52 C. 36,51 D. 1,56

Câu : A là hỗn hợp chứa Fe, Al, Mg cho một luồng khí O2 đi qua 21,4 gam A nung nóng thu được 26,2 gam hỗn hợp

</div>
(54)<div class='page_container' data-page=54>

421,8 gam, số mol HNO3 phản ứng là 1,85 mol. Tổng khối lượng các chất tan có trong bình sau phản ứng gần nhất

với :

A.156 B.134 C.124 D.142

Câu : Cho m gam hỗn hợp X gồm Cu, FeO và Fe O2 3 tan hết trong dung dịch HCl ( vừa đủ ) thu được dung dịch

(A). Cho a gam Mg vào dung dịch (A), sau khi phản ứng kết thúc thu được dung dịch (B). Thêm dung dịch KOH dư

vào (B) được kết tủa (D). Nung (D) trong khơng khí đến khối lượng không đổi được b gam chất rắn (E). Mối quan hệ
giữa a,b được biểu hiện qua sơ đồ sau :

b (gam)

74
 68

62

0 3,6 7,2 10,8 a (gam)

Mặt khác, khi cho m gam hỗn hợp X tác dụng với dung dịch HNO3, thu được V lít hỗn hợp khí T gồm NO,

NO2 và N2O. Biết T có tỷ khối so với Hidro là

164

9 và khối lượng HNO3 tham gia phản ứng là 158,76(g). Giá trị V
gần nhất với :

A.1,9 B.1,95 C. 2,0 D. 2,05

Câu : Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp rắn A gồm Al, Mg và Fe2O3 trong V lít dung dịch HNO3 0,5M. Sau phản

ứng thu được dung dịch B và 0,672 lít (đktc) hỗn hợp khí D gồm 2 khí khơng màu, khơng hóa nâu trong khơng khí
có tỉ khối hơi so với H2 là 14,8. Đem dung dịch B tác dụng với NaOH dư thu được dung dịch C và kết tủa E nặng

47,518 gam. Đem lọc kết tủa E nung trong khơng khí đến khối lượng khơng đổi thu được 38,92 gam chất rắn F. Để
hòa tan hết F cần dùng 1,522 lít dung dịch HCl 1M. Đem dung dịch C sục dư CO2 thì thu được 13,884 gam kết tủa

trắng. Khối lượng muối có trong B là :

A. 148,234 B. 167,479 C. 128,325 D. 142,322

Câu : Nung m gam hỗn hợp X gồm bột Al, và Fe3O4 sau một thời gian thu được chất rắn Y. Để hòa tan hết Y cần V

ml dung dịch H2SO4 0,7M (loãng). Sau phản ứng thu được dung dịch Z và 9,846 lít khí (đo ở 1,5 atm, 270C). Cho

dung dịch NaOH vào dung dịch Z đến dư, thu được kết tủa M. Nung M trong chân không đến khối lượng không đổi
thu được 44 gam chất rắn T. Cho 50 gam hỗn hợp X1 gồm CO và CO2 qua ống sứ đựng chất rắn T nung nóng. Sau

khi T phản ứng hết, thu được hỗn hợp khí X2 có khối lượng gấp 1,208 lần khối lượng X1. Giá trị của m và V lần lượt

là:

A. 59,9 và 1091 B. 66,9 và 1900

C. 57,2 và 2000 D. 59,9 và 2000

(Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 4 – THPT Chuyên KHTN Hà Nội, năm 2015)

Câu : Hỗn hợp M gồm Fe, FeO, Fe2O3 nặng 14,16 gam. Chia thành 3 phần đều nhau. Cho dịng khí H2 (dư) đi qua

phần 1 (nung nóng) thì thu được 3,92 gam Fe. Cho phần 2 vào lượng dư dung dịch CuSO4 thì thu được 4,96 gam hỗn

hợp rắn. Phần 3, được hòa tan vừa hết bởi một lượng tối thiểu V ml dung dịch HCl 7,3% (d=1,03g/ml). Sau phản ứng
thu được dung dịch X. Cho dung dịch X tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO3, được a gam kết tủa. Các phản ứng

đều xảy ra hoàn toàn. Giá trị của V lần lượt là:

A. 6,25 và 15,12 B. 67,96 và 14,35

</div>
(55)<div class='page_container' data-page=55>

Câu : Điện phân 100 ml dung dịch Cu(NO3)2 2M với điện cực trơ trong t giây, cường độ dịng điện khơng đổi 1,93A

(hiệu suất quá trình điện phân là 100%), thu được chất rắn X, dung dịch Y và khí Z. Cho 16,8 gam Fe vào Y, sau
khi các phản ứng kết thúc thu được 15,99 gam hỗn hợp kim loại và khí NO (sản phẩm khử duy nhất của N+5). Giá

trị của t là

A. 5000. B. 4820. C. 3610. D. 6000.

(Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Chuyên Bảo Lộc – Lâm Đồng, năm 2015)

Câu : Cho hỗn hợp X gồm CuO và NaOH có tỉ lệ số mol 1:1 tác dụng vừa đủ với dung dịch hỗn hợp HCl 1M và
H2SO4 0,5M thu được dung dịch Y chỉ chứa m gam hỗn hợp muối trung hoà. Điện phân dung dịch Y với điện cực trơ

màng ngăn xốp cường độ I=2,68A đến khi khối lượng dung dịch giảm 20,225 gam mất t giây thì dừng lại thu được
dung dịch Z. Cho m gam Fe vào dung dịch Z sau khi phản ứng kết thúc thu được 0,9675m gam hỗn hợp 2 kim loại.
Giá trị của t là

A. 11522 B. 10684 C. 12124 D. 14024

(Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Chuyên Bến Tre, năm 2015)

Câu : Hòa tan hết 8,56 gam hỗn hợp X gồm Fe3O4 và CuO (tỉ lệ mol tương ứng là 3:2) trong lượng vừa đủ dung dịch

HCl, thu được dung dịch Y. Điện phân dung dịch Y (điện cực trơ, có màng ngăn, hiệu suất 100%) với cường độ dịng
điện khơng đổi 5A, đến khi khối lượng dung dịch giảm 11,18 gam thì dừng điện phân và thu được dung dịch Z. Dung
dịch Z tác dụng vừa đủ với V ml dung dịch KMnO4 0,1M trong H2SO4 loãng. Giá trị của V là

A. 240 ml. B. 80 ml. C. 160 ml. D. 400 ml.

(Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 3 – THPT Chuyên Nguyễn Bỉnh Khiêm, năm 2015)

Câu : Điện phân dung dịch chứa m gam muối AgNO3 với cường độ dòng điện I (ampe), sau thời gian t (giây) thì

AgNO3 điện phân hết, ngắt dòng điện, sau khi các phản ứng xẩy ra hồn tồn ta thu được 3,36 lít (đktc) hỗn hợp khí

X gồm NO2 và O2, dung dịch Y và kim loại Ag. Giá trị lớn nhất của m là:
 A. 34,0. B. 68,0. C. 42,5. D. 51,0.

(Đề thi chọn HSG tỉnh Thái Bình năng 2015)

Câu : Điện phân dung dịch X chứa a mol CuSO4 và 0,15 mol KCl (điện cực trơ, màng ngăn xốp, cường độ dịng điện

khơng đổi) trong thời gian t giây thu được 2,24 lít khí ở anot (đktc). Nếu thời gian điện phân là 2t giây thì tơng thể
tích khí thu được ở 2 điện cực là 4,76 lít (đktc). Biết hiệu suất của q trình điện phân đạt 100% và các khí sinh ra
khơng tan trong dung dịch. Giá trị của a là

A. 0,20. B. 0,15. C. 0,25. D. 0,30.

(Đề thi thử THPT Quốc Gia – SGD & Đào Tạo TP. Hồ Chí Minh, năm 2015)

Câu : Cho 14,625 gam NaCl vào 300ml dung dịch Cu(NO3)2 1M thu được dung dịch X. Tiến hành điện phân dung

dịch X bằng điện cực trơ, màng ngăn xốp tới khi dung dịch giảm 26,875 gam thì ngừng điện phân. Cho m gam bột Fe
vào dung dịch sau điện phân, kết thúc phản ứng thấy có khí NO thoát ra (Sản phẩm khử duy nhất) và 0,6m gam hỗn
hợp kim loại. Giá trị gần nhất với m là :

A. 11. B. 12. C. 14. D. 13.

Câu : Tiến hành điện phân V lít dung dịch chứa Cu(NO3)2 1M và NaCl 0,5M bằng điện cực trơ tới khi khối lượng

dung dịch giảm m gam thì dừng điện phân. Cho 9,5 gam Fe vào dung dịch sau điện phân, kết thúc phản ứng thu được
1,12 lít khí NO thốt ra (sản phẩm khử duy nhất) và còn lại 5,7 gam hỗn hợp rắn không tan. Giá trị của m gần nhất
với :

A. 12. B. 15. C. 17. D. 14.

Câu : Điện phân 2000 ml ( điện cực trơ, có màng ngăn) dung dịch gồm CuSO4 và 0,01 mol NaCl đến khi cả 2 điện

cực đều thoát ra 448ml khí (đktc) thì ngừng điện phân. Giả sử nước bay hơi khơng đáng kể trong q trình điện phân.
Giá trị pH dung dịch sau điện phân là:

A. 1,4. B. 1,7. C. 1,2. D. 2,0.

(Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 3 – THPT Chuyên Nguyễn Huệ – Hà Nội, năm 2015)

Câu : Điện phân (với điện cực trơ, có màng ngăn) m gam dung dịch chứa 0,1 mol FeCl3 và 0,15 mol HCl với cường

độ dịng điện khơng đổi 1,92A. sau thời gian t giờ thì dung dịch thu được sau điện phân có khối lượng (m –
5,156)gam. Biết trong q trình điện phân nước bay hơi khơng đáng kể. Giá trị của t là:

</div>
(56)<div class='page_container' data-page=56>

Câu : Điện phân 400ml dung dịch X gồm NaCl 0,2M và Cu(NO3)2 0,4M với cường độ dòng điện là 2,573 A trong

thời gian t giờ thu được dung dịch Y. Cho 6,72 gam Fe vào dung dịch Y để phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 3,68
gam chất rắn khan. Biết NO là sản phẩm khử duy nhất. Giá trị của t gần nhất với :

A. 1 B. 2,5. C. 2. D. 1,5.

Câu : Điện phân (với điện cực trơ, có màng ngăn) m gam dung dịch chứa 0,1 mol FeCl3 và 0,15 mol HCl với cường
độ dịng điện khơng đổi 1,92A. sau thời gian t giờ thì dung dịch thu được sau điện phân có khối lượng (m-5,156)gam.
Biết trong q trình điện phân nước bay hơi khơng đáng kể. Giá trị của t là:

A. 2,5 B. 2,0 C. 3,0 D. 1,5

Câu : Hịa tan hồn tồn hỗn hợp gồm 2,8 gam Fe và 1,6 gam Cu trong 500ml dung dịch hỗn hợp HNO3 0,1M và

HCl 0,4M, thu được khí NO (khí duy nhất) và dung dịch X. Cho X vào dung dịch AgNO3 dư, thu được m gam chất

rắn .Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn, NO là sản phẩm duy nhất của N+5 trong các phản ứng. Giá trị của m là:

A. 30,05. B. 34,10. C. 28,70. D. 5,4.

Câu : Hỗn hợp X gồm FexOy, Fe, MgO và Mg. Cho m gam hỗn hợp X tác dụng với dung dịch HNO3 dư thu được

6,72 lít hỗn hợp khí N2O và NO (đktc) có tỷ khối so với hidro là 15,933 và dung dịch Y. Cô cạn dung dịch Y thu

được 129,4 gam muối khan. Cho m gam hỗn hợp X tác dụng với dung dịch H2SO4 đặc nóng dư thu được 15,68 lít khí

SO2 (đktc, sản phẩm khử duy nhất) và dung dịch Z. Cô cạn dung dịch Z thu được 104 gam muối khan. Giá trị của m

là :

A. 27,2 B. 28,8 C. 26,16 D. 22,86

Câu : Nung nóng hỗn hợp chất rắn A gồm a mol Mg và 0,25 mol Cu(NO3)2, sau một thời gian thu được chất rắn X và

0,45 mol hỗn hợp khí NO2 và O2. X tan hồn tồn trong dung dịch chứa vừa đủ 1,3 mol HCl, thu được dung dịch Y

chứa m gam hỗn hợp muối clorua, và thốt ra 0,05 mol hỗn hợp khí Z gồm N2 và H2, tỉ khối của Z so với H2 là 11,4.

Giá trị m gần nhất là

A. 82. B. 74. C. 72. D. 80.

Câu : Cho 26,88 gam bột Fe vào 600 ml dung dịch hỗn hợp A gồm Cu(NO3)2 0,4M và NaHSO4 1,2M. Sau khi các

phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được m gam chất rắn B và khí NO (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc). Giá trị của m là:

A. 15,92 B. 13,44 C. 17,04 D. 23,52

(Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Chuyên Hà Giang, năm 2015)

Câu : Cho 3,9 gam hỗn hợp Al, Mg tỷ lệ mol 2 : 1 tan hết trong dung dịch chứa KNO3 và HCl. Sau phản ứng thu

được dung dịch A chỉ chứa m gam hỗn hợp các muối trung hịa và 2,24 lít (đktc) hỗn hợp khí B gồm NO và H2. Khí

B có tỷ khối so với H2 bằng 8. Giá trị của m gần giá trị nào nhất?

A. 24 B. 26 C. 28 D. 30

Câu : Nung nóng hỗn hợp gồm 31,6 gam KMnO4 và 24,5 gam KClO3 một thời gian thu được 46,5 gam hỗn hợp rắn

Y gồm 6 chất. Cho Y tác dụng với dung dịch HCl đặc dư, đun nóng thu được khí clo. Hấp thụ khí sinh ra vào 300ml
dung dịch NaOH 5M đung nóng thu được dug dịch Z. Cô cạn Z được m(gam) chất rắn khan. Các phản ứng xảy ra
hoàn toàn. Giá trị m là:

A. 79,8 g B. 91,8 g. C. 66,5 g. D. 86,5 g

(Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Chuyên Lê Khiết, năm 2015)

Câu : Cho 13,36 gam hỗn hợp X gồm Cu và Fe3O4 vào dung dịch H2SO4 đặc nóng dư thu được V1 lít SO2 và dung

dịch Y. Cho Y phản ứng với dung dịch NaOH dư thu được kết tủa T, nung kết tủa này đến khối lượng không đổi thu
được 15,2 gam rắn Q. Nếu cũng cho lượng X như trên vào 400 ml dung dịch P chứa HNO3, và H2SO4 thấy có V2 lít

khí NO là sản phẩm khử duy nhất thốt ra, còn 0,64 gam kim loại chưa tan hết. Các phản ứng xảy ra hồn tồn, các
khí đo ở đktc. Giá trị V1, V2 là

A. 2,576 và 0,896. B. 2,576 và 0,224.

C. 2,576 và 0,672. D. 2,912 và 0,224

(Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Chuyên Lê Khiết, năm 2015)

Câu 12: Cho 9,6 gam hỗn hợp X gồm Mg và Fe3O4 vào 300ml dung dịch HNO3 2M thu được dung dịch Y và 0,896

lít (đktc) hỗn hợp N2O và NO có tỷ khối so với hidro là 16,75. Trung hòa Y cần dùng 40ml NaOH 1M thu được dung

dịch A, cô cạn A thu được m gam muối khan. Biết rằng phản ứng xảy ra hồn tồn và khi cơ cạn muối khơng bị nhiệt
phân. Giá trị m là:

</div>
(57)<div class='page_container' data-page=57>

Câu : Cho khí CO qua m gam hỗn hợp X gồm các oxit sắt nung nóng FeO, Fe2O3 và Fe3O4 sau một thời gian thu

được hỗn hợp chất rắn Y và hỗn hợp khí Z. Khi cho tồn bộ khí Z vào dung dịch Ca(OH)2 dư, đến phản ứng hoàn

toàn, thu được 4 gam kết tủa. Mặt khác, khi hịa tan hồn tồn hỗn hợp chất rắn Y trong dung dịch H2SO4 đặc nóng

lấy dư, thu được một dung dịch chứa 18 gam muối và một sản phẩm khí SO2 duy nhất là 1,008 lít (đktc). Giá trị của

m là:

A. 5,80. B. 14,32 C. 6,48 D. 7,12

(Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Chuyên Quốc Học Huế, năm 2015)

Câu : Hoà tan bột Fe vào 200 ml dung dịch chứa NaNO3 và H2SO4. Sau phản ứng hoàn toàn thu được dung dịch A

và 6,72 lit hỗn hợp khí X (đktc) gồm NO và H2 có tỉ lệ mol 2 : 1 và 3 gam chất rắn không tan. Biết dung dịch A

không chứa muối amoni. Cô cạn dung dịch A thu được khối lượng muối khan là
A. 126,0 gam. B. 75,0 gam. C. 120,4 gam. D. 70,4 gam.

Câu : Hòa tan hết 13,52 gam hỗn hợp X gồm Mg(NO3)2, Al2O3, Mg và Al vào dung dịch NaNO3 và 1,08 mol HCl

(đun nóng). Sau khi kết thức phản ứng thu được dung dịch Y chỉ chứa các muối và 3,136 lít (đktc) hỗn hợp khí Z
gồm N2O và H2. Tỷ khối của Z so với He bằng 5. Dung dịch Y tác dụng tối đa với dung dịch chứa 1,14 mol NaOH,

lấy kết tủa nung ngồi khơng khí tới khối lượng không đổi thu được 9,6 gam rắn. Phần trăm khối lượng của Al có
trong hỗn hợp X là :

A. 31,95% B. 19,97% C. 23,96% D. 27,96%

Câu : Cho 61,2 gam hỗn hợp X gồm Cu và Fe3O4 tác dụng với dung dịch HNO3 lỗng, đun nóng và khuấy đều. Sau

khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 3,36 lít khí NO (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc), dung dịch Y và còn lại
2,4 gam kim loại. Cô cạn dung dịch Y, thu được m gam muối khan. Giá trị của m là

A. 151,5. B. 137,1. C. 97,5. D. 108,9.

(Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Bạc Liêu, năm 2015)

Câu 29: Nung hỗn hợp gồm 0,12 mol Al và 0,04 mol Fe3O4 một thời gian, thu được hỗn hợp rắn X gồm Al , Fe ,

FeO , Fe3O4 , Al2O3 . Hịa tan hồn tồn X trong dung dịch HCl dư thu được 0,15 mol khí H2 và m gam muối. Giá trị

của m là

A. 41,97 B. 32,46 C. 32,79 D. 31,97

(Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Chuyên Hà Giang, năm 2015)

Câu : Thực hiện phản ứng nhiệt nhôm hỗn hợp gồm Al và m gam hai oxit sắt trong khí trơ, thu được hỗn hợp rắn X.
Cho X vào dung dịch NaOH dư, thu được dung dịch Y, chất không tan Z và 0,672 lít khí H2 (đktc). Sục khí CO2 dư

vào Y, thu được 8,58 gam kết tủa. Cho Z tan hết vào dung dịch H2SO4, thu được dung dịch chứa 20,76 gam muối

sunfat và 3,472 lít khí SO2 (ở đktc, là sản phẩm khử duy nhất của H2SO4). Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị

của m là

A. 6,80 gam B. 8,04 gam C. 6,96 gam D. 7,28 gam

</div>

66 bài tập vô cơ hay và khó - có lời giải chi tiết

<b>TUYỂN TẬP CÂU HỎI VÔ CƠ HAY VÀ KHÓ (PHẦN 1)</b>

<b>Câu 1: Cho 30 gam hỗn hợp X gồm Mg, Al, ZnO và Fe(NO3</b>

)

tan hoàn toàn trong dung dịch chứa 0,725

mol H

SO

loãng. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được dung dịch Y chỉ chứa 90,4 gam muối

sunfat trung hòa và 3,92 lít (đktc) hỗn hợp khí Z gồm N

và H

. Biết tỉ khối của Z so với H

là

33

7

. Tính

khối lượng các chất trong hỗn hợp X?

<i><b>(Trích đề thi tuyển HSG – bảng B tỉnh Quảng Ninh năm học 2015 – 2016)</b></i>



<i><b> Hướng dẫn giải</b></i>

Áp dụng BTKL, ta có:



H O



0, 5 mol

Áp dụng bảo tồn ngun tố H, ta có:

   

   

Mg

a mol

Al

b mol

30 gam

ZnO

0,05 mol

Fe(NO )

0,075 mol



















<sub></sub>



Mg

a mol

Al

b mol

Fe

/ Fe

/ (Fe

Fe )

dd Y

Zn

0,05 mol

SO

0, 725 mol

NH

0,05 mol

N

0,05 mol

Z

H

0,125













<sub></sub>











<sub></sub>